PAUSELIJKE ENCYCLIEK BIJ ST. FRANCISCUS' EEUWFEEST.
Tweede Blad.
HET WARE KARAKTER DER ST. FRANCISCUS-FIGUUR.
Uitbreiding van de Derde Orde.
Zaterdag 8 Mei 1926
AAN DE KATHOLIEKEN VAN
NEDERLAND.
Niemand, op de hoogte van zijn lijd, zal
kunnen ontkennen, dat de radio-uitzen
ding een groote toekomst tegemoet gaat
en dat zij een factor van betcekenis zal
worden in het godsdienstig en cultureel le
ven. Ongedachte mogelijkheden staan voor
haar open en het zal wellicht niet lang
meer duren of zij neemt in het maal-
scliappelijk leven een even voorname
plaats in als do Pers.
Als wij, Katholieken, er groot op gaan,
en terecht, steeds met onzen lijd mede te
leven; als wij ons bovendien onze roe
ping bewust zijn om naar best vermogen
mede te werken tot de verspreiding der
christelijke ideeën; als wij het woord van
den Meester: „gaat en onderwijst alle vol
keren" beschouwen als het eerst bevolen
aan de Katholieke Kerk, dan kan het
niet anders of wij moeten het moderne
middel der radio-uilzending mede benut
ten ter verspreiding van onze ideeën op
godsdienstig, wetenschappelijk en kunst
gebied.
Dat de radio-uitzending slechts een mid
del tot vermaak zou zijn, is toch niet
houdbaar nieer en te denken, dat zij neu
traal bestaanbaar is, waar zulk een in
vloed van haar kan uitgaan, is wel even
kinderlijk naief als do mogelijkheid ver
onderstellen van een neutrale school of
een kleurlooze pers.
Op verlangen van liet Doorluchtig Epis
copaat is een Stichting in het leven ge
roepen, die voor ons Katholieken het or
gaan zal zijn om de R.-K. Levensstroo-
ming in al haar breedte door middel van
radio-uitzending tot uiting te brengen.
Om deze Stichting een waarlijk Katho
lieke te doen zijn, waarin allo uitingen
van het Katholiek godsdienstig en'maat
schappelijk leven in ons Vaderland haar
plaats zou kunnen vinden, is zij samen
gesteld uit do gedelegeerden van do vol
gende organisaties:
Ned. Bond van Katholieke Radio-Ver
een igingen; Algemeeno Bontl van R.-K.
Rijkskieskringorganisatios in Nederland;
Senaat der R.-K. Universiteit van Nijme
gen; Algem. R.-K. Werkgevers Vereeni-
ging; Hanzebond; R.-K. Werklieden Ver
bond; Ned. R.-K. Boeren- en Tuinders-
bond Federatie van Dioc. R.-K. Vrouwen
bonden in Nederland; Apolog. Vcreeniging
„Petrus Ganisius"; Ned. St. Gregorius
Vereeniging tot bevordering der Weten
schap onder de Katholieken in Nederland
Waai* van christelijke on socialistische
zijde reeds geruimen tijd radio-uitzendin
gen plaats vinden en krachtige organisato
rische, maatregelen zijn getroffen ter be
stendiging en uitbreiding daarvan, moch
ten wij niet achterblijven.
Wel had men bereids in October van het
vorig jaar van katholieke zijde een radio
uitzending in het levert geroepen, die, met
de bescheiden middelen, waarover zij kon
beschikken, zooveel mogelijk aan de ver
langens van onze geloofsgenooten trachtte
te voldoen, nu echter moet die uitzending
een officieele worden voor geheel Katho
liek Nederland en tegelijk op een soliedo
basis worden gegrondvest.
Want dit werk is aan degenen, die het
ondernemen, groote financieele eischen
gaan stellen. Beschikten zij tot nu toe
over den zender, daarvoor moet vanaf den
eersten dezer maand een op zich gemoti
veerde en redelijke vergoeding worden
betaald, waarbij zich nog andere kosten
komen voegen, welke voordicir niet be
stonden. Hoe lang deze toestand zal du
ren valt niet te zeggen. Komt de Natio
nale Omroep tot stand, dan zullen de zen
dende instituten op oen langs anderen
weg verkregen vergoeding mogen rekenen
maar tot dan zullen zo geheel op eigen
becnen dienen te staan. Alleen de hand
having nu van den cenen wekelijkschen
Katholieken uitzendavond met de uitzen
ding van een Kerkdienst eens in de drie
weken en daaraan voorafgaande Morgen
wijding vraagt offers, welke niet meor
door enkelen kunnen worden gebracht.
Deze (aak moet om de mogelijkheid ook
eener gewenschte uitbreiding door geheel
Katholiek Nederland worden overgenomen
Het is daarom, dat do K(atholieke)
R(adio) 0(mroep)vStichting zich wendt
met goedkeuring en onder aanmoediging
van ons Doorluchtig Episcopaat, tot alle
Katholieken in Nederland. Evenals vroe
ger met de Pers en de School moet ook
nu een werk tot stand gebracht wordon
van onberekenbaar hut voor ons gods
dienstig en maatschappelijk leven. Reeds
nu, voor de Nationale Omroep werkelijk
heid wordt, moeten wij ons organiseeren
voor hot heden en voor de toekomst.
Wij. met onze één onverdeelde Katholie
ke leer, wij, met onze Katholieke weten
schap en kunst, met onze organisaties op
sociaal en politiek gebied, wij moeten voor
het welzijn van onze geloofsgenooten in
ons Vaderland die kracht ontwikkelen
waartoe wij in onze eenheid in staat zijn.
En daarom moeten wij den K.R.O. ma
ken tot een instelling, waarin wij op ieder
gebied liet beste geven, dat wij geven kun
nen. Wij moeten niet alleen het deel voor
ons opeiseben, dat ons toekomt in den Nat.
Umroep. maar ook moeten wij nu reeds
deil K. Ri O. maken en flit kunnen wij,
als wij willen tot een instituut, dat niet
alleen ons Katholieken in alle opzichten
voldoet, maar dat ook nuttig en verdien
stelijk is voor het algemeen.
Hetgeen wij tot nu bereikt hebben, moe-
De Ronieinsche correspondent van de
Msb l." seint d.d. G Mei:
In do hedenavond gepubliceerde ency
cliek. welke aanvangt met de woorden
„Rite expiatis" en gedateerd is van 30
April, herinnert de Paus er aan. dat het
zevende eeuwfeest van Franciscus' afster
ven zich Wttardi" aansluit l»ii het jubel
jaar en als het ware, wat de geestelijke
vruchten betreft, als de bekroning kan be
schouwd worden, wijl deze Heilige door
de Voorzienigheid uitverkoren werd, niet
alleen voor de hervorming van den troe
belen lijd, waarin hij leefde, 'maar ook
voor de hervorming der christelijke ge
meenschap van alle tijden.
Wijl deze Heilige door Onzen onmid-
dellijken voorganger werd aangewezen
als patroon der Katholieke actie, is het
billijk, dat Onze zonen, die volgens Onze
voorschriften in dit kamp werken, tegelijk
met de talrijke Franciscaansche familie,
alles in liet werk stellen, om de werken,
de deugden en den geest van den serafijn-
schen vader te doen herleven en te ver
heerlijken.
De Paus neemt gaarne deze gelegenheid
waar, om wederom op heilzame wijze
den Franciscaanschen geest in het volk te
doen herleven, daar dio volkomen beant
woordt aan den evangelischen geest, en
de H. Vader verheugt zich, hierin te
kunnen wedijveren met de godsvrucht zij
ner voorgangers, die steeds do eeuwfees
ten der voornaamste feiten uit het leven
van den patriarch van Assisiö gecomme-
moreerd hebben, zooals b.v. Leo XIII in
1884 bij gelegenheid van het eeuwfeest
van Franciscus' geboorte, en dit des te
gaarner nu dit eeuwfeest zoo opporluum
samenvalt met de uitbreiding van het ju-
bilé in Rome over geheel do wereld.
Na dezen aanloop beschrijft de Paus de
ongunstige tijden, waarin Franciscus ver
scheen:
Ofschoon het geloof toen diep in iiet
volk geworteld was, stonden toch van alle
kanten de ketterijen op en met die kette
rijen begon ook een verbitterde strijd,
zoowel tegen de Kerk als tegen de sociale
orde.
Temidden nu van dezen strijd raakte
de christelijke geest het spoor bijster, en,
om nog niet te spreken van den strijd
tusschen de Kerk en het keizerrijk, zeer
hevig waren ook do inlandsche oorlogen
tusschen de Ilaliaansche steden; vreoselijk
do bloedbaden en do verwoestingen, die
werden aangericht on niet minder vreose
lijk do zucht naar weelde en genoegens,
de verachting der armen en de omkoop
baarheid der overheden en der gerechtig
heid.
De Kerk zweeg weliswaar niet, maar
wat vermocht haar stem, aangezien de
keizers zelf het voorbeeld gaven door
haar banvloeken met voelen te treden.
Zelfs de kloosterorden, weleer zoo ver
dienstelijk voor Kerk en maatschappij,
leden eenigszins door dio besmetting der
wereld, zoodat zelfs de hervormingen,
door cenige uitmuntende religieuzen inge
voerd, niet beantwoordden aan den nood
van het oogenblik.
Het was iri deze zeer droevige omstan
digheden, dat krachtens goddelijk raads
besluit Franciscus verscheen en, zooals
Alighieri zingt, schitterde als een zon.
De encycliek doet ons nu Franciscus
zien in z'n eenigszins lichtzinnige jeugd,
daarna iu z'n inwendige zielsvorming,
eindelijk in zijn definitief besluit orn een
leven to beginnen overeenkomstig hot
Evangelie, zooals Thomas van Gelano ons
het verhaalt en zooals hijzelf het uitdrukt,
schrijvende aan het begin van zijn regel.
Dit is de regel en het leven der minder
broeders, dit is het heilig evangelie van
Onzen Heer naleven.
De pauselijke brief begint nu do meest
verheven deugden van den heilige na te
gaan en wel voornamelijk zijn liefde voer
de armoede, door hem genoemd meesteres,
moedor en bruid! een liefde, die men nooit
mag verwarren met dio ziekelijke verach
ting der rijkdommen, welke eenige oude
wijsgeeren vertoonden. Die armoede liet
de heilige na als voorname erfenis aan
zijn zonen en hij beminde ze. omdat hij
haar beschouwde als de bruid van Chris
tus aan het kruis, zooals Dante liet be
zong in dat lied, waarin men eigenlijk
niet weet, wat men meer moet bewonde
ren: of do grootheid en verhevenheid der
gedachten, of de schoonheid der poëzie.
Met een zoo verheven lic^do voor de
armoede ging "noodzakelijk ook gepaard de
meest diepe nederigheid, tengevolge waar
van hij zich beschouwde als een groot
zondaar, en, ofschoon stichter van zijn
orde, in alles aan een van zijn mede
broeders onderdanig wilde zijn lol op het
oogenblik, dat hij do leiding van zijn orde
kon neerleggen en in deze kon blijven als
een nederige en onderworpen broeder lot
aan zijn dood.
En liet was tengevolge van die nederig
heid, dat hij alles in 't werk stelde, om
de voorrechten, waarmee God hem luid
verrijkt, verborgen to bonden en aan zijn
medebroeders geen anderen onderschci-
dingsnaam wilde gevon, dan dien van
minderbroeders.
Tegelijk met" deze deugden schitterde
ook in Franciscus do versterving en de
gehoorzaamheid, die hij door een belofte
gezworen had aan den plaatsbekleedcr
van Christus.
Hoe verkeerd is derhalve de voorstelling
van diegenen, die teneinde hem aan te
passen aan hun eigen opinie hem voor
stellen als iemand, die zicli niet bekom
merde om de kerkelijke tucht en ook niet
om de leermgen van het geloof en die
zich gerechtigd wanen, hem to beschou
wen als een voorlooper van die valse he
vrijheid, welke lieden als de oorzaak van
zoovele beroeringen iu de Kerk en in do
maatschappij moet beschouwd worden.
In waarheid werd hij door zijn tijdgc-
nooten genoemd een Katholiek eu geheel
Apostolisch man en zijn eerste daad na
de samenstelling van zijn ordo was, dezo
aan de goedkeuring van Innocentius III
to onderwerpen, gelijk hij aan Honorius
een nieuwe bevestiging van den eenigs
zins gevfijzigden regel vroeg, on in dien
regel zelf boven alles aanbeval de gehoor
zaamheid aan den Paus en aan den Hei
ligen Stoel.
Ook do zuiverheid schitterde in Fran
ciscus op wonderbare wijze, bewaard uls
deze werd door onophoudelijke boetedoe
ningen van allerlei aard. Hij gaf zijn
lichaam geen rust tot aan zijn dood.
Dat alles vloeide noodzakelijk voort uit
zijn liefde jegens God. En die liefde
hracht hij over op do naasten, zoodat hij
rnet voorliefde de meest armo en do mc-«
laatscho wezens, voor wio hij van natuur
een zekeren afkeer had, opzocht cn om
helsde.
Na over dit alles te hebben uitgewijd,
brengt de encycliek in herinnering do tal
rijke religieuze familie's, dio aan zijn
brandenden ijver haar onlstaari l« danken
hebben cn die bij in liet leven hoeft ge
roepen om de Kerk op krachtdadige wijze
bij te staan. Hij herinnert eveneens aan
de t^-rdc orde met haar regels, die voor
de maatschappij zoovele kostbare vruch
ten afwerpt cn die een zoo machtig cle
ment uitmaakte temidden van den slrijtl
on do wanorde, welke loon in Italië
hccrscliten.
Tonlaatste wijst de Paus op den bran
denden ijver van Franciscus voor de bc-
keering der ongeloovigen en zijn missie
tocht naar den sultan vau Egypte.
Geen verwondering wekt het derhalve,
zegt do H. Vader, dat ia deze tijdruimte
van 700 jaren de nagedachtenis van Fran
ciscus zóó roemrijk is geworden onder de
menschen, zooals zoovele schitterend»
monumenten van kunst en poëzie aanloo-
nen, van welke op de eersto plaats ver
melding verdienen dc tempels van Assi-
sië en het gedicht van Dunte Alighieri.'
Ook in onze dagen nam dc ijver voor de
Franciscaansche studiën toe. alsook,
schoon niet altijd op passende wijze, de
bewondering der menschen voor Francis
cus. Sómmigen prezen in hem zijn dich
terlijken geest, zich openbarend in dat
verheven lied, dat als zeer oud voorbeeld
dient der Ilaliaansche taal; anderen weer
bewonderen in* hem zijn liefde voor' do na
tuur, niet alleen voor liet grootsche zoo-
als de sterren, de bergen en valleien vau
Umbrie, maar ook voor liet kleine en
lieflijke, dat in de natuur gevonden
wordt, zooals dio dieren, die li ij met zijn
taal wist te temmen; weer anderen pro-
zen in hem do liefde voor hol vaderland, i
voor hetwelk hij meer dan voor welk an
der land ook een zegen kon genoemd wor
den, en ten laatste waren cr ook. die
vooral den nadruk légden op zijn bijzon
dere liefde voor alle menschen.
Al dezo dingen zijn waar, maar moeten
goed begrepen worden. Wie deze dingen
zou willen aanvoeren,om zijn eigen ver
wekelijking te rechtvaardigen, of om zijn
eigen meening te slaven, zou dc figuur
van Franciscus veranderen. De Heilige
toch, zooals voldoende blijkt uit de deug
den, welke in de encycliek in het licht zijn
gesteld, moei aan liet christen-volk wor
den voorgesteld, als een voorbeeld, dat
niet alleen moet bewonderd worden, maar
moet worden nagevolgd in zijn integriteit.
Was hij do heraut van den Groeten
Koning dan was hij dit, om de mensehen
tot do heiligheid tc brengen en niet om
bij hen liefde op te wekken voor de bloe
men, de vogels, dc lammeren en do vis
sollen.
Voelde hij inderdaad een teedeiv li Mc
voor de schepselen, een liefde, welke, zoo
ze niet do perken te buiten gaal, door
geen enkele wet verboden wordt, dan was
dit, omdat hij in deze de trap zag om te
klimmen tot God, Wiens goedheid hij in
dc schepselen weerkaatst zag.
Wat zou overigens den Italianen kun
nen beletten, op hem groot tc gaan, als
Italiaan, daar hij zelf in de liturgie der
Kerk het licht van liet vaderland wordt
genoemd. Wat belet, dat diegenen, die
het volk beminnen, in hem verheerlijken
de liefde jegens dc armen, maar dc een
moet op zijn lioedo zijn, St. Franciscus
niet hel karakter van Katholiek mail te
ontnemen en de ander moet cr wel voor
waken, hem geen voorlooper te maken
van dwalingen, waaraan hij zich nooit
heeft schuldig gemaakt.
Do encycliek onderhoudt vervolgens de
bisschoppen over do voorbereidselen, die
overal voor een waardige viering van 'lil
eeuwfeest worden getroffen, voornamelijk
in die plaatsen, welke nauw met den hei
lige in verband slaan, zooals hel groene I
Uuibrie, de heilige heuvelen van Ilieti- elc.
Ton slotte spoort de Paus voornamelijk
de leden van do Eerste Orde aan. dat zij
evenals zij van dag tol dag meer en ineer
uitschitteren in deugd, ook steeds meer
welsprekende voorbeelden mogCrt verme
nigvuldigen, om de volken tot God te
brengen. De Paus spoort ook de Clarissen
der Tweede Orde aan, om steeds vuriger
te bidden, ten einde nog meer Gods barm
hartigheid over het volk af te smeeken.
Ten laatste spoort de Paus do Derde Or-
delingcn aan, om hun apostolaat onder
het volk nog meer uil te breiden. Daarom
moedigt de H. Vader, evenals weleer Paus
Leo XIII, do bisschoppen aan. om den
steeds grooteren bloei van de lierdc Ordo
te bevorderen en dit voornamelijk in dit
jaar. waarin het plechtige eeuwfeest van
Franciscus wordt gevierd, dat om zijn
geestelijke vruchten in do geschiedenis
der kerk vereeuwigd zal worden.
X
De Pasm Is wél zoo goed.
Ion wij iu afwachting van do dingen, dio
komen kunnen, handhaven en met alle
kracht, waarover wij beschikken, volma
ken en uitbreiden.
Daar zij geen enkel katholiek in ons
land, die niet medewerkt, om onzen Om-
Toep to maken tot wat wij gemaakt heb
ben van onze Katholieke pers en onze Ka
tholieke scholen. Voorlaan mogen wij niet
ïiieer ons geld en onze krachten geven en
versnipperen aan neutrale instellingen op
dit gebied evenmin als wij dit aan andere
neutrale instellingen doen, maar heel ons
kunnen dient geconcentreerd op den Ka
tholieken Radio-Omroep om dozen to ma
ken tot een, dio de vergelijking met an
dere glansrijk kan doorstaan. Hiervoor is
noodig: het vormen allereerst van een
grond-kapitaal en vervolgens een jaarlijk-
sche bijdrage van alle katholieken van Ne
derland. Wat het eerste betreft, dit is een
zaak die zich niet afspeelt in hot open
haar. Wat het tweede aangaat - hiertoe
roepen wij al onze geloofsgenooten op en
vragen hun met allen aandrang: Wordt
lid van den K. II. O. door hel geven van
een jaarlijksche bijdrage van f 5. wordt
donateur door bet schenken van een groo-
tcre jnarlijkschc bijdrage.
Allereerst vragen wij dal onzen luis
teraars. Het zijn er duizenden iu ons land
Maar wij vragen liet verder ook aan alle
Katholieken, die overtuigd zijn van het
groote gewicht eener Katholieke Radio-
uitzending. Ilct wordt niet alleen een
communicatiemiddel voor ons Katholieken
van Nederland, hel wordt dit internatio
naal evenzeer voor de katholieken van heel
Europa. Reeds nu slaan wij iu verbinding
met do Katholieken in Engeland, Ierland,
België, Frankrijk, Duitschland en op de
internationale bijeenkomst dor R.-K. Vak-
vereenigingen slaat nu reeds do R. K. O.
op het program als een punt vau bespre
king.
Laten wij, Katholieken, toch allen over
tuigd zijii van het groote gewicht dezer
zaak en niet vergeten, dat hoe meer wij
de Katholieke uitzending steunen, hoe
moer wij haar kunnen doen beantwoorden
aan al de idealen, welke wij in dil op*
zipht koesteren.
Welnu, Katholieken \an Nederland, dat
nieuwe en grootsche ft-erk aangegrepen
ui cl moed en volharding! Wij zijn hit r-in
Europa de eersten geweest, die een Ka
tholieke uitzending iu het leven riepen,
laten wij een voorbeeld blijven geven door
onze uilzending zoo te laten ontwikkelen,
dal zij de voornaamste blijft, als ander-
Katholieke landen cus hierin zullen gnan
volgt a
Geeft U op als lid van de K. R. O.
Stichting. Jf> l adres is Spuistraat 12,
Amsterdam; of zoo hel U gemakkelijker
is zendt Uw bijdragen onder het gironum
mer 40741 aan den accountant, den heer
Constant II. Twaalfhov, u, tc Amsterdam,
die zich welwillend bereid verklaard heeft
de financieele zaken on zo stichting tc be
handelen.
In het eerste geval zullen wij disponee-
ren: in heide gevallen zullen wij U bel
bewijs vau Uw lidmaatschap toezenden,
hetwelk wij U vriendelijk verzoeken een
plaatsje te geven naast Uw radio ontvang
to' -lel zoo gij er een bezit.
Moge Gods zegen ons deel zij.i cn ons
Katholieke volk weldra beschikken over
(en radio-uitzending, dio volkomen in
slaat is aan de rcchlma'.igo ciwheii niet
alleen vau ons, Katholieken, maar ook
aan die van een ieder onzer lniuigcnooten
ie voldoen
Pastoor L. H. PKRQUIN,
Voorzitter v. d. K. R. O
Stichting iu Nederland.
PAUL A M. SPEET, Secr
I*etnentgaie SSeHcihien
Ernstige trambotsing.
Een meisje gedood.
Giscleravond zijn twee stoomtrams hij
Wageningen op elkaar gereden. Van de.
pasagiers is het 22-jarig meisje G. M„ dat
op liet voorbalkon stond, onmiddellijk ge
dood. Eén meisje is ernstig gewond en
cenige zijn licht gewond.
De tram uit Ede bleek niet te hebben
gestopt op wissel 4.
Doodelijk ongeluk.
Gistermiddag sloeg bet paard van den
veehouder Vedder te Diemen, gespannen
voor een vrachtwagen, door onbekende
oorzaak in het weiland op hol. Do 16-ja-
rige zoon, die den wagen bestuurde, word
van dou wagen geslingerd en door den
vader dood in het land gevonden.
Ontsporing.
Gisterenmiddag ontspoorde tusschen
Bathmen en liet station Dijkorhoek door
het breken van oen as een goederenwagen
van een snelgoedrontrcin van Oldenzaal
naar Amsterdam. Dc spoorweg werd niet
geheel versperd; het verkeer kon over en*
kei spoor worden voortgezet.
Auto door de tram gegrepen.
Toen Donderdagmorgen de heer S. T.
uit Franeker den straatweg Lceuwnrden-
Marssum van af EngcTnm wilde oprijdorf,
werd zijn vrachtauto door de tram gogro-
I en en totaal vernield. Persoonlijke onge
lukken kuMineu gelukkig niet
Hel uitzicht wordt daar ter pla..lse
belemmerd door een met booiuen oinr.'ug*
-de hofstede.
Auto-ongeluk op den Schev. weg.
Donderdagavond, omstreeks It uur is
..p den Schoreningschen weg ter hoogto
van hotel Promenade een auto, bestuurd
door den lieer B„ wonende in het park
Marlot, tegen een boom gereden. Als oor
zaak van liet ongeluk gaf do beer B. op,
dat zijn stuur plotseling defect geraakte.
I)o 25-jarige mevr. M. M., wonende in do
van Diemenstraat werd 'door de auto te
gen den grond geworpen en bekwam ver
schillende verwondingen. In hewusteloo-
zen toestand werd zij naar het Ziekenhuis
overgebracht. Haar toestand is niet ern-
-iig. De auto was zwaar beschadigd. Het
velicelc voorstuk was ingedrukt.
Dc inbraak in den Houtrakpolder.
Op verzoek van do politie te Haarlem*
merlicdo is door de Ainsterdamsche poli
tie aangehouden do 21-jarige A. -T. S.,
gedomicilieerd te Amsterdam, mede ver
dacht van de inbraak in de „noomhoevo"
in den Routrakpoldoer. Hii heeft volledig
bekend en is ter beschikking gesteld van
de justitie. Hiermede is do derde verdach
te opgespoord'.
Dc ramp op de Zuiderzee.
We vermeldden reeds, dat dezer dagen
uit de Zuiderzee werd opgevischt het lijk
\nn schipper O. Bruins van het op 10
Maart j!. vergane vaartuig „l)e Onderne
ming". Hot lijk zou Woensdag Ie Kampen
op de openbare begraafplaats worden Ier
aarde besteld.
Inmiddels was te Monnikendam aange
spoeld hei lijk van liet jongste kind van
'.et gezin Bruins, een meisje. Nadat dit
lijk ook mar Kampen was overgebracht,
zijn beiden, vader cn kind. Donderdag al
daar- begraven.
Meineed.
Te Assen is gisteren in arre.st gesteld J.
V'. Ie Rolde, die als getuige a décharge in
een strafzaak voor de rechtbank te Assen
verdacht wordt zich aan meineed fo heb
ben schuldig gemankt.
Tc droog.
Uil Leeuwen komt (hans dc merkwaar-
i ige klacht der veehouders over droogte.
Hel weiland raakt als gevolg van Ie weinig
ia gen en te vroeg inscharen van vee. kaal.
Men snakt er naar regen en vreest nu
grn8schaarschlo voor hot vee in de wei.
De Iep-ziekte.
In geiicel West-Friesland maakte <!e go
vreesde iepziekto haar slaehlofers, lal van
hoornen, groote zoowel als kleine, zien er
nog uit alsof liet winter is en zullen wel
licht liet zomerkleed niet meer dra -, n.
Tram-idylle in th RcMdonFc.
TTet „Vad vert It: Lijn 0. Tri den l n'
wagen cel jongetje. Een mooi jongetje v.u
elf of twaalf jiar. Met 'n duifje en blo-u-
(li wangen. Haalt mn daar pardoes cm
dikke sigaar uit z'n zak. knipt hel mutje
er af.... steekt hem op! Dimpt. Dampt.
Dampt. Kómt (Ie groote, wijze rondi..-:.m-,
Ziet hel jongeljo en de sigaar Ti! i hen
op het schoudertje. En vraagt héél r. 1 le
dig en beleefd: Kan Meneer al
Hel jongetje, ietwat verwaand, knikt: ja!
- Lees u d n cms, meneer! z<-"t d-»
groote conducteur. Meneer leest: „Verbo
den Ie spuwen, te rooken, of den vagen
binnen te gaan mei brandende pijp, i a ir
of sigaret.''
Na dit gelezen te Iu-hben. voelt hel jon
getje zich onbewu-! een beetje klein. Wil
zijn prestige herwinnen en zegt, leu how ij-
zo, dal hij héél goed lezen kan: Eu daar
sliat het nog eins!
Men lacht. Van harte. Nu vh Mui er
zich nog verwarder en verbrijzelt ouder
zijn jou gons hak de dikke deftig.- .igaar..
De nieuwe Fleming Patent Reddingboot".
Men meldt ons uit Amsterdam: In te
genwoordigheid van een groot aantal ge*
noodigden voornamelijk autoriteiten
uit de srhcepvaartworeld cn eenigg
journalisten, werd Donderdagmiddag een
demonstratie gegeven van de .Fleming
Patent Reddinboot", waarmode het Aan
de Borneokadé liggende nieuwe di.hh
schroef motorschip „PhronlK" \.m d Ne-
d< rlan Lsche Slot mva irt Man I ïp »ij
..Oceaan" is uitgerust.
Het gezelschap werd met de indle hoot
„Bewakingsdienst" naar de emplacemen
ten aan de Borneo-kade vervoerd eu aldaar
i: de gelegenheid gesteld vanaf de „Phron*
j lis" alle manoeuvres van de voor zes
varensgezellen voortbewogen redding!- >ot
duidelijk te volgen.
De hooi ia uiterst eenvoudig en efficient
ingericht. Zo wordt voortbewogen door
middel van een met handkraeht i edivven
ehroef. Hel systeem beslaat hierin, dat
nan weer zijden van de banken handles
geplaatst zijn, welke heen en weer bewo
gen worden en door middel van een drijf
laag cn tandwielen hunne beweging over
brengen op de schroefas, die aldus do
schroef doet draaien. Het groote voordeel
is dat door de simpele beweging ei n ieder
aan de voortbeweging van de reddingboot
kan deelnemen, in tegenstelling met bpo*
ten, welke door middel van riemen voort
bewogen moeien worden, hetgeen veel er
varing en oefening vereischt. Voort* F do
I een en weer beweging van de handles
.rel langer vol te houden den hel roeien
met riemen en is de snelheid ook veel
rooter dan van de roei-reddingboolcn.
Een snelheid van 4 5 zeemijl v.u rd zonder
groote inspanning bereikt. In geval van
chipbreuk is men dus in staat zich door
middel van booten van dit nieuw*- m
ir een minimum van tijd van hel zinkendo
chip te verwijderen en buiten d<- zuiging
Ie komen. En daar de tijden voorbij zijn
dat allo leden der bemanningen van onze
zeek as (celen aardig do riemen konden
hanteeren, is bet dus mogelijk al le nood
