Twaede Blad
De gesciiicdeais van een dieft.
Dinsdag 22 December 1925
STADSRHEUWS
UIT DE LEIDSCHE VROEDSCHAP.
Drukwerk voor de gemeente.
Verlaging woninghuren. De
gemeentel'jke vischwinke'. Een
extra-uitkeering op Kerstmis.
Oe christelijke liefdaditiheid; een
protest.
Do gisteren gehouden Raadszitting is
voor de voorstellen van B. en W. niet ge
lukkig geweest.
Daar was eerst een voorstel van B. en
iW. om het drukken van de ingekomen
stukken en van het gedrukt steno-analy
tisch verslag van de Handelingen van den
Gemeenteraad wederom voor drie jaar,
op gewijz'gde voorwaarden, op Ie dragon
aan do N.V. Boek-, Courant- en Handels
drukkerij v/li. J. J. Groen en Zonen. Dat
voorstel is door een amendement zóó ge
wijzigd dat de opdracht maar geschiedt
voor één jaar (op 3! Dec. loop het con-
trad reeds at).
I Is uit do stemming niet heel duide
lijk. waf de Raadsmeerdérheid met dit
amendement (van den heer v. Stralen)
'heeft bedoeld; ook do discussies laten twij
fel toe. Ons inziens waren er twee slroo-
mingen, die ziicli tot één hebben ver-
icenigd. Eenigc Raadsleden oordeelden, dat
moest worden overgegaan tot publieke
..aanbesteding'', maar er waren ook an
deren, dio niet voor zulk een aanbesteding
waren, doch nog niet uit de geschreven en
mondelinge toelichting van B. en W. do
p&sil'eve overtuiging hadden gekregen,
dat de priis. door genoemde firma bedon
gen, inderdaad niet hoog was en dio daar
om nog n:ot tot een gumrng voor drie jaar
wilden besluiten. Wij zijn benieuwd, wel
ke conclusie B en W uit do aannenvng
van bet am er dement zullen Ukken en met
wc'k voorst i z;j volgend jaar maar dan
niet eerst einde December! zul'en ko
men. Een eerste echec voor B. en W.
Dan kwam het bekende voorstel van B.
en W. 'ot vor'aging van den huurprijs
voor de met gemeente-geld gebouwde wo
ningen. En, hoewe' de wethouder van" fi-
1ianc:ën, d:> heer Sanders (d:o ook eerst
genoemd voorstel had verdedigd) o.i. over
tuigend betoogde, <lat de voorzichtighe'-d
verbood momenteel verder te gaan, en dat
dit voorstel slechts a's een eerste stap in
de richting van huurprijs-verlaguig moest
worden beschouwd, tóch verkreeg een
amendement (van den heer Dubbeldeman),
om nu-reeks iets ve~d>-r te gaan, een meer
derheid Til alle fracties, behalve de
Tt.-K., stemde men voor d 't a-men dement,
iEen tweede echec van B. en W.
Op de derde p'aats een niet-aaneobon-
'digd spoede;scliend voorstel van B. en W.,
•om den gom vischwiinkeL dio, zooaks men
weet, op 1 Jan., wordt opgeheven, lo ver
luiven aan oen IJmiuder vischhnnde1aar.
'f. Bleek, dat B. en W niet bekend hadden
gemaakt, dat de winkel te huur was, zoo
dat hier o.i. van een, hoewel onbedoelde,
dan toch ongewensch'e bevoorreobling
kon woelen gesproken ten opzichte van
iemand, d:e maar 'ns de stoule schoenen
had aangetrokken en nog voor do fcMeh'ike
opheff,'ng van. den Winkel zich als huurder
bad aangemeld. B. en W. bespaarden
.zich hier in zekere z:n oen echec en wet
houder B^imeringer, die presideerde, trok
namens B en W. het voorstel in.
Een wcrkcliik bezwaar, dat vooral do
mo'ie van den heer van Stralen betrof:
Steunden nvt Xershvrs oen exlra-u;|koe-
ring te geven. In deze. mol e worden B. on
W. uitgenodigd, om aan allen onder
steunden 23 pet. boven de gewone uilkee-
ring te geven.
Naast deze motie waren er nog twee van
ongeveer gelijke strekking; een van den
lieer Heemskerk om een cxlra-nitkeering
to verlecnen, naar behoefte, tot hoogstens
25 pet en een van den heer Zuidema,
waarin van geen perconlago werd gespro
ken. Beide lagen in de lijn van wat we
Zaterdag in oen driestar als onze mooning
in deze hebben neergeschreven; die van
den lieer Zuidema nog meer thai die van
den hoer Heemskerk
Wethouder Sanders had verschillende
bezwaren tegen deze voorstellen.
Een werkelijk bezwaar, dat vooral het
voorstel van den heer van Stralen betrof:
een voorstel zou door hoogere autori
teit, ter goedkeuring aangeboden, worden
verworpen, en nu wilde men met een slim
migheid trachten hetzelfde te bereiken
door een motie. Daartoe wilden B. en
W. zicli niet leenen; zij zouden de motie
niet uitvoeren.
Een praclisch bezwaar, dal alleen op de
moties van den hoeren Heemskerk en
Zuidema sloeg: Vóór Kerstmis was er geen
gelegenheid meer, om na te gaan, welke
personen en voor hoe gróót bedrag voor
een extra-uitkeering in aanmerking ko
men. Dat is waar, al.i men het héél prc-
c'os wil doen, maar in groote Innen is hot,
naar het ons (maar wij zijn betrekkelijk
buitenstaanders) voorkomt, toch nog wel
te doen.
Vervolgens een financieel bezwaar; men
baalt het geld uit de be'asliingpenninien
van andere burgers, van wie velen zelf aan
de grens d?r armoede staan, of liet ze'fs
arm hebben. Eerlijk gezegd, gevoo'en
wij dit bezwaar niet zoo heel diep, al wil
len w:j er n;ct al'c waarde aan nntzccen.
De extra-uitkeering volgens het voorstel-
Heemskerk zal bedragen minder dan
een vierde van wat per week door do
gemeente aan ondersteunden (van Steun-
commissie en Armbes'uur) wordt uitge
keerd; een bedrag, dat iocli het gemeente
lijk budeet niet zoodanig drukt, dat de be
lastingbetalers daarom overwegende be
zwaren tegen het voorstel kunnen hebben.
Ten slot'c een bezwaar, dat wij zouden
kunnen noemen: een bezwaar van psycho-
logiscben aard of een bezwaar, direct ont
leend aan het algemeen be'-ang. Dal komt
h'erop neer: de partiouVere l'c-fdadigbcid,
individueel en georganiseerd, zal er door
worden teruggedrongen. Volkomen ter-:ebt,
als men zoo zou doorgaan; als er ook,
zooals de wethouder ze>de, zouden lcomon
extra-toelagen voor Paschen. Nieuwjaar,
Sinterklaasbrui'of'en Maar, indien
d'e extra-foei age beperkt bb'jft tot het
feest van weldadigheid bij uitnemendheid,
Kerstmis, dan meonen wij dat gevaar
niet zoo dreigend. Eerlijkheidshalve moet
■hieraan toegevoegd, dat deze „Vroed-
schap''-schrijver er ook wel 'ns anders
over heeft gedacht: 't is hier een kweshe
van aanvoelen; to bewijzen valt er niets.
Maar, gelijk iemand, dio een behoeftig ge
zin kont, op Kerstmis zijn gave niet zal
achterhouden, omdat b.v. de SI. Vincen-
tins-ver. daar dan iets extra's in huis
brengt, zoo zal de parLcidiere liefdadig
heid o.i. zich op Kerstmis van een door de
gemeente ondersteunde niet afziithg hou
den, omdat dan het bedrag van diens on
dersteuning iels grooter is.
Het voorstel-Heemskerk werd met groote
meerderheid aangenomen. Een echec
voor B. en W. Maar de wethouder van fi
nanciën. w ens beleid kerngezond mag
worden genoemd, en ook als zoodanig vriij
aVemeen, althans door de Raad smeerder
heid, wordt gewaardeerd, heeft niet zoo
veel over een echec te klagen, en hij wovdt
er daarom ook niet noemenswaard door
verzwakt.
Ten slotte willen wij hier een bedroevend
fe;t in liet licht stellen on een protest uil-
brengen
Toen ccn der Katholieke Raadsleden er
op wees, dat een sociaal-democraat, als hij
b.v. op Kerstmis uitgaat en feestviert en
zich met geen cent bekommert om liet lot
van zijn medemensehen, niet het verwijt
kan treffen, dat hij geen goed sociaal-dc-
m<. raat zou zijn toen beaamde de com
munist dr. Knuttel dit. onder stilzwijgen
der S. D. A. P., met oen: volkomen juist!
D l typeert wel héél droevig de geestesge
steldheid welke an die kringen heerscht
Een protest moest ons uit de pen tegen
de wijze, waarop de heer Knuttel sprak
over do liefdadigheid, 't Is wel gemakke
lijk zoo de liefdadigheid te kloinecren,
als men er zelf geen behoefte aan
heeft. Maar ongelukkig, diep-ongelukke,
zouden la'loozen zijn, indien er geen
c h r i s t e 1 ij k e liefdadigheid, geen chris
telijke liefde bestond, als een der
schoonste uitingen van onze Godsdienst!
Hoe veel hooger, in geestelijken zin, stond
hel betoog van den wethouder, die de be
sproken extra-toelage op Kerstmis be
streed, dan dat van dezen cynischen ver
dediger daarvan!
GEMEENTERAAD.
(Vervolg).
11. Voorstel om Burgemeester en Wel
ders te machtigen ton aanzien van een
G-tal premie-bouwplannen, over het tijd
vak van 1 Januari 1926 tot en met 30 Juni
1926 genoegen te nemen met de ontvangst
van een annuïteit, berekend naar een rente
van 5K' pc-t., tevens praeadvies op hol
door de Federatie van te Leiden en Om
streken gevestigde Woningbouwverecni-
gingen ter zake ingediend adres.
De heer Dubbeldeman vindt, dat het
praeadvies van B. en W. meer den indruk
wekt een veiligheidsvoorslol te zijn. In an
dere plaatsen gaat men heel wat verder.
Spr. is niet zoo goed op de hoogte als B.
en W. doch hij meent toch, dat B. en W.
wel verder hadden kunnen gaan. Spr.
wijst in dit verband op een ingezonden
stuk in een der dagbladen waarin dat
zelfde wordt geconstateerd.
Daarin worden cenige argumenten aan
gevoerd, op welke spr. gaarne het antwoord
van den wethouder zou vernemen. Do rente
kan veel lager zijn, dan wordt voorgesteld,
en de gegevens van B. en W. zijn niet ge
heel juist. De burgemeester hoeft indertijd
gezegd, dat men pogingen in het werk ge
steld heeft, om goedkooper kapitaal te
krijgen. Hoe klopt dat nu? De rentevoet
was vroeger al lager.
De lieer Zuidema vindt eveneens, dat
men alles moet aangrijpen om dc to hooge
huren (lor gemeentehuizen te verlagen en
ook hij acht verder strekkende maatrege
len wenschelijk. Dat zal alleen mogelijk
zijn door een belangrijke afschrijving. Doch
dat moet een maatregel zijn van rijk en
gemeente tezamen. Spr. acht do voorge
stelde leeningen gevaarlijk, omdat men
zich z.i. daardoor losmaakt van het Rijk.
De heer Knuttel zegt, dal gemeenle-
leeningen kunnen sluiten met een rento
van 4-'5 pet.
Spr. begrijpt niet, waarom men zoo
uiterst voorzichtig moet zijn.
Dc heer Kooistra zegt, dat het niet
do bedoeling van liet adres van de federatie
van Woningbouwverenigingen was, om
zulk een kleine tegemoetkoming te verkrij
gen. De lmnrverlaging kan z.i. veel grooter
zijn; hij spreekt van 40 ct. per woning en
per week. De heer Zuidema acht opzeg
ging van de leening iï 6 pet. gevaarlijk.
Hebben B. en W. reeds overleg met dc re
geering gepleegd? Hot genoemd adres da
teert al van Augustus.
De dieer Witmans vraagt zich af,
wat het praclisch resultaat zal zijn van de
door B. i-n W. voorgestelde verlaging. Er
zul voor de gemeentewoningen gemiddeld
een hum-verlaging van 19 cl. per week
bereikt worden, voor sommige huizen
slechts 12 cl.
Wat be teekent dat nu?
Wethouder Sanders antwoordt, dat ge
roemd ingezonden stuk vol onjuistheden
staat. Spr. gaat in details in op de bewe
ringen, daarin geuit.
Wij hebben uitsluitend rekening te hou
den int t do rente, welke de gemeente be
taalt. Dit jaar heeft de gemeente een rente
van bijna 6 pet. moeien betalen. Nu vlo
rentevoet nan het dalen is, zullen wij thans
voor het eerste de rente kunuen vermin
deren tot pet. Wat B. en W. thans voor
stellen is slechts een voorloopige maatregel.
Slagen wij spoedig met een nieuwe rente
dan zullen wij daaruit onmiddellijk de
consequenties trekken.
Gesteld, dat de huren al iels hooger zijn
dan dc rento bedraagt, dan moet men niet
vergelen, dat ook rekening moet worden
gehouden met dc- groote risico's, welke dc
gemeente op zich nam. Overhaasting deugt
niet. Dc voortvarendheid van Den Haag
ware wellicht voordecliger geweest als zij
nog even gewacht had met liet sluiten van
een nieuwe leening. Wij moeten dikwijls
liet juiste oogenblik afwachten. Deze ge
legenheid heeft zich tot op hedon nog niet
aangeboden, doch B. en W. zijn diligent
in (lil opzicht en spr. heeft hoop, dat B.
en W. binnenkort met eon voorstel tol hot
aangaan van oen nieuwe leening zullen
kunnen komen.
Dc heer Dub bol dom an acht een
verlaging als wordt voorgesteld ook niet
veel, doch hel is beter dan niets. Bij af
schrijving ziet spr. geen gevaar. Hot beloog
van den wethouder hoeft op spr. weinig
indruk gemaakt. De gemeente is gaan
steunen, omdat het noodzakelijk was. Men
■hooft van tc voren geweten, dat men er
wel aan (e kort zou komen. 11. en W. heb
ben in hun toelichting gezegd, dat voor
zoover dc gewone kasmiddelen niet toerei
kend waren, geput kan worden uit de de
posito's der bedrijven, zoo noodig aange
vuld met tijdelijke kasgeld-leeningen. Kan
men daarvan ook nu geen grooter gebruik
maken? Deze deposito's kan men gebrui
ken tegen 3 pet. Nu is liet wel waar, dat de
deposito's der bedrijven eerder hot alge
meen belang ten goede moeten komen, dan
het behing der huurders, maar liet is een
feit, dal hier gesteund moet worden.
Dc voortvarendheid van Den Haag was
misschien niet voordeclig voor die gemeen
te, doch het initiatief is toch ook wat
waard. De crcdiclwaardigbeid van do stad
Leiden is groot genoeg, dat wij thans een
voordeeügc leening kunnen sluiten, zonder
dat wij nu juist liet goede oogenblik be
hoeven af tc wachten. Spr. gelooft, dat wij
best 5 pel kunnen lezen, waar B. en W.
54 pet. voorstellen.
Do heer Kooistra vraagt, of 11. en
W. ook diligent zijn ten opzichte van die
leeningeu, welke met liet Rijk gesloten zijn.
De heer Knuttel vindt ook, gozioa dc
deposito-rente, een rente van 54 pet. veel
to hoog.
Dc heer Zuidema vraagt zich af,
of do to verwachten groote achterstand in
<lo huurbetaling niet opweegt tegen Imt go-
vaar, dal liet Rijk ons loslaat. Verder
vraagt spr. of bel waar is, dat het gemeen
tebestuur de deposito's van dc bedrijven
legen een rente van 3 pet. gebruiken kan.
Do heer Huurman: Ja, maar zo kun
nen dan ook iedoren dag worden terugge
vorderd.
Den lieer Spon del lijkt hol beter toe,
den kant van B. en W. to bondon. Als
B. en W. gekomen waren mot 5 pet., dan
had men van zekere zijde 44 pet. voorge
steld. De wethouder heeft een spoedige op
lossing toegezegd en spr. zal 't voorloopige
voorstel van B. en W. daarom steunen.
De heer E 1 k e r b o u t heeft verleden
jaar een voorstel ingediend om de huren
met gemiddeld 20 ct. tc verlagen. Toen
word gezegd: wat heeft men daaraan?
Thans wordt een huurverlaging van ge-
middc ld 27 ct. voorgesteld. Spr. verklaart
zich vóór het amendement Dubbeldeman,
om de rente le brengen op 5 pet.
Wethouder Sanders sluit zich aan
bij den lieer Zuidema, dat wij voorzichtig
moeïen zijn mei liet couverteeren van rijks-
leeningen, doch hij verklaart den hoer
Kooistra, dut B. en W. in dit opzicht dili
gent zijn.
Men heeft allerlei lagere renten genoemd^
doch heeft veri ten to verm lden tegen!
welken koftrs deze leeningen zijn uitgege-
ij kunnen er niets van zeggen, ij
een leening zullen kunnen .-luiten tegen \i
rente van 5 pet. of lager. Daarom km: u
wij thans de rente niet gaan vastleg mn
5 pet.
Wordt de rente inderdaad hooger. dan
zullen wij met huurverhooging moeten ko
men en dat is zeer ongewenscht. Spr. ont
raadt het vöorstel-Dubbeldeman.
De lieer Dubbeldeman: Wij koto n
ook te voorzichtig zijn. Laten wij eens e:i
paar (luizend gulden moeten bijpus.son. Dat
is toch wel te vinden bij de post „Onvoor
ziene Uitgaven". Waarom kunnen wij «le
deposito's van de bedrijven nu niet gebrui
ken voor dit doel?
Wethouder Sander s: Wij kunnen
toch niet vooruit loopen op een nog le
sluiten leening.
Het amondemont-Dubboldonian om f> pet
to lozen in plaats van 54 pet., wordt aan
genomen met 1714 stemmen.
Vóór stemden do democraten, de sociaal
democraten, de vrijz. democraten, on do
hoeren v. Rosmalen, Elkevbout, Knuttel en
Deuiner.
Het aldus geamendeerde voorstel wordt
thans in stemming gebracht en aangeno
men met 23 tegen 7 stemmen. Tegen stem
den do hoeren Kerdmans, Huurman, Oost-
dam en de vier wethouders.
Daarna wordt aan de orde gesteld een
spoedeischend voorstel van 13. en W.. om
liet pand van de Gemeentelijke Visch
winke), dat met 1 Januari ontruimd w is,
te verhuren aan den lieer Kramer tc
IJmuiden tegen een huurprijs van f 600
per jaar met alle onderhoudskosten voor
rekening van den huurder.
De heer Wilmer vraagt, waarom juist
deze gegadigde wordt voorgesteld?
De Voorz.: Hij was do cenige.
Do heer Wilmer: Was liet wel alge
meen hekénd, dat dit huis to buur was?
Spr. gelooft, dat liet niet is uitgesloten, dat
ook anderen, misschien Leidscho ingezete
nen, dit pand zouden hebben willen huren,
als per advertontie bijv. bekend gemaakt
was, dat het huis te huur was.
De heer Groeneveld sluit zich bij
den hoor Wilmer aan. Verder vraagt spr.
wat do gemeente voor do viscli/.auk
krijgt, voor de over te nemen klandi/.i
(Gelach).
De heer Eikerbout acht de huur
prijs veel te laag.
Do heer Spend el: Het is een krot.
De lieer Heemskerk: Alleen goed om
er schollotjes in op to bergen.
Dc hoer Denmei had ook een publio-
ke inschrijving gowcnscht, dan luid men
tot een zuiverder huurpijs goEpnien
De lieer Witmans acht dezen huur
prijs voor een winkel in de „city vim Lei
den" ook te laag. Hij raadt 13. en W aan
dit voorstel maar terug te nemen.
Wethouder R o i m e r ill g e r zegt, dat
hel bekend was, dat do vischwinke) zou
worden opgeheven; evenlueelo huurders
konden zich dus aanmelden. Hol is l> >-
vondien voor de overgang wel goed, ilul r
een vischwinkel in hel pand gevestKd
blijft.
De prijs acht spr. niet te laag, gezien «h
groote kosten, welke de huurder zal heb
ben om hot pand op te knappen.
Dc lieer Bergers vindt liet wel In-el
aardig, dat er een vischwinkel blijft, maar
daarmede heeft de gemeente niets te ma
ken. Er zullen voor hel pand gegadigden
genoeg zijn.
De lieer Groeneveld vraagt no
maals, wat do gemeente krijgt voor
zaak. Verder meent spr., dat de man, die
tegenwoordig do zaak drijft, ook oen "bod
heeft gedaan.
B en W. trekken daarop bun voorsM
FsUILLETOM.
door PASSE PARTOUT.
Wat 'n verschil. Ik werd aan 'n kapstok
gehangen tussehen 'n paar honderd jassen
'en vesten en moest m'n oogen inspannen
om 'n spiertje daglicht te zien. Ik kon nog
juist door "*n raam kijken in dc vuile
Straat, waar rooie-kool-bluren, mosselschel
pen en uienschillen tegen den grond lagen,
't Was hier vochtig en ik dacht aan m'n
vriend, den jichtigen cent. Zou ik ook
roesten? Neen, dat zou mij zoo gauw niet
óverkomen, ik was veel sterker van con
stitutie dan hij. Wat ik hier, in dezen uit
dragerswinkel beleefde, was allesbehalve
'opwekkend.
£oo nu en dan kwamen er klanten, om
iels te koopen; 'n man, die 'n trouwpak
moest hebben, 'n kelner, wiens rok versle
ten was, en opeens, ik zal 't nooit vergeten,
werd de rok van mijn minister van den
haak genomen en verkocht. „Sic transit"
heb ik eens op 't departement 'n gepension-
neerd hoofdofficier hooren zeggen, dio
btisgroenlen verkocht om z'n stand tc kun
nen ophouden. Do rok. waarvoor zoovele
onderdanen gebogen hadden, waarin dames
rozeknopjes gestoken hadden, waarop rid
derorden prijkten, die rok ging nou dienst
doen om potjes pils en boerenjongens rond
te dienen. Maar, was mijn lot anders. Hing
ik hier ook niet to beschimmelen? Koopers
kamen er bier niet veel, wel verkoopers.
■Sn ik snap nog niet, waarom sommigo
menschen zoo dom kunnen doen. Ik heb er
.vijf geteld, die hun winterjas kwamen ver-
jkoopen, terwijl het vroor, dat 't kraakte.
iWaarom doen ze dat niet lever legen dat
'f zomer wordt, dan hebben ze zoo'n jas
immers toch niet noodig. Nu weet ik beter,
toot de jaren komt het verstald en het lc-
iins-inzichl, óók voor "u du bh 'je. Meer
malen zag ik dienstmeisjes de uitdragerij
binnenstappen:
Heb U niet 'n zije blousje te huur
voor één avond?
Jawel, kom maar os kijken.
De meisjes pasten dan 'n gillend-rood
of geel of groen-zije blousje aan, moesten
vijf gulden .,staassio"geld geven en 'n
huurprijs betalen, driemaal zooveel als hel
blousje den uitdrager gekost had. En als-ic
dau nog maar vriendelijk geweest was,
maar als zo met d'r blousje aan de zaak
uitgingen, zei-ie tegen z'n vrouw of z'n
dochter: Daar gaat weer 'n vlag op 'n
modderschuit.
Er kwam eens 'n groote kerel met breede
werkknuisten in de uitdragerij. Hij wilde
don .wollen omslagdoek en twee jurkjes van
ziju kinderen verkoopen:
Hoeveel geef jc d'r voor?
Tachtig cent.
Je bent rijp voor Meerenberg.
Ik ben rijp voor Meerenberg en '11
ander is rijp voor iets anders.
'I Is echte wol.
Mijn acht dubbeltjes zijn ook echt.
Nou vooruit, geef op dan maar. En
do kerel streek de acht dubbeltjes op, ging
regelrecht 'n kroeg in. Do vrouw van den
uitdrager zei verwijtend:
Dut is bloedgeld.
Gelijk heb je, en hoe bloediger ik dat
geld maak, des tc minder last hebben do
vrouw en kinderen van den man en vader,
want daar gaat-ie regelrecht dc kroeg in.
Je bent "n filantroop, zei do vrouw
met 'n hatclijken blik.
Och, wat wil je? Zoo is nou eenmaal
het leven, antwoordde hij schouder-opha
lend.
Hij nam 't gewezen minister-vest, waar
in ik verscholen zat, van den haak.
"n Knap ve.ssie, zei-ie bij zich zelf.
'l Schemerde in den winkel. Er stond 'n
klant voor de glazen deur. 't Was 'u jonge
man met 'n goor-fluwcelen jasje aau, de
ellebogen zagen kaal en 't zwarte zij-tres,
waarmee het omboord was, zag groen.
Maar 't gezicht van dien jongeman beviel
me dadelijk.
Heb u niet 'n zwart jasje met vest
voor me? vroeg-ie den uitdrager.
Zóó iets? antwoordde deze en liet het
vest zien, met mij in de voering.
Ja, dat was wel iets. Hoeveel?
Twee gulden.
Accoord, en 't jasje?
Dat hangt hier.
Hoeveel?
Zes gulden.
Ook accoord.
Zonder nog iets te zeggen trok de jonge
man 't vest aan en de jas, betaalde de acht
gulden en liet z'n oud-fluweelen jasje aan
do toonbank liggen. Hij ging voor 'n ver
weerden spiegel staan, bekeek zich oplet
tend. 'I Was eigendom geworden van 'n
artist, 'n kunstschilder, die met z'n jonge
vrouw op 'n grooten zolder iu 't hartje van
do stad woonde. Zoodra zij hem zag, be
gon zij liet uit te schateren van do pret:
O, Dolf, jc ziet er uit als 'n specialist
in rozijnen en sueade. O, o, 'l is om jc
kriek te lachen! 'n Busbode op z'n 's-Zon-
dagst
Hij schaterde mee, groep haar vast en zo
tolden rond over den zolder tussehen z'n
ezel en z'n chassis en doeken en rollen pa
pier, als twee kleine kinderen. Ik lolde mee
en ik vond (lat niet ongezellig.
Toen Dolf even bedaarde en zich op
't turksche kleed van z'n divan liet val
len, dacht ik even na. De kleeren maken
don man, had ik wel ecus hier en daar op
gevangen, maar dat is absoluut niet waar.
'I Vestje waarin ik zat, had ééns 'n Mi
nister gemaakt en dat zelfde vestje maakte
nu 'n Busbode. De rok van den minister
maakte 'n kelner. *t Schildersvrouwtje gaf
haar Dolf 'n zoen.
Maar ik houd toch nog even veel van
je, hoor jongen, nee nou hou ik nóg
meer van je, omdat je uiterlijk 'n kruide
nier bent geworden, maar innerlijk 'n ar
tist, 'n gróót artist bent gebleven. Je inoct
in dat koopjespak je zelfportret schilderen
en dan moet je er onder zetten „Malaise".
Ik heb vroeger nooit geweten, w'at eigen
lijk 'n kunstschilder was, maar nou weet
ik bet. Drie jaten heb ik met 'm mee ge
leefd, steeds in datzelfde ministers-veste,
dat z'n vrouw nu en dan onderhanden
nam.. Ze zette het, om het vlekken-vrij te
maken, in 'n emmer water met zout, ze
werkte hevig met benzine on terpentijn,
totdat ze me op 'n gooien morgen plotse
ling ontdekte:
O, kijk es, Dolf'n schat! Ik heb
'n reuzenschot ontdekt, 'n Dubbeltje!
Maar ze zei niet. als de juffrouw in het
kantoor van de mijn: „Snoezig is Y', want
ik was al dof van glans en hier en daar
kwamen gele vlekjes naar de oppervlakte
van m'n huid. Toch zei-ie:
Dat geef ik nooit uit. Dat geldstukje
schijnt geluk aangebracht te hebben, want
sinds je dat vest in huis hebt, is do ver
koop van doeken steeds crescendo gegaan.
Als dat zoo doorgaat, zullen we gauw 'n
tweede verdieping kunnen huren.
M'n degradatie bleek slechts 'n schijn
bare, want 't leven op dat zolderatelier zou
ik niet geruild hebben voor het leven iu
zes ministers-woningen.
Ik naai dat dubbeltje in 't vloermat je
voor de deur, zei 't jonge vrouwtje, en dc
schilder lachte haar niet uil. integendeel,
hij hielp haar.
En ik was wat in m'n schik. Ik voel
de me hier als kind in huis en leerde hier,
dat armoe man en vrouw evengoed dichter
bijeen kan brengen als rijkdom ze van el
kaar verwijderen kan. Dc vrouw van den
minister eischic, dat haar Karei onmiddel
lijk thuis zou komen, "l vrouwtje van dep
kunstschilder eischte dat haar Dolf weer
uit zou gaan.
Heuscb, jongen, je moet er alleen op
uitgaan.
Als jij meegaat.
Nee, vrouwen hoeven niet overal met
d'r neus bij to zitten. Als jij met jo colle
ga's in St Lucas over coloriet en con
ceptie zit te redenceren, bon ik als
vrouw 'n min of meer storend element.
Ga gerust, en blijf weg zoolang je wilt.
Dolf ging en kwam dien avond tl
veel vroeger dan ze verwachtte. Hij had 'n
tros druiven voor haar meegebracht. Maar
ze weigerde:
Je moet dié eerst schilderen en fn
eten wij 'm .samen op.
's-Jongen, dacht ik. er is in *t leven
toch maar weinig noodig, om gelukkig
zijn: 'I Twce-persoóns divan, die nacli!
tot bed dient, 'n petrolic kacheltje, wat
hoi den, messen en lepels, 'n broodtrommel
en 'n hoterpotje, en jc bent den koning
rijk. De rest doet je werk en jc goed "hu
meur.
Er kwam veel bezoek op dal zóldn -al,-
Er kwamen veel acteur- en uc ti i
die geen emplooi bij 'n vast gezel.el,:.n
hadden, en die zich nu maar als vli-v»ml
gezelschap geformeerd hadden. Ze des-Men
dc winst, die er bijna nooit was, gelijkeiik
0)i on do stroppen trachtten ze zich op alle
mogelijke manieren van den hals te schui
ven. Maar: winst of strop. gel.u lien
werd er altijd on de illusies, de grool.-eim
idealen hingen er steeds volop, 't Jonge,
vrouwtje kookte tijdens de repelilio, dp.
haar collega's hier hielden, bij gebrek aai.
'n zaal, soep van maggi-blokjes op 'u
blaiiwhrander, die in 'n hoekje op n'eu
grond stond en roerden tijdens dc mee. t
aangrijpende scènes mei den stoel van 'n
proper penseel in haar geëmailleerde pan.
O. wat 'n verschil! Die maggi-soep of do
kaviaar en de Ganymèdes van de mini uern-
vrouw. liet leven van 'n dubbeltje is kort
stondig. Wij krijgon zeer spoedig relewno
kanten en zijn ook weldra versloten. Ruim
'n jaar heb ik in 'n vloermatje ge/.rien.
Toen Imalde 't schilders vrouwtje mn te
voorschijn, want ze kwam 'u dubbeltje In
kort voor do hemdjes, die ze voor 'n huby
koopen moest.
Och, och, toen hen ik in 'I groot waren
huis terecht gekomen, waar ik maanden
lang van hand tot hand ging, en dit gaf me
zoo'n geweldigen knauw,, dat ik hard naar
T einde verlang.
De vobendc week zal m'n n.m.nic
plaats hebben.... in den mellkïue