17e Jaargang. DONDERDAG 29 APRIL 1926 No. 5237 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi Leiden ld cent per week 12.50 per kwartaal. By onze AgenteD 20 cent per week 6 2.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct: per kwartaal, bij voor- uitbetaling Afzonderlijke nummers 5 ct, met Geïllustreerd Zondagsblad 0 ct Dit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd-Zon- en Feestdagen Dit nummer bestaat uit twee bladen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertontldn 30 cent per regel Vooi lugerondoD McJodeeliugeo wurdl het - dubbele van het tarief berekend s Kleine adverlenliëti, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden ot gevraagd, huur en ver. huur. koop en verkout) IU.50. SU» TEfilLARgO Volkenbond De economische conferentie. Drie speciale comité's ingesteld. Do voorbereidende commissie voor de economische conferentie te Genève heeft gisteren de te behandelen vraagstukken- groepen in drie gebieden ingedeeld, en voor elk daarvan een speciaal comité in gesteld. Deze drie comité's zullen in den loop der volgende dagen een voorloopig arbeidsprogram opstellen, dat zoo moge lijk Zaterdag a.s. aan de commissie zal worden voorgelegd. Do drie comité's zullen elk twaalf leden tellen en met de volgende taak worden lx-last: I-let eerste comité krijgt do landbouw- en financieele kwesties, alsmede de grond problemen. Zijn arbeidsprogram omvat: valuta- en financieele kwesties, stabili- seering der valuta, controle op de devisen- koersen en credi^tpolitiek, belastingvraag- stukken met inbegrip van do kwestie der dubbele belasting, budgetbelastingen. Het tweede comité krijgt tot gebied de industrieele vraagstukken. Het zal zicli bezig houden met een algemeen- onderzoek van de wereldlmisiiouding, de besludee- ring der voornaamsto iuduslrieën, do ra tionaliseering der productie, standaard- merken, enz. In de tweede plaats zal bet comité zich bezig houden met de indus trieele overeenkomsten over de productie prijzen, tariefvraagstukken, enz., voorts met particuliere monopolie s,inzonderheid voor hoofdtakken der industrie, en met de kwestie der grondstoffen. In de derde plaats behoort tot liet gebied van dit co mité de kwestie van den arbeidsduur, de loouen en andere arbeidsvoorwaarden, alsmede do problemen, clie voortvloeien uit de verschillende levensvoorwaarden der arbeiders. Het derde comité zal zich bezig houden met alle problemen van den handel en do wereldmarkten Het arbeidsprogram om vat: algemeen onderzoek van den wereld- handel en afhankelijkheid dor verschillen de landen van de wereldmarkt, alsmede der nog niet ontwikkelde markt; voorts douanevraagstukken, de gevolgen der douanetarieven, richtlijnen voor do wen- schelijkheid van doaunetarieven, voorkeur tarieven, enz., het afsluiten van bandels- verdragen, de kwesties van den in- en uitvoerhandel, enz.; bovendien do vraag stukken in zake handelsterreinen, directe en indirecte aanmoediging van den han del en do kwestie van het z.g. dumping, d<e straathandel, 'transportikwesties, 'de kosten van den tusscbenhandel, de loyali teit in den internationalen handel. Tot dit comité bchooren o.m. do N e- derlandsche gedelegeerden K r 1- ler en Oudegecst. De kwestie tier raadszetels. Ook Perzië wil in den Raad. In een scherpe nota aan 't Secretariaat van den Volkenbond doet de Perzische regeering mededeeling van baar eiscb tot het verkrijgen van een permanenten raadszetol, indien zulk een zetel waar Perzië niets tegen beeft ook aan Duilscbland zou worden verstrekt. Deze eiscb wordt gemotiveerd met de mededee ling dat Perzië het eenigc land is, dal de belangen van 400 millioen Mohamme danen in den Volkenbond zal behartigen. Luxemburg. Te Locarno vergeten. Wordt Luxemburg nog in het R ij n p a c t b e t r o k ke n? Dc regeeriugen, die bet te Locarno eens zijn geworden over de wederzijdsche ga- ra ndeering van dc grenzen en de veilig heid van haar landen, hebben toch iets vergeten. Zij hebben n.l. een „Rijnland- staat" in de antichambre gelalen en dien niet tot medeondcrleekening uitgonoodigd. Die staat is Luxemburg, dat zijn positie als neutrale mogendheid gaarne terug zou krijgen. De Luxemburgscke regecring zou thans gaarne baar landsgrenzen gegarandeerd zien door do mogendheden die ook het neutraliteitsverdrag van 1867 door den inval van 1914 verbroken hebben ge- teekeud, en aldus tot het systeem van Lo carno toetreden. De heer Pruem, de mi nister-president van het Groothertogdom, heeft te dien einde reeds diplomatieke dé marches to Brussel en Parijs ondervon den. Hij is ook tijdens de buitengewone zitting van den Volkenbondsraad in Maart j.l. to Genève geweest, en heeft daar een langdurig onderhoud met Briand gehad. t Slaagt hij erin, het kabinet te Londen te ■overtuigen, dan is het waarschijnlijk dat de lacune in het verdrag van Locarno in September a.s. wordt aangevuld en Luxemburg officieel als Locarno-mogend- fceid erkend. Duitschland. Het verdrag van België. D e „Daily Te 1." is bezorgd. De „Daily Telegraph" is ernstig bezorgd over het Duitsch-Russiscli verdrag. Hel blad zegt; Er is een wijdverspreid, hoewel niet algemeen gevoelen, dat liet verdrag en de nota's ten volle de onlangs door dr. Benesj gestelde vragen wettigen. De bewoordingen schijnen te verborgen wat in werkelijkheid een belofte van Duitschland geacht moet worden, n.l. zijn stem in den Volkenbond nimmer ten na- deele van Rusland uit te brengen. Artikel 1 van het verdrag kan volgens de „Daily Telegraph" niet anders bctee- kenen, dan dat Duitschland wanneer het lid van den Volkenbond is geworden, Rusland, dat geen lid is, zal raadplegen over de door Duitschland aan te nemen houding in Volkenbondskwesties. De nadruk, in het verdrag gelegd op do Duitsche rechten bij een stemming in den Volkenbondsraad over evenlueolc militai re of economische maatregelen tegen Rus land, ingeval van een conflict, dwingt vol gens het blad tot de veronderstelling, dat Rusland in allen gevalle kan rekenen op dc bereidheid van Duitscliand om tegen standers van Rusland in den Volkenbond krachtig te weerstaan. Ten slotte wijst dc „Daily Telegraph" nog oj» de mogelijkheid van oen conflict tusscben uitspraken van het in het ver drag gestipuleerde Duitsch-Rüssischc hof van arbitrage en arbitrale uitspraken van den Volkenbond. Do overige Eugelsche bladen, voorzoover zij een meening over het verdrag uiten, zien weinig gevaar. De meen ing van Vand er ve 1 d e. Bij de begroolingsdebaüen in den Belgi schen Senaat heeft de Belgische minister van Buitenlandscho Zaken Vandervelde, gisteren gesproken over het Duitsch-Rus- sische verdrag. Hij verklaarde o.a, dat een dergelijke gebeurtenis zoo kort na de mislukking te Genève onvermijdelijk be zorgdheid en wantrouwen moest veroor zaken. Men kan en men moet dergelijke dingen betreuren, die overigens niet vreemd zijn aan deze politiek van groepee- ringon,van allianties en van evenwicht der krachten, welke den voor-oorlogschen tijd op zoo treurige wijze terugbrengt. Aan den anderen kant moet evenwel erkend worden, dat indieu het verdrag een an dere clausule bevat, dan die welke ons bekend ziju. niets ervan tegen do letter of zelfs legen den geest van dc verdragen van Locarno indruischt. Duitschlands verzoek om (oelatiug tot den Volkenbond blijft gehandhaafd. Ik heb do vaste hoop, dal de moeilijkheden, welke zich te Genève hebben voorgedaan, spoedig uit den weg geruimd zullen worden De vorstenschadeloosstelling. Naar een crisis? De juridische commissie vau den Rijks dag heeft gisteren haar besprekingen over 't Compromis-ontwerp van de regeerings- partijen ten opzichte van de regeling met de voormalige vorstenhuizen voor onbe- paalden tijd verdaagd, daar de woordvoer ders van alle partijen do besprekingen voor het oogenblik doelloos achtten. Sedert dit mislukken der compromis onderhandelingen in do juridische com missie van den Rijksdag heeft de binnen- Iandscho politieke situatie zich aanmer kelijk toegespitst. Zooals de stand thans is, kan men met zekerheid aannemen, dat het onteigeningsontwerp in den Rijk- g niet de vercischte meerderheid van twee derden zal vinden. Het zal dus tot een volksstemming komen. Heeft bet plebisciet een positief resul taat, aldus de „Vossische Zeilung", dan kan een ernstige crisis in de binnenland- sche politiek tegemoet worden gezien. Men moet zelfs rekening houden met de mo gelijkheid, dat de rijkspresident de afkon diging van de wet zal weigeren en er de voorkeur aan geeft, af te treden. De regee ring, die het „Volksbegcliren" bestreden heeft, zou hij een positief resultaat in ieder geval moeten aftreden. Valt het plebisciet negatief uit. dan zou er niets anders overblijven dan de onder handelingen over het compromis te her vatten. Naar het „Berliner Tageblatt" ver neemt, zoekt het centrum thans naar een uitweg uit de verwarde situatie. Het moet voornemens zijn, een nieuw compromis- ontwerp uit te werken, dat verder zou gaan dan het bestaande. Het democratische amendement heeft evenmin kans aangenomen te worden. De democratische partijleider is er bij dc ge houden interfractioneelo besprekingen niet in geslaagd, ook zelfs maar de stemmen der overige regeeringspartijen voor zijn amendement te winnen Engeland. Het conflict in dc mijnindustrie. De toestand uiterst precair. Naar vernomen wprdt, is 't den premier gisteravond niet gelukt zijn standpunt met dat der mijneigenaren in overeen stemming te brengen. En zijn,nieuwe moeilijkheden gerezen en de toestand is derhalve uiterst precaii». Teven» [wordt gemeld, dat de mijneigenaren order heb ben gegeven, de nieuwe loonregelingen nog niet in de mijnen aan te -plakken, teneinde* vprdcro onderhandel! ujto-p. als nog mogelijk te maken. Rusland De Russische pactpolitiek. Een nota van Finland. De „Voss. Zt." meldt, dat Firrtaud een nota heeft gezonden uan Rusland, waarin wordt medegedeeld, dat do Rus siscli- Finsche onderhandelingen inzake een j veilighcfidsverdrag als afgebroken be schouwd worden. Britsch-lndië. De toestand te Calcutta verbef J. De handel echter n o g» n i e t n ormaal. Dc toestand hier te Calcutta ds; in de laatste uren aanmerkelijk verb'.'tard. seint de Times. Behalve de ernstige botsingen, waarvan gisteren reeds melding is ge maakt, is het dien dag betrckkopik rustig gebleven. Deze rust is grootendeels te danken aan de politie, die aanmerkelijk Ls ver sterkt. Deze versterkingen waitcn- drin gend noodzakelijk', daar nagehoeg allé manschappen door liet inspan pernio en herhaalde optreden gedurende, do laatste dagen oververmoeid waren. f Toch zal het nog wel eenigejJ tijd du ren. voordat hel vertrouwen in «c rust onder hel publiek geheel hersteld is en do handel weder zijn normale aanzien heeft hernomen. Er worden nóg weinig zaken gedaan, waardoor de tu<*>tand on der de armere bevolking nielj bepaald rooskleurig is. Ook zijn do slagers weder tot staking overgegaan en is er dus u-t Tor geen vloesch te verkrijgen. De gouverneur van Bengalen, lord Lyt- ton, is van zijn zomerverblijf te Darjec- ling vertrokken en zal morgonochtend tc Calcutta aankomen. Een Reuler-telcgrara meldt nog, dat alle Indische winkels nog gesloten zijn. Sedert 23 April ziju 45 personen gedood en 375 gewond. China. Wellington Kco op het tooi.eel. Vorming van een nieuw k a h i n o t. Met steun van Woe Pei foo on Tsjang tso lin zal Wellington Koo trachten, een nieuw Ghincesch kabinet te vormen. Het is nog niet hekend, wie tot president be noemd zal worden. Dr Vi Kuyuin Wellington Koo. .Ie 39- jarige staatsman, wiens premierschap over China hierboven wordt gemeld, is ondanks zijn jeugd geen onbekende in do wereldpolitiek. Dr Koo is aanvankelijk Engelscli se cretaris van president \oouu Sji-kai "e- wcest, werd in 1915 gezant te Wash:. '- ton (hij was toen 28 jaar!), woonde als delegatieleider de vredesconferentie van 1919 bij, en maakte naain als Chin..\s re presentant in de eerste Volkenbondsver gadering en in den Raad. dien hij in 1921 presideerde. Bepaald vermaardheid kreeg hij echter, toen hij in dalzelfde jaar hij was destijds gezant te Londen de Chineesche delegatie op do conferentie van Washington leidde. Do rol die hij op die conferentie speelde, bezorgde hem den eerbied van het gelieele buitenland. Tweemaal is dr. Wellington Koo in 1923, éénmaal in 1924 minister van Bui- tenlandsche Zaken to Peking pcw st. een oogenblik zelfs premier. De warwin kel in China heletto hem. als zoodanig werk van beteekenis le doen. Dr. Koo is aan geen Chineesrhe partij verpand; hij is een modern en verlicht man, doortrokken van de democratische beginselen, en was steeds een vurig voorstander van den Volkenbond. B^KEKILAND EERSTE KAMER. Overzicht. De Staatsbegrootimj voor 1926 is afgehandeld. De Eerste Kamer heeft dc Staalsbegroo- ting afgehandeld. Een belangrijke kwestie is besproken bij de Waterstaatsbegrooling, nl. die der Rijkswegbelasting. Minister v. d. Vegto verklaarde, dat deze er zoo spoedig moge lijk moet komen en de eerste stap reeds gezet is. Minister Kan heeft zich tegenover den lieer Westerdijk zeer stellig verklaard tegen de benoeming van een directeur-gene raal van den landbouw. Die kan toch niet alles overzien, heeft onvermijdelijk een bu reau met ambtenaren Ie zijner beschikking en minister Kan hij zei het zelf wil niet zooveel nmbctnaren hebben. Een vaste commissie van advies van vijf leden niot- amhlenaren is veel heler en., goodkóoper! Van het verhandelde bij do begrooting van Onderwijs enz. vermelden we dat mi nister W a s 7. i n k er voor gevoelt om do oude lezing van art. 72 der Lager onder wijswet te herstellen, waardoor de moge lijkheid weer geopend wordt, dat een ge meentebestuur weigert gelden toe (o staan, aangevraagd door bijzondere schoolbestu ren voor onderhoud enz, als het deze niet uoodig acht. Bij do begrooting van Oorlog is een lans gebroken voor een wettelijke regeling van steun aan de slachtoffers van de mobilisa tie. maar dat was feitelijk noodelooze moeite, waar minister I»ambooy reeds in zijn nota van antwoord uitdrukkelijk 1 ad gezegd, dat hij met spoed die zaak ter band zou nemen. In ieder geval heeft deze volstaan met hetzelfde te zeggen als hij reeds had geschreven zonder zich am ver dere beloften to wagen. TWEEDE KAMER. Overzicht. Van de Oost naar de West. De begreotingsarheid. De Indische Begrooting is gis terenmiddag aangenomen met 60 le gen 20 stommen. Waarbij tegenstem- mors waven do Sociaal-democralen en do Communist. Voordat lot de stemming over de be groot ing kon worden overgegaan, moest nog beslist worden over oen motie-Joekes er een amendement-Cramer. Do motie-J 6 e k o s, waartegenover minis ter Koningsberger zeer welwillend stond, vroeg oen nadere regeling der pen sioenen van de vóór I Januari 1920 gepen- sionneerde militairen van liet Indische le ger. die den leeftijd van 60 jaar hebben be reikt. Zij werd aangenomen met 74 tegen 7 «temmen, die van 4 Anti-revolutionairen, 2 Katholieken (de Iteoren Kortcnhorst on Van Vuuron) en den heer Braat. Hel amendement-Cramer raakto eigen lijk niet veel meer dan een comntabole kwestie. Op do begroeting werrl ƒ2.730.000 gevraagd voor vliegtuigen voor Indië, dat wil zeggen, dat het gelieele bedrag Her voor Tndië gevraagde oorlogsvliogtuigen ten laste van Indië zou komen; terwijl tot dus ver Nederland en Indië samen betaalden wat voor do Indische vloot noodig is. Dit nu wilde de heer Cramer volhouden ook ten aanzien der vliegtuigen, die evenwel anders dan schepen, die ook, b.v. bij vlag vertoon, diensten bewijzen aan bet moeder land uitsluitend in Indië zullen worden gebruikt; waarom bij voorstelde den post to halveeren, met de bedoeling de andere helft ten lasle van Nederland te brengen. Het améndement werd verworpen met 52 teven 26 stemmen. Vóór stemden alleen de V.-D., de S. D. A. P en de heer Arts. Daarna is de bcrooting van Suriname aan de ordo gekomen Een krachtig geluid liet Je beer Van Vu uren (R.-K.) liooren in verband met de financieele gelijkstelling van openbaar cn bijzonder onderwijs, die sinds 5 jaar in theorie voor Suriname geldt, maar waar van in de nractiik nog zoo goed als niels is terecht gekomen. Vandaag wordt de behandeling dezer be grooting voortgezet. Gisteravond lmeft de Tweede K mier de Jusf'tie-begrootine behandeld Wie van'meening mocht ™ïin. dat de l:rT»rnofjivsonlwornen votrr 1926 nu eindo- lük de Sta (en-Generaal gepas:- rd zouden zijn, verheugde zich over slechts formoole waarheid. Het is waar do wetsontwerpen tot vaststelling van de verschillende be groetingen zullen vandaag of s; veen ie bot Rfaafsh'nd staan, de b®noodi«de gelden zijn dus liidig gevoteerd, maar alles, waf (ot eenigszins oravangrijko discussie zou kunnen aanleiding geven, werd aangehou den en is nu aan de orde. De Kamer heeft gisteravond vergaderd lot over 2 vannacht. Een verslag van liet ver handelde zullen we in ons volgens bin I op nemen. Koninklijke Besluiten. Notariaat. Bij Kon. besluit is aan G Koltiu p zijn verzoek met ingang van 1 Juni a.s., eervol ontslag verleend uil zijne betrek king van notaris tc Oosterblokker. Vragen van Kamerleden. Do salarissen van het R ij k s p e r s o n e e 1. De heer Moller, lid van do Tweed o Kamer, heeft aan don minister van Fi nanciën de volgende vragen gesteld: 1. Is dc minister bereid mede te doe len, op welke gegevens de verdeeling van de gemeenten in klassen berust, bedoeld bij do verschillende Bezoldigingsbeslui ten? 2. Is do minister bereid mede to doe len, waarom bijv. do gemeenten Eindho- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De compromis-besprekingen over de re geling met de Duitsche vorstenhuizen zijn voor een onbepaalden tijd verdaagd. Naar verluidt, zou een regeeringscrisis het ge volg van dit feit kunnen worden. Finland heoft de besprekingen met Rus land over een veiligheidsverdrag afgebro ken. Wellington Koo vormt een nieu% Chi- neesch kabinet. BINNENLAND. Vergadering van het Ned. R.-K. Huls- vestingscomité (lsto blad). De Ruyter-viering te Amsterdam (Lsto blad). LEIDEN. In dc vergadering van de K. v. K. voor Rijnland is medegedeeld, dat de telegraaf kantoren in de bollenstreek gedurende het tijdvak van 15 Juli tot 15 Sept. 's avonds van 9 tot 10 uur gccpcnd zullen zijn. Tegen het cadeaustelsel werd een motie van afkeuring aangenomen (2do blad). ven en Tilburg niet van de tweede tut do oersto klas zijn bevorderd en bijv. Boxtel niet van do derdë tot de tvvoode klus? 3. Ia het dun minister bekend, dat nog altijd in art. 27, 2a, van hut Bczoldigin ia- besluit van 9 December 1925. het woord „tewerkstelling" blijkbaar zoo wordt uit gelegd, dat ambtenaren, reeds te vorm werkzaam in een gemeente, die tot enn hoogere klas bevordert, in bezoldiging worden achtergesteld bij ambtenaren, <lio naar die zelfde gemoonte worden over plaatst uit eon andere, die in oen lagi-ro klasse gebleven is? 4. Is hot antwoord op du vorige vrn ig bevestigd, aclit dn minister het dan niet billijk, dat aan dezen toestand een einde wordt gemaakt, to meer daar in het organiseord Overleg verklaard is, dat «lo verhoogingen, ten gevolgo van herclass:- ficatie aan allen ten bato zouden komen? De huurwetten. Do regecring hooft nog nlot besloten. Do mini-ter, aldus het antwoord op hat Voorloopig Verslag der Eerste Ka mer, meent zich van een stellig ant woord op do vraag, wanneer do huurwet ten moeion vervallen. voorshands '6 mootcn onthouden, zoolang niet do Raad van Stato zal zijn geboord over mn eventueel ontwerp van bestuur tot ver vallenverklaring van dio wetten. Handhaving van het instituut dor hum-commissie voor afdoening van ge schillen tusscben huurders on himvi e- naren zou niet mogelijk zijn zonder wets wijziging, omdat dit doel een ganse li an der zou zijn dun het tijdelijke, scherp bolijndc, waarvoor die. wetten in het le ven zijn geroepen- Het Wetsontwerp inzake de uitoefening der geneeskunst. E e n g u n s t i g r a p p o r t. Aan hot ver.-lag der bijzondere Coui- missio uit de Tweede Kamer over li t onderwerp houdend'- nadere voorschrif ten t. a. v. de uitoefening dor gonees- kunst wordt ontleend: Een lid dor commissie, in wier handen liet ontwerp is gestold, had daurlo- en ernstig bezwaar. Hij was van oordeel, dal de toestand in ons land op modi u gebied niet van dien aard is. dat een rcm-ling, als wordt Voorgesteld, noodzake lijk is. Het lid erkende, dal onder do gen <-s- kundigon vcrkeeido elementen voorkomen; hij dacht daarbij vooral aan ben. die bun diploma gebruiken om de onbovui 1 h l van kwakzalver.- lo dekken, maar dit euvel zal door bet onderhavige ontwerp niet worden bestreden. Voorts is iu het ontwerp geen ,-prake van beroep op (lo rechterlijke macht. Dit lid gaf dan ook de voorkeur aan den bestaanden toe stand. De overige leden der Commissie kon don zich met. het wetsontwerp wol vei- eenigen Wanneer een gem-v-kundige een gevaar is voor zijn pniiëution, is hot on verantwoordelijk, dat luj bevoegd blijft de praktijk uit oefenen, gedekt door zijn eenmaal verworven Rijksdiplom i. De meerderheid der commi. ie :u li'.tc het maximum der geldboete van 8000 voor oen tuchtmaatregel veel to hoog. Wellicht is een zoo hoog maximum opge nomen met het oog op de bepaling van art. 6, dat een gedeelte kan worden uit gekeerd als schadeloosstelling aan de bo- lecdigde partij, doch juist deze bepaling vond bij de meerderheid scherpe afkeu ring. Daardoor wordt het tuchtrecht ge denatureerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1