17e Jaargang. WOENSDAG 30 DECEMBER 1925 No. 5136 Ste ftzicbcHe (SouAomt De ABONNEMENTSPRIJS be draagt bij. voor uitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal. Franco per post I 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit Blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewono advertontiën 30 een! per regol Voor Ingezonden Medcdcclingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kloine advertontiën, van ton hoogste 30 woorden, v/Aarln betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop tü.50. Vit nummer bestaat uit twee bladen. V Het antipapisme. Wij wezen gisteren andermaal op de noodzakelijkheid, dal wij één zijn óók in de politiek. Toevallig kwam „Het Vaderland" van gisterenavond deze noodzakelijkheid onder- streepen, doordat het in een hoofdartikel ronduit verklaart, ..dat in de Nederland- sche natie het besef, dat ook de Katholiek volkomen gelijk berechtigd burger is, nog lang niet gemeen goed is geworden." Wij weten dit, ook zonder dat „Het Va derland" het getuigt, maar dat het libe rale orgaan met zulk een beslistheid het feit van dc achterstelling der Katholieken in openbare functies e. a. .constateert is toch wel opmerkelijk. „AJs zoo lezen we in bedoeld hoofd artikel -de vrome Calviniste Tante Letje uit Ferdinand Huyck tcJiooren krijgt, dat de veelgeplaagde en veelgcjaagde Freule van Linz, die zij onder hare bescherming heeft genomen, Roomse li-ÏCat hol iek is, krijgt zij schier de stuipen op liet lijf, en het krioelt nog altijd van zulke Letjes in ons Nederland.'' „Krioelt" is wel wat sterk gezegd: maar er zijn er toch heel velen waarbij wij ccliler met name voor wat betreft „de vrome Calvinisten" weer niet moeten gaan generaliseeren! En ziet nu zelfs een kind in do politiek niet in, dat wij, als wij dat anti papisme fnet goed effect willen bestrijden, willen afweren, één moeten zijn óók in de poli tiek? Het anti-papisme is ons oen waarschu wing om onze eenheid op alle terrein le bewaren,en nog zooveel mogelijk le stevi- gen. Dat anti-papisme is ons ook een waar schuwing om steeds met beleid en voor zichtigheid maar ook met kracht op le komen voor de Katholieke rechten in het openbare leven, bij benoemingen enz. Volkenbond. De a.s. economische conferentie. De commissie van voorbereiding. Sir Arthur Balfour, de vooraanstaande industrieel sir Herbert Llewelyn Smith en Thomas Lay ton. de redacteur van do ..Economist", hebben d° uitnoodiging van den Volkenbond aangenomen om deel te nemen aan de werkzaamheden van do commissie van voorbereiding voor de eco nomische conferentie. Amerika, Groot- Brittaimië, Frankrijk. Duitsehland, Ita lië. Japan, België. Spanje. Zweden, N é- d e r 1 a ïi d, Indië. Tsjeeho-Slowakije en Brazilië zullen in deze comm'ssie vertegen woordigd zijn. Rusland heeft nog niet antwoord. België. Nieuwe belastingen Het debat in de Kamer. Met een korte onderbreking gedurende de feestdagen heeft de Kamer verscheide ne dagen beraadslaagd over de nieuwe be lastingen, waarbij liet rumoerig is toege gaan. De quaestie van de verhooging der successierechten'leidden tot heftige woor denwisselingen tussciien de socialisten, die de voorstellen der regeering te slap vinden, eh du katholieken, die de verlioo- Iging op katholieke gronden veroordelen. Het is 'teekenend voor de positie, clic Van- der-vélde in het socialistisch-katholiek ka binet inneemt, dat hij als minister van bui lenlandsc-he zaken tusschenbeiden kwam om een bemiddelingsformule voor te stel len. welke werd aangenomen. Hij wees er op dat de successierechten in België voel lager'zijn dan in Nederland of Frankrijk, dan zelfs in Engeland. Worden de regee- rigsvoorsteüen aangenomen dan zullen de successierechten vrijwel gelijk zijn aan die, welke in ITederland worden geheven. De voorstellen, die met 109 stemmen der socialisten en demoeraten legen 35 stem men der katholieken werden aangenomen (de liberalen onthielden zich") zullen 320 millioen fres. inbrengen. In een zitting, die 1-1 uur achter elkaar heeft geduurd, heeft do Kamer voorts in eerste lezing liet voorstel aange nomen. waarbij de directe belastingen worden verhoogd. De inkomstenbelasting as in dier voege gewijzigd, dat de groote en middelmatige vermogens zwaarder worden eeiroffen. In gemeenten van meer aan 60.000 inwoners echter worden do in komen- onder de 5100 francs (in p'laats van 3500 fres.) vrijgesteld. De z.g. surtax© zal pas na een bedrag van 10.000 francs worden geheven. De opbrengst dozjr verhooging wordt op iiO millioen geschat. Duitsehland. Consequenties van Locarno. G e 1 e i cl o 1 ij k o liquidatie der Roc r-b o z e 11 i n g. Naar van goed ingelichte zijde wordt mcdejfbdeeld. moet ten aanzien van do ver mindering der bezettingstroepen tusschen Londen en Parijs thans principieel over eenstemming zijn verkregen. Door de in aanmerking komende militaire autoritei ten is een schema uitgewerkt, volgens het welk van af April 1926 nog slechts twee Fransclie legercorpsen, n.l. het 32.»le en liet 33ste, in hel Rijnland zullen '/ven. Het 30ste Fransclie legercorps, wcHge nerale staf van Wiesbaden naar Goblenz Ls overgebracht, zal het Rijnland verlaten en worden on l bond en. Voorts zal de krijgsraad te Mainz wor den opgeheven, zoodat dan nog slechts de krijgsraden te Landau en Trior zullen Lij ven bestaan. Verder zullen onderhandelin gen worden gevoerd, ten einJë zoo .-poed'g mogelijk le komc-n tot een ent-ruiming van het bruggehoofd van Mainz. dus van liet bezette gedeelte van liet regeeringsdis-. trict Wiesbaden, met inbegrip der stad Wiesbaden, benevens van de Hessriscke steden Offenbach. Groszgerait en Darm stadt. De helft der geallieerde spoorwegambte naren, de z.g. ...section nhénane", die na liet e'nde van hel lijdelijk verzet in liet Roergebied en na de opheffing der Franscli-Belgisclie regio waren achterge bleven, zullen op 15 Januari vertrekken, terwijl ook de overigen .ten geta'e van cir ca driehonderd man, waarschijnlijk kort daarop Duitsehland zullen veldaten. Frankrijk. Frankrijks saueerón-jg. K a 1) i n e tiis crisis voorkomen. In den Fransehen ministerraad, welke gisteren plaats vond, is overeenstemming bere'kt over het firmneieele ontwerp van Doumer, zoodat de ministerieel© crisis voorkomen werd. De minister werd ge machtigd het ontwerp bij de Kamer in te dienen, hetgeen voor bet einde van de zit ting zal geschieden. De financ'eele com missie zal de ontwerpen gedurende het re ces kunnen onderzoeken, zoodat zij raid- .den Januari in openbare behandeling kunnen komen. Evenwel komt de zaak hierop neer, dat er niets veranderd is, alleen is uitstel vor kregen, waardoor het conflict kan wachten tot half Januari. Doumer hoeft de verdubbeling van de be lasting op heV zakeiK'ijf.n* z.g. ingetrokken en daarvoor fn de plaats gesteld een oven zware belasting op precios dezelfde mate rie, maar die hij niet noemt heffing op het zakencijfer, maar .speciale belasting. Per s'ot van rekening komt het voor de belastingbetalers op hetzelfde neer. Bovendien zal Doumer komen met een ernstige verzwaring van alle tabaksprijzen en met verschillende omwerkingen van do beslaande belastingen, waardoor een bete re heffing wordt bereikt. Maar het ernstigste is wel een belasting op den uitvoer. Hot is zeer merkwaardig, dat een dergelijke belasting juist komt uit een hoek, die altijd beweerd heeft, voor den vrijhandel te zijn. Doumer hoeft in den ministerraad dus liet succes gehad, dat zijn financieele plan nen zijn aangenomen en Briand consta teerde zulks in zeer merkwaardige woor den toen hij na afloop van den minister raad tot de journalisten zeido: Wij bob ben ook in den ministerraad (le politiek van Locarno gehuldigd. Dourner heeft be rekend, dat het tekort op de begrooting voor 1926 bij den huidigen staat van de parlementaire werkzaamheden 4Yi mil liard bedraagt. Bovendien moeten twee milliard worden terug betaald aan de Fransche bank en 2'A milliard als aflos sing van de publieke schuld. In liet geheel m0et hij dus 8800 ïnillioen vinden. Hij hoopt dit te doen door een verhooging van de inkomstenbelasting overeenkomstig do besluiten van 4 December j.l., die drie mil liard moet opbrengen .bovendien uit hoof de van verschillende finale maatregelen en van betere controle 300 millioen. D"> nieuwe belasting op alle beursoperaties zal op een procent worden gebracht, waar door men 100 mi!'oen hoopt te vinden. Uit de verhooging der tabaksprijzen hoopt hij een milliard to halen. De uitvoertnxo moet opbrengen 600 millioen en de buiten gewone belasting op den grondslag van het 'zakencijfer, genoemd buitengewone be lasting op de betalingen, d e 11/5 procent zal bedragen, 3800 millioen. De kamer, die op het oogenblik nacht en dag doorzit, om de begrooting nog voor het uiteengaan' gereed te krijgen. z.V dus waarschijnlijk geen tegenstand bieden op de voorloopige twaalfden, zoodat het groo te financieele debat wel n et zal plaats hebben voor ongeveer 12 of 13 Januari aanstaande. Voor wat den ondergrond der verhou dingen betreft, is dus. niets gewijzigd, al leen is een uitstel van executie verkregen. Bulgarije. De militaire voogdij opgeheven. A a n allo bepalingen van N e u i 11 y is v ohl aan. Uit Sofia wordt gemeld, dat volgens een bericht van hot ..Buig. Tel. .Ag." do verte genwoordigers der gnyte mogendheden aan de Bulgaarsche regeer ing hebben medegedeeld, dat de Gezanten raad te Pa rijs besloten heeft, de Mi.il;.ire controle- organisaties uit Bulgarije,terug te roepen, daar Bulgarije alle deshetreffende bepalin gen van bet vrede-rlrag van No.iilly heeft vervuld. Roemeftië. Een concordaat met hel Vaticaan. De Roemeensche ministerraad heeft een concordaat gesloten niet het Vaticaan, waarbij, naar verluidt, de grenzen der diocesen met die vair den staat zullen samenvallen. Rusland. Verdere discussies verboden. De „Prawda'1 k r ij g t een andere redactie. De verbitterde strijd,"die heerschl op het congres van de communisten te Moskou, duurt nog steeds voort. Tn een verklaring is aan het congres verzocht, een resolutie aan te nemen, waarin aan het Politieke Bureau ten strengste verboden wordt re presailles te nemen tegen de oppositie, die gevoerd werd door Zino-wjef, mevrouw Kroepskaja, Kamenef, o. a. wegens het uiten van hun eigen mc-oning op het con gres. Deze verklaring veroorzaakte groot tumult, doch degene, die de verklaring in diende, drong op onmiddellijke uitspraak aan, op grond van zijn ervaring, die hem wraak deed vreezen. Een verklaring be treffende hef bostmt-TOTi" l\ët vorige con gres, waarbij den leden veroorloofd werd over politieke kwesties te debatteeren, werd met gejoel ontvangen. Blijkbaar als indirect antwoord nam liet congres een motie aan, waarin allo dis cussies over door het congres genomen besluiten worden verboden en volkomen gehoorzaamheid aan 't congres, het hoofd bestuur en de politiek van het congres wordt voorgeschreven. Het congres bc- sloot'daarop den gcheelen redactiestaf van de Leningradsche „Prawda", die de zaak der oppositie voorslaat, te reorganiseeren, evenals dat voor twee jaar onder gelijko omstandigheden g?schiedde met de Mos- kousche „Prawda". Tsjitsjerin heeft vervolgens aan het con gres rapport uitgebracht over de buiten- landsche relaties, doch wat bij zeide, is op liet oogenblik nog niet bekend. Marokko. Dc vredesactie. Ook Spanje negeert G a p t. C a n n i n g. Do Spaansche regeering hoeft de volgen de officieele mededeeeling gepubliceerd be treffende do brieven, welke kapitein Gor don Canning namens Abd-el-Krim heeft overhandigd. Do regeering meent, dat zij moet raededeelen, dat absoluut geen hoop moet worden gevestigd op Canning's inter ventie, waartoe do Spaansche regeering Diet do geringste opdracht hoeft gegeven. Zij is overtuigd, dat zij door anders te handelen, het werkelijke pacificatie-werk zal vertragen, dat in Marokko wordt ver richt, als een natuurlijk gevolg van do successen van leger en vloot, welke do re- hellen in een uiterst moeilijke positie ge bracht hebben, waaruit Abd-el-Krim zich blijkbaar wil redden door do interventie van avonturiers. De talrijke onderwerpin gen der rebellen, met als gevolg de over gave van wapenen en munitie en liet bor stel van de orde in liet land, die een spoe* (ligen terugkeer van de Sr,aansche troepen naar het vaderland beloven, spreken oen duidelijker taal dan de aarzelende taal van lien, die een spontane en fantastische interventie ondernemen, in naam van Abd cl Krim, interventie, die authenticiteit mist, welke een eerste vereisohto is voor degenen, dio betrekkingen willen aan- Inoopcn met souvereine regeeringen. Uit Parijs wordt gemeld, dat Briand een verzoek om audiëntie ontvangen heeft van kapitein Canning. Hij hoeft hierop nog niet geantwoord. China. Tsjang heerscber van Mandsjoerije De Japanners trekken terug Aan den goeden naam van Tsjang-Tso- iin is groote schade toegebracht door de berichten, dat hot lijk van Kwo-Soeng-lim den afvalligen Mandsjoorijschen generaal, dio zooils bekend, op last van Tsjang werd geëxecuteerd, na de terechtstelling is verminkt. De Japansche bladen vreezen, dat de reputatie van het Oosten door deze berich ten' benadeeld is en keuren in krachtige bewoordingen, af hetgeen geschied is en aan Tsjang-Tso-lin wordt toegeschreven. Tezelfdertijd betoogen de bladen, dat Japan noodzakelijkerwijze Tsjang-Tso-lin moet erkennen als de fiicto-hcerscher in Mandsjoei'ije. Men vreest, dat de weige ring van Japan, om Kwo's aanhangers uit le leveren, die in het Japansche con sulaat te Moekden zijn binnengevlucht, urwikkelingen zal veroorzaken. Op aan drang van den minister van Financiën trekt de regeeriug de versterkingen, die onlangs naar Mandsjoerjje zijn gezonden, terug. Een deel der Koreaanscho troepen is reeds op den terugweg, terwijl de Ja- panscho troepen voor Februari zullen vetrokken. BINNENLAND EERSTE KAMER. Overzicht. Verschillende wetsontwerpen. Het Fransch op de lagere school. De salarissen. De Eerste Kamer heeft gisteren vele wetsontwerpen afgedaan; de meeste zon der debat of hoofdelijke stemming, waar onder de wijziging van de faillissements- wet. Zelfs liet voorstel lot het aangaan van een overeenkomst met do Kon. Paket- vaart Mij. ging, tot groote verbazing van minister Welter,zoo onder den hamer door. Minister Kooien kwam er even gemak kelijk af. Zijn zooveer anngovochtcn sub sidie-voorstel ten halo van do R/-K. Vroed vrouwenschool te Heerlen lokte*noch een discussie, noch een stemming uit. Op do hem eigen wijze, met zijn bekende bon- hommie, nam de heer Kooien deze ver rassing op. Minister Rutgers kwam er minder ge makkelijk at met zijn wetsontwerp om het Fransch nog een jaar op do lagere school lo laten. Zooals men weet, bestaat er een wetsontwerp, waarbij beslist werd, dat voor 1926 het Fransch niet meer op de la.» gore scholen mocht geleerd worden. Er zijn intusschon tal van schoolbesturen, die zich hier niet gehaast hebben; Scliool- bést uren, die van deze afschaffing van dit onderwijs op de lagere scholen geen voor stander waren. Mej. Westerman had zich reeds tot tolk van deze obstruct ion isten ge maakt om dezen termijn tot 1 Jan. 1927 te verlengen. De Tweede Kamer vereenig- de zich met dit initiatiefvoorstel, maar do Senaat verwierp het, omdat hij meende, dat een dergelijke maatregel van de Regee riug moest uitgaan. Minister Do Visser is toen met dit ont werp gekomen, n.l. om het Fransch nog tot 1927 in de drie hoogste klassen van de lagere school te handhaven. De christelijk-historische senator do lieer Do Vos van Steen wijk (G.-H.) die het ontworp-moj. Westerman bestreed, was voor het voorstel, nu door minister Rutgers ingediend, buitengewoon enthou siast en vol trots wees hij er op, dat op nieuw was gebleken, dat de Senaat weer een wijze beslissing genomen had door liet initiatief-voorstel af te wijzen. De lieer De Vos van Sleenwijk was echter de eenigo voorstander die zicli liet hooren, want na hem kwamen de hoeren dr. Fransen (A.-R.), Ossoudor# (S. D. A. P.) cn Van Embden (V.D.) hot ontwerp bestrijden en meenden, dat dit nieuwe uil- stel niet noodig was. Een overgangstermijn van 5 jaar was volgens hen lang genoeg. In elk geval ging ook de Eerste Kamer met groote meerderheid, n.l. 36 tegen 11 stemmen, met bet uitstel mee. liet Fransch blijft dus tot 1927 op dc lagere school en daarna waarschijnlijk voorgoed Vóór de Eerste Kamer aan de salaris sen begon, kwam do heer e J o n g (R.K) hot nog eens opnemen voor de kleine ta baksfabrikanten, in verband met het ont werp tot wijziging van art. 38a der Ta bakswet. Minister Golijn meende echter»» dat zijn parlementaire positie van het oogenblik hem niet toeliet bepaalde toe zeggingen te doen, waarop de heer Mon deis (S. A. P.) onder algemeen gelach hem toevoegde: „Niet zoo tragisch, dat komt best in orde". Wij geven hier verder een kort verslag van de discussie over de salatisontwer pen, do „gladstrijkerij". Do heer Ossondorp (S.D.) is tegen deze wetsvoorstellen. Hij wil enkele op merk ingen maken over het Bezoldigings besluit. Dit besluit is op vele punten on leesbaar en onbegrijpelijk en hij zou dus wel wenschen dat dit in goed Hollandsch word overgezet. Spr. vraagt of de 4 pet. salarisverbetering als gevolg van dc hor- classificatie der gemeenten "wordt afge trokken van do z.g. garantietoeslag. Het lijkt hem niet billijk als dit geschiedt. Vervolgens vraagt hij waarom men aan ongehuwde onderwijzers de laatste vier salarisverhoogingen onthoudt en aan alk andere ambtenaren die ongehuwd zijn de laat to twee. Deze onbillijkheid Is geble ven. De lieer Van Embden (V. D.) zal HET VOORNAAMSTE NDEfJWS. BUITENLAND Tusschen Londen en Parijs is principi- cele overeenstemming bereikt inzake de liquidatie van de bezetting. Een kabinetscrisis in Frankrijk voor komen. Hoe men in Rusland met de oppositie afrekent. De gezant van Abd-el-Krim wordt in Spanje en Frankri-.k genegeerd. Vele berichten omtrent hoog water en overstroomingen in België, Duitsehland, Hongarije en Roemenië. (Buitenl. Berieh- len on Telegrammen). BINNENLAND Een autobus te water. Zes passagiers verdronken. (Gemengde Berichten, 2 1 hl.) Storm en hoog water. Gemengd.- Re- richten. 2e blad, en eventueel Laatst- Re- richten en Omgeving, 1st© blad). De Eerste Kamer neemt de o/.itwerpen betreffende de ambtenaars-salarissen aan. (Kameroverzicht, 1ste blad). Amerika heeft een verbod tot invoering van Narcissen uitgevaardigd. I en T, I blad). vóór deze ontwerpen stemmen maar wil niet verhelen dat zij geen einde maken aan de willekeur on do woordbreuk der Re geeriug tegenover do ambtenaren. De heer Wibaut (S. D.) meent dal d< Regeering iels verder had moeten gaan o.a. ten qanzien van de ambtenaren die be last zijn met den aanslag en do invorde ring van do inkomstenbelasting omdat de salarissen van deze personen in geen v<-.- houding staan tot de voranlwoordclijklu-id die zij dragen. De hoor Sin een ge (V. B.) klaagt oo'i over do onduidelijkheid van liet Bezoldi gingsbesluit. Het voorliggende ontwerp neemt z.i. niet alle onbillijkheden'weg. Do boer Amelink (A.R.) erkent dal verbeteringen zijn aangebracht. Spr. wijst op de personen dié op ar beidscontracten werken en dio geen voor deel hebben bij deze herziening. Hij hoopt dat (k- regeering aandacht zal blijven schenken aan deze groep. De lieer De Jong (R.-K.) betreurt het, dat de wachtgelders niet doelen in deze herziening. De heer Ver kou teren (G.-ll.) spreekt over de slechte salarieering der griffiers bii uitongereehten. De lieer fort van Hoogland (R.-K.) komt tegen een uitlating van <i n lieer Ossendorp op betreffende de aeliUr- steliing der ongehuwde onderwijzers, als zou dio 't gevolg zijn van de iele religi a Dit is niet juist. De katholieken maken al tijd onderscheid (usschen gehuwden en on- gehuwden, omdat men ook de behoefte th grondslag voor Ioonsbepaling wil nann •- men. I)e Minister va li F i n a n c i n, do heer Golijn, zegt moeilijk te kunnen debat teeren mol den lieer Van Embden over art. 40. Dat artikel was onbehoorlijk en mo<-. t verdwijnen. Overigens sprak de lieer Van Embden zoo uit de hoogte, alsof geen an dere meening naast de zijne bestaanbaar wa dat spr. volstaat met de zijne alleen le geven zonder verdere verdediging. Hot doel der herziening is bekend, hot was het wegnemen van duidelijk gebleken onbillijkheden. .Het Bezoldigingsbesluit is niet holder, omdat (lo materie Ingewikkeld is. Gaarne wil spr. alles doen om daarin verandering lo brongen. Van do 4 millioen 8 ton, die do herzie ning kost, gaat 6 ton naar do boogere ambtenaren en 4.2 millioen naar dc lagere. De vraag van den beer Ossendorp zal spr. gaarne eens nader onder bet ong zien. Hel beginsel van de verschillen in i- lariocring van gehuwden en ongehuwd-u is bij deze gelegenheid eigenlijk geen on derwerp voor een debat. Het ligt inder daad in de behoefte als grondslag hij de salarisbepaling. Bij do ongehuwde onder wijzers waren er altijd twee verhoogingce minder dan bij de andere ambtenaren en dat bleef. Spr. vindt die regeling verro van fruai en is bereid een andere oplos sing te zoeken dio allen bevredigt. Ifc-t deed spr. genoegen dat de heer Wi baut tegen de te vér gaande nivelleering is. Dit ontwerp doet een stap in de goede richting. I)e heer Wibaut (S.D.): Een stapje. Do Minister: Goed clan: een stapje. Spr. erkent dat sommige belastingambte naren inderdaad meer salaris moe.-len hebben. Er kan echter geen principieole wijzi ging in de verhoudingen worden aange bracht Minister Sc bokking maakt nog eeni go opmerkingen over de salarieering van de rechterlijke macht. Hij verwijst naar hetgeen hij reeds in de Twoedo Kamer 1 heeft gezegd Griffier bij een kantongerecht

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1