17e Jaargang. VRIJDAG 5 MAART 1926 No. 5191 3)e Ccicbolie (Bou^omt p0 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voox Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor afbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd 9 ct Dit blad versciu.M eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG Na 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gswono advertentlën 30 cenl per rega' Voor Ingezonden Mcdedeelingen wordt het z dubbele ran bet tarief berekend. - Kleine advertentie», van ton hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver- huur, koop en verkoop I 0.50. jlT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. Het nieuwe ministerie. Geheel onverwacht is gisterennamiddag f bekend gemaakt, dat een nieuw ministerie js gevormd. Voortbouwend op wat mr. Limburg had *-:ten te verkrijgen is jhr. De Geer binuen enkele dagen geslaagd. J)e Nieuwe Rott. Crt." (zie persover zicht) veronderstelt, dat jlir. De Geer in take het Gezantschap bij het Vaticaan een I «ader standpunt heeft ingenomen dan mr. I Limburg en dat dientengevolge een van. de I iiree Katholieken?, die mr. Limburg bereid I bad gevonden, n.l. mr. v. Scliaik, voor bet I ministerie-De Geor heeft bedankt. „De Residentiebode" schrijft: „Uit het hit intusschen, dat een Katholiek ia deze I peering zitting neemt en uit hetgeen we I beden vernamen, kunnen we met zeker- I leid concludeeren, dat. het nieuwe kabinet I het gezantschap bij het Vaticaan wenscht te handhaven." Beido meeningen kunnen juist zijn. Het I Kabinet-De Geer kan het Gezantschap bij 1 het Vaticaan wcnschen te handhaven, I naar er niet, zooals mr. Limburg, naar 't |f:heen, eischte, een Kabinetskwestie van I maken. i Intusschen, wij weten hieromtrent niets roet zekerheid, en wij wachten, met be- Ikugstellmg natuurlijk, het program af. Twee opmerkingen mcenen wij echter leeds nu al te mogen maken. Eerstens, dat, wat de richting van het Itieinve ministerio betreft, de tegenstan ders van het Colijnsche bewind geen bij landere reden hebben, naar 't ons toe- pijnfc, om nu verheugd te zijn. Naar 't Ions toeschij n t, want, waar noch het ■program bekend is noch de personen der Inieuwe ministers, althans vele hunner, [*at hun politieke gezindheid betreft, be- |fndhoid hebben, valt met zekerheid ook mtrent niets te zeggen. Maar heel ratisch" schijnt tochftp cnmanalal.. i? van het Kabinet-De Geer in geen ge- moet onsr wat de personen Jï?r nieuwe ministers betreft, de opmerking lit de pen, dat, met alle respect voor de "e figuren en met alle vertrouwen i minder bekende, een vergelijking Ibschen het aftredend ministerio en het Jbuff optredend, op z'n zachtst gezegd, niet llen nadeelo van het eerste uitvalt. Hier toe is volstrekt niet gezegd, dat wij niet vet goede hoop de werkzaamheden der [nieuwe eu ten deele vrij onbekende minis- egemoet zien; reden voor wantrou wen in deze is er zeker niet. I Behalve het groot e verlies van een pincipieel rechts ministerie, is k'k te Mejammeren het verlies van aantal eminente persoonlijkheden, r een regeer taak ongetwijfeld hoogst Jwkwaam, die in het heengaand ministerie- ifolijn zitting hadden. Maar dat moest eenmaal gebeuren. Een aanblijven van it ministerie-Colijn in de feitelijke |astandigheden zou, naar onze be- e meening, zeer onge wenscht zijn ge- BUITFMLAND Volkenbond. Om de raadsuitbreidmg. I:8elands houding toegelicht het Lagerhuis heeft gister do Brit- minister van Buitenlandsche Zaken, Mjberlain, bij de kwestie van de uïfc- ^ïding van den Volkenbondsraad de si- ^l!ie uiteengozet, on verklaard, dat niets i worden ondernomen om het resul- van Locarno in gevaar te brengen en moest worden gedaan, waardoor een andere mogendheid het recht zou hebben F te zeggen, dat zij onrechtvaardig be- fMeld was, of dat men haar er toe vor- f'1 had een beslissing te nemen, waar- ;J| zij de consequenties niet had ingezien. F-* uitbreiding van den Raad, aldus de f3ls>er, moet slechts kunnen plaats lieb- fj) met algemcene stemmen van dat f.43m, terwijl elke aanspraak op een ze- beoordeeld worden naar haar mé- antwoord op e^n desbetreffende vraag aarde Chamberlain verder, dat hij kon zeggen, dat zulk een aanspraak 'n Alaart zou kunnen worden ingewil- l 'j*in verklaarde, dat geen enkel mgsverscliil tusschen Chamberlain t e andere leden der regeering bestond, r meest belangrijke kwestie was er voor L1*"». dat Duitschland lid van don rJ r* wei'd» met een zetel in den r Engeland weuschte Duitschland eenige voorwaarde te zien toetre- L -j-OMlain verklaarde nog, dat hij het L voorstel had aangenomen om met Vertegcnv. oordigers voor de bijeen- Raad de kwesie te bespro- Crzelfdcr tijd heeft men zich niet op het standpunt gesteld, dat de oorspronke lijke vorm van den Raad nimmer zou wor- cfén gewijzigd. Dc samenstelling van dit orgaan was een aangelegenheid voor een gemeenschappelijke discussie. Het doel der Britsche regeering was, dat het aantal leden van den Raad binnen doelmatige grenzen gehouden wordt, zoo dat het een geschikt instrument voor prac- tischen arbeid zou zijn. Aan den anderen kant was het echter ook van belang,^dat de Raad voldoende talrijk zou zijn, om hem tot een goeden vertegenwoordiger van alle staten in den Bond te maken en hem de noodige autoriteit te geven. Elke vermeerdering der permanente ze tels moest natuurlijk onderzocht worden met buitengewone zorg. Groot-Brittannic stelde zich niet op het standpunt, dat hel aantal permanente zetels alleen zou wor den uitgebreid bij do toetreding van Duitschland, Amerika of Rusland. Er wa ren eenige staten, die niet. direct voor een vasten zetel in aanmerking kwamen, maar ten opzichte van wie het toch wenschelijk zou zijn, dat zij in don Raad zouden zijn vertegenwoordigd. Do principes, waardoor Engeland zich liet leiden, waren, dat er niets gedaan zou worden, waardoor de re sultaten van Locarno in gevaar zouden worden gebracht. De Britsche regeering zou er de voor keur aan geven, dat de kwestie thans niet ter sprake werd gebracht, maar zij zou zich niet verzetten tegen de toelating van een bepaalde natie, op grond van haar wensch om de bespreking der aangelegen heid tot September a.s. uit te stellen. Chamberlain deelde verder mede, dat hij zich bij zijn oponthoud te Parijs op de hoogte heeft willen stellen van de mee ning der Fransche regeering. Torzelfder- tijd heeft hij echter Briand medegedeeld, dat hij geon beloften kon geven omtrent de houding van Groot Brittannië. De debatten in het. Lagerhuis. De debatten na de rede van Cliamber- Jqln n'A1*^f»f 0--1'1 MtfC.i/uuaiü, me zeide te betreuren, dat. hij niet. kon instem men met de redo van den minister van Buitenlandsche Zaken en wel om twee re denen. In de eerste plaats zijn de moei lijkheden, waarvoor wij ons geplaatst zien, aldus Mac.Donald, niet geschapen door een spontanen eiscli van verschillende lau den, om een vasten zetel in den Volken- bondsraad. \v ij zijn dan ook niet daarom verontrust geweest. Wij zijn verontrust vanwege de omstandigheden, waarouder die eischen naar voren zijn gebracht, om dat men die landen van dag tot dag aan gemoedigd heeft met het stellen van hun eischen door te gaan. Er kan niet. gezegd worden, dat de Engelsche regeering of cenïge andere regeering positieven steun daaraan heeft gegeven, maar er kan wel gesproken worden over wat. de regeering niet heeft gedaan. Polen is toegestaan zijn eisch weer te uien en geen enkele regee ring heef haar meouitng dienaangaande uitgesproken. Nu zegt de minister van Bui tenlandsche Zaken, dat op grond van de uiterst delicate situatie, door dien eisch ge rezen, het punt is bereikt, waarop de eer van de betrokken naties, die den eisch hebben ingediend, er mede gemoeid raakt, zoodat het verkeerd zou zijn als het La gerhuis de handen van den minister van Buitenlandsche Zaken in Genève zou bin den. Maai-, zoo vroeg Mac.Donald, is de Minister wol vrij? Wanneer hij naar Ge neve gaat zonder door liet Huis gebonden te zijn, is hij dan ook vrij van alle andere beloften aan een ander land? Heeft hij zich verbonden ten opzichte van Spanje, Polen of Brazilië? Een officieel verzoek van China, China heeft omcieel een verzoek" om een vasten zetel in den Raad bij deu Volken bond ingediend. De ontwapeningsconferentie te Weenen? Volgens een bericht uit. Genève is de raad van den volkenbond voornemens do voorbereidende ontwapeningsconferentie te Weenen te doen houden, teneinde de deelneming van Rusland mogelijk te ma ken. België. De knoeierijen bij het Crédit Foncier d'Anvers. Nieuwe arrestaties. TJit Brussel wordt gemeld: In verband met de krach van het Crédit Foncier d'An vers, zijn opnieuw drie beambten aange houden. Zij lieten checque's zonder dek king uitbetalen tot een bedrag van 3 mil- licén francs. In totaal zijn thans tien per sonen aangehouden. Er worden nog nieu we arrestaties verwacht. Duitschland. Een nieuw Veemmoord-geval. Naar dc B.Z.M. mededeplt to hebben vernomen, houden de bevoegde autoritei ten zich mot een nieuw yeeqzmoordgeval bezig, waarbij het echter slechts poging tot moord betreft. De sergeant Giidicke, die in 1923 lid van de „Zwarte Rijksweer" is geworden en tegen wien de verdenking was gerezen, dat hij zich aan legervoor- raden had verrijkt, moot in een fort in de nabijheid van Küsttin door soldaten der „Zwarte Rijksweer" zijn neergeslagen, zoo- dat hij bewusteloos is blijven liggen. Joego-Slavië. Piastiras poogt te ontsnappen. Volgens berichten uit Belgrado heeft de Grieksche generaal Plastiras, die in het^ Joego-Slavisohe stadje Ooskjool wordt ge vangen gehouden, een poging tot ontvluch ting gedaan. Hij werd evenwel door de Joego-Slavisclie politieke politie achter haald en onder geleide weer naar Oeskjoeb teruggebracht. De maatregelen voor zijn bewaking zijn versterkt, teneinde iedere nieuwe poging tot. ontvluchting bij voor baat onmogelijk .te maken. Rusland. Verminderde uitvoer en invoer. Rykof kondigt sluiting van fabrieken aan. De economische crisis in Rusland, ver oorzaakt. door de stijging der graanprij zen en den geringer wordenden uitvoer, doel. zich in het bijzonder in de industrie gevoelen. De voorzitter van den Raad van Volkscommissarissen, Rykof, heeft in een rede te Leningrad er op gewezen, dat ten gevolge van den verminderden invoer van katoen, wol en huiden, sommige fabrie ken gedwongen zullen worden, het bedrijf voor verscheidene weken stóp te zetten. Marokko. Het bombardement van Tetoean. Een Spaanse li o tegenaanval afgeslagen. Woensdag voortgezet. Dihsnag zijn acht personen daardoor om het leven gekomen. De Spanjaarden treffen ijverig voorberei dingen voor een aanval, die ten doel heeft de kanonnen van de Riffi onschadelijk te maken. Men ziet de Riffi zich op de om liggende heuvels verzamelen en zich gereed houden om de Spanjaarden te ontvangen. Later wordt gemeld, dat de artillerie van de Riffi het bombardement concen treerde op het arsenaal te Tetoean, dat evenwel niet getroffen werd. Een voorbereidende aanval van het Spaansche vreemdelingenlegioen werd door do Riffi met succe3 teruggeslagen. De Spaansche voorhoede was gedwongen snel naar het hoofdleger terug to trekken. Telegrammen uit Madrid melden, dat de Spaansche regeering den opmarsch der troepen, die naar verwacht werd, gisteren zou plaats hebben ter verovering der ka nonnen der Riffi, heeft uitgesteld. Voorbe reidende maatregelen voor dezen opmarsch waren reeds getroffen. De meeningen over dit uitstel zijn verdeeld. Beweerd wordt, dat de Spaansche regeeriug onverwachten te genstand heeft ondervonden. Anderen zijn van meening, dat men met de stammen on derhandelt. Ondertusschen blijven de Riffi evenwel Tetoean bestoken. Britsch-lndië. Obstructie van Swajaristen en onafhankelijken. In dc wandelgangen der wetgevende ver gadering, die gisteren met het begrootings- debat begon, heerscht grooto opwinding. De Swajaristen hebben besloten zich op 8 Maart uit de wetgevende vergadering en den Raad terug te trekken, wanneer de stemming over de middelen plaats vindt en hebben de leden hunner partij instructie gegeven niet aan het debat deel te nemen De onaf hangel ijken hebben eveneens beslo ten niet aan de debatten deel te nemen, hoe wel een hunner het debat opende. De dis cussie blijft nu beperkt tot de gekozen Eu ropeanen en de benoemde Indiërs. China. Nieuwe inbeslagnamingen te Kanton. Ook voor duizenden pondon r u b 1) e r. De toestand te Kanton geeft aanleiding tot vele geruchten betreffende tweedracht ir regeeringskringen, terwijl zelfs over een dreigende revolutie wordt gesproken. Van betrouwbare zijde worden deze geruchten echter tegengesproken. Kooplieden uit Kanton eischen bescherming tegen de voort durende inbeslagnemingen van hun koop waren. Rubberfabrikanten hebben er over geklaagd, dat de boycolters partijen* ruwe rubber, ter waarde van duizenden ponden, nit Singapore afkomstig, in beslag hebben genomen en dat* de stakers de goederen niet willen teruggeven. Als gevolg hiervan zullen verscheidene fabrieken moeten .slui ten. Ook de spóorwegen lijden ernstige schade, doordat de stakers ladingen kolen in beslag nemen. Te Macao heeft op het oogenblik een con ferentie plaats tusschen Kanton-gedeleg den en Chineesthe afgevaardigden uit Hongkong. De voorloopige discussies heb ben, naar gemeld wordt, een gunstig ver loop. Over de bereikte resultaten kan nog niets worden bericht. ËltëNEIfLA&D Vragen van Kamerleden. Vereenvoudiging en bezuini ging bij de uitvoering der sociale verzekeringswetten. Op vragen van het lid van de Eerste Kamer don heer Amelink betreffende liet niet benoemen van een vertegenwoordiger der arbeidersorganisaties in de comini-sie voor vereenvoudiging en bezuiniging bij, de uitvoering der sociale verzekeringswet ten: 1. Is de minister bereid mede le doelen, wat de roden is, dat in do door den mi nister in overleg met de bezuinigingseom- missie ingestelde commissie van deskun- digeu, aan welke commissie opdracht ver strekt is gegevens te verzamelen, (lie zul len kunnen strekken om na te gaan of, hetzij binnen liet kader der tegenwoordige sociale verzekeringswetten, hetzij door een wijziging daarvan, blijvende binnen de grenzen van een novelle, vereenvoudi ging en daaidoor bezuiniging in de thans geldende wijze van uitvoering van de be ginselen van die weden verkregen kan worden, niemand is beuoenid die geacht kan worden rechtstreeks de verzekerden te vertegenwoordigen 2. Is de minister bereid mede te doelen wat de reden is dat, waar wel iemand be noemd is, die geacht kan worden de werk geversorganisaties te vertegenwoordigen, in deze commissie niemand is benoemd die geacht kan worden de arbeidersorga nisaties te vertegenwoordigen? 3. Is de minister niet van oordeel, dat aanvulling der commissie, niet een des- I nisatics, alsnog gewenscfit isf^ 4. Indien door den minister deze vraag bevestigend mocht worden beantwoord, wil Öe minister dan alsnog tol de benoe ming van een dergel ijken deskundige overgaan? heeft de minister -van arbeid, handel en nijverheid geantwoord: 1. De commissie, in do vragen bedoeld, heeft niet ten dool om wijzigingen voor le stellen in de verzekering zelf, maar alleen in de administratieve uitvoering daarvan. De verzekerden hebben daarbij geen di rect belang. Bij de benoeming van de lo den der commissie in overleg met de bezuinigingscommissie heeft onderge- teekende daarom gezocht naar personen, die deskundig kunnen worden geacht op het gebied van de administratie der so ciale verzekering, ongeacht de maatschap pelijke groep, waartoe dlo deskundigen behooren. 2. Uit liet antwoord onder 1 volgt, dat geen der leden is benoemd op grond van de overweging, dat de lienoemde geacht kau worden eenige bij de sociale verzeke ring belanghebbende volksgroep of orga nisatie te vertegenwoordigen, zoodat er geon sprake van kan zijn, dat het werk gever,selemenl wel, doch hot werknemers element niet in do commissie vertegon- doordigd is. 8-4. In verband met het antwoord onder 1 en 2 moet het antwoord op vraag 8 en 4 ontkennend luiden. De Vrijz.-Dem. Bond en mr. Limburg. Uit „Het Vaderland": „De brief van liet Dagelijkscli Bestuur van den Vrijzinnig-Democratischen Rond aan den hoer Limburg kan het aanzien van de partij niet verhoogen, tenzij I el mocht blijken, eat or genoeg leden daarin zijn. die voldoende ruggegraai hebben om daartegen op ti komen. Het zo.i heel mooi on heel moedig wezen, maar iiu liet tei- rourssysleem op de II.H. Teenstra, Koster en van Deresieyn .toegepast, zijn wij in deze zonder hope." Z. Em. Kard. van Rossum aan het R. K. Werkliedenverbond. Indertijd zond het bestuur van hel ILK. Werkliedenverbond aan Z. Em. Kard. Nan Rossum do "Lustrum-uitgave: „Uit het Rijk van den Arbeid'*, benèvena het 15e Jaar boek, bevattende hot laatste verslag van de Federatie der l>ioc R. K. Volks- en Werkliedenhonden en het Bureau voor de R. K. Vakorganisatie. Naar aanleiding hiervan ontving bestuur van Z. Eminentie een schrijven, waarin het o.m. heet: „Wat een gedachten komen al in mij wanneer ik dit rijk gedocumenteerde boek doorblader! Gedachten, die mij stemmen tot vreugde en dank jegens God, tot hoop voor do toekomst, tot bewondering van 1'. el geen er in Nederland in het algemeen en door u in het bijzonder wordt tot stand gebracht. Nu zal dit boek tenminste in Nederland doen zien, wat de R. K. VakorgnnUar beoogen. maar ook welke resultaten zij HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND Rede van Chamberlain over de tiitbrel ding der raadsretels van den Volkenbond Een nieuwe veemmoovd in Duitschland? Brand hij de Citroen-fabrieken te Parijs (Buitenlandsche Berichten). BINNENLAND. De Kabinetscrisis is geëindigd. Het nieuwe Ministerie (2de blad). Het antwoerd op de vragen van het Eer ste Kamerlid Amelink betreffende de com missie voor vereenvoudiging en bezuini ging bij de uitvoering der sociale verzeke ringswetten (lsle blad). De voortgezette behandeling der Hon- gaarsche zwendelaffaire voor dc Haagschc Rechtbank; straffen van negen cn zeven jaar geëischt (Rechtzaken, 3de blad). Overzicht van de door den watersnood aangerichte schade (Gemengde Berichten. 2de blad). Onze Geïllustreerde Pacina Do pholo-pagiiia geeft o.m. kiekjes van: liet auto-ongeluk tusschen Akkrum en Hec- renveen Du drukte Dinsdagmiddag up liet Binnenhof te 's-Gravenhage. reiken. Moge hel velen arbeiders, die meeloopers zijn in hot vijandelijke kamp de oogen openen. Maar mogen ook do werkgevers hun lijd en hun plicht begrijpen.... Kil zoo pas ontving ik wederom uwer zijds liet jaarboek. Met groot genoegen i;j iWffiWtf iMirAt ffiCnSi «M.r* „t tot (le R. K. vnkvereenigingpn terugkco- ren. Moge de zuivering, welke het \<-r- bond daardoor heeft ondergaan er loo i ij- dragen oin hetzelve innerlijk te verati r- ken en tot hooger idealen te verheffen „Over uw verhond en over uw werk roepen' wij Gods overvloedigen zo"on af: die zegen is meer dan waar ook noouu:, omdat „als de Hoer het huis niet houwt, tevergeefs werken degenen, die het op bouwen" en er hier zooveel kmcliton zijn die tegenwerken en afbreken. Wij zegenen dus uw werk en zijn u dankbaar voor wat u zoo belangeloos en met zooveel zelfver loochening (loet voor dc goedo zaak, ter wijl Wij den "goeden God door de voor spraak der allerzaligste Maagd bidden, dal weldra alle Roomsch-Katholiekc ar beiders zich uit overtuiging aan uw zijdo mogen scharen, om in en dooi' do ver- coniging limine ware en eeuwige helan:.,eii le bevorderen." Waar aldus spreekt de man. die uit hoofde van Zijne positie meer dan wie ook de behoeften van dezen tijd overziet, mo gen alle gocdwillenden in den lande wel overtuigd zijn van de grooto waarde eeuer krachtige katholieke arheidorshew■•ging 'u onzen tijd en zich geroepen gcvo« l> n om mede te werken aan hare versterking. De Karakorum-expeditie. Gistermiddag heeft de heer 1 'hf', Vi-# ser in de kerk van de bijzondere strot, e- vangenis te Leeuwarden voor bijna al do gedetineerden een lezing met lichtbeelden gehouden over do Knrakoruin-oxncdüie. De regenion hadden vooraf aan elk der gevangenon een beknopte uiteenzetting iu druk omtrent deze expeditie verstrekt. Mr. F. Vos de Wael t Of» fia-jarigen leeftijd is te (legstgeest overleden, de hoor mr. F. J. A. Vos do Wael, oud-rechter in de arrondissement:- rechtbank te Roermond. De thans overledene, die daar Ier slcdo een zet-r bekende en geziene figuur was iu het R.-K. organisatieleven, was o.m. jaren lang voorzitter van de St. Vincentius-Yer- eeniging aldaar, terwijl hij ook lid van deu Hoofdraad dezer vereoniging was. I IT DE OMGEVING. NOORDWIJK Uitbreidingsplan. Een wijziging van hel uitbreidingsplan voor de terreinen tusschen „den Duinweg en de Verlengde Piet Heiiistraat, ligt thans ter inzage voor de ingezetenen ten raad huize. Het zuiderbad. Naar wij vernemen ligt het in do bedoeling van do Mij Zee bad to Noordwijk a. Zee, het zuiderbad belangrijk uit te breiden. Arbeidsbeurs. Het aantal aanbiddin gen van werkzoekenden bij de plaatselijke arbeidsbeurs bedroeg over 1025- r»4G. het aantal aanvragen om werkrkachton 02. Het aantal plaatsingen bedroog 84 Dcxe zoo nuttige instelling wordt nog lo weinig gekend. "Wie eenmaal met dc arbeid bom'.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1