„De LeidsctiE Courant"
Tweede Blad
Woensdag 2 September 1925
Stadsnieuws^
UIT DE LEIDSCHE VROEDSCHAP.
De eerste-Dinsdag-in-Septem-
ber-zitting.
Een taai© zitting elk jaar den eersten
Dinsdag in September: al die benoemingen
in Commissies; de leden van de meeste
Commissies treden dan af. Gisteren is
gestemd volgens een nieuwe methode, n.l.
niet voor elk lid afzonderlijk, maar voor
alle leden van een Commissie tegelijk.
Dat ging wel wat vlugger. Alle aftredende
leden werden herbenoemd, op degenen na,
die voor een herbenoeming hadden be
dankt, en dat waren alleen de heeren Wil
brink voor het Openbaar Slachthuis en
Wilmer voor de Commissie inzake be
zwaarschriften Vergunningsrecht; eeu
tweemaal beproefde poging van de S. 1).
A. P. om ded Katholieken heer Oostdam
te wippen voor een sociaal-democraat kon
niet gelukken, evenmin als een poging
(ook van de S. D. A. P.) om den heer
Huurman, antirev., in de Commissie voor
de Lichtfabrieken te doen vervangen door
den heer Rosmalen, Chr. Hist.
Bij de behandeling der agendapunten is
nog de uitvoerigste discussie gevoerd niet
bij een voorstel", maar bij een medegedeeld
voornemen van B. en W., om te komen
met een derde plan gemeen te woningen
wij verwijzen daarvoor naar het verslag.
GEMEENTERAAD.
Voorzitter de burgemeester Jhr. N. C
de Gijselaar.
Afwezig met kennisgeving mevr. Die-
trich-de Rooij en de heer Baart.
Onder de ingekomen stukken bevindt
zich een adres van de federatie van Wo-
ningbouwvereenigingen in Leiden en Om
streken, door ons dezer dagen gepubliceerd,
welk adres in handen gesteld wordt van
B. en W. om prae-advies.
Thans wordt overgegaan tot „the topic
cf the day" de commissie-benoemingen
Op voorstel van den Voorz is in de wij
ze van stemming een vereenvoudiging ge
bracht, welke na een aanmerking van den
heer v. Eek wordt aangenomen. De heer v
Eek behield zich het recht voor de oude
wijze van stemming te vragen en bijgevolg
één voor één te doen stemmen.
lo. Benoeming van drie leden van do
Commissie van Financiën en uit dezen
van den Voorzitter, (aftredend: de Hïï
B. J. Huurman, H. W. Spendel en J.
Splinter Gzn.)
Alle leden, alsmede de voorzitter wor
den herkozen met algemeene stemmen.
2o. Benoeming van twee leden van de
Commiss'e van Fabricage, (afiredend: de
H H. J. Splinter Gzn. en A. J. Oostdam).
Bij dit punt vraagt de heer v. Eek als
voorzitter van de S. D. A. P.-fractie de oude
wijze van stemming.
De heer H. H. J. Splinter wordt daarna
gekozen met 21 van de 23 stemmen, 1 van
onwaarde en 1 blanco.
De heer Oostdam werd daar
na gekozen met 15 van de 24 stemmen.
Acht stemmen werden uitgebracht op den
beer Sehüller en 1 op den heer Wilbrink.
3o. Benoem:ng van twee leden van de
Commissie voor het Openhaar Slachthuis,
(aftredend: de heeren J. Wilbrink en Th.
M. W Bergers).
De beide aftredende leden werden her
kozen. Op den heer Wilbrink waren 21
stemmen uitgebracht en 4 op den heer v.
d Reijden. De heer Bergers verkreeg 22
Stemmen. Drie stemmen waren uitgebracht
op den heer Coster.
4o. Benoeming van twee leden van de
Commissie voor het Marktwezen, (aftre
dend: de heeren J. Wilbrink en T. Groe-
neveM).
De heer Wilbrink deelt mede, dat hij
niet voor herbenoeming in aanmerking
wenseht te komen, en dat hij in zijn vaca
ture aanbeveelt de heer v. d. Reijden. Deze
laatste wordt nu gekozen met 14 van de
25 stemmen. 9 op den heer Witmans, 2 op
den heer Wilbrink. De heer T. Groeneveld
wordt met algemeene stemmen (24) her
kozen.
5o. Benoeming van twee leden van de
Comnrssie voor het Oud-Archief, (aftre
dend: de heeren J. A van namel en A. J.
Oostdam).
De bedde lieoren worden herkoprcn, 23
stemmen waren uitgebracht op don heer
v. Hamel, 24 op dien heer Oostdam, 2
blanco en 1 ran onwaarde.
6o. Benoemng van drie led'en van de
Commissie voor de Huishoudelijke veror
deningen en uit dezen van den Voorzitter,
(aftredend: de heeren K. Sijtsma, Mr. D.
A. van Eek en Th. B. J. Wilmer).
- Met algemeene stemmen worden de af
tredende leden en de voorzitter herkozen.
lo. Benoeming van twpe leden van de
Commissie voor de Strafverovden'ngen,
(aftredend: de heeren Mr. D. A. van Eek
en P. P. Deumor).
Do heer v. Eek wordt herbenoemd met
algemeene etemmen. In die vaoaitu re-De u-
mcr waren 25 stemmen uitgebracht, waar
van 18 op dein heer Deumer, 3 op don lieer
Wit'mans, 2 op den heer Groeneveld en 3
op d'en heer Wilmer.
8o. Benoeming van rier leden van de
Commissie voor de Stedelijke Fabrieken
van Gas .en Electric'teit. (aftredend: de
heeren F. Elkerhout, Mr D A. van Eek,
B. .T. Huurman en H. W. Spendel)
Alle aftredende leden worden (herkomen.
De heer Ekerbout nv<t 24 van de 26
(1 op den hee- v. Rosma'em on 1 op mevr.
Italhe-v. Embden); de heer v Eok mot 23
stemmen (2 op den heer Witimnns en 1
op den heer Huurman); de heer Huurman
met 17 stemman (8 op den lieer Rosmal in
en 1 op den heer Wt'lbr'nk): de heer Spen
del met algemeene stemmen.
9o. Benoeming van een lid van de Com
missie van Beheer oveT de gestichten „En
degeest", „Voorgeest" en „Rhijngeest",
(aftredend: Mevr. H. W. B. van Itall'e
'sti Embden).
Mevr. van TtaTo-v Embden wordt ge
kozen met 26 van de 28 sfemmen. Twee
stemmen waren uitgebracht op mevr. e-
triohdo Rooy.
lOo. Benoem'ng van twee leden van de
Comnrssie van Beheer over het Grondbe
drijf, (aftredend: de heeren J. Splinter
Gzn. en A. J. Oostdam).
De aftred'enden worden he kozen. De
heer Splinter mei 23 van de 26 slemmen
(1 op den heer Bergers, 1 op den lieer
Wilbrink en 1 op mevT. Dietrichde
Rooy); de heer Oostd'am mot 16 van de 26
stemmen (7 op den heer Srliüller, 2 op
den heer Wiitmaijfl en 1 op mevr.
Dietrichde Roo^).
llo. Benoeming van vier leden van de
Commissie voor den Geneeskundigen
Dienst en den Keuringsd'ensl van Waren,
(aftredend: de heeren 1^> J. Huurman, Th.
B J. Wilmer, T. Groeneveld en Mevr. H.
D e (richde Booy).
A'la aftredend en worden herkozen; de
heer Rmirman met 25 van de 28 srteminen
(1 stem op mevr. v. Ibailie, 1 op den heer
v. d. Reyden en 1 oip den heer Wilmer);
de heeren Wilmer en GroeneveTd met al
gemeene steonmeu; mevr. Dietrichde
Rooy met 27 sitemmem (1 o>p mevr. v. TK al-
lie).
12o. Benoeming van drie leden van de
Commissie van onderzoek der bezwaar
schriften tegen aanslagen in het Vergun
ningsrecht en uit dezen van den Voorzit
ter, (aftredend: de heeren Th. B. J Wil
mer. Dr. B. D Eerdmans en E J. Coster).
De heer Wilmer deelt mede, dat hij
niet herbemoemd wenischt te worden en
dat h'j in rijn plaats aanbeveelt de lieer
Zuidema. De h?er Zuidema word't geko
zen met 18 van de 28 stemmen (8 op den
heer Witmans. 1 on den lieer Heemskerk
en 1 op ren heer Bergers). De heer Eerd
mans wordt met a'geaneene s'emmen her
kozen; de heer Coster me» 24 stemmen (3
op- den heer Bergers en 1 op den heer
Zuidema).
A's voorriltor wordt gekozen de heer
Eerdmans mei 22 stemmen (1 op den heer
Zuidema en 1 op d'en heer Wilmer).
13o. Benoeming van drie leden van de
Commissie voor het Stedelijk Museum „de
Lakenhal", (aftredend: de heeren Dr. J.
A. J. Barge, Dr. G. J. Boekenoogen en J.
A. van Hamel).
Dr. Barge wordt met algemeene stem
men herkozen; Dr. Boekenoogen met 24
van de 28 stemmen (4 op mevr. v. Itallie)
en de heer v. Hamed met 27 «bemmen (1
op jpevr. v. ItalEe).
14o. Benoeming van een lid van het
Bestuur der Stedelijke Werkinrichting,
buiten de leden van den Raad, (aftredend:
de heer Dr. J. G. van der Sluys).
Dr. v. d. Sluys wordt met algemeene
eb manen herkozen.
15o. Benoeming van een lid en Yan een
plaatsvervangend lid van de Commissie
van onderzoek, bedoeld in art. 22 van het
Reglement voor de werklieden in dienst
on de gemeen'e Leöden (aftredend: de
heeren P. Heemskerk en F. Eikerhout).
De hoer Heemskerk wordt herkozen met
16 van de 25 stemmen (9 op den hoer
Baart) en de heer EJIkerbout met 23 stem
men (1 on den heer v. Rosmalen en 1 op
den heer Baart).
16o. Benoeming van een Voorzitter en
van een plaalsvervangend Voorzitter der
Commissie van advies, bedoeld in art. 35
van de verordening, regelende den rechts
toestand van de ambtenaren der gemeente
Leiden, (aftredend: de heeren A. J. Oost
dam en K. Sijtsma).
De heer Oostdam wordt herkozen met 15
va,n de 25 slemmen (9 op don heer Kooi-
stfra en 1 op den heer Sijtsma); d'e lieer
S'j'SQm met 23 stemmen (1 op dien heer
Koo'stra en 1 op den heer Oostdam).
17o. Benoem ng van een lid der Com
miss'e van Toezicht op het M'dde'baar
Onderwijs (Aftredend is mej. dr. L. G.
Bolle). Aanbevo'en worden: lo. mej dr L.
C. Bolle, 2o. mej. dr. C. Hovens Greve.
Mej. Bol'e wordlt he kozen met algo-
m cv Tie stommen.
18o. Benoeming van een lid van het
Besluur der vereeniging tot Bevordering
van den bouw van Werkmanswon'ngen.
(Vacature mr. E. Schotman). Aanbevolen
worden: lo mr. T. J. J. Trapman, 2o. mr.
G. H. E. Nord Thomson.
Mr. Trapman wordt gekozen met 23 van
de 27 stemmen (1 op mr. Nord Thomson,
2 op den heer Deumer, 1 op den heer Dub-
bc'deanan).
19o. Voorstel in zake de openbare ver
huring van daarvoor in aanmerk'ng ko
mende eigendommen der gemeente.
De heer v. E c k acht he»t beroep van B
en W. op de Gemeentewet imzake de ver
huringen niet juislt, omdiajt dit sys'eem
uiterst rekbaar is. Spr. sbaajt niet op het
standpunt, diait men een oude wet al te rir-
gorist'sch moet toepassen. Maar toch kan
spr. helt niet goed keuren, dat de raad zijn
rechten ingevolge art. 138 prijs geeft.
Het aügemeene recht van oontrole moet
de raad aicli voorbehouden.
In H algemeen is de rechtszekerheid
voor de huurders een zaak vam a'gemeen
beilang. Nu kunnen B. en W. gewoonlijk
heler oordeelen over al of mét verlenging
van onderhondsehe huur enz. Doch ook
B. en W. kunnen verkeerd ingelicht wor
den. Nu spreken B. en W. weil van hot
recht van initiatief van den raad, doch
diat geldt praclisdh niet, want de raad is
niet op de hoogte, wanneer iedere huur
termijn verval Daarom moetien ook open
bare verhuringen evenals de onderhand-
sche op do agenda bomen.
Spr. Vindt er al]es voor te zeggen, deze
zaJken pulbli'"ek (e behandelen. Hij zal dus
tegen hetvoorst el van B. en W. stem
men.
De voorz: Van 1858 hebben steeds pu
blieke verhuringen plaats gehad zorider
goedkeuring van den raatd. Dat berust
evenwei niet op een raadsbesluit, doch al
leen op de practijk. B. en W. willen deze
praclijk nu bevestigen, Spr. vindt het ook
wenschelijk, dat publieke aanbestedingen
als regel plaats hebben. De raad weet heel
goed wanneer de buren afloopend*at komt
te pas b:j de begrootrng. Dooh de kwe'etie
is de verhouding van B en W. t o.v. de
huurders, die de rechtsgeldigheid van de
huur wel eens zouden kunnen betwisten.
De heer Wilmer begrijpt den heer r.
Eek niet. Deze kwestie is aan do orde ge
komen door het geval met de veilingloodis.
De bedoeFmg van den heer v. Eek is blijk
baar de herhaling van zulk een zelfde ge
val te voorkomen. Toen werd van onder-
ha ndsche verhuring ri.eens overgegaan tot
publieke verhuring. En dit kan izecr zeker
ongewenschte gevolgen hebben. Doch wan
neer de heer v. Eek voorstelt alle verhu
ringen voor den raad te brengen, dan gaat
hij veel te ver en kan spr. met zulk een
ver-uitrekkend voorstel niet meegaan.
De voorz.: B. en W. hebben daar niets
tegen datgene wat de heer Wilmer voor
stelt
Telkens wanneer er voorname dingen te
beslissen vallen, komen B. en W. trouwens
uit eigen beweging met de zaak voor den
raad. De raad behoudt toch elke controle,
daar geien enkele- bevoegdheid van den
raad wordt prijs gegeven.
Den heer v. Eek lijkt het <oe, dat de be
slissing nie* alleen fonneele heteekenis
heeft De voorz. zegt: de raad geeft geen
recht uil handen. Doch dat doet de raad
wol, wanneer hij een a'geimeeno machti
ging geeft aan B. en W. Rechtszekerheid
:s van algemeen belang en rechtszekerheid
bestaat niet, wanneer B. en W. als sys
teem publieke verhuring invoeren. Spr.
wil het juist omkeeren, op de eenste plaals
onderhandsohe verhv ring, oontinueering
van de huur. Wanneer alle verhuringen
op de agenda komen, gelooft spr. niet, dat
steeds ellenlange debatten zullen worden
gevoerd. Het zullen hamers tukken zijn
voor het meereoidoel.
Do heer Wilmer ge'ooft nog steeds,
dtat de strekking van het voorstel-v. Eek
le ver gaat. Waarneer bijv. eon land, dat
roedis meermalen openbaar verpacht is,
thans weer openbaar verpacht wordt, dan
zal men daartegen geen bezwaar hebban.
eHt gaat alleen tegen do verandering van
koors, tegen het openhaar verhuren van
hetgeen eerst onderhands verhuurd is ge
weest. Als d heer v. Eek dat iu zijn voor
stel kon verwerken, .zou spr. gaarne mot
liera meegf.au.
Do heer Groeneveld releveert nog
eens de kwestie van de vei'tifngsloods. Spr.
ontkent dat B. en W. deze kwestie in den
raad wilden brengen. Dait its geschied om
dat er een adres was ingekomen en de
raadsleden dat adres hebben vastgegre
pen. Een agenda-punt was heit niet.
De voorz. bevestigt, dat het wél een
agenda-punt is geweest.
De heer Groeneveld ontkenit dat en
het S'aa/t voor hem niet vast, dat de voorz.
in hot vervolg deze dingen in den raad
brengt
Komen doze aangelegenheden voortaan
op do agenda, dan zullen dat gewone ha
mers! ukken zijn. De raad behoudt evenwel
de controle.
De heer v. Eek vir.dt het vorschlil tus-
schen hem en den heer Wilmer niet zno
groot. Publieke verhuring telkens vindt
spr. tegenstrijdig aan de rechtszekerheid
van den huurder.
De voorz. begrijpt den heer v. Eek
Ti iet Iedere pair bij genoot vam hem zon toch
juist publieke verhuring verdedigen en
geen vriendjesdienst. Verder gebeurt het
toch ook dikwijls dat onderhandse he
huurders de huur opzeggen. Moet men
dan niét publiek veriiureri?
De heer v. Eok heeft opeens zoo'n me-
déVjdén met die huurders. Maar diie on-
dorh'andsdlie huurders hébben gewoonlijk
groote complexen im paéht Is het dan zoo
verschrikkelijk, a's B. en W. zoo nu en
dan oens w'llen weten wait de gomeente-
aigendammen waard zijn.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen met 20 tegen 9 stemmen. Tegen
stemden de S. D. A. P. en de heeren Wit
mans en Wilbrink.
20o. Voorstel in zake het verleenen van
een voorschot op de vergoeding, bedoeld in
art. 101, 9e lid, der Lager Onderwijswet
1920, aan een tweetal besturen van bij
zondere scholen.
Aangenomen zonder debat of hoofde
lijke stemming.
2io. Voorstel tot verlenging van den
termijn van ontruiming van verschillende
onbewoonbaar verklaarde woningen.
De heer Dubbeldeman vraagt ge
heime z'l'ting, reden waarom dit punt,
alsook het vo'gende punt wordt aange
houden en eerst de agendapunten 23 en
24 worden behandeld.
23o. Verordening, houdende wijziging
van de verordening van 23 Mei 1912 (Gem.
blad No. 18), op het rijden.
Aangenomen zonder debat of hoofde
lijke stemming.
24o. Bezwaar- en verzoekschriften in
zake schoolgeld Middelbaar en Hooger On
derwijs, dienst 19231924 en 19241925.
Aangenomen zom'der debat of hoofdelijke
stemming. De raad gaat nu in geheime
fcilt'ling.
UIT DE RADIO-WERELD. r"
Wat er vanavond te hooren Is.
4.35 Hamburg 395 M. Operettcn van
Strausz. München 485 M. Concert.
4.50 Frankfurt 470 M. Middagconcert.
5.20 Berlijn 500 M. Middagconcert.
Londen 365 M. Dansmuziek. Zürich 515
M. Concert.
5.30 Hilversum 1050 M. Vóór-avond*
concert.
6.20 Birmingham 475 M. Concert. i
Hamburg 395 M. Concert
7.20 Frankfurt 470 M. „Der Waffen*
schmied", opera.
8.15 Hilversum 1050 M. Aansluiting
van het Kurhaus te Scheveningen, Solis
ten-Concert. Het Residentie-orkest, ondor
leiding van Prof. Georg Schneevoigt, So
liste: Mevr. Sigrid Schneevoigt, piano.
Programma: 1. 7de Symphonic in C-dur,
F. Schubert; a. Andante Allegro ma non
troppo, b. Andante con moto, c. Schorzof
Allegro vivace, d. Allegro vivace. Pauze.
2. Konzert fur Pianoforte B-moll No 1
Op. 23, P. Tchaikowsky: a. Allegro non
troppo e molto maestoso, b. Andante sim*
pliee, c. Allegro con fucco, Sigrid Schnoe*
voigt.
8.20 Londen 365 M. en Daventrv 1600
M. Concert met medewerking van Dorothy
Silk (Soprano), Harold Craxton (Solo
Pianoforte), The Wireless Orchestra.
Old Masters. The Orchestra: Overture
„Bosnmunde" (Schubert). Dorothy Silk:
„Non Ni Dir" („Don Giovanni". Mozart.)
(Accompanied by the Orchestra.) Harold.
Craxton- Two Minuets (Henry Purcell.)
A New Scotch Tune (Henry Purcell.) Si*
ciliano and Gigue (from Sonata in D-Mi*
nor, Thomas Arne.) The Orchestra: Ada*
gin and Allegro (Corelli).
8 50 Dorothy Silk: „Ah, How Sweet I(
Is To Love", „There's Not a Swain" (Pur
cell.) The Orchestra: Ballet Suite (Gluck-
Mottl.) A Humorous Interlude by Frank
Tully.
9.20 Popular Orchestral. The Orchestra:
„Ballet Egvptien" (Luigini.) Dorothy Silk:
„The Dove", „The Captive Lark". „Down
in the Forest" (Landon Ronald.) The Or
chestra: Humorfsquo (Dvorak.) Praelu-
dium (Jarnefelt.) Prelude in G-Sharp
Minor (Rachmaninov.) Harold Craxton:
Prelude in D-Flat. Etude in F-Major, Op.
25 (Chopin.) „Si Oiseau J'Etais" (Hen-
selt.) The Orchestra: Three Dances „Nell
Gwyn" (E. German.)
8.20 Birmingham 475 M Zang, humor
en concert. Bournemouth 385 M. Con
cert. Hamburg 395 M. Klaviertrio.
Manchester 375 M. Concert. Newcastle
400 M. Concert.
8.35 Brussel 265 M. Fragmenten uit de
opera „La Tosca" (Puccini.) München
485 M. Gemengd progTamma. Zürich
485 M Muzikale comedies. De Bildt
1100 M. Weerbericht.
8.50 Berlijn 500 M. Fragmenten uit ko*
mische opera's. Miinster 410 M. Kla*
vieravond en declamatie.
9.05 Radio-Paris 1750 M. Fragmenten,
uit de opera „Tha's" (Massenet.)
9.30 Rome 425 M. Concert.
Na een zi thing met geplot an deuren
wordt pun t 21 aan de or die gesteld.
De beer Dubbeldeman zegt, dat hij
niet gaarne zijn stom aan het voorstel
geeft, 't Heeft den schijn, dat B. en W. op
het standpunt staan, dat vele woningen,
die afgekeurd zijn, voor bewonen geschikt
zijn. Men moet maatregelen nemen, ora
alle onbewoonbaar verklaarde Woningen
te kunnen ontruimen, en niet slechts een
gedeelte daarvan.
De heer Wilmer zegt, toe te juichen
het plan van B. en W., om bij den Baad
met een derde plan van gemeentewoningen
te komen. Op zichzelf vindt spr. gemeen*
telijke woningbouw zeker geen ideaal.
Maar door de omstandigheden is die wo
ningbouw gewenscht en noodzakelijk. Eer
stens voor degenen, die alleen de huur
kunnen betalen van zeer goedkoope wonin
gen, zooals alleen de gemeente houwt. Ver
volgens voor degenen, die ook zelfs die huur
niet kunnen betalen, en die met een hun
te geven toeslag gemakkelijker een gemeen*
tewoning zullen bekomen, dan een woning
van een particulier of woningbouwvereni
ging. Toeslag on de huur zou spr. meer
verstrekt willen zien door charitatieve ver-
eonigineen. Hij wil voor het aanstaande
FEUILLETON.
DE FAMILIE HOLLMANN
Naar het Duitsch van E. KRICKEBEBG.
(Nadruk verboden).
13)
Eva had geen tijd, om naar een ant
woord le zoeken. I.ena verscheen, vergezeld
van haar moeder. Mevrouw Hollmann
stak haar gast blij de hand toe: „Weer in
orde, mijn beste juffr. Gerhardt?" Geen
woord van verrassing, dat ze nu toch in de
familie verscheen.
Eva greep vlug, alsof ze tot haar heur
toevlucht nam de hand van mevrouw
Hollmann en kuste ze. „Ik weet, dat u
vannacht bij me geweest is en ik dank u
van harte. Het spijt me zoo. dat u uw
nachtrust om mijnentwil heeft moeten op
offeren. U wordt overdag moe genoeg".
„Lieve juffrouw Eva, in zoo'n groot
huishouden wordt de nachtrust dikwijls
verstoord. Nu eens is een ziek mensch te
verzorgen, een anderen keer een ziek dier,
of de elementen jagen ons uit de veeren,
onweer, wolkbreuk of storm. Dat doet
me niets, ik ben immers goddank nog geen
oude vrouw."
Mensch of dier! Ze noemde ze in een
adem. Maar Eva kon het haar niet kwalijk
nemen, met een zieke koe op een lijn ge
steld te worden. Dat was bij deze oprechte,
eerlijke vrouw met haar moederlijk hart
heel natuurlijk^at ze alle levende schep
sels in haar Heide en zorg omvatte. Zij
had allerlei dingen over 't bedrijf met hnar
zoon te bespreken en deed het eenvoudig.
„Dat moet u maar op den koop toene
men, juffrouw Gerhardt. - Wij zien elkaar
bijna alleen onder het eten. en dat korte hij
elkaar zijn moeten we -tfaarnemen, om de
gewichtigste dingen samen te overleggen.
Als u zich daarbij verveelt, troost u dan
met 't gedachte, dat 't juist dat is, wat de
dokter van u verlangt."
Maar Eva verveelde zich niet. Het was
haar' weliswaar onverschillig of dit perceel
rogge of een ander eerst gesneden moest
worden, of de hengsten of de bruinen
meer haver moesten hebben en de „bles"
en de „bonte" gemest moesten worden,
maar de manier, waarop deze drie men-
schen dat verhandelden, interesseerde
haar. Daar viel geen overbodig woord,
daar werd niet getwist, zelfs bij verschil
van meening. Kalm zakelijk werd het voor
en tegen overwogen, en toch kwam ook
hierbij het verschil in karakter tot uiting.
Bij Walter Hollmann klonk alles beslist;
of dit of dat. Hij voelde niet voor com
promis.
Lena Hollmann wachtte kalm af; zij was
voorzichtig en terughoudend, als het er
om ging, besluiten te nemen en nieuwig
heden te probeeren, en moeder vond de
oplossing met een frisch en dikwijls vroo-
lijk bemiddelend woord.
Een knecht was den Zondag te voren
met een brandende sigaar in den stal aan
getroffen.
„Eruit!" zeide Walter.
„Den eersten keer moesten we hem
waarschuwen, hij isanders heel bruik
baar", meende Lena.
„Wat baat dat, als hij ons mogelijk het
dak boven 't hoofd in brand steektl Daar
moet een voorbeeld gesteld worden", hield
Walter voL
„Zoo tragisch hoeven we de zaak niet
op te nemen", trachtte moeder te kalmee-
ren, „de man kwam van een doopfeest in
het dorp en had wat gedronken. Dat komt
eens een keer voor? Hij is noch uit
lchtzinnigheid noch uit kwaadwilligheid te
kort geschoten, hij is geen drinker. En
doopfeesten zijn er ook niet lederen dag,
laten we dus een oog dicht doen en de nu
zoo waardevolle werkkracht handhaven."
Eva werd door moeder en dochter zon
der plichtplegingen met beminnelijke ver
trouwelijkheid behandeld, alsof ze steeds
in den familiekring verkeerd had. Dat
maakte haar gemakkelijk, zich In de nieu
we situatie in te werken. Alleen Walter
Hollmann bleef gereserveerd. Hij sprak
haar zelden §an en ging ook gauw weg,
om naar het veld te gaan.
Toen de twee anderen aanstalten maak
ten, weer aan hun werk te gaan, zeide
Eva met een komisch gebaar van wanhoop
„Nu moet ik me weer gaan vervelen, niet
waar? De dokter vergist zich, als hij
denkt, dat 't goed voor me is. want ik kom
door dat gepieker in een vreeselijke stem
ming en wordt steeds zenuwachtiger. Ik
ben nooit lui geweest in mijn.leven en kan
niet verdragen, hier de eenige luilak te
zijn hebt u iets voor me te doen?"
Moeder en dochter zagen elkaar aan.
Lena zeide weifelend en bedenkelijk: „Ons
werk zal u niet best bevallen
„Waarom niet?" weersprak glimlachend
mevrouw Hollmann.
„Het is eens iets heel andera voor juf
frouw Gerhardt.... en als uw geest zich
door de bezigheid verveeld voelt, zooveel te
beter! Die heeft hier nu heelemaal niet
mee te praten. Kom maar mee naar den
tuin, ik wou boonen gaan plukken voor
den inmaak.
Zij ging weg en bracht een groot prac-
tisch linnen schort mee dien ze Eva om
bond. Allen lachten, omdat Lena beweer
de, dat juffrouw Gerhardt er echt uitzag
als een martelares.
Voortaan at Eva steeds met de familie
samen en ze had er pleizler in lichte
werkzaamheden in huis te verrichten. Me
vrouw Hollmann moedigde haar daarin
aan, Lena hield zich volgens haar natuur
meer terug. Zij geloofde voorloopig nog
niet aan den ernst van Eva's goeden wil,
maar als ze bij haar kwam. was Lena al
tijd bereid, zich vriendelijk over haar te
ontfermen. Walter Hollmann daarentegen
bleef zooals hij was, onberispelijk beleefd,
maar ten zeerste gereserveerd. Eva merk
te dat hij op zijn sarcastische manier de
verandering in haar gedrag als een door
de verveling ingegeven luim beschouwde.
Eva had aansluiting bij menschen noo-
dig. Zij was veel te onzelfstandig in de
dingen des dagelijkschen levens, om zich
zelf genoeg te kunnen zijn, en de vertroe
teling thuis had daarenboven een behoefte
aan teederheid in haar gevoed, die haar
de deelneming van haar omgeving onont
beerlijk maakte. Walter Hollmann op zich
zelf was haar onverschillig natuurlijk!
Zij, die aan de huldigingen van heel
wat meer beteekenende mannen gewoon
was, maakte zich absoluut niets uit de ge
voelens van dezen landelijken, jongen man,
maar het feit, alleen, dat iemand een af
wijzende houding wilde toonen, was haar
nieuw, onbegrijpelijk en krenkend.
Zij leed onder de koelheid van Walter
Hollmann en was*bijna bang voor hem.
Des te onafschoidelijker was ze van zijn
moeder. De nabijheid van die krachtige en
grootmoedige vrouw gaf haar zelfs een go*
voel van zekerheid en sterkte, en zonder
dat ze 't zelf merkte werden door de vor-
standige ondervindingrljke en energieke
levensopvatting dezer „protserige boerin"
haar eigen vage en dikwijls overspannen
inzichten verhelderd, omgevormd en tot
de juiste verhouding teruggebracht.
Met Lena verbonden haar meer geest©*
lijke belangen.
Want Eva moest heel spoedig inzien*
dat het beschavingspeil der familie Holl*
mann door haar nog veel sterker onder*
schat was,, dan ze reeds gelegenheid gehad
had In te zien.
Onderwijzers en gouvernantes in huls*
later de beste scholen en pensionaten wa
ren de oude Hollmann's maar amper goed
genoeg geweest, om hun kinderen voor hei
leven te vormen, en toen ze weduwe ge*
worden was, was moeder op denzelfden
weg voortgegaan. Lena had ter vervolma*
king barer opvoeding meerdere jaren iï
een Fransch pensionaat aan het meer vatf
Genève doorgebracht. Walter Hollmanni
studeerde en de jongste broer Heinz zotf
na zijn dienstjaren nog landbouwscholetf
bezoeken. Walter beoefende de landbouw*
wetenschappen meer theoretisch. HIJ had
ze op wetenschappelijke grondslagen 1$
alle landen bestudeerd, was jarenlang lil
het buitenland geweest en wilde zich, zoo*
dra zijn broer weer thuis was. als docenl
aan de landbouwschool vestigen.
(Wordt vervolgd)^
