^0 jaargang. WOENSDAG 28 OCTOBER 1925 No. 5084 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN buitenlamp ■ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling 3» Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. 0-2e Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, ico per post I 2.95 per kwartaal. I Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- lebaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- daling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd J 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlSn 30 cent per regel Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt het z dubbele van het tarief berekend. n Kleine advertentlën, van ten hoogate 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop IU.50. nominal* bemtaat uit twea Duitschland. De politieke crisis. bijeenkomst der Duitsche Volkspart ij. fractiebestuur van do Duitsche iartij beeft gistermiddag over de je beraadslaagd en boorde de uit- Üng van dr. Stresemann aan. besluit werd genomen de dienavond lerende fractie te adviseeren het g van Locarno aan te nemen en te ja Volgens juist binnengekomen lien heeft de fractie zich bij dit ad- igesloten en o.a. ook doen uitko- jdat°de bezwaren, welke de Duitsch- Jen tegen het verdrag van Locarno [de brengen, zakelijk geen steek hou- liegeeringskringen hoopt men nog dat de tijd mee zal werken en dat aar welkome maatregelen van en- ido in zake verlichting voor het be- Rijnland het overige zullen doen, om erdrag zonder veel avontuurlijkheden Men. Bovendien rekent men op de Duitsch-nationalen, die Zondag- i» niet meegestemd hebben tegen do jng en die nog een beduidend ge in de schaal leggen, parlementaire leringen is men het leze berekening van regeeringszijde ens Men verlangt naar een defini- afrekening met de Duitsch-nationa- ivil alle krachten inspannen om te men, dat dezen, nadat het verdrag je linksche partijen aangenomen is, door een achterdeurtje de regeering ikoraen en nieuwe plaatsen in het 11 t bezetten, alsof er niets gebeurd er verwacht aanvaarding door den Rijksdag, t betreft de ministerieele crisis stelt dher zich nog steeds op het stand dat ten minste een belangrijk deel' Doitsch-Nationale rijksdagafgevaar- ten slotte, als het er op aan zal I I, eon zwenking zal maken, waar- liot verdrag van Locarno in den ig zou worden goedgekeurd. Mocht het geval zijn, dan meent hij, als slag d'e partijen van het midden .en voor een groote coalitie te kunnen Dit hangt natuurlijk in de eerste af van de waarborgen, die Luther «doolde partijen vermag te geven, oi zij er staat op kunnen maken, Doilsch-Nationalen na aanneming el verdrag niet wederom in de re- zullen worden opgenomen. Frankrijk. BE CRISIS UITGEBROKEN. Het kabinet is heengegaan. ddat reeds Vrijdag vast? lenniddag te 2 uur is, zooals wij in een groot gedeelte van onze vo- (laag konden mededeelen, het Fran- r Babinet afgetreden. lis de premier bij hot verlaten van Jysóo verklaarde, had hij deze he in principe reeds Vrijdag geno- 5a heeft de officieele bekendmaking alleen eerst vandaag plaats gehad I oog op het bijeenkomen van den van den Volkenbond, ten einde d, aan wien het succes van Locarno &en is, met de volle autoriteit, de Pogingen te laten leiden, om een Insschen twee naties, waarvan de roods slagvaardig gereed staan, vredelievenden weg te verhinderen, is mogelijk, dat deze overweging Moed geweest, doch Briand had zeer goed als demissionnair mi ni Buitenlandsche Zaken den van den Volkenhond kunnen presi- hetgeen hij vandaag trouwens öl doen, zoodat het uitstellen van de s-lDg> die reeds Vrijdag in principe Cfn zou zijn, in het bovenstaande Voldoende verklaring vindt, uitstel is ongetwijfeld veel meer •Bakt door de weigering van Cail- alleen af te treden. Deze weige- heeft tot gevolg, dat het vraagstuk financieelen toestand op het FPlan is gekomen en het vraagstuk •:a algemeenen politieken toestand ■öschend geworden is. ilgemeene politieke toestand zal ^oplossing der crisisleiding den moeten geven en Herriot_ treedt op het eerste plan. r®°rgen is dit reeds duidelijk ge- "P°r het bezoek, dat Painlevé nog zitting van den kabinetsraad aan |t gebracht, onmiddellijk na l* ^00r Dyon. j -vhoud tusschen beide politici 111111 eop uur geduurd. Naar verluidt heeft Painlevé er bij ïïor- riot op aangedrongen, dat deze onder de huidige omstandigheden weder het voor zitterschap van den ministerraad op zich zou nemen. Herriot zou dit aanbod even wel afgeslagen hebben, betoogende, dat niemand meer dan Painlevé de aangewe zen man is, om aan de huidige moeilijk heden het hoofd te bieden. Welke nieuwe combinatie? In do wandelgangen van de Ivamor acht men een nieuwe combinatie Pain levéBriandHerriot zeer waarschijnlijk. Painlevé zou dan premier blijven. Inzijn nieuw kabinet zouden Herriot, Briand en verscheidene demissionaire ministers, Da- ladier, Chautemps en Doumer, zitting hebben. Een socalistisch wetsvoorstel. 10 belasting op verkregen r ij k d o m. De socialistische afgevaardigde Anto- nailly heeft een wetsvoorstel ingediend tot de instelling van een buitengewone belas ting van 10 e7° op den verkregen rijkdom. Vrijgesteld van deze belasting zouden slechts zijn de beleggingen in spaarkassen, lijfrenten, en de pensioenen, benevens de levensverzekeringen tot fr. 50.000. Er zal een amortisatie-dienst geschapen worden, om de inkomende kapitalen te admini- streeren. Anderszins stelt Antonailly voor, te beginnen met 1 Maart 1926, den goud franc een goudgehalte van 0.080G5 gram,, te geven. De geforceerde koersen van de biljetten der Bangue de France •zullen met ingang van denzelfden datum worden onderdrukt. Engeland. Crisis in de Britsche scheepvaart. De crisis in de Britsche scheepvaart wordt voortdurend ernstiger. Het groot ste gedeelte van de Britsche vrachtsche pen vaart met verlies, daar de vrachtta rieven steeds verminderen en de concur rentie van andere landen tegenover Enge land dagelijks toeneemt. De Britsche scheepvaartmaatschappijen staan thans voor do vraag de schepen te laten varen met verlies of ze op te leggen en nog grooter verlies te lijden. Volgens te Londen gepubliceerde sta- tistiekcijfers, zijn de vrachten voor het graanvervoer van de Vereenigde Staten naar Engeland sinds 1920 met ongeveer 75 gedaald. Ook do vrachten voor ko- lenvervoer zijn zeer afgenomen. De lage vrachten worden toegeschreven aan de concurrentie van het buitenland, vooral van Italië, Frankrijk, Japan cn Amerika. Ook Duitschland begint te con- curreeren. De opkomst van de Duitsche scheepvaart is van groote beteekenis. Vijf jaar geleden was van Duitsch vrachtver voer over den. Oceaan bijna geen sprake meer en thans begint do Duitsche scheep vaart reeds weer te concurreeren. Bulgarije. Hel Buloaarsch-Grieksche grensconflict. De toestand wordt gunstiger. De „Matin" meldt uit Sveti Vratch dd. 27 October, dat een delegatie van Grieksche officieren, vergezeld door een Bulgaarsche militaire delegatie geconstateerd heeft, dat de Grieksche post in de nabijheid van de Bulgaarsche post te Demir Kapia in het geheel niet door de Bulgaren was bezet. Als gevolg hiervan moesten de Grieken er kennen, dat de Bulgaren geen enkel stuk grondgebied hadden geschonden. De Times-correspondent, die den Bul- gaarschen grenspost te Sveti Vratch heeft bezocht, meldt, dat de Grieksche artillerie somtijds nog vuurt, hoewel het besluit van den Volkenbondsraad ter plaatse al bekend is De toestand is niettemin gunstiger. Volgens officieele opgave bedraagt bet aantal der tot gisterenavond aan Bulgaar sche zijde gedooden en gewonden ongeveer 50, t>.m. 26 soldaten, 5 vrouwen en 2 kin deren. Vermist worden 11 soldaten. Men vreest, dat zij vermoord zijn. Rusland. Trotsky weer ziek. Trotsky is naar den Kaukasus vertrok ken, om een kuur te ondergaan, in verhand me een keelaantdoening. welke door de vele redevoeringen, welke hij in den laatsten tijd heeft gehouden, is verergerd. Ditmaal zijn er geen geruchten omtrent politieke redenen voor dit ziekte-verlof in omloop. De redevoeringen bij Trotsky's terugkeer door leidende personen gehouden en de lof hem toegezwaaid, bewijzen, dat zijn positie vaster is geworden. Syrië. De opstand der Drusen De toestand zeer ongunstig De berichten uit Syrië luiden buitenge woon ongunstig. Vliegtuigen en cavalerie zi;n overhaast van Marokko naar Syrië eezonden. De „Times"-correspondent te Beiroet heeft te Damascus de jongste voorvallen, welke daar hebben plaats gehad, onder zocht en geeft er in een uitvoerig telegram het volgende relaas van: Twee weken geleden verbrandden de Franschen eenige dorpen ten Zuid-Oosten van Damascus. Een aantal lijken van ban dieten werd daarop op kameelen naar Damascus gevoerd, en op een plein van de stad tentoongesteld. Dit afschuwelijke too- neel verbitterde de bewoners der stad, temeer waar verschillendo der bandieten gewezen inwoners van Damascus waren. Dre dagen later vond de wacht van een der stadspoorten de lijken van twaalf ver moordde Gircassiers, die voornamelijk als ongeregelde troepen worden gebruikt. Op Zaterdag 17 October werden 's avonds in een laag gelegen wijk van de stad Fransche soldaten aangevallen en ver minkt, terwijl even later een Fransche pa trouille werd beschoten Den volgenden morgen verscheen uit Sjangboer een sterke bende bandieten onder aanvoering van nassan el Kharrat, een voormalig hoofd man. Het doel van zijn komst was plun dering, die dan ook een aanvang nam in een bazar in het midden van do stad. Po litie werd te hulp geroepen en daardoor ontstonden ernstige relletjes. Armeniërs, die ten onrechte werden verdacht de goe deren uit de winkels te hebben weggeno men en verkocht, moesten het ontgelden, en Zondag 18 October was de geheele stad in rep en roer. Er ontstond een groote botsing tusschen de bandieten en de Fransche autoriteiten, die op een geregeld gevecht yilliop. Om ze3 uur Zondagavond werd de geheele oude stad gebombardeerd, maar aanvankelijk slechts met losse- granaten. Hel bombarde ment duurde den geheelen nacht en den volgenden morgen werden do Fransche troepen toruggetrokken. Hot bombarde ment had vooral schade aangericht in do inhoorlingenwijk van de stad, waarop het dan ook gericht was, maar waar veel Euro peanen wonen. De stad is '.an tien uur af 24 uur gebombardeerd inat i»»till&rio. hutton de stad opgesteld, terwijl verschillende vliegmachines boven de stad hommen lieten vallen en groote schade aanrichtten. Het bombardement wgrd 20 October ge staakt, doordien de notabelen van Damas cus met de Fransche autoriteiten een rege ling troffen. Het bombardement zou Zaterdag hervat worden, indien do voorwaarden door do notabelen niet zouden zijn vervuld, welko betaling omvatten van 100.000 Turksche gouden ponden en de uitlevering van 3000 geweren Vrijdag werd medegedeeld, dat de hervatting van het bombardement niet zou geschieden, omdat verantwoordelijke inwoners de naleving van de voorwaarden op zich hadden genomen. De notabelen waren den geheelen dag bezig geweest met het verzamelen van de noodige geweren, hetgeen echter op moei lijkheden stuitte. De inwoners wilden na melijk hun geweren niet afgeven, uit vrees van medeplichtigheid te worden verdacht. De vrees voor een bombardement kon die schroom echter opheffen. Er heeft thans een groote uittocht plaats, die hot hoogtepunt bereikte op Zaterdag bij den trein naar Beifoet. De coupé's wa ren stampvol en men getroostte zich do ergste ongemakken om maar weg te komen Marokko. De strijd met de Moorcn De wintercampagne Volgens een bericht uit Tanger is dc officier, die belast was met het handhaven der verbinding tusschen de Fransche en Spaansche troepen bij Ain Amar, met zijn staf in een hinderlaag gevallen en gevan gen genomen. Het gros der Fransche troepen betrekt thans zijn winterkwartieren, die op eenige K M. afstand achter het front zijn geleden. Hun veiligheid wordt gewaarborgd door de keten van sterke posten, die over de geheele linie zijn aangebracht en welker verdediging binnen de 24 uur door de mo biele troepen kan worden ondersteund. Maarschalk Pétain heeft do verbindingen tusschen deze posten onderling verbeterd en in aantal doen toenemen om niet alleen de verdediging te vergemakkelijken, maar tevens om de hervatting van het offensief ir: het voorjaar thans reeds voor te berei den. Intusschen blijkt de samenwerking tus schen do Franschen en Spanjaarden op niet alle punten even vlot te gaan. De Fran sche cavalerie, die de vorige week Sidi- Ali—bu-Rekba, een Riffijnsche stelling meer noordwaarts, had bezet, moest deze weer prijsgeven, hetgeen tevens het prijs geven beduidt van een poging tot vorming van een Fransch-Spaansch front langs do betrekkelijk korte linie van Azib-Midar, in de zone van Melilla, naar Kiffane. Naar wordt verklaard, zouden de Fransche troepen, indien de verbinding met de Span jaarden tot stand zou zijn gekomen, in staat zijn geweest versterkingen uit Melilla te ontvangen door het dal van de Kert, waar goede gelegenheid voor transporten is. En als do tijd het veroorloofd had, zou den er goede verbindingen met Alhuceraas zijn aangelegd. Zuid-Amerika. De stakinosonlusten in Santiago In de provincies Santiago en Valparaiso is de staat van beleg afgekondigd, ten einde de orde to kunnen bewaren in de ge bieden, waar do arbeiders verslagen zijn in tien strijd welko zij met het oog op de pre sidentsverkiezing hadden aangebonden en waar zij thans, opwinding trachten te ver oorzaken. BÜBMEIféLAtëP Koninkliike Besluiten. Burgemeester Bij Kon. besluit van 23 dezer is be noemd tot burgemeester der gemeente Oudorp W. Bos Gzn. Vragen van Kamerleden. Do T w o e d e-K amerverkiozingen Op de vragen van den heer Kersten in verband met liet niet voldoen door kiezers aan de verplichting, hun opgelegd in art. 72 der Kieswet, hij de jongste verkiezingen voor de Tweede Kamer, antwoordde de minister van Justitie, dat do toepassing van de bepalingen der Kieswet omtrent de in art. 72 dier wet opgelegde verplichting ten aanzien van de jongste verkiezing voor de Tweede Kamer nog niet is beëin digd en in verband daarmede de vragen voorshands niet -voor beantwoording vat- baar zijn. Reeds aanstonds na de verkiezing zijn echter stappen gedaan om betreffende do aan de Kieswet in de verschillende ge meenten gegeven uitvoering te worden in gelicht en de Minister is gaarne bereid, te bevorderen, dat de aldus te verzamelen ge gevens, zoodanig aangevuld, dat de vragen van den heer Kersten daarin een zooveel mopt-iijk vollodijre beantwoording vindon, te zijner tijd ter beschikking van de Ka mer worden gesteld. Belastingopbrengst over 1926. De verwachtingen van don minister. Verschenen is de Memorie van Antwoord op het Voorlonpig Verslag der Tweede Ka mer in zake de wet np do middelen. De Minister van Financiën deelt daarin mede, dat ook bij nadere overwoging 'n ra ming van de bruto-opbrengst der belasting over 1926 ten bedrage van 110.000.000 hem niet te boog voorkomt. Met betrekking tot de gemaakte opmer king omtrent de vermeerderde opbrengst van den suiker-accijns en de rijwiolbelas- ting, sluit de minister zich aan bij do leden, die als hunne meening te kennen hebben gegeven, dat do vermeerdere opbrengst dier middelen niet als een bewijs van overmati- gen druk op do groote gezinnen kan strek ken. Indien de suikeraccijns een overmatig zwaren druk uitoefende, zou dc opbrengst door beperking van het verbruik moeten dalen. Wat de rijwielbelnsting betreft is de hoo- gere opbrengst een gevolg van te lage ra ming wegens onbekendheid met het juiste aantal rijwielen. TTet bedrag dor belasting per rijwiel is zoo matig, dat hier van een zwaren druk kwalijk kan gesproken worden. Dc hande'sbesprekinqen ie Borlijn. Do Ned. delegatie vertrokken. Naar we vernemen iis de Nederlamdscse delegatie. welke tie Berlijn besprekingen met de Duitsoh© TOgeerirog voert over do aanvulling van liet Handelsverdrag van 1851. g'-sferavoiid naar do Duitsche "hoofda'ad teruggekeerd. Naar men weet, vertoefde deze delo.eat'e een ige dagen to Ts-Gravenhage. ten einde met do Neder- ïandsehe regeering overleg te plegen. Wijziging Lager Onderwijswet. Hot F r a n s c h op do L. School. Verschenen is het Voorloopig Verslag over het wetsontwerp tot wijziging van de Lager Onderwijswet 1920. Hieraan wordt het volgende ontleend: Verscheidene leden hadden tegen dit wetsontwerp dezelfde bezwaren als reeds meermalen waren ontwikkeld, toen voor stellen aan de orde waren om het onder wijs in een vreemde taal in de eerste zes leerjaren van do scholen voor gewoon la ger onderwijs mogelijk te maken. Zij ver klaarden, dat zij niet bereid waren hun steun to geven aan de wederinvoering van een vreemde taal op de lagere school. Deze leden waren van oordeel, dat aan den overgangstoestand, welko hij art. 193 wordt toegestaan, zoo spoedig mogelijk een einde moot worden gemaakt. Eenige leden zouden nooit hun steun geven aan dc invoering van onderwijs in een vreemde taal op de gewone lagere school, tenzij het Esperanto zou betreffen. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Het aftreden van het Fransche kabinet. De toestand, geschapen door het GriekschBulgaarsche conflict. wordt gunstiger. Ernstige berichten omtrent de gebeur tenissen in Damascus. Dc overvallen in Atjeh. (Nod. 'Oost- Indiü.) BINNENLAND. Het invoerverbod van Narcissen in Amerika. (L. en T., lsto blad.) Het Fransch op de lagere school, (lste blad.) Andere leden betuigden instemming met liet wetsontwerp. Dat do levensduur van de oude M. U. L. O.-scholen er door zou worden verlengd, achtten deze leden oen voordeel. Betreurd werd, dat door dit wetsont werp slechts die scholen zullen worden ge holpen, waar men bot Fransch heeft be houden en niet de openbare en bijzondere scholen, waar men het gaarne weer zou invoeren. De vraag werd gesteld, of de minister niet bereid zou zijn met een ruimer roge. ling to komen, nl. door niet alleen aan do bestaande scholen, welko nog zijn ingericht overeenkomstig do wet van 1878, docli nan alle scholen de vrijheid te hergeven, welko vroeger heeft bestaan. R.-K. Kieskring 's-Gravenhage. Onder voorzitterschap van prof. dr. A. Steger heeft de Centrale Baad van de R.K. Kiesveroonjging „Rijkskieskring 's-Gra venhage" een vergadering in het gebouw „Veritas", Wosteinde, te !s-Gravenhnge, gehouden. Bij een stemming over het voorzitter schap van den Rnad werden uitgebracht 28 stemmen <rp jhr Ru ijs de Beoronbrovk en 18 stemmen op mr. v. Schaik, zoodat jhr Ruijs de candidaat is van den Rijks kieskring 's-Gravenhage. Tot afgevaardigden naar de Bondsver gadering werden benoemd de hoeren Ste ger en v. Dijck en als plaatsvervangers do hoeren Guit en Spit. Aan dn orde was ook een Bestuursvoor stel om de commissie tot reorganisatie dor R.-K. Staatspartij (commissie-Kooien) uit te noodigen ook het algemeen kiesregle ment te herzien. De vergadering kon zltli unaniem met dit voorstel vereenigon. Dc Codro ontbonden. Th een te Haar'em gehouden algemeen» vergadering is de Coop. Omen'end rogj, inmalkerii en handel voor de Blocmho'lon- slreek (Codro) ontbonden. Do voorzitter, de heer E IT. Krols re, ©telde hot eens nadrukkelijk vast van hoe- vee' nut Codro in hef kritieke tidvak 1017 18 voor de bollenstreek is geweest, Tn- diien er toen reen ongelukken z'in eebeurd en het morel.iik is gob1 eken de bol'lenhe- drijvem over di'o moeilijke jaren heen te ■helpen., dan mag zonder eoniig voorbehoud daarvan de eer aan Codro worden toege kend D't resultaat is bereikt n'ot al'een zonder dat bet den Slaaf één eont aan sub sidie of welken anderen gel del ijken steun ook hoeft gekost, maar zelfs onder door dien S'aat ongelegde voorwaard-n d'e de zen aan voed'nes- en voeder middelen h'el pen aan zeer aanzien'!jke hoeveelheden en beneden productieprijs Met gevoelens van warme waardeer'n.g zullen de leden van Codro de lovale hou ding gedenken van M'niHer Posf.biima ten; aanzien van Codiro TT'i was het die de op richting der eoöperat'o mogel'jk maakte, haar door de moeilijkheden heen h'e'n en zieh Stint hMd aan z:in toezeggingen, op welke de TTanrTem"e!he Rnnkvoreon'ving, di'o reeds gedurende het eerste boekjaar een belangrijk erediet verleend had znn- der eenige aarzel 'mg bereid was dit in- m'ddels geheel afgelost© erediet opnieuw en tot een tweemaal zoo groot bedTag to vertonen, omdat M:nJster Posfhuma een! regelinig had vastgesteld, waarbij e1!? ri sico was uitgesloten. Wij welen allen nog al le goed, nMus de heer Kre'age. hoe ernstig het ver'rou wen fn de overheid in de geheele bollen streek werd geschokt, teen bleek, dat na het aftreden van M'n'ster Posthuma d'en* in allen vorm gedane toezeggingen door ziin opvolger n:et werden gehonoreerd TTiJ gaf hierbij uiting vTin con gevoel van symnathie voor de TTaarlemsohO Bankvereeniging- die van dcz.cn loon van zaken bet voornaamste slachtoffer ia go- worden. f n Tot op het laatste oogenblik beeft r,o- dro zich steels van ad'o opgelegde vorploh- tin gen jegens den Staat gekweten, sleed* eerlijk en trouw haar taak vervuld, Inn.r pl'cht betracht. TT t zal voor haar steeds een voldoening bl'iven dat ze in dagen van groote beproeving do bollens treek voor 1 een ramp heeft behoed.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1