17e Jaargang. VRIJDAG 23 APRIL 1926 No. 5232 2)e Êéüióelre De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi Leiden 19 cent per week 12.50 per kwarlaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct„ met Geïllustreerd Zondngsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen l Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededcelingen wordt het 2 dubbele van het tarief berekend. a Kleine advortentiën, van ten hoogste 80 woordon, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur on vor- huur, koop en verkoop IO.50. DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. V De oudere jeugd. Wij schreven j.l. Dinsdag in een drie star „De oudere jeugd." Erkennen moeten wij. dat aan de opleiding en het onderwijs van de 18 (ot 18-jarige Katholieken ook nog héél veel ontbreekt. Doch naast deze erkenning mag toch óók worden gewezen op het heil rijke werk, dat door onze. den laat- sten tijd A'eel besproken patronaten en dergelijke inrichtingen voor die jeugd wordt gedaan. „Patronaten en dergelijke instellingen voor die jeugd." Onder „dergelijke instel lingen" mag in zekeren zin ook worden verstaan do St. Jos. Gczollen-Vereeniging. In zekeren zin, want zij is veel mèèr dan een patronaat, haar terroin is veel bree der, zij omvat anderen en ouderen dan hen, voor wie een patronaat bestemd is. •Afzonderlijk moge daarom hier worden gewezen op de nuttige instelling van de fc>t. Jos. Gezellen-Vereeniging de stich ting van Adolf Kolping (te Elberfeld in 1864). Speciaal voor wat Leiden betreft 39 zij van grootc beteokenis. Zij is hier vele jaren geweest do eenige jeugd-vereeniging; en ook op heden heeft zij naast de afd. voor gehuwden een ve- len-omvallende, bloeiende afd. voor onge huwde». Do St. Jos.-Gezellen-Vereeniging is steeds geweest en is op den dag van heden nóg: een organisatie, waarvan gods dienstzin de stevige basis is; waarin godsdienstzin alle levensuitingen diep'doordringt! Het Tweede Kamerlid Iienri Hermans, schreef eens: „Voor do arbeiders is er natuurlijk maar één maatschappelijke stand moge lijk, en zedelijk geoorloofd, omdat er an ders gevaarlijke kasten zouden ontstaan, maar het model van dien stand zou ik willen zien in de gemeenschap van do Go zeilen Vereeniging, zooals Vader Kolping 'die heeft gesticht!" Om, voor zoover noodig, de St. Jos.- Gezellen-Vereeniging beter te doen ken nen en meer te doen waardeoren willen wij hier aan het Algemeen Statuut voor de Onder-afdeelingen het volgende ont- leenen aan „Ons Program": Toen do Elberfeldsche Gezellen Kolping een wilden verrassen met 'n devies, waar in naa*r hun meening het program der Vereeniging was neergelegd: „Arbeid, Godsdienst, Vroolijkheid en Eensgezind heid!" schudde Kolping het hoofd. „Neen, neen, zeido hij, Godsdienst vóóraan!" Godsdienst, die het leven beïnvloedt. Daarom zijn de vergaderingen voor alle leden verplichtend, alsmede eenige H. Communiën. Daarom worden de leden aangespoord deel to nemen aan Congregaties, Eucha ristisch Apostolaat, Retraites. Missie- actie Arbeid, niet om-loon-alleen. maar als roeping, als vervulling van den Goddelij- ken Wil. ArbeidsvTougdc en arbeidsgeluk! Daarom zeide Kolping reeds, dat iedere Gezellen-Vereeniging „een hoogeschool is in do volkstoon", een R. K. Volks-Univer- siteit bij uitnemendheid! Vroolijkheid in hoogstaand vermaak. Volkszang en muzikale ontspanning, lichamelijke opvoeding en tooncelkunst werken samen om de echte Roomsche Blijdschap bij de Gezellen te onderhouden. Eensgezindheid in onderlinge verbroe- deringy De heiligo eendracht is het zout t dat huis en stad in wezen houdtl f. (Vondel.) Het familieleven in de Vereeniging leidt lot eene groote mate van vertrouwelijk heid. De Praeses is de Gezellenvader, bij wien do Gezellen raad en daad gaan vra gen, altijd: en wiens grootste vreugde is onder hen te vertoeven. Het zijn geen ijdele klanken, als de Gezellen zingen: „En steeds word ik getrokken, Naar dit mijn tweede kuis!" Voor een groot deel der oudere jeugd heeft de St. Jos.-Gczellen-Vereeniging in het verleden, speciaal ook in onze stad, heel veel goed gedaan, en kan zij ook in het heden on in de toekomst zeer veel goeds tot stand brengen! BUITENLAND Duitschland. fi' De vorstenschadeloosstelling. Een crisis in de rijksdag- commissio. Ten gevolge van obstructie, gevoerd door de sociaal-democraten, zijn do be sprekingen in de juridische rijksdagcom- missie befrefende het compromis-ontwerp in zake ae regeling met de vorsten voor- loopig mislukt. Do rijkskanselier dr. Luther werd on middellijk van het voorgevallene in de commissie op de hoogte gebracht Frankrijk. De daling van de franc. „N i c t-i 111 r i n s i e k e oorzakc n." Do Fransche Kame/r is gistermiddag begonnen met de behandeling van de be grooting, zooals deze van den Senaat is teruggekomen. Bij do algemeene beschouwingen vroeg do socialist Vincent Auriol den minister van Financiën, welke do werkelijke oor zaken van de crisis der wisselkoersen zijn. Zijn het niet-intrinsiekc oorzaken, die de bedoeling hebben, druk op do Fran sche regcoriug uil te oefenen of zijn de fluctuaties tc wijten aan biimenlandsche speculaties? Iudien, vervolgde Auriol^ de voortgaando daling van den franc slechts het gevolg is van vroegere gebeurtenissen, zooals de socialisten gelooveu, welke plan nen heeft dan de regeering om een verde ren val tegen te houden? Deze kwestie, besloot do socialistische woordvoerder, zal later aan de orde ko men. De dag zal aanbreken, waarop tiet parlement in deze aangelegenheid een keuzo zal hebben te doen. Minister Péret antwoordde hierop on middellijk. Hij meende, dat de daling van den franc voornamelijk aan niet intrin sieke oorzaken moet worden toegeschre ven. De franc staat volgens hem op een groot aantal buitenlandsche beurzen om verschillende redenen aan aanvallen bloot. Do minister betoogde, dat Frankrijk niet aan dezen druk mag toegeven; van daar, dal hij in de Kamer nog niets zal mcdedeelen over de accoorden. waarover onderhandeld wordt. Wat do verbetering van den franc op de beurs van heden be treft, deze heeft zonder tusschenkomst van de regeering plaats gehad, waar schijnlijk ten gevolge van do goed» be richten uit het buitenland. De regeeriug, besloot Pérot. rnrvnV-rt haar weg methodisch: evenwicht van de hegrootiug, regeling der schulden en sa neering door middel van amortisatie. De minister meent, dat men niet brutaal moet ingrijpen, maar dat het heter is, de ontspanning af te wachten, die normaal volgen moet. Daarna werden de algemeene beschou wingen gesloten en de achtereenvolgende hoofdstukken der begrooling behandeld. Alleen bij do behandeling der oorlogsbe- grootiug kwam het even tot een levendig debat, uitgelokt door het voorstel van den communist Duclos tot verlaging van het crediet voor do oproeping van reservisten en de vorming van instructiekampen. Duclos meende, dat de Kamer zich hier over eerst kan uitspreken na de verkor ting fan den militairen diensttijd. Dit amendement werd door den socialist Renaudcl gesteund en door de commissie, alsmede door minister Painlové. die de vertrouwenskwestie stelde, bestreden. Bij stemming werd het amendement verwor pen. Engeland. Het sleenkolenconflict. Baldwin herneemt do leiding. Zooals gisteren reeds gemeld, zijn de besprekingen tusschen de werkgevers en werknemers in het mijnbedrijf vastgeloo- pen, waarmede de zaak geheel op het doode punt is gekomen. De premier Baldwin heeft thans do lei ding in het steenkoolconflict weer in han den genomen en de beide partijen tot een bespreking op hedenochtend uitgenoodigd. Do conferentie van gistermorgen heeft duidelijk aangetoond, dat zonder de be middeling der regeeriug geen oplossin verkregen kan worden, en de industrieelc commissie van het vakvereenigingscou gres heeft daarom den premier verzocht de leiding in handen te nemen. Baldwin zelf bleek deze meening eveneens to daan. Er is nog een week de tijd, voordat de oudo overeenkomst afloopt. Beide partijen hebben nu al haar kaar ten op tafel geworpen en de regeoTing heeft nog een volle week om een weg uit de impasse te zoeken. Tsjecho-Slowakije. Het Duitsch-Russisch verdrag. De vragenlijst van Be nes j. Do vragenlijst van den Tsjechischen Minister van Buitenlandsche Zaken Be nésj heeft, gelijk reeds bekend is. te Ber lijn groot opzien gewekt. Een vooraan staande Tsjechische politieke persoonlijk heid heeft nu aan de „Germania" ver klaard, dat Benesj zelf zijn inlichtingen van officieele Engelsche zijde heeft ge kregen, waarbij meer in het bijzonder ge doeld wordt op informaties betreffende de voorbereiding van het voorgenomen Duitsch-Russisch verdrag. Bonesj en de Engelsche Gezant te Praag Mr. Clerk schijnen een bijeenkomst te hebben gehad. Benesj moet tijdens dit ondorhoud enkele bezwaren naar voren hebben gebracht. De Gezant, die" van dit onderhoud aar\ Cham berlain rapport uitbracht, heeft van dezen ten antwoord gekregen, dat hij gaarne een nadere preciseering tan do bedenkin gen van den heer Benesj zal ontvangen. Bonesj ging hiermede accoord en heeft aan het Londenscho Foreign Office voor vertromvelijk gebruik een uiteenzetting van zijn met betrekking tot het Duitsch- Russisch verdrag gerezen bedenkingen doen toekomen. Men is te Praag niet weinig verbaasd geweest, dat tengevolge van een indiscretie deze aangelegenheid in de Engelsche pers is gepubliceerd. Syrië Een Fransch succes nabij Aleppo. Naar gemeld wordt hebbon verschei- deno slanimen in de omgeving van Aleppo zich aan do Franschen overgegeven, het geen wordt toegesch re venmaan het feit, dat hun moreel ernstig geschokt is als ge volg van plaats gehad hebbende bomaan vallen, waarbij zelfs een stam 18 dunden verloor. Marokko De vredesonderhandelingen. Uit Oedjda wordt gemeld, dat de drie delegaties uit elkaar zijn gegaan. zonder (ot een accoord gekomen te zijn. Zij zullen later weer bijeenkomen. De datum dezer nieuwe conferentie is nog niet bepaald. Twee Riffijnsche gedelegeerden zijn per vliegtuig naar Ahd-ol-Krim vertrokken om met dezen te confereeren. Tn de kringen der conferentie heerscht optimisme. Hit Madrid wordt echter gemeld, dat Primo do Rivera verklaard heeft, dat hij weinig hoop op een bevredigende oplrfesing heeft, Britsch-lndië. Nieuwe botsingen "m Calcutta. Mohammedanen door de p 01 i t ic Bij een botsing tussehen politic en Mo- hammedaansche elementen, te Calcutta, zijn twee Mohammedanen gedood en 30 gewond. China. K moet verdwijnen. „H ij nam z ij n toevlucht tol corruptie" Te Moekdon is een correspondentie ge publiceerd, waann wordt bevestigd, dat l'sjang Tsolin den Rus.sischen consul-ge neraal te Mopi'den heeft verzocht, de ro- eering in Mo/ou in kennis te stelleovvan do noodzakelijkheid, 0111 den Sovjetgezant te Pok in", Karaclian. te vervangen. Als reden wordt opgegeven, dat Knrn- han sedert zijn aankomst in China zijn [(opvlucht hoeft genomen tot corruptie, om relletjes onder de studenten '.e veroorzaken en voor het verschaffen van wanens aan de siriidkrichten vin Feng-Yoe-siiang, met de bedoeling in China wanorde te schoppen Een zoodanige houding vormt een mis vatting van de positie van een gezant en een" inbreuk op de internationale gebrui ken. De betrekkingen gesp a nn en De krijgsraad der v> oorbevel hebbers van Moekden beeft, naar gemeld wordt, na de affaire-Karaclmn, ook de verwijdering [goëischt van andere Sovjet beambten, die als agenten der Communistische interna tionale worden beschouwd. De betrekkingen tusschen Moekder. en Moskou schijnen ge spannen Ie zijn. Amerika. De regeling met Italië geratificeerd. Met 54 t 0 g e n 3 3 s t e m m on in den Senaat. De Itali i.insche schuldregeling Is dooi den Amorikannsehen Senaat geratificeerd reet 54 teen 33 stemmen.. Non aeen FranschAmcrikaansch accoord. Naar verluidt, zal do Amerikaanseho ■mhuldenrogeline-commissie binnenkort bij eenkomen. ten einde de kwestie der conso- t-'dalio van de Fransche schulden aan de Veroenigde Sinten onder het oog te zien. Do Amerikaanseho minister van Finan ciën, Mellon, spro -kt het bericht uit Parijs legen, volgens hetwelk tusschen hem en den Franschen gezant te "Washington, Re venger. reeds een accoord lot stand zou ziin rek dm en. ATolInn voegde hieraan toe, dat ter zake nog niets aan do Amerikaanseho schuldenregelHigscommi.' sic is voorgelegd. Fransche concessies. De Fransche ambassadeur te Washing ton heeft van zijn regeering volmacht ge kregen tot toekening van de overeenkomst tot regeling der schulden, indien de inn ui- feiten tof 1030 niet meer zullen bedragen dan 300 millioen dollar en rekening wordt gehouden met de inkomsten voor Frank rijk uit bel Dawes-plan. De ambassadeur werd gemachtigd de garantie-clausule te laten vervallon. BINNENLAND TWEEDE KAMER. Overzicht. De Indische Begrooting. Rede van den Minister van Koloniën. Do discussies over de Indischo Begroo ting zijn gisteren voortgezet. De heer L. do Visser (G.P.) repli ceert. Als spr. tegen do getfeldmaatregelen In gaat, dan is dat omdat hij den openlijken strijd van klasse tegen klasse wil. Mot geweld maakt men de beweging niet ka pot. Met geweld maakt de regcering het slechts dos to erger voor zichzelf, omdat uit deze verkeerde etrijdmetliode do erg ste excessen kunnen voortkomen. Do lieer Joekes heeft gezogd dat zolfs Rusland het kapitaal van het buitonland noodig heeft. Maar het communisme is een inter nationale beweging, die de wereld-revolu tie geoogt. Als die wereldrevolutie er niet is, kan men het den Russen dan kwalijk nemen, dat zij internationale betrekkingen aankuoopen? De Voorzitter: Gaat u nu terug naar Iudië? (Gelach.) De heer L. de Visser betoogt verder, dat Rusland gedwongen wordt, omdat do arbeiders in andere landen hun plicht hebben verzaakt. Spr. behoeft slechts den naam van bloedhond Noske te noemen De Voorzitter verzoekt den heer do Visser zich te matigen en niet to sprei.cn over vreemde nationaliteiten, ozuals hij deed. De lieer L. do Visser komt or tegen op, dat elke actie in Indië een communis tische actie en elke slaking een commu nistische slaking genoemd wordt. Als spr. leider van een neutrale vakvereeniging was De lieer Schaper (S.-D.): Dan zou het een rommeltje worden! De lieer 1,. do Visser: Als ik leider een communistic hc staking noemen? De stakingen in Indië zijn zuiver economi sche slakingen on het is misleiding ze te beschouwen als communistische relletjes en de leiders op te pakken. De heer Br nat (Plattel. B.): Ze moes ten ze hier ook oppakken! De heer L. de Visser zegt, dat als de regcering zoo voortgaat, zij van aller lei excessen do verantwoordelijkheid draagt. Do heer Draal: Als de regeering jat een vol haantje gaf, zou jo wel and -rs pralen! (Gelach.) Do heer L. de Visser zal deze Inter ruptie van dit edele lid onbeantwoord laten. De heer L. de Visser zet zijn pliilippica nog eenigen tijd voort. Als ook nog andere leden hot woord hebben gevoerd, spreekt de Minister van Koloniën, de heer Konings berger. Verdero uitvoering van bet begin al, dat liet regeeringsbeleid in Indië zoow el mogelijk door bet volk dient to Worden gevoerd, is in do Regeeringsverklari 11 g toegezegd. Deze toezegging is o.a. door den heer Albania op 12 Maart gewaardeerd. Spr." bedoeling is bet inderdaad in die richting voort to werken, gelijk hij zi li dat in andere functies ook altijd als ideaal heeft gesteld. Vervolgens beantwoordt hij de verschil lende sprekers. Do motie-Cru mor (inzake art. 1611c-1) brengt spr. in moeilijkheid. Het arli! el heeft nimmer de bedoeling gehad het ge oorloofde middel der staking tegen lo gaan. Alleen als de openbare ordo of bet economische loven wordt verstoord door een staking kan dat artikel dienst doen. Spr. ontraadt dus ernstig de aanneming dezer motie. De tweede motie-Cramor raakt de sa menstelling van den Volksraad. Spr. vond die wijziging van liet vorig jaar ook b e treurenswaardig als symptoom. In d n Volk-raad viel een stemming zelden uit als antithese Europccsch-Inlandsch. Echter acht hij thans weer een wijziging niet ge- wenscht en hij ontraadt dus do motie. Wat Aljoh betreft, spr. betreurt hetgeen daar gebeurd is. Het door den heer (Ira niër gevraagde onderzoek is reeds inge steld en do resultaten daarvan zijn reeds aan spr.' bekend. Voor do irrigaliowerken werden diensten van de bevolking ge vraagd, die zwaar waren en waaromtrent vooraf niet voldoende overleg is gepleegd. Het aanvankelijk succes der eerste bend 11 tegen het gezag iverklo aanstekelijk en was oorzaak van don klewang-inval. De drie aanvallen hangen samen, omdat zij uit vloeisels van don eersten waren. Van statasbi drijven en gemengde bedrij ven is spr. geen bewonderaar, tenzij deze onvermijdelijk mochten zijn. Dc Regeering in Indië moet welwillend zijn tegenover de bevolking, trachten zich te verplaatsen in de gemoedsstemming dier bevolking en lot do uiterste grens dar vnydcooaTflfunh&id conti, maar de. P»«» HET VOORNAAMSTE NIEUW9 BUITENLAND. Een conflict in de Juridische commissie uil den Rijksdag inzake de financieele re geling met de voormalige vorstenhuizen. Minister Péret over de daling van do Fransche franc. BINNENLAND. Minister van Royen afgetreden en ma joor Lombooy benoemd tot minister van Oorlog (lsto blad). Venezolaansche onderscheidingen vror onze Koningin on mgr. Nolens (3de blad). Jhr. Rutgers van Rozenburg hoeft a't lid der Tweede Kamer bedankt om zijn plaats in te ruimen voor oud-minister Schokking (lsto blad). LEIDEN. Nadero mededcelingen over de radio per telefoon. Onze Geïllustreerde Pagina De photo-pagina geeft o.m.: Dem n-t v tie met een parachaut op Soesterborrr Mussolini In Tropolis Ann de Baars ier ie Amstordam. goerlng lioudo do teugels ln handen en bier neemt do wensch het karakter van een eisch aan do Rogeoring trede mot kracht op tegen pogingen om het gezag lo ondermijnen. HET KABINET-DE GEER. Prof. Van Royen treedt af o!s Minister van Oorlog. Oud-in in is tor Lnmbooy ztjo o 1» v o I r e r. Daar du non mihiaiA- vau wuhu - vens Minister van Marine ad interim. Prof. L. A. van Royen, bezwaren gor 11 zijn ter zake van do voorbereiding der instelling van ecu Departement vau Landsverdediging, hooft deze bowindsmm gemeend zijn ontslag-aanvrage te moeten indienen bij H. M. do Koningin. H. M. beeft dit ontslag aanvaard, en tot Minister van Oorlog, tevons Mini-dor van Marino ad interim benoemd den heer J. M. J. H. Lambooy, oudministcr van Oorlog. Het Tweede Kamerlid Jhr. Dr. Rutgors van Rozenburg. Gologenhoid voor t e r u g k 0 r v a 11 mr. S c li 0 k k i n g. Bij de Tweede Kamer is heden ingeko men een schrijven van den hoer jhr. dr. J. W. H. Butgera v. Bozanburg ((Ml.), hou* drude rnododeeling, dat hij mot ingang van I Mei ontslag neemt als lid der Ka- mor. Naar uit Christ. Historische krin -en vernomen wordt, is het bedanken door jhr. Rutgers van Rozenburg als lid van do Tweede Kamer geschied met de bedoel ug om aan mr. J. Sehokklng, den afgetreden minister van Justitie uit bel vorige kabi net, do gelegenheid te openen wederom ten Kamerzetel deelachtig lu worden. Kon. Besluiten. Burgomoesters. Rij Kon. besluit is aan A. C: Kroon, op zijn verzoek, met ingang van 1 Mei, eer vol ontslag verleond als burgemeester dor gemeente Oudkarspel; is aan P. A. Strijbosch, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burgemeester der gemeente Heeze, welk ontslag wordt geacht to zijn ingegaan 15 April. De audiëntie van don Minister van Marino a.i. zal Maandag a.s. niot plaats hebben. Vacantiehuis-stichting op Schiermonnikoog M 0 e i 1 ij k h 0 (1 0 n. Van Schiermonnikoog meldt men aan bel N. v. h. N.: „De R. K. Vavanliehuii-stichting hoeft moeilijkheden mot haar betalingen. Zeer velo kleine zakonmonschen op ons eiland zijn "gedupeerd, zooals do drie bakkers voor een bedrag van duizenden, do melk- loverancicrs, enz. Op een handige manier 1 hebben de lieer en mevr. R. do zaken hier gedreven en steeds goederen weten los to krijgen. Vele .-eindden loopen al jaren lang. Er is op de gehouwen een lo hypotheek vau 70.0(10 en ecu 2de hypotheek vaa 10.000. Do pleegzusters zijn verleden week allen vertrokken. Van do 200 kinderen zijn er nog 20 over, 1 die binnenkort ook vertrekken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1