I Leidsclie Couranl"
vvaede Blad
rijdag 30 October 1925
Vernedering en Opgang.
„SANS-SOESSI".
1)5 na de woelingen der lGe eeuw de
loederen weer eenigszins tot rust be
nnen te komen, als na het Concilie van
rente de Kerk, vertrouwend op haar in-
■rlijke kracht en haar wereldhistorische
«ping een zuiveringsproces heeft ge-
juden, ontdekken we weldra overal de
>kcnen van een krachtig reveil. Tal van
mnen en vrouwen, wier grootouders
iQ bet katholicisme waren vervreemd
■raakt, zoeken weer do altaren der Moe
rkerk en ondanks allerlei tegenstand en
iJerdrukking belijden zij weer frank en
er het Roomcshe geloof. Vooral geduren
de* eerste helft der 17de eeuw. En de
jgang van onzen groolsten dichter
nóst van den Vondel, is wel het feit, dat
i veelvuldig voorkomende mentaliteit
presenteert en mede kleur geeft aau de
dluurgeschiedenis dier dagen.
Want men denke niet clat Vondel's ovcr-
jjt op zichzelf stond. Rond Vondel
haarden zich meerdere personen van
items en verder talloos velen wier na-
niet genoemd worden in de geschiede-
der cultuur, maar wier gezindheid de
i,r vormde, waarin ook Vondel's over-
jog moet worden gezien.
Het was voor deze mensclien, onder
menscbelijk opzicht, niet gemakkelijk,
eer hun schreden te wenden en de oude
jrbeden te belijden.
Pe prachtige middeleeuwsche heiligdom
waren ontvreemd; nieuwe bedehui-
te bouweu en deze even waardig en
room in te richten tot woonplaatsen van
a Christus Eucharisticus, was hun in
ir dan één opzicht onmogelijk. Ze
resten zich behelpen met schuur- en
lderkerken en zorgvuldig alles vermij-
wat de overheerschende minderheid
schijn van aanlieding kon zijn, hun
ijde bijeenkomsten te verhinderen.
Haar toch, er was een beloftenvolle op-
i van Roomscb leven,
oen kwam het Jansenisme, de opkomst
de Clerezy, die door de regcering sterk
gunstigd werd tegen de Katholieken,
en word gespleten wat bijeenbehoorde
in éénheid van geloof en liefde machtig
d kunnen worden.
En daarna kwam ook de 18e eeuw met
ar plat en nuchter rationalisme, dat
Dgzaam invretend en doorvretend gif,
misschien veel meer dan alle narig-
den uit het Reformatietijdperk een doo-
nden invloed had op het godsdienstig
'en.
hderdrulct dooi' hot staatsgezag en
kelmatig geïnfecteerd door anti-gods-
instigo denkbeelden, vervreemdden juist
Roomsche intellectueelen van het oude
Wat er overbleef was weinig meer
een onontwikkelde massa en een aan-
ijverige priesters, die onder de meest
gunstige omstandigheden en veelal in
e stilte bun best moesten doen, om de
mmele en verstrooide kudde bijeen te
udeo.
Indien ook hier bet woord van toepas-
ig is, dat de zonden der vaderen geboot
eten worden tot in het dorde en vierde
Jacht, dan waren die zonden wel zwaar
feest.
Bet tijdvak der Fransche Revolutie en
het mlnsï dat van Napoleon, hoo duis-
ook onder maatschappelijk opzicht,
weer vrijheid van godsdienst inluidt,
Egt eenige verademing. En vooral ko-
ig bodewijk Napoleon, trouw zoon der
tk, deed gedurende den korten tijd zij-
legeering hier te lande alles wat in
macht stond, om den Katholieken hier
hand boven het lioofd te houden,
verrezen weer kerken. Wel 'waren
z.g. waterstaatskerken, waarvan
maximum-grootte bij de wet was be
id, waarbij geen rijzige torens zich vrij
hemel machten beuren. Maar toch, er
imen weer kerken, en teekend is, dat
te Leiden tusscken 1835 en '40 de drio
ichtekerken werden gebouwd en daar
door allerlei zolderkerkjes overbodig wor
den. Ook in Den Haag kent men uit dien
tijd do „waterstaatskerken" aan den
Boscbkant, in de Assendelftstraat,* enz.
Deze kerken zijn de symbolen van het
Roomsche leven: vrijheid onder zekere wet
telijke beperking, terwijl ons land feitelijk
missiegebied was, maar waar nu ten min
ste, anders dan in de 17e en 18de eeuw,
de missie weer vrijelijk mocht worden be
oefend.
Maar volledige godsdienstvrijheid komt
in 1853, bij het herstel der Bisschoppelijke
hiërarchie, als ons land weer verheven
wordt tot Kerkprovincie.
En toen de tijd rijp was, waren ook de
groote mannen daar, die nu pas eerst bun
zorgen ernstig konden wijden aan 't op
heffen van liet Roomsche zelfbewustzijn.
We noemen Mgr. Broere, Jos Alberdingk
Thijm, den bouwmeester Cuypers en zijn
vriend Victor de Stuers. Hun edelste ga
ven en beste krachten gaven deze man
nen aan liet werk der emancipatie en om
leven en daden van Roomsch-Nedorland
weer te doordringen van den sensus ca-
tholicus. Lange jaren schrijft Thijm om
zijn volk te bewijzen dat het een onmis
baar en zeer groot aandeel heeft aan de
geschiedenis dor Nederlandsche cultuur.
En Cuypers bouwt! Overal in den lande
bouwt hij zijn prachtige kerken, en de rij
zige torenspitsen dragen hoog het kruis,
het eeuwige symbool der mensehlieid, door
Christus geheiligd, om door strijd en lij
den tot vrede en geluk te komen. Niet hoog
genoog e schatten is de invloed welke Cuy
pers en zijn eerste leerlingen en navolgers
gehad hebben op den innerlijken groei van
hef Roomsche leven. In deze weidsehe hei
ligdommen. die wilden aansluiten bij de
middeleeuwe traditie. gevoelde men
weer do vrijheid, zooals die er was voor
do Reformatie. Al deze kerken getuigen
van Roomsche bewustwording en verdie
ping van 't godsdienstig leven. Onze eere-
diensl kon zich onder de statig rijzende ge
welven weer in al zijn schoonheid en Iu:s-
ter ^ontplooien. Hol Katholicisme eischt
lucht, ruimte, vrijheid om in volle schoon
heid uit te groeien om hartenverwinnend
en wereld veroverend te zijn.
O, ik weet wel, dat Cuypers in zijn Neo-
Gothiek veelal gebruik maakte van de con
structieve vormen der middeleeuwsche Ka-
thedralenbouwers en hem dit door men
sclien van beperkt begrip als een soort te
kort word aangerekend. Maar de besten
zagen verder en beter.
„De wijze bouwmeester" noemj Diepen-
brock hem in 'n opstel van 1895 en hij
verklaart daarin, „dat latere tijden de be
wondering van den zijne zullen overstralen,
daar zij groofer zal zijn en gelouterd door
het reiner begrip van wat deze zeldzame
man voor de cultuur der toekomst zal
Mijken te zijn geweest.
Een volgend geslacht zal in hem 'peren
den voorspeller' van wat het tot zijn beste
bezit zal rekenen; een volgende periode
zal hem dankbaar gedenken als den inlei
der van de herleving der bouwkunst in
Holland.
De verschijning van Cuypers en naast
hem die van Alberdingk Thijm is in het
droge, burgerlijke, academisch-pedante
Holland bef morgenrood eener wederge
boorte."
Aldus schrijft Diepenbrock.
Veel, zeer veel is er veranderd, sinds dit
voor 30 jaren geschreven werd. Tal van
architecten zijn gekomen, die den ouden
wijzen bouwmeester gekend hebben en
van zijn beginselen uitgaande nieuwe we
gen hebben gevonden Een school jongeren
is opgegroeid, die hem niet meer als
grijsaard van in de 80 over de hooge stel
lages zagen loopen en daar zijn aanwijzin
gen hoorden geven. Er zijn jongeren die
hem nooit persoonlijk gekend of gezien
hebben, maar voor bun oogen staat hij
als de verlossende genius van den Room-
selien kerkbouw Door Cuypers' 'princi
pes is het mogelijk geworden dat het
herlevend Katholicisme van thans zijn
eigen schoone vormen vindt.
Er bloeit in Holland een nieuwe kerke
lijke bouwkunst.
Maar laten we dit even vaststellen: dit
alles zou niet mogelijk zijn, indien er
niet was een expansie van Katholiek
leven, een dieper heieven van de liturgie,
een inniger en vromer aanvoelen van do
groote Christelijke waarheden. En deze
bewustwording van den sensus catholicus
slaaf in innige wisselwerking .met de
ruimten van schoonheid door Cuypers en
de zijnen geschapen.
De zucht naar nieuwe schoonheid, nieu
we afstraling der eeuwige waarheid, die
rekening houdt met de eischen van liet
moderne leven en dit zijn passende vormen
wil geven en wederkeerig den stijl der
moderne gedachte belichaamt, doordringt
heel de Roomsche gemeenschap.
N. J. H. S.
Gemengde Berichten
Verraderlijke aanval.
Men meldt ons uit Den Briel: De heer
Je de Vries, kassier der Boerenleenbank
te Rockan.io is Woensdagavond op verra
derlijke wijze aangevallen en op het kant
je af aan den dood ontsnapt. Toen hij
zich te ongeveer kwart over tienen te bed
had begeven, werd er eensklaps hard ge
beld. Weinig gesticht over dit late bezoek,
stond hij op en vroeg door het raam wie
er was. Hij kroeg geen antwoord, maar
wel klonk er 'plotseling een schot. Een
kogel vloog door de ruiten en rakelings
langs zijn hoofd. Doodelijk ontsteld snel
de de heer Do V. naar binnen en ging
eenige buren waarschuwen. De politie
werd dadelijk met een en ander in kennis
gesteld, maar is er tot heden toe niet in
geslaagd den dader to vinden.
Vechtpartij
Bij een twist te Almelo is de reiziger in
naaimachines, J. H. B„ door den chauffeur
I). L. zoodanig op zijn hoofd geslagen, dat
hij achterover op de straatsteenen viel en
daarbij een schedelbreuk bekwam. Zijn
toestand is ernstig.
Tergelijke baldadigheid.
Mej E. G. wonende aan den Akerdijk
in do Haarlemmermeer voer met een roei
bootje in de Ringvaart nabij haar woning.
Een zevental opgeschoten jongens, die
daar op don weg vertoefde en de vrouw
in het roeibootje, zagen, begon haar met
steenen te bekogelen. Een der steenen
kwam tegen haar bril terecht, waardoor
het brillcglas versplinterde en zij verschil
lende kleine stukjes glas in het oog kreeg.
De vrouw moest zich onder geneeskundi
ge behandeling stellen en zal vermoede
lijk liet oog moeten missen.
Het s.s. „Andijk" in nood.
Volgens een draadloos bericht, via Va-
-lëntfa-eiland ontvangen, verkeert het
stoomschip „Andijk" in nood.
De positie van het schip is onbekend.
Nader wordt gemeld, dat het s.s. „Ame
rican Merchant", dat tusschen New York
en Londen een passagodienst onderhoudt,
op weg is naar de aangegeven positie van
de „Andijk". Dit schip zou de „Andijk"
vermoedelijk in den vooravond, om circa
9 uur hebben bereikt.
De „Andijk" bevindt zich op 47 gr. 42
min. N.B. en 30 gr. W.L.
Deze positie is in den Atlantischen Oce
aan ongeveer halverwege Amerika en Eu-
geland.
Naar de directie meedeelt, is het s.s.
„Rotterdam" van dezelfde maatschappij
in de nabijheid van het in nood verkee-
rend schip. Het blijkt, dat de „Andijk"
een. defect heeft aan liet stuurtoestel.
De „Andijk" behoort toe aan de Hol-
land-Amerikalijn en is 6292 bruto ton
groot Op 19 October is hel schip van
New York naar Rotterdam vertrokken.
Brand.
Om half vier Donderdagmiddag brak
brand uit bij de firma H. F. Paulen, Kou-
denhorn C, te Haarlem, fouragehandclaar.
De vlammen sloegen over naar de kolen
bergplaats van den brandstoffenhandelaar
Drupsteen, aan de Bloewertsteeg. Beide
gebouwen brandden uit, terwijl de voor
raden eveneens verbrandden of zeer be
schadigd werden. De filmfabriek „Poly
goon", die naast de gebouwen is gelegen,
bracht met spoed een groot aantal films
in veiligheid. De oorzaak is vermoedelijk
hooibroei. De brandweer was met veel ma
teriaal aanwezig. De burgemeester en het
college van R. en W. was met vele raads
leden aanwezig. Militaire politie was be
hulpzaam bij de afzetting van de terrei
nen.
Te Barger-Gompascuum is door onbe
kende oorzaak 9 dagwerken turf, toebehoo-
rende aan den vervener Groenhof, ver
brand.
Vermist.
Zondagavond om half zes is de heer L.
Biezen, ambtenaar hij de belastingen te
Boxtel, die een bezoek gebracht had aan
zijn meisje, per fiets van Leerdam vertrok
ken met het doel zich te begeven naar do
woonplaats zijner ouders te Eindhoven.
Woensdagmiddag was li ij nog niet bij
zijn ouders gearriveerd. Men vreest voor
een ongeluk.
Een serie inbraken opgehelderd.
Een goede vangst.
In do laatste maanden is vooral in kan
toren te Rotterdam ingebroken, zonder dat
men er in slaagde, de daders te ontdekken.
Een sleuteltje van een safeloket, gevon
den in de woning van een verdacht persoon,
sedert voortvluchtig, heeft nu een spoor
gegeven. Dit sleuteltje was door Lips'
brandkasten- en slotenfabriek te Dordrecht
geleverd aan de Spaarbank te Schiedam,
die het uitreikte aan don portier van do
Ambachtsschool aldaar. In die school is in
gebroken, bij welke gelegenheid het slen
telfje is gestolen.
De politie ging daarop na, met wien de
voortvluchtige verdachte uit de Maurits-
straat omgang had gehad, met hot gevolg,
dat gearresteerd en naar het politiebureau
in de Witte de Withstraat overgebracht
werden de 21-jarige M. B van den Katon-
drechtschen Lagedijk en de 25-jarige .T. G.
uit de Residastraat, twee losse werklieden.
Beiden werden herhaaldelijk verhoord on
langzamerhand bekenden zij, in vereeni-
ging met den voortvluehfigen man uit de
Mauritsstraat, verschillende inbraken te
hebben bepleegd.
De inbraken, die dit drietal ten laste ge
legd worden, zijn gepleegd bij A. J. ten
Hope's Handelmaatschappij aan den Rui-
geplaatweg, Rietschoten en Houwens op
den Westzeedijk, de Nederl. Anker- en
Keftingfabrick aan den Keileweg, de Ame
rican Petroleum Company aan de Willem
Buijtenwechstraat, bij ds. J. H. van Hase-
len aan den Dordtschest raat weg, in de In
dustrieschool in de Sikkelstraat, bij de
Coöperatieve vereeniging Rotterdamsche
Iluidenclnb aan de Pelgrimsstraat, bij C.
Bruijnzeel en Zonen aan den Zwaanhals bij
I anterbach technisch bureau aan de Wil
lem Buijtenwecbslraat, in de Hoogere Bur
gerschool aan do Putschebocht, in scholen
in de Kruisstraat en aan de Kruiskade, in
de Gereformeerde kerk in do Ammanstraat
allo te Rotterdam. Voorts in de kantoren
en werkplaatsen van de Unie-Maatschappij
te Schiedam en in do Ambachtsschool al
daar.
In de woningen van de beide aangehou
denen losse werklieden zijn ledige porte
feuilles. gouden en zilveren kettingen, vul
penhouders, vijlen, enz. gevonden, alle van
deze inbraken afkomstig. Aan geld is bij de
verschillende inbraken ruim 1000 gesto
len, waarvan niets is terecht gekomen. Be
langrijk is de schade door vernieling ver
oorzaakt bij het inbreken. Alleen in do
school op do Kruiskade zijn een 30 kasten
met geweld opengebroken. Bij de inbraak
op hot kantoor van do Unie-Maatschappij
te Schiedam is een brandkast van het kan
toor over een lengte van bijna 50 Meter
naar een koffiezolder gesleept. De inbre
kers zijn er echter niet in geslaagd, de
brandkast te openen.
Gisteren zijn de heide aangehouden in
brekers ter beschikking van de justitie ge
steld.
Een partijtje juweelen gestolen.
De inbrekers gearresteerd.
Maandagvond bemerkte de bewoners van
het perceel Adelheidstraat 54 te'^Gra-
venhage, do lieer ir. J. C„ dat er geduren
de zijn afwezigheid inbrekers in zijn huis
waren geweest.
Alles was doorzocht en opengebroken en
al spoedig bleek het den lieer C„ dat
voor een groot lied rag aan waardevolle
voorwerpen uit zijn huis was gestolen.
Bij oen nauwgezet onderzoek dal de heer
C. instelde, kwam aan liet licht, dat de
dieven er met een bedrag van 300, en
een partij juweelen ter waarde van
ƒ10.000 van door waren gegaan.
De heer C. stelde direct de politie met
zijn bevindingen in konnis en een inspec
teur van do recherche was spoedig ter
plaatse, om de zaak verder te onderzoe
ken. De omstandigheden, waaronder do
inbraak was gepleegd, kwamon den polflio
mau eenigszins zonderling voor, en bij
verder speuren werd liet vermoedt. hoo
langer hoe moer tot zekerheid, dat de die
ven oen medeplichtige binnenshuis gehad
moesten hebben. De verdenking viel op
de 17-jarige dienfitbodo F. B. Toen dezo
gearresteerd was en in verboor werd go-
nomen, bekende zij alras twee mannen in
don loop van den dag binnen te hebben
gelaten on hun de gelegenheid te hebben,
gegeven een goden slag to slaan.
Zij gaf een vrij nauwkeurig signalement
op van de twee dieven. De politie is toen
aan liet zoeken gegaan en gistermorgen
werd het tweetal lo Amsterdam door oen
rechercheur uit Den Haag gezien en her
kend
Het zijn de 20-jarige F. F. v. d. M.,
zonder vast beroep en do 25-jarige A. J.
II. K. zonder vaste woonplaats. K. is een
oude bekende van do politie en is roods
meerdere malen aangehouden ter zako
van inbraak.
Toon do boido mannon gearresteerd
worden, hadden zij zich juist van hot ge
stolen gold verschillende nieuwe kleeding-
stukken aangeschaft.
De waardevolle partij jtiweolen is ocli-
ter nog niet terecht. Do politie stolt nog
oen nader onderzoek in.
Do heide arrestanten zijn gisteren van
Amsterdam naar Den Haag overgebracht.
Berooving
In oen café te Spekholzorlieide misto
zekere W. A. uit die gemeente zijn porte
feuille met geld, circa f560. A. had dat
geld pas gebeurd van den verkoop van
land. Blijkbaar was hij dronken gemankt.
Eerst arresteerde de politie de vrouw van
den caféhouder. Ton onrechte bracht zij
enkele dagen in liet arrcstanlenlokaal door.
Daarna hield de politie een l'oolschc ge
huwde vrouw aan, wonende in de boven
woning van liet café. Zij beeft bekend A.
het gold ontfutseld te hebben; een gedeelte
van het bedrag is in beslag genomen en
voor een flinke som waren ook reeds meu
belen gekocht. Vrouw P. is gevankelijk naar
Maastricht overgebracht.
Belangrijke inbraak in een villa
In de villa Lommeroord, die tijdelijk on
bewoond was, van Mevrouw Dudok de Wit,
Rijperwcg 9, te Bloemondaal, is in den
nacht van Dinsdag op Woensdag ingebro-j
ken. Door oen chauffeur en een dienstbode,
die dagelijks komen, is de inbraak ont
dekt. De politie werd mot het feit in kennis
gestold. Mevr. Dudok de Wit, die/in liet
buitenland vertoefde, word telegrafisch on
derricht Zij arriveerde gistermorgen te
Bloemendaal.. Geconstateerd werd dat
ontvreemd zijn een gouden ring, in liet
midden een parel mol 9 briljanten or om
hoon, in den ring do inschriptie A. Ar. IF.
AL—C. A. A. D, d. W. Verder oen gouden
ring met 2 groote briljanten schuin torren
elkaar gezet, oen doosje met 2 juweelen
overhemdknoopjes en een gouden gevloch
ten damestasehje met gouden beugel on
ketting, groot remontoir hoeren horloge,
een zilveren armbandhorloge (bijzonder
groot model, wille wijzerplaat en op de
kast oen monogram I), d. W.), een gouden
dameshorloge, oen zilveren dameshorloge,
een zilveren armbandhorloge, zwaar gou
den ketting met een groot zwart medaillon
met pareltje (antiek), een gouden broche
(oud goud), een zware gouden armband in
den vorm van een slang, in don kop een
brillant. oen gouden horlogeketting, oen
gouden broche (antiek filegrain), 2 bloed
koralen kettingen, een doosje met 2 gouden
tientjes, gouden halsketting met hangende
pareltjes.
Vermoedelijk zijn de inbrekers langs liet
klimop naar boven gekomen en hebben
zij door liet openen van een spaniolet zich
toe attg ver ichaft, zonder Ie te te brekëé of
to beschadigen. Tn het huis was alles over
hoop gehaald Mevrouw Dudok de Wit was
tegen inbraak verzekerd. Do politie stelt
een onderzoek in, dnoli tot lieden hoeft men
gt»en spoor van de(n) dief(von) ontdekt.
Een dief gearresteerd.
De politie lo Rilland-Bath. die dezer
dagen don dader ontdekt heeft van oen
serie diefstallen, do laatste jaren in ker
ken en scholen gepleegd, heeft, naar het
„D. v. N -Br." meldt, haar onderzoek
voortgezet door huiszoeking te doen hij
dezen, een zekeren Af. te Nieuw-Helvo-t,
thans gedetineerd, in het huis van b"ivn-
FEUILLETON.
door
PASSE PARTOUT
HOOFDSTUK I.
Tante en haar erfgenamen.
Ne Door woonde in de Villa Sans-
UC1 op de Avenue Louise in Brussel.
Jjttom ze haar Villa met „Sans-Souci"
*oopt had, was voor ieder 'n raadsel.
ie letters S die in dien naam voor-
gaven er 'n sissend geluid aan,
daar Tante Door last had van 'n
paamde „natte" S.
JST ze ^aar a(lres opgaf in de bin-
T aar 20 oere2eld ging winkelen*
Laat U 't maar bezorgen op Villa
•f^s-Ssssoesssi", wat haar tenslotte
Hde?aam van "IM^dame Saucis" be-
Ne Door was niet getrouwd en schat-
i iae Was TT *n gouden jaren, zeer,
ogen tijd vóór den oorlog cos-
Ik m Den Haag en leverde aan de
jjs j8 *an de Koningin. Als 't noodlot
t gesprek over liaar vroegeren
l? 'n Hollandsche Residentie
lil pn ze 'n geen drie uren uitge-
N TII Wee den neef of de nicht, die niet
ilq ,e indacht luisterde naar de ver-
Je fe op z'n minst voor den
i «sten keer oprakelde:
Ik zie ze nog komen, Hare Majesteit
de Koningin met 't Prinsesje, de tegen
woordige Koningin van Holland:
„Bonjour Mademoiselle Luttera, com
ment allez-vous?
„Je remercie Votre Majesté".
Dan ging- Hare Majesteit zitten in 't
fluweelen fauteuiltje, dat ik voor Haar
alleen disponibel hield.
„Eh bion, quelles, quelles nouvelles do
la mode de Paris?"
Nou, jullie begrijpt, ik had de nieuw
ste ssssnuffies van Parijs al klaar liggen.
Och, och, als ik jullie de hof-geheimen
moest vertellen, dan zouden jullie de han
den in elkaar slaan.
En dan begon Tante Door over de puisss-
sant-rijkc Afaronesssse de Lands van
Weert, die zware sigaren rookte, over do
Freules Horst van Beek, die rauw kalfs-
vleesch om d'r middel legden, om toch
vooral mooi slank te worden, over Gravin
d'Hondt, die 'n jongen tijger in huis had,
over de drie jaren crediet, die ze aan den
Haagschen adel moest verleenen. Alaar
dat Tante Door dr' verloren rente dubbel
endwars weer liet terugbetalen daar kwam
ze rond voor uit. 'n Hoedje van drie hon
derd gulden was toen geen zeldzaamheid,
'n struisveer van achthonderd kwam ook
dikwijls voor.
Als jc die verhalen hoorde, begreep je,
waar Tante Door, d'r fortuin vandaan ge
haald had.
Tien jaar geleden, zei ze, heb ik de laat
ste duizend gulden op afbetaling van
Jonkheer De Riest-Hoogland ontvangen.
Ik ben op audiëntie bij den Hofmaarschalk
van de Koningin geweest, dat was z'n oom
Het scheen wel, dat Tante Door, met
de duiten van den Haagschen adel, zich
enkel de slechte karaktertrekken van haar
deftige clientèle mee naar Brussel geno
men had. Ze was lieerschzuclitig, onge
looflijk achterdochtig en wilde „gekend"
zijn. Dat „gekend"-willen-zijn bestond in
liet uitspelen van haar fortuin tegenover
haar neefjes en nichtjes. Ze had vijf ne
ven, zonen van 'n rijken chocolade-fabri
kant, die met haar zuster getrouwd was.
Jullie, had ze tegen de vijf jongens
gezegd, jullie hoeft op geen. cent van mij
te rekenen, jullie hebt 't niet noodig. Als
ik dood ga, krijgt Liesje m'n kapitaal en
Emmy krijgt de Villa.
Ze zei dit met 'n hoogst ernstig gezicht,
zoodat er aan oprechtheid van haar be
doelingen niet getwijfeld behoefde te wor
den. 't Gevolg was, dat de vijf neven, de
beide arme nichten aanzagen als ondcr-
kruipsters, als verkapte dieveggen, die
Tante's toekomstig kapitaal aan 't afhan
dig-maken waren.
Nou ja, ze hadden geld uit de familie te
wachten, maar is er als jezelf een zaak
noodig? Zij waren toch ook „echte" neven-
noodi? Zij waren toch ook „echte" neven-
zusters kinderen.
De twee arme nichten wisten niet, dat
Tante die openlijke toezegging gedaan had
De Haagsclie Costumière zei tegen Liesje:
Je bent wel is waar niet rijk getrouwd,
maar als je 'n beetje uitkijkt, kun je er
goed komen. Je man heeft 'n pensioentje
en je verhuurt kamers.'Daarom, als ik
dood ga, denk ik de jongens van Tante
Emilie m'n kapitaal na te laten om voor
„bun eigen" te beginnen en wat ik met
m'n Villa doe, weet ik nog niet.
Liesje had niet den moed te zeggen, dat
zo die verdeeling zeer onrechtvaardig
vond. Do jongens van Tante Emilie kre
gen later 'n rijke vaders-part, waarom
moest Tante Door hun nou nog haétr geld
toesloppen? Liesje zweeg, maar 'n on-
bluschbare nijd togen de neven uit Brus
sel groeide in haar en ze zei tegen d'r
man:
Zou je zoo'n eigenwijs product als
Tante Door niet om d'r ooren slaanl En
was ze met d'r Villa doet, weet ze nog niet,
Afet andere woorden: denk er om, dat je
braaf opzit en pootjes geeft, anders gaat
die ook nog langs je neus.
'n Week later nadat Tante Door haar
vermoedelijke laatste wilsbeschikking aan
Liesje had kenbaar gemaakt, was ze to
eten gevraagd bij- Emmy. Zo zou den an
deren dag weer naar Brussel, naar haar
Ssssans-Ssssoesssie" vertrokken, dat zij
onder de hoede van Tante Emilie had
achtergelaten.
O, Tante Emilie is zoo goed voor me,
zoi ze, die lucht iederen dag „Ssssans-
Ssssoessi", die geeft m'n bloemen water,
die neemt de stof af. Ze verdient wel, dat
het haar jongens later goed gaat. Ik zal ze
alle vijf goed bedenken. En dan, luister es
Liesje is met 'n veel ouweren man ge
trouwd. Die Herman heeft al dertig jaar
lang geploeterd en gesjouwd voor z'n
broodje. Nou woont ie op 'n bovenhuis en
daar moet-ie de helft nog van verhuren
om rond te komen. Ik denk, dat ik er 'n
goed werk aan zal doen, als ik wan
neer ik eens uit den tijd zal zijn „Ssssans-
Ssssoessi" aan Liesje nalaat. Vin je ook
niet, dat dat 'n soort plicht van me is?
U moet zelf weten, wat u met uw
geld later doet, had Emmy geantwoord.
Ja, natuurlijk, zoi Tante Door, 'l zou
er nog maar bij moeten komen, dat ik niet
met m'n eigen geld mocht doen, wat ik
verkoos. Dut vroeg ik je niet, ik vroeg je,
of jij het ook niet 'n soort plicht van me
vindt, ja of nee?
Hier hielp geen ontwijkend antwoord
meer. Emmy moest ja of neen zeggen. Ze
gaf Tante gelijk, wetend, dat, als zo dat
niet deed, Tante gelijk zou nemen. Daar
om zei ze: Ja, 'l is 'n soort plicht van u.
Maar ze heet zich op do lippen. Zij woon-
do nlzeven jaar niet d'r man, 'n kunst
schilder, op 'n tweede verdieping. Had
Henk ook niet recht op de zonzijde van 't
leven? Afoest-ie eeuwig gedoemd blijven
tot 'n fabricecren van de zoogenaamde
„zwarte kunst", crayon-portretten van
idiote boeren en boerinnen en boerinnen,
omdat do olieverf-doeken niet meer ge
kocht werden.
Tante had gezien dat Emmy zich op do
lippen beet en vroeg:
Waarom zeg jo dat zoo raar, zoo
zuur-zoet? Gun je dat Liesje niet?
O, ja wel, best, ik gun haar alles.
Zoo hoort 't tenminste, 't Is 'n lianv
dig, buitengewoon vlijtig vrouwtje. Geen
cent zal zo over den balk gooien. Alles
doet zo zelf; 'n werkvrouw zio jo er nooit
over den vloer. Dat is 't eerste verdiend!
Dat „niet over den balk gooien" on dat
„nooit gezien van 'n werkvrouw" doelde
op haar, op Ernmy, die, als meer artis
tiek-voelend vrouwtje, do waarde van het
geld niet bijster goed kende en die niet hij
machte was de wasch zelf te doen en de
trappen te schrobben.
(Wordt vervolgd).
