17e Jaargang. DONDERDAG 17 DECEMBER 1925 No. 5127 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN EIMMEHHLAUD De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 1 2.50 per kwartaaL gij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, franco per post I 2.95 per kwartaaL gel Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlyke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDA'CTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 'II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlün 30 cent per regel Voor logozonden Mededcelingon wordt het r. dubbele van het tarief BeroUond. j Kleine adverlentlën, van ten hoogsto 30 woorden, waarin betrekkingen worden oangoboden of gevraagd, buur en ver huur, koop en verkoop IO.50. nummer bestaat uit teres leden. f Zij, die zich met I Januari p ons blad wenschen te abon- peren, ontvangen tot dien datum It courant gratis. BUITENLAND Volkenbond. De Mosoelregeling De beslissing gevallen Dc beslissing van den Volkenbondsraad zake Mosoel, welke neerkomt op een (easafba-kening tusschen Irak en Turkije icreenkomstig de demarcatie-lijn van iel, is gisteravond bij ontstentenis vap iirkije, met algemeeno stemmen genomen. Hel besluit komt op bet volgende neer: Engeland zal oen nieuw verdrag met rak sluiten, waarbij het mandaat met 25 jwr wordt verlengd, tenzij Irak voor het ^strijken van dien termijn in den Volken- ood is opgenomen. Zoodra binnen een termijn van zes Manden hieraan gevolg is gegeven, zal Volkenbondsraad conslateeren, dat het Wetsbesluit definitief is geworden en do oodigo maatregelen aan de hand doen lor Ibakening van de grenslijn. Engeland zal den ïtaad de administra te maatregelen moeten voorleggen, dio de Koerden een zekere mate van ad- linistratief zelfbestuur garandeeren. He Raad verzoekt Engeland de maatre den, door do grensafbakeningscommissio ooi'gesteld voor het herstel van de rust voor do bescherming van de veiligheid er bevolking, zoo getrouw mogelijk na te ven. Hetzelfde geldt voor de maatregelen ter gclierming van hol handels verkeer mot orkije on do andere nabuurstaten. Do Britscho minister van Koloniën, mery, dankte den Raad en de grensafba- lüingscommissio voor hun scrupuleuze en ipartijdige beslissing. Namens alle leden van den Raad deed tialoja daarop een dringend beroep op tide partijen om lot een vriendschappelijk trgelijk te komen en alles te doen om een ado te maken aan den betreurenswaardi- •n toestand van spanning, ten einde den rwlc to hapdhavcn en dc basis van den rede, die een der voornaamste doelstellin- 31 van den Volkenbond is; te versterken Ten slotte voerde Chamberlain het oord om als leider van Engelands buitcn- mdscfae politiek te verzekeren, dat Enge- ifld niets zal nalaten om de betrekkingen iet Turkije te vergemakkelijken en te ver sleren. Engeland is bereid, alle voorstel- a, welke Turkije te dien einde zal doen, de meeste welwillendheid te overwc- i, mits die voorstellen het besluit van a Raad eerbiedigen. Verzet van T u r k ij c Do Turkschc delegatie, die niet aanwe- 1 was, had een schrijven gezonden aan a secretaris-generaal. Daarin wordt her- bord aan de vroegere mededeeling aau- jande de bevoegdheid der delegatie, oesjdi Bey verklaart, dat, nu de Raad ju taak als bemiddelaar niet vervult, allo nrkscho verzoeningsvoorstellen als van al en gegner waarde moeten worden be- thomvd. Bovendien wijst hij er op, dat 'n tot slechts met zijn volle toestemming Island kan doen van een deel van zijn w i-bied, zoodat Turkije zijn volledige Icliten op het vilajet Mosoel behoudt. België. Wil Duitschland Eupen en Malmédy terugkoopen? Yanclorveldo's bespreking te Londen In de*laatste weken is er herhaaldelijk Wake geweest van een moeelij kon terug- tot Duitschland van Eupen en Mal ady, do beide gebieden, die bij den wa- astilslaud aan België werden toegowe- De campagne ging uit van de „Land- He", een orgaan in „Nieuw-België", en •rd door den Belgischen Boerenbond ge- <und. Het heette o.a. dat op de conferen- welke den len December, na afloop 3 overeenkomsten van Locarno, tusschen geallieerde en Duitsche ministers te ftien is gehouden, deze laatsten do te- tggave van Eupen en Malmédy zouden èben geëischt en zich bereid zouden tbbsa verklaard België een schadevergoc- to betalen. Deze Duitscbe aanspraken fc'len niet zonder meer door de Belgen do hand zijn gewezen. „Nation Beige" weet nu te vertellen, er iets juists en iets onjuists in deze échten is. Het is juist, dat er te Londen fc Eapen en Malmédy is gesproken, maar d 's onjuist, dat de Duitscbers iets ge- hebben. Zij hebben er slechts op aangedrongen, maar hun eisciien tot betere tijden uitgesteld. Het. blad meent evenwel te welen, dat minister Vandervelde zich meer gebonden heeft dan hij had moeten doen. Had hij daartoo het recht, was hij door de regeo- ring gemachtigd eenige hoop te geven? vraagt het. Wanneer Vandervelde gelooft dat Duitschland bereid is vijf milliard 700 millioen mark te betalen voor do restitutie van Eupen en Malmédy, yergist hij zich. Belgischo financiers, en niet do minsten, koesteren dezelfde illusie. Duitschland wil echter een plebisciet op zijn manier, niets meer en niets minder. Het blad dringt er op aan dat er in de Kamer een officeele verklaring lo dier zake aan de regeeriug zal worden gevraagd. üuitschland. Een complot tegen Stresemann Twee arrestaties De Berlijusche politie heeft een complot tegen den minister van Buitenlaudscho Zaken, dr. Stresemann, ontdekt. In ver hand hiermede zijn twee personen gearres teerd, die volgens hun eigen opgaven tot de rechtsche partijen behooren. Betreffende den beraamden aanslag ver nemen wij nog de navolgende bijzonder heden: Een der betrokkenen is een verboemeld student, Kaltdorff geheeten, zoon van een hooggeplaatst ambtenaar, reeds meermalen door de justitie veroordeeld, vurig aan hanger van Hitier en na allerlei avonturen tgn slotte als arbeider terecht gekomen bij een fabriek in Zuid-Duitschland. Strese mann beschouwt hij als een volksbedrieger van de ergste soort, gelijk hem dit dag in dag uit door een uit den band gesprongen pers wordt verzekerd. Dientongevolgo heeft hij liet voornemen opgevat, (len minister te „killen", zooals hij het uitdrukt. Om die reden zoekt hij naar mannen, dio evenals liij besloten zijn alles op één kaart le zet ten. Zulk een man vindt hij ook in don ;lini-l ïnnWi „Oberstudienrat", die volgens do door hom voor den rechter afgelegde verklaringen tot de Duilsch-Nationale partij behoort. Ivait- dorff neemt er niet den minsten aanstoot aan, dat Lorenz reeds verscheidene malen in een krankzinnigengesticht heeft ver toefd. Deze beiden bespreken daarop do détails van den aanslag. Een vliegtuig voor de vlucht, vermommingen en allerlei andere romantische plannen, met behulp waarvan zij zich op do wijze als de moor denaars van Rathenau uit de voeten willen maken, spelen daarbij een rol. Intusschen zien zij nog naar een derden man om, dien zij eindelijk in een bankwerker moenon te hebben gevonden. Eenkele dagen geleden heeft nu evenwel een kleine onvoorzichtigheid van Kaltdorff zelf lot de arrestatie geleid, namelijk een door hem geschreven brief aan iemand, die weliswaar een geestverwant van hem is, maar die toch ten aanzien van de keuze der middelen een andere opvatting koestert De beide „nationale" mannen zijn thans door dc politie ter beschikking van do jus titie gesteld, daar zij niet den indruk heeft gekregen, dal men ten aanzien van de be sprekingen der voorbereiding mol een zie- kelijk-fantaslisch plan heelt te doen. Inte gendeel is zij van meening, dat men bon in .verband met lnin politieke inzichten, do avontuurlijke lotgevallen der gearresteer den, hun levensloop en dc omstandigheden waarin zij leefden, in staat moeten achten het plan dal zij baden opgezet ook te ver wezenlijken. Derhalve zijn zij door de justitie op grond van de wel ter bescherming der re publiek, in verzekerde bewaring gesteld. Koch slaagt niet Geon kabinet der grooto coalitie De sociaal-democratische rijksdagfractio hooft na langdurige beraadslagingen een besluit genomen, waarin wordt gezegd, dat do sociaal-democraten in het resultaat der met dr. Koch gevoerde besprekingen geen geschikte basis zien voor de vorming van een kabinet op den gronslag dor grooto coalitie. Dit besluit zal heden worden medege deeld aan de conferentie der fractie voorzitters Door deze weigering kan dc poging van den leider der democraten om een rogce- ring te vormen van de sociaal-democraten tot de Duitscbe volkspartij als mislukt worden beschouwd. Het dilemma, waarvoor president Hin denburg zich thans ziet geplaatst, is: een ambtenarenkabinet of een parlementair kabinet van het midden. De veemmoorden. Een mislukte ontvluchtings poging. - In den nacht van Maandag op Dinsdag bobben een aantal officieren en onderoffi cieren van de zoogenaamde „zwarte rijks- weer", die beschuldigd van veemmoord of medeplichtigheid aan \a ui moord gearres teerd waren en allen sedert eenige maan den in do gevangenis te Landsberg zitten, eon poging gedaan om uit' te breken. Zij hadden twee strafgevangenen een bedrag van 3000 mark beloofd als deze hun behulp zaam wilden zijn. Do beide gevangenen overvielen des nachts een cipier en ontruk ten hem zijn sleutelbos, maar op het hulp geroep van den beambte kwamen een paar andere cipiers hun collega te hulp en wis ten de beide gevangenen weer in hun cel len op te sluiten. Een geheimzinnige aanslag. Te Berlijn is Dinsdagavond een geheim zinnige aanslag gepleegd op een bekend publicist, die zich den laatsten tijd veel met do opheldering van de veemmoorden had b^zig gehouden. Op weg naar zijn wo ning werd hij door eenige mannon over vallen, die oen schot op hem losten en er daarna ijlings van door gingen De daders wis'tcn te ontkomen. Griekenland. Het GriekschBulgaarsch grensincident. Griekenland geeft toe. De minister van Buibnlendsclic Zaken heeft aan do gezanten van frankrijk, En geland en Italië medegodci d, dat Grie kenland zich hij de uitspraak van den Volkenbond inzake hel Grickseh-Bulgaar- sclic conflict neerlegt. Syrië, De opstand der Drusen. De vrodesvoonvan rden. Volgens een bericht uit Damascus zijn de opstandige Drusen hc-eid onder de vol gende voorwaarden vrede to sluiten: Er zal een Syrische bondstaat worden gc- vormd; liet bewind zal guraorganiseerd worden, waarbij Fransché adviseurs aan gesteld zullen worden cn len. slolto zal er klein Syrisoh leger gorden opgericht, waarbij Fran sche instructeurs behulp zaam zullen zijn. i-tT1 Drusen Donderdag Damascus zijn binnen gedrongen, wat tot gevolg had, (lat hevige straal gevechten met dc Erauscho troepen geleverd zijn. Volgons een telegram zouden de Franschen do stad opnieuw gebombar deerd hebben met behulp van zware artil lerie, machine-geweren en gevechtsvlieg tuigen. Met Fransclio ministerie van oorlog en dat van Buiterilandsche Zaken spreken dit bericht evenwel tegen. China. Dc strijd om de macht. De li c» u di n g v a n J a p an in Mandsjoorijc. Een vertegenwoordiger der Japanschc rogeering verklaart, dat Tsjnng Tso Lin cu Kwo iSocng Lin oV van zijn verwittigd, dat de Japanschc regeering niet zal dul den dat er gevochteu wordt binnen (1e zes mijl afstands van Moekden. Do Japansche troepen in Maudsjoerijo hebben opdracht ontvangen, een volstrekte neutraliteit in aclil te ueiuen. M u i t e rij o n do r T 6 j a n g s troepen. Uit officieele inlichtingen blijkt, dat Tsjang Tso Lins huurlingen op liet punt slaan, aan het muiten te slaan, terwijl gemold wordt, dal er op aanzienlijke schaal ■wordt geplunderd. Zeer strenge maatrege len bleken iroodig om het verlies van le vens en eigendom tc voorkomen. Amerika. Dc afbetaling aan Amerika. G i s t e r cn 9 5.2 5 3.0 O 0. Op grond der respectieve schuldfuiidce- riugsoveroeiikomsten is gisteren door ver schillende. buitenland,sclie regeeringen een bedrag van 95.253.000 dollar aan (1e Schatkist betaald. Do grootste remise, is die van Engeland, n.l. 92.310.000 dollar. Dit is (1e derde aflossingstermijn van de Britscho schuld. België heeft zijn eerste rentebetaling gedaan ten bedrage van 077.000 dollar. Tsjecho-Slowakijc heeft zijn eerste halfjaarlijkscho storting van 1.500.000 dollar gedaan. Finland heeft 180.000 dollar betaald. Litaucn 40.000, Po len 500.000 en Hongarije 40.000 dollar. Aan de orde is hot voorstel inzake sub sidie voor verbetering van den #weg Lies houtWesterleo pnder de gemeente Do Lier. .Het voorstel van Ged. Staten wordt na discussie z. h. s. aangenomen. Eveneens worden z. li. s. aangenomen de voorstellen van Ged. Staten tot wijzi ging der voorwaarden, waaronder bij Sta tenbesluit van 10 Dec. 1924 subsidie aan de gemeente Voorburg is verleend in do kosten van wegenverbetering aldaar en tot verhooging tot een maximum van 200.000 van het hij Statenbesluit van 21 Juli 1925 aan de gemeente Noordwijk toe gekende subsidie in de kosten van verbete- iing van den weg KatwijkNoordwijker- bout. Aan dc orde is het voorstel inzake do subsidie-aanvraag voor 1925 voor do Prov. Commissie ter bevordering van de geitenfokkerij in Zuid-Holland. Hel voorstel wordt aangenomen onder aanleckening, dat do heer Alblas geacht wil worden te hebben tegengestemd. Aan de orde is de vaststelling van hot tarief voorrecht BriclleRozenburg. De heer ten Hope maakt er aanmerking op, dat de Stalen voor een fait accompli gesteld zijn. Het voorstel wordt z. h. s. aangenomen. Eveneens wordt z. h. s. aangenomen liet voorstel inzake de subsidie-aanvrage der R. K. Vcreeniging voor Kindervacantie- cn Herstellingsoorden voor bouw van een koloniehuis te Egmond aan Zee. I)o vergadering wordt een uur geschorst. In do rniddagzilting kreeg de heer G. "NV a r naar (A.R.) gelegenheid tot bet stellen van dc vraag, in welk stadium van voorbereiding zich de water-, gas- en olectriciteilsvoorziening van Flakkee cn in do eerste plaats de watervoorziening op het ei'and bevindt. De hoer Limburg, lid van Gedepu teerde Slaton, antwoordt dat de zaak dio nogal moeilijk is, nog bij Gedeputeerde Staten in voorbereiding is. Wat dc Icwes- PROV, STATEN VAN ZUID-HOLLAND. Gistermorgen te 11 uur werd de zitting der Prov. Stalen voortgezet onder leiding van (len Coram, der Koningin Aangevangen wordt met de nieuwe stem ming over het voorstel betreffende con trole op de inning der passagegelden op de brug over de Oude Maas te B.ucndrecht waarover dc stemmen gisteren staakten. Het voorstel wordt thans aangenomen met 38—15 stemmen. Aan de orde is de subsidie-aanvrage dor Kon. Ned; Brand weeivëreen iging te Utrecht. Het vooi -lel van Ged. Staten wordt na dl. ,i sic aangenomen met 4813 stom deze binnenkort geregeld zal zijn. Aan do ordo is dan het voorstel tot hel ver[eonen van subsidies voor do op richting en instandhouding van consulta- tieburcaux voor zuigelingen, met de amen dementen van den heer De Bruin. Mevr. A 1 b a r d aB r a 1 s (S.D.) noemt den oisch, dat het aantal nieuw in geschreven kinderen per jaar niet kleiner mag zijn dan 250 voor kleine plaatsen zeer bezwaarlijk. Mej. Groeneweg (S.D.) vraagt of liet niet mogelijk is, dat in het vervolg bij zaken als deze adviezen van de Zuid- llollaudschc commissie voor de hygiëne worden gevraagd. De heer Grena de Jong (VIL), die als voorzitter dor commissie optreedt, merkt op, dat do geheele regeling is ge maakt in overleg met de Zuid-Holland- sch^ commissie voor do hygiëne. Tenslotte werd het amendement-De Bruin (minstens één moedercursus) ver worpen met 3117 stemmen. Het voorstel van Geil. Staten (minstens twee moedor- cursu; en) is daarmee aangenomen. Bij dc behandeling van het punt betref fende hot verloeren van een aandeel in de oprichtingskosten van consultaliebureaux dal Ged. St. op 50 willen stellen, dringt mevr. Go hen Tervaert (S.D.) aan op meerdere vrijgevigheid. De heer Do Bruin (S.D.) verdedig! een anu'udemont om het bedrag op f 250 l( stellen. De heer Grena do Jongh (V.B.) zegt, dat de commissie is gekomen, bij na dere overweging lot een bedrag van 100 Mevr. A1 b a r d a-B r a 1 s (S.D.) wenscht eveneens ƒ250. Do heer Hoffman (R.-K.) motiveert zijn stem voor het voorstel van Ged. St. Het ware consultatiebureau is het spreek uur van den huisarts. Do heer De Brui n zegt vervolgens, dat nu gebleken is, wat den heer Hoffman be woog. Het is bekend, dat de gewone huis artsen niets moeien hebben van specialisten De heer Hoffman (R.-K.): Ik protes teer! Do hoer De Bruin (S.D.1: Er zijn he tere, maar als dc lieer Hoffman spreekt, zooals bij deed, toon' hij, niet tot de betere Ie behooren. De V o o r z. Mijnheer De Bruin, u valt niij legen. Een wethouder van een gemeen te moet niet insinueeren. Do heer De Bruin (S.D.) zegt niets persoonlijks bedoeld lo hebben, doch meent dat men zich bij de bestrijding van een voor stel op broeder standpunt moet plaatsen. Do hoor Hoffman (R.-K.) laat langs zich heen gaan wat er persoonlijks was in do woorden van den heer Dc Bruin. Waar deze evenwel in 't algemeen zeide, dat de huisartsen weinig van de specialisten moe ten hebben, moet spr. uit naam van den mcdischcn stand protesleeren. Het amendement-de Bruin (ƒ250) wordt verworpen met 3016 stemmen. Daarmee is het voorstel van Ged. Staten aangeno men. Het geheele voorstel wordt aangenomen z. h. stemming. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De beslissing inzake de Mosoelkwcstir gevallen. Verzet van Turkije. Een complot tegen Stresemann. De pogingen van dr. Koch tot verming cener groote coalitie zijn mislukt. Griekenland legt zich bij de uitspraak van den Volkenbondsraad neer. BINNENLAND. De Rijksmiddelen in November (1ste hl.) Het nieuwe ontwerp van de weelde- en verteringsbelasting (lsto bind). Een groote fabrieksbrand te Helmond (Gemengde Berichten, 2do blad). Het bericht over het invoerverbod van Narcissen in Amerika officieel tegengesprp ken. (L. en T. le Blad). LEIDEN. B. en W. geven een overzicht van de woningen van bouwvercenigingen en van dc gemeente. Voor een gedeelte kan huurver laging worden verkregen (2de blad). DE RIJKSMIDDELEN. Do Rijksmiddelen hebben in November bijna f 2millioen meer opgebracht dan verlodon jaar. Invoerrechten, .suikerac cijns cn zegelrechten vertonen do groot ste stijgingen In do eersto elf maandon was de opbrengst 19.6 millioen hoogor dan een jaar geleden, waartoe do invoer rechten ruim f I'/j millioen bijdroegen, do zegelrechten hijkans 5 millioen. Tegen over U/12 raming is er een 'voordeel^ verschil van bijna 42 millioen. De Arbeidswet. op 5'Januari a.s De Minister van Arbod, Handel en Nij verheid heeft vergund, dat in hroodbakke- rijen in alel gemeenten des Rijks, waar n ter viering van den feestdag van Drie Koningen op Woensdag 6 Januari 1926 geen arbe d wordt verricht: lo. door hoofden of bestuurders on door bakkersgezellen op Dinsdag 5 Januari 1926, in afwijking van het bepaa do bij ar tikel 35, tweede lid, der Arbeidswet 1919, bakkorsarbeid wordt verricht tussohen 4 uur en 6 uur dos voormiddags of, wan neer ingovolgo hot bepaalde bij artikel 35. tweede lid, onder f, der Arbo dswot 1919 om 5 uur dos voormiddags met den bak korsarbeid mag worden aangevangen, tus sohen 3 en 5 uur des voormiddags. Boven dien mag voor zoover betreft broodbak- kerijen, aan we ko eono vergunning, als bedoeld in artikel 37, eerste Ld. der .Ar beidswet 1919, is verleend op dien daj gedurende 2 uur vóór hot tijdstip,-waar i> a'ödan do ba'kkersarbe:d, bestaande in het gereedmaken van deog en ovens, worden verricht) 2o. de werktijd van bakkersgezellen, in afwijking van hot bepaalde bii art kol 40, eerste lid, der Arbeidswet 1919, op dien dag met ten hoogs'e 2 uur wordt ver'ongd Inhale n v a n ver z u i m i n w a s s c li c r ij o n on s t r ij k- inrichtingen. De. Minister van Arbeid, II en N heeft in z.ijn beschikking van Maandag j.l., waarbij tot het inhalen van verzuim op de ais. feestdagen oen overworkvergunu'mg werd verleond voor arbeiders van 10 jaar of ouder, werkzaam in wasschcrjen on strijk'nr chtingen, een wijziging aango- braottt, waardoor deze vergunning woxdi uitgebreid lot alle in (leze ondernemingen werkzame arbeiders. De weelde- en verteringsbelasting. Hot nieuw voor ontwerp. Zooals gemeld, is aan den Nijvcrho:d.c- raad ter beoordeeüng toegezonden een nieuw voor-ontwerp weelde-wot. ter ver- vang'ng van hot bestaande wotsontwc p. Het nieuwe voor-ontwerp beoogt de 25 artikelen, we'kc als wee'de-artiko'en wor den aangemerkt, to belasten bij de bron en wel met 12 pet., voor zoover zo hier te len de worden gemaakt. Op ingevoerde weelde artikelen zal een invoerrecht van 12 pet worden geheven. De wcoldc-bclasting ten aanzien van ho- lelvei leringen blijft als in het oude ont werp: Nader meldt „Het Handclsb'ad Het is de bedoeling dor rogeering om u:t het bekend© ontwerp al'oen te behouden do belasting op verteringen in hotels, restau rants enz., terwijl sommige andere „woel- d ever leringen" in oen afzonderlijke wei belast zullen worden. Het is het voorontwerp voor deze laat ste, dat thans om advies is gezonden aan den Nijverheidsraad. Het s t els oi. Hel ontwerp verschilt met het eerste

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1