17e Jaargang. DINSDAG 25 MEI 1926 No. 5257 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi LeideD 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenteü 20 cent per week 12.60 per kwartaal Franco per po9t I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad ïb voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling- Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN VEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II Dit nummer beslaat uit twee bladen. De jeugd en het dagblad Een leeraar aan het atheneum Ie Gent [ieoft een onderzoek ingesteld bij zijn •ouwelijke) leerlingen naar de belang- -lolling in lectuur in couranten. Hij geeft hel maandblad van den Vlaamsehen feeraarsbond zijn bevindingen, welke op die belangstelling niet een verblijdenden kijk geven: Blijkt, dat bij do meesten de gefantaseerde levensgebeurtenissen, de on kerkelijke wereld van het feuilleton meer lukt dan de feilen van het cclilo leven, tie hoven de streep staan. Üc andere rubrieken, die de helaugetel ling meer waard zijn, mogen er zich over algemeen minder over verheugen. Deze bevindingen, welke bevestigen, wat ij zelf meermalen hebben waargenomen, [iili ons een aanleiding, om het denkbeeld propageeren: xlc jeugd het dagblad te cr cn lezen. Wij hebben 'ns gehoord een patronaatsdirecteur in onze slad, lie zulk 'n les aan z'n jongens gaf met )c leidsclie Courant vóór zich en vóór jongens. Bescheiden]ijle willen wij vra- jen, of dit voorbeeld geen navolging ver hit op patronaten en misschien ook in hoogste klas onzer scholen. Van liet Katholieke dagblad gaat "n ipologe'ische kracht uit. Maar, als de eusd alleen do feuilleton leest en, voor rat betreft de mannelijke jeugd, de sport- ubriek. dan is do goede invloed van het katholieke dagblad, als zoodanig, op de eugd louter negatief. Een dagblad, aan welks technisch-redac- ineelen inhoud iederen dag toegewijde irg wordt geschonken, is overzichtelijk. rubrieken, waarvan de tilel de alge- eenc strekking aangeeft, trekken gemak- dijk de aandacht en in die rubrieken elf treedt ieder bericht naar z'n belang- ■ijkheid naar voren. Daarop kunnen dc- mn, die in een courant thuis zijn, de lugoren 'ns wijzon: rlnn zullen d"» or pleizior naar do courant grijpen en moer in lezen. En dan moet de jeugd er opmerkzaam gemaakt worden, hoe zij door en in de purant onderricht kan krijgen in allerlei etenawaardigbeden, die in de gauscbe ireld gerucht maken, zooals do pooltocht aa Amundsen, de vliegtocht naar Congo, ontdekking van Toetankamen's graf, waarover het. dagblad 't moge be- cheideulijk gezegd, dat b.v. onze courant rat zulke gebeurtenissen betreft steeds aar voldoende volledigheid streeft be- talvo nieuwsberichten den lezer populaire chouwingen geeft. En vervolgens moet attentie van de natuurlijk: oudere jeugd worden gewekt voor do politiek de courant. De binnenlandscbc politiek, n berichten, verslagen en wat onze ourant betreft: korte artikelen me- Icgedeeld en verklaard, mag do staals- lurgoi, mag do katholiek niet onverschil- Ig langs zich laten heengaan. De onwe- endhoicl bij do ontwikkelde oudere jeugd «keffende de groote vraagstukken van buitenland sche politiek is soms verha ald. Is 't niet leerzaam, om althans in je Zaterdagscho courant een wekelijksch nerzïciit van hot buitenlandsch gebeuren e lozen? Ton slotte: Door en in het Katholieke lagblad kan de opgroeiende jeugd lecron roeloven met tiet Katholieke leven, het uivcr-godsdieDStigc en liet maatschappe- Üke Katholieke leven, kan zii leeren ken- ien de heerlijke Katholieke beginselen en lezer heilrijke toepassing. Op sommige scholen in Engeland wordt 'o jeugd stelselmatig het oordeelkundig Ken van een courant geleerd. Is dit 'ok niet een terrein voor do Katholieke Ipvoeders dor katholieke jeugd in Neder- bd? Een Internationaal Jeugdcongres. kr- Amsterdam is met de Pinksterdagen' i-H internationaal congres gehouden van do socialistische jeugd. „Hot Volk" van 2'üerda vond schreef, dat daar „een !l"k en nieuw geslacht van de vier hoe- der wereld to zamen" is gekomen. In 'O' -van de vier hoeken der wereld" ligt 1vffligc overdrijving; 't is een geslaagde lu,cr nationale samenkomst ge- maar men moet niet overdrijven: °1'- >yier hoeken der wereld" is een wel al te sterke beeldspraak! Doch wij 'Hen dat wel laten passceren! Wat vèèl ®eer van belang is, is de vraag: wat de nhoud was van dat congres? 'v Eu deze vraag moet voor allen, die de wrk o 1 ij k li c i d van het leven kunnen t!l willen zien, teleurstellend cn bedroe- lc5d beantwoord worden. hi de feestelijke samenkomsten van dat j*'n?res, jn He speechen en redevoeringen s met geen enkel woord gesproken God en Godsdienst, o"Yer de p 1 i c h- Q;an den individueelen mensch cn Co.i maalschappij ten overstaan van En nu moet men jammerlijk blind zijn voor do feiten in enger en wijder kring rondom ons cn.... allerjammerlijkst doof voor do stem van hot eigen geweten, als men meent, dat zonder erkenning en beleving van die plichten een geluk kige samenleving mogelijk is.... Integen deel: zulk een maatschappij zal, heslist- zeker, ongelukkig zijn in geestelijke en ten slotte óók iu stoffelijk opzicht.... En als „Het Volk" van Zaterdagavond schrijft: „om de menscldieid met dit heilvolle leger der jeugd van hare kwalen te ver lossen en te voeren naar een nieuwe broe derschap van vrede, vrijheid en recht" dan kan men wel aannemen, dat daarin oen goede bedoeling en een ijvervol idea lisme ten grondslag ligt. maar huiten allen twijfel staat dan toch. dat dit goed-be- doelde en die geïdealiseerde ijver in de werkelijkheid, in het resultaat, in de ge volgen verre van verblijdend zal zijn!.... Droevig is dc vorming van oen jeugd zonder plichten-erkenning tegenover God! OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAQT: Gewone advortontlSn 30 cenl per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele fan het tarief berekend. s Kleine advertenliën, van ten hoogste 80 woordon, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver- huur, koop en verkoop 10.50. eajaTEBiLaasp Volkenbond ONT W APEN 1NGSVOORBERE101NG. Een compromis. Yjo orslellen van Cecil en B o n c o u r. Do Commissie van Redactie der voorbe reidende ontwapeningscommissie heeft gisteren, op tweeden Pinksterdag, besluiten van verreikende beteekenis genomen, die ook op'den toekomstigen arbeid van den Volkenhond hun stempel zullen drukken. In dc eerste plaats heeft de Commissie van Redactie haar beraadslagingen be ëindigd mot dc aanvaarding van een voor stel, dat door den "Fransclien gedelegeerde lort Robert Cecil, gemeenschappelijk was ingediend. In dit. compromis-voorstel wordt den VoiK'-'nbonfl ypr-">"ni. 1. De geschikte methode en de maatrege len te hestudeorón, om ingeval van een oorlog of bij het bestaan van oorlogsgevaar den Volkenbondsraad binnen den kortst mogelijken tijd te doen bijeenkomen. 2. Om de afkondiging van besluiten van den Raad betreffende de in werking stel ling van economische en militaire sancties op grond van liet Volkenbondsstatuut lo bespoedigen. Voorts zal aan de permanente militaire Volkenbondscommissi e worden verzocht, om vast te stellen, welke graad van veilig heid voor de verschillende staten uit de be palingen van het Volkenbondsstatuut en uit speciale overeenkomsten zooals liet Ver drag van Locarno, garantieverdragen enz. voortvloeit, met liet oog op de ontwapenings mogelijkheden. Aan de militaire commissie zal verder worden verzocht, om een methode uitto werken, die een spoedig optreden dor mi litaire hulpkrachten ingeVolge artikel Ifi van het Volkenbondsstatuut mogelijk maakt zoodra de Volkenbondsraad instructies in dien geest heeft gegeven; verder zullen in bedoelde methode maatregelen moeten wov den omschreven woordoor verdere vijande lijkheden ingeval van een conflictkunnen worden vermeden. Bij liaar beraadslagingen over deze methode zal de militaire commissie zich laten leidon door do bij liet jongste Griekscli-Bulgaarsche conflict opgedane ervaringen, toen het zenden van ecu com missie van onderzoek goede resultaten heeft opgeleverd. Aan de gemengde economische commis sie zal worden verzocht na to gaan. op welke wijze de telegrafische en telefoni sche verbindingen tusschen do verschillen de hoofdsteden en don zetel van don Vol kenbond kunnen worden geporfoctmrmoerd In dit verhand moet het feit in herinnering worden gebracht, dat in October 1025 met vrij groate zekerheid de oorlog tusschen Griekenland en Bulgarije zou zijn inge broken, indien het beslissende telegram van den Volkenbondsraad ook maar twee uur later in Sofia en Athene zou zijn ontvangen. Geen conferentie te Washington. Nu dc kwestie van de beperking dor be wapening to Genève wordt besproken, over weegt de regeering der Vereen irdc Staten voor bot oogenblik niet de mogelijkheid om een nieuwe conferentie te Washington be treffende de bewapening ter zee bijeen te roepen. België. Ned..Belgisch verdrag. Spoedige behandeling door do Belgische Kamer. De Belgische ministerraad heeft zijn goedkeuring gehecht aau den tekst van het wetsontwerp in zake de ratificatie van het Ned.Belgisch verdrag en aan het ont werp tot goedkeuring van collectief accoord tusschen Engeland, Frankrijk, Belgiö en Nederland betreffende de ophoffiug van het tractaat van 1839. De heide ontwerpen worden lieden (Dinsdag) bij liet bureau van de Kamer ingediend, waarna de behandeling in hel parlement binnen oen tiental dagen een aanvang zal nemen. Duitschland. Een pijnlijke historie voor de Pruisische Regecring. De Berlijnsche politic had het materiaal dat hij de jongste huiszoekingen in Prui sen in beslag genomen was iu verband met de Putscb-planneu, aan liet Rijksgereclits- i-of gezonden als grondslag voor een proces wegens hoogverraad tegen de verdacht ene. Reeds thans heeft het O. M. aan ver scheidene personen, o. n. admiraal Von Scliroeder, liet in beslag genomen mate riaal teruggezonden met de mededeeling, dat het van geen beteekenia is voor een vervolging. Voor do Pruisische regeer iiïg is dit op treden van het Rijksgévechtfehof uiterst pijnlijk. Frankrijk. De veiligheid van de franc. R e d e van president D&umergue Het woord voerend na afloop van een feestmaal, hem door de stad 'Molz aange boden, constateerde president- Doumergue het zeer groote pacifisme vau Frankrijk. Maar. zoo liet hij er op volgen, wij weten, dat de handhaving van dra vrede pre cair zou zijn als onze veiligheid onvoldoen de- gewaarborgd was. Om hn;.f op doeltref fende wijze te waarborgen, u het derhalve ioodzakelijk, dat Frankrijk 'lork blijft en zich op geenerlei wijze laat verzwakken. Het zou slechts aan kracht kranen verlie zen indien de crisis der Wisselkoersen voortging de koopkracht van 'zijn geld te verminderen. Indien onze pogingen ijdel zouden worden gemaakt door crises zouden wij-niet de eenigo zijn. die Ie govaarlij- teele wereld-economie zou er ernstig on der te lijden hebben. Laat ons hopen, dat de verstandige geesten in cle groote pro ductielanden dit evenals wij zullen hegrij pen, maar laten wij, om onszelf en ande ren te redden, in de eerste plaats op ons zelf rekenen. Engeland. Het rolconflict. Het wachten is op de mijn- werkers. Het steenkoolproblcera, dat Londen en Engeland gedurende do Pinksterdagen heeft kunnen vergeten, dringt zich na de feestdagen weer met vernieuwde kracht op. De redevoerig van tie mijnwerkerslei ders Cook en Smith in de mijndistrieton gehouden zijn een krachtig beroep op do standvastigheid clcr mijnwerkers. Zoo ge matigd de woorden van Smith ook zijn, en hoezeer Gook ook aanspoort geen aanlei ding te geven lot ongeregeldheden, toch zal, als de mijnwerkers zich niet bereid verklaren in principe loonsverlaging te aanvaarden, volgende week Maandag bet aanbod der regeering vervallen om met de subsidie van 3 niillioen pond de eerste moeilijkheden te helpen overbruggen. Meer dan dal, bet moet waarschijnlijk geacht worden, dat dc regeering zich dan ook niet meer gebonden zal achten aau het rap port der steenkoolcommissie, waarvan zij alleen dc aan haar opgedragen maatrege len aanvaard hoeft, en die niet eens van ganscher harte, op voorwaarde, dat de beide andore partijen liet rapport zouden acceptecren. De geheele pers, ook de „Times" en de „Daily Telegraph" verwijt den mijneige naars dc kortzichtige eigengerechtigheid, waarmede zij do bemiddeling der regec ring bij het tot stand brengen van de on vermijdelijke reorganisatie der industrie als „politieke inmenging" botweg van do hand wezen, nadat de geschiedenis dor steenkoolindustrie mol bittere scherpte beeft aangetoond, dat de eigenaars zelf niet in staat zijn, do noodigc hervormin gen aan te brengen. De eigenaars hebben hiermede het zwakke sympathie-vlamme tje volkomen gedoofd, dat de sfeer van de stakingsdagen heeft kunnen aanblazen. Maar de eigenaars leven nu al jaren in de kille sfeer van antipathie, zonder dat liet veel indruk op hen heeft kunnen maken. Van hun zijde behoeft men dus geen en kele concessie te verwachten, als het een concessie mag hecten toe to staan, dat hun zaken voor hen op een meer redelijke basis worden gebracht, vooral niet, nu do premier in zijn antwoorden aan do eigenaars en de mijnwerkers feitelijk ver klaard hoeft den eersten stap van dc mijn- kerkers te verwachten. VUn wie de eerste stap om uit te impasse te komen nu moet komen, is moeilijk te zien. Overeenstemming bij de spoorwegen. In de Vrijdagavond gehouden conferen tie der spoorwegmaatschappijen en dc vakvereeniging van spoorwegpersoneel is men tot een overeenstemming gekomen, welke beide partijen bevredigt en waar door de maatschappijen in staat gesteld worden do gerezen moeilijkheden uit den weg te ruimen. Het gevolg van dit bereikte aceoord Is, dat de arbeiders korter zullen werken, (en einde de wedermtjUeuslneniing van bijna al hun kameraden mogelijk te maken. Polen. Rust voor Polen noodzakelijk. E en s t a p van Pa r ij s en het V a t i c a a n. De Fransehe gezant to Warschau en de Pauselijke nuntius hebben Zaterdag ochtend bij het Poolsche ministerie van Bnitenlandsche Zaken een démarche ge daan, waarhij zij er op wezen, dat in liet belang van Polen'* prestige in liet buiten land een spoedige overeenkomst tus schen de politieke partijen noodzakelijk is. De presidentsverkiezing. De presidentverkiezing in Polen zal op 31 'Mei Ie Warschau plaats hebben. Syrië Een nieuwe republiek van den Libanon. De hooge commissaris voor Syrië, De •Touvenei, heeft op liet rogoeringspaleis plechtig het heslaan van dc-nieuwe repu bliek van den Libanon geproclameerd. Marokko ONDERWERPING VAN KRIM? Een brief aan Steeg. Vertrouwen d o p F rank r ij k s edelmoedigheid. De Fransehe resident-generaal Steeg is te Fez aangekomen. Onderweg woonde hij in het gebied van Wezzau een onderwer ping op groote .schaal bij, o.a. van den Mostara-stani. Kaid Mimoem uit de Spaansche zone, die door Abd-ol-Krim was benoemd, kwam Steeg ïnëdedeolen, ÜS* rSHIaW'iB? hebben verlaten en zich ter beschikking van Frankrijk stellen. Parent, die met een sanitaire missie naar het Rif was vertrokken, is te Fez aangekomen met een ofiicieele mededee ling van Abd-el-Krim voor Steeg. Heden zou de Fransehe ministerraad op de iioog- to worden gesteld van den inhoud dezer mededeeling. Naar gemeld wordt biedt Ahd-el-Krini in dien brief zijn onderwerping aan en geeft hij zich aan Frankrijk* edelmoedig heid over. Successen van het FranschSpaansche offensie. Targoeist door de Franscben boze t. Te Parijs is bericht ontvangen, dat Targoeist door de Franschon ia bezet. De Fransehe troepen onder bevel van gene raal ThovfSttt, die liet noorden van Tar goeist aangevallen hebben, bezetten Kelaa zonder tegenstand. Generaal Boichut, commandant van de troepen, in den oostelijken sector van bet front, hoofl gistermiddag in dc bergen ten oosten van Targoeist eenfge vertegenwoor digers van stammen ontvangen. Een ge deelte van de Beni Oeriaghel, (Krims oigen stam), welke liet noordelijk deel van den djcbel Hamman bewoont, bood zijn onderwerping aan en twee andere stam men hebben zich geheel overgegeven. An dere stammen iu de streek van Targoeist hebben onderhandelingen geopend. Het offensief tegen de Riffi van liet oosten uit, dat op 9 Mei j.l. is begonnen, heeft merkwaardige resultaten opgeleverd De frontlinie is van 00 tot 15 mijl verkort en ongeveer duizend vierkante mijl grond is bezet. Een tiental kanonnen, honderd machi negeweren en een groote hoeveelheid go- weren en munitie werden veroverd. In vervolg op hel binnentrekken van do Fransehe troepen in Targoeist, het vroe gere hoofdkwartier van Abd-el-Krim, trekken cavalerie-detachemonten vandaar Noordwaarts naar Ajdir. Een weg verbindt Targoeist met Ajdir, doch over een zeke ren afstand is dezo weg nog steeds in het bezit van de Riffi. De dorpen rondom Tar goeist zijp allo door do Fraiischen bezet. Het succes van de laatste dagen is vooral te danken ntfn liet optrekken van dc in- landsche hulptroepen van het Fransehe leger onder kolonel Corap, die vóór de gewone troepen opereerden. Deze hulptroepen zijn gistermorgen Tar goeist binnengetrokken, en waren in staat de onderwerping van de in den omtrek wonende stammen te bewerkstelligen. Met hot oog op dit onverwachte snelle succes heeft generaal Boichut vroeger bevel ge geven, tot dc bezetting van Targoeist, dan zijn voornemen was. Abd-el-Krim heeft zich, naar men aan neemt, teruggetrokken in de bergen, in het westen van het Rif, en andere berich ten zeggen, dat hjj op 7 mijl afstand van de Middellandsche Zee-kust. te Snada is HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLANO. Een werkprogram voor de ontwapeftingl conferentie opgesteld. De stand van het Enyelsche mijnconflicl In het Britsche spoorwegconflict is over* eenstemming bereikt. Biedt Abd-el-Krim zijn onderwerping aan? Een ernstige spoorwegramp te München Reeds 26 dooden en 62 gewonden, (Telo* grammen). Auto met vier Amsterdammers nabij Charleroi tegen een boom gereden; één doode en één gewonde. (Buitolandsclie Be richt en, 2de blad). BINNENLAND. De oprichting van een R.-K, Handels* hoogeschool te Tilburg (Onderwijs 2e blad). Een rumoerig congres van de Comntu* nistischc Partij (lsto blad). Ernstig auto-ongeluk nabij Roermond; één deode (Gemengde Berichten, 2de blad) OMGEVING. Een Encycliek-meeting te Alphen aan den Rijn (1ste blad). gelegerd. Men neemt voorts aan, dat do verovering van Targooist liet begin is van een uieuwo groote op oral ie der Fransehe en Spaansche troepen. De Spaanseho troe pen in de Ajdir-slrook zullen naar ver wacht wordt, zuidwaarts trékken, terwijl do Iroepen uit de Melilla-zono naar het westen zullen optrekken, Do Fransehe troepen to Targoeist zullen naar de vallei van dc Wad Gris trekken, welke rivier iu de JmjU van Alhueemus uitmnniU. Door do ffifhiaamenknraoadi* strijde van den Beni Oeriaghei practisch afgeslo ten van het overige Rifgebied, en zullen daardoor gedwongen worden, zich over to geven. Een ander gevolg van do vestiging van een geregelde verbinding met de Middel landsche Zeekust is, dat het mogelijk is, voedselvoorraden nar do Fransehe troe pen óver zee te zonden. Op het oogenblik zijn deze -steeds over land vervoerd, bet- geen zeer groote moeilijkheden mede bracht. Egypte Verkiezingen in Egypte. Kon overwinning v oor Z a g li 1 o el Dezer dagen hebben in Egypte alge- moono verkiezingen plaats gehad. De eerste verkiezingsresultaten bevesti gen de verwachting, dat do Zaghlool* coalitie een groote overwinning zou beha len. De overwinning is zelfs nog grooter dan verwacht werd. Vooral do nederlaag van de Unionisten schijnt volkomen. Een zoo bekende candidaat als Hilmy Pasja Issa, de minister voor Verkeerswezen, ver kreeg slechts 183 stemmen togen 9500 voor een betrekkelijk onbekenden Zaghloelisli- solien tegencandidaat, terwijl do minister van Onderwijs, Ali Pasja Maher, een bijna even groote nederlaag leed tegenover Has san Pasja Hassib, die onder Zaghloel mi nister van Oorlog was. Zuid-Afrika Ook een vlaggenkwestie. Evenals in Duitschland heersoht er ook in do Zuid-Afrikaanscho republiek een strijd om de vlug. Er is tlums een wets ontwerp ingediend volgens hetwelk do nieuwe vlag zal bestaan uit banen, in de kleuren van do vroegere landsdeelen, waaruit do Zuid-Afrikaansche republiek bestaat. Doch de Britsche kleuren komen er niet op voor. Vandaar hevige protesten van het Britsclio deel der bevolking. Door het heelc land worden protest* meetings gehouden. Op een grooto meeting to Durban werd een resolutie aangenomen, waarin de voor gestelde vlag werd gekwalificeerd als een beleediging voor de Britsche volksgroepen Do „Cape Times" verneemt, dat de re geering besloten beeft, in dezo zittings periode met do behandeling van bet ont werp voort te gaan. Sinds de agitatie begonnen ifl, ziet men de Britsche vlag overal, in winkels, op auto's, of in miniatuur, in hel knoopsgat. BINNENLAND Koninklijke Besluiten., Burgemeester. Bij Kon. besl. ia benoemd tot burg' moester der gemeente Aagtekerkc J. Bo sclaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1