17e Jaargang. WOENSDAG 2 DECEMBER 1925 No. 5114 9e. Eauhohd ABONNEMENTSPRIJS bedraagtbij vooruitbetaling Sr Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, aco per post 2.95 per kwartaaL Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- ibaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- daling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd flagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 'I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet :j dubbelo van het tarief berekend. a Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur cn ver huur, koop en verkoop fO.50. nummer bestaai uit drie den. larno en de Katholieken. ior den Hilversnmsch&n .zender heeft Ktvoud mr. Kropman gedurende de [ding van deu R. K. Radio Omroep ui kort uiteengezet de beteeben;s van nderteekenipg der Locarner V-ordra- welko op d:en ze" f den dag zoo juist Londen had plaats gevonden, en het leel der Katholieken in do groole vre- weging. [gebeurtenis van gisteren vormt één de gewichtigste momenten in de we- [eschiedenis, want te Londen is nu jelegd liet resultaat van jaren vredes- laamheld door den Volkenbond. De eabond heeft zich op zeer gelukkige op het standpunt geplaatst, dat zijn aam he'd niet beperkt was tot het jhindig terrein, doch dat hij zich il en allereerst moest bezig houden di o zaken, welke de menschheid in a'gemetn aangaan. Daardoor werd a't'een de vrede tusschen de staten derdmaar daardoor werd vooral de 5 onder de volken lot stand gebracht, et is deze vredesgedachte welke giste- i te Tonden is vastgelegd en gero- eerd. inhoud van liet. verdrag is zooai's wee' wederzijdsche garantie voor de enébaarheid dm onderlinge grenzen t Westen van Europa, res ulo'ten van het verdrag van Lo- z:'D vooral: tos're ding van DuMschlnnd tot den ïhond en daarmede cotnpleteerng et groote gezin van den Bond; ooi log wordt in het Westen herleid een verdedi/ungs-oovlog, omdat allen térplicht hebben de wapens, te keeren d:en staat, die zich als aanvaller iet; i'aller is die slaat, welke z'cli niet arlr.trage onderwerpt en daarmede ij aan het derde resultaat van Lo- de verplichte arbitrage; tenslo'le: de onderlinge en weder- he garantie, welke de mogendheden r geven, dat de bepalingen van het kg zullen worden gehandhaafd. Geen kan zich willekeurig ongestraft te jé resultaten zijn verblijdend, voor doch 'n hel bijzonder voor ons Ka len. Vooreer."".t is thans een prin- aanvaard, h dwelk door don Paus lang was aangewezen: n.l. liet prin- an verplichte arbitrage. En vervol- s thans gebroken met een hardnek-' inc:ep, reeds door Pius IX veroor- n.I. de ongelimiteerde soevereiniteit alen ;s "eeds veel bereikt, doch men meene af de weg naar den vrede nu geheel s afge'egd. Er tylijft nof genoeg vre- k te doen over, niet eerst op natip- >b;ed (national1 e ontwapening) maar Fes on internationaal geb'ed. Ons Foor den vrede in e:gen land moet 'n het kader van een internationale ze ac'ie moet niet uitsluitend ne- z:jn: tegen den oorlog, maar posi- op de vorming van het vredes- der volken. Nu niet langer de de volken zelf in de vredosbe- I betrokken worden, mogen wij Ka- n'ot langer werkeloos toezien, deze actie komt de menseh zoo- |iainel:jk ais geèsteilijk in het ge- 'En bij de geestelijke vorming van heeft de Kathob'eke Kerk een mee te spreken. Het gaat n'et om I d'ngen, zooals bijv. de verte.gen- van den 'Paus on vredesconfe- (Het is nog de vraag of de Paus met de andere mo- wel zitting zou willen nemen!) liet gaat erom aan de Kerk naast mede invloed te geven hij de van het. vredesgeweten der vol- In een wereld van ernstige afdiwa- het Christendom moeten w;j onze beginselen. Op dit gebied pro- en der wereld loonen. dat er ook Jiolieke vredesleer is. Daarvoor is stud'e der vraagstukken en inter- Je actie. Beide z:,jn bet doel van de (gerichte R. K. Vredes federatie m nr. Kropman, zooals hek end, is). van gisteren was dus een "4uk- voor deu wereldvrede. De befee- a den Volkenbond is aanmerkelijk oen. Het wantrouwen, dal. wel 'der Katholieken, is gekoesterd je- insb'tuut, is misplaatst: men moet niet te veel van verwachten. Do men schitterend resultaat van het •Adswerk; doch voor ons is Looar- öaar de helft van den weg; voor [tolheken, is Locarno onmogelijk Rome. Laten wij allen medehelpen grondslagen te leggen voor «een 'Katholiek vredesgebouw. V De R.K. Staatspartij en de crisis- Over het algemeen heeft de pers waar deering voor het antwoord, dat de R.-K. Kamerfractie heeft gegeven aan den heer Marchant. De socialistische pers na tuurlijk niet. Het wordt geprezen als duidelijk en kloek, als opklarend en verhelderend den politieken toestand Zoowel naar den negatieven als naar den positieven kant bezien geeft het dan ook inderdaad een zoo klaar mogelijk bescheid, gelijk wij giste ren constateerden. Do Katholieke pers is verder vrijwel een stemmig in de meening, dat nu het woord is aan de Chr.-Historischen. Een aldus schijnt het ook in Glir. Historische kringen zelf te worden begrepen. Er verluidt n.l. al, dat daar naar een middel wordt ge zocht om het votum van 11 November prac- tisch ongedaan te maken. En men zou daar in die kringen des te eerder daartoe komen, omdat vele vooraanstaande Ghr.- Hist., men zegt: héél de Eerste-Kamerfrac tie, het met het onder leiding van#den lieer Snoeck Henkemans in de Tweede Kamer gevoerde beleid niet eens zouden zijn. Wij zullen afwachten. De algemeen dooi de Katholieken als noodzakelijk beschouw de voorwaarde, om de coalitie te herstellen, is bekend Intusschen zal onze R.-K. Staatspartij hoogstwaarschijnlijk uit deze crisis niet zwakker treden, dan zij er in gegaan is. Integendeel. In een beschouwing over het mislukken van Marchants pogingen schrijft „Het Va derland": Nu zal hem ten laste, gelegd worden van Rechts, dat hij trots alle moeite er niet in kon slagen een levensvatbaar ministerie te vorrr.en, en uit dat feit zal het noodzakelijke van het voortbe staan van de Rechtsche Coalitie wor den bewezen. Wij achten daartegen over de winst van den heer Marchant, die trouwens ook door deu lieer Al- barda zal uitgebuit worden en dat reeds is,dat ook do linkervleugel van de Katholieken zijn program heeft afgewezen, onvoldoende com pensatie. Omdat, tenminste voor af- zienbaren tijd, de Katholieke Staats partij hechter ineen zit dan ooit, en wij van opinie blijven, dat alle poli tieke berekeningen a la Heeres op uit- eenscheuring van die partij, naar Uto pia moeten vérwf zen. Wij meeuen, dat „Het Vaderland" volko men gelijk heeft! BUBTEHLAND België. De gouden roos V o or koningin Elisabeth Uil Rome wordt gemeld, dat a.s. Zondag Z. H. de Paus iit zijn privé-kapel, in tegen woordigheid van den Belgischen gezant bij liet Vaticaan, de gouden roos zal wijden, die door Z. H. aan Koningin Elisabeth van België hij gelegenheid van haar zilve ren huwelijksfeest is geschonken. Duitschland. De Hohenzoilern-kw$stie Een regeling getroffen De werkzaamheden op liet Pruisische ministerie van financiën inzake het com promis tusschen de staalsregeering en het voormalige koningshuis zijn afgeloopen. Do slaat krijgt do kroonkasteelen met de historische schilderijen en tuinen, de kunstwerken in het Berlijusche museum cd de galerij te Miinchen, de krooninsignes, de beschikking over hel Hohenzollern- museum, de huisbibliollieek en het huis archief, verder krachtens speciale bepa lingen het theater met het fonds. 111.000 morgen land en bosschen, de bebouwde terreinen te Berlijn en Potsdam, met en kele uitzonderingen, en de mijnen. Het gewezen koningshuis krijgt: een aantal kasteelen, het paleis van keizer Wilhelm I, het Nederlandsche paleis Bel- levue en Babelsherg, een aantal bebouwde terreinen, meubelen^ familiejuweelen, lan derijen en bosschen, ruim 290.000 morgen groot en 30 millioen rijksmark. Dit bedrag komt ongeveer overeen met de waarde van de landerijen en terreinen, die aan den staat komen. Dreigbrieven aan Stresemann De Berlijusche correspondent van de „Frankf. Ztg." deelt in zijn beschrijving van het vertrek der Duitsche delegatie mede, dat het uur en de nadere bijzonder heden van vertrek tot het laatste oogen hlik geheim waren gehouden, daar de familie Stresemann den laatsten tijd tal rijke dreigbrieven ontvangen moet hebben Mede in verband daarmede had men beslo ten de salonwagen vour de delegatie nie: aan den gewonen sneltrein aan te haken, maar was een extra trein beschikbaar ge steld. De*reis ging over Hannover, Aken. Luik en Ostende. Bij hel vertrek oefende de politie scherp toezicht. Frankrijk. De Senaat en Briand De republikeinsche groep uit den Fran- schen Senaat heeft beslot cl' de.nieuwe rc- go'ering gunstig te ontvangen en haar te helpen bij haar arbeid tot herstel van het openbaar crediet en het vertrouwen. De a.s. kardinaalsverheffing van Mgr. Ceretti De Barolopzettinfc te Parijs In de Fransche bladen doen verschillen de berichten over dit onderwerp de ronde, inzonderheid over de wijze, waarop'de baretppzetting zal geschieden. De Parijsche nuntiatuur publiceert ech ter door middel van de „Croix" een me- dedeeling, waarin gezegd wordt, dat geen der berichten, als bovenbedoeld, van haar afkomstig is en dat de protocolaire kwestie waarover het gaat, in studie is en de des betreffende publicaties dus voorha zijn. Vast staat, dat Mgr. Gerretti in het consistorie dat nog%deze maand gehouden wordt, zooals men weet, kardinaal gearc eerd wordt, maar dat li ij in de hoedanig heid van pronuntius te Parijs zal blijven en pas in het voorjaar naar Rome zal gaan om den kardinaalshoed in -ontvangst te nemen. Op het oogenhlik, dat hij te Rome kar dinaal gecreëerd wordt, zal hij, naar men verzekert, te Parijs uit de handen van kardinaal Dubois, in tegenwoordigheid van den president der republiek, de baret ont vangen. Het protocol, deze baret-mzoiting rege lend, is op het oogenhlik in studie, Engeland. Dc onderteckening van Locarno Het verloop der p 1 echtigh'oid De plechtigheid van gisteren was eonig in doxgeschiedenis van liet Britsche minis terie van Buitehlandschc Zaken. In het midden der „gouden-ontvangzaal" stond een tafel met 32 zetels, w «ia.romheen de kleinere tafels der secrelaftssen stonden gegroepeerd. Een derde gedeelte der zaal werd ingenomen door een verhooging met zetels. Hier hadden meer dan tweehonderd journalisten plaats genomen; daarachter stonden film-operateurs met hun toestellen; sommigen van hen hadden zelfs een plaats in de bovenramen gevonden. De Engelsche minister van Builenland- sche Zaken, Austen Chamberlain was aan het hoofd der tafel gezeten, met Baldwin aan zijn rechterhand en Cecil Hurst aan zijn linkerhand. Precies elf uur' klapte een beambte in zijn handen, waarna de lichten-worden aangestoken en de film-operateurs begon nen te draaien. Het corps diplomatique had speciaal ge reserveerde zetels. Het Britsche kabinet zat achter Chamberlain. Lady Chamberlain, mevrouw Baldwin en andere dames zaten dicht bij den minister van Buitenlandsche Zaken, die 's konings boodschap voorlas, waarin, zooals gemeld, de gedelegeerden worden verwelkomd, voldoening wordt uit gesproken over het slagen van de confe rentie van Locarno, en betreurd wordt,»dat tengevolge van het overlijden van koningin Alexandra de plechtigheden moesten wor den bekort. Nadat Chamberlain de bijeenkomst in het Fransch liad toegesproken, waarbij hij erop wees, dat de Engelschen vastbesloten zijn al het mogelijke te doen om toekom stige geslachten den rampspoed en vernie ling te besparen, welke alle thans-leven-den hebben gekend, hield Luther in het Duitsch een rede. Briand wensc.ht, evenals andere gedele geerden, Chamberlain geluk met zijn werk ter conferentie van Locarno en zijn be noeming tot ridder in de orde van den kousenband. Na Briand spraken Scialoja, Vander velde, Benesj en ten slotte Skrzyns- ki. Alle redevoeringen te zamen duurden niet langer dan 20 minuten. Er heerschte daarbij een aandachtige stilte, slechts on derbroken door het getik der filmcamera's. Chamberlain betuigde in het kort dank voor de vriendelijke woorden aan het adres der Britsche regeering. Hurst kondigdo daarop aan, dat de tekst der verdragen was onderzocht en in orde bevonden. Om 11 uur 22 werden do booglampen ontstoken en Luther zette, als eerste, zijn handteekening onder het verdrag. De Rijkskanselier werd gevolgd door Strese mann, Vandervelde, Briand, Baldwin en Chamberlain (die de gouden pen gebruikte, welke hem te Locarno was aangeboden), Scialoja, Skrzynski en Benesj. Het onder- teekenen nam slechts 7 minuten in beslag. Daarop richitö Briand zich opnieuw tot de bijeenkomst. Hij werd gevolgd door Stresemann en Scialoja. Vandervelde wees er vervolgens op, dat het initiatief voor liet veiligheidspact was uitgegaan van Duitschland, hij welke woorden Luther en Stresemann een glimlachje wisselden. Scialojo sprak namens de Italiaansche regeering zijn vreugde uit, zich hij het rroote werk van het verdrag te kunnen aafisïuiten. Dc Belgische minister Vandervelde vatlo zijn redo samen in den zin: Do volken, die door den oorlog en zijn gevolgen zijn ge scheiden, moeten weer van onder op tot elkaar worden gebracht en tot gezamon- lijken arbeid. Benesj en de Poolsche minister Skrzyns ki uitten zich in gelijken zin. Om 12 uur hield Baldwin nog een lcojte toespraak in het Engelsch. Hij heette daarin de gedelegeerden van harte welkom en zeide, dat do Britsche regeering altijd loyaal de plechtig op zich genomen ver plichtingen zal nakomen, welke naar hij hoopte, de grondslagen zullen vormen van den vrede, waarnaar dc wereld zoo lang heeft gezocht. De plechtigheid werd gesloten door Chamberlain, die den tekst voorlas van een telegram, dat aan Zwitserland zal worden gezonden om dc gemeente Locarno te danken voor de gastvrijheid, tijdens de conferentie aau de gedelegeerden ver leend. De hoele plechtigheid duurde juist iets langer dan een uur. Later werd den buitenlandschen gedele geerden een thee aangeboden in Bucking ham Palace. Chamberlain stelde hen allen aan den koning voor. De vervolging der communisten. E en'r e s o 1 u t i e van Mac Donald. In do gisteren gehouden lagerhuiszitting diende Mac Donald een resolutie in, waar in verklaard wordt, dat de actie dor regee ring, die vervolgingen uitlokte tegen loden der communistische partij, een schending was van de traditioneelo rechten: vrijheid van liet woord en openbaarmaking van 's burgers meening. Hij zeide, dat de vervolgde communisten een opvatting koesterden, in strijd met do inzichten der labours, meer zelfs dan met die der conservatieven. Hij legde er echter nadruk op, dat als het recht om meeningen uil te drukken verdween, het land geen keuze zou heb ben tusschen reactie en revolutie. Hij stélde de vervolging der commuuis-, ten tegenover de tolerantie, getoond jegens de Britsche fascisten. De secretaris van binnenlandsche zaken atnwoordde, dat een algemeeno vrijheid van spreken niet kon beslaan, daar zulk een vrijheid beperkt moet zijn door de wet ten des lands. Het was altijd een misdaad geweest to pogen, de constitutie omver te werpen door gewelddadige inconstilutioneele mid delen. Deze communisten waren vervolgd wegens een gewelddadige inconstilutionee le actie. Nadat nog verscheidene andere loden het woord hadden gevoerd, word de motie van MacDonald verworpen mot 351 tegen 127 stemmen. Een aantal liberalen onthield zich van stemming. Dc lersche grenskwestie. Een oplossing govo nvd e n? De „Daily Mail" verneemt, dat als ge volg van besprokingen tusschen Churchill, kanselier van do schatkist, en vertegen woordigers der 2 lersche regeeringen, het grensprobleem opgelost zal worden door de betaling door Groot-Briltannië van geld sommen aan heide twistende partijen. Do grens blijft zooals deze thans is. Italië, Terwijl men in Londen teekent. Volgens berichten uit Weenen heeft de Italiaansche regeering den eisch gesteld, het Wal terplein te Bozen, waarop een standbeeld van Walter vonder Vogelweide staat, te herdoopen in koning Victor Ema- nuelplein, aangezien er geen aanleiding be staat om in een Italiaansche stad een plein naar oen Duitschen dichter te noemen. Bulgarije. Grieksche represailles te Fiorina. Duizenden Bulgaarsche vluchtelingen komen over de grens. TJit Sofia wordt gemeld, dat in het Grieksch Macedonische stadje Fiorina een hom is ontploft. De Grieksche autoriteiten hebben vastgesteld, dat do aanslag door Bulgaren is gepleegd, en er zijn krachtigo weerwraak-maatregelen tegen do Bulgaar sche bevolking genomen. Daarbij komt, dat ten gevolgo van de slechte behandeling der Bulgaren door de Grieksche autoritei ten wederom duizenden Bulgaarsche vluch telingen over de Bulgaarsche grens ko men. Do pers te Sofia is over hel incident in hoogo mate verbitterd. Syrië. De opstand der Drusen. Een o m s i n g e 1 i n g s t a c t i o k. Uit Beiroet wordt gemeld, dat de om singeling door de Fransejicn van de stel lingen dor Drusen tc. Hasbaya bijna is vol tooid, en dat zeer spoedig ernstige gevech ten kunnen worden tegemoet gezien. De Franschen slaan niet toe, dat dagbladcor- HET VOORNAAMSTE NIEUWS, BUITENLAND. Het verloop der plechtigheden bij dcon- derteekening van het verdrag van Locarno te Londen. Een oplossing voor de lersche grens' kwestie gevonden? Nog steeds wrijving aan de Grieksch Bulgaarsche grens. BINNENLAND. De Kabinetscrisis In Chr.-Hist. krin gen wordt, naar verluidt, overwogen om terug te komen op het Kamervotum var» 11 November (1ste bind). Wetsvoorstellen inzake den Zomertijd Voorloopig Verslag. (3de blad). Briedée cn De Jong, de directeuren var# de Brusselsche Bank, voor de Amsterdam sche Rechtbank. (Rechtszaken, 3de blad). Uitvaart en begrafenis van pastoer Her scheit te Roclofarendsvecn (Iste bind).' respondenten de operaties gadeslaan, doolt naar het schijnt is hun plan, druk te oefenen uit Rasjaya, waar zich ecu sl< H,o macht Spahi's bevindt, en do Drusen naar Merzjajoou te verdrqijven. Te Damascus en te IToms heërscht groo- te spanning. Uit brieven, ontvangen uit Aleppo blijkt, dat ook daar do toestand err slig is. Aanvallen'op Damascus afgeslagen. Benden rebellen van 200 man hebben gedurende den nacht van 29 op 30 Nov., en op 30 November aanvallen gewaagd op do Franscho posten hij do Znid-ponrl van Damascus. Do aanvallen werden echter af geslagen. In den zuidelijken Libanon op de hoogten van Merzjajoen beeft dn Fran scho artillerie groepen vijanden in de huurt van Hasbaya beschoten. Warokko. Een spoedige vrede in Marokko? Gemeld wordt, dat Briand in overleg mot do .Spaansche regeering bereid is zoo spoedig mogeliik in Marokko vrede, to slui ten op de basis van oen international^ overeenkomst, waarhij aan do Riffi het br stuur over hun gclned zou worden gein ten. FIWI3EWLAWD De KABINETSCRISIS. MOGELIJKHEDEN. „Hel Volk" van gisteren bevat hol vol gende herieljjt: „In parlementaire 'kragen 'noot hel pej rueht, dat or gezocht zal worden naar een oplossing vam hel geschil over het "oznnt- sehan hij den H Slo-I. hierin hes',-.and, dat de m;ssie bi'i den Paus Ie Rome opge heven zou hh'iven. d>no,li dat li ern -"ui worden voorz'en door den gezant te Wee nen of d'en to Madrid tevens hij den Paus to aeeml'tixven In verhand hiermede merkt .de Haa.g- èclro redacteur v.an „De Maasbode" liet vozende on: Dat toot het herstel dar co.a'if'e- do handhaving van hel geznnlS"Hian bii het Vafieaan in oen of nnderc-m vorm roodz.a/- keh'jk is. slaat vast. Welke vorm da a rvnr zo-u zijn tc Vozen is oen zeer suV-V© kwestie, waarin hot on hot oo""»hlik b"'or '•9 zich mo' n.l te zeer in verdiepen Tm-» mors verschillende nri-n of m°or hevredi-» «rende op'oss-n^en zü-n mooeliik. wanneer de voorslemmers voor hel amendement-" Koralen tenm:nste over hun princ'pioejo bezwaren widen heen-s'appen. „Het Volk" noemt de fo.mléiioli" va,n bat gezantschap L'i den Paus met dal 'o Weenen of te Mndrd, mol evenveel of missch'en no" mat mem* reden zou men, do combine ('ie Rome-Hern kunnen noe men. welke plaatsen tenminste het dichtat bij elkaar ligCTOin. Een vergadering der tweede Kamer. Naar !n parVmonla:re kr;n"on vevwnebt wordt, zo 1. indien het rnrve1 ük IdiiVI. do Tweede Karnat -n den loop d--r voh'ondö week :n oorbare vergadering biiernknntOii lor behandeling van e enige vr.fcvmlwpr-« pen, welke voor 1 Jamrwi 1920 mne'fn 7,'j.n afgedaan, met hel oog op legen dal tijdstip nf'oopondo h-rnvinèn. Koninklijke Besluitén. Notariaat. Rij Kon. besluit is bona and lol nol,ai, binnen het ar.ondi 'ment Zuiphcn, «ér slandp'aa's rle genuenlc Bor ulo G. D. Verwey, oandidaaf- not •iris te Torberg.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1