ye Jaargang. DONDERDAG 4 FEBRUARI 1926 No. 5166 CcidócHe IONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, a AeenteD 20 cent per week 12.60 per kwartaal. pe, post 1 2-95 Per kwartaaL Seülostreerd Zondagsblad ie voor de Abonné's ver* lar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, tyj voor- iling. Afzonderlijke nummers 5 ct., 1 [sblsd 9 CL met Geïllustreerd Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlonliën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededcolingcn wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine adverlentiën, van ten hoogste 30 woorden, wanrln betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop IO.50. nummer bestaat uit twee len. iverleening Watersnood r.-K. Huisvestings-Comité. Vorig bedrag.ƒ11 Katwijk D. tot zekere intentie 1st© klas R.-K. Jon- jgcliool Pelikaanstraat >re van Maria 'van een ia-congreganiste 'van St. is kaartclubje to Voor- .086.41 100.— 193.37 10.— 1.85 Totaal.... ƒ11.420.13 aalura ontvangen: v. R. een groote ionen. et Gezantschap bij het Vaticaan. Ier de rubriek Buitenland hebben wij vermeld, dat bij de behandeling j begTooting van Buitenlandsche Za den Duitschen Rijksdag een voorstel, imnmnistische zijde gedaan, om het lijk Gezantschap af te schaffen, a 1- de stemmen der communisten kreeg, leerrijk voor Nederland, rijk voor de sociaal-democraten. De -democraat Breitseheidt, die in de andsche politiek een groote rol noemde in den Duitschen Rijksdag orstel der communisten een grooto lid, waardoor de Duitsche belangen ||g en aanzienlijk zouden worden ge- daar het Vaticaan een zeer be- jk diplomatiek centrum is. rijk voor de Christelijke Histori ën Vrijzinnigen.. De Duitsch Vrijzini- Proteslanten stemden .niet mee met Imnnisten, uoch uit anti papistische gingen noch omdat het Gezantschap ijd zou zijn met de Protostantsehe elen. Ierland heeft zich op don gloriedag [Kersten -wel kleinzielig getoond. al len slotte iedereen mèt ons m o o- rkennen. )e consequenties van het soci- lisme. communisme is de consequentie van ialisme is eigenlijk h e t socialis- wezeu er eergisteren in een driestar af de socialistische vakorganisaties rijd willen om den strijd. Zij willen piylelliugen niet overbruggen, de bot- niet temperen, maar juist de tegen- gen toespitsen, de botsingen verscher- er. de meer gematigde, de moer rlijke" S. D. A. P.'ers zullen bij dat du Ier en alleen voor oogen hebben de likkelijke voordeelen voor de arbei- de meer marxistische, de meer ite in de leer. denken daarbij zeker Icon aan die voordeelen, doch houden I oucetwijfeld meer nog 'l oog gericht ^toekomst-maatschappij". Die moet len door strijd. En, of nu al strijd het huidige geslacht zeker niet altijd aangewezen middel, om stoffelijke ringen te verkrijgen, dat komt er fop aan: de socialistische, de marxis- theorie leert, dat op de omverwer- cr huidige maatschappij de socialis- maatschappij moet worden gebouwd, et middel om die omverwerping te sten is een zoo scherp mogelijk ge- e klassenstrijd. luslaud het land van het conse- loorgevoerde socialisme heeft de istische omverwerping verschrik- afmetingen aangenomen, willen hier 'ns wijzen op een van artelijkste en verschrikkelijkste ge- van de bolsjewistische destructie in 'd: de toestand, waarin een ontzag- tassa kinderen gekomen zijn. Het tuk der toezichllooze kinderen is ze- t der allerergste uif de annalen van pjewisme; het probleem is ook op fcenblik nog het meest teekenende en huidigen toestand en blijft met mg vervullen^ [vestigt de aandacht van de „N. R. ®P een merkwaardige uiting van Ikaja, do weduwe van Lenin, over agstuk in de Prawda van negen De- heh tot nog toe, schrijft zij, altijd ge schreven en gedacht, dat dit ver een gevolg is van den oorlog en Moor veroorzaakte sociale on oco- e ontwrichting. Maar thans bon ik i f1? Stomen, dat het verschijn- wortelt in het verleden, maar in tU donder het rechtstreeks te p o°gt zij dan verder, dat het euvel ütu Product i3 van de com- Politiek, die de werkloosheid h In? e.n de verarming der plat- «JJ i ft v®roorzaakt. h Ln meild, die het communis- Jw kent! 'n*de °°?on van allen, die het ■lizoS9 mf^nen me* do massa en .1, m°ohten opengaan om te liwvT rp'°n,i<? do verschrikke- van het socialisme. BUITENLAMP België. Het testament van Kardinaal Mercier. Het testament van Z.E. den Kardinaal Mercier werd in het Fransch opgesteld en geschreven op Paasch-Zaterdag 1908, dus slechts twee jaren na zijn aanstelling tot Aartsbisschop. Kort na den wapenstilstand werden 'er lichte wijzigingen aan toegebracht. In hot geestelijk testament, dal bet grootste deel omvat der laatste wilsbe schikkingen van Z.E. den Kardinaal, ko men de volgende verheven gedachten voor: „De goede herder geeft zijn leven voor zijn schapen". Samen met onzen God- delijken Zaligmaker, die zijn leven hoeft geschonken voor het heil der wereld, breng ik U vandaag, o mijn God, het ne derig offer van mijn leven. Ik aanvaard heden, bij volle kennis, bet doodvonnis dat Uwe rechtvaardigheid beeft geveld over mij, ik onderwerp er mij aan om het kwaad te herstellen dat ik gedurende mijn levensloop heb bedreven en ik hoop dat mijn offer moge vruchtbaar zijn voor de kudde die Gij mij hebt willen toevertrou wen. Ontvang dan mijne ziel, o mijn God, in Uw banden leg ik ze neer. Ik bedank U nog eens en zoolang ik leven zal, zou ik U, door elk mijner du- den, willen bedanken voor de ganscli bij zondere gunsten die ik van U mocht ont vangen, vooral voor mijn priesterwijding, wier vier-en-dertigst© verjaring ik op de zen Paasch-Zaterdag vier, en voor mijn wijding tot bisschop, één gunst die me en kel verklaarbaar is door een onbegrijpelijk raadsbesluit Uwer grondelooze barmhar tigheid. Zoo ik, bij mijne priesterlijke bediening, iemand lieb gekwetst of aanstoot gegeven, vraag ik er hem vergiffenis over. Indien iemand meent, dat hij me in iets beeft te kort gedaan, bij wete dat ik hem uit gau- scher harte vergiffenis schenk en aan God vraag, hem vergiffenis te schenken. Wat betreft het stoffelijke, schrijft Z.E. het volgende: „Indien er na mijn overlijden nog iets overblijft, gelieve men dit te besteden om bet achterstallige te betalen om de kos ten der begrafenis te dekken. Het overige worde besteed aan goede werken en aan het onderwijs. Mijne familie beschikke over liet buitengoed „L'Ermite." Den Bisschoppelijken ring heeft Z.E. bij laatste wilsbeschikking aan Lord Halifax doen overhandigen. Z.E. bezat een prachtige boekerij en bij gelegenheid van zijn Gouden Priesterjubi leum werden hem ontelbare en kostbare geschenken aangeboden. Dit alles blijft berusten in het aartsbis schoppelijk paleis als eigendom van het aartsbisdom. Oneenigheid ter rechterzijde? Volgens de „Libre Belgique" is zich in de Katholieke rechterzijde van kamer en senaat een nieuwe scheuring aan het vol trekken. De conservatieve elementen zou den namelijk van oordeel zijn, dat de richting der democratische regeering in werkelijkheid socialistisch Is. De oppositie zou als leiders hebben gekozen Ronk in en De Broequeville. Ouitschland. Dc toetreding tot den Volkenbond. Geen b e z w a a r b ij de Rijksdagcommissie. De Rijksdagcommissie voor Buitenland sche Aangelegenheden heeft Woensdag een resolutie aangenomen, blijkens welke er geen bezwaar bestaat, dat de Rijksregee- ring gebruik maakt van de haar in Novem ber gegeven machtiging tot toetreding lot den Volkenbond. Naar wij vernemen zullen Stresemann en de Duitsche gezant te Parijs, Von Hoesch, de gedelegeerden zijn, die Dnilsch- land voor de eerste maal in den Volken bond zullen vertegenwoordigen. Naar verluidt, heeft Stresemann in de commissie voor de buitenlandsche aangele genheden verklaard, dat, indien Duitsch- lands verzoek tijdig zal worden ingediend, bet zoo spoedig mogelijk behandeld zal wor den, zoodat reeds in Maart de Volkenhond kan bijeenkomen, om over de toelating te beslissen. Stresemann is van oordeel, dat liet zeer in het belang van Duitschland is, wanneer het zoo spoedig mogelijk in den Volken bond wordt opgenomen, aangezien reeds bij de eerstkomende •bijeenkomst van den Volkenbondsraad en de aanstaande verga dering van den Volkenbond punten op de agenda staan, die het noodig maken aan de tafel aan te zitten. Frankrijk. Een aanslag in het Russisch Gezantschap te Parijs. De „Journal'' meldt: Dinsdagochtend verscheen herhaaldelijk een Georgiër, oud- officiec Georges Molidge, op het Russisch gezantschap te Parijs, waar hij den gezant- schapseerefaris Y&bouboskii te spreken wenschte. Hij werd ten slotte hij genoemden func tionaris toegelaten. Pc Georgiër sprong onmiddelijk op den Rus toe en sloeg hem herhaaldelijk met groote kracht in het gelaat. De aanvaller werd onmiddellijk gearres teerd. hij weigerde op heldering te geven over de motieven van zijn daad. Yabou boski verklaart zijn aanvaller niet te ken nen. Volgens oen ander bericht uit Parijs is de toestand van den aangevallene niet zonder levensgevaar. Portugal. Weer 'n een revolutic-poginq De regeering is den toestand meester Redicale elementen hebben Dinsdag avond getracht revolutie te maken. Zij poogden de Gampolide-kazeriie van de re- puhlikeinsche garde te Lissabon aan to vallen, maar deze poging mislukte. Vóór de kazerne werden kolonel Estcves en tweo andere officieren benevens eenige burgers gearresteerd. In de stad bleef bet kalm. Tegen liet vallen van den nacht bezette een groep revolution naren Almada (aan den linker Taag-oever) met zes kanonnen. Deze revolutionaire strijdkrachten heston den uit een groot aantal burgers benevens eenige officieren van de schietschool van Vanvae Noves. Hun aanvoerder was ma joor Lueardo Almeida, die tijdens den oor log in Engeland instructeur bij de zware artillerie was. De president der republiek, die in liet Noorden van Portugal op reis was, keerde met een specialen trein terug., waarna hij confereerde met de regeering. Deze bleek te kunnen rekenen op de trouw van liet garnizoen; de bewoners van Almada en Gacilas (ton O. daarvan gelegen) werden gewaarschuwd, dat de regeering den 'vol genden ochtend het bombardement zou ge- Jasten van do stellingen der orfstfuvdelin- gen, totdat deze zouden aftrekken. Den go- heelon nacht bleef het rustig. Gisterochtend 8 uur hebben de opstan delingen, die bedreigd werden met omsin geling en bombardement, zich onvoor- waardelijk overgegeven. De president, -die inmiddels met den premier te Lissabon was teruggekeerd, deel de de pers mede, dat men de situatie meester was en dat de discipline op de vloot, in tegenstelling met de geruchten, onverminderd gehandhaafd was. Met is verder 'volkomen rustig gebleven. Dat do orde in Lissabon zoo uitstekend is gehand haafd is niet alleen te danken aan de prompte maatregelen van de regeering, die terstond de strategische punten bezette» doch ook aan den hewoiiderenswaardigon geest onder de bevolking tijdens het gra- naatvuur van de rebellen. Dezen hebben ongeveer 30 scholen afgevuurd, waarvan geen enkel de regeeringslroepen in het fort St. George trof. Een zestal inwoners, waaronder een kind, zijn door de schoten gewond, waarvan één ernstig. Hongarije. oc valsche muntersaffaire. De samen werlcine met de Franschen. De correspondent van de „Matin" te Boedapest seint, dat de Hongaarsche autoriteiten de samenwerking met de Fransch o gedelegeerden in de valsche- muntersaffaire zeer eigenaardig opvatten. De samenwerking als zoodanig is welis waar een voldongen feit, doch de aan do Hongaarsche politie verstrekte instructies zijn van dien aard, dat een negatief resul tant ontwijfelbaar vaststaat. Zoo \indnn o.a. de verhooren plaats, zonder dat de Fran se he gedelegeerden tevoren- worden gewaarschuwd. Dagelijks worden door de Hongaarsche politie acht tot tien personen in verhoor genomen, ten einde het onder zoek met den meest mogelijken spoed ten einde Ie brengen. Dientengevolge wordt don Franschen gedelegeerden belet de jloor hen noodzakelijk geachte vragen voor te bereiden. Indien men aldus blijft ban delen, is liet waarschijnlijk, dat de Fran- sclio gezant te Boedapest, Clinchant, een nieuwen stap bij den Hongaarschen pre mier Bethlen zal moeten doen. ten einde de Hongaarsche regeering aan baar be loften te herinneren. Rusland. Trotski voorspelt revolutie. Over de meest uiteenloopende economi sche kwesties houdt Trolski in den la'at- slen tijd onvermoeid redevoeringen en het lil ijkt intussclien, dat zijn populariteit ge heel is teruggekeerd. Ook kan men in alle verslagen van zijn redevoeringen lezen, dat hij overal met ovaties werd ontvangen. Bij een der laatste redevoeringen wees hij er op, dat het a s. communisten-con gres een der belangrijkste gebeurtenissen voor Europa zal zijn. Engeland zal vóór 1927 blootstaan aan een ernstige maat schappelijke omwenteling. De kapitalisti sche bourgeois-iogeeringen in Europa staan op het punt ineen te storten. Dit slaat vast, doch het blijft de vraag, of de communisten dan sterk genoeg zul len zijn, nin den toestand to bebeorsclien. Hij stelt intiisschen do Russische onder vinding ter beschikking van de buiten landsche communisten. Het Politieke de partement en de centrale commissie der, communistische partij zullen speciale oor- logsleuzon populair maken: terwijl instruc ties zijn gegeven, om den achtsten ver jaardag van het Roode leger te vieren. Trotski wijst er daarbij op, dat volgens zijn mooning niet alleen de jeugd, maar de geheide Russische bevolking iu staat moet zijn. in tijd van oorlog het vaderland te verdedigen, zoodat bet Roode leger bet machtigste zul zijn ter wereld. "Het zal niet alleen de verdediging tegen mogelijke aanvallen op zich moeten nemen, doch ook ondersteuning verleenen aan hot pro letariaat van andere landen, iu zi n slnj.l tegen het imperialisme. Turkije. Onderhandelingen over een c .t. Mgr. Rotta, de apostolische gedelegeer de, is Dinsdagmorgen uit Angora te Con- stantinopel teruggekeerd. Volgens mededeeling van gezaghebben de zijde heeft do prelaat te Angora met den Turkschen minister van buitenland sche zaken onderhandelingen gevoerd over het sluiten van een conn.r.l - ,.t tus- schen liet Vaticaan en Turkije. China. Oe chaos in China. Nieuwe strijd. Men meldt uit Hongkong: Er is een hevige strijd onll t schen Woe Pei Foe en den i i i u-meur van Honan. Amerika. De ontwapeningsconferentie. President Coolidgc zee r teleurgesteld. De „Times" verneemt uit Washington, dat „op het Witte Huis het volgende ver teld wordt" (zoo duidt men in do pers uit latingen van president Goolidge zelf aan): „De president wil dat het bekend zij, dat hij zeer teleurgesteld is over de aan het licht getreden noodzakelijkheid do voorbereidende ontwapeningsconferentie, die in Genèvo zou worden gehouden, te verdagen. De President is zeer sterk voor hot verminderen der bewapeningen, en dat had hem er ook toe gebracht, de uituoo- diging aan de V. St. om aan de con foren- toe deel te nemen, te aanvaarden, al moest hij daardoor medewerking verleenen aan oen oplossing die hij volstrekt niet als de beste of als de beste resultaten belovend beschouwde. BINNENLAND DE KABINETSCRISIS. De houding der Katholieken. Tegenover beweringen in sommige bla den o.a. in „Voorwaarts" van Dinsdag als zou do poging van den Kabinets formateur van Katholieke zijde binnenska mers tegenwerking ontmoeten, kunnen wij verzekeren aldus ,.De Tijd" dat 'n verbod der Katholieke Tweede Kamerfrac tie aan welk Katholiek ook om in het Ka binet-Limburg zitting te nemen niet be staat. Integendeel zijn voor zooverre in par lementairen kring bekend is ééne uitzon dering daargelaten alle vooraanstaande leden der fractie vóór het welslagen van een Kabinetsformatie door nir. Limburg èn voor medewerking van enkele Katho lieken in dat Kabinet. Deze mededeeling in de laatste alinea wal voorafgaat spreekt min of meer van zelf is wel belangrijk. Met die „ééne uit zondering" is, zooals men begrijpt, mr. v. Wijnbergen bedoeld. De post-chèque- en nirodienst sinds de crisis. Alle reden tot tevredenheid. Verschenen is het verslag over den Post- chèque- en Girodienst over de jaren 1023 en 1924. De ontwikkeling van den dienst sinds de heropening geeft volgens den directeur- generaal, den heer Damme, alle roden tot waardecring van het beleidvolle beheer van den directeur en de toewijding van hem en zijn personeel. Binds de heropening zijn van dc zijde der gebruikers geen of nagenoeg geen klachten vernomen. Het valt niet te ont kennen, dat het bedrijf nog niet zijn vroe gere positie in het betalend verkeer heeft bei-wonnen, al valt een gestadige toene ming van het gebruik waar tc nemen. In do naaste toekomst mag echter verwacht worden, dat de toewij/ing van een eerste rol ii< den belalingsdienst van den Staat aan den postcheque- en girodienst het gc- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Het testament van kardinaal Mercier. Weer eens een revolutie in Portugal. Oe regeering was den toestand spoedig moes ter. Trotski voorspelt revolutie. BINNENLAND. De stand van den post-chèque- en giro dienst. (1ste blad). bruik vnrt het instituut door den particu lier gunstig zal beinvloeden. Hierna maakt de verruimde maatschappelijke functie van het bedrijf hot noodig, hot zoo goed moge lijk te doen aansluiten aan andero beta lingssystemen, met name ann het giro systeem van de Nodorlandsche Bank. Dit laatste zal worden bevorderd door hot op nemen voor den girodienst van een giro rekening, zoodra het overleg ter zake met laatstgenoemde instel IV g, hetwelk thans in gang is, tot overeenstemming zal hebben geleid. Onder de beslaande oinstandi len schijnt den heer Damme do verwachting gewettigd, dat binnen niet al te langen tijd, bij een voortgezet zuinig beheer v.-u den dienst en vortdurende zorg voor ren passende versterking zijner inkomsten, hot mogelijk zal blijken, het bedrijf lo doen beantwoorden zoowel aan zijn roe ping als goed en snelwerkend en rnimver- broid botalingsinstitiiiit, als aan liet desi deratum van evenwicht in uitgaven en in komsten. Een vrangHtnk, dat spoedig opnieuw nun de orde dient te worden gesteld, is flat van eventueelo rentevergoeding. In ver band hiermede is mede wensebelijk to achten het schappen van eenige nieerdiTo vrijheid voor het bedrijf len aanzien van dc behandeling van grootgebruikers vin den dienst. Een voorstel daartoe zal den minister binnenkort bereiken. Het, finiilnl ambtenaren bedroeg op UI December 1922: 667; op 31 December l!>23: 1053, en op 31 December 1021: 752. Tijdens de crisis bij bel bedrijf is in to taal f 2.327.501,03 te veel uitbetaald gewor den op ruim 4000 rekeningen. In verrev-eg de meeste gevallen heeft aanzuivcing plaats gehad. Slechts in een beperkt aan tal gevallen bleken de betrokken weiger- achtig om hun schuld tc voldoen. Voor zoover deze rekeninghouder» niet aannemelijk hebben kunnen miiken. flut zij inderdaad niet tot betaling verplif lib waren, is de t ussclionkomst van den lands advocaat ingeroepen, om de verschuldigde bedragen zoo noodig in rechten te vorde ren. In totaal werden in handen van den landsadvocaat gesteld 121 vorderingen, lot een gezamenlijk bedrag van f Ml.575.70, waarop tot ultimo September 1925 f 42.009.79 betaald is geworden. Geble' >-n is, dat enkele saldi, tot een geznmenliik bedrag van f3503.26, vermoedelijk onin baar zullen zijn. Ten aanzien van de nog niet geinde posten zet (le landsadvocaat zijn bemoeiingen voort. Op 31 Deeein'—'T 1924 was nog niet aan gezuiverd een bedrag van f 178.581.70, ver deeld over 754 rekeningen. Bij het uitbren gen van het verslag was het, nog niet aan gezuiverde bedrag gedaald tot, f ldh.747.13. Het genoemde totale bedrag der oor spronkelijke tekorten komt ongeveer over een met, 1 pet. van do totale saldi. Het verlioB over 1923 heeft bedragen f 275.894.49 J4, terwijl do winst over 192f bedroeg f 126.325.22. De Universiteit van Amsterdam. Een b ij zond ere leerstoel in het Duitse h. De gemeenteraad van Amsterdam heeft goedgekeurd het voorstel van B. en W., om overeenkomstig het voorstel dor cura toren van de universiteit do Nedcrl. Duit sche Vereeniging toe te laten tot het ves tigen van een bijzondoren lerstoel voor bob onderwijs in de Duitsche taal en letter kunde aan de universiteit dor gemccnlte. Nieuwe Zondagszegels. Aan eenige postkantoren in den lande is sedert enkele dagen het nieuwe „Zondags- zegel" verstrekt. Do kleur er van is rood; de letters en de rand zijn geel. Uit den gemeenteraad van Gouda. De dpstijfls medegedeelde crisis in heb college van B. en W., die dreigde te ont slaan door het neerleggen van de porte feuille van Financiën, die in handen be rust van Gouda's burgemeester, den hoor Ulbo J. Mij», is thans geheel bezworen. Gaf het antwoord van den burgemeester op de in de radsvergadering van 26 Ja nuari j.l. door hot raadslid dr. A. C. A. Hoffman (r.-k.) gestelde vraag reeds aan leiding zoo te denken immers werd door den burgemeester op de vraag, tot wien to rad sleden zich moesten wenden voor do de tweede plaats lijkt liet, ftu weluiiceni- von: „dan komen de beren bij mij" ir. dc tweed phials lijkt het nu wel uit, een»-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1