17e Jaargang. DONDERDAG 14 JANUARI 1926 No. 5148 3)e Scicbelie Sou/temt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal. Bij Gaze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franeo per post I 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. AtzOnderlijko nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. li DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent pot regel Voor Ingezonden Mededcetingen wordt hot 3 dubbele van het tarief berekend. s Kleine advortenllën, van ton hoogste 30 woorden, v/a-irin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop tu.50. Qit nummer bestaat uit twee bladen. Hulpverleening Watersnood B. K. Huisvestingscomité. Vorig bedrag 6171.42 In de vorige opgave is de parochie Groenendijk vermeld mot 370, wat f 320 moest zijn. 25.00 fjicbjj. B T\T, N 5.— Gesjoehte club 1.— Iv 5. N. N,, Sassonheim 90.— N. N., Voorhout 100.— N. N., Voorhout 250.— N. N.. Leiden 50.— „Hulp in Nood", afd. R. K. Volksbond Sassenheim „25.— Kcrkcollecte te Warmond.... 297.08 N. N. te Warmond 10.— Ter eer© van 0. L. Vr. v. Al- 5.— Ie 0 10.— Totaal 7124.50 In natuva ontvangen: Van 2 dienstbo den een pak kleeren; Firma H.. Leiden 1 pak nieuwe dassen, matsen en baby pakjes; N. N. een koffer kleeren. Wra volgt? De nood is boeg! ssuiTFMLAMD België. 1 Generaal Kestens wil aftreden. Generaal Kestens,* de Belgische „minis ter va» Oorlog, treedt waarschijnlijk he den af, daar het kabinet zich voor toepas sing van den door hemvoorgestelden maatregel ter beperking, van den dienst tijd op do lichting vau 1925 heeft ver klaard. Kestens zelf wildo den maatregel eerst voor de lichting van 1926 toepassen. Ouitschland. De Duitsche crisis. 1 g 1 b or K a b i n e t s f o r m a t o ur. Naar het Berichtonbureau der Duitsche Pers verneemt heeft President Hinden burg, nadat Fehrenbacli .en Koch hem hadden medegedeeld, dat de grooto coa litie onmogelijk is, aan ï.uther opdracht gegeven con Kabinet te vormen. Een kabinet van li c t m i d d o n. Naar de Duitsche avoudbladen melden, moet onder een kabinet"van het midden, met de vorming waarvan dr. Lulher door president Hindenburg is belast, een regee- ring worden verstaan, die zoowel uaar •ink9 als naar rechts onafhankelijk is. Voorts melden de bladen, dat voor do functie van rijksminister van Financiën waarschijnlijk do huidige Saksische minis ter van Financiën. Rcirj'hold, zal worden aangewezeu en voor de portefeuille van Economische Zaken de cmitrumsaf ge vaar digde dr. Lammers. Voor de bezetting van het rijksministerie van BinnenJandsche Zaken moeten de leider der democraten Koch of anders Von Kardorff van de Duilseho volkspartij in aanmerking ko men. voor het ministerie van Justitie de centrumsafgevaardigde Barth of anders dr. Gurtius van de Duitsche Volkspartij. Do minister van Biiitenlandsche Zaken, Stre- semann, de Rijks weerm inister Gessier en do rijksminister van Arbeid, Brauns zullen in hun fnnctie blijven gehandhaafd. Naar voorts nog uit Berlijn wordt ge- molt?, beeft president Hindenburg in zijn onderhoud met de vertegenwoordigers van het centrum en der democraten, Fehren bacli en Koch, nogmaals op het neutrale karakter der nieuw te vormen regeering van bet midden gewezen. Do opvatting van den president houdt in, dat het twee tje kabinet Lutber slechts zal steunen op de partij en van het raidden zonder be paald over te bellen naar een der groote partijen, waardoor deze middenpartijen tor weerszijden worden geflankeerd. Volgens do opvatting ter bevoegder plaatse zal do nieuwe regeering steunen op de democra ten, het centrum, de Duitsche volkspartij, de Beierscho volkspartij on de Economi sche partij. Luther is voornemens de onderbande- iingeu overde kabinetsvorming zoo spoe- mgmogefijfc te beëindigen en verwacht zijn kamnet *og in den loop dezer week gereed to hebbe» Woensdag a.s. zal hij dit dan San de» Rijksdag voorstellen. Men acht het voorts vanzelfsprekend, dat het Lu thers bedoeling is een parlementair kabi- het va» htrt midden te vormen. Oostenrijk. De iostenrijksche crisi verscherpt. L' p o-si t j o van Ramek bedreigd Ujt Weenen wordt e-.meld: De crisis waarin zich het Oöstenrijksche kabinet- Ramek bevindt, is aanmerkelijk verscherpt Zooals bekend, zou dezer dagen eeii recon structie van het kabinet plaats vinden, daar de minister van Buitenlaiidsche Za ken, Mataja, zijn voornemen te kennen had gegeven af te treden, formeel om ge zondheidsredenen, in waarheid echter, om dat hij door de socaal-democraten tot het uitersto werd bestreden Met hem zou dan ook de minister van Landbouw, Buchin- ger, aftreden, wiens gezondheidstoestand ernstig geschokt is. Reeds was overeenge komen, dat do Oöstenrijksche Bondskanse lier Ramek, zelf do portefeuille van Bui- tenlandscho Zaken zou overnemen en in Buchinger's plaats een ander lid der Christelijk-socialen het ministerie van Landbouw zou bezetten. Thans zijn evenwel tón aanzien van het in do toekomst (o volgen economisch pro gram de tegenstellingen tusschen de Ween- sche afgevaardigden en die uit Stiermar ken zoodanig verscherpt, dat ook de leider der afgevaardigden uit Stiermarken en mi nister van Financiën, Ahrer, zijn ontslag -heeft aangeboden. Dientengevolge is do positie van Ramek zelf ernstig in gevaar gebracht. Hongarije, DE BANKBILJETTEN-ZWENDEL. Een affaire 4e Boekarest. Speelde prins Carol hierbij een rol? Aan liet ,,Acht Uhr Abendblatt" wordt uit Boekarest het navolgende gemeld: De hoogleeraar aan de universiteit te Jassy (Roemenië), Cuza, do leider der Roemeensche fascisten, is Dinsdagavond in den sneltrein BoekarestGernowitz ge arresteerd. Hoewel de Roemeensche autoriteiten ten aanzien dezer arrestatie een volstrekt stilzwijgen bewaren, verluidt toch reeds, dat Cuza bij, de affaire der Hongaarscho valsche munters betrokken moet zijn, on wel niet slechts persoonlijk, doch ook in zijn functie van vertegenwoordiger zijner partij - en van allo persoonlijkheden, dio daarachter staan. In November j.I. vertoefde Cuza in Boedapest, waar hij deelnam aan het groote - congres der „Hakenkreuzler", waarop ook de Beigrschè „Hakenkreuzler" vertegenwoordigd waren. Reeds" toen baarde het in Hongarije groot opzien, dat de Hongaarsche rcchts-radicalon met de Roemeensche fascisten gemeene zaak maakten. Naar thans bekend wordt, was hun streven er op gericht het voorheen bij Hongarije behoorondö Zevenburgen tot een zelfstandigen slaat te maken, die zich dan, met den Roemeenschcn kroonprins Carol aan het hoofd, van het eigenlijke Roemenië zou afscheiden. Dit streven der Roemeensche fascisten ondervond steun bij de Hongaarsche rechts-redicalen. Ook kroonprins Carol kon zich, naar. het heet, met dit plan vereenigen. Door de arrestatie van Cuza wordt thans in verhoogde male de aandacht op de Roemeensche fascisten gevestigd. Het is bekend, dat de in Den I-Iaag gearres teerde drie Hongaarsche valsche munters van valsche passen waren, voorzien; ook kolonel Jankowicz bezat, behalve zijn Hongaarschen koerierspas een Roemeen- schen pas. Opvallend is ook. dat de troonsafstand van kroonprins Carol on middellijk op de ontdekking der valsche munters-affaire is gevolgd en dat de wei nige Roemeensche politici, dio in den in Boekarest gehouden troonraad en later in het buitenland ten gunste van prins Carol opkwamen, vertogenwoi, i teers van Zevenburgen waren. - Naar verluidt, zulJon de Fransche re chercheurs thans ook in deze richting bun onderzoek uitstrekken, daar het waarschijnlijk is, dat de •Rc^pmeensche fascisten in de valsche muntersaffaire een grooto rol bobben gespeeld. De chauffeur van pr' Windischgratz beweert ir zijn verklaringen, dat de pak ketten met dc valsche francs-biljetten steeds door den chef der Hongaarsche staatspolitei, Nadossy, van het cartogra fisch instituut zijn afgehaald. Ook door den prins zelf wordt Nadossy in zijn nieuwe verklaringen zeer zwaar belast. Windischgratz heeft bovendien de namen van nog twoo personen genoemd, dio bin nenkort aan een verhoor zullen* worden onderworpen. Naar voorts nog uit Boedapest wordt gemeld, is ten huize van don legerbis schop Zadravelsj een koffer met valsche francsbiljetten gevonden. De bisschop be weert evenwel niet te hebben geweten, dat de inhoud uit valsche bankbiljetten be staat, daar men hem slechts zou hebben gezegd, dat zich in den koffer geld ton behoeve van irredentiStische doeleinden bevond. Volgens een bericht van de „Tag" is prins Windischgratz, op voorstel vau zijn verdedigers, uit de gevangenis naar het hospitaal overgebracht, nadat hij door drie geneesheeren onderzocht was. Eon brood or van Jankovicz gearrostoord. De broeder van den in Den Haag gear resteerden kolonel Jankovicz is in Gecho- Slovakijo gearresteerd. Naar .verluidt, zijn in zijn bezit oompremitteereudo beschei den gevonden. In verband met de valsche munters- affaire hebben de Cechischc nationaal- socialislen en sociaal-democraten bij den minister vau Buitehlandsche Zaken* Bc- nesj, een interpellatie ingediend. 1 a i n ge r arrostccrd Uit Weenen wordt gemeld: Dc ,,Tag" verneemt uit Boedapest, dat ook do Hon gaarsche afgevaardigde Ulain is gearres teerd. V a 1 s cli o v ij f d o 11 a r biljetten Volgons berichten uit Boedapest heeft do Hongaarsche Nationale Bank van do „Fe deral Reserve Bank" te New York de mo- dedceling ontvangen, dat in den laatslen lijd grooto hoeveelheden valsche bankbil jetten van vijf dollar in 'omloop zijn ge bracht. Dc „Federal Reserve Bank'' acht het waarschijnlijk, dat ook in Europa dezo valsche biljetten in circulatie zijn gebracht. Griekenland. Dc dictatuur van Pangalos Vrees voor Grieksche o o r 1 o g s z u ch t i g e avonturen In een beschouwing over den toestand in Griekenland spreekt de „Westminster Gazette" de onderstelling uit, dat de maat regelen van den dictator, gen. Pangalos, ten doel hebben prins Andreas, den broeder van koning Konstautijn, die ge huwd is met een ICngelscbe prinses, op den troon te brengen, net blad verwacht echter dat het Grieksclio volk zich tegen een der gelijk plan evenzeer zal verzetten als tegen een omverwerping van hot. parlementaire regiem. Groot-Brittanniü Iri-cf' sedert den val van de monarchie do Grieksche regeering noch steeds niet formeel erkend en als Pritsch vertegenwoordiger te Athene treedt clan ook een diplomaat op met don titel van buitengewoon gezant en gevolmach tigd minister. De rogeoring van Bulgarije heeft nog maals den wensch te kennen gegeven alle guaesties, welke tot een geschil met Grie kenland kunnen leiden, uit den weg te ruimen. Pangalos slaat als oorlogszuchtig bekend en Bulgarije vreest dat hij in een ïniitenlandsck conflict een middel zou kunnen zoeken om zich populair te mrken. Ook Turkije is op zijn hoede, want bet Grielcsche leger is thans goed toegerust en het koestert nog steeds wrok over do ne derlagen in JClein-Azië. Men hoopt ccbler dat het Grieksclio vólk do behartiging van zijn,belangen zelf zal Ier hand nomen, bet geen zeer waarschijnlijk wordt geacht, daar deo ntbinding van hot parlement cn hot gevaar voor een militair avontuur groeten indruk op do openbare mcening hebben gemaakt. Onder doze omstandig heden is liet niet onmogelijk dat Venizclos nogmaals te huln zou worden geroepen om het land te redden. Van andere zijde wordt uit Athene ge meld dat Pangalos 21- roclilbnnken en oen groot aantal scholen met minder dan ?0 leerlingen heeft gesloten. Inmiddels wordt uit Palm Beach in Florida gemeld dat ex-koning George van Griekenland daar wordt verwacht. Zijn brooder Paul, die ziob in Amerika bevindt, heeft verklaard dat do ex-koning genoeg heeft van de Intriges in den Balkan en dat hij in Amerika een nieuw h 'aan wil fockon. Syrië, Dc Drusen wenschen blijkbaar gssn amnestie De termijn, gedurende welke amnestie werd verleend aan rebellen, die zich aan bet Fransche gezag wilden onderwerpen, was on 8 Januari afgeloopcn. zonder dat do rebellen ook maar don kleinsten stap hebben gedaan, om een vreedzame oplos sing te verkrijgen. Afqhanis'an. He? AfghaanseRussich incident geëindigd Het Afghnanscho bind, dat den Riwsi- schcn aanval op den Afgluianschen post op een eiland in do Oxoesrivier, in een zwart omlijnde uil-'ave mededeelde, be richt thans, dat na langduri e onderhan delingen tusschen don Sovjet-gezant te Kaboel en den Atehaanschen miniteler van Buifonlandseho Zit on, oen vergelijk is go- troffen. Do Sovjet-w grering beeft modego- dceld, 'gc en enkele aansnraak Ie maken op Afghann.sell .grondgebied, Mocht genoemd eiland bezet zijn, 'dan zal voor onmiddel lijke ontruiming worden gezorgd. Bm'de partijen hebben den wensch ui besproken, cm de wodorzijdseho vriend- •m-r-Hjfcp relaties te versterken -X- B^NEKLAND DE KABINETSCRISIS. De R.-K. Kamerfractie wijst het compromis af? Naar do „Rcsmededeelt, is aan do leden dor R.-K. Kamerfracl'o geheimhou ding opgelegd van bol gesprokene, totdat een officieel communiquo namens de frac- lio aan do pers zal wo-den verstrekt, het geen vermoedelijk Vrijdag geschieden zal. Verder vernamen we, dat na do g'isleron gehouden besprek telgen do kans van s'a- gen van liet compromisvoorstel van Dr Do Visser, dat door bet denvs&ioua'rc Kabi net aan de Katholieke fractie was toege zondenom de oninie daarover te verno men, zeer gering geworden is en met ccn nog zeer langen duur van do crisis ernstig moet gerekend worden. Geruchten gingen, dat Dr. Do Visser thans zoo spoed'-g mogelijk z:jn opdracht aan H. M. do Koningin zal teruggeven. De bedrijfsleiding. Instelling van oon directorium Naar men ons meldt, staat het thans vast, dal voor liet Staatsbedrijf der P. T T. een directorium, bestaande uit 3 personen, ingesteld zal worden. IIcl betrekkelijk Kon. besluit is binnen zeer korten tijd te verwachten. Waterkrachtcentrales bij de Maas in Limburg. Een Commissie van ondorzöok ingesteld. Do Minister van Waterstaat heeft: I. Ingesteld eene commissio, aan welko wordt opgedragen te onderzoeken of en in hoeverre bet bouwen van waterkrach tcen- Iralen bij de Maas, in het bijzonder aan de stuw bij Linne, on bij het Julianakanaal van belang kan zijn voor do induslrio in het mijngehied en voor de economische eleclricileitsvoorziening in Limburg en in overig Nederland; II. In die commissio benoemd; lot lid en voorzitter: prof. ir. G. J. van Swaay, oud-Minister van Waterstaat, te 's-Graven- nago; tot lid en secretaris N. M. H. Dop- pler, clcctrotechnisch adviseur bij de ar beidsinspectie, te 's-Gravenhage; tot leden: J. E. van der Ileydon, referendaris bij hot Departement van Waterstaat to 's-Graven hage; ir. J. W. Kloinbontink, bedrijfsinge- nieur bovengronds op Staatsmijn Emma, te Trcfbeek; ir. D_ J. Klink, ingenieur van den Rijkswaterstaat te Maastricht; ir. H. C. A Korllandt, hedrijfs-ingenieur bij do Stroomverkoop Maatschappij; ir. F. L. Schlingemann, hoofdingenieur van den Rijkswaterstaat, (o Roermond; III. Aan voormelde commissie toege voegd als adjunct-secretaris ir. A, II. O. W dn Bats, eleclrotechnisch ingenieur hij de arbeids-inspectie te 's-Gravenhage; IV. Bepaald, dat do commissie de uit komsten van haar arbeid zal ncdcrlocgen in één of .meer aan hem, Minister, uit te l rengc-n verslagen. Uit het Bloambollenbedrijf. Het collectief arbeids contract. Te Lisso beeft wederom een bespreking plaats gehad tusschen dc besturen van patroons- en arbeidersbonden, in liet bloombollenbcdrijf. Thans is algehcolo overeenstemming verkregen. Gedurende 7 maanden per jaar zal do vrije Zaterdag middag worden ingevoerd. .Do regeling bij ziekten is uitgebreid lot 20 woken in één contract jaar. Voorts zal een fonds worden gevormd tot steun van de gezinnen en zijn enkele andere kleine wijzigingen in liet contract aangebracht. Besmettelijke ziekten. Bij do „St.crt." van heden is gevoegd een opgave van liet aantal aangegeven ge vallen van besmettelijke ziekten over de week van 3 tot on met 9 dezer. Totaal voor het Rijk werden aangegeven: '4 gévallen van lmiktyphus CRauworder- liern, Alkomade, Dordrecht en Maastricht); 304 van roodvonk (50 te Amsterdam, waar van 2 maal 2 gevallen in één gezin); 08 to Rotterdam en 30 te 's-Gravenhage); 101 van diphthorilus (21 te Amsterdam; 5 to Rotterdam; 11 lo 's-G ra ven ha go); 1 van meningitis ('s-Grfi.venhago)2 van ence phalitis lethargica (Velsen en Voercndaal). Geneeskundig onderzoek vcor het Huwelijk. Het to Rome gehouden zesde internatio naal Congres van de Unie van It. K. Vrou wenbonden hooft do motie, betrekking hebbende op bovenstaand vraagstuk en ir. gezond en door de Ncd. Federatie van R.-K. Vrouwenbonden, als volgt aange nomen: „De R. K. vrouwen, leden van do Int. Unie van It. K. Vrouwenbonden, van oor deel, dat do monsch door zijn onsterfelijke ziel bestemd is voor het eeuwige leven, dat hij verdienen moet door hier op aarde to leven volgens zijn plicht en geweten; HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND Luther belast met dc vorming van ccn kabinet uit de midden-partijen. ts ook prins Carol van Roemenië betrok ken bij de valsche munters-beweginu in Hongarije? Vrees voor Grieksche oorlogszuchtige avonturen. Mijnrampen in dc Ver. Staten, Japan cn Westfalen* (Builonlandscho Bericht;. BINNENLAND. De vorst heeft in de door het water overstroomde streken den toestand zeer verergerd. (2e en lo blad). De bedrijfsleiding bij de Post- en Tele grafie. (Ie blad). (lat do Staat niet hot recht beeft, do vrij heid van man en vrouw to beperken, voor zooveel betreft het stichten van een gezin indien zij dit wenschen; dat overigens de desbetreffende wette lijke maatregelen, in sommigo landen geno men, aanleiding gogoven hebben tot zulke ernstige misbruiken, dat vele vnn die maat regelen reeds ingcatrokkcn moesten worden; verworpen liet verplicht geneeskundig enderzook vóór het huwelijk, doch spreken als baar mcening uit, dat bot de plicht van een icdor is, alvorens in liet huwelijk »o Ireden, zich ervan te vergewissen, dr" ijn gezondheidstoestand zulks toelaat, wil men niet een zware verantwoordelijkheid voor do gevolgen op zich nemen." Ned. Hist. Inst, te Rome. Aan het vijfdo deel van de-/# jaarlijks verschijnende publicatio ia het volgende ontleend: Uit do opsomming der aanwinsten enz stippen wij aan, dat ter gelegenheid van den zeventigsten verjaardag van prof. dr 1'. J. Blok, den stichter en leidsman van hel Instituut, tweo giften geschonken zijn, één door den jubilaris zélf voor aankoop van Qtido stedebeschrijvingen, en één door rar. J. H. Abendanon, dio bestemd werd om don grondslag to leggen lot een ver zameling van foto's naar oudheden on kunstwerken. „Aan do jonge Noderlandscbo kunste naars, die uaar Rome kwamen de hoe ren Harzing on Braat gelukte bet ook dit jaar niet een atelier te vinden. Mid delen werden beraamd om in dezen nood toestand eindelijk en liefst op afdoen do wijze te voorzien. Eon plan werd uitge werkt, waaraan, naar wij hopen, weldra een begin van uitvoering zal kunnen wor den gegeven." De organisatie der landarbeiders. Do Gliristol'jko Landarbe:dor publiceert een slaat van het aantal loden der ver schillende centrale honden vftn landarhci- dore. Moderno Ned.R.K. Ned Chr. 1 Jan. 1920 17 315 11 904 7.043 1 Jan 1921 13.698 11 089 9.500 1 Jan 1922 12.007 10104 9 345 l Jan 1923 8.554 8.255 6 478 1 Jan. 1924 5.073 0.492 4 572 1 Jan. 1925 6.473 7.056 5.243 1 Ju'i 1925 5.925 7.040 5 501 To Heemstede ia in den ouderdom van 7ii ja'ar overleden dc heer G. do Wit to oud-directeur van het Rijkstelegraaf kan toor aldaar. Hij was ridder in do orde van den Ncderlandschon Leeuw. Do Ambtenaar deelt mede, dal liet departement van financiën moeilijkheden schijnt te hebben met de bezetting van de kleinere, dikwijls op zeer afgelegen pin al ii cn gelegen grenskantoren. Aan do inspec teurs der directe belasting, enz is nu uit gedragen, een lijst aan te leggen van niet geheel valide kommiezen, teneinde deze plaatsen door ben lo doen bezetten. Het plan om in dio plaatsen, waar geen rijksontvanger is gevestigd, de kan toren der pastorijen to belasten mol do inonlvangslneming van belastinggelden, zal voorloopig nog niet worden uitgevoerd. ïo Haarlem is op den trouwdag zij ner dochter plotseling overleden Mr A Maclaine Pont, oiul-recbter in do Arr. Rechtbank te Haarlem. Als lid der Prov Staten van Noord- Holland is gekozen verklaard do beer 1' J Wittcman te Amsterdam in de vac lure dr. L. G. Kortenhorst. In den ouderdom van 73 jaar ite lo 's-Gravenhage overleden, do heer J. B- van Rerckel, oud-directeur der V-Gra- vonhaagscho Credictvereoniging en De posito Kas. De teraardebestelling zal ge schieden Za te-dag 10 Januari a.s. op de R K. Bcraafplaats aan de Kerkhui te n. Gisteren is op 66-jarigen leeftijd overleden de lieer G. van Hilton, oud-chef van den Ond' rboudsdienst bij do gemeen tewerken te Utrecht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1