17e Jaargang. MAANDAG 12 APRIL 1926 No. 5222 e £sicbefve (Bou/tcmt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlenlISn 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het 3 dubbele van het tarief berekend. z Kleine advertentiën. van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer* bestaat uit twee bladen. Gemis aan leiding bij de Christ.- Historischen. V. Is iliet gemakkolijk bij liet geven van leiding ruimte te laten voor de vrijheid, welke voor de geleiden noodig is, zonder dat de evenzeer noodige kracht in de leiding verloren gaat. Wie als leider te weinig vrijheid geeft wordt, om het op de meer en meer ge bruikelijke wijze te zeggen: een Mussolini Wie als leider te veel ruimte laat voor de vrije bewegingen dergenen, die hij ge roepen is te leiden, verliest de leiding en is als een stuurman, die het roer kwijt is. Bcido uitersten zijn verkeerd. Wie op „Mussoliniaansche" wijze leidt verlamt bij de geleiden de persoonlijke energie en ontzenuwt hun persoonlijke toe wijding; hij geeft aan het geheel zulk 'n sterke spanning, dat het gevaar van uit- elkaar-springen icdér oogenblik drei gend is. Wie bij de leiding, welke 'hij te geven heeft, de teugels al te los laat, verdient niet, de taak te vervullen, welke hij feite lijk te vervullen heeft, is de plaats, wel ke hij inneemt onwaardig; hij berokkent nadeel aan do zaak, welke hij als leider te zamen met de geleiden heeft te behar tigen. De middenweg is waarlijk niet gemak kelijk. Dien te vinden eischt: aanleg, be kwaamheid èn gewetensvol plichtsbesef. „Geboren leiders" zijn er maar weinige. Dat die middenweg niet, zonder naar den een of anderen kant uit te wijken, wordt bewandeld, kan men meermalen constateeren in de leiding van een gezin, vooral bij de opvoeding van de oudere kinderen; in de leiding van een bedrijf, vooral in een grooter bedrijf. Maarclaar- over willen wij het nu niet hebben. Een gemis aan goede leiding willen wij Icons taleeren bij een tweetal politieke par tijen. Bij de Vrijz.-Democraten en in 't bij zonder bij de Ghr.-Hislorischen. In een geestige redevoering merkte de Chr.-Hist. Senator De Vos van Steenwijk verleden week in de Eerste Kamer op, dat de heer Marchant als leider van de Vrijz.-Democr. Partij het erger maakt dan Mussolini; in de Vrijz.-Democr. Partij on der zijn leiding is geen kader bestaan baar, er zijn maar enkele gewillige luite nants en verder manschappen! ,,En 'n marketensters", interrumpeerde 'de sociaal-democraat Mendels, niet onaardig. Wie in de Vrijz. Democr. Partij niet meedanst met den heer Marchant, en niet met den leider allerlei politieke capriolen meemaakt, zooals: vóór het Gezantschap bij het Vaticaan, tegen het Gezantschap en weer vóór het Gezantschap hij moet Partij uit! Hier is een voorbeeld van leiding door iemand, die blikbaar, eer stens, geen leider moest zijn, althans niet de eerste, de ho o f d-leider in een par tij, en die, vervolgens, eenmaal met die taak belast, deze op „Mussoliniaansche" wijze wil uitvoeren! Een tegenovergesteld voorbeeld van ge mis aan leiding geeft de Chr.-Hist. Unie. Daar is geen quasi Mussoliniaansche ioidiug als in de Vrijz. Democr. Partij; daar laten de leiders de teugels zoo los, dat er eigenlijk niet meer van leiding kan gesproken worden.De laatste verga dering van de Unie heeft daarvan een te leurstellend schouwspel gegeven. Dr. de Visser veronderstelde voorzichtelijk, dat De Savornin Lohman tenslotte wel zou hebben gestemd tegen de motie Kersten tot opheffing van het Gezantschap bij het Vaticaan. En zelf was Dr. de Visser, do opvolger van De Savornin Lobman, bij die stemming afwezigll De vergade ring, die krachtig applaudiseerde, scheen dozo toch niet zeer besliste houding van feu leider gemakkelijk te kunnen aan vaarden! Even gul met applaus was die zelfde vergadering, toen 'n andere leider, de heer Snoeck Henkemans, een juist te genovergestelde veronderstelling betreffen- dede het eventueel door wijlen De Savor nin Lohman ingenomen standpunt op perde«lOver de vraag, of het stemmen voor de motie-Kersten een gewetens kwestie was, lieerschte ook al een verschil van meening tusschen de beide genoemde Ckrist.-Hist. voormannen. Burgemees ter De Gijselaar gaf op die Unie-vergade- Jug als zijn meening te kennen, dat bij de beslissing over de motie-Kersten het holioud van de coalitie den doorslag had moéten geven. De Leidsche afgevaardigde, do heer Wilbrink, achtte zich daarop blijkbaar gerechtigd en geroepen, tegen Jie meening verzet aan te teekenen, en do zuiverheid van do leer van mr, dr. De bijselaar als Ghrist.-Hist. man in twijfel 'e trekken.... En, de verwarring van ontbeelden, welke op bedoelde vergade- bng heerschte, vond, wij zouden haast ^gffen: haar hoogtepunt in de verklaring *an ds. Schokking, dat het verkeerd is sjeest, dat de afschaffing van het Ge- mnlschap in het verkiezingsmanifest der hrist.-Hist. Unie is opgenomen. En dit werd gezegd door den man, die reeds in 1924 het leven van het minislerie-Ruys de Beerenbrouck aan het Gezantschap had gewaagd. De vergadering slikte ook dit! Het einde van het congres was, dat er op verzoek van den heer Schokking geen uitspraak werd gedaan over het beleid van de Kamerfractie Meer dan genoeg, om aan te toonen, dat in de Christ, Hist. Unie op 't oogenblik de leiding teneenenmale zoek is. Daar zijn leiders, als de heeren Snoeck Henkemans en Krijger, die zichzelf laten leiden door de vrees voor anti-papisten. Daar zijn leiders, als dr. Do Visser en mr. dr. De Gijselaar, die óf niet durven „doorhakken", tegen den zin van de anti papisten in, zooals De Visser, of dat wel durven, maar daarvoor blijkbaar geen voldoenden invloed in de partij hebben, zooals De Gijselaar. Vast slaat, dat, als de toestand in do Christ. Hist. Unie zóó blijft, leidingloos, van een herstel der Coalitie niets kan ko men. En dat dus de R.'-K. Staatspartij rustig onder een leiding, dat weet wat zij wil en dat durft en kan doorvoeren zal hebben te overwegen, of en hoe, al is het' tijdelijk, zij kan medewerken tot de vor ming van een andere parlementaire meer derheid. BU1TEKLAKD V Politieke vrijage. 't Is haast geneerend, als men moet toezien bij al die vrijages rondom de R.-K. Staatspartij! Daar is vooreerst mr. Marchant, de Vrijz. Democr., die de R.-K. Staatspartij het hof maakt, maar op zulk 'n botte ma nier, alsof 't een gewone koehandel be treft: geef mij dit, dan geef ik u dat. Naast hem staat do heer ir. Albarda, de Sociaal-Democraat, die 't wel ^\'at hoof- schor aanlegt, maar zich aandient, als of de geliefde jonkvrouwo al lang op hem zat te wachten en heel blij moet zijn, nu zij dan eindelijk de goede partij kan. doen En nu gaat als drifter im Blinde de Vrijheidsbond aan 't liefkozen! Deze heeft er 'n tusschenpersoon voor genomen, 'r. politiek-huwelijks-makelaar. Hij heeft al lang in bedekte termen zijn boodschap gedaan, maar schijnt, helaas, cloor de uit verkorene niet begrepen te zijn. Nu komt hij er maar rond vooruitIn „Het Vaderland" van j.l. Zaterdag schrijft de heer Roodhuvzen een artikel over do Christelijk Historische Unie, dat hij heel slim overlegd aldus besluit: „Wij achten nu de Coalitie alleen nog voor tij delijk horstel vatbaar, als de Christelijk- Historischen daarin do leiding zullen heb ben, officieel of officious, wat dus be'ee- kent, als de Katholieken bereid zullen worden bevonden van alle eigen wcnschen af te zien". En dan komt dadelijk de aap uit de mouw oftewel de liefdesverklaring op den man af vragenderwijze, om zich niet bruut op te dringen: Zou dit geene aanleiding kunnen wor den voor de Roomsch-Katholieken en de Anti-revolutionairen om te trachten tot overeenstemming te komen met den Vrijheidshond? Dat bedoelden wij, toen wij in ons artikel van 1 April l.L aan allo partijen den eisch stelden, om van stonde af aan te overwegen langs- wel ken weg men weer lot een parlementair kabinet zal kunnen komen. Dit aan het adres van Het Volk, dat ons naar aan leiding daarvan van de dwaasheid be schuldigde dat wij streefden naar een Kabinet uit de vereenigde Linkerzijde die.... sinds lang niet meer-bestaat. Mogen wij naar aanleiding van dit poli tiek huwelijksaanzoek het volgende op merken. Do Katholieken staan p ri n c i p i e e 1 tegenover den Vrijheidsbond evenals zij staan principieel tegenover de S. D. A. P. Misschien zijn er hier en daar wel Ka tholieken, die, principieel-vijandig staan de tegenover de S. D. A. P., meenen, dat er tusschen Vrijheidsbond en hen in de poli tiek meer eenig verschil in nuance bestaat dan dat er een wezenlijk en diep beginsel- verschil zou zijn. Dezulken denken echter: niet-Katholiek! Wèl kan er nuanceering bestaan tus schen de Katholieken onderling in de ver gelijkende waardeering van Vrijheidsbond en S. D. A. P. Eventueel tusschen do keu ze gesteld van .samenwerking óf met Vrij heidsbond óf met S. D. A. P., kan de een Vrijheidsbond, de andere S. D. A. P. kie zen. Maar men vergete nooit, dat do Ka tholiek, als Katholiek, zeker evenzeer prin cipieel staat tegenover het liberalis me als te ge nover de sociaal-democra tie. Dat nog 'ns even vast (e leggcrr. is mis schien wel nuttig. Frankrijk. De financieele crisis. Vr ij willige bij dragen. De Selves en Herriot hebben elk tien duizend francs gestort als vrijwillige bij drage in de Staatskas. Do „Temps" meldt dat het kabinet be sloten heeft, dat alle leden der regeering aan de vrijwillige bijdrage zullen deelne men ten behoeve van het herstel van den franc met. een storting in de amortisatie kas. De ministers zullen vijfduizend francs storten, do ondersecretarissen duizend francs. Binet minister van landbouw. Als opvolger van Jean Durand als mi nister van Landbouw is Francois Binet, afgevaardigde voor het departement van do Greuse, benoemd. Binet is' advocaat en 46 jaar oud. Hij behoort tot de radicale partij en is voor do eerste maal minister. Enge.and. Huiszoeking bij een Sinnfein-leider. Drie zoons van graaf Plunkelt gearresteerd. Een groot aantal detectives heeft Vrij dag huiszoeking gedaan bij den Sinn- Fein-lcider graaf Piunkelt. Drie zijner zonen werden gearresteerd. Griekenland. De muiterij te Saloniki. De u p st a n d overal onderdrukt. Zaterdagmiddag om half twee heeft liet ministerie van oorlog te Athene het vol gende communiqué gepubliceerd: Do officieren Garakoelas, Bakirdsjis on Djavaes hebben, nadat zij oenige afdeclin- gen van hot garnizoen van Saloniki lot muiterij bvergeïTttï\KFTTÏtUddoze troepen in den afgelóopen nacht builen de stad hij Allilmi geconcentreerd. Do kleine muiterij is op touw gezet om materieelo belangen, welke zullen borden bekend gemaakt. Be elfde divisie heeft de muiters snel omsingeld, die, eenmaal geisoleerd, een afgezant lieten verklaren, dat do bewoging niet tegen de regcuring maar tegen de' be velhebbers hunner corpsen gericht was en dat zij zich zouden overgeven, wanneer hun werd toegezi al, dat deze bevelvoer ders door anderen zouden worden vervan gen. Be regeering liet daarop antwoorden, dat zij niet met de muiters wcnschte te on derhandelen, docli stcldo een termijn, na verloop waarvan hevel zou worden gege ven hen met de wapens uiteen to drijven. Be overgave der muiters wordt elk oogen blik verwacht. De vloot heeft nog denzelfden nacht or der gekregen zich in allerijl naar Saloniki te begeven. De burgemeester van Saloniki hoeft te legrafisch medegedeeld, dat do bevolking der stad in hooge mate verontwaardigd is. Zij heeft een bijeenkomst gehouden en zich bereid verklaard do wapens legen do mui ters op te nemen. De aanstichters der muiterij zullen voor beeldig worden gestraft. Telegrammen uit alle steden van Mace donië, Thracië, Epirus en het overige Griekenland meld n, dat overal volkomen kalmte heerscht. Volgens officieels mededeelingen hebben de leiders van de muiterij te Saloniki en ongeveer 200 soldaten, die hen gevolgd waren, zich onvoorwaardelijk aan den commandant van het legercorps van Salo niki overgegeven. Zij zullen door de vloot naar Athene worden overgebracht. De lei ders van de muiterij zullen voor den krijgsraad worden gedaagd. Marokko. De a.s. vredesonderhandelingen. De voorwaarden voor K r i m. Officieel wordt door het Quai d'Orsay medegedeeld: Het voornaamste beginsel van de on derhandelingen mot do vertegenwoordi gers van Abd-ol-Krim zal zijn, dat Abd-cl- Krim zich formeel onderwerpt aan den sultan. Abd-el-Krim zal alleen worden er kend als Kaid O-'amboofd). Van de an dere Kaids in het Rifgebied ..al een gelijke onderwerping worden gevraagd. De wapenstilstandsvoorwaarden zullen inhouden, dat allo rebellen naar hun res pectievelijke gebieden zullen terug koeren, terwijl de Fransche troepen de strategi sche punten aan de grens zullen bezeilen en zullen oprukken door do gebieden van Hedja en Guezna. Do Franschen zullen vasthouden aan don eisch van oen spoedige beëindiging» der onderhandelingen. Officieel wordt tegengesproken, dat do onderhandelingen ook betrekking zullen hebben op het bestuur van Tanger. Do vredesonderhandelaars naar Marokko. De Fransche minister van Oorlog Pain- levé heeft gistermorgen met Lopez Olivan, den eersten gedelegeerde van Spanje naar de conferentie van Oodjda, en met gene raal Simon, eersten Franschen gedelegeer de, vergaderd. In den loop van dit onder houd is besloten, dat Simon en Ponsol, de tweede Fransche gedelegeerde, Parijs Dinsdagmorgen zullen verlaten, om zich met Olivan naar Madrid te htgeyen, alvo rens vorder naar Oedjda te reizen, waar zij 16 April zullen aankomen. Duclos, de derde Fransche gedelegeerde, zal zich op dien datum te Oedjda hij hen voegen. China. Dc burgeroorlog in China. De staatsgreep to Poking. Gelijk Zaterdag reeds in oen telegram gemeld werd, hebherf de leiders van de nationale partij to Peking aan Woe Pei Foe verzocht, den vroegeren polilickon toestand te komen herstellen. Zij hebben den voormaligen president Tsao Koen in vrijheid gesteld. Loe Tsjoeng Lin, dc bevelhebber van het nationaal leger heeft zich ouder de bevelen geschaard van Woe Pei Eoe, om dat hij ontevreden is over de houding van Feng Joeli Siang. President Toean Tsji Yoei is afgetreden. Dezo staatsgreep van liet Ivwo-Min- tsjuun is in het grootste geheim uitge voerd. De poorten van de stad werden laat in den nacht gesloten cn de telefoonver bindingen waren gedurende vele uren on derbroken. Het hoofdkwartier van Toeun- Tsji-Yoei, don president, was omsingeld. Een proclamatie van liet Kwo-Min- 'sjuun word aangèplakt, waarin werd ver klaard, dat Toean-Tsji-Yooi sedert zijn aanvaarding van het bewind verschillende handelingen ten nadeelc van China had verricht, waarvan de ergste daad was de onderteekening van de goud-franc-overeën komst betreffende do schadevergoedingen voor don Boxers-opstand en de' kort gelo den plaats gehad hebbende schietpartü op de delnonslreerende studenten. Verder zegt de proclamatie, dal het in het belang van het volk noodig is drasti sche maatregelen te nemen. „Wij hebben den vroegeren president, Tsao Koen, in vrijheid gestold en Woe- Pei-Foo een telegram gezonden, waarin wij hem uitnoodigdeil onmiddellijk naar Peking te komen om de leiding dor zaken op zich to nemen. De orde zal worden gehandhaafd. De kooplieden wordon aan gespoord hun zaken gewoon te blijven drijven. Verspreiders van onware geruch ten, die onrust kunnen verwekken, zullen zwaar worden gestraft. De lijfwacht van den afgozelten presi dent heeft de Kwo-Min-tsjuun-uniform aangenomen en is als nieuwe gemengde brigade naar een ander deel der stad over geplaatst. Toean zelf had zich nog voordat de coup d'état plaats greep, naar de Fran sche legatie begeven. Een complot tegen Tsjang? Maatregelen togen do bolsjewisten. Uit Peking wordt gemeld, dat een com plot ontdekt is om Tsjang Tso Lin te ver moorden. Do samenzweerders, die in be trekking slaan tot de bolsjewisten, had den bommen van Wladiwostok naar Moekden gebracht. Tsjang Tso Lin heeft de deportatie gelast van den Sovjet vice- consul to Moekden en van verscheidene bolsjewistische propagandisten. Tevens heeft hij den Sovjet-ambassadeur te Pe king geadviseerd, Peking te verlaten, al vorens dezo stad door hem genomen wordt, Amerika. De schuldbesprekingen Ie Washington. Een f o i t e 1 ij k moratorium in zicht. De „Mat'in" bevestigt, dat de besprekin gen te Washington over de regeling der oorlogsschuld op het punt staan te wor den afgesloten. En wel op basis van een jaarlijksehe totaal-betaling van 25 mil- lioen dollar gedurende dc eerste vijf jaar', inphals van de totdusver jaarlijks be taalde 20 millioen voor interes! op do han delsschuld. Feitelijk treedt er dus een moratorium in werking. Péret wacht op de afsluiting dezer re geling met do bepaling van den datum voor zijn vertrek naar Londen. De kerkvervolging in Mexico. Gebedsactie to Rome. Men meldt uit Rome aan de „Msb.M: Kardinaal Pompili, de generaal-vicaris van Rome, heeft naar aanleiding van een brief, welken de H. Vader hem gezonden had, om tegen anti-godsdienstige bewe ging in Mexico te prolesleerea, op zijn beurt een schrijven gericht lot de geeste lijkheid en geloovigen van Rome. waarin alle katholieken van Rome werden opge- HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De opstand te Saloniki is volgens be richten uit Atliene weer onderdrukt. De staatsgreep te Peking. Een vliegongeluk in Engeland kost 3 personen het leven. (Luchtvaart, 2do blad) BINNENLAND. Dc weder-vrijlating van den commissa ris van politie te Culemborg, die gearres teerd was in verband met den moord al daar (Gemengde Berichten, 2de blad). Een bond van Fascisten bedacht als op lichterij (Gemengde Berichten, 2do blad). roepen om ijverig aan de biduren, welke Donderdag gehouden zijn, voor'do ver volgde broeders in Mexico deel to nnn n. Do II. Vader wenschte, dal juist lo Rome het centrum dor katholieke wereld gebeden zou wordon om do ver-verwij'1 r- de katholieken van Mexico te doen weten en gevoelen, dat alle katholieken in hun leed doelen. De biduren bestonden uit oen gemeen schappelijk bidden van do Litanie van Allo Heiligen en aan het einde don -n im-l het Allerheiligste. In allo sominariën, colleges en kloos ters, basilieken en parochl kerken w >'"ii deze biduren gehouden. In do St. .Tan van Latoranon werd in tegenwoordigheid van don kardinaal-vica ris, van het domkapittel on van Ik l se in inario Romana Mayioro oen bijzonder plechtig biduur gehouden aan 't einde waarvan door don kardinaal zelf do Eucharistische zegen word gegeven. B8I8KEI?JIL&MD Baas boven bqas. Men woel, waarvoor, hol I V. V., en dus ook hol N. V. V., op J Mni zal demoiislivo ren: do 48-urige werkweek, modczcyon- ecliftj» «ai ontwapening. l)nt doen wij anders on lie ter, zegt do Communistische Partij Holland, on da a in roept zij mot do haar kenmerkoiHo be- .scheidenhoid „de g.dioele Ncderlan I ho crbeidsklasse" op, oni den Ion Mei p- he- toogon voor do volgende oischen: Volledige erkenning van sovjet-Ru ml; Volledige vrijheid van organisatie \.ui hel Indonesische proletariaat. Indonesië los van Holland Doeltreffende maatregelen lor ho i i. I ng van werkloosheid, door verschaffen van productieven arbeid. Invoering van do 45-urige werkweek. Verheuging van hot loonpeil. Voor do eenheid der vakbeweging. De vlicgtuigenfabriek te Vcere wordt opgeheven. Naar uit betrouwbare bron wordt verno- Loinon, zal hot bedrijf der Fokker Vliogtui- gonfabrick te Vecro binnenkort worden op geheven en dit waarschijnlijk reeds he n Juni van dit jaar. De houwen, machines cn werktuigen worden verkocht. Landarbeidersstakinyen in Friesland Wegens con loony <diil hebben 250 land arbeiders te St. Annapnrochio werk ge slaakt. Ook in andere plaats-u dreigen nog stakingen te zullen uitbreken. Te Vrduwenparochie is men tot een no- coord met de landbouwers gekomen om trent do loonregeling. Te 's-Gravenhago is op 82-jarigen leef tijd overleden de lieer J. M Swiisle, ka merdienaar van II. M. do Koningin, ter neschikking. Te VGravenhago is in den ouderdom van 81 jaar overleden dr. R. 1). M. Verbeek, oud-hoofdingenieur bij het mijnwezen in Nederlandsch-Iridië. To 's-Gravenhago is, 91 jaar oud, overleden de gop. generaal-majoor L. W. G Gerlach. Te 's-Graveuliage is overleden de lieer mr. J. Ph. van Borse, oud-administrateur der Generale Thesaurie, enz. De overledene bereikte den 84-jarigen leeftijd. B. en W. va.n Rotterdam stellen den gemeenteraad voor den vorinenigvuldigiir s- faëtor voor het belastingjaar 1926 -1927 vast to stellen op 1.3, d.i. hetzelfde als voor 19251926 werd vastgesteld. OE RIJNSTREEK ALPHEN AAN DEN RIJN. Koperen Pastoraatsjuhileum van Deken Hellegers. 'I Schijnt hier feest le zijn", zeiden do •indelingen lol elkaar toen zij gisteren* ■gen uit den trein van Leiden stapten, vlaggen waren uitgestoken en vroolijk rflon de klokken. Dat was tenminste heel feestelijker inkom.,te dan oenigo wo- torug, toon bet wèl de dag was van het eren pastoraat,-jubileum van den deken

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1