De Overstroomingsramp.
K...: K
K
DE INGEVALLEN VORST HEEFT DEN DEN TOESTAND VEEL VERSLECHTERD
DE LEVENSMIDDELENVOORZIENING HEEFT ERNSTIGE STAGNATIE.
Honderden hulzen storten in.
Do tpestand aan de Overijselscbe Vecht crlteik te noemen.
IKGEZONDEN MLDEDEELI^G
DE HULPVERLEENING.
Geldinzameling Watersnoodcommissie.
Bij de algcmeene vereen ede commissie
ter leninging van rampen door waters
nood in Nederland is tot heden 1191850
ingekomen.
„Kere's van de daad".
„De Morgen" schrijft: Het is niet te on
pas, n deze dagen ook eena even de aan
dacht ie vestigen op het uitmuntende werk,
dat Jn de overstroomde gebeden gedaan
wordt door militairen en mariniers en hun
officieren
Het ia moeilijk, inspannend en lang niet
ongevaarlijk werk, maar het wordt krach
tig. bekwaam en opgewekt eedaan Ieder
een, die deze mannen ziet werken, krijgt
respect voor hun arbeid.
Dat verwonde'! trouwens niemand
Min;ster Lnmboov reide het een dezer
dagen nog: hij had n:et anders verwacht.
De Nederlandse h« militair is oen kerel
van de daad n alle omstandigheden, waar
hel er op aankomt
Hij is geen „militairist": hil moppert
vlug; h j heeft' het land aan veel sa-
In erenf
Maar als het op daden aankomt, als de
noodzake'ijkheid tot aanpakken dwingt,
dan is alles met hem te bereiken
Dat heeft de ondervind:ng ge'oond bij
vroegere gelegenheden en die reputatie
handhaaft hfj ook thans
Aan de honderden militairen en mari
niers, d'o sinds dagen in het verdronken
land werken, en aan hun koelbloedige en
beleidvolle off oieren komt oen w*>ord van
harle'ijke erkenn'ng en hulde toe.
Do s'achtoffers der overstrooming zul'en
de ee-s'en z'jn, om dat van harte te onder
schrijven.
UIT VERSCHILLENDE PLAATSEN.
De toestand in de Betuwe.
Men moldt uit Maasbommel aan „de
Vo'gens een globale schatting van des
kundigen bedraagt de door den watersnood
aangebracht schade a'leen aan verloren
gogane hu'zen en huisraad in Alphen. een
der vier dorpen van de gemeen»e Appel-
tern minstens vijf-honderd-duizend gul
den.
Do werkelijke schade kan pas worden
ove zien, wanneer de hu'zen d:e nog ble
ven s aan watervrij zijn.
Van do bij den eersten opkomenden vloed
in a 'erijl ver'aten huizen in Maasbommel
zijn er thans reeds m;nstenS nogen inge
stort, zoodat daarvan ook alle hu:sraad
is verloren gegaan.
Do ge'eden schade kan nog niet worden
g«?chat.
Door den thans hcersohenden Noorden-
w nd zijn in de buu tsdiap ,.Muu" (ge
meente Appellern) Dinsdagnacht twee
huizen ingestort. Verschilonde andere
vrloonen groolo 'scheuren De ontzetten
de gevolgen dezer vreeseliike ramp zijn
thans nog niet bij benadering aan te ge
ven
Dinsdag zijn weer eenige zieken en ouden
ran (laren opgenomen bij dp Paters Fran
ciscanen en de Eerw: Zusters Clarissen te
M ^en. Het Watersnood comité „Megan*
vertegenwoordigd door burgemeester van
Volkhoven en Pater Floribertus, maakte
Zondag 1.1. .een reis naar hier en A'tTorst
om na te gaan, waar nog hulp te verleu
nen was.
Uit Grave en omstreken.
Uit Grave werd gister geme'd:
Tengevolge van het bevriezen van het
water op den in deze streken zeer beruch-
'en Peeldam, achter het Capucijnerk'oos-
ter te Velp, is de ^eersohe Maas door het
opstroppen van het water op den Elft weg
sedert g sferen 20 c M. gewassen. Nu is al
les één groote ijsvlakte, met hier en daar
wakken. De overtocht is voor voertuigen
geheel gevstremd. Reeds kwamen een'ge
mannen over het ijs van het Hamveer aan
de Pegelbrug.
Gistermiddag 12 uur pas ging de eerste
post weg: de postzakken werden op een
ladder gelegd en door mannen met laar
zen aan behouden overgebracht naar don
rijksweg te Velp; de mannen gingen nu en
dan door het ijs.
De Maas is sedert gisteren eenige centi
meters geval'en.
Van gisteren af mogen de kerkklokken
weer ge'uid worden, nu de buitengewone
riviercorrespondentie is opgeheven.
De toestand te Roermond.
Men schrijft uit Roermond aan de
*Msbd.":
De Maas is hier thans weer in haar ge
wone bedding terug; s'echts eenige uiter
waarden staan nog gedeeltelijk onder wa
ter.
De bewoners, die hun overstroomde hui
zen ontvluchtten en er nu weer terugkce-
ren, worden moedeloos bij het aanschou
wen van de vernieling, welke is aange
zicht. Meubels, huisraad en k'eeTen zijn
ofwel door de door het water stuk gesla
gen vensters gaan drijven of liggen ver
ward en vervuild dooreen. De gedorschte
•n ongedorschte granen en het ingekuilde
veevoeder hebben zooveel geloden, dat ze
onbruikbaar zijn.
De verkeerswegen z en or zeer gehavend
oit; hier en daar zijn er groote gaten in
geslagen, zoodat het nog ge ruimen tijd zal
vorderen, eer ze weer In een behoorlijken
toestand gebracht kunnen zijn. Ook aan
akker gewasoen Is, cooals nu roods op
oe bloot gekomen landerijen kan worden
goooiiatateerd, enorme schade aange
bracht. Zeer vele met rogge, tarwe, gerst
andere gewaseen bezaaide peroeelen,
teoren bedekt met een diWa vette <diVl««g,
welke door de nu heerschende vorst tot een
harde korst is geworden. Deze gewassen,
die bij een gunstiger weersgesteldheid nog
gedeeltelijk zouden gered z jn, zullen door
d»-ze vorstperiode zooveel te lijden krij-
gen, dat se wol als voqr goed verloren
kinnen beschouwd worden.
Rij nader onderzoek is od meerdere
pi talsen ge 1> eken, dat vele woningen zoo-
v< ol geleden hebben, dat ze niet meer be-
\t onbaar zijn; meerdere moeten ze'fe tot
don grond afgebroken worden. Getracht
wordt overal de natte hu zen met cokes in
open haarden droog te stoken.
In een paar stallen in de Weerd bij
Roermond, welke door Jen snellen was van
het water niet tijdig meer konden bereikt
w irden en eerst thans watervjij gekomen
z a, lagen nog een zestal aan de kettin-
g' n verdronken koeien. Naast den veesta
pel is ook de pluimveehouderij door het
rdrinken. het noodklachten en het op an
il ro w'jze teloorgaan van duizenden kip
pen zeer ernstig geteisterd.
Rondom Deverder voor duizenden guldens
waterschade.
Uit Deventer wordt aan de „Tel." ge-
mold:
De IJsel is gis'erm ddag zoover geval'en
tot 603 c.M -f- N A. P. dat do schip
brug weder is goJegd, zoodat do comrauni-
c t e met den linker IJselocver weder is
h steld, zij het dan voorloopig ook nog
a oen voor voetgangers. Gister was do
passage over den Tvvelloschen weg naar
Apeldoorn en Zutphen nog ni-et hersteld,
omdat er op enkele plaatsen nog zooveel
water op den weg staat, dat men er per
roeiboot over moet varen Ook op den weg
n var Terwolde slaat nog veel water én een
felle stroom die groote gaten in de wegen
heeft geslagen en vele lantaarnpalen
heeft omgeworpen.
De stralen in de Hoven zijn bedekt met
een dikke ijskorst, welke do passage uiterst
g voorlijk maakt, vooral des avonds, om
dat de gaslocvoer naar dit stadsdeel de
fect i 8 geraakt en men er dus zonder
s aatver'icbling zit Bovendien te het er in
de straten een chaos van boomstammen,
b.lken en allerlei hou'werk dat er is om-
worpen of aangedreven met den hoogen
vloed. Het herstel dezer straten zal zeer
kostbaar zijn en voorshands kan daaraan
ook niet worden gewerkt wegens de inge
vallen vorst.
Bj een bekende bloemenk wee kor ij stort
te een muur van een kolenberg plaats in,
waardoor do Rozen.'.raat over de gehcele
b -eedte versperd is. Een gebouw aan den
r jksweg naar Apeldoorn stond in den fei
len stroom van de doorbraak, dio ae Siee-
non kamer en De Hoven onder water zette,
met het gevolg, dat de gehce'o omgeving
van het gebouw is geraseerd. Overal z jn
in mooie tuinen die vee burgers der stad
j.n deze wijk hadden, de luinhu'zen door
den stroom weggevaagd.
Erger zijn er de ve'e tu niers aan toe,
il e er hun bedrijven uitoefenen; zij leiden
een schade van duizenden, doordat hun
nering goruimen t jd reeds stilstaat en de
b'oemen in de kassen, voor zoover ze niet
t'jd .g konden worden geborgen, door het
water zijn vernield, terwijl wat nog over
was thans nog bevriest. Er komt bij, dat
'n hun tuinen waar het water het langst
fileef staan, een dikke ijskorst den grönd
bedekt.
In de huizen is het overal hetzelfde
beeld: wanhopig tracht men er den smeer
boel te redderen en het erf te bevrijden
van hefg en er met de rivier is aange
voerd. Lang zal het duren alvorens de
sporen van den hoo ren v'<jed zijn verdwe
nen. Men hoopt, dat einde'ijk een goede
waterkeer'ng de Hoven-bewoners tegen
hooge vloeden zal beschermen.
Te Markelo zijn de Schipbeek en de
Rolksbeek weer b nnen haar oevers. Het
gat van de doorbraak in den Bolksbeek-
d'jk is gestopt. Het land in deze geleister-
de streek staat nog geheel onder water,
de menschen zoeken hun verlaten wonin
gen weeT op De wegen bli'jken- door het
water te zijr. vernield en ziin onberijd
baar In de overstroomde huizen zijn de
vloeren weggezakt en geheel ondermijnd.
Nieuw gevaar lanqs de Overiiselsche
Vecht.
Uit Zwolle wordt gemeldr Sedert het be
zoek van H M. de Koningin, heeft de toe
stand aan de Vecht, in het bijzonder bij
de bruggen zich zeer ernstig ontwikkeld,
zoodat de gehee'e staf van den Provin-
c.alen Waterstaat te Ommen en Dalfsen
is geconcentreerd.
De hoofdingenieur van den Prov nc:alen
Waterstaat, de heer Van den Linden Hou-
vell, heeft daaromtrent eenige inlichtingen
verstrekt.
De toestand langs de geheele Vecht is
ernstig, omdat het water niet noemens
waardig zakt, zeer veel drijfiis de riv er
afkomt en er een vliegende s'room staat.
Het water dat bijna tot aan den onder
kant van de brqggen komt. zal het drijfijs
tegen deze bruggen opstuwen, waardoor
gevaar ontstaat, dat de bovenbouw van de
bruggen zal worden afgeslagen, met het
gevo'g, dat de dijken beschadigd worden,
en een doQrbroak zeer ernstig dreigt.
De sterke vorst doet de dijken bevriezen,
maar als de dooi invalt, zul'en zo papperig
worden, zoodat de kaden gemakkelijk door
de schollen kunnen worden vernield.
De 150 man infanterie, die nog te Dalf
sen aanwezig waren, zijn langs de dijken
opgesteld om te voorkomen, dat zich ijs
kan vormen. In het bijzonder zijn zij ge
concentreerd nabij de bruggen te Dalfsen
en Ommen, om deze vrij van ijs te houden.
Voortdurend worden versterkingen aan
den dijk aangebracht
Uit Utrecht is de hulp van genietroepen
aangevraagd, en deze zijn reeds onderweg
met springstoffen. Iedere brug krijgt dan
zijn bezetting van de genie, welke door
middel van springstoffen de opeenhoopin-
gen van de ijsdammen uit den weg rullen
ruimen.
Met alle middelen wordt voorts getracht
den toevoer van water naar de Vecht te be
perken. Zoo bijv. bij het kruispunt van de
Regge en het Overijaelsche kanaal, bij
Hancate en door water af te voeren door
het Overijseische kanaal tusschen Zwolle
en Deventer. Voorts bij Grams'bergen door
het Goevordeneche kanaal door de Lutter-
hoofdwijk naar de Dedemsvaart. Maar
daar is zeer veel water
De sluizen kan men niet in beweging
krijgen ten gevolge van het Ijs. Nu kan
men nog hier en daar dammen opwerpen,
maar dit is natuurlijk vau slechts zeer tij-
delijken aard.
De hoofd:ngenieur besloot zijn mededee-
1 in gen met te zeggen, dat de toestand zeer
zorgelijk is.
Dam van dsn Ouden IJsel doorgebroken.
Uit Cendr'ngen wdrdt gemeld: Doordien
het water den grond doorweekt had, is de
IJseldara hij de brug van Anholt gisteren
doorgebroken.
De landbouwers hebben zooveel ln hun
vermogen was, het dreigend gevaar ge
keerd.
CE INGEVALLEN VORST.
Men seint ons:
De ingevallen vorst heeft de toestand in
het overstroomde land van Maas en Waal
die, doordat het water viel. begon te ver-
beleren, veel verslechterd. Op plaatsen,
waar geen sterke stroom staat, begint een
onafzienbare ijsvlakte zich te vormen,
welke op het oogenblik nog niet sterk
genoeg is om het vervoer er over heen te
kunnen dragen en het tegelijkertijd onmo
gelijk maakt met bootjes in het over
stroomde land te varen. Do levensmidde
len voorziening ondervindt #hierdoor ern
stige stagnatie. Do nog achtergebleven
bewoneip, die op zolders en in hooggele
gen gebouwen huizen, lijden, omdat in
den regel behoorlijke verwarming ont
breekt, ernstig van de koude. Het reeds
ingetreden of dreigend gebrek aan vol
doende levensmiddelen verergert den toe-
stand in hooge mate.
Grave was gisteren geheel geïsoleerd.
Het water, dat nog ongeveer 1 M. op den
Elftweg staat, is gister dicht gevroren,
zoodat het vervoer per boot onmogelijk
was Gisternamiddag is do post met een
ladder over het ijs getrokken en met een
hondenkar over den dijk naar Ravenstein
gebracht. Hedenmorgen was het ijs zoo
dik, dat het vervoer er overheen mogelijk
was. Daar het evenwel in den afgeloopcn
nacht heeft gesneeuwd, blijft een tocht
over het ijs ze^r gevaarlijk.
Bij den doorbraak bij Nederasselt
stroomt het water nog steeds het land bin
nen. De stroom van het water, die op
sommige plaatsen heviger is dan van de
rivier zelf, loopt door den doorbraak in
den spoorweg tusschen Ravenstcin en
Wychen en verder langs Dreumel naar
Alphen a.d. Maas. Langs den 6troom vor
men zich in het overstroomde land ook
tengevolge van de gevallen sneeuw onbe
trouwbare ijsvlakten die de proviandeering
ten zeerste bemoeilijken en de ellende in
het gebied van den watersnood tot het
uiterste opvoeren.
Wychen zit geheel in sneeuw en ijs.
Reeds gisteren was het mogelijk over het
ijs te loopen, dat zich gevormd heeft bo
ven den vroegeren weg naar Nijmegen.
De nog in het overstroomde gebied van
Maas en Waal achtergebleven bewoners
hebben twee angstige nachten, in welke
een hevige oosterstorm woedde en den af
geloopcn nacht een sneeuwjacht zwiepte,
doorgebracht. Het is op het oogenblik on
mogelijk hulp te verleenen. Er zijn in
Wychen nog 20 mariniers, die de levens
middelen naar de in het overstroomde ge
bied liggende huizen, die nog bewoond zijn
'zouden brengen en die thans niets kun
nen uitvoeren.
In de andere plaatsen van het land van
Maas en Waal is de toestand oven ern
stig, wellicht nog ernstiger. Voorzoover
wij hedenmorgen inlichtingen konden krij
gen van enkele plaatsen, als Overasselt en
Balgoy, is ook door het afbreken der te
lefoonpalen tengevolge van het ijs de tele
fonische verbinding verbroken en verer
gert de toestand, vooral in Alpben en
Dreumel, op onrustbarende wijze. Tot he
denmorgen waren te Dreumel minstens
120 huizen ingestort De gehcele Oude
Maasdijk (een straat) is weggeslagen.
Stuk voor stuk vallen de huizen in en als
de bewoners in het thans geheel verlaten
dorp terugkeeren, zullen niet veel wonin
gen meer te bewonen zijn. Nig slechts het
raadhuis en do pastorio worden bewoond.
Naar de burgemeester van Dreumel ons
hedenmorgen mededeelde, laat men zich
in beide gebouwen thans invriezen. Men
heeft voor eenige dagen levensmiddelen
ingeslagen. Aan den Waaldijk bevinden
zich nog ongeveer 400 bewoners in do
hooggelegen huizen. Het reddingswerk
van goederen in het dorp Dreumel moest
gisteren gestaakt worden. Ook hier is de
stroom in het binnenwater sterker dan in
de rivier. Er zijn hier nog 30 mariniers,
doch deze kunnen voor het oogenblik
weinig doen. Ernstig is voor Dreumel de
slechte telefonische verbinding met den
Bosch, waardoor het bijna niet mogelijk is
met het Huisvestingscomité verbinding te
krijgen. Te Alphen a.d. Maas storten
reeds meer huizen in. Reeds zijn 90 hui
zen ln een ruïne veranderd en door het
water weggeslagen. Iets beter is de toe
stand te Maasbommel.
KERKNIEUWS.
HET FEEST VAN CHRISTUS KONING.
(Wegens plaatsgebrek hebbon wij te lang
moeten uilstellen de plaatsing van dit ver
slag der grootscbe plechtigheden op Oude
jaar te Rome ontleend aan de „Msb.").
Een geheimzinnigen luister en pracht
spreidde de Vaticaansche basiliek heden
morgen ten toon.
De gouden zonnestralen drongen reeds
in de vroege morgenuren door de vensters
heen over de onmetelijke menschenmassa,
die onafgebroken van alle kanton toe
stroomde, om zich langs de houten be
schotten op te hoopen, en het helder licht
van den glorieuzen dag weerstraalde fees
telijk op de bronzen en marmeren voor
werpen en de kleurige mozaieken. Wie
rookwolkjes en de fijne walm der ont
brandende waskaarsen verhieven zich
kronkelend door de gouden zonnestralen
heen en verwijden dat govool van nevelig
heid, van ruimheid en rust. dat zich van
ieder meester maakt, die de inwendige
schoonheid der bbgen, der onmetelijke ge
welven en der hooge en zuivere latijnsche
lijnen weet te genieten.
Een atmospheer van grootschheid, van
kalmte, tevens van vrede en plechtigheid
hing in den majestucuzen tempel.
Als in een lichtend visioen schreed Pius
XI ons voorbij aan het hoofd van eon
stoet waarin heel de hiërarchie der Kerk
vertegenwoordigd was: van de pastoors
van Romo en de biechtvaders van St. Pie-
ter tot de bisschoppen, patriarchen en
kardinalen; van de leden der religieuze
orden tot de edellieden, de patriciërs en
prinsen vod het heilige Romcinsche rijk:
van den l&lijnschcn ritus en van den
Oosterschen. Hij trok voorbij, de Opper
herder der Kerk, en in de Hem toejui
chende stemmen mengelde zich de zoete
Italiaansche taal met de talen van geheel
de wereld, want alle rassen en natie's wa
ren vertegenwoordigd en hen allen zegen
de Hij. Hij zegende do aanwezigen en af
wezigen, de aarde, de bergen en do Ocea
nen: het Rijk van Christus, dat geen
grenzen kent en zicb uitstrekt tot in de
eeuwigheid.
Op do geestdrift bij den triomfantelijken
intocht van Christus' stedehouder volgde
dra de kalme en devote ingetogenheid van
het gebed.
Het was niet voor de eerste maal, dat
de Paus van Rome den drempel der Vati
caansche basiliek overschreed, om tot do
proclamatie eener souvcrcinitcit over te
gaan.
Maar tot dusver gold het een souvexei-
niteit* wankelend en instabiel gelijk al
het aardsche. Thans zag de Vaticaansche
basiliek in 'n nog vollere en soluter uit
drukking den triomf van het koning
schap. Een nieuwe souvereiniteit, abso
luut en onwankelbaar werd thans te mid
den van al het aantrekkelijke der Katho
lieke. liturgie verheerlijkt, bezopgen en
aan de menschen en aan God aaugekou-
digd. Het was de>Koning der eeuwen. Die
tusschen de fasti en mysteries van den
heiligen ritus werd verheerlijkt; Jesus
Christus, Onze Koning, krachtens het we
zenlijk recht van Zijn goddelijkheid, en de
substantieele vereeniging van de mensch-
heid met do goddelijkheid in den persoon
van het Goddelijk Woord en tevens krach
tens het verlossingswerk is dezen morgen
erkend geworden in de meest plechtige
vormen van den ritus.
Overweldigend schoon werd ons dat ko
ningschap verheerlijkt in de liturgische
gebeden van de mis van Christus Koning.
Het was een grootscbe hymne aan het
koningschap van God, mensch geworden
om het^ menschdom te verlossen. Met de
woorden uit de apocalyps van Joannes:
„het Lam, dat geslachtofferd werd, is
waardig te ontvangen do macht en do
godheid, de wijsheid en de kracht en de
eer. Aan Hem glorie en heerschappij in
de eeuwen der eeuwen", vingen de litur
gische gezangen aan.
Aan de dichterlijke woorden van bet
Oude Testament, waarlijk breed als een
onbegrensde heerschappij, paart zich het
diepzinnige woonl van den apostel Pau-
lus, die in de niet te benaderen diepten
van het goddelijk mysterie necrblinkt en
als in een snel flikkeren van verblindende
lichten ons iets doet zien van die won
derbare leekening, waarin al 't geschape
ne zicb met Christus Koning als met haur
oorsprong en haar einde vereenigt. Hij is
het beeld van den onziebtharen God, in
wien alle dingen zijn gegrondvest in den
hemel en op de aarde, de zichtbare en on
zichtbare dingen, de tronen, heerschap
pijen, vorstendommen, machten, allo din
gen zijn door Hem en in Hem geschapen.
En nauwelijks waren de laatste tonen van
het epistel van den Apostel Paulus weg
gestorven of de muziek van de „graduale"
deed ons in klank en woord al hef groot
scbe, het geweldige en onbegrensde van
die macht voelen en begrijpen. „Hij zal
heerschen, zoo klonk het vol majesteit
door do gewelven der basiliek, van do
eene zee tot de andero en van den stroom
tot aan de uiterste grenzen der aarde.
Hem zullen aanbidden alle koningen der
aarde en alle volken zullen Hem dienen.
Alleluja! Zijn macht is een eeuwige macht
Zijn rijk een ecuwig rijk."
Wat schoon en beeldrijk is toch do li
turgie der Katholieke Kerk. Do plechtige
stilte onder de onmetelijke menschenmas
sa was een bewijs, dat allen diep onder
den indruk waren van die verheven
schoonheid.
Uit do verte klonk ons nu uit het
evangelie van den H. Joannes de drie
voudige bekentenis tegen, waarmee Chris
tus voor het tribunaal van Pilatus open
lijk getuigenis van Zijn Godheid aflegde.
Derhalve rijt Gij koning, vroeg Pilatusl
En Jesus antwoordde: Ik ben Koning,
maar Mijn rijk ls niet van deze wuruld.
Ik ben Koning: daarvoor ben Ik geboren
en daarvoor kwam lk in de wereld om ge
tuigenis af te loggen van de waarheid,
Ieder die tot dp waarheid behoort luister*
naar Mijn stem."
En om als het ware te bevestigen, d&|
de zonen der Kerk ook de zonen der waar-,
heid zijn en naar de stem van hot Godde
lijk slachtoffer luisteren, "ruiseht nu in
harmonieuze tonen de volledigo plechtige
belijdenis van het geloof, dat Crede van
het concilie van Nicea, welks eeuwfeest
de Kerk pas gevierd heeft, door do gewei-»
ven der St. Pieter.
In het offertorium is het do stem van
God, Die als het ware autwoonll op da
door Zijn Goddelijkon Zoon afgelegde ge*
tuigonis: Vraag aan mij zegt do Al
machtige in do woorden van den psalmist
en Ik zal U tot erfdeel geven alle vol
ken en Uw heerschappij zal zijn tot aan
het einde der grenzen.
In de z.g. „stille" oratie is het niet
moer de Zoon, Die van den Vader ont
vangt, maar is het de Zoon. Die aan de
menschen Zijn souvereino gaven uitdeelt,
en wordt van Jesus Christus afgesmeekt,
dat Hij de gaven der eenheid en van den
vrede uan alle volken moge uitdcolen.
Opnieuw een doodsche stilte en dan ia
bpt het opperhoofd der Kerk Zelf. I)ie in
zilver-heklere tonen Jesus koningschap in
de „praefatio" verheerlijkt: „Het ia
waardig en billijk, passend en heilzaam
U thans, altijd en overal te danken, O
Heilige lieer, Almachtige Heer. Almach
tige Vader, Eeuwige God, Die niet do olia
der blijdschap Uw eenipeeboren Zoon,
Onzen Heer Jesus Christus, eouwiger
priester en Koning, zalfdet, opdat Mij,
Zich offerend als een onbevlekt en vreed
zaam offerlam op het altaar d >s kruises,
het mysterie der goddelijke verlossing zou
voltrekken, en na aan Zijn h erschappif
allo schepselen to hebben onderworpen,
aan Uwe onmetelijke majesteit I et rijk dor
heiliging en der genade, 't rijk dor recht,
vaardigheid, der liefde en des vredes.
Daarom zingen Wij met de engelen, de
aartsengelen met de Tronen en Haar-
schappijen met geheel het hem- Iscb heon
Heilig, heilig, heilig.
Dezo waarlijk lyrische hymne, wellto lot
do schoonste der liturgische p v.io gere
kend moet worden, sluit als hei ware liet
eigenlijke gedeelte van de mis van Chris
tus Koning, oindat na do consecratie nog
slechts heel enkelo gebeden gestort wor
den zooals de „communio" en „postcoin-
munio"
De mis is ten einde. De Pa": knielt op
het faldistoXium en bidt met lu Idero slem
do akte, waarmee het menschel i ik geslacht
aan het goddelijk Hart van Jesus wordt
toegewijd Vervol-ens verhef» t ij zich en
heft hel Te Deum aan
Het was een Koninklijk for" Do aan
wezigheid van zoo talloozo gtloovkcn in
de St. Pieter, geestdriftig en room ver-
eenigd rondom den Paus, biJcnd met
Hem, óón van gedachte mei Christus*
plaatsbekloedor, die offerde en bad aan
het altaar; dut neder knielen vm allen te
gelijk met don Oppersten Herd der Kerk
voor de majesteit vun den onsterfolijken
koning, onzichtbaar, en toch tegenwoordig
op -deze allerheiligste plaats. v ar 1 ijk. dat
was de meest passende uitdrukking van
den chrlstclijken eeredienst in betrekking
tot de gebeurtenissen van hot uur en do
meest waardigo dankbetuiging «ok bij het
sluiten van een periode, wel onverge
telijk zal blijven in de geschiedenis der
Kerk.
De Karthuizcrs.
Wij vernemen, dat van de v<liging der
Karthuizerinonnikon in den ooilrke vun
Amersfoort wel niets zal bomen
Do orde overweegt thans a.nkoop van
gronden in do Peel. „Msbd."
LAMP» EH TyiEGOllvi
INKOOP VAN MESTSTOFFEN
Mol uitzondering van dio eslstoffcn,
die in 't voorjaar of in den h i van den
zomer toegediend worden, is li t nu do
geschikste tijd om tol bestelli i over te
gaan
Dit geldt voor allo mestsloff die niet
zoo buitengcwooii'snel oplossen n die dus
in den winter geen gevaar loo n met het
regenwater o.a. weg te spoelen i ook voor
die meststoffen, die, als een niet te vermij
den bijproduct, stoffen bevatti i dio snel
oplossen en die schadelijk voor Ie planten
zijn (bijv. Keukenzout Na Cl f andero
chloorverbindingen), zooasl hc' geval is
bij sommige Kalizouten
Ook de verschillende stalm stsoorten,
uitgezonderd do vogclmestsoortori (kippon,
eenden, duiven) en schaponm» t lossen
Diet zoo snel op. Het voorjaar vroeg) ia
voor deze mestsoorten ook nog lijdig g<r
noeg.
Voor hen, die betrekkelijk g ite hoe
veelheden van ói'a of andere unstmest-
soort noodig hebben, is het van belang, to
vreten, dat zo werkelijk ontvan a wat be
steld geworden is, n.l kunstnv met een
zeker gehalte aan voedingsstof! n, welk
gehalte echter ook soms nog aan een zekere
oplossingsgraad moet voldoen
Ook de bijmengselen zijn, zo ls reeds
gezegd is, \an groot belang, al- ze ten
minste schadelijk voor de pl ntengroei
zijn, of als zc in staat zijn onvoordccligo
wisselwerkingen in de voedingstof teweeg
te brengen of te bevorderen
Moet men een min of tBCOT I langrijke
partij van de een of andere kun' tmest op
doen, dan doet men bet verstandigst, dio
te koopen onder do bekende Algemeen®
Handels-voorwaarden (A. II V en dien
overeenkomstig op de voorgesc' 'even ma
nieren monsters te trekken en die te latca
onderzoeken aan het Rijkslandhouwproef-
station te Maastricht.
De kosten van zulk een onderzoek zija
niet hong en men is gewaarbor-d tegeu
knoeierij, want het is nu eenmarl niet mo
gelijk zoo op 't oog te bepalen of oei partij
vervalscht is of niet en een eigen onder*
zoek heeft geen waardo, als zijnde niet bil
