17e Jaargang.
VKIJllUAo 29 JANÜMKl 1926
No. 5161
$e£etdóoke (Bou^omt
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL
onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
mee per poet I 2.95 per kwartaaL
>t GeUluatreerd Zondagsblad ia voor de Abonné'8 ver-
:0baar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, by voor-
betaling. Afzonderlijke Dimmen 5 ct., met Geïllustreerd
ndagsbiad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT-
Gewone adverlenliën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededcelingen wordt het
n dubbele van het tarief berekend. s
Kleine adverlenliën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver.
huur, koop en verkoop 10.50.
n winner» fcesïasü osiris Lïaj-ó:
ader'-
ilpverleening Watersnood
R.-K. Huisvestings-Comité.
Vorig bedrag 10.156.83^
K. Bond van Bak-
jlccrspatroons-vereeniging
.St. Hubrecht" 25.
ij, N. Ter eere van de
I. Tberesia 2.50
N. Ter eere van de
H, Tberesia tot zekere
intentie
f. N. te Warmond
[er eere van St.- An
on ius
X. Jï. Zoeterwoude (Wei-
lort)
1.50
10.—
6.05
2.50
10 204.38*6
[n natura ontvangen: A. Noordwijk 2
kkou en een doos kleeren; Mej. A. M. M.
deu 1 pakje onderkleeding.
De apologie van een sterfbed.
p den eersten Dinsdagavond van den
itholieken Radio-Omroep hield prof. dr.
raid Brom een rede en onder de stork-
rekende beweringen, onder de krachtige,
machtige uitspraken welke iedere,
schreven of gesproken, voordracht van
om typecren was ook deze: Men kan
it ten volle de waarde van het Katho-
isme begrijpen, als men nooit aan een
itholiek sterfbed heeft gestaan!
De apologie van het Katholieke sterf-
i!
gal er niet een leegte worden gevoeld,.
en diep, door de ongeloovlge, als
ajstaan heeft aan het sterfbed van een
itholiek, waarbij gebeden wordt,
baan de Kerk staat in de persoon van
rei* priesters om te sterken en te
losten, om het licht der eeuwigheid te
schijnen over de droefheid van het
lelijke scheiden.
De apologie van het Katholieke sterf-
Kardinaal Mercier, een der grootste
esten van de laatste eeuw. ook een der
ootste apologeten door zijn wetenschap?
lijke en ascetische, geschriften hij is
k geweest een apologeet op zijn sterf-
i
Diep-treffend is het stichtend, heilig
'rfberl van den grooten Overledene.
ij hebben er in ons vorig nummer van
ïdegedeeld.
Diep-treffend is het voor allen, die
innen zuiver voelen en waar denken. De
et-Katholieke Belgische minister baron
)lin Jacquemyns, die den Kardinaal op
sterfbed kwam bezoeken, was zicht-
ar bewogen, toen de stervende, daar
en rustig neerliggend, zichzelf vol-
imen meester, de eeuwigheid als vóór
ch open ziende, hem ten afscheid toe
egde: Tot weerziens.
Diep-troffond is het voor ons. Katho
denZóó kan niet alleen een Kar-
naal sterven, maar ieder Katholiek, ook
eenvoudigste, kan, wa~t het wezenlijke
'heft, zulk een sterfbed hebben. Zulk
n Katholiek sterfbed is het einde van
n Katholiek leven....
Midden in het geroezemoes van het le-
'i midden in den dagelijkschen strijd
n de vervulling van zoovele vèèl geringe-
wenscben, mogen wij onszelf en ande-
1 dat toewenschen!
BUITEÜLAN9
Duitschland.
motie van vertrouwen
aangenomen.
Een meerderheid van 10 stemmen.
Een spannende dag.
He[ was gisteren een spannende dag
het nieuwe Duitsche kabinet.
Ue fractiebesprekingen der sociaal-de
kraten hadden tot resultaat gehad, dat
sociaal-democratische rijksdagleden
Parool werd uitgegeven zich van
emnung te onthouden,
et lot der regeering was toen van de
^Cr économische Partij afhau-
r fractie dezer laatste partij
Sis téren in-net eerste uamid-
ïp11,1 i den aanvanf? der rijksdagzit-
yerd hekend, dat ook zij besloten
Dion. va" stc—mina f" onthouden.
- .engevolg, was de beslissing over
,.Va® '1(?t k°hinCt afhankelijk gewor-
Va n, e| toeval vr enkele stemmen,
Vompi houding der oppositiepartijen,
et ïn Werd tevens bekend, dat het ka-
iUrj .c®n zitting, dio een uur had ge-
flof JZ ,door wosident Hindenburg
ftinflon n geven» den Rijksdag te
eerjQ mgeval van- een nederlaag der
de. Rijkskanselier om twee tiur in
DE NATIONALE BEGRAFENIS VAN
KARDINAAL MERCIER.
EEN ONTROERENDE HULDE AAN DEN KERKVORST.
DE PLECHTIGHEDEN IN DE ST. GUDULE.
Het overbrengen van het stoffelijk
overschot.
De aankomst van het stoffelijk over
schot van Zijne Eminentie den Kardinaal
in het Noorderstation van Brussel ge-
sohieddo gisterochtend om juist tien uur.
De stoet, die het van het paleis te Me-
chelen af tot aan het station dezer stad
vergezelde, bestond uit bijna al de bis
schoppen van België, de gemyterde abten,
de prelaten en de eerekanunniken. Verder
waren er delegaties van het garnizoen,
van do geestelijke communauteiten, van
de scholen, de vereenigingen, het stads
bestuur enz. De kist werd door zestien
seminaristen gedragen.
De trein, die het stoffelijk overschot naar
Brussel bracht, reed met aangestoken lich
ten en droeg voor op den ketel een met
rouwfloers omhangen Belgische vlag. On
derweg was een groote menigte toege
stroomd.
De groote hal van het Noorderstation
was met zwarte draperieën behangen. In
den ontvangsalon der koningin stond op
een klein verhoog een groot zilveren kruis
met daaromheen brandende kaarsen. Een
baar was hier opgetimmerd om er even
de kist op neer te zetten, alvorens ze in
den lijkwagen zou worden geplaatst.
De aanblik in deze hal was grootseh en
aandoenlijk. Daar wachtten de gedele
geerden van alle voorname lichamen,» die
in de volgende orde den corbillard zouden
volgen: de geestelijkheid met den nuntius
en do bisschoppen van België, kardinaal
Bourne, do kanunniken van Mechelen, de
koning, prins Leopold, maarschalk Foch,
generaal De Castelnau, de familie van den
kardinaal, de regeering, de wetgevende
kamers, de luitenant-generaals van 'het
Belgische i leger, de magistratuur, gedele
geerden van de Belgische en de buiten-
landsche academiën, het professoraal
korps van Leuven in toga, delegaties van
de Belgische universiteiten, het corps di
plomatique, buitenlandsche militaire dele
gaties enz.
Onbeschrijflijk was de indruk, toen de
trein langzaam het station binnenstoomde.
Alle hoofden werden ontbloot en er
heerschte een lange indrukwekkende
stilte tot. een militaire kapel treur-
marschen begon te spelen.
De koning en zijn gevolg gingen diep
buigen voor de kist, toen deze uit den
trein op het perron was gezet. Dan ver
liet de stoet in plechtigen gang en haast
eindeloos défilé, de hal. In den eerosalon
werd even halt gemaakt en het lijk ge
durende enkele minuten op de baar neer
gezetste midden van de keur de Belgische
geestelijkheid.'
De stoet door Brussel
Er ging een rilling door de wachtende
menigte, die uit ettelijke honderd duizen
den menschen bestond, toen de kist buiten
werd gebracht. De militairen presenteer
den het geweer, sonnerieën weerklonken
in lange klagende echo's, treurmarschen
verhoogden nog de droeve stemming, die
in de harten leefde.
Ontroerend is 't schouwspel, als de dóór
zes zwarte paarden getrokken lijkwagen
zich in beweging zet, voorafgegaan door
de militaire kapel, den garnizoensstaf,
soldaten te voet en te paard en de lagere
geestelijkheid.
Onmiddellijk achter den lijkwagen
gingen vier zwarte zusters en drie semi
naristen met ascetische gezichten, die den
grooten kardinaalshoed en de grootlinten
van den overledene op kussens voor zich
uitdroegen.
Op de kist lagen goed zichtbaar de baret
en de lange kardinaalsmantel, die rood
is als bloed en symbolisch deed denken
aan de diepe wonde, die de kerk en de
beschaafde wereld getroffen heeft.
Er is veel volk op alle balkons, aan alle
vensters. Beneden stonden tienduizenden
achter barrières toe te zien en dat was
zoo op den geheelen doortocht van den
stoet.
De plechtige rouwdienst
De met indrukwekkenden rouwfooi be-
kleedc St. Ciudule-kerk heeft zich intus-
schen gevuld. Op het priesterkoor ziet men
een menigte van diplomaten, wier unifor
men met de schittering van goud en zilver
een machtigen aanblik opleveren.
Een indrukwekkende stoet vormen ook
de vertegenwoordigers der wetenschap en
van de rechterlijke macht, die in zwierige
roode toga's, met breede randen van her
melijn afgezet, hun plaatsen gaan inne
men.
Een hooge gestalte met eigenaardigen
hoofdtooi trekt in het priesterkoor aller
aandacht. Het is de archimandriet der
Grieksch-orlhodoxe kerk, die aan den pri
maat van België eveneens de laatste eer
komt bewijzen.
Koningin Elisabeth van België is even
eens aanwezig.
Omstreeks elf uur dringen tot de wach
tenden in de kerk de eerste tonen door
van de Marclie funèbre. De machtige klok
ken van do St. Gudule vi ngen aan haar
motalen stemmen to doen hooren.
Terwijl een onafzienbare reeks van le
den der Brusselsche geestelijkheid de kerk
binnentreedt, worden do kaarsen rond do
katafalk ontstoken, en hr.' is alsof de zon
opgaat. Voorafgegaan» de v verschillende
vorsten dér kerk, nadert de droeve stoet
der dragers, welke het stoffelijk overschot
van den primaat van Beljfië torsen.
Een schok van ontroering vaart door
allo aanwezigen. De militaire eercwacht
in do kerk brengt eenzelfde saluut, dat
zooeven de koningin van België werd be
toond. De eikenhouten kist wordt onder
de katafalk geplaatst.
De rijzige gestalte van den koning van
België, aan wiens linkerzijde de kroonprins
gaat, blijft enkele oogenblikken eerbiedig
voor de katafalk stilstaan en brengt het
militair saluut, om dan zijn koninklijke
plaats in het priesterkoor te gaan inne
men.
De plechtige rouwdienst, gecelebreerd
door den Pauselijken nuntius, mgr. G. Mi-
ra ra, neemt een aanvang, gedurende wel
ken de Scola Cantorum van Mechelen de
rouwzangen len gehoore brengt. Na het H.
Evangelie beklimt de hoogeerwaarde heer
deken, mgr. Evrard. den kansel tot het
uitspreken van de lijkrede.
Vervolgens werd' de H. dienst voortge
zet, welke met do plechtige absoute door
mgr. Micara werd besloten.
Défilé langs de katafalk
Duiten de kerk was de menigte geen
minuut geweken, doch had haar plaats
behouden, om het indrukwekkend schouw
spel van het vertrek dor vorstelijke per
sonen en der hooge bezoekers gade te
slaan. Onmiddellijk nadat het kerkgebouw
door hen verlaten was, werd gelegenheid
gegeven langs de katafalk te defileeren,
waarvan duizenden en duizenden in onaf-
zienbaren'stroom, welke den geheelen mid
dag voortduurde, gebruik maakte. Laat in
den middag werd het stoffelijk overschot
van kardinaal Mercier in alle stilte en
eenvoud weer naar Mechelen vervoerd.
de zittingszaal verscheen, had lnj het door
den Rijkspresident onderteekende ontbin
dingsdecreet dan ook reeds in zijn bezit.
Do spanning in den Rijksdag werd nog
verhoogd door een incident, dat in de ge
schiedenis van het Duitsche parlement
zonder voorbeeld is, als namelijk do Völ-
kischo afgevaardigde Henning aan het
slot zijner rede den Rijkskanselier een zin
naar het hoofd slingert, die Luther bijna
tot handtastelijkheden tegen hom doet
overgaan.
Henning roept namelijk uit:
..De Loearno-politiek is verderfelijk en
ik kan slechts zeggen dit is niel als
een persoonlijke beleediging bedoeld,
maar 't is toch waar dat als de regee
ring deze politiek voert, ik haar slechts
een regeering van landverraders en van
beulen van het Duitsche volk kan no -men"
Bij deze woorden springt Luther woe
dend op, plaatst zich voor Henning, heft
de vuist tegen hem op en roept:
,,Ik wil een dergelijke ongehoorde be
leediging niet; dat laat ik mij niet welge
vallen."
Henning verdwijnt zoo spoedig mogelijk
in de zaal, waar de afgevaardigden in
bijvalsbetuigingen voor Luther en hoonge-
roep tegen den Völkischen afgevaardigde
uitbarsten. De als voorzitter fungcerende
vice-voorziüer, Bell, sluit daarna Henning
van de zitting uit.
Om kwart voor zeven, kort voor den
aanvang der stemming over de motie van
vertrouwen, doet de minister van Builen-
la inLclie Zaken, Stresemann, onder adem-
looze stille de mededeeling, dat hij van de
bezettende mogendheden, Engeland,
Frankrijk en België, heden een nota heeft
ontvangen, waarin wordt geeonstaleerd,
dal in tegenstelling met de in omloop
zijnde geruchten, de bezettende mogend
heden geen beslissing ten aanzien van de
sterkte der bezettingstroepen in de twee
de en derde zone hebben genomen, met
name dal door hen niet is besloten, dat
de sterkte van bedoelde bezettingstroepen
75.000 man of daaromtrent zal bedragen.
Voorts wordt in bedoelde nota gezegd,
dat de bezeltende mogendhèden zich hou
den aan de nota van den Gezantenraad
van 14 November j.l., waarbij de toezeg
ging is gedaan, dat do troepensterkte zal
worden teruggebracht tot de normale
sterkte der vredesgarnizoenen.
Verder wordt gezegd, dat Engeland,
Frankrijk en België zoo spoedig mogelijk
de kwestie van de vermindering der be
zettingstroepen zullen bespreken, zoodra
het verdrag van Locarno in werking zal
zijn getreden, dat wil dus zeggen na
Duitschlands toetreding tot den Volken
bond.
Ten slotte wordt de mededeeling gedaan,
dat do ontruiming der Keulscho zone
reeds op 31 dezer zal zijn voltooid.
Tijdens deze mededcelingen is hot opti
misme in het Huis voor een positief re
sultaat der stemming over de motie van
vertrouwen gestegen.
Dit optimisme wordt dan ook niet te
leurgesteld. Kort na zeven uur is do stem
ming, die hoofdelijk plaats had, geëin
digd.
Van de 440 uitgebrachte stemmen krijgt
de regeering er 100 en de oppositie 150,
terwijl 130 afgevaardigden zich van het
uitbrengen hunner slem hebben onthou
den.
Daarmede is dus de motie van vertrou
wen der middenpartijen in het kabinet-
Lutber met e<jn meerderheid vatT tien
stemmen aangenomen.
Frankrijk.
Chamberlain te Parijs.
„Principieele overeen-
s t e m m i n g
Briand on Chamberlain hebben gisteren
een onderhoud gehad.
Na afloop verklaarde Briaud. dat men
slechts van gedachten had gewisseld
zonder bepaalde besluiten te nemen.
Chamberlain, die eenigen tijd buiten do
politieke gebeurtenissen heeft gestaan,
zal eerst do aangeroerde onderwerpen
nauwkeuriger moeten bestudeeren; maar
ook nu weer is gebleken, hoe uiterst leven
dig het wederzijdsch verlangen is, om in
alle vraagstukken innig on hartelijk sa
men te werken.
Chamberlain voegde hieraan toe, dat
men xaoL beolc^on i*. yporf te OD
den to Locarno ingeslagen weg en na zijn
terugkeer te Londen weer contact te zoe
ken.
Hierop voor Briand weer voort: Wij zijn
op geen enkelen onoverkomeliiken hinder
paal gestuit. Zeer spoedig zullen wij tot
een besluit komen, dat de kwestie van de
troepensterkte in het Rijnland in den
geest van Locarno zal oplossen, door do
lasten der Duitsche bevolking lot een
minimum te reduceeren met handhaving
intusschen van de veiligheid van onze
troepen; de overige Duitsche eischen zul
len gemakkelijk worden geregeld en bin
nenkort zal de kwestie'der ontwapening
worden opgelost.
Geen enkele preciseering werd gegeven
in verband met den datum van de voor
bereidende ontwapeningsconferentie, wel
ker programma, naar Chamberlain mede
deelde, ongewijzigd is.
Briand verzekerde, dat de Vcreenigde
Stalen nog niet hebben doen weten, dat
zij gaarne de kwestie der maritieme ont
wapening buiten het program der confe
rentie zouden zien.
Frankrijks saneering.
Streven naar een compromis.
De financieele debatten in de Fransche
Kamer worden zonder hartstocht vervolgd.
De belangrijkste arbeid vindt in de wan
delgangen plaats en aldaar is men zeer
optimistisch, verwachtend dat ten slotte
een compromis gevonden zal worden in
den vorm van een belasting op do produc
tie, die zoowel do belasting op de betalin
gen als die op den omzet moet vervangen.
Doumer binnenkort naar Londen.
Naar do Evening News" mededeelt,
zal de Fransche minister van Financiën
Doumer binnenkort naar Londen komen,
ten einde de onderhandelingen over de re
geling van do Fransche schuld aan En
geland to hervatten. Do voorwaarden van
deze regeling zijn vastgesteld door Cail-
laux, toen deze minister van Financiën
was en door minister Churchill, doch door
het aftreden van Caillaux heeft men moe
ten wachten.
De Parijsche bladen drukken naar aan
leiding van de Italiaansche regeling de
hoop uit, dat Frankrijk even gunstige
'voorwannlt-n zal kunnen krijgen.
Hongarije.
Dc valsche muntersaffaire
De acte van beschuldiging
opgesteld
De acte van beschuldiging in de francs-
vervalschingsaffaire is gereed.
Door den officier van justitie is thans
tegen 26 personen een aanklacht inge
diend, van wie er zich 21 in hechtenis be
vinden.
De namen der vijf nog niet gearresteerde
personen kunnen voorloopig nog niet be
kend gemankt worden.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND
De nationale begrafenis van kardinaal
Mercier te Brussel.
De Duitsche rijksdag heeft met 160 tegen
150 stemmen en 130 onthoudingen een
motie van vertrouwen in het kabinet-
Luther aangenomen.
Dc bespreking tusschen Chamberlain en
Briand te Parijs.
BINNENLAND
Bepalingen voor postagentschappen (1st»
blad).
Een geval van pokken onder de Zuid-
Afrikaansche studenten (Gemengde Berich
ten, 2de blad, en Stadsnieuws, 1ste blad).
Onze Geïllustreerde Pagina
Dc photo-pagina geeft photo's van: Kar
dinaal Mercier op zijn sterfbed. Eon
beeltenis van Paus Pius XI. De Duit
sche ox-keizer op oen wandeling. Een
hefbjug over de Koningshaven te Rotter
dam.
Rusland.
Bolsjewistische beweringen over
Tichon's dood
De gearresteerde metropoliet
Peter zou schuldig zijn
De Sovjet-regeering heeft thans erkend,
dat do metropoliet Peter, de opvolger van
den patriarch Tichon gevangen is geno
men, doch waar hij is en hoe hij behandeld
wordt, is niet bekend. Het gerucht gaat,
dat hij zich in do gevangenis te Moskou
bevindt temidden van gewone misdadigers.
Bij zijn arrestatie werd hij beschuldigd
van tegen-revolutionaire bedoelingen, on
van ongehoorzaamheid aan do Sovjet-re*
geering, doch in do laatste dagen hebben
Uu Ijultsjturiki allorloi fnntnsfiseho gornrli-
ten verspreid, namelijk dat de metropoliet
Peter betrokken zou zijn geweest bij den
moord op Tichon, wiens dood het gevolg
zou zijn geweest van vergiftiging. Het
gerucht gaat, dat de Sovjet-regeoring hot
plan heeft Tichon's lijk op to graven er
een lijkschouwing te houden.
Marokko.
De strijd met de Mooren
Niouwo onderwerpingen
Allo stammen van Metzroea ten N. van
do Werga hebben zich onderworpen, meldt
Havas. Do cavnllerio en de getrouwe stam
men namen Aloonat en Sjesjoer ton N. van
Taoeërta en de geheele zone ten N. van
de Werga is zoodoende nagenoeg geheeJ
onderworpen.
China.
De chaos in China
Een telegram uit Charbin
aan K a r a ch a n
De Russische gezant to Peking heeft een
telegram ontvangen van don Russisch en
consul-generaal te Charbin, waarin ge
zegd wordt, dat Tsjang-Tso-lin een ware
terreur over de Russische burgers te Char
bin uitoefent. Zeventig jongelieden zijn go-
aresteerd in verband niet de vermoording
van wit-Russen, en onder vreeselijke om
standigheden in de gevangenis geworpen.
De Russische burgers worden voortdurend
beleedigd on mishandeld. De consul-gene
raal dringt ten slotte aan op krachtig»
maatregelen.
He t treinverkeer P e k i ng—
Hankow staat stil
Hot geregelde verkeer op de spoorlijn
PekingHankow staat volkomen stil. Er
loopt een gerucht, dat de lijn is afgesne
den tusschen Kio-Sjan en Soei-Ping, on
geveer 320 K.M. (en Noorden van Han
kow. Ondertusschen worden uitgebreido
troepenbewegingen gemeld van Hankow
naar Honan. Troepen uit andore doelen
van Hoepel concontreeren zich bij Hankow
Een groot aantal troepen, die zich do
Teo-Tsji-tsjoen noemen, of te wel„liet
autonome leger", zijn in opstand gekomen
tegen de Kwo-Min-tsjoen.
eiWWEWLflKD
DE KABINETSCRISIS.
Mr. J. A. dc Wilde over de crisis
Do A. R. spreker zegt, dat het
belang z ij n e r p a rt ij medobrc n gt
dat het kabinet C o 1 ij n weggaat
Woensdagavond heeft het A.R. Tweede Ka
merlid, inr. .T. A de Wilde, voor de A.-IL
Bu i ipigiog te ihi dlioii r oen politie*
ke 1 gehouden over de kabinetscrisis.
Spreker heeft daarin o.m gezegd, dat do
A.-rt tlmn- staan \oor hei f-it dit zij in
*1025 inheiden over een r.'Chi-'-'.M- ov -i o-
