17e Jaargang. VRIJDAG 9 OCTOBER 1925 No. 5063 e Eeidöehd (Bou/umt pe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, jij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, Franco'per post I 2.95 per kwartaal, jlet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- jetaliDg. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd oadagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeêlingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine adverlentiën, van ton hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur cn ver huur, koop en verkoop IÖ.50. :ht 1 Do nummen* bestaat uil drie laden. Kind en Bioscoop, I. Hot Is den lezers van dit blacl waar- -hijnlijk niet onbekend, dat er in ver- heidene gemeenten van liet land, zooals Leiden, Den Haag, Delft, Rotterdam door de Gemeentelijke Overheid c-om- iies in het leven geroepen zijn, wier liet is toezicht uit te oefenen op de I, die in de bioscopen vertoond wor- Zij moeten trachten door haar toe liet volk en vooral liet kind zooveel ogelijk te beschermen tegen de gevaren, erbonden kunnen zijn aan het bij- >n van bioscoopvoorstellingen, commissies, samengesteld uit perso- van allerlei gezindten en politieke ilitiugen, doen veel, en voorzoover het hare bevoegdheid behoort, ook goed fik. al zou, volgens sommigen, de keu van films strenger moeten zijn dan nu is. Dat er veel werk door zoo'n commissie verrichten valt. moge blijken uit het Igende. Ia het jaarverslag van den Hilversum- Gem. Bioscoopcommissie, voorkomen- no. 10 (Maart. 1925) van het „Licht- ■ld'% ficieel orgaan van de Vereeni- van Gemeentelijke en Particuliere oscoopcommissies in Nederland leest in: „Geregeld werd wekelijks ln de beide Miers een of meermalen gekeurd; in aal 182 keuringen, 627 films met een je van 484.200 M. Hiervan werden: Goedgekeurd 263 films met een lengte 122.230 M. of 25 Toelaatbaar gekeurd 272 films met een gle van 239.280 M. of 49* Toelaatbaar gekeurd met coupures 33 met een lengte van 49.150 M. of ({gekeurd 57 films met een lengte van ISO M. of 151 hetzelfde maandschrift heb ik uitge- 313 films, die in verschillende plaat- goedgekeurd zijn met niet minder 57 coupures, d.w.z. er moesten nog fooueelen uitgelicht worden, voordat geschikt geacht werden om op het tie doek vertoond te worden. Wat blijkt hieruit? Ten eerste, dat on eer maar drie vierde deel van de films lelijk goedgekeurd werden, waarbij iu het oog dient te houden, dat on- deze goedgekeurde films een groot ital voorkomt, welke alleen bevatten de kelijks terugkeerende revue's of jour- Is en de natuurtafereelen. waarvan kan zeggen, dat ze haast altijd goed En 'dan Leb ik in de tweede plaats enstaande cijfers genoteerd om den een idee te geven van de onivang- taak, die zoo'n keuringscommissie te richten heeft en hoeveel tijd er door lid aan gegeven moet worden, wil hij keuring geregeld bijwonen. Ho taak is dus allesbehalve gemakke- En niet alleen zit hem dat in het roovende, maar hoofdzakelijk in de die men den leden der commis- zou mogen stellen, eischen. die zwaar- ziju, dan de meeste bioscoopbezoekers de met-bioscoopbezoekers. waaronder critici, wel deuken en waaraan bijna fe voldoen is. |e leden van zoo'n commissie zouden moeten zijn: menschen met scherpen en fijn gevoel, gepaard aan diepe ischenkennis. zoodat zij in staat zijn invloed te beoordeelen, dien een film den zieloloestand der toeschouwers kan •efenen d.w.z. op den zioletoestand van geestelijk- en zedeliik-evenwichtigen isch. Met menschen, die buiten de wa staan zooals zenuwlijders, overge ven *en geheel ongevoeligen kan ze rekening houden, want dan zouden ftel alles kunnen afkeuren of goedkeu- b taak, hun op de schouders gelegd, ls wel moeilijk. En nog moeilijker wordt zij staan voor de beoordeeling van films, die de bioscoophouder scht te vertoonen in de zoogenaamde jflëe's, welke ook toegankelijk zijn voor deren en veelals gegeven worden op ensdag- en Zaterdagmiddag, als de 'oren vrij van school hebben en het coop-programma u verkondigt: „Toe kijk voor personen van eiken leef- re filing worden dan ook niet gekeurd kot oog op de kinderen. Men gaat na, !r invloed ten kwade van zou kunnen aan en is dit niet het geval, dan wor- 20, zooals de term luidt „toelaatbaar" jp Moesten ze speciaal met het oog don toegang voor kinderen gekeurd en> dan zouden de leden ook nog moeten weten van de zoogenaam- jPSycliologisclie pffedagogiek", een we- ohap, die lion in staat zou stellen een |'.j <o slaan in het zieleleven van het de uitwerking van de film daar- 5! en dan zuudon er o zoo 5 "luis „doorkomen'*. Want goede kinderfilms ik laat do onderwijsfilm buiten beschouwing met opvoedkundige waarde zijn er bijna niet. Van de ruim driehonderd films, waarvan ik de keuring heb bijgewoond, waren er maar een stuk of wat „geschikt" voor kinderen en de Rotlerdamscbe Commissie schrijft in het „Lichtbeeld" van Pebruari 1925: „Zeer weinig wordt op de markt gebracht door de filmfabrikanten, waarvan de commis sie nu eens onomwonden met blijdschap in het hart kan zeggen: „dat is nu eens echt voor kinderen." Om het verschil duidelijk te maken, dat er bestaat tusschen „toelaatbaar" en „geschikt" wijs ik- even op de mooie film vervaardigd naar den roman van Pierre l'Ermite: „Hoe ik mijn kind gedood heb", een boek, dat door zijn opzet en strekking op ieder publiek inwerkte eü algemeen po pulair werd. Vele lezers hebben die film gezien en zullen zich herinneren, hoe daar uitgebeeld wordt de zielestrijd van een jongmensch, die priester wil worden, maar geen kracht beeft om een beslissing te nemen, als de strijd komt: het volgen van zijn roeping of het toegeven aan zijn liefdesgevoelens voor een aardig meisje; een strijd dus tusschen roeping en gevoel. Deze film werd door de Leidsche Com missie „toelaatbaar" geacht voor alle leef tijden. Kwaad zat er niet in; integendeel, de strekking was onvoorwaardelijk goed. Maar was die film nu ook geschikt voor kinderen? Indien de Commissie ze had moeten Leuren speciaal met het oog op den kinderlijken leeftijd, zeg van 814 jaar, dan zou ze zeer zeker afgekeurd zijn. Nu gaat het, ongelukkig genoeg, met films dikwijls als met boeken. Als een boek niets bevat strijdig met goede zeden of met de deugd, als er geen al te ruwe tooneelen, zooals dronkenmansgelagen, vechtpartijen, moorden enz. in beschreven worden, doch overigens goed geschreven en nogal spannend is, dan vinden sommi gen zoo'n boek al gauw goed genoeg voor kinderen en jonge menschen. En dat be hoeft niet, want er zijn tal van goede, ook Katholieke kinderboeken, gedurende de laatste jaren verschenen. Maar dat er goede kinderfilmen gekomen zijn in de laatste jaren, kan niet gezegd worden. En als nu de film maar een onschuldige vertooning geeft, wordt ze in de meeste gevallen goedgekeurd als „toelaatbaar", zoodat ook kinderen bij de vertooning van deze film mogen zijn. Maar ik herhaal nog eens, geschikt als kinderfilm is ze meestal niet en dikwijls kan de invloed van ,zulk een film cp den zioletoestand van een kind of jeugdig persoon grooter zijn, dan men vermoedt. Doch daarover in een volgend artikel. P. G. HOCKS. Verantwoordelijkheid. „Men moet dan ook heel ver zoeken, als men in onzen tijd 'nog eens een echte, waar achtige, gevoelde en doorleefdo verant woordelijkheid ontmoet." Hier geeft de Haagsche briefschrijver van „De Tijd" een levenskijk. 't Is misschien wat al te zwart gezien en gezegd, maar niemand toch zal ontken- tien, dat er heel veel waars in ligt. De schuld daarvan ligt óf bij degenen, die, werk aan anderen opdragend, dat werk zoo tot in de kleinste kleinigheden regelen, alsof zelfstandig denken en handelen niet meer bestaanbaar is óf bij degenen, die, werk moetende uitvoeren, zichzelf hebben verlaagd tot een soort machines en doen hoogstens wat hun gezegd is, maar dan ook niets meer en niets beter dan hun gezegd is. Wij, Katholieken, als zoodanig, móeten er ernstig naar streven, die eclito verant woordelijkheid in ons aan te kweeken. Verantwoordelijkheid allereerst voor on zen gewonen dagelijkschen arbeid; en dan zal als vanzelf ook levend worden gehou den onze verantwoordelijkheid op andere levensterreinen. Hier ligt een mooie cullureele arbeid klaar die moet worden begonnen en voltooid in ons zeiven. V Beschavende invloed van de vrouw, In do rede, waarmee Prof. Mag. G. de Langen Wendels O.P., de afgetreden rec tor magnificus der Katholieke Universi teit te Nijmegen, het rectoraat overdroeg aan prof. dr. Ch. Raymakers S.J., zeide deze hoogleeraar o.a.: „Het is geen hoffelijkheid alleen, wan neer ik de aandacht vraag voor onze da mes-studenten, en de bescheidenheid onzer 13 ingeschreven kloosterzusters nioge zich voorshands achter dien uuch- teren, of; zal ik zeggen, cere-titel blijven verschuilen. Haar aantal, dat absoluut en, kenmerkender nog, ook procentueel klom van 20 pet. tot 25 pet. getuigt, dat haar psyche zich aan onze Universiteit als Alma Mater verwant voelt. Haar stil- ernstig en levensblij werken zamelt naar stig die fijne geestes- en gemoedsbescha ving die zij later, en reeds nu om zich willen doen uitstralen. Ook voor onze Roomsche Universiteit, niet het minst in dezen en in den komenden tijd, geldt het bekende woord van de Maislre: „H faut vivre avec olies pour ne pas devenir sau- vages". (Mij moet met de vrouwen om gaan om niet onbeschaafd te worden.) Een mooi woord van do Maistre; een mooi woord, alsdo vrouwen vrou wen zijn; als zij uitmunten door een reine zedigheid en een fijne bescheidenheid, eigenschappen die der vrouwen karak teristiek be hoor en te zijn. Maar de kort-rokkige, laag-blouzige, bobby-liarige, sigarèt-rookende jonge „de- me" van haar gaat geen beschavende invloed uit; integendeel. Eveneens kan van de alle-pre'-naloopende graag- gewaagd-„avondloi lol "-dragende oudere „dame" een veredelende invloed uitgaan. Och, waren er althans onder do Katho lieken niet zoovele vrouwen en meisjes, op wie de Ma ietre's woord niet van toe passing kan worden geacht! BUiTE^LAIfD De Veiligheidskwestie. DE CONFERENTIE TE LOCARNO. De stemming onveranderd gunstig. Duitse iilands toetreden tot den V o 1 k'e n b 0 n d. In de vierde zitting van de conferentie van Locarno is gisteren beraadslaagd over Dui-lschlands toetreding tot den vo^en- bond Een besluit werd niet genomen. Heden zal geen plenumzifting plaats hebben; men hoopt door persoonlijke be sprekingen tusschen de delegatie-leiders de inog lie staande moeilijkheden uit den weg te ruimen. De stemming ter conferentie, vooral in 5*eallieordo kringen, is onveranderd gun stig Het verluidt zelfs, dat Woensdag of Donderdag a.s. wel lie! y ?ds de definitie ve overeenkomst tof stand zal komen. Hoezeer men er naar streeft, den gang der conferentie te bespoedigen, blijkt uit bet feit, dat meri Zaterdag zoowol des voornrddags alls des nanrddagts een con ferentie-zit ting zal houden. Het ecb'jnt dus het voornemen der delegaties te zijn, deze week met de algemeeene debatten en •met de voornaamste kwesties van het Wes telijk pact gereed te komen, om daarna in de volgende week met deelneming van de ministers van Buitenlandisclre Zaken van Ceehoslovakije ©n Polen de beraadslagin gen over de Oostelijke arbi tra ge-verdragen aan te vangen. Het offdcioelo communiqué. Omtrent liet verloop der nanrdda.gzit- ting van gisteren, waaromtrent zoowel Chamberlain, absook do leden der Fran sche deVgatie zzeer bevredigd toon den, werd liet volgende communiqué uit gegeven: „Do vierde zitting der conferentie was gewijd aan de beraadslaging over die vraagstukken, welke in verband staan met de deelnenv'ng der eventuecle onderteeke naars van bet veildghe'dspact aan de werkzaamheden van den Volkenhond Deze beraadslaging gaf aan'eiding tot een algemeen debat, waarin de vertegenwoor digers van Diritschla.nd, Frankrijk, België. Engeland en Italië de opvattingen hunner regeer'ngen uiteenzetten. De conferentie werd daarna verdaagd tot Zaterdag, en er werd besloten op d;en dag twee zittingen f© houden, eon voornriddatrs om half 11 en een namiddags om half 3". DuHsch'and en Tsjecho-Slowakije. Van Tsjechische zride hoort men, dat voor een Duitsch-Tsjeclr'soh arbitrage-ver drag geen moeilijkheden zouden bestaan, daar Tsjecbo-Slowakije er mee aocoord zou gaan, indien dit voorgesteld wordt, na de inleidende besprekingen fe Locarno de onderhandelingen elders vioort te zetten, en ook om de garantie voor dit arbitrages verdrag door een Vo'kenbori ds -formule te omschrjveEi Engeland. Het Conservatieven-congres. Griitaek op de regoering Op de conferentie van den natrionalen bond van conservatieve vereenigingen, die gisteren te Brighton is geopend, zijn een aantal moties met betrekking tot de partij politiek aangenomen. De eerste daarvan, ingediend door bri gadier-generaal Sir Henry Page Croft, zegt dat de conferen.tr'e mot bezorgdheid de voortdurend© malaise in de Engelsch© nijverheid vaststelt, en in verband met de beperkte gelegenheid voor den exporthan- del,tengevolge van de wisselkoersen en de belemmerende tarieven, van 9 or deel ie, dat alle mogelijke slappen- gedaan moeten worden om de Engelsche nijverheid tegen unfaire mededinging te beschermen en de regeering te steunen bij allo maatregelen, welke zij mocht nemen om de wet tot be scherming van de nijverheid toe te passen, •ij de laatste verkiezingen is be loofd. Page Croft wees er op, dat het bedrag waarmede de invoer den uitvoer overtreft, snel toeneemt In 1923 was dit bad rag 122 millioen p.si, in 1923 189 mi Mi oen en dat jaar tot nu toe 246 millioen p st., een wer kelijk ontstellend cijfer. Hij geloofde gelijk to hebben met. ie zeg gen, dat iaidien deze toeneming aanhoudt in het tegenwoordige tempo, men op het einde van het begroo tings jaar een bedrag van 460 mill. pst. zal hebben, waarnvde de invoer den uitvoer zal hebben overtref fen. Engeland bevindt zich thans in de ver wonderlijke positie, dat, terwijl er 1.300.000 warkloozen z:jn, dio met groot© kosten door de werkgevers, de aribeblers en den staat warden gesteund, het een hoeveel heid gefabriceerde artikelen invoert, wel ke een geheel jaar werk zou kunnen ver schaffen nan 1 millioen arbeiders tegen 3 p.st. per week. De motie werd met algemecne stemmen aangenomen. In een andere, eveneens aangenomen motie wordt gezegd, dat Engelsche nijver heid goudpolitiek behoorlijk rekening moet houden met de Engelsche nijverheid. Do heer Maxse, die deze motie riidiiencle, oefende cr'tiek op het be'eid van Churchill, den kansel:cr van de schatkist, die b'i den tegenwoordigen toestand van de nijver heid zijn we'sontwerp betreffende de wi^- se1 koersen indiende. In een derde motie dringt de conference er met algemeen© stemmen op aan, dal da ye.geer:ng stappen zal doen om zoo spoedig moge1 ijk bet hoogorhuis te hervormen. Basil Polo. die deze motr'e indiende, zeido dat hij voldaan zal zijn. lindion de her vorming zich er toe bepaalt de nulfelooze leden uit dat lichaam buMen te sluiten, en een paar leden op te nemen, die de ovcr- zeesoho domiir'ons zullen vertegenwoordi gen. In een andere motie wordt geklaard over de toeneming van de bewapening, liet stijgen der uMsaven en op bezuiniging over de geheele linie aangedrongen. Syrië. De DrusBncpstap.'J. Een gevocht gaande. Uit Bevroeth wordt geseind: Een nto- hiele colonne, welke tusschen Ressas cm Taazle opereerde, is tusschen Asleah en Ressas slaags geraakt mot een Ir'irl inricht der Druson. Marokko Krims prestige in het Riffgebied. De executie van zijn ministers De te Syah tot .stand gebrachte verbin ding tusschen do Fransche en Spaansclie troepen, die, volgens het te Madrid opge stelde plan, resp. van liet Zuiden en liet Oosten uit optrokken, is een- ernstige slag voor het prestige van Abd-el-Krim in het Oostelijk Rif-gebied. Door deze verbinding is niet allqen het vereenigdo Fransch Spaansche front tusschen Afrau aan de Middellandsche Zee, en Taza hechter ge maakt, maar wordt ook een barrière opge worpen tegen den voortdurenden handel in contrabande, die vanuit Algiers de Riffs via het uitgestrekte onbezette gebied tus schen de Fransche en Spaansche linies bereikte. Omtrent dezen handel in contrabande werden do laatste dagen veel mededeel in- gen gedaan door Rif-mooren, die-- zich thans vrijelijk uitlaten in verband met 't verzwakte gezag van hun leiders. Er werd tot dusver beweerd, dat Britscne onderda nen aan Abd-el-Krim bet meerendeel van zijn wapens en munitie leverden. Dat Brit- sche avonturiers over zee een deel van deze contrabande leverden, valt niet te be twijfelen, maar de groote hoeveelheden geweren en munitie, door de Spanjaarden te Ajdir gevonden, wijzen op anderen oor sprong, en de inlichtingen, thans door don „Times"-correspondent ontvangen, wijzen er op, dat van Algiers uit via Taurirt (in het Fransche protectoraatsgebied aan den weg tusschen Taza en Oedjda) aanhoudend contrabande naar do Riffs ging. Do minister van Buitenlandsche Zaken van Abd-el-Krim, Mohammed Azer Khan, die, zooals gemeld, op last van Krim te rechtgesteld ia, was een bekend Arabisch geleerde. Hij was beschuldigd van ver standhouding met de Spanjaarden. Hij moet met hen hebben onderhandeld over de overgave van het Rif, welk gebied hij voor een belangrijke som golds zou heb ben willen verraden. Hij werd beschouwd als Abd-el-Krim's rechterband en het be richt van zijn terechtstelling veroorzaakte, bij de Riff-mooren te Tanger levendige sensatie. De aanleidende oorzaak schijnt te zijn geweest een Spaansch persbericht, waarin verklaard werd, dat do Moorscbe hoofdman Hariro de zaak der Riffs zou verlaten. Dit nieuws was echter voorbarig, zoodat do onderhandelingen omtrent do overgave van Hariro en zijn stam afspron gen en Hariro een nieuw bewijs van trouw aan Abd-el-Krim gaf. Maar diens arg waan was gewekt en dientengevolge wer- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De stemming ter conferentie te Locarno is onveranderd gunstig. Men rekent op een spoedig succesvol einde. Critiek op de regeering in Engeland. De burgeroorlog in China opnieuw ont brand. BINNENLAND. Ingediend is een wetsontwerp, beoogen- de de heffing van de vermogensbelasting en verdedigingsbelasting I op te dragen aan het dienstvak der directe belastingen in plaats van aan dat der registratie, en om eenige wijzigingen te brengen in de heffing der Inkomstenbelasting. Ingediend is een wetsontwerp, waarbij wordt voorgesteld den termijn, genoemd in art. 88a der Tabakswet, te verlengen tot 1 Jan. 1927. Ingediend is een wetsontwerp, betreffen de de instandhouding van de Kweekschool voor Vroedvrouwen te Heerlen. Uit het officieel communiqué omtrent de vergadering der Contact-Commissie blijkt dat de mijndirecties de loonsverlaging van 5 pet. alleen wenschen prijs te geven wan neer de wijziging van den Zaterdagschen dienst wordt aanvaard (2do blad) De samenstelling van de Commissie van Advies inzake radio-omroep (2de blad). Overleden is jhr. mr. van Karnubeek, minister van Staat. Onze Geïllustreerde Paqina De plioto-pagina van beden bevat o.m.: Do opening der Indologischo Faculteit aan do Utreclitsche Hoogeschool Hot gou den feest der Prins Hendrikstichting te Egmond aan Zeo Een Amorikaansche model autobus Een korenmolen te Ter Aar. den behalve Azer Khan nog andero perso nen ter dood gebracht. Do Mooren to Tanger gaan zich afvra gen boe lang Abd-el-Krim het nog zal kun nen uithouden. Gemeld wordt, dat hij zich thans bevindt te Targoeit in het hoogo Noorden van het gebied van de Beni Oeri- agel, waar zijn broeder met liet meeren deel der contingenten van het Westelijk front zich met hem vereenigt. Een Fransch succes bij K i f f a n e. Volgens het Fransche legerbericht heb ben do Fransche troepen oen nachtelijken aanval der Riffs afgeslagen, fcfcj zetten hun opmarsch in de richting van Ajdir voort en bestormden daarbij bij Kiffane een sterko stelling der Riffs. China. De burgeroorlog weer ontbrand. Een bloedig eerste treffen bij Kanton. Volgens Japansche berichten zijn do troepen van Kanton op 3 Oct. slaags ge raakt met do troepen van generaal Tsjong- tsjoeng-Ming in het Sjekloeng Loengkang district (in Kwantoeng, hij Kanion gele gen). Men gelooft, dat een groot aantal soldalen gevallen is. Uit Pekng wordt gemeld: Het gevecht tusschen de Gantonnecsche troepen en rlo vereenigdo strijdkrachten van Sjeu Sjoeng Wing heeft plaats gehad bij Waichau Dagelijks arriveoren transporten gewon den in Canton en worden nieuwe detache menten tegen Sjen uitgezonden. Amerika. De onveiligheid in de steden. Een drastische maatregel. Het hoofdpostkantoor to Boston en zijn 83 bijkantoren zijn veranderd in miniatuur forten met een permanente tot de tanden gewapende wacht, in de hoop op deze wij- zo weerstand te kunnen bieden aan de vloedgolf van misdaad, welke op het oogen blik Boston dreigt te overstroomon. Dergelijke maatregelen zijn door do ineea te banken genomen, die allo ten zeerste beducht zijn voor overvallen van gewapen- do bandieten, gelijk deze den laalsten tijd zoo veelvuldig voorkomen. Niet alleen op de brandkasten hebben do roovors het voorzien, ook het leven van het personeel is niet meer veilig. Zoo beeft deze bewape ning een dubbel doel. Op do postkantoren heeft iedere ambte naar of beambte, die dienst doet bij een geopend venster of loket, een geladen re volver voor zich liggen. Geldswaardige zendingen worden per gepantserden auto, met vier gewapende beambten er op, ver voerd. Op deze wijze hopen do postautoritoilen de vroegere veiligheid van den dienst te herstellen; aldus beschermen de bank-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1