Jaargang.
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1925
No. Ö1IU
jONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal,
e Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
per post I 2.95 per kwartaal,
ïïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
ad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlentlën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend. a
Kleine adverlentlën, van ton hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur cn ver-
huur, koop en verkoop IO.50.
nummer bestaai uit drie
len.
ociale en politieke actie.
|H-K. Werkliedenverbond geeft in
ptreden blijk van een juisten, een
ja kijk op de werkelijkheid,
jb.v. bet verslag leest van de deze
gehouden vergadering vindt daarin
rrti wat onze bewering bevestigt,
b.v. zoo juist gewezen op de
ha, die te vreezen zijn van een sa-
in de regeering met de S. D. A. P.
f werd ook heel terecht gezegd, dat
je politiek zich met sociale orgaui-
hezig houdt, deze laatste ook de poli-
uit bet oog mogen verliezen,
laatste willen wij gaarne onderstre-
lieke cn sociale „actie" moeten ge
en blijven. Maar in de sociale orga-
i mag moet soms politieke voor-
worden gegeven in die kwésties van
jitiekv welke ook sociale kwesties
irij zien, hoe de sociale organisa-
ij S. D. A. P. zich in dienst stellen
politiek, dan kunnen de Katholieke
organisaties de politiek niet geheel
als iets buiten haar om beschouwen!
voorschriften inzake
hg van politiek en sociale actie
o.i. geenszins in, dat in de sociale
«lies niet zou mogen worden gege-
j politieke voorlicht» rr- welke wij
politieke voorlichting, voorzoover do
hot nuttig en noodig ma
iled niet lokaal, maar na-
i a a 1, zal niet gemakkelijk nadeel
voor onze eenheid maar-kan-o.i.
voor do Katholieke zaak zijn.
BUrTEÜLAlSD
Duitschlanri.
Duitscbland en Locaruo,
Lo earn o-w Ct in t woede
lezing aanvaard.
zitting van den rijksdag van glta-
in tweede lezing van de Locar-
artikel 1 dat het aanvaarden- van
ei dispact en de arbitrage verdra-
islateerf, met 271 tégen .1.59 stem-
ngenomen.
Du'tsoh-natiónalende communis-
völkischen, de "nationaal-socialis-
een gedeelte der -economische ver
ft hebben tegengestemd,
de stemmino- over artikel 2, vol-
'twelk Duitscbland tot den volken-
letreedt stelde afgevaardigde Leich-t
volkspartij) de volgende motie
De rijksregeering wo"dt verzocht
emachfcifing vam artikel 2 slecffts
te maken, wanneer door m'euwe
Ie opvatting der regeeri n,g bev-estigd
dat men de nog hangende vraag-
vooral de kwestie der politiek in
door een .vredelievende overeen-
Qg tracht op te lossen,
Leic'ht verklaarde verder,
j'n vrienden z'ch bij de slemming
'tikel 2 van stemmen zouden ont-
kan eerst bij de derde lezing
dag in stemming gebracht worden,
blijk werd daarna gestemd over
wrstel der Duitsch-nationalendie
tt. 2 den volgenden passus wilden
m: voor de toetreding van Duifcsoh-
ol den volkenbond) is een bijzon-
noodig. Het Duilsch-nationale
werd met 242 tegen 169 stemmen
totkpudingen verworpen,
motie der economische vereniging
met 245 tegen 170 stemmen en 19
verworpen.
fl 2 werd dan aangenomen even-
tel 3 volgens hetwelk de wet daags
t aanvaarden van kracht wordt.
Bede was do- tweede lezing geëin-
rijksdag ging om 8 uur in den
(Vrijdag) .voortzetting van de
de Locarno-wot.
Frankrijk.
Herriot slaagt ook n et.
■veer een poging van
Br land.
M beeft zijn opdracht tot liet vor-
een nieuw kabinet niet aau-
^ar hij geen medewerkirg van de
J1 ken krijgen.
Mie gisteravond opnieuw op het
ontboden, heeft de opdracht tot
van een nieuw ministerie
en zou hedenochtend zijn
P aan president Doumergue me-
pj wordt, dat Briand spoedig zijn
hebben .samengesteld. In ieder
r. kt hij naar Londen ter "on-
'n? van liet verdrag van Lo-
Tschitscherin naar het Zuiden.
Tschitescherin is gisteren om 5.35 uur
te Parijs aangekomen. Hij is niet voorne
mens zich in de Frausche hoofdstad op te
houden, zooals hekend, reist hij naar het
Zuiden, waar hij een kuur zal doen.
Engeland.
De onderteekening van Locarno.
De ministers komen wol naar
Londen.
Als vaslslaand kan thans worden aan
genomen. dal liet verdrag van Locarno op
Dinsdag a.s. door bijna alle. wellicht alle
ministers, zal worden geteelcend, die hot
to Locarno Ir ebben geparafeerd.
In verband met het overlijden van ko
ningin Alexandra moest de Engelschc re
geering vele daden van gastvrijheid ach
terwege la (en. vele feestelijkheden afzeg
gen. In offciecle kringen is men er ten
zeerSte mede ingenomen, dat desondanks
de vreemde staatslieden hun voornemen
zullen uitvoeren en na,gr Londen komen.
Hoewel het banket in Buckingham palace
niet doorgaat, zal de koning, naar verluidt,
de gedelegeerden toch ontvangen. Verder
zullen de premier en de minister van Bui-
tenlandsche Zaken een feestmaal aanbie
den.
De begrafenis van koningin Alexandra.
De tocht naar Londen.
Het s bof feljk overschot van Koningin
Alexandra is gisteren overgebracht van
de kerk te Sandringham naar het station
-te Wolferton, waar de kist in den trein
naar Londen werd geplaalst. Na een kor
ten dienst in de kerk werd de kist op een
affuit geplaatst met den koninklijken
standaard der konmgin-mocder bedekt.
Grenadiers Repen naast de affuit, die door
zes paarden werd getrokken D'rect daar
achter liep de koning met zijn drie zo
nen, den prins van Wales, den hertog van
York en -prins Henry, voorts prins Olaf
van Noorwegen, Koningin Mary volgde
met dén koning en de koïiing'n- van Noor
wegen per rijtuig. Daarop volgden te voet
de mannelijke leden van de hofhouding on
per rijtuig de vrouwelijke leden. De lan
delijke adel volgde grootendeals te voet
evenals alle pachters en werkl'eden, tot
de meest nederige,der koninklijke land
goederen.
De afstand tot St. Jean bedraagt ca.
drie mijlen, de wegen waren met sneeuw
bedekt. Duizenden uit de omgeving, die
geen recht op het volgen in den sfoet kon
den doen geMen, stonden langs den weg
geschaard. Aan het station Ie Wo1 ver ton
fungeerde als .eerewacht een compagive
der plaatselijke territoriale troepen. Bij
het naderen van den stoel speelde bet mu
ziekcorps de,n treurmarsch van Ghop;n.
Terwijl do koning en de prinsen het hoofd
ontblootten, werd de kist in het salonrj-
tuig gepTaafst. Daarop beslegen'de leden
van de koninklijke familie d'en trein en
de re's naar Londen nam oen aanvang.
Na de aankomst fe Londen werd het lijk
overgebracht naar de koninklijke kapel >'n
het Sf. James Paleis. De laatste t'oeboreid-
selen werden getrofen voor den.tocht op
heden naar de Westminster Abbey, waar
de lijkdienslen zullen worden gehouden.
De veroordeelinq der communisten.
Een protestmotie van de
L a b o u r-p a r t ij
Tscli'tscherin i.s gisteren om 5.35 uur
ben een motif- ingcd'end, waar:n zij tegen
de v er o o wie el in g der communisten pro-
testeeren. Deze motie zou Dinsdag in be
handeling komen.
Motie van wantrouwen.
In de gisteren gehouden zitting van het
Lagerhuis stelde de vroegere m'nis'er van
Arbc'd, Shaw, een mobe van wantrouwen
in de regeering voor, aangezien het haar
tot nu toe niet 'was gelukt, de werk'oos-
heid te bestrijden Shaw bstite'de de ver
meende vennindering der werkloosheid
als een onjuistheid. Feit is. dat on het
oogenhlik in Engeland één en een kwart
millioen werldoozen zijn.
Marconistensiakinq.
Alle marine-marconisten zijn in staking
gegaan als protest tegen de voorgestelde
loonsverlaging Bjna 5000 stakers zijn b:j
dit conflict betrokken, waarvan de meesten
in dienst zijn bij-de Marconi-Ma a'1 u ap-
pij en de Radio-Maatscbaapij.
Oostenrijk.
Dc confiscatie van het vermogen der
Habsburgers.
De Oostenrijk,sclio Katholieke vo'los
bond heeft door een comnvssie van drie
hoogleeraren een rapport doen opsle'len
over de vraag, of de confiscatie van het
Habsburgsche vermogen in overeenstem
ming met het recht is.
De professoren zijn tot do gevolgtrek
king gekomen, dal.zulks niet het geval is
en dat wel degelijk privébezit door den
staat in beslag is genomen.
De oorsprong van dit vermogen wordt
terug-gevoerd 'tot Frans van Lotharingen,
echtgenoot van Maria Theresia,' dip een
vaandelfonds gesticht heeft, waaraan be
zittingen werden toegevoegd, die uit privé
bezit in Lotharingen kwamen. Dit fonds
had bij zijn "dood reeds een waarde van
18 mïllioen gulden. Op grond van een
en ander sprak de commissie zich ten
gunste' van restitutie aan de wettelijke
eigenaars uit.
Egypte.
De politieke toestand.
Aan den vooravond van
b e 1 ït li g r ij k e gebeurtenissen.
Uit Kaïro wordt gemeld, dat allerlei ge
ruchten de ronde doen en dat men alge
meen den indruk heeft aan den vooravond
van politieke gebeurten:ssen Ie staan.
TJoessoef Kemal, die Zondag naar
Alexandria gegaan is om den koning een
memorie van de leidende prinsen te over
handigen, die de leden van het vori -ü par
lement s'eunen, is naar Kaïro terugge
keerd en meldt, dat zijn ontvangst door
den koning onwelwiDe id was. De prnsen
z'ju thans voornemens een ppenbare pro
clamatie uit te vaardigen zoodra de koning
uit 'Alexandrië teruggekeerd is.
De Egyptische premier overleden.
Met enko1evwoo'xlen 'is reeds eemeld.
dat Ziwar Pasja, de opvolger van Zng'jpel
Pasja, na een ambtsduur van juist een
jaar is overleden. Tn een moei1 ij ken t:jd
kwam hij aan het bewind, in de dagen
dat de verhouding t use eb en Kaïro en
Londen zeer gespannen was Downiug-
street had immers een aap lal strenge
eischen geste'd in verband met den moord
op den ..Sirdar", Sir Lee Slac.k. De re-
göering-Zaeloel weiigevdo ovenwei eew'ge
verantwoordelijkheid Ie aanvaardenvoor
.dezen ,aans1ag en trad af.
'Koorng Fooad gaf daarna aan Ziwar,
toenmaals president van den Senaat, op
dracht een nieuw kalrueMe vormen,
waarin deze spoedig slaagde, zoodat trj
reeds op 25 November van het vorige iaar
zün ministerie, aan bef parlement kon
voorstellen. Sindsdien heef' Z:war oen
moeilijke taak eehad; achtereenvolgens
traden versclrllende ministers uit de Te-
geering.
N:et minder tegenstand ondervond z:ia-
voornemen, radicale veranderingen aan te
brengen in de weevinggbureaux. In z;jn
laatste dagen heeft Z'war nog te kampen
gehad met he' ..officieure" pavlement, de
sob are ontevreden on en aanhangers van
ZngViel Pasia.. 'dn'e in een hotel Ivieên-
kwamep ep padien moties vap wantrou
wen in de regeering ter kcvörti0 r ,n den
koning brachten.
Siam.
De Keninq van Siam overleden
Zijn levensloop
Uit Bangkok wordt gemeld, dat de Ko
ning van Siam is overleden. Hij is opge
volgd door een jongeren broer, prins Pra-
jad Hipok.
De thans overleden koning van Siam,
Maha Vajiravudh, volgde in 1910 bij het
overlijden van zijn vader, Chulalongkorn,
dezen, op. In 1917 aanvaardde deze den
titel van Koning Rama VI. Hij deed veel
voor de ontwikkeling van den militairen
geest bij zijn onderdanen, o.m. door do
bevordering van het padvinder-wezen. Of
schoon in naam onafhankelijk vorst, stond
de koning volmaakt onder Franschen in-
schen invloed, zóó zelfs dat hij in 1917 den
oorlog verklaarde aan Duitscbland en
Oostenrijk Dit leidde tot interneering van
de Duitscbers in Siam, die werden opge
zonden naar Britsch Indië en daar gevan
gen gehouden. Zelfs gingen er Siameezen
meevechten in Europa.
Siam was dan ook vertegenwoordigd te
Versailles.
China.
Tsjang-Tso-Lin in Moeilijkheden
Zijn onderbevelhebbers
komen in opstand
Er heeft fn den militairen toestand een
belangrijke verandering plaats gegrepen.
De algemeene opmarsch naar Tsjili heeft
de positie van Tsjang-Tso-Lin bedreigd en
geleid tot opstand van een zijner voor
naamste bevelhebbers, die zich bevindt te
Lotsjau, aan den spoorweg Tientsin-
'Moekden, 112 mijl Van Tientsin. Dit op
treden heeft navolging gevonden bij den
Toegoen van Tsjili, die ztch onafhankelijk
van Moekden heeft verklaard. Door don
inval der Honantroepen in Sjantoeng, is
ook deze provincie buiten het gezag van
Moekden gekomen. Het gevolg is, dat
Tsjang-Tso-Lin het gehcelc gebied, binnen
den groolen muur gelegen, heeft verloren,
terwijl volgens de geruchten zelfs zijn po
sitie in Mandsjoerije precair is geworden.
Thans wordt de toestand beheerscht door
Feng-Hoe-siang en zijn handlanger, den
toepan van Honan, wiens troepen Sjan
toeng bezeilen. De toegoen van Tsjekiang,
die den huidigen strijd met Woe-Pei-Foe
is begonnen, raakt op den achtergrond, nu
Tsjang-Tso-Lin is geelimineerd. Het blijft
fe bezien, of do andere bevelhebbers de
strijdbijl zullen begraven, dan wel of zij
eveneens den strijd om de oppermacht zul
len aanbinden.
Reuter meldt nog, dat de christen-gene
raal Feng-Hoe-Siang medewerking zoekt
uiet de jong-Moekdenscho partij, die
den zoon van maarschalk Tsjaug-Tso-Lin
heeft aangezocht haar leider te worden.
Uit Peking wordt nog gemeld: De leider
van Woe-Pei-Foe's, aanhangers te Peking
is gearresteerd. Een divisie on een brigade
van het leger van Feng-Joe-Sjiang zijn
Poking binnengerukt.
In verband met dc muiterij onder do
troepen van maarschalk Tsjang Tso Lin
is in Moekden de staat van beleg afge
kondigd.
ROELOFARENDSVEEN.
PASTOOR W. I. M. HERSCHEIT t
Hedenmorgen om 6 uur is iu het St. Ja-
cobusgesticht te Roelofarendsveen overle-
dèn de Zeereerw. heer Pastoor W. I. M.
Herscheit.
Pastoor Herscheit, die sedert 1905 her
der was der parochie te Roeloafrendsveen,
had 1 Juni j.l. op zijn verzoek als, zooda
nig ontslag verki-egen.
Pastoor Herscheit was geboren in 1852
en priester gewijd in 1877.
De overleden pastoor heeft zijn priester-
take taak vervuld met voorbeeldigen ijver
en heilige plichtsbetrachting, als man van
veel gebed en veel arbed. Bij allen, die hem
hebben gekend, is zijn nagedachtenis in
hooge eere.
Roelofarendsveen heeft veel, heel veel
aan pastoor Herscheit te danken!
Pastoor Herscheit, die van plan was een
welverdiende rust te gaan nemen^in Den
Haag, is echter nog voor zijn ontslagname
ongesteld geworden, hoeft eenigen tijd ver
toefd in het St. Elisabethsgesticht te
Leiden, doch had onlangs zijn in
trek genomen in zijn geliefd S(. Jacobus-
gosticht te Roelofarendsveen, waar hij nu
is overleden.
De M ion zallen worden gezongen Dins
dagavond: de Uitvaart en Begrafenis' is
Woon sd a gmorgen
FIMWEWLftMD
De KABINETSCRISIS.
Standpunt van de S D A.P. in de crisis.
Het Partijbestuur der SD.A.P. heeft
met de S.-D. fracties in de Eerste en Twee
de Kamer en het bestuur van het N. V. V.
vergaderd, ter bespreking van de crisis.
De Partj-secretarisde heer C. Werkho
ven, dee't in ..Het Volk" thans liet volgen
de over de 'bijeenkomst mede:: ..De prin-
cip'eele vraag, of de S.D.A.P. bereid is
mede te werken tot de vornvng oener re
geering, werd, mot verwijzing naar de
desbetreffende congresresolutie, bevesti
gend beantwoord. De nadruk werd echter
g^egd op liet program waarop evenluoelo
samenwerking met andere parliien in
rasu de R. K. Staatspartij en den Vrijz.
Dem, Bond zou kunnen worden verkre
gen.
Een voorontwerp voor een werkprogram
om te dienen bij eventueel overleg met an
der partijen, werd vastgesteld. Moch'en
deze partijen daarop verder ingaan, dan
zal TTo eindbeslissing in handen geeovon
worden van een op korten term;jn bijeen
te roepen buitengewoon congres van de
Partij."
Oordeel van hei Kamerlid v. Rijzewijk.
Voor de P» -K. k'osvereen!ging te Til
burg heeft de<zer dagen, aldus lezen wij
in „De Tijd'', het Tweede Kamerlid J. van
Rijzewijk over de regeeringscrisis gesnro-
ken.
Do heer Van Rijzewijk aohlle hel, vol
gens liet verslag van groot be'ang, dat de
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND
De Locarno-wet in tweede lezing door
den Rijksdag aangenomen.
Ook Herriot slaagt er niet in een
Fransch kabinet te vormen. Briartd op
nieuw Kabinetsformateur.
De koning van Siam overleden.
Tsjang-Tso-Lin geraakt in moeilijkheden
De gevolgen van den storm in het buiten
land. (Buiténlandscho Berichten).
BINNENLAND.
De Kabinetscrisis. De S.D.A.P. prin
cipieel bereid mede te werken aan de vor^
ming eener regeering (1ste blad).
Vergadering R.-K. Werkliedenverbond
(3do blad).
Vergadering R.-K. Vrouwenband in het
Bisdom Haarlem (3do blad).
Eenige bepalingen uit de overeenkomst
DuitschlandNederland (lsto blad).
Nadere-berichten over de gevolgen van
den storm van Woensdag (Gemengde Bin
richten 3do blad en Laatste Berichten)
De arbeid in broodbakkerijen (isle blad)
OMGEVING.
Overleden is de Zeereerw. heer pastobr
W. I. M. Herscheit, ein.-pastoor van Roe
lofarendsveen (lsto blad).
Onze Geïllustreerde Pégina
Do photo-pagina geeft o.m.: Do offi-
cieele opening van den R.-K. Radio-Ornv
roep Een bespreking tusschen Mr. M;ir
chant en ir. Albarda Hot raam in
St, Janskerk te Gouda, een oud geschenk
van Leidon, dat nu door door Leiden ig
gerestaureerd. Kiekjes van liet smok
kelen aan de grens.
R.-KathoMeken thans vrijheid van han le
ien hebben gekregen en wat de oplossing
der crifl:s aangaat, meende de spreker,
dat do kans op een clcrnoora':sche regee-j
ring groot is. Betreffende de door mr.
Marchant vooreesle'do sarfippwerk'n'' van
KaUiolifiken, Sociaal- en Vrp'zinn:c-dr\mo-
erafen merkle spr. on, dat dit voorstel Ie
vroeg is gekomen. Thans moet mr. Mar-'
clvant, nu hem de opdrnolif is rrr>rr0von <0|,
lief formeeren van een paFemenfïlir kabi
net, maar zien wat lvj doel Sn- bel wij-
fe'd'e het echter of lvj slagen zal.
De invloed van de Katholieken za.l iu-
tusschen groot hl'jvén, óók al werken ?ij
niet mede, zpuV spr aan een pnr'emcn-
tair kabinet. En eerlang znMen- mogel'lk
do Cltr -Hisl om bet herstel der Coalitie
verzoeken, wijl z;j vnu hun eigen houd'ng
het mees'o nadeel znMen ondervinden.
Want Int 110" toe was dn flonülic vrv,T
hen, aldus het Kamerlid, voordeeüg,
vaak ten koste van do belangen der Kallio-
bkon, die den vrede wilden bewaren.
Een Mlrhaël-istische motie.
De club St. Michael te ITlreeht heeft na
een inleiding van den lieer H. van den
Braken, waarin li ij constateerde, dat liet
voor de Katholieken liet best is naar do
democratische zijde uit te zien en dat wij
geen Mussolini maar ook geen Colijn wen-
schen, met kleine meerderheid van stem
men een motie aangenomen, waarin do
wenschelijkhoid wordt uitgesproken dat do
B.-K, Staatspartij do door Mr Marchant
gpzoclite samenwerking in ernstige overwo
ging neme."
Wat is een parlementair Kabinet?
De Rotterdammer (A.-R.) schrijft:
„Mr. Marchant heeft niet opdracht tot
do vorming van een minderheidskabinet,
ook niet voor een zakenkabinet, maar een
parlementair, d.i. een meerderheidskabi-
not."
ellt anti-rev. orgaan vindt oen weerleg
ging vari deze'bewering in hot volgendo
bericht uil Den Haag in „De Maasbode"
van Woensdag.
„In parlementaire kringen vestigt men
er onze aandacht op, dat een parlementair
kabinet een kabinet is, dat zijn steun zoekt
in partijen in het parlement. Het kan dus
zijn zoowel een meerderheids- als een min
derheidskabinet. Indien het is een mcor-
derheidskabinet, dan moet het in de Kamer
van 100 leden op den steun kunnen reke
nen van zooveel partijen, te zamon 51 le
den tellend of meer. Is het een minder
heidskabinet, dan is het niet noodig dat het
steunt op een meerderheid in do Kamer.
In de tegenwoordige politieke constella
tie denkt de heer Marchant zich blijkens
zijn redevoering een meerderheidskabinet
steunend op 30 Katholieken, 24 soc.-dem.
en 7 vrijz.-democraten.
Een minderheidskabinet zou er een kun
nen zijn, dat enkel steunt op de scociaal- en