16e Jaargang. No. 5045 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN VRIJDAG 11 SEPTEMBER 1925 3)e £cicbelve Gou/fca/nt )o ABONNEMENTSPRIJS bedraagtbij vooruitbetaling foor Leiden tö cent per week 2»50 per kwartaal. Jij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, franco per post I 2.95 per kwartaal. Jet Geïllustreerd Zondagsblad is voor dc Abonné's ver krijgbaar tegen betaüng van 50 et. per kwartaal, bij voor- litbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 at Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: O e wo no advert entlën 30 cent per regel* Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine advorhmtfën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen werden aangeboden of gevraagd, huur en ven» buur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen. 9* Liberale-opvatting. Een beschouwing in „Het Handelsblad" van dezen morgen over *„practiscke socia- logie" vangt aldus aau: „Do tijd van de oude „armenbedeeliug" zoowel als die van het eenvoudig „straf fen" van misdadigers mag nu wel als voorgoed voorbij beschouwd worden. Men ziet thans vrij algemeen in, dat zoomiii armen en delinquenten als de maatschap pij gebaat zijn met zich op deze wijze af maken van de moeilijkheden. Sinds men het maatschappelijk milieu heeft leeren kennen als de voornaamste oorzaak van misstanden, heeft men het middel in de hand, prophylactisch en cor- rigeerend op te treden on al wat „maat schappelijk werk" heet is gebaseerd op dit principe." Is het niet opvallend, dat hier armen en misdadigers op één lijn worden gesteld, gelijk ook „armenbedeeliug" en „straf fen" in één adem worden genoemd?.... Wij lazen gisteren in het orgaan van de Algemeene werkgeversver., dat het libera lisme nog hensch niet dood is. Maar wij hebben dat ook nooit gedacht; onge twijfeld het liberalisme leeft nog in veler harten en hoofden En tvpeerend voor dat liberalisme is het hierboven gegeven gitaat uit een liberaal blad. Een Christen moet voorop staan in zijn medelijden met misdadigers een ver standelijk medelijden, dat wel te onder scheiden is van weekelijke goedigheid maar hij weet toch heel goed te onder scheiden het medelijden met den misda diger en het medelijden met de armen. Voor hem bestaan andere oorzaken dan de maatschappelijke omstandigheden, die de toestand, waarin de mcnsch verkeert, bepalen. In het uit „Het Handelsblad" geciteer de spreekt een echte liberale opvatting. BU3'TF.MLAND Volkenbond. De Volkenbondsvergadering. Rede van Chamberlain. Chamberlain heeft gisteren in de Vol kenbondsvergadering een rede gehouden over de veiligheid. Deze rede duurde 35 minuten. Vooreerst merkte hij op, dat de mate van Brittannië's eerbied voor den Bond in het oog springt, doordien' het zijn minister van Buitenlandsche Zaken zoowel naar don Raad als naar de Vergadering heeft [afgevaardigd. Het bewijs van den invloed van den Bond is te vinden in 't vertrouwen der groote regeeringen, die aan den Raad 'vitale kwesties hebben voorgelegd. Daarna sprak Chamberlain over het feit, dat Brittannië niet in staat was, het Pro tocol in den vorm w,aarin het zich voor deed te aanvaarden. Hii zei, dat dit niet was toe te- schrijven aan eenig meenings- verschil met den Bond over de te bereiken doeleinden, doch over de methodes. Wat van belang is, is niet het straffen van den misdadiger voor inbreuk op het Statuut of voor het begaan van een internationaal vergrijp, maar wel: dis misdaad te voorkomen. Hij gelooft niet, dat het Protocol in zijn huidigen vorm in ale gevallen kan voorzien, die zich kunnen voordoen. Een protocol dat in plaats van het al gemeene naar het speciale, veeleer van het speciale naar het algemeene leidt, verdient dc voorkeur. Hii betoogde, tdat de Bond bescheidener moet beginnen. Wan neer hii minder tegelijk onderneemt, be reikt hij misschien meer. Over de kwestie dor sancties zei Cham berlain, de waarde en noodzaak daarvan niet te onderschatten: doch wel zei hij na drukkelijk, dat sancties eerder zedelijk dan militair moeten zijn. Chamberlain eindigde met zijn geloof te kennen te geven, dat aller doel is, het bren gen van rust en vrede voor de volken der wereld, en dit kan, naar. zijn meening het zekerst bereikt worden door reogionalo overeenkomsten tusschen die landen, die ze het meest noodig hebben. Scandinavië geeft het protocol niet op. Na de rede van Chamberlain voerde aiens Zweedsche collega Unden het woord. Ouden gaf uiting aan zijn leedwezen over het feit, dat de bemoeiingen der Vol kenbondsvergadering van 1924 in zake het Protocol van Genève niet met succes zijn bekroond. Do openbare meening der Scandinavi sche mogendheden blijft haar gehechtheid etiugen aan de groote lijnen, welke den grondslag voor het Protocol hebben ge- Vormd. Met ongeduld, aldus Unden, zien JJ de resultaten tegemoet van de beraad- sgingen,welke tusschen zekere mogendhe den in verhand met het veiligheidspact plaats vinden. Spreker uit het verlangen, dat ook Duitschland zijn intrede in den Volken- boud zal doen. Ten slotte stelde hij een re solutie voor, waarin hij doet uitkomen het groote belang, dat alle mogendheden heb ben bij de aanvaarding van het principe der verplichte arbitrage voor het regelen van internationale geschillen. De resolutie richt het verzoek tot den raad, de berei king van dit doel te vergemakkelijken en de hiervoor te treffen in liet Protocol ver vatte maatregelen opnieuw aan een'onder zoek door deskundigen te onderwerpen. De controle over Oostenrijk. Mr. Zimmerman gehuldigd. Do Volkenbondsraad heeft gisteren de resoluties van de financieele commissie be treffende de eventueele verzachting van de Volkenbóndscontrole in Oostenrijk na 1 Januari 1926, aangenomen. Mr. Zimmerman heeft reeds op 11 Augustus j.l. een wijziging in de controle gebracht, in dien zin, dat' hij thans alleen nog het totaal der begroeting controleert en niet meer iederen post afzonderlijk. De controle over het restant der leening en de administratie der onderpanden zal ook na Januari blijven bestaan, doch vermoe delijk zal de Raad in zijn Decemberzit- ting hem vrijstellen van de verplichting, in Weenen te blijven wonen. In de zitting van Juni 1926 zal de Raad vermoedelijk beslissen, dat de controle niet meer persoonlijk uitgeoefend behoeft te worden. Zimmerman heeft aan den Raad do ge weldige krachtsinspanning geschetst, wel ke door x Oostenrijk gedurende de laatste drie jaren verricht is, welk tijdvak hij een waarlijk historische periode noemde. Hij toonde voorts zijn groote voldoening over de bereikte resultaten. Chamberlain huldigde vervolgens Zim merman vooi* zijn bekwaamheid, verzoe ningsgezindheid en buitengewone eigen schappen, welke hij hij de uitvoering van de opdracht, hem door den Raad gegeven aan den dag heeft gelegd. Ook Briand, Be- nesj en de Oostenrijksche Bondskanseliei Barnek, gaven uiting aan hun gevoelens van bewondering en erkentelijkheid jegens Mr. Zimmerman. Oe Veiligheidskwestie. De a.s. ministerconferentie. De uitnoodigingen verzonden. De uitnoodigingen voor de te houden conferentie der ministers van Buitenland- sche Zaken zijn, naar uit goede bron wordt vernomen, gisternamiddag verzonden. Evenals de tot dusverre tot Duitschland in zake het veiligheidsprobleem gerichte nota's zijn ook deze uitnoodigingen alleen door den Franschen minister van Buiten- landsche Zaken, Briand, onderteekend. Al hoewel zij plaats noch datum voor de con ferentie bevatten, kan het als zeker worden beschouwd, dat deze op 29 dezer te Lau sanne zal aanvangen Ook een conferentie van premiers? De diplomatieke medewerker van de „Daily Telegraph" deelt mede, dat onaf hankelijk van de vraag, of Stresemann bereid zal zijn aan een conferentie met de geallieerde ministers van buitenlandsche zaken deel te nemen, door do geallieerde mogendheden nog in overweging wordt genomen, naast bovenbedoelde conferentie, een conferentie van premiers te doen plaats hebben en eveneens de mogelijkheid van een conferentie van premiers en mi nisters van buitenlandsche zaken, die ooly de Amerikaanscbe „waarnemer" en ver tegenwoordiger van Tjecho-Slowakije en Polen zouden bijwonen. Frankrijk. De Bankslaking. Nog geen oplossing. Teigen aller verwachting in is de oplos sing in het bankconfLict nllet gekomen. Daar de directeuren geen enkele toezeg ging hebben willen geven om .met Januari de Koon en te herzien en er ook geen ze kerheid beslaat, dat allen zullen worden terugenomen, hebben de verschillende be stuurders oen beroep gedaan op de sta kers om niet naar de banken terug te koe ren, zoolang de scheidsrechterlijke uit spraak, die door den minister in het uit zicht is gesteld, niet do goedkeuring van beide partijen kan verkrijgen.. Men hoopt, dat de minister er in zal slagen deze in den looi) der week door de bankdirecteu ren te doen aanvaarden. De stakers heb ben zich reeds ten gunste dier arbitrage uitgesproken Het afvallen is daardoor tot stilstand gekomen, doch de stakers zijn lang zoo talrijk niet meer ais twee weiken geiteden. Ln sommige plaatsen als Brest en Hennes is een accoord verkregen en do staking opgeheven, doch zonder'dat de sinker's iet» van het eekenis bobben verkregen. Daar het manifesteeren door de sta- kingsleidrng verboden werd-, en de. n'ict- comnninisbische elementen verklaard heb ben den strijd te zullen opgeven, zoo de directe-actie wordt voortgezet, is het thans is de omgeving der 'banken volko men rustig, Syrië. De opstand der Drusen. Betrouwbare berichten, die buiten de censuur om uit Syrië zijn gekomen, mel den, dat de Franschen in begin Augustus niet minder dan 1200 do oden hadden'. Te Parijs b'lijft mm voortgaan te bewe ren dat alles kalm is, alhoewel nu en dan wol niededeeld-ugen moeten doorgelaten worden die van die kalmte een vreemden 'indruk geven. Zoo worden de aanvallen op 'Soeeida reeds toegegeven. Blijkbaar wil Sarrar-1 de resultaten van liet groote offensief afwachten, waardoor 25 000 man zouden worden gebruikt, om dan den schijm te redden. "Waiuneer men bedenkt, wat een kabaal 'door de geheelie linkerzijde gemaakt is over Marokko, toen Frankrijk daar toch nog slechts 400 man had verloren, diafii treedt het dekken van den partijgenoot-vechtersbaas, dl© door -zijn onbesuisd optreden Syrië in vuur en' bloed zet, toch wiel im een merkwaardig Hebt. Het radicale en r-oode pao'f isme, van de daken gepredikt, b'iijkt wel niet anders dan een politieke demagogie 'te zijn. Als Pain levé den vrede wil bcvorde.rf#», dan kan hij melt. Svrië beginnen, door den op stand di:e geheel m al de öCliuld is van het seotarisdh -optreden van de kartelre- geeriaig on de vriendendiensten van Har riot im het bijzonder, te doen ophouden. De ..Times" verneemt uit Beyroet, dat dir. Sohahbandtar, de leider 'der ria tioma- Irlsbefli en president dier volksparkh die bij den aanval van de Drusrm em Damascus verdwenen was, hip 6 September bij die Diebel-Dr-usen is aangekomen en een Sy rische nationale regeerinlg heeft geprocla meerd. Volgens een bericht uit Bagdad rijn vier auto's, die transportdiensten ïtn de woes tijn verrichten, op een afstand van 80 K.M. van Da-matsen® overvallen De chauf feurs werden 'van hun1 kir celling beroofd, doch ov'eiriiglents -ongedeerd '•"haten. De auto's werden echter vernield. Indien, nieuwe over vallen plaats hebben, zullen de train*---- over dien. mman- Weg worden geleid. Marokko. Het groote offensief begonnen. Er op of erhndcril De operaties im Marokko zijn Ihamjs im de beslissende phase gekomen cm. het Wt van Abd-el-Krim kan birinen enkele da gen zijn. beslist. Volgens gisteravond uit Fez ontvangen telegrammen, valem de Franschen-over een front van 40 mijl aan. Uit Rabat wordt gemeld, d!at de eersbe operaties zonder ernlstige 'oppositie zijn geslaagd. Do Rifds trachten tegenstand 'te Meden door aanvallen in de 'Spaansohe zone. Z-ij zouden de heuvels nond'om Te- toean bezet hebben. Nader wordt ruit Fez gemeld, dat lieit groote Fransche offensief hedenmorgen in die vrooge uren begonnen zou zijn. Amerika. Protectie voor Canada bepleit. De inzet der komende verkiezingen. De conservatieve Gan'adeesche le:d«r Meigihen heeft bij de opening valn de ver- kie-zimgsoanipagrae iai Canada de fiscale politiek de voornaamste kwestie genoemd, waarover de kiezers zich hebben uit te spreken.. Hij verklaarde, dat een krachtige p r otect'iomibiisöhe politiek liet '©enige mid del is onn Canada te doen leven en bloeden.. Hij critiseerde voorts de politiek van den huldigen priemier King, die „hel Calnadee- sclie douanetarief sl uk je voor beetje heeft afgeknabbeld". Ook wees hij er op, dat Canada geen kans heeft tegen de krachtig- besohermde industrie der Ver. Staten, in dien h-c't niet dezelfde politiek aanvaardt. Australië. Stakers te Melbourne veroordeeld. Gevangenisstraffen en b o e f e s Honderd Stakers van vhr.sch'Tiende schepen te Melbourne werden veroordeeld t-ot gevangenisstraffen, loopendie van een tot drie weken, en verschillende booties, al naar gelang de 'hoogte van hun loom. bimhehlamp R. K. HUISVESTINGS-COMITc. Vertrek Hongaarsche trein. Wij vernemen, dat het vertrek der kin- dertrein naar Boedapest, dat op a.s. Woensdag was bepaald, wegens bijzonde re omstandigheden is uitgesteld tot half October. Wij hebben van deze verandering, niet eerder melding kunnen maken, daar er nog over werd gecorrespondeerd om het uitstel ongedaan te maken. Eerste Kamer. P. Dance n L. M. Herm a n s gekozen v e r k La a r d. Het Centraal Stembureau heeft gister middag cien openbare vergadering gehou den tor voorziening van twee vacaturen in de Eerste Kamer, ontstaan door het be- danken als lrd dier ICamca* door de heeren ir. Oh. G. Cramer en B. Sten-huis in ver band met hun benoleming tot lid van do Tweede Kamer. Benoemd worden verklaard in do plaats van don heer Cramer de heer P. üanz, to Amsterdam on in de plaats van. den heer Stenhuis de lieer L. M. Hermans, te Arn hem. Het Koninklijk bezoek aan de hoofdstad. De Koninklijke familie zal Maandag a.s. om 10 u. 53 min. aan het Centraal station to Amsterdam aankomen. Onmiddellijk na aankomst wordt gere den n#ar de Historische tentoonstelling in het Rijksmuseum. Na bezichtiging wordt ten Paleize het noenmaal gebruikt. 's Middags brengt de Koningin, Prins en de Prinses eerst een bezoek aan het Stedelijk Museum, waar het andere ge deelte van de historische tentoonstelling wordt bezichtigd, voorts zal zij de kinder feesten op het IJsclub-terrein gedurende ©enigen tijd bijwonen, om ten slotte in het Stadion het jubileumspel met haar tegen woordigheid te vereeren. Het vertrek uit de hoofdstad naar de residentie is bepaald op 4 u. 58 min. Na hot bezoek aan Amsterdam zal de koninklijke familio intrek nemen in het landhuis „De Ruygen Hoek" te Scheve- ningen. Minister Weiter. Aan een artikel van den heer Ritman in Do Vrijheid" ontleenen wij hel volgende omtrent het te verwachten program van den nieuwen Minister van Koloniën: „Tegenover allerlei voorspellingen om trent. het program van den Minister moet men, juist bij een zoo gesloten figuur, die tot zelfstandigen arbeid onder eigen ver antwoordelijkheid nog niet geroepen was, dus uiterst sceptisch staan. Aan het feit, dat een katholiek tot het ministerschap van koloniën is geroepen, mag men intus- schen do verwachting verbinden, dat art. 123 Reg. Regl., dat tot het verrichten van zendings- en missiearbeid oen vergunning van de Indische regeering verplicht stelt, den langstèn lijd heeft beslaan. •De combinatie GolijnWeiter doet bo- vendien verwachten, dat de wet op de Staatsinrichting voor Ned. Indië niet on gewijzigd tot uitvoering zal komen. De voorspelling is in de Indische, pers-dade lijk uitgesproken: het zou dwaasheid zijn te verwachten dat een wijziging zou betoe- kenen vermindering van de bevoegdheid in de richting van autonomie en zelfbestuur. Indië bij die wet toegekend, maar wel mag men de hoop uitspreien, clat zij van sta tuur verandert. Do opvattingen van den heer Golijn zijn bekend; die van den heer Weiter zijn af te leiden uit de minderheids nota, die hij met de heeren Kinderman en Kan heeft onderteekend als lid der com missie, die de herziening der Staatsinrich ting in Indië had voor te bereiden, en die, onder den druk van zekere gebeurtenissen in 1918 benoemd en aan den arbeid geto gen, het befaamde fantastische rapport heeft ontworpen, dat na dien eigenlijk door iemand au serieux is genomen". Feber president van de Pax Romana Men seint uit Bologna aan „De Tijd". Op het alhier gehouden congres der Pax Romana, waar leden dor internatio nale studentenorganisatie en katholieke intellectueelen uit do meeste Eurcpeesche landen tegenwoordig zijn, is de boer ir. 1.. J M. Feber, secretaris dr.r Unie van R.-K. Studee.tenvereenigingen in Nederland, tot president gekozen. De aanvaard;ng van het presidium ging gepaard met plichtple gingen, waarin hulde word gobri-ht aan do actie der R.-K. intellectueel© beweging in Nederland. IJk en herijk. De Minister van Arbeid. Handel en Mij verheid heeft bepaald, dat het gnedkeu- ringsmei'V, gedurende de jaren 1926 en 1927 te bezigen, zal zijn: bij den ijk en herijk van maten en ge wichten, de letter in den kleinen staanden drukvorm; bij den ijk en herijk van gasmeters, de Koninklijke kroon. De burgemeester van Borculo. Het Eerste Kamerlid jhr. de Muralt, "burgemeester van Borculo, heeft, toen hij dezer dagen naar den Haag ging, een HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Rede van Chamberlain ter Volkenbond» vergadering. De uitnoodigingen voor de a.s. minister- conferentie over het Vciligheidspact ver zonden. De bankstaking in Frankrijk nog niet geëindigd. Het groote Fransche offensief in Ma rokko begonnen. BINNENLAND. De Canisiusfeesten te Nijmegen. Een grootsch slot (2de blad). Er is geen verlaging van gedistilleerd- accijns te verwachten (2de blad). De directie van de Ned. Spoorwegen heeft verklaard, geen loonregeling tc kun nen aanvaarden, die zwaardere finan cieele lasten op het bedrijf legt (2de blad). Bij Dienien zijn paard en wagen door een trein aangereden; de koetsier werd ge dood (Laatste Berichten). Onze Geïllustreerde Parina Do photo-pagina geert verscheidene kiekjes van het Koninklijk Bezoek a;in Friesland en de aldaar gehouden feesten. De Vaandeltentoonslelling to Leiden. (Het vaandel van den Land- en Tuinbouw- bond te Voorschoten hangt niet rechts van den ingang, maar recht voor den ingang). ernstige aangezi'chtsinfeetie gekregen. Hij is ter verpleging opgenomen in de Emnui- kliniek te Utrecht. Vereen, van Nedcriandsche Werkgevers. Op de jaarlijkscho algcmeèno vergade ring van bovengenoemde Ver., gisteren te Haarlem gehouden, wees do voorzitter de lieer ir. C. F. Stork er op, dat er oenige verbetering in de Nedcriandsche industrie valt waar te nemen, terwijl er een allerbe- denkelijkste industrieel© crisis is in En geland, waar 1.400.000 workloozen zijn. Naast de conjunctuur-omstandigheden hebben Volgens de heer Stork de leiders der bedrijven schuld, maar vooral ook do vakveïeenigingsleiding. Spr. legde verder den nadruk op hot groote belang van do Indische olie- en mijnbouwnijverheids- en culluuroiidorne- mingen voor de toekomst van ons volk. Ned. Roomsche Reisvefeeri"'in Behalve do reeds aangekondigde razen naar" Borne, wordt door boven genoem de vereenig'ng nog cien ro;s goima.kit nnni Parijs met bezoek aan de TfnBnnnrio'Hna des Beaux Arts, van 7 tot 14 Oktober n s. Vraagt inlichtingen, Mol steeg 4. Amster dam en. bij dien Ie'dorden heer T. .T, GuisisenihoveTL, Emmastraat 23. den Haag. Dioc. Ver. van R. K. Biiz. Onderwijzers in het Bisdom Haarlem. Door Z D II Mgr. A. J. Gallier is eer vol ontslag verleend aan den Z Eovw. heer Th. M Beukers te Leiden als Gees telijk Adviseur van de Diocesaan Ver van R. K Bijz. Onderwijzers in hot Bis dom Haarlem en in zijn plaats is benoemd de Z.Eorw. heer P. A. Kleintjes, rector tc Oegstgeest. Retraite voor a.s. dienstplichtigen. Van 2629 September (niet van 25—29 September, zooals por abuis St. Bavo ver meldde) wordt te Noordwijkerhout eene retraite gehouden voor do jonge mannen, die in de eerstvolgende maanden onder de wapenen moeten komen. Z. D. II. Mgr. Gallier, Bisschop van Haarlem, liet deze retraite Zondag j.l. in alle kerken van Zijn Bisdom van den kan sel aankondigen en aanbevelen. Dit is wel een bewijs, dat Onze Bisschop bijzondere waarde aan deze retraite hecht Kaarten zijn verkrijgbaar bij den Aal moezenier J. J. J. Noordrnan, Noordor- beokdwarsstraat 202, Den Haag. De on kosten bedragen ƒ6.50. Voor hen, dit dit bedrag moeilijk kunnen missen f 4. Zend spoedig per postwissel of per giro no. 29342, kantoor Don Haag, deze geldon aan bovengenoemd adres op en go kunt nog een retraite-kaart bekomen. UIT PE 0M1GEM1 MÜi NOORDWIJK. Brand. Gisterenmorgen te ougevcen 'half elf is een begin vain brand ui'tgebroM ken in do Kruidendrogeri j van den how H. Gaspers in do Kerkstraat. Doordat vorst ikkend'e wolken rooh uiitl de 'drogerij opstegen, werden de nmwcH

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1