Cacutr I DAALDERS Nederlandsch Oost-lndië. Ongeluk op een schip. Het stoomschip „Khodoung", hetwelk èenige dagen over tijd was, is te Soerabaja aangekomen. De hoogdrukcylinder was Zondagmorgen gesprongen, waardoor de machinist Whitecombe en een Ghineesche olieman werden gedood. Soerabaja verwacht een Sovjet-schip. Het Russische stoomschip „Georgii" wordt binnenkort vanuit Radana®(?) te Soerabaja verwacht. De communicatie met den wal zal aan de opvarenden verboden worden, met het oog op Bolsjewistische propganda. SPORT VOETBAL. De Engelsche League. Gespeeld zijn voor de le afdeeling: West Bromwich AManchester G 41 Cardiff City;Sunderland 01 Voor de 2e afdeeling: DarlingtonBlackpool 13 MiddlesboroughPreston N. E. 51 ATHLETIEK. Nieuwe Nederlandsche records erkend. De recordcommissie der N. A. U. heeft de volgende records erkend: De door Quick N. op 23 Aug. gemaakte tijd 3 min. 34.2 sec. in het nummer 4 X 100 M. estafette. G. J. Renser v. Alphen, A. Kwakkenaat, G. v. d. Windt, H. Hu berts; 100 Yards: H. A. Broos, Phil. Sport- yereeniging 9.9 sec. (9 Aug. '25, Arnhem). POSTDUIVEN. „Het Luchtvermaak." Zondag jl. hield de Postduivenvereeni- ging „Het Luchtvermaak" te Stompwiik een wedvlucht van Roermond, afstanr 140 K.M. De duiven werden om 9 uur in vrij heid gesteld. De uitslag waS als volgt: 1 G. Janson 111530; 2. G. Stijnman 11 16—20; 3. L. Janson 11—18—52; 4. Th. van Geijlswijk 112041; 5. J. Gaspers 11—20—50; 6. Th. van Geijlswijk 11—24 10; 7. L. Janson 1126—48; 8. Th. van Geijlswijk 11313; 9. P. v. d. Burg 11 85—5; 10. Th. van Geijlswijk 11—36—53; 11. J. Gaspers 113847. De eereprijs beschikbaar gesteld door den heer G. Jan son werd gewonnen door den heer G. Stijn man. „De Vooruitgang". De postduivenvereeniging „De Vooruit gang" te Nieuwkoop hield Zondag een wedvlucht vanaf Mons. Afstand 256 K.M. De duiven werden te 8 uur in vrijheid ge steld. Er waren 18 duiven in concours. De uitslag was als volgt: 1. G. v. d. Tol 11 28—8; 2. Dezelfde 11—28—17; 3 K. v. d. Bosch 11—35—1; 4. C. v. d. Tol 11—36—5 11-49—32. 7. Dezeflde" 11—49—45 8. Dezelfde 11—49—50. 9. K. v. d. Bosch 12 127. A.s. Zondag zal de laatste wed vlucht en ook Kampioenvlucht van Ghar- moi (Frankrijk) plaats hebben. LUCHTVAART. Vliegtuigen-botsing. Twee dooden. Reuter seint uit Londen d.d. gisteren: Twee vliegtuigen zdjn boven Bristol te gen elkaar gebotst en va/n een hoogte van vier honderd voet neergestort. De beide vliegers zijn gedbod. Waardoor de Shenandoah doormidden brak. Bij het officieel® onderzoek, door de Marnecocmmissiie ingesteld naar de oor- Baak van het vergaan van het luchtschip „ihemandoah", is door den expert, com- mnndant Craus, getuigenis afgelegd. Hij Beide, dlat de oorzaak van het in de lucht door mMden breken niet. is geweest de ex plosie vnn bet gas bij de plotselinge stij ging. Hij had het wrak onderzocht en ge constateerd, dat édn of meer metalen rib ben van het geraamte vlak achter den be- stuursgondel waren gebroken ten gevolge Van het schuren van de kabels, waaraan 'do gondel was bevestigd. De veiligheids kleppen van de ballons van bet luchtschip bleken tijdens de reis in orde te zijn. PInedo. Pinedo is te Sjanghai om 11.20 opge stegen. Hij vliegt naar Korea om vandaar naar Japan te vliegen. Verbinding BerlijnJapan. Naar het „Berliner Tageblatt" verneemt is de Duitsche Aerolloyd van plan het vol gend jaar een eskader vliegers naar Japan te zenden, teneinde het Japansche volk een tegenbezoek te brengen. Deze reis zal niet alleen een beleefdheidsvisite gelden, maar tevens als verkenning dienst doen inzake de mogelijkheid van een geregelde luchtver- hinding BerlijnMoskouPekingTokio. Deze 10.000 K.M. lange afstand zal in twintig landingsplaatsen verdeeld worden, maar men hoopt hem echter in vijf dagen te kunnen afleggen. De Russische zoowel als de Japansche regeering hebben haar toestemming tot deze reis gegeven. Paral lel met dit plan loopt nog dat van kapitein Bruns, die een Zeppelinreis van Berlijn via de Noordpool naar Japan hoopt door te voeren. Ingezonden Mededeeling. Hoofdpijn tabletten Mijnhardt Stillen de ergste hoofdpijn. Buisje 60 cent Letteren en Kunst Praalgraf Hugo Verriest. De commissie tot het plaatsen van een praalgraf voor wijlen Hugo Verriest heeft thans een som bijeen van ruim 20.000 frs. De onthulling zal in het voorjaar van 1926 plaats hebben. RECHTZAKEN KANTONGERECHT TE LEIDEN. Voor openbare behandeling staan er 63 zaken op de rol, voor niet openbaar 5 za ken. P. L. Z., veehouder te Hoogmade, is gedagvaard, voor het feit dat hij te Leiden ter markt heeft doen aanvoeren een var ken dat lijdend was aan vlekziekte. Bekl. ontkende het feit niet, doch, kon de dieren 5s avonds te voren van zijn erf zijn afgehaald, was er niets aan te zien, zoodat hij meent dat hij hieraan niet schuldig is. De Kantonrechter vroeg aan den deskun dige, getuige Sperna "Weiland, die de ziekte geconstateerd had, of dit mogelijk was, wat deze zeer goed mogelijk achtte. Eisch 5 of 5 dagen hechtenis. De schuld is niet zoo groot, zoodat er nog wel wat afgaat,- zegt de Kantonrechter H. G., steenhakker, te Oegstgeest, is ten laste gelegd, als bedrijfsleider een man te laat aan het werk gehad te hebben. Uit het verhoor, ook van de getuige P. Koenen, wien 't betrof, blijkt dat het werk Fer" 's 'avonds nog wat was gaan werken, zonder dat beklaagde er van wisf, en wel 200 meter van de woning van beklaagde, zoodat hij er onbekend mede was. De Ambtenaar zag hierin toch een over treding en eischte 4 of 4 dagen hechte nis. Th. A. van O., bakker te Leiden, heeft te vroeg brood afgeleverd, wat de als getuige verschenen H. van Haaster zonder voorkennis en medeweten van bekl. heeft gedaan. Eisch 4 of 4 dagen hechtenis. J. v. D., te Wassenaar, en J. Sch., te K a t w ij k hadden bollenpellers aan het werk gehad zonder een arbeidsregister er op na te houden. Bij een bezoek van de ma rechaussee was dit gebleken. De eerste be klaagde was niet verschenen. Eisch 5 maal 2 of 5 maal 1 dag hechtenis. De laatste had zijn best gedaan zoo spoedig mogelijk aan de voorschriften te voldoen. Eisch 3 maal 3 of 8 maal 8 dagen hechtenis. J. G. v. d. H., slager te Voorscho ten, is ten laste gelegd, dat hij iemand bij bet slachten van een paard heeft arbeid laten verrichten, wat beklaagde ontkende. Hij heeft niemand opdracht gegeven. Th. v. Meijgaarden als getuige gehoord zegt wel even geholpen te hebben, doch is er niet voor betaald. De Kantonrechter meende dat hier moeilijk veroordeeling kon volgen, doch de Ambtenaar eische 4 of 4 dagen hechtenis. H. D., los werkman teNoordwijk, die bij den Kantonrechter uit vroeger dagen nog wel bekend was, zou op gronden van den Staat gejaagd hebben, wat beklaagde ontkende. Hij was thuis geweest; misschien waren het zijn broers geweest. De jachtopziener Klinkenberg had met den rijksveldwachter Eshuis van een hoogte het ppzion. donh zii wilden niet er afkomen. omdat zij dachten dat de jagers dichterbij zouden komen, wat niet gebeurde Getuige wist echter zeker dat beklaagde er bij was; de andere was z'n broer. Maar al die broers gelijken veel op elkaar, zegt de Kantonrech ter. Getuige Eshuis heeft beklaagde vroeger niet gekend, doch hem heel goed gezien. Wel zoo goed dat je een uur later mij tegen kwam en niet kende, zegt beklaagde. Indien hij veroordeeld wordt gaat hij in hooger beroep. Eisch 2 maal 5 of 2 maal 5 dagen hechtenis. L. P., bakker te Katwijk aan Zee, heeft te vroeg brood verkocht. Het was op een Maandagmorgen, dat heel Katwijk zonder brood was. De ambtenaar vroeg hierop vrijspraak. J. V. en J. Sch., beiden bakker te Kat wijk aan Zee, sloten zich bij den eersten beklaagde aan en werden eveneens vrijge sproken. J. A. koopman, te Amsterdam, heeft aan een kruisweg te Noordwijk geen sig naal gegeven toen hij met zijn auto daar passeerde. Bekl. had er geen erg in gehad dat daar een kruisweg was. Ook zijn mede passagier, K. J. A. Roos, journalist, had bier geen kruisweg bespeurd, voor de po litie deze aanwees. Het is daar ook niet vooraf te zien zegt de Kantonrechter. Eisch 8 of 3dagen hechtenis. G. C., fabrikant te Noordwijk, hoorde voor overtreding van de bouwverordening 6 of 6 dagen hechtenis tegen zich eisch en. F. G. S., chauffeur te Amsterdam, is te Noordwijk bekeurd voor het rijden met een te zware auto, waarvoor echter bleek, dat hij vergunning had, waarom vrijspraak gevraagd werd. G. v. L., slager te L e i d e n, heeft 4 blad- reuzels en 8 stukken spek in voorraad ge had, die niet aangeboden waren ter keu ring, zoodat het keuringsleeken van Leiden ontbrak. Voor bekl. trad als gemachtigde op Mr. de Haan, die in de eerste plaats bestreed dat het vleesch niet gekeurd zou zijn. Dit was wel terdege gebeurd en nog wel in het abattoir in Den Haag, waar 6 varkens voor beklaagde waren geslacht voor den handel. Beklaagde heeft toen de genoemde stukken, die hij noodig had per auto Vrijdagavond 7 uur thuis gekregen, toen hij niet meer terecht kon in het abat toir. Zaterdags is het in beslag genomen, naar het abattoir gebracht en goedgekeurd, zoodat het nog dien eigen dag verkocht kon worden. Formeel is de verordening overtreden, doch er is niets onbehoorlijks gebeurd. Met zulke dingen brengt men al leen den naam van ter goeder naam en faam bekend staanden in gevaar. De Amb tenaar meende dat de goede naam van be klaagde hier geen gevaar loopt, daar het hier enkel betreft het niet opvolgen van de voorschriften en eischt 4 of 4 dagen hechtenis. J. N., chef-touwslager te Leiden, heeft zijn rijbewijs niet direct aan de politie ver toond waarvoor 5 of 5 dagen hechtenis werd geëischt. N. de Br., te Leiden, is een verboden steeg in gefietst wat de Ambtenaar ƒ1. deed eischen. ir. (sen., te rtij n s h u r g, neen motor te snel gereden wat vanweg een defect niet anders kon, zegt beklaagde. Eisch 6 of 6*dagen hechtenis. De moord op den makelaar Busch to Amsterdam. Bij het voortgezet getuigenverhoor heeft o.a. het verhoor plaats van den get. de KoTt,. die im opdracht van den bekl. den kuil heeft gegraven. Hij verklaart vacn de verdwijning van. Busch het eerst uit de courant te hebben gehoord. President: Toen gij di'e opdracht kreeg om den kuil te graven, had ge toen geen aanleiding om iets te denken? Getuige de K.: Toen niet. President: Busch is op Vrijdag verdwe nen. Wanneer hebt u den kuil gegraven? Getuige de K.: Op Vrijdag of op Zater dag. We hebebn met z'n tweeën den kuil gegraven, Eeltjes en ik. Getuige Eeltjes wordt voorgeroepen en zegt, dat de K. het vierkant liegt. Hij, Eeltjes, heeft niet meegewerkt aan het graven van den kuil. President: Deze man maakt den indruk, dat hij de waarheid spreekt.. Wilt gij, ge tuige de K soms zeggen dat hij liegt? Get. de K.: Hij heeft me geheimen. Hij zal het zich miet herinneren. Deze get. deelt verder mede, dat Zondag na het vin den van het lijk onder den grond a;an de garage een rechercheur bij hem thuis is gekomen, die hem mede wilde hebben. Hij was echter ziek. Daarna is de inspecteur van Slobbe 'hem thuis komen hooren. Hij had toen echter een reden om de poMtie omtrent het graven van den ku:l niet in te hchten. Dat heeft hij hij kort daarna ge volgde verboeren ook niet gedaan. Eerst toen get. met zim vrouw geavrestcerd wa- INGEZONDEN RSEDEISEELING m 25 J a. PER BUS VAN 1 KILO 51 0.75 1 it 19 91 55 0.42 '/a 11 •i 19 'A 91 55 0.18 II ii w I» DEZELFDE ONGEËVENAARDE KWALITEIT, DOCH GOEDKOOPER DAN VÓÓR DEN OORLOG. E3 rerrb heeft hij voor den rechter-commissa- ris de verlangde inlichtingen gegeven. Ui* het gedrag van M. had get. den indruk ge kregen, dat hij Busch gedood en begraven had. Hij liep soms op een heel vreemde manier <n>or Utri ïiuia te «411 on on eenig heeft get. hem op de bewuste plaats met den voet juist op de tegels, waaronder de doode lag, in diep gepeins verzonken zien «taan. Deze dingen maakten get.'s ver moedens gaande. Hij is toen naar M. ge- 2aan en heeft gezegd: Ik geloof, dat Busch daaronder ligt. Eerst heette M. dit liegen, daarna is hij op zijn knieën gevallen en heeft hekend en gesmeekt de zaak geheim te houden. Hij vertelde, dat Busch ge dreigd had-zijn vrouw te gijselen en zijn schoonvader te vermoorden. Toen, zoo had M. verder aan getuige gezegd, was hij Busch aangevlogen en had hem dood in zijn handen gehouden. Get heeft toen ge loofd om te zwijgen, heeft M. nooit om geld gevraagd, en ook nooit een penning gekre gen voor z'jn zwijgen. Wel heeft get. later voor M. een werk aangenomen en uitge voerd, waarvoor de betaling zeer weinig vlot verliep en om hem tot betaling te dwingen heeft get. weieens gezegd: Denk er om, anders laat ik je erin tippelen! Maar als bekl. hem voorstelt als een chan teur, dan liegt hij. Bekl. wil hiertegenover eerst z:jn lezing niet stellen, omdat, zoo zegt hij, de presi dent hem toch niet gelooft.. Daarna doet bekl. nog eens het verhaal van het dreige ment van de K. en de chantage, waarop de K. roept: „Ellendige leugenaarl" Rechter mr. Swagerman vraagt., waarom tgef. voor den reohter-commissaris, verkla rende waarom hij de kist later half opge graven heeft, gezegd heeft: ,.Ik wMe ach ter het geheim komen, omdat ik hang was, dat ik er zelf in zou vlieden.'' Waar zou hij dan in kunnen vliegen? Get. kan zich deze uitlatingen niet her inneren. Misschien Leeft h:.i' het. in zijn zer.uwscht'Theid gezeed. Daarna is gepauzeerd. Mr. Levy, de advocaat van Muylwiji, merkt bij het verdere getuigenverhoor om op, dat M. op heel veel punten het slacht offer van journalisten is en hij hoopt, dal in elk geval de andere bladen zullen i namen dat hij „De Telegraaf', spec'ai F (eens tra) beschuldigt, systematisch op zettelijk of onopzettelijk in boo ge valscihe berichten tegen Muylwijk ts schrijven, waardooT de man komt te staat in een veel kwader licht dan hij verdient De zitting werd tenslotte feschorst a.s. Vrijdag, 's voonn. 10 uur IffotensctiagspeBijlc© ES©B°iiE§fcteil De a.s. Zonsverduistering. Wie aan de expeditie deelnemen. De Minister van Onderwijs, Kunstet en Wetenschappen heeft aan de Eclips* comm'ssie der Koninklijke Academie vat Wetenschappen opdiracht verleend om huiten bezwaar van 's Rijk® schatkist, eet wetenschappelijke expeditie uit te zendei naar Zuid-Suanatra, tot waarneming vat de totale zonsverduistering op 14 Jan. ba De expeditie zal bestaan uit de volg® de leden: dr. A. Pannekoek, lector voor de renkunde aan de gemeente-universiteit Amsterdam; dir. W. J. H. Mol, lector voor de natuur' kunde aart de Rijksuniversiteit te Ut reit; dir. M. Minnaert, observator aan het He' lio-physisch Instituut der Rijksuniversw teit te Utrecht; dr. J. van der Bilt, observator voor d« sterrenkunde aan de Rijksuniversiteit h Utrecht; dr. J. C. To den van Velzen, doctorandi in de wis- en natuurkunde aan c meen te-universiteit te Amsterdam (a®ij e'en te). flehen grond heeft, maar toch doet hij nog al veel moeite om aan te toonen dat J. de B. naar de stadsgracht gevoerd is, niet «door de waterpoort die zich vlak achter de Kazernestraat in de stadswal bevond, maar door de veel verder gelegen waterpoort achter Jaspar Hendricksz, die nota bene, eerst honderd jaar na den dood van J. de B. door de stadswal gegraven is. Als J. de B. bij zijn gevangenneming in het huis zijns vaders woonde, had Ds. Gunst dat huis (de kosterij) niet moeten zoeken in het tegenwoordige St. Antonius- patronaat, maar aan den voet van den to ren der Groote Kerk, ter plaatse waar zich thans, naast de barak, de ledige ruimte en het brandspuitenhuis van het Arsenaal be vindt. Dan was J. de B. ook veel dichter bij het honderd jaar later gegraven waterpoortje van Jaspar Hendricksz ge feest, want dit lag tusschen het huis van burgemeester Talsma en de muur van het Pensionaat. Zonder eenig afdoend bewijs 8) wordt (blz. 93) aangenomen dat Jan de Bakker te Jacobswoude pastoor is geweest en dan krijgen we in elf bladzij den bijna heel de geschiedenis van die plaats vanaf Lodewijk de Vrome tot onge- yeer 1580. Evenals zijn voorgangers, die el kander naschreven, heeft Ds. Gunst Jan de Bakker verwisseld met Nicolaas Si- monszoon, die omstreeks 1577 pastoor te Jacobswoude was en aan den eerstgenoem- den toegeschreven, wat uitsluitend den laatsten gold. Ds. Gunst schrijft (bladz. 151) Jan de Bakker grooten invloed toe te IJselstein, Heer-Jacobswoude en in de tusschen gelegen plaatsen. Daarom ook geeft hij platen van IJselstein, Heer-Jacobswoude, Woubrugge en een landkaart van de geheele streek, platen die zijn boek wel veel duurder ma ken, maar niets bewijzen voor den in vloed van J. de B. In de stadsrekeningen van Woerden komt eenige malen de naam voor van Heer Aert en naar het schijnt ook in het archief van IJselstein (bldz. 105.) Maar mag men daaruit nu besluiten, dat dit een en dezelfde persoon is? En al was dit ook zoo en Heer Aert de vriend van J. de B. (wat ook nog bewezen moet wor den), bewijst dit enkele-feit dan iets voor diens invloed? Zoo redeneert Ds. Gunst telkens. Stilzwijgend ga ik de ongeveer 70 bladzij den voorbij, die Ds. Gunst in zijn boek bijna letterlijk aan Willem de Volder, de Bakkers oudsten geschiedschrijver, heeft ontleend. Had hij de geschiedenis van J. de B. iets vooruit willen helpen, dan had hij. moeten aanfoonen, wat in de Volders verhaal geschiedenis, wat daarin verdichting is. Zoolang wij dat niet weten tasten we omtrent vele feiten en voorvallen in de Bakkers leven i n 'het duister, wat jammer is en blijft. Op blz. 98 heeft Ds. Gunst het over „de spe ken", natuurlijk een zaak die met J. de B. niets te maken heeft. „Door „speken" zegt hij, verstond men wegen, bruggen en dammen van rijshout, graszoden of zand, gemaakt in een moerassige streek." „Maar zegt hij (blz. 105) waar het Gemeentelijk archief van Woerden telkens van „spe ken" spreekt (d.i.) in orde gemaakte we gen in de richting van Bodegraven, en (waar) ook de ambachtsvrouw van Ja cobswoude „speken" van Woerden ge huurd had, om die te berijden met haar rijtuigen -en vrachtwagens, ligt het voor de hand te denken dat de wegen tusschen heide plaatsen goed begaanbaar en berijd baar waren. Pistorius zal dan ook wel menigmaal van uit zijn eerste standplaat® zijn vaderstad, waaT zijn familie woonde, bezocht hebben" enz. Als men nu weet, zooals Ds. Gunst zelf zegt, dat „in vele streken van ons land.... de wegen, vooral in drassige gedeelten, zoo goed als niet te passeeren" waren en dat het, zooals hij er hij voegt, vooral in de richting Jacobswoude noodig was „spe ken" aan te leggen, dan slaat men toch van verbazing de handen ineen als uit de latere rekeningen van Woerden blijkt, dat men door „speken" niets anders te ver staan heeft dan de nog bestaande sluis aan de brug te Bodegraven. Deze werd dus toen door de Juffrouw van Raephorst gepacht en ook thans nog, Ï925, betaalt het Grootwaterschap daar voor jaarlijks 50 gulden aan de gemeente Woerden. Naast de hier gegeven bemerkingen, die met tallooze zijn uit te breiden, lijkt mij het werk van Ds. Gunst een dankbaar on derwerp van critiek voor den theoloog. Ik zal mij op dit terrein niet wagen, doch de verzuchting moet mij toch uit de pen, dat Ds. Gunst blijk geeft met de leer der Ka tholieke Kerk zeer weinig op de hoogte te zijn, anders zou hij niet hebben geschre ven op blz. 161: „Met de zonden te biech ten werd alles goedgemaakt, al waren de biechtvaders er genoeg mede op de hoogte, dat de biechtelingen de oogen vol overspel hadden en onmiddellijk na de biecht van plan waren het goddelooze leven op den zelfden voet voort te zetten". Wanneer Ds. Gunst niet weet, dat ge® enkel priester, hij zij dan Bisschop Paus, iemands zonden kan vergeven al» deze geen van harte gemeend herouit daarover heeft, met het vaste voornemen niet meer te zondigen, dan zou de eersl| do beste Roomsche Catechismus hem d» kunnen leer en. Met „De Standaard" van 29 Aug. R zou ik ten slotte willen zeggen: „Ds Guus heeft zich in dit boek doen kennen als nauwkeurig geschledv o r s c h e r, mi die de kunst van geschied® c h r ij ven slecht verstaat. Zijn boek riekt te veel naaf de lamp". c. J. v. helvoort. Losser, 15 September 1925. 1) Uitgeversmaatschappij „De Blautf voet", Hilversum, 1925. 2) Dec. 1912, blz. 309—326; Jan. 19U blz. 375—398; en Febr. 1913, blz. 423-4H 8) Gnapheus spreekt er niet van en la Torre die er het eerst melding va maakt, schreef zijn verslag in 1656, 131 jaar na den dood van Pistorius.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 4