17e Jaargang. DINSDAG 15 DECEMBER 1925 No. 5125 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN BU'TsmAND (S3 'KE LföKD Ste £cicbdie (Sou^ant jABONNEMENTSPRIJS bpdraagtbij vooruitbetaling or Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, ooze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, loco per post I 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver ghaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor* ibetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd ndagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per rego" Voor Ingezonden Mcdedcclingen wordt het n dubbele van het tarief berekend. 3 Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver* huur, koop en verkoop IO.50. nummer be.taat uit twee ■den. f Zij, die zich met I Januari ons blad wenschen te abon- iren, ontvangen tot dien datum courant gratis. De dansmanie. Bij de behandeling van de begroot :ng ril de burgemeester van Den Bosch ver- urd. de openbare bals te zullen beper- omdat het dansen een volksmanie is lorden zeer verstandige maatregel. Dd ve'e dansge'egenheden wekken dc on- nu-elde dai slust steeds meer op en die manie steeds verder ora zich agrijpen. :j het volk in breede lagen is geen be- gs ell'ng voor iels anders dan voor ver- A en het meest voor een soort vermaak het dansen wij bedoelen dan het i in alle standen en klassen; de „be- t' standen z jn over het algemeen niets JT. ïen danst, omdat men dan niet denkt wij gelooven dat daarin dc psychologi- verk'aricg ligi voor de dansmanie. en tanken niet graag; zij hebben maar iier van de gedachte aan. wat zij zijn waartoe z'j zijn geroepen, nu en eens dit leven en z:j dansen, z'j dansen, bedwelmd te raken en steeds beter te uaen niet-denken. Vandaar die dans- •nie, dat altijd maar weer en meer 'en dansen lelukkig. mogen wij zeggen, dat er on- do Katholieken over het algemeen onder dit opzicht een betere geest ersclit. loluklr'g is er onder ons nog wel be- jstelrng, en veel be'angst-?'ling voor bot rs, 'ets hoogers, iets edelers. ün gelukkig zijn er onder ons nog niet slach'offers van de dansmanie al or ook wel, helaas. Wij moeien deze dansmanie positief be- •den door den men-schen, die ontöpaai- wenschen .vermaak vcr'rurm, vre-ug- bcgceren, iets anders, iets beters aan te ion. dat den geest net voor 'n tijd be- olmt en hom dan weer s'an laat neer- igon, maar dat den geest vult en aan levens ust nieuwe veerkracht geeft. Volkenbond. Ce Moesoelkwestie Een spoedige beslissing te wachten !n de Mosoelkwestie schijnt dc bcslis- van den Vonkenbondsraad thans ff oogenblik to kunnen worden ver- iit, en wel uiterlijk Woensdag en zoo lelijk reeds vandaag Daarbij is het nog uiel zeker of de Raad tot een wer- |ke arbitrale uitspraak zal komen, d. tot een- met algemeeue stemmen 'geno- besluil, dan wel of hij zich zal be ien tot een met meerderheid van slem- aangenomen aanbeveling. k Commissie van Drio lieeft gisteren de eerste maal in streng vertrouwc- zitting in afwezigheid van den Engel- gedelegeerde, aan den Volkenbonds- d rapport uitgebracht over de onder- idelingen met den Turkschen minister 1 Buitenlandsche Zaken, Tewfikbey, clen fechen gezant te Bern, Munir-bey, en ^Engelschen gedelegeerde, den minister Koloniën, Amery. De gisteren geliou- zitting van den Raad Lieeft van balf lot acht uur geduurd en bij het vor der zittingszaal kon niet worden ge- dat de leden van den Raad er bij- der opgowekt uitzagen, te stand der onderhandelingen is thans de elkaar tegensprekende berichten Engelsche en Turksche zijde aldus: Turken weigeren concessies te doen 1 veel verder gaan dan de afstand vau gebied van Diala (ten Z.O. van het iet Mosoel gelegen), terwijl de Engel en vorklaren, dat het bezit van het ge le vilajet Mosoel voor Irak onontbeer- 13 en len minste den huidigen stand 'zaken wenschen te handhaven. D.w.z. bet grootste gedeelte van Mosoel tot |de z.g. demarcatielijn van Brussel bij moet blijven. to is bet te begrijpen, dat de Engel- kunnen beweren, dat de bemidde- jpogingen schipbreuk lijden op den f^tand der Turken, want de Turken feu de Eugelsche eischen steeds onaan- dijk genoemd. Ook begrijpt men thans, waarom de Turken kunnen volliou- dat men hun geen bemiddelingsvoor- I® lieeft gedaan, want de Engelsche -fa worden door hen natuurlijk niet ^middeliugsvoorstellen beschouwd. verwacht de volgende oplossing I'd probleem: De Raad zal met .alge- denimen een besluit nemen, waarbij het geheelo Mosoeldistrict aan Irak wortlt toegewezen. Daar Turkije een dergelijke beslissing niet aanvaarden zal, moet Engeland voor nemens zijn, onmiddellijk nadat de beslis sing gevallen is, in rechtstreelcsche onder handelingen met Turkije te treden, ten einde dit land door economische, comirier- cieele en misschien zelfs financieele com pensaties te bewegen, van militaire ver wikkelingen af te zien. Te w fik bey voor bemiddeling Tewfilk Roesjdi bey is Zondagavond weder uit Parijs vertrokken. Naar de bla den melden, heeft hij geen oiiderhoud met Franschc politieke persoonlijkheden gehad. Voor zijn vertrek heeft hij onder meer den persvertegenwoordigers het volgende ver klaard: Ik ben een man van do practijk: ik verdedig dfc belangen van mijn regee ring uit een practiscli oogpunt. Ik gevoel veel meer voor de aanbevolen btmi^Ulclingsoplossing, dan voor een ver- deeling. Maar, als compensatie voor den afstand van grondgebied en rechten, waar toe wij ons bereid hebben verklaard, vraag ik, dal Engeland mede wil werken lot een economische 'en douaneconventie, welke de betrekkingen tusschen de beide gebieden zou beheerst-hen. Ten slotte vraag ik de demilitariseering van het thans bezette ge bied. Zóó is mijn standpunt. Zal de Vol- kenbondsraad er naar luisteren? Ik weet hel niet, doch ik heb hiermede de uiterste concessie gedaan. Naar een Economische Conferentie Samenstelling van het voorbereidend comité De voorbereidingen voor het bijeenroepen eener iuternationale economische confe rentie zijn gisteren door den Volkenbonds raad in den zin der Engelsche voorstellen geregeld.. Tot leden van het voorbereidend comité zal do Raad geen regeeringsvorte- genwoordigers, doch uitsluitend deskundi gen op do verschillende gebieden van het economisch loven benoemen, die alleen naai- gelang hunner persoonlijke geschikt heid zullen worden gekozen. O.a. zullen van liet comité ook vertegenwoordigers van arbeiders en consumenten doel uitmaken. Guitschland. Naar de groote coalitie Koch kabinetsformateur In tegenstelling met de algemeene ver wachting heeft president Hindenburg den oud-minister dr. Koch (democraat) met de vorming van een ministerie op grondslag van de groote coalitie belast. Dr.__Koch heeft de opdracht aanvaard. Dr. Koch heeft zich onmiddellijk met de leiders der andere Rijksdagfracties in ver binding gesteld. Het Gentrum heeft zich bereid verklaard, aan de vorming der grooté coalitie jnede te werken. Ook de Duitsche Volkspartij heeft zich bereid ver klaard tot het houden van besprekingen over liet sociaal-democratisch program, doch zij heeft nog geen pogingen gedaan om de tusschen haar eigen program en dat der sociaal-democraten bestaande tegen- stelingen te overbruggen. In sociaal-demo cratische kringen ziet men in de aan Koch verstrekte opdracht een verheldering van den toestand. Ook bij de besprekingen met dc Beiersche Volkspartij en met dc Econo misch partij bleek, dat deze tegen den-per soon van dr. Koch geen bezwaar hebben. De Rijksdagfractie der Economische partij lieeft gisteren vergaderd, en heeft een resolutie aangenomen, waarin wordt gezegde, dat zij een nieuwe regeering zal .steunen, welker program en samenstelling waarborgen bieden, dat met de belangen van den middenstand rekening zal worden gehouden. De Economische partij zal echter zelf niet aan de regeering deelnemen. In den namiddag ontving dr. Koch de leiders der sociaal-democratische Rijksdag fractie, die hem van het resultaat hunner besprekingen met het partijbestuur op (le hoogte hebben gesteld. Zij deelden mede, dat dc sociaal-democraten nog steeds be reid zijn tot actieve medewerking aan de groote coalitie. Afschaffing der pasvisa Heden vangen le Osnabrück de onder- hanrelingen aan tusschen de Duitsche en Nederland sche regeeringsvertegen- woordigers over dc afschaffing der pasvisa Frankrijk. Een échec voor Loucheur Z ij n plannen teruggewezen De financieele commissie heeft gister middag de plannen van Loucheur terugge wezen. De bijeenkomst van de commissie was door velen met spanning tegemoet ge zien. Vincent Auriol, Baréty, gesteund door Tinguy du Pouet, vroegen waarvoor de 8 milliard moeien dienen, die door loucheur in zijn plannen waren opgenomen. Waar om kon dit cijfer niet lager zijn, vooral waar de rapporteur-generaal Lam >uroux mededeelde, dat waarschijnlijk 7 milliard voldoende zouden zijn? Andere leden der commissie verlangden een nauwkeurig overzicht van het deficit der begrpoting en van dc mogelijkheden, welke hel Dawos- plan biedt. Ten slotte werd er op voorstel van Ronaudel met 166 stemmen besloten, dc plannen van Loucheur naar de regee ring voor nader onderzoek te verwijzen, voor wat betreft de niouwe belastingplan nen. Dc nieuwe t commissie van de Kamer heeft volgens Havas een motie van Vin cent Auriol aangenomen, waarin besloten wordt als basis voor bespreking te nemen de ontwerpen betreffende dc onderdruk king van belastingfraude, de op naamstel ling van aaudeelen aan tooAder en de con versie van staatspapieren. Een gedeelte van do regeeringsvoorstellen is dus in principe door de commissie goedgekeurd. Spanje In navolryng van Lccarno. Spanje wil arbi trage-verdragen sluiten. Havas deelt mede; dat Spanje op dit oogenblik onderhandelt met Frankrijk, Engeland, Portugal en Zwitserland, be treffende verplichtende arbi'rage-verdra gen, overeenkomend nut d:e. welke te Locarno door' Frankrijk, Duitsch'and, Polen en Tsjechosovak'je z'jn gesloten. Griekenland. Geen rel'eijes óp den Dodecanesus. Een Italiaanse h démenti. Do Italia ansche gouverneur-generaal van den Dodecanesus hooft telegrafisch aan den Italiaanschen gezant te Athene een démen'i doen toekomen waarin hij verklaart, dat er geen botsingen tusschen Grieken en Ital'anen hebben plaats gehad. De Italiaanscbo gezant lieeft b:j don Griekschen min ster van Birtenlandscho Zaken geprotesteerd tegen de door de bla den gepubliceerde berichten over zoodani ge bobs'neen. Do Gr'eksche rcgeerlng heer hierop ge antwoord, dat zij geen bevestiging van deze berichten hooft ontvangen, en dal z,-j een onderzoek zal insteken naar do bron, waaru't z'j afkomstig zijn. In elk geval ■is haar nog geen uit den Dodecanesus af komstige Griek bekend,, aan wien zij het verspre1 den dezer berichten zon kunnen toeschrijven. Polen. Verkorting van den diensttijd. Do chef van den genoralen staf neemt ontslag. Volgens een bericht uit Warschau heeft do Poolsche chef van den Genoralen Staf, Sosnkowski. z'jn ontslag meedoend, om dat de regeering een beperking van den militairen d'cnstt:jd wil doorvoeren, ten einde den financieelen toestand te ver lichten. Voorloopig worden 40.000 van het staande lege naar hu's gezonden, wordt voor onl>epaalden t:>d aflezen van het op roepen der liohbing 1904 en worden 2000 officieren met verlof gezonden. Rus'siu1. Verdeeldheid. Scherpe c r i t i e k te Leningrad. Afgevaardigden uit de verbonden Sov jetrepublieken zijn op weg naar Moskou, ter bijwoning van het „tweede voltallige congres dor communistische partij zonder Loniu". Het is echter mogelijk, dat het congres wordt uitgesteld, in verband niet de ver deeldheid der partij, die den leiders onge rustheid inboezemt. Deze verdeeldheid is vooral gebleken te Leningrad, waar vele, min of meer invloedrijke communisten scherpe ertiek hebben uitgeoefend op do politiek van de besturen, die het land dc ramp van een ecouomische crisis hebben gebracht. Do vóór-conferentie van de Oekraine is geëindigd met het aannemen van een mo tie (en gunste van het bestuur der commu nistische partij, waarin den communisten van Leningrad wordt verwelen, dat zij op •een scheuring aansturen. in een vergadering te Moskou verklaar de Boekarin echter, dat de tegenwoordige politieke crisis te wijten is aan de ver keerde in- en uitvoerpolitiek en dat de on gunstige handelsbalans de stabiliseering van de servonjet in gevaar brengt. China. Gebrek te Tientsin. Twee Japansche torpedojagers zijn van Port Arthtir naar Tientsin vertrokken met levensmiddelen, daar te Tientsin gebrek be gint te licerschen. De Japansche en Amc- rikaan.sohe legaties zenden levensmiddelen per auto naar de stad. Van het Vaticaan Het geheim consistorie. De toespraak des Pausen. Een particulier telegram uit Rome meldt aan de ,.Msb." bet volgende over het ge heim consistorie, waarin, gelijk bekend, tot kardinalen werden benoemd de prela ten: Gerretti, nuntius te Parijs; Gasparri, nuntius in Brazilië; Verde, secretaris van do Congregatie der Riten en O'Donnoll, aartsbisschop van Armagh. Dé Paus hield een toespraak, waarin hij o.a. zijn vreugde uitsprak over het wclsla- gon van het heilig jaar, de canonisatio der nieuwe heiligen, de missie-tentoonstelling en dc viering van het zestiende eeuwfeest vau het Concilie van Nicea. Zijne Heiligheid wees er op, hoe talrijke staten verbonden sluiten in den geest van de vredelievende aanwijzingen, gegeven en aanbevolen door den Plaalsbekleeder van Christus en den gemeenschappelijke Vader der geloovigen. De openbare diensten, zoo zeide de Paus verder, hebben met stipte nauwgezetheid en regelmatigheid bijna zonder uitzonde ring gewerkt, zelfs in do dagen, dat een misdadige aanslag gepleegd werd, waaraan Wij nog met droefheid terugdenken, gelijk Wij ons er over verheugd en don hemel er voor gedankt hebben, dat een dergelijke toeleg mislukt is, op het oogenblik, waar op do heele wereld pelgrims uitzond naar Italië en Rome. Voor al dc Ons betoonde medewerking betuigen wij Onze dankbare voldoening en Wij wenschen onze erkentelijkheid uit te strekken tot allesa wat sinds eenigen tijd gedaan wordt ten gunste van den gods dienst en do Kerk. De geloovigen uit alle deelen der wereld zullen echter uit eigen aanschouwing heb ben kunnen constateeren, dat de positie, waarin liet opperhoofd der Katholieke Kerk zich bevindt, niet die is, lyjlko over eenkomt niet het opperste gezag, waarmee hij bekleed is in oen universeele en in haar aard volmuukto gemeenschap, zooals do Kerk is, volgens haar wezen en door liaar goddelijke instelling. Gelijk do pelgrims zich'vrijelijk konden bewegen, vervolgde do Paus, zoo moesten zij ook opmerken, dat men lot den Plaals bekleeder van Ghri.stus^alleen kan naderen over den drempel, dien hij zelf niet kim overschrijden, zoolang de tegenwoordige toestand voortduurt. Na met droefheid gewag to. hebben ge maakt van den scheidingsslfttus in Chili en den toestand dor Katholieke Kerk in Mexico en gezinspeeld to hebben op do wolken, die over de verhouding met Ar gentinië, Tsjecho-Slowakije en Joogo-Sla- vlë hangen waarbij hij opmerkte, dat hij als vader van alle geloovigen in elk dier landen slechts, de eer van God en de hei lige rechten der Katholieke Kerk deed voorstaan en verdedigen zeide de Paus zich ten zeerste te verheugen over de acti viteit, in Frankrijk ontplooid door de ac tie der Katholieken en de invoering van Katliolir-k hooger onderwijs, na alles, wat door vijftig jaar laïcisme was verneiligd. Dc ii Vader sprak zijn vreugde uil ever het sluiten der concojdaten met Beieren en Polen, die kostbare vruchten zullen af werpen. Vervolgens kondigde de H. Vader voor het volgènde jaar de uitbreiding van het jubilé voor de heelo wereld aan, ter gele genheid van het eeuwfeest van den If. Franciseus van Assisië, dat met groote plechtigheid zal worden gevierd. Koninklijke Besluiten. Poster ij en en T o 1 e g r r a f i e. Bij Kon. besluit zijn benoemd tot inge nieur der telegrafie ir. J. T. Visser, thans tijdelijk ingenieur der telegrafie, en tot directeur van hel spoorwegpostkantoor no. 3 te Zwolle J. D. Udo, Ihaus hoofdcom mies der posterijen. Voorschot Rijksvergcusding aan bijzondere lagere schelen. De minister van onderwijs, kunsten on wetenschappen brengt ter kennis van do besturen der op 1 Januari 1926 bestaande bijzondere lagere scholen, die aanspraak hebben gemaakt op de rijksvergoeding, be doeld in artikel 97 der Lager Onderwijs wet 1920: lo. dat overeenkomstig hot bepaahlo in artikel 7, tweede lid, van het Kon. besluit van 4September 1923 (St.bl. no. 432), zoo lang het voorschot op de rijksvergooding voor het jaar 1926 nog niet in vastgesteld, vóór het eind van elke maand een voor loopig voorschot zal worden betaalbaar gesteld, ten bedrage van 1/12 gedeelte van hel voorschot over het jaar 1925; 2o. dat de betaalbaarstelling van dit voorloopig voorschot zal geschieden per postgiro, indierf althans het verlangen daartoo is te kennen gegeven, of anders per postcheque; 3o. dat op hel voorloopig voorschot zul len worden ingehouden de over 1924 ver haalde pensioensbijdragen op de jaarwed den van het onderwijzend en beambten- personeel en zulks overeenkomstig zijn cir culaire van 8 October 1925, no. 16605, af- deeling L. O. F. „St.crt." Arbeidstijd in wasscherijen en sirijkimichtingen. De minister van arbeid, handel en nij- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Een spoedige beslissing inzake de Mo- soelkwestic verwacht. Dr. Koch kabinetsformateur in Duitsch- land. De financieele commissie der Fransche Kamer heeft Loucheur's plannen naar de regeering teruggewezen. Het geheim consistorie te Rome en toe spraak des Pausen. BINNENLAND. De arbeidstijd in wasscherijen en strijk inrichtingen (Jsto blad). Vergadering van de Vereeniging „De Norcis" Verslag over de hearing te Washington (L. en T„ 2de blad). OMGEVING. De heer Ten Catc Brouwer (voorzitter van de Kamer vocv Koophandel en Fabrie ken in Rijnland) schrijft over de ontwikke ling der bouwmaterialenindustrie in dc Rijnstreek (Rijnstreek, 2de blad). Zal er in Hillegom een beursgebouw voor de Bollenstreek komen? (L. on T, IsU blad). Onze Geïllustreerde Partna De photo-paginu geeft o.m Eenie kiek jes van do Lorentz-huldiging to Leiden Minister Do Visser op liet Loo De Ned. Vereeniging Efficiency Dc groofe brand op een Amsterdamsclio scheepswerf verheid heeft aan hoofden of bestuurders van wasscherijen en strijkiörichtingon in alle gemeenten des rijks vergund, dat i•'•du rende hot tijdvak vau 21 December ,«t eu met 2 'Januari a.s. in hunne onderneming door arbeiders van 16 jaar of ouder in afwijking van liet bepaalde in de arlil."! n 23 én 24 der Arbeidswet 1919 arbeid wordt verricht als-volgt: van 21 tot oti niet 24 December 1925 en van 28 tót on met lil December 1925 gedurendt» ion boogie 10 uren per dag, en op Zaterdag 2 Ja nu.u i J926 gedurende Ion hoogste 8 uren per dag, zulks onder bepaalde voorwaarden Metkprijsverlaging te Amsterrfcn Naar do secretaris vau dén Amsterdam- schon Melkhandel mededeelt, is- thans de finitief besloten den melkprijs, zoowel in- als verkoop met ingang van Woensdav December met één cent Ie verlagen J. W. M. Rosier t Zaterdag is, naar „De Volk.-1.rent" nu l lt in het ziekenhuis te Zutphen' overleih n, de leer J. W. M. Rosier, hoofdbestuurslid van St. Raphael, sla I ion sfc hef le Vonh n De overledene wis oud-voorzii -r der f- deeling Amsterdam, is langen lijl be stuurslid geweesl van de vakafde lin m ambtenaren en schrijvers, maakte een In n tal jaren deel uil van de redactie-commis sie van „Het Rechte Spoor'' en was sedert 7 Dec. 1914 onafgebroken lid vn het hoofdbestuur vau Sf I' Dc Pauselijke Missisgenootschappen In een beschouwing over de cen trale missiegcnootschappen, 'gepubliceerd in „Missiewerk", maakt rector Bekkers o.m. de volgende belangrijke aanteekonmg: „Als men do lijst mol cijfers der ont vangsten beziet en ontdekt, ilul het eind cijfer der drie Werken de zes ton begint le naderen, zal men een zekere'voldaanheid niet kunnen onderdrukken. En dat behoeil ook niet: er wordt door een groot deel van ons geloovige volk geregeld on edel moedig voor de Missiën geofferd; er wordt in Nederland aan de Pauselijke Werken vergelijkenderwijze meer gedaan dan in. andere landen, Hawaï (schrik niet) uitge zonderd. En toch, als men naast de cijfer.-, do grafieken ziet, zegt men: er F iets niet in orde; .gedurende vier jaren een snelle .-.t :j- ging, dan in liet vijfde jaar sic hl.-; een kleine vooruitgang, en daarna in vier van de vijf bisdommen een duidelijke neiging om te dolen Daar weerspiegelt zich de „economischo conjunctuur" van ons volk. zal wellicht een trouw dagbladlezer zeggen. Ik ontken liet niet. Maar ik vraag: moet daar niets aan •<■- daan worden?" De dwingende kracht van die r.i.nj illustreert li ij dan door een becijfer in f. Nederland trtl ongev.-. r 1 .*<10.000 comm i- nicar.tcn. Als ik daar afreken de kinderen van 7 lol 12 jaar en d< u'onen, die zelf.- !o arm zi n om mrt geringe aalmoes aan hel Gei...-.! hap d. -i i men. dan komen er toch minsten* n millioen practisesn-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1