17e Jaargang. ZATERDAG 10 OCTOBER 1925 No. 5069 3)e ÊGlobclve (&ou/UM\t ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling oor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, j, otzê Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, ranc* per post 1 2.95 per kwartaal. >t Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- jjnbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- t betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd ©dagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II it rammer bestaat uit wijf den, waaronder het Geïl- itreerd Zonriagblad. Kind en Bioscoop. II. en paar jaar geleden hield ik op een eiavond aan do school, waarvan ik lijds de eer had Hoofd te zijn, een rdraclit over bioscoopbezoek van oolkinderen en de gevaren aan dat iek verbonden, aangetoond door meer- oorbeelden. lij die gelegenheid deelde een van de enrijzoressen het volgende mede: Ik keb een vriendin" aldus begon „die als kinderjuffrouw in betrek- g is bij een rijke, deftige familie. Een sje geleden overkwam haar het vol de: Het werd voor de kinderen bedtijd ze zei tegen een jongen uit dat gezin, hij naar bed -moest gaan. De jonge- scheen daar weinig lust in te hebben, pruttelde leelijk tegen. Toen het bevel liaald werd, ging hij boos de kamer uit, dear hard achter zich dichttrekkend, n vriendin zat met den rug naar de r gekeerd. Een paar minuten later ging plotseling open. Ze keerde zich snel en had nog juist den tijd den jongen tien staan met oen masker voor het ,at en een mes in de hand, want hij aide het electriscke licht uit. Ze had «nwoordigheid van geest genoeg om achter do tafel heen te loopen, het aan te draaien en den jongen het uit de hand te rukken. Papa werd sngeroepen en op diens vraag, hoo hij dat ongelukkige idee gekomen was, (voordde de knaap heel kalm: „Dat heb in de biscoop gezien. Daar deden ze eender." n de laatste aflevering van het „Licht- 14" vind ik een mededeeling, onder rad A. H. W. \V. De schrijver ervan behalve lid eener Keuringscommissie, indien nog Inspecteur van Politie, een ekking, die hem gelegenheid biedt, de lilaten van filmkeuring aan de prac- te toetsen. Op een samenkomst van bet aar zijner vereeniging deelde hij een etal feiten mede, die zulk een belang- Iing wekten, dat men hem verzocht aan de redactie van het Maandblad zonden om ze in wijder kring bekend naken. b geef den schrijver ervan even het ird: Het eerste feit leert ons; dat een enschijnlijk vrij onschuldige film voor ;elieden funeste gevolgen kan hebben niet critisch genoeg beoordeeld kan den. togeveer twaalf jaar geleden werd in filmtheater hier vertoond „Bébé met anfie". Het vertoonde het toen geliefde ïacteurtje Bébt' (een kind van 4 a 5 r) dat, vacantie genietend, verveling :lit te verdrijven door het bedenken en voeren van kattekwaad. Onder meer ebt het met behulp van een stokje, man een der uiteinden met lijm be- eord is, een brief uit de brievenbus van woonhuis te voorschijn te brengen, n dezelfde week, dat het filmbeeld ver werd, werden aan het polilio- eau, waar schrijver toen werkzaam door een politieagent twee jongens 13 a 14 jaar gebracht, die gepoogd Idra met behulp van dergelijke stok- brieven uit een openbare brievenbus een der pleinen weg te nemen. Bij het hoor verklaarden zij mij in de bewuste >coop vorenbeschreven film gezien te hen en daardoor tot bet voornemen ge ien te zijn datzelfde ook eens te pro ton. Voorenbedoeldo film was door de scoop-Commissie niet toelaatbaar eht, doch de jongens hadden zich and est ion toegang tot het theater schaft. foor de tijdige aanhouding van die Sens is het mogelijk geweest schade t derden te voorkomen. Hadden zij zich Bven met geld ongemerkt kunnen toe- toen( waarnaar zij bekenden gezocht te •ben) dan zou daardoor bij hen de -1 onlstaan kunnen zijn tot hernieuw en waarschijnlijk grootere diefstallen wns het eind do tuchtschool of de ge- ipnis geweest. aGrinnert een der lezers zich wellicht detectivefilm Tantömas? „Tantömas", Senfleman-dief, laat ons zien, dat hij, orens een inbraak te plegen, bij het ^Weren van brandkasten hand- joeien aantrok. d geschiedde om te voorkomen, dat op wr hem aangeraakte voorwerpen vin- i «rakken achterbleven, zoodat do liem et spoor zijde detectives daardoor geen 'Jzen tegenover hem konden bijbren- kng nadat do film vertoond was, itbv^01 een P^aa's schad hebben- •vraak. waarbij hem liet onderzoek iid ^^ragen, tusschen hot op don bfigende gips, afkomstig van de geforceerde brandkast, twee zwarte katoe nen handschoenen aan, die de dader daar had achtergelaten. Waarvoor deze hand schoenen gebezigd waren, wordt den lezer aan do hand van het vorenstaande duide lijk. Zeker is het, dat nadien herhaaldelijk hier door de politie geconstateerd is, dat handschoenen bij misdaad worden gebe zigd en is het aannemelijk, dat de open bare macht bij haar onderzoek daardoor meermalen wordt gehandicapt." Wie van de lezers soms lust mocht ge voelen meer dergelijke gevallen als bo xen vermeld te vernemen, hij schaffo zich aan no. 3 van de Opvoedkundige Brochii- renrceks, onder redactie van Ir. S. Rom- bouts, tot titel voerende: „De School bioscoop en do ethische zijde van het bios coopvraagstuk", uitgegeven ter drukkerij •van het R.-K. Jongensweeshuis to Tilburg en geschreven door J. W. Smeelen. Uit dit boekje zal hij kunnen loeren van hoe grooten invloed het bioscoopbezoek kan zijn op do handelingen van jeugdige en ook van volwassen personen. De getuige nissen, dio de schrijver van het werkje aanhaalt, werden hem verschaft door Commissarissen vaü politie, Directeuren van Opvoedingsgestichten en Ambtenaren van kinderwetten, in 't kort, door perso nen, die door bun ambt telkens in aanra king komen met de misdadigo jeugd. Het besteek van dit opstel laat niet toe, boe- zeer ik daartoe geneigd ben, nog enkele van die getuigenissen onder het oog der lezers te brengen, maar zij zullen moeten erkennen, dat uit al het voorgaande be wezen is, dat de invloed, dio de films op 't bewustzijn en het gemoedsleven van jeugdige mensc'nen kunnen hebben, zeer groot is. Hierbij wordt weer bewezen do waar heid van die zielkundige wet, welko men noemt de ideo-motorische wet, de wet, die vaststelt, dat ieder mensch in zicli de aandrift gevoelt om te doen, wat hij an deren ziet doen. In mijn opstel over „Slechte Lectuur", vroeger in dit blad afgedrukt, heb ik reeds op die zielkundige wet gewezen, toen ik sprak over den verderfelijken invloed van den slechten roman, die de verbeelding in vuur en vlam zet en aandrijft tot allerlei vorkeerde handelingen. Maar als er reeds zoo'n invloed uitgaat van den slechten ro man, waarbij de lezer phantaslisch met don held of dd helding meeleeft, hoeveel grooter moet dan de invloed zijn van de slechte film, waar de toeschouwer do han delingen ziet en beleeft en een inwendig streven in hem ontstaat om die handelin gen na te doen. Natuurlijk zijn wij met onzen vrijen wil wel krachtig genoeg om aan dat streven het hoofd te bieden en dat is maar gelukkig ook. Hoe is dit nu evenwel Lij het kind? Het kind is nog arm aan wilskracht; do wil moet nog ge vormd worden en daarom geeft het zich zoo gemakkelijk over aan den invloed, die van do film uitgaat, en zoo ontwaakt de zucht tot navolging, die zulke noodlottige gevolgen na zich kan sleepen. In een laatste artikel zij het mij ver gund de aandacht van den belangstellen den lezer ter vestigen op een ander euvel, waaraan do bioscoopvertooningen, ook in do matinée's, bijna altijd mank gaan. P. G. HOCKS BUITENLAND De Veiligheidskwestie. DE CONFERENTIE TE LOCARNO Een Poolsch voorstel. De neutrale Rijnlandzone. Volgens do „Matin" wil de Poolsche mi nister van buitenlandscho zaken met be trekking tot artikel 6 van het Westelijke pact, dat betrekking heeft op de garantie der Oostelijke verdragen door Frankrijk het volgende voorstellen: Do Rijnlandzone zal steeds neutraal ge bied zijn, uitgezonderd in de gevallen, ge noemd in art. 42, 43 en 44 van bet verdrag van Versailles, en in art. 16, van bet pact van den volkenbond. Indien de verdragen van arbitrage, gesloten tusschen Duitsch- land en Polen en Tsjecho-Slowakijo ge schonden worden, treedt art. 16 van het pact van den volkenbond in werking. De neutraliteit van de Rijnlandzone wordt dan opgeheven, en Frankrijk verkrijgt dan bet recht tot interventie, niet op grond van de verdragen van bondgenootschap, doch op grond van de algemeene verplichtingen, dio het met de overige leden van den vol kenhond loyaal op zich hooft genomen. Dr. Bencsj moet met dit voorstel geheel ac- coord gaan. Verklaringen der leiders. Do moeilijkheden naderen. Het is duidelijk, dat de moeilijke dagen van do conferentie van Locarno thans een aanvang nemen. Dat blijkt uit do uitlatin gen van sommige delegatieleiders on uit de bezorgdheid, welke hier en daar tot uiting komt. Ondanks het duidelijk aan den dag ge legde en klaarblijkelijk sterk overdreven optimisme der geallieerde delegaties zijn er teekenen, die er op wijzen, dat men van een definitieve oplossing der beide beken de hoofdproblemen der conferentie nog steeds tamelijk ver verwijderd is, hoewel ook niet ontkend kan worden, dat men er dichter bij is, dan bij don aanvang der conferentie. De pessimistische Duitscher De correspondent van de „Maasbode" seint aan zijn blad, dat hij een lid der Duit sche delegatie gesproken heeft, die hem verklaarde: „De zaak slaat niet goed, laat je niet door opzettelijk optimisme der En- gelschen op een dwaalspoor brengen". En hij geeft den corr. 'n dergelijke energie ke herhaling van de bekende Duitscho be denkingen tegen een mogelijk doortrekken van Fransche troepen door Duitsch gebied op grond van artikel zestien van het vol- kenbondsverdrag dat het hem raadselach tig te moede wordt. Is dit plotselinge pes simisme van dezen Duitscher door Strese- mann voorgeschreven, vraagt hij zich af en dan met welk doel? Chamberlain zoor hoopvol. Chamberlain heeft gistermorgen de Bril- scho pers ontvangen en zich daarbij gun stig uitgelaten over de kansen op succes der conferentie. Chamberlain herhaalde, dat de discus sies ter conferentie en do vertrouwelijke besprekingen volkomen den eersten indruk bevestigd hebben, 'dat allerwegen de aller beste wil tot overeenstemming bestaat. De conferentieziltingen hebben reeds op den eersten dag aangetoond, dat er inderdaad een groote gemeenschappelijke grondslag aanwezig is. Deze grondslag is door de verdere beraadslagingen nog uitgebreid. Al zijn nog niet alle moeilijkheden opge lost, het zou, eindigde Chamberlain, ver wonderlijk zijn, indien dezo conferentie niet tot een goed einde gebracht werd. Scialoja niet zólToptimistisch De leider der Italiaansche delegatie, Scialoja, ontving gistermiddag de verte genwoordigers der pers en verstrekte "hun mededeelingen, dio in staat zijn meer licht te werpen op het verloop der conferentie, dan wat door do verschillende leiders der delegaties tot dusver is medegedeeld. On middellijk bij het begin van zijn uiteenzet ting verklaarde Scialoja, dat men thans aan het keerpunt is gekomen op den weg, welke der conferentie van Locarno is voor- geteekend. „Het feit, dat de conferentie van giste ren (Donderdag) tot morgen (ZateTdag) is verdaagd", aldus Scialoja, „bewijst het best, dat er nog geen beslissingen genomen zijn, maar dat do discussies eerst begon nen zijn. Maar de hoop van alle betrokke nen om tot een regeling te geraken blijft bestaan, want anders zou het overbodig zijn, do conferentie voort te zetten". Scia loja bevestigde de pessimistische gereser veerdheid in de beoordeeling van de situ atie, welko in het algemeen in de Duitsche delegatio schijnt te heerschen, door een op merking. Ilij zeide n 1.: „Do mogelijkheid om tot een overeenstemming to geraken, bestaat in elk geval". Hel wordt ook steeds meer duidelijk, dat de conferentie zich in de Donderdag gehouden zitting tijdelijk in een buitengewoon critiek stadium heeft be vonden, want Scialojo sprak aan het slot van zijn uiteenzetting, welke in hoofdzaak bestond uit de beantwoording van een aan tal vragen, een zin, die zeer opviel en die luidde: „Wanneer de moeilijkheden on overwinnelijk zouden zijn gebleken, dan zou de conferentio gisteren geëindigd zijn En wanneer die conferentie nog voortduurt dan is dat een bewijs er voor, dat wij wel is waar nog niet zeker zijn van een resul taat, maar zulks toch hopen". Men is op het oogenblik in een stadium der bespre kingen, waarin alles nog in do lucht hangt De Poolsche minister. Do ontvangst van persvertegenwoordigers door den Poolschen minister van Buiten landscho Zaken, Skrzynski, een uur na Scialoja, was bedoeld om, volgens z'n eigen woorden, opheldering te brengen over do vraag, waarom hij naar Locarno is geko men en in welken zin hij daar wildo mee werken. Skrzynski zeide onder meer, dat hij naar Locarno was gekomen ingevolgo een afspraak tusschen vcrsclioidene re geeringen, die hier bij de besprekingen ver tegenwoordigd zijn en wel van die rogee- ringen, dio aan do notawisseling tusschen Berlijn en Parijs hebben deelgenomen dan wel deze briefwisseling hebben beïnvloed. Het Duitscho memorandum van 9 Fe bruari j.l., waarin de Duitsche regeering arbitrage-verdragen ook met do Oostelijke staten had aangeboden, was de eenige po sitieve grond voor onze komst naar Lo carno. Skrzynski voegde hier ernsUg aan toe: „Het gaat hier ten slotte niet om een zich krampachtig vasthouden aan paragrafen, maar om het psychologisch probleem van een verzoening en het uit den weg ruimen van oorlogsmogelijkheden". DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advorlentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hot dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ton hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen wordon aangeboden of gevraagd, buur en ver huur, koop en verkoop fO.50. g*™*"1"™111" 1 M>11 '»IH H'IIMniyiill Frankrijk. Caillaux heeft vertraging. De ministerraad uitgesteld. Tengevolge van het slechte weer heeft de boot, waarop Caillaux zich op de thuis reis van Amerika bevindt, groote vertra ging. Hij kan eerst Zaterdagavond te Parijs aankomen. Dientengevolge is de belangrijke minis terraad, die op hedenavond was gesteld, tot Zondagmorgen uitgesteld. Hot verluidt, dal men ook Briand ver wacht. In dien ministerraad moet de be krachtiging plaats hebben van de kabi netswijziging. terwijl tevens het ministe rie zich zal bezig houden met de vraag, of het compromis, waarmöde Caillaux te rugkeert, al of niet voor de kamer moet worden gebracht, tenvijt tevens de schuld kwestie met Engeland zal worden be sproken. Briand zal, wanneer tiij tijdig (e Parijs kan zijn, tevens verschillende punten, bij dc conferentie van Locarno opgeworpen, bespreken, o.m. in liet bijzonder de voor waarden, die de geallieerden aan Duilsch- iand moeten stellen vo'or do ontruiming van de Keltische zone. Engeland Het conservatieven congres. Rede van B a 1 d w i n. Donderdagavond heeft do BriisChe pre mier Baldwin op het conservatieve partij congres te Brighton zijn met spanning verwachte rede gehouden als antwoord op de aanval op hem gedaan. Op de eerste plaats hesprak Baldwin het vredesvraagstuk. Wij hebben, zeide hij steeds gewerkt en werken nog gestaag aan het herstel van den vrede in Europa. De vrede is voor ons van het grootste be lang; en oils streven in die richting heeft succes. Vooraleer het veiligheidsvraagstuk gevogeld zal zijn kan er geen sprake van zijn, dal met succes in de 'richting van ontwapening gewerkt kan worden. Wij willen nn een verdrag sluiten tot wed er- keerige garantie, waarbij slechts de eene voorwaarde is gesteld, dat Duitschlaud moet toetreden tot den volkenbond en dat hel verdrag naar beide kanten geldig moot zijn. Baldwin zeide, dat hij ten volle hoopte, dat dezelfde beginselen, die ons in het Westen hadden geleid, geldig zouden kun nen zijn voor de blijvende pacificatie van Oostelijk Europa. Er was veel ongerustheid geweest be treffende Mosoel. Daarbij hadden wij te doen niet met een oorlogsvraagstuk, doch met een uitvloeisel van het vredesver drag. De zienswijze van de Britsche re geering is op overtuigende wijze en niet groote gematigdheid door minister Ame- ry uiteengezet. Behalve wat betreft een kleine wijziging van de grens, hebben wij geen gebied verlangd van de Turken, dat op het oogenblik niet onder ons bestuur .stond. Het optreden van minister Amery in deze kwestie bad de volledige goedkeu ring van- de regeering. „Ik verzoek u" ging Baldwin voort, „geduld te hebben en den uitslag af te wachten van de scheidsrechterlijke uit spraak in Den Haag. Wij hebben geen aanleiding om te meenen, dal Turkije de door zijn eer voorgeschreven plicht niet zal nakomen." Wat de binnenlandsche politick betref' verklaarde-de eersle-miuister. dat al wa de regeering nog slechts korten tijd aan het bewind, baar arbeid niet zonder vrucht was gebleven. De politiek, die was aangekondigd bi de algemeene verkiezingen wat betreft den levensmiddelenraad, wordt uitgevoerd op een wijze, die tevredenheid wekt. Hel is thans de plicht van het publiek om d; regeering hierin te steunen. Inzake de bezuiniging verklaarde Bald win, dat het noodig was de zaken in d juiste verhoudingen te zien. Er bestaat geen onderwerp, waarover het gemakte- lijkcr is, verhaaltjes op te disschen dan de bezuiniging. Gedurende de laatste vijl jaar had de regeering de nationale uit gaven met een derde verminderd. Dat was een reusachtige prestatie. Het wel slagen. van deze maatregelen beteekent echter niet, dat het niet nog noodig zal zijn er mee door te gaan. Ofschoon Baldwin hoopte, ook in mili taire zaken te kunnen bezuinigen, achye hij het een zaak van vitaal belang, een strijdmacht op do been te houden, die sterk genoeg was voor het rijk en voor dc nationale verdediging. - De kanselier van de schatkist was vast besloten om de begrooting voor het vol- 'gend jaar aanzienlijk lager to maken. Werkelijk groote besparingen kunnen en kel worden verkregen door uitgaven te doen van nuttigen en opbouwenden aard. Dit zou echter enkel mogelijk zijn, indien de offers door allo klassen gebracht wor den. Do premier besloot met te spreken over de aanvallen, in sommige persorganen op zijn leiderschap van de conservatieve par- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Ondanks het optimisme van Chamber lain blijkt, dat de moeilijke dagen van de conferentie te Locarno thans aanbreken. Caillaux heeft vertraging. Fokker-vliegtuigen voor Abd-cl-Krim? BINNENLAND. De installatie van de bczuigingscommis- sie door minister Colijn (1ste hlad). Een wetsontwerp is ingediend om ac cijns te heffen van den uit inlandsche ver- sche vruchten vervaardigden wijn (1ste blad). Verlaging van de Duitsche invoerrech ten te verwachten (lste blad). OMGEVING. Een vergelijkend overzicht van de belas tingen in Nieuwkoop en Noorden, Ter Aar, Zevenhaven en Nieuwveen (Rijn streek, 2ile blad). Een goedgeslaagde kaasdag te Hazers- woudc—Koudekerk (Rijnstreek, 2ile blad). Een Missietentconstelling te Leidschen- dani (4de hlad). tij gedaan. Hij zeide: „Als de partij van leider wenscht te veranderen, zal ik af treden, maar niet eerder." Syrië. Willen de Drusen den strijd voortzetten? Uit Beiroet worden gevechten tusschen Franschen en Drusen gehield, waarhij -Ie laatsten op de vlucht zijn gedreven. Door Sultan el Atrasj zou verder oen bijeen komst van hoofdmannen zijn samengeroe pen, waarop tot voortzetting van don strijd is besloten. Karokko Vijf Fokkers voor Abd-el-Krim? Als men do „Intransigeant" mag goloo- ven, zou Abd-el-Krim vijf Fokker-vlieg tuigen hebben ontvangen, die onder hevel van een vroeger Engelscb offimor, kapi tein Cardoon, Fez zouden gaan bombar deeren. De medewerker voor militaire luchtvaart aan hel Parijsche blad voorziet daarvan een enorm moreel effect op de inlandsche bevolking. Wij geven dit bericht slechts onder hof grootste voorbehoud weer. China. Onware beschuldigingen van China. Een protest der mogendheden. De Ncderlandsche gezant te Peking heeft namens do mogendheden een nota, gezonden aan den Chineosclien minister van Buitonlandsche Zaken. Wai-tsjio-poe, betreffende het Chineesche officieel- me morandum, waarin beweerd word. dat <lc buitenlandscho consuls omkoopbaar zijn, en dat de buitenlanders, die Ghineezon doodden en verwondden ongestraft hie ven en steeds werden beschermd. De nota protesteert hiertegen en zegt, dat het bijna ondenkbaar is, dat een re- gccringsautoriteit een zoo sterk beleed i- gende taal jegens bevriende mogendheden sanctionneert B ^MENLAND VERLAGING VAN n-IITSCHB INVOERRECHTEN. -De Berlijnsche correspondent van hoti jHtód." meld-t: De interdepartementale commissie, die op hot oogenblik te Berbin onderhandelt over een verlaging van de Duitsche invoer-» rechten op tuinbouwproducten a'snv-lo over eenige andere, vooralsnog strot ge-i heim gebonden quaes Hos van handels-po litieleen aard. is samengesteld uit de hee en dr. J. A. Nederbrag't, chef van de ooono-» m:sche afdeeling Handel van bet Departed ment van Handel en Nijverheid. R P. Bonthuis, rijksfcumbouwconsulent in alge-» meenen dienst van het Ministerie van Landbouw, en Bios Van de generale the sauri© van het Ministerie van Financiën. De a.s. vergadering van t!e Tweede Kamer. De Ka'mer is bijoengeroopon op Dinsdag 13 October. Op de agenda staat als eerste punt ran behandeling het drietal interpellates, aangevraagd door do loden Kloerekoper, Vliegen en Lovln-k, resp. over het stamd- punt van do Begeering, ten aanzien van do voorzieningen die door de stormramp van 10 Augustus voor verschillende ge-i meenten noodi-g zijn geworden, ovor de af-4 graving van den St. P;etorsberg, en ovef de wijziging van het Duitsche tarief. Daarna komt liet bioscoopontwerp aart do orde. 4

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1