17e Jaargang. WOENSDAG 26 MEI 1926 No. 5258 OeABONNEMENTSPRIJSbodraagt bij vooruitbetaling Voor leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaaL Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abouné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct- met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlSn 30 cenl per regel Voor Ingezonden Mededeelingcn wordt bet s dubbele pao het tarief berekend- 3 Kleine advortanllën. van ten hoogste 30 woorden, wairio betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur cn ver huur. koop en verkoop IU.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Oe Katholieke Pers. Dc Limburgsclie Katholiekendag is dit ■aar geheel gewijd geweest aan de Kalho- .Seke Pers. In de slotvergadering spralc prof. _dr. Ge- iard Brom. Dc spreker betoogde o.a. dal men de dingen heeft te bezien in groot verband; dal wij ook den grootsten schat, dien wij klitten, ons Katholiek Geloof, aan ande- ioli moeten openbaren. Dat kunnen wij door onze kranten, daarvoor hebben wij ïiondig een Katholieke pers. Spr. verklaarde verder, hoe van dc in de sectievergaderingen aangenomen stel lingen hem vooral getroffen heeft dc stel ling van den heer Feber, die zoo openhar tig wcnschtc, dat ook in stoffelijkcn zin on ze bladen zich zullen richten naar onze beginselen; aan „actualiteit", cn aan het ,,seiisationeeIc" mogen dc Katholieke lila- den hunne beginselen niet offeren! Laten nu ook eens dc intellectueelen doen wat zij kunnen, aldus de Nijmeeg- schen hooglccraar. En namens hen wilde hij verklaren, dat zij schuldig staan te genover de pers omdat zij zoo zelden hun medewerking geven: ..Do Katholiek, die den Kath. journa list maar laat plassen in de wereld, schiet te kort! Er ziin o zooveel mcnschen, die klagen, rhu 't loven zoo grauw is. Doch we hebben 't voor het grijpen om ons leven bclang- riik te maken, vruchtbaar te maken, door mee op te bouwen aan 'fc Godsrijk als ba sis van geluk. Amie mensehen, die alleen ni:-ar zitten en liggen te kankeren op de pers. mar niet meebouwen, niet? doelen in ilc vreugde, welke de voldoening geeft iets te kunnen bijdragen aan den schat der Kerk. Wij moeten beoefenen het lcckcn- apostolaat." 5 Deze juist opmerkingen zijn dc overwe ging waard! Alle Katholieken kunnen de Katholieke fiers steunen, met de Katholieke pers me dewerken, al is 't op verschillende ma nier. Maar dat zij 't dan ook a 1.1 en doen! SUiTENLAliD Volkenbond Naar ontwapening. Hit rapport van.de B r o u c k r e. lu do Commissie van Redactie der voorbereidende o 111 wanen i ngs-con f or on t ie la-eft gisteren do Belgische gedelegeerde, dc Brouckère, rapport uitgebracht. lu het rapport wordt er op gewezen, dat liet op hot oogenblik onmogelijk is de eventüeelo toekomstige oorlogsbewapening van4 een land te beperken. Daarentegen kunnen maatregelen worden getroffen voor dc beperking van die strijdkrachten te land, to water en in.de lucht, die in vredestijd duurzaam door de stalen on derhouden worden en die onmiddellijk, zonder voorafgaande mobilisatie, in actie kunnen treden Hiermede kan evenwel niet voorn it ge- loopen worden op de kwestie der poten- tiecle oorlogssterkte. \oor vermindering der bewapeningen Kordt aanbevolen: Vermindering van de groole eenheden der vredeslegers. 1 ermindering van het oorlogsmaterieel. Verkorting van den diensttijd. ■Beperking der oorlogsbegrootingen. Aan liet rapport is toegevoegd eon uit drukkelijk voorbehoud van den Italiaan- solien gedelegeerde, die internationale con- bole ondeugdelijk en ontoelaatbaar acht. Behalve dc reeds bekende kwesties en .voorstellen bevat het rapport nog oen voorbehoud van den Duitschen gedelegeer de, graaf Bornslorff, ten aanzien van de onjuistheid, de huidige bewapeningen als "i'ondslag aan te nemen voor de luilpr verkoning krachtens artikel 16 van het 'olfccnlxmdsslaluut. Duitschland. Duiischland en Polen. I'1 uitspraak inzake Duitsche belangen in Pools cl» O p p e r-S i 1 e z i Hot Permanente Hof van Internationale Ji'ilitio to Den Haag heeft gisterochtend h) uur in de groote rechtzaal van het redespaleis in Den Haag een zitting ge- 'ouden voor uitspraak van zijn arrest 1,1 de zaak tusschen de Duitsche regeering lA'vChores) en de Poolsche regeering (yer- vvoörstèr) betreffende zekere Duitsche be- ailSen in Poolsch Opper-Silczië. Het ging in hoofdzaak im twee vragen: a! ^°'en gerechtigd was op grond van wot van 14 Juli 1920 eigendommen van do''S<rie.0lldcrdanen of maatschappijen. or Duitsche onderdanen gecontroleerd, in beslag te nemen, met name of de inbe slagneming van de stikstof fabriek te Ghorzou, ten nadeele van de maatschap pijen Oberschlesische Stichstoffwerke en Baerische Stichstoffwerke, geoorloofd was, dan wel in strijd met do conventie van Gonève; 2g., of do kennisgevingen door de. Poolsche regeering van haar voornemen om over te gaan tot de liquidatie" (clw.z. een vorm van onteigening) van een aantal landelijke eigendommen, loebohoorendc aan verscliillende Duitsche*onderdanen of aan döor dezen gecontroleerde maatschap pijen in overeenstemming was met de be palingen van de artikelen 622 van be deelde conventie van Genève. In ziju lijvig arrest komt hel hof tot een ontkennende beantwoording van de eerste vraag: terwijl, wat het tweede punt betreft, het hof de Duitsche regeering ten aanzien van sommige der bedoelde landelijke eigen dom men in het gelijk stelt, ten aanzien van andere het haar oisch lot onwettig- verklarin'g van dc kennisgeving ontzegt. Ordelijke communistische Pinkster meetings te Berlijn. De demons tralie van don rnininunisti- schen „Boter Frontkampfverlmnd" as* in volkomen "orde verloopen. Ondanks de felle redevoeringon, (lie gehouden zijn, is toch duidelijk gebleken, dat acuut revolu tiegevaar van die zijde zeer zeker niet dreigt, fn totaal waren slechts 25.000 communisten uil Berlijn en de overige doelen van het Duitsche Bijk bijeengeko men. Behalve in het ZO. gedeelte van' Ber lijn, waar de meeting werd gehouden, heeft men van de demonstraties nauwelijks iels gemerkt. Frankrijk. De politieke toestand. B rian d:s p o s i l i e g ulis.t i ger. De Franse he Kamer komt Donderdag^ weder bijeen cn dc gebeurtenissen van dc af geloop en. week stellen de regeering in staftl 'deze bijeenkomst met vertrouwen tegemoet te zien. De Marokkaansche campagne schijnt lot een succesvol einde te leiden, do pacifi catie van Syrië vordert snel en liet belang rijkste van alles: de val van den franc, is tol stilstand gebracht en een fiuancieele paniek is voorkomen. Nauwelijks tien dagen geleden vroeg men zich nog af, of het voor de regeering niet het beste zou zijn af te treden, zoo machteloos scheen zij te Staan tegenover den toestand. Thans is haar aanzien we der geheel hersteld en dit raag een geluk worden genoemd, daar de komende zittin gen zeer moeilijk zullen worden. Het congres der socialisten. Het social i.stcn-cong res te Clermont Ferrand heeft een motie aaugenomon, waarin de regeering wordt uitgcqopcligd de affaire der valscho bankbiljetten in Hongarije tot volkomen opheldering te brengen. Blum wees op de noodzakelijkheid cener positieve politiek, met name in zake den financieelen toestand. Zijn partij zal elke regeering steunen, die belasting wil hef fen op verkregen rijkdom. Spr. bepleitte een krachtige dcflatie-poliliek. In zijn rede op het congres der'socialis- tiscko partij heeft Renaudel den nadruk gelegd op de noodzakelijkheid geen bui tensporige onverzoenlijkheid te toonen met betrekking tot de doctrine der partij- Indien het kabinet-Briaud bij de herope ning der Kamer door en der linkerpartijen wordt omver.geworpen en indien de leider dezer partij mei de socialisten wil praten, zullen wij hem dit niet kunnen weigeren. Late men dus dc prikkelende personen- ciuaesties on .verschillende incidenten ter zijde stellen en het over een formule van eenheid eens worden. Een politieke moord. P e 11 i o e r a door een landsman neergeschoten. Gistermiddag heeft in het Quarticr Latin te Parijs een Oekrainer den vroege- ren Oekrainschen generaal Pctlioera met O revolverschoten zwaar gewond. Dc ge troffene is kort daarna aan ziju verwon dingen bezweken. De aanvaller verklaarde bij zijn arres tatie, dat hij een grief tegen Pctlioera kad, omdat deZe vroeger de Joden had onderdrukt en verscheidenen ter dood had laten brengen. Petlioera, die in 1878 is geboren, als zoon van arme Oekrainische boeren, heeft gedurende zijn geheele leven, zoowel tegen het Gzarismc als tegen het communisme, gestreden voor de vrijheid van zijn volk. Hij werd in 1917 gekozen tot president der militaire organisaties cn werd later aanvoerder van het Oekrainische leger dat tegen do Bolsjewiki streed. De moordenaar, een Russische jood, zeide Samuel Schwarzbart te lieeten en werd in 1838 te Smolensk geboren. Hij is 1 horlogemaker fan zijn vak. Naar de be weegreden van zijn daad gevraagd, zeide hij: „Ik heb een moordenaar gedood. Een groot aantal joden uit dc Oekraïne zijn slachtoffers van hem geweest.'Hij meent lot zijn daad ten volle gerijghligd Ie zijn. Reeds gedurende verscheidene weken had hij zijn slachtoffer gezocht1. Engeland. De staking der mijnwerkers. Nog two e m a a n d c n- voor r a a d. Er is geen wijziging in den stand van het kolencüiiflicl. Do vertegenwoordigers der mijnwerkers en der mijneigenaars zijn uiteengegaan. Men aclrt het onwaar schijnlijk. dal ecnigo onlwikkeling zal plaats hebben vóór de bijeenkomst van liet parlement in de volgende week. wan neer de toestand ongetwijfeld een der eerste onderworpen van het debat zal vormen. Intussehen blijven sir- 'Arthur Stoel Mailland, de minister van arbeid, en ko lonel Lane Fox, do minister voor het mijnwezen, te Londen om. de aangelegen heden in verband met het stopzetten der kolencommissie te behandelen. De ccrsle minister zelf brengt zijn Pinlc- stervaCanlie 'op de Ghekuers door, zijn officieele. residentie in Buckinghamshire, van waaruit Londen makkelijk te berei ken is. Naar vernomen wonlt» zijn de kolen- voorraden bij behoorlijke distributie en inkrimping van de spoorweg en andere diensten voor 2 maauded voldoende. De regeering steunt er nict*op, dat belang rijke hoeveelheden uit het buitenland zul len worden aangevoerd. Tusschcntijdsche verkiezing. Een s c h r ij v e n v a n Bal d win. In verband met de bcTangrijke arbeid s- crisis welke Engeland heeft doorgemaakt, wordt veel belang gehecht aan de lu.s- schentijdsche parlementsverkiezing, die binnenkort in North Hammersmith moet plaats hebben. Bij de lnatstc - fdgi-Pie,--', >-*t kie/,.|ig be haalde de conservatief Ellis Ashmoad Bartlelt op den arboiderscandidaab den eenigen tegeneandidaat, de overwinning met een meerderheid van ongeveer 2000 stemmen. pc tusscbenlijdsche verkiezing zal een driehoeksverkiezing zijn, daar ook een li- heraal eandidaal is gesteld. Men ver wacht dat de uitslag van deze verkiezing een belangrijke aanwijzing zal geven voor de openbare meening vooral ten opzichte van de jongste algemeene staking. In een schrijven, dat hij aan Samuel Gluckstein.' den conservatieven candidaat heeft gericht met de bedoeling, dat liet ge publiceerd zal worden, doet de eerste mi nister een beroep op de kiezers van dc arbeidersklasse. Na gezegd te hebben dat de jongste ongelukkige gebeurtenissen dc gewone politieke geschillen in de schaduw hebben gesteld, zegt de eerste minister, dat dc algemeene staking er niets toe bij gedragen heeft, om do mijnwerkers te ver sterken of hun positie te- verbeteren. Het is voor dc arbeiderspartij nutte loos te trachten do openbare mooning op een dwaalspoor te brengen, wat betreft dc -ernst van den uitslag der jongste gebeur tenissen. Do natie heeft over liet alge meen den toestand begrepen, zooals dc Engelsche natie altijd doet. Onze plicht is thans, evenals liet de plicht is voor alien, die vooruit zien, oin met wijsheid wi welwillend iwid voort te houwen op do grondslagen van den goe den wil en den weg voor te bereiden voor de herstellende nationale welvaart. Werk gevers en arbeiders moeten gezamenlijk aan dit werk deelnemen, en ondanks de moeilijkheden waarvoor wij nog staan, heb ik, aldus schrijft do premier een on geschokt vertrouwen in liet succes van deze pogingen. Cook ernstig ziek. De secretaris der mijnwerkersfederatie, Cook, die zich sedert de staking reeds ou wel gevoeld had, is op een bijeenkomst te Radstock in Zuid-Wales bewusteloos van de tribune gevallen,-terwijl bij bezig was de vergadering toe te spreken. Cook is thans zwaar ziek. Marokko ABD-EL-KRIM ECHEC. Hij wilde slechts onderhandelen. Z ij n voorstel verworpen. De Franschc ministerraad heeft gister morgen. zooals reeds gemeld, den brief van Abd-ol-Kriin, waarin deze schor.' der vijandelijkheden verzoekt, besproken Besloten werd bet voorstel van Abd-el- Krim te verwerpen. Alles wat do Fransche en Spaanschc regeeringen nu nog te doen hebben is, aldus verklaarde de minister van Oorlog, Painlevé, zich bezig te houden met d( stammen, met welke men nog niet tot overeenstemming is gekomen. De brief van Abd-cl-Krim beval alleen een voorstel om de vijandelijkheden lo staken. Over onderwerping en over bij- EOndcre voorwaarden wordl niet gespro keu. De redactie van liet antwoord der Fransche regeeriug, zal, indien er een antwoord gegeven wordt, zonder twijfel in overleg met de Spaansche, regeering worden vastgesteld. De Fransche regoering is van meening, dat (le toestand in liet Rif een besliste wending heeft genomen. Het voornaamste ir dien toestand is de dreigende ineen storting van Ahd-ol-Krim's macht. Zijn terugtrekken bewijst, dat hij zijn échec in ziet. ofschoon do bewuste brief nog steeds ia termen vervat i.-. zooals oen militair he bei liehhor die bezigen zou. Krim kan ech ter zoo gehandeld hebben in de hoop, dat bij nog oonige politieke oneenigheid in Frankrijk öf'«Spanje zou kunnen .stichten Mot bol verlies van Ajdir en Targoeist hoeft Abdel Krim niet alleen eenige van zijn boste strijders en veel oorlogsmate riaal verloren, maar ook een belangrijke basis. Een van do twee wogen naar hel land van de Boni Zcroeal, dat Krim's bol werk in do Fransche zone beleekendo, is r do verovering van Targoeist geblok keerd. Beide rogoeringen zijn dan pok van meening. dat zij bolero kansen hebben dan ooit om direct met de stammen te onder handelen. Van dil standpunt gezien hooft :1e hervatting dor campagne dus tot de >jdossing van enkele vraagstukken gebód, b v. aangaande de ontwapening en liet bestuur van de stammen, welke veel moei lijkheden met zioli medebrachten, zoolang (ie Fransche en Spnnnsohc troepen geen roemenswaardig deel. van bet Rifgebied bezel hadden Do „Petit Parision" zegt, dat-de troepen zullen moeten 'voortgaan bot Rif binnen le dringen, zoolang Abd-el-Krim niet on voorwaardelijk do Fransche vredesvoor waarden beeft onderleokeml. Het ..Journal" zegt, dat de houding van Frankrijk en Spanje aan geen twiifd on derhevig kan zijn. Be oonige toelaatbare slap van Abd-el-Krim is oen overgave zonder meer. Do ..Oeuvre" melkt opdnl er m-cn twee de Oedjda-oonferonlie zal ziin. Indien Alxl (■IKrim oen broeit doel op de Fransche edelmoedigheid, zal die bom zonder twii- fol geworden, maar-bij moet onmiddolbjk dr krijgsgevangenen toeslaan, bet Rif te verlaten. De andere kwesties zullen direct mei (le betrokken afgevaardigden der stammen worden beha inleid. China. De politieke tvestand. De positie van W o e-P e i-f o e. De politieke toe-land in China is ver warder dan ooit. Het beste dat er vol gens den Pekingsehon correspondent van de „Times" van kan worden gezegd, is, dat do betrekkingen tusschen do twee voornaamste militaire leiders, ofschoon verre van eonsgezind, blijkbaar vriend schappelijk zijn. Do gecombineerde bewe ging legen de Kwominlsjoen (de nationale legers) blijkt stil te staan ten,fevoioo van dé nnu-cooperalie van de strijdkrachten van Woo Pci-foo. Woo Poi-foe echter wordt in liet Zuiden vastgehouden door een oorlog in Hoonan, waar zijn invloed door elementen dor Kwoniintang (do re volutionaire repuhi'keinscho part ijl. die door Kanton worden gesteund, wordt be dreigd. Hij is ook betrokken bii een mili taire poging .Gin dc macht in Szetsjoen le verkrijgen, fntussclien lijdon ziin belan gen in bol Noorden schade, terwül bot un der leiding van den slaande kabinet, dat bij steunt, niol de goedkeuring heeft van Moekden. BIMHENLAND Koninklijke Besluiten. Neg e n do Int G rn a t i ona 1o A r b oidsconferenti e. Bij Kon. besluit zijn tot leden van de Nederlandscbe delegatie naar do 9de In ternationale Arbeidsconferontie. die op 7 Juni a.s. te Gonève hijeen zal komen, be noemd: als afgevaardigde van de regeering: Z. E. dr. W. 11. Nolêns, minister van staat, lid van de Tweede Kamer; mr. W. ia. P. Molengraaf!, voorzitter van do com missie tot herziening van de rechtspositie van kapitein en schepelingen; als technische raadslieden der regeo- ringsafgevanrdigden: W. H. M. do Fre- mory, hoofdinspecteur van den havenar beid; rar. A. M. G. Sandberg, secretaris van de Commi io tot herziening van de rechtspositie van kapitein en schepelin gen; L. Veens tra, tweede-voorzitter der Centrale van Koopvaardij-officieren; als afgevaardigde voor de werkgevers: A. J. KL Goudriuan, voorzitter van den Bond van werkgevers in do Koopvaardij; als technische raadslieden van den af gevaardigde voor de werkgevers: mr. P. W. J. H. Gort van dor Linden, secretaris van de afdeelfng Nederland der Interna tionale Organisatie van Industrieelo werk gevers, toegevoegd lid van den raad van beheer van liet Internationaal Arbeidsbu- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLANO. De vroegere Oekrainsche generaal Pet lioera is te Parijs vermoord. Abd-el-Krim had voorgstcld dc onder handelingen te heropenen. Zijn voorstel is verwerpen. Hij trekt terug. Nadere bijzonderheden omtrent de uit barsting van de Japansche vulkaan Tcka- chi (Builonl. Berichten 2de blad). Tragische bijzonderheden over dc spoor wegramp bij München (Builenlandselio Berichten, 2e blad). BINNENLAND. Dc inhoud van de nieuwe Bioscoopwet. (2e blad). De vergadering van de Alg. Ver. voor Bloembollencultuur. (2c blad). Een brand bij Heerenveen, waarbij vier kinderen zijn omgekomen. (Gemengde Be richten, 2e blad en Laatste Berichten). Een spoorwegongeval bij Wouw, waar bij esnigc gewonden. (Gemengde P lich ten. 2e blad). Bij Bergen cp Zoom Is een klei- -r» wcgonyeluk gebeurd. (Gemengde li tem 2de blad). LEIDEN. De plannen voor dc a.s. 3 October-vie- riiig (l.ste blad). Onze Geïllustreerde Pagina Dc pliotopagina geoft om.: A.R.K.A.- Congres te Leiden. Onthulling monu ment te Maastricht. Verschillende «portkiokjes Tcau: .1. Stakenburg, ;.c-t robiri.i van ili'ii Bond vuil werkgevers in do Koopvaardij; als afgevaardigde voor do arbeiders: J. Zwaga, secretaris van den Ned. R. K. Boud van Iransporlarbi i als technische raadslieden van den af gevaardigde voor <lc arbeiders: Joh. Brauligam. lid van de Tweede Kam r, voorzitter van den Gentralen Bond van Transportarbeiders; W. Strijbis Pzm, nl- gemeen bestuurslid van bet GliriMe'.ik. Nationaal Vakverbond en voorzitter den Nederlandselien Bond van Christelijke Fabrieks- en Transportarbeiders. P o t e r ij e.n en telegrafie. Bij Kon. besluit is bevorderd tot ad junct-commies bij het hoofdbestuur der posterijen en telegrafie A. Dorlland, tlmus klerk liij genoemd hoofdbestuur. De nieuwe Gouverneur-Generaal. Aankomst van J h r. d 0 Gruo/f. Jhr. mr. A. C. D. dc Graeff, buil' n woon gezant cn gevolmachtigd mini-ter to Washington, die benoemd is tot (ionver- ncur-Generaal van Ncd.-lndië, is giste ma- middag met dc „Volendain" van dc ll"l- land-Amerika Lijn te Rotterdam aangeko men. Jhr. Dc Graeff, die te Rotterdam ui.-t officieel verwelkomd werd, reisde onmid dellijk door naar Den Haag. D" lieer Westermuii, president-omnii.s- s;: ris en de lieer Gijps, directeur van do Holl. Amerika Lijn hadden zich ter be groeting aan boord begeven. Hoewel de nieuwe Gouvernc 'k-n- real op dit oogenblik uiteraard geen me h-d' lingen had bedoeld, was hij toch z«»o vriendelijk ons even te woord t" "laan, -i- dus liet „Hbld." Jhr. De Gvaeff zei, dat hij het luin "|'- godragen ambt met graagte had aan vaard, hoewel zijn werk tc Washington, hem steeds volle voldoening had gem Lon ken. De nieuwe gouverneur-generaal, die in Sept. van hot vorig jaar het laatste ons land bezocht, heeft met zijn familie, die to Boulogne van boord gegaan is, de reis met de „Volcndam" gemaakt. Half Augustus vertrekt jhr. De Graeff met de „Grotias" van Mij. Nederland naar Indië én zal na aankomst aldaar, op denzelfdcn dag, waarop excellentie Fook aftreedt, zijn ambt aanvaarden. De totalisator. De invloed op de paarden- f o k k o r ij- Naar aanleiding van het bericht In een blad, dat het Tweede Kamerlid, prof. Ver aart, oen bezoek zou brengen aan do Pinkster-courses op Duindigt, ton eindo zich op de hoogte to stelles van de ten- non in verband met de mogelifklioid dor opheffing van liet totalis.)tor-verbod. Iiehn bon wij ons tot genoemd Kamerlid ge wend en hem gevraagd wat zijn bevindin gen en plannen waren. Prof. Veraart deelde ons mede, dat hij op uitnoodiging van voorstandi s van do paardensport een bezoek aan de courses

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1