1/e Jaargang. DONDERDAG 1 OCTOBER 1925 No. 5062 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post f 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummer3 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlenliön 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt liet dubbele van het tarief berekend. - Kleine adverfentfën, van ten hoogst© 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop fO.50. Dit nummer bestaat «rit tare# blades. Een ergerlijke vergelijking. De „Kerkelijke medewerker" van „Het Vaderland" schrijft over de Jan de Bak- kui'-Iiördenking door middel van de H(il- versumschen D(raadloozen) O(mroep) te Hilversum en keurt het a f, dat het luis teren naar de redevoeringen door den H. D 0. is verhinderd geworden. Hij schrijft: „Wij oordoclen, dat in een vrij land deze dingen vrij moeten blijven". „Protestanten ergeren zich allicht aan dc' Roomsclic demonstraties tijdens een Eucharistisch Congres". Waf 'n ergerlijke vergelijkingl Is een positief belijden van eigen over-, tuiging dan hetzelfde als een grievend be ledigen en tartend kwetsen van anderer overtuiging? Het eerste is een eisch van vrijheid bet laatste is heel wat anders! En als de liberale „Kerkelijke medewer ker" zegt, dat „in een vrij land" „deze (laatsbedocldc) dingen" „vrij" moeten kunnen geschieden, dan kan de straat jongen zich daarop beroepen, als hij hem morgen met slijk werpt. Deze conclusie fichif'nt misschien niet logisch, maar bij eenig nadenken zal men mó.cten toegeven, dat zij het inderdaad is! Bij herhaling wijzen wij wéér eens op dit averechlsche begrip vanvrijheid, dat toch eigenlijk iedereen dwaas moest vin den! Onze beelden. Onlangs is in de Protestantsche kathe draal te Winchester een beeld geplaatst van Joanne d'Arc. De gebeurtenis heeft niet de minste aanleiding gegeven tot onrust of verontwaardiging onder de Protestanten, en een predikant spreekt er in de „Times" zijn blijdschap over uit, dat aldus Sha kespeare's woorden zijn vervuld (Henri VI): „Wij zullen uw beeltenis plaatsen op een heilige plaats". Iulusschen was reeds eerder, zoo hevinert „De Nieuwe Eeuw", nl. in de kerk van de H. Jeanne d'Arc te Londen (Keldron Road. Highbury), i beeltenis van de heilige geplaatst, nl. ir. 1920. De Proleslanten zullen gaan inzien, dat bun Beeldenstorm onlogisch is geweest in liooge mate. Onlogisch omdat zij in liet gewone leven I ook beelden hebben behouden. Geven ook do Protestanten geen eereplaats aan het porlret van vader en moeder?. Waarom? Oin dat portret te vereeren, te„aanbid den"? Natuurlijk niet, maar om zóó eere te geven aau degenen, die door die portretten worden voorgesteld, om de herinnering aan hen in zich levendig te houden en naar hen hun gedachten op te stuwen, als in het zon nelicht van troost- en kracht-schenkende 1 liefde. Onze heiligen-vereering zelf is volkomen logisch. Maar ook 't middel voor en de uiting van j 'die vereering de uitbeelding der heili- gen is geheel en al logisch. Zoo logisch, [dat de natuur-kracht, die sterker is dan 'de leer, heiligen-vereering en heiligen-beel- 'den ook al lang weer brengt in Protestant- Bche kringen. SUSTENLAND Duitschland. De ministersconferentie. De mondelinge toelichtin Zooals gemeld, hebben do Duitsche zanten te Parijs en Londen, do overhan diging van de Duitsche nota inzake aan neming van de uitnoodiging tot een mi nisterconferentie vergezeld doen gaan van eenig© opmerkingen inzake de schuld aan den oorlog en de ontruiming der Keulsche zone. De Fransche minister van buiten- lanclscbe zaken Briand heeft daarop ge- .aulweord, dat. deze dingen niets te maken jhadden met het Veiligheidspact en de .Britsche minister waarschuwde in zijn jfintwoord voor stommiteiten van de zijde ider Duitsche regeering. De hardheid van ',het Fransche en in het hijzonder van het 'Bngelsche antwoord op de mondelinge toe lichtingen bij het aanvaarden van de Lo- barno-uitnoodiging begint tot de openbare •ffieoniug door te dringen en deze vertoont Huidelijke teekenen van Katzenjammer. Do linksche pers maakt zich wijs, dat bot hier om niets dan om een Duitsch-na- j honale nederlaag gaat en vindt in die overweging groote troost. De nationale zelf tracht het gehecle echec zoo $oetl mogelijk te* verdoezelen en soms zelfs ln een succes om te praten. I «et „Berliner Tagehlatt" noemt Cham- ovlain^s antwoord protzig. De „Rote j anno" spreekt van vuistslagen in het ge- J zicht van allo nationaal denkende Duit- cnors. De „Vossische Ztg." acht de toe gebrachte vernedering zoo groot als er se dert het verdrag van Versailles geen te boeken viel. Hij noemt in het bijzonder Chamberlain's antwoord een brutaliteit, die niet overtroffen kan worden, maar van alle kanten heerscht toch de tendenz de zaak zoo spoedig en zoo diep mogelijk in de doofpot te stoppen, teneinde de con ferentie zelf niet schadelijk te beïnvloe den. j-'-Jfe- Coste in vrijheid gesteld. De rechtbank van Freiburg in Breisgau heeft gelast den Franschen vlieger Coste, in vrijheid te stellen, nadat deze een ver klaring had afgelegd, zich alle moeite te zullen geven', het restant der boele van 500 markt te zullen betalen. Frankrijk. Communistische ophitsing. De verantwoordelijke leider van de „Vie Ouvrière", Monmousseau, en die van de „Humanilé", Bellanger, zullen correc tioneel worden vervolgd, wegens het aan zetten van militairen tot ongehoorzaam heid en het voeren van anarchistische pro paganda, door het opnemen van artikelen, waarin de soldaten worden opgewekt, zich te verbroederen met de Riffs. Bourgeois op staatskosten begraven. De begrafenis van Léon Bourgeois zal op staatskosten plaats hebben. Painlevé zal een redevoering houden. Engeland. Labour contra Zinovjef. Nög een échec der extremisten. Het congres der Labour Party te Li verpool heeft met overweldigende meer derheid een resolutie der extremisten ver worpen, waarin verlangd werd, dat een verontschuldiging zou worden gezonden aan do Sovjet-regeering en Zinovjef, wijl TfacDonald als prémier zou betrokken ge weest zijn bij de publicatie van deu„val- schen" Zinovjef-brief, die heeft geleid tot het conservatief succes bij de laatste ver kiezingen. Oostenrijk. Massa-ontslag te Weenen. 2500 man bij Siemens en Halske ontslagen. In do wapenfabriek Steyr, welke aan 4000 arbeiders werk verschaft, hebben ernstige relletjes plaats gevonden in ver band met een demonstratieve staking. Hierbij werd door de arbeiders lift direc tiegebouw bezet. Verschillende leden der directie wrerden door hen beleedigd en eenige hooggeplaatste ambtenaren 'fs lot bloedens toe mishandeld. Daarop kondigde de directie do uitslui ting en het ontslag van alle arbeiders der onderneming af. Met ingang van gisteren zouden ook in de Siemens Halske Werke 2500 arbei ders en employe's worden uitgesloten, aan gezien de arbeidsters hebben besloten we gens niet inwilliging hunner eischen in staking te gaan. Naar de directie ver klaart, is het haar niet mogelijk het be drijf zonder deze vrouwelijke werkkrachten voort te zetten. Italië. De derde golf van het fascisme. Signor Farinacci, do secretaris-generaal van de fascistische organisatie, 'hooft in een rede te Bari verklaard, dat nu spoe dig de derde golf van het fascisme over het land zal gaan. De tweede golf van fascisme is in Januari van dit jaar geko men met de uitvaardiging der wetten ter bescherming van het fascisme en de reor ganisatie der. partij. De derde golf zal de grondwetsherzie ning brengen en nieuwe wetten op het vak- vereenigingswezen en op de gemeentelijke autonomie. De burgemeesters zullen voor taan niet meer gekozen worden door de gemeente maar benoemd worden door de regeering. Griekenland. De Grieksche Kamer ont' Zooals gemeld, heeft de Grieksche re geering plotseling besloten, de Kamer te ontbinden. Zij beweert dat de huidige Kamer het vertrouwen van het land niet meer bezit. In een proclamatie aan^ het volk zet de regeering de reden uiteen, waarom zij zich genoodzaakt hoeft, gezien, tot ontbinding van het parlement over te gaan. In deze proclamatie verzekert de re geering, dat zij de volle verantwoordelijk heid voor dezen stap op zich neemt. Reeds eenigen lijd was bij de rechtsche partijen heftige beroering waar te men. Het doel was, om zelfs ten koste van geweld, de Grieksche regeering ten val te brengen. T urkije. De Mosoelkwestle. Een Turksche persbewerin Hoewel de Turksche bladen in bet al gemeen blijven ontkennen, dat Turkije zich in zake Mosoel op oorlog voorbereidt, verklaart thans hot officieuze orgaan, de „Djoerakoerisl": Turkije bereidt zich niet op oorlog voor, maar wel op de verdedi ging van zijn grondgebied en liet schroomt niet daarvoor uit te komen. En omdat er in deze wereld voor naties die haar rech ten willen verdedigen, geen ander, middel is dan geweld, omdat de Volkenbond het gewillig werktuig van Engeland is ge- Avorden, moet Turkije noodgedwongen wel zorgen voor zijn nationale verdediging. Turkije begeert den vrede, die de veilig heid van zijn grenzen waarborgt. Is aan die voorwaarde voldaan, dan zal Turkije het vredelievendsle land zijn, maar anders zal het land niet voor strijd en de daar mede verbonden opofferingen terugdein zen. Turkije moderniseert zich. In verband met de te verwachten ra dicale hervormingen liecft de regeering de geheele Zwitsorsche civiele code aan vaard. Syrië. Een prGclamatie aan de Drusen. De algemeen e opmarsch aangekondigd. Fransche vliegtoestellen strooiden in het gebied van de Drusen een aan hen ge richte proclamatie, die de verovering van Soeëida meldt. Zij deelt mede. dat velen zich hebben overgegeven en vergiffenis hebben gekregen. Verder wordt aangekon digd, dat de Fransche (roepen binnenkort naar het hartje van den Djobel Druse zullen oprukken om een eind aan den op stand te maken. Edelmoedige behandeling wordt beloofd aau de rebellen, die zich thans overgeven, terwijl de anderen met zware straffen worden bedreigd. De forten van Soeëida. Door do Drusen v e v y: o e s t. Uit Damascus wordt aan de „Daily Mail" geseind, dat de förten van Soeëida in Fransch Syrië, waar het garnizoen na een beleg van 2 maanden werd ontzet door de opstandige Drusen zijn verwoest. De Franschen ontruimden liet district daar de Drusen de watervoorziening heb ben afgesneden. Perzië. Russische opvattingen van de gebeurtenissen in Perzië. De „Izwestia" betoogt in een hoofdarti kel, dat de ongeregeldheden te Teheran zijn veroorzaakt door Britsche uitlokkers. En geland tracht, volgens het blad, den hui- digen Perzischen premier, die een her- orming wil invoeren, beentje te lichten en de macht te verschuiven naar de feodale kringen, die zich rondom den sjah scha ren. Tevens tracht liet. misverstanden tus- schen Perzië en de sovjet-unie in het leven te roepen. Daartoe diende om. het toe vlucht zoeken van een groep betoogers in het gebouw van de sovjet-vertegenwoordi ging. Deze heeft de betoogers echter on middellijk gesommeerd zich te verwijde ren. China. Krachtige maatregelen te Swatau. Een vuurgevecht binnen de Britsche concessie te Hongkong. Uit Hongkong wordt gemeld: Binnen het Britsche gebied is een af- deeling politie, die invallers achtervolgde, uit een hinderlaag door 50 Ghineesche soldaten overvallen. Het wcdcrzijdsche schieten maakte bij geen van heide partijen slachtoffers. Generaal Tsjeng-tsoe-Ming treedt te Swatau krachtig op tegen agitatoren, van wie velen zijn doodgeschoten, waaronder de gewezen burgemeester van deze stad. Twee legers vau vogelvrij verklaarde Gliineezen kwamen uit Hoenan te Kan ton aan tot versterking van de troepen al daar. Amerika. De Fransche schuld aan de V. S. De onderhandelingen met Gai llaux. De Fransche en Amerikaansche sub commissies hebben den tekst vastgesteld van de overeenkomst, die heden aan do heide commissies zal worden voorgelegd. Volgens deze overeenkomst zal Frankrijk betalen 5 annuïteiten van 40 millioen dol lar, 7 annuïteiten van 60 millioen dollar en 50 annuïteiten van 100 millioen dollar. Deze betalingen, die gebaseerd zijn op de huidige betalingscapacileit van Frankrijk, zullen kunnen worden herzien door sa menwerking van beide regeeringon, in dien de stortingen de gedoemde capaciteit van Frankrijk overschrijden. Een andere clausule bepaalt, dat indien de aankoopen van dollars door Frankrijk ten behoeve van de betalingen aan de Ver. Stalen den 1 koers van den franc te veel zouden doen dalen, Frankrijk de betalingen gedurende 2 jaar mag opschorten in den loop van do eerste periode en gedurende 3 jaar in den loop van de tweede periode met betaling van rente op de uitgestelde stortingen. BINNENLAND De Radio-Omroep. Een Sta tscommissic a. s. Men meldt uit 's-Gravenhago aan ,.üe Maasbode": Naar we vernemen heeft de minister van Waterstaat tot eenige personen die ge acht kunnen worden de groote geestelijke stroomingen onder ons volk te vertegen woordigen, de uitnoodiginge gericht zitting te willen nemen in een Staatscommissie, die tot taak zal hebben den minister op korten termijn van advies te dienen met betrekking tot een volledige regeling van den Radio-Omroep hier te lande en hem dienaangaande voorstellen te doen, voor zoover de Staat daarbij betrokken zal zijn. Waar het niet onmogelijk wordt ge acht, dat toch eenigen tijd zal verstrijken alvorens de commissie met haar arbeid gereed is, heeft dc minister tevens ver zocht hem voorstellen (o willen doen, ten aanzien ook van eventueel te treffen tij delijke maatregelen. Dit met 't oog op het feit, dal een regeling van den Radio-Om roep zeer urgent wordt geacht. Een afzonderlijke commissie van eenige deskundigen niet-ambtenaron zal de Staatscommissie bij ba$r arbeid terzijde staan. Vragen van Kamerleden. Onderlinge verkoop van loten door collecteurs der S t a a t s 1 o t e r ij. Door den heer Staalman zijn aan don Minister van Financiën de volgende vragen gericht: i. Is het den Minister bekend, dal de circulaire van 18 September j.l. no. 3/1878, van den directeur der Staatsloterij, betref fende den verkoop van loten door collec teurs en colleclri<*>s onderling, vele dezer functionarissen in groote ongelegenheid heeft gebracht, vooral ten gevolge van den korten termijn, welke gesteld is om te vol doen aan de eischen, die thans blijkens die circulaire als noodzakelijk worden geacht en zoozeer afwijken van hetgeen sinds vele jaren niet alleen als toelaatbaar werd be schouwd, maar zelfs van de zijde der di rectie dor Staatsloterij werd aangemoe digd? 2. Zoo ja, is de Minister dan bereid al thans dezen termijn te verlengen, als niet van de zijde der Regeering op andere wij ze aan de thans voor zeer vele collecteurs en vooral collect rices gerezen bezwaren kan worden tegemoet gekomen? Invoerverboden in Duitschland. Intrekking. De afdeeling Handel en Nijverheid van het Departement van Arbeid, H. en N., Bezuidcnhout 30, 's-Gravenhage, waar le vens haar volledige gegevens zijn te ver krijgen, vestigt de aandacht op het vol gende: Bij besluit van 16 September j.l. zijn, met enkele uitzonderingen, dc thans nog in Duitschland bestaande invoerverboden met ingang van 1 October ingetrokken. Voor een beperkt aantal artikelen blijft echter oen uitvoerverbod gehandhaafd. Van deze artikelen kunnen worden ge- genoemd: likeuren, cognac, spiritualiën, spirtus, wijn, steenkolen, anthraciet, co ke, bruinkolen, turf, loodwit, loodmenie, kaukstikstofj morfine, codeïne, ruwo alu minium. Verder zijn uitsluitend ten opzichte van Zwitserland en Frankrijk behalve de reeds genoemde invoerverboden ook nog verbo den gehandhaafd voor onderstaande arti kelen, te weten: Voor Zwitserland: margarine, plantaar dige talk voor mensclielijk gebruik, mar garinekaas, kunstvet, celluloid, portland- cement; Voor Frankrijk: onaangemaakte verf (niet voor den détailverkoop bestemd), ani line en andere teerkleurfsoffen, alizarin, natuurlijke en kunstmatig indigo. Uit de bouwvakken. De colloctieve arbeids overeenkomst. Ook de Bondsraad van den Ned. Christe lijken Bouwarbcidershond heeft besloten de collectieve arbeidsovereenkomst met de pa troons te aanvaarden. De R.-K. arbeiders en de patroons zullen eerst omstreeks half October een beslissing nemen. De electrificatie. van den Spoorweg Amsferdam—Rotterdam. Men heeft thans een aanvang gemaakt met electrificatie van het gedeelte 's-Gra venhage.Rotterdam van de lijn Amster dam—Rotterdam. Met het plaatsen van de HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De Duitsche pers over de mondelinge toelichtingen der Duitsche gezanten. Communistische ophitsing in Frankrijk, Dc ontbinding van de Grieksche Ka mer. De forten van Soeëida door de Drusen verwoest. BINNENLAND. Een Staatscommissie zal worden inge steld tot regeling van den Radio-Omroep. OMGEVING. De gemeenteraad Boskoop heeft een be sluit genomen tot electrificatie der ge meente. Dr. van Sioyteren, phytopatholoog van de Bloembollenstreek, is benoemd tot bui tengewoon hoogleeraar te Wageningen De hoogleeraar zal te Lisse blijven wonen en eerstgenoemde functie blijven waarne men. palen voor de bovenleiding is men een de zer dagen begonnen. Broodprijsverlaging in de hoofdstad. De broodbakkorijen „Gores" en Hout man. te Amsterdam, hebben den brood prijs met twee cent per 800 gram ver laagd. Hoewel men in bakkerskringen te Amsterdam de meening is toegedaan, dat, hoewel do meelprijzen sinds korten tijd dalende zijn, de tijd nog niet rijp is om lot verlaging der broodprijzen over' le gaan, hebben de bakkers uit eon concur ren tic- oogpunt oveneens besloten den broodprijs met twee cent per 800 gram te verlagen Een nieuwe melkoorlog te Amsterdam Men schrijft ons d.d. gisteren uil Am sterdam: In 'n gisteren gehouden vergadering van vertegenwoordigers van do Romlrm van Melkveehouders en den melkhandel, waar in verhooging van den melkprijs bespro ken is, werd geen overeenstemming be reikt. Verleden week werd een vergadering gehouden, waarin door de veehouders 2 cent verliooging was gevraagd, en door den melkhandel 1 cent verhooging toege zegd. Thans heeft de melkhandel eohior óók de verhooging van 1 cent ingetrokken, waarmee de vertegenwoordigers van de bonden van melkveehouders geen genoe gen hebben genomen. Dientengevolge heb ben de besturen van de bondon van Melk veehouders besloten met ingang van heden, den aanvoer zooveel moge lijk slop te zetten en voor een groot ge deelte de molk zélf te doen uitventen De leeraren-kwetsie te Enschedé opgelost. Dinsdagavond hebben de leeraren dor Textiel-Avondscliool besloten om naar aanleiding van de nieuw getroffen rege ling hun ontslagaanvrage weder in te trek ken. De lessen zullen dus legen den vast- gestelden datum, 1 October, aanvangen. LEGER EiSÜ WLCDÜT Zielzorg bij de Marine. Naar de „Msbd." verneemt, zal dc Zeer Eerw. Pater Ravmundus van Gent O. P. de reis met Hr. Ms. „Tromp" naar de Middellandsche Zee, die op 26 October een aanvang neemt, als dienstdoend geestelijke bij de marine medemaken. Lettenen en Kunst Giuseppe Bezzi t Men meldt uit Rome aan de „Msbd.": De musicus graaf Giuseppe Bezzi, di recteur van het koor der Santa Maria de- gli Angeli, is overleden. De Sixtijnsche Kapel te Rotterdam. De Sixtijnsche Kapel onder leiding van Mgr. Raff. Casimiri geeft morgenavond to 8 uur een uitvoering in het Concertgebouw aan den Schiedamsche Singel te Rotterdam RECHTZAKEN Een dronken automobilist. "De Arnliemsche rechtbank heeft uit-1 spraak gedaan in dc zaak tegen den koop-< man in mode-artikc-len uit Zwolle, die in den nacht van 31 Maart op 1 April de veiJ ligheid van het verkeer in gevaar bad ge bracht door in dronkenschap met ziju auto zigzagsgewijze door de Roggestraat en over het Velperplein te Arnhem te rijden. Hot O. M. had bevestiging van het vonnis van den kantonrechter (drie weken hechtenis

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1