S)e yteidóohd (Bou/tomt
DS^SOAG 25 AUGUSTUS 1925
No. 5030
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
V Katholieke vrouwen en meisjes.
gang"
16e Jaargang.
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per po9t f 2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voor»
oitbotaling. Afzonderlijke nummers 5 et, met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 fit
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II
ii I 11 ill aaaww——ymiaLiiiLJ^aB—
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Go wo no advert onliën 30 cent per regel.
VoorIngezonden Mededeelingen wordt bet
a dubbele van bet tarief berekend. a
Kleine adverfentlën, van ten hoogste 30 woordeD, waarin
betrekkingen wotden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
Dit nummer beslaat uit tweo
bladen.
De Kerknieuws-redacteur van de „N. R.
Crt." meent te kimnen constateeren, dat
onder de Katholieken ten opzichte van
het zich houden aan de mode „eeir tar
tende ongehoorzaamheid blijkt bij de
vrouwen en meisjes". „Immers zoo
schrijft die redacteur ..zijn het juist de
Roomsch-Katholieke schoonen, die het
meeste werk van hun uiterlijk plegen te
maken en de mode, ook in haar stoutste
voorschriften, het getrouwst plegen te
volgen".
Dat is gelukkig! overdreven.
De overgroote meerderheid der Katho
lieke vrouwen en meisjes doet God
dank! aan de mode excessen niet mede.
De Katholieke vrouwen en meisjes, in over
groote meerderheid, hebben afgezien
nog van den door hen begrepen plicht van
onderwerping aan de door de Bisschop
pen in deze herhaaldelijk gegeven verma
ningen genoeg zelfrespect en
waardigheids-gevoel, dan dat zij
zich door de mode-builensporingheden
zouden laten verlagen tot slavinnen!
Helaas, zijn er echter altijd nog Katho
lieke vrouwen en meisjes, die met deze
mode wèl meedoenEn zelfs in krin
gen, waarin men een waarlijk Katholieken
geest zou veronderstellen!
De Katholieke naam van dezulken doet
vaak meer kwaad dan goed, omdat zij er
gernis geven.Het „wee", door Christus
tot de ergernis-gevers gericht, schijnt,
helaas langs hen heen te gaan.
V Over Kerkmuziek.
„Pas wanneer men zich heel nauwkeu
rig rekenschap heeft gegeven van datgene,
waartoe de Kerkmuziek dienen moet, kan
men met volkomen verantwoording Kerk
muziek componeeren" aldus een pseu
donieme schrijver over Kerkmuziek in de
laatste aflevering van het weekblad „Op-
Wij kunnen d^ze uitspraak niet alleen
laten gelden voor het componeeren
van Kerkmuziek, maar ook voor het uit
voeren daarvan.
En daarom mogen wij ons veroorloven
eenige opmerkingen, die de schrijver ver
der maakt over het doel van den kerk
zang, aan onze koorzangers voor te leg
gen.
„Wij komen niet voor „kunstgenot
naar de kerk, maar om te bidden, en zoo
innig mogelijk te bidden. (Het is dus glad
verkeerd te doen als tegenwoordig mode
wordt: met een partituur van de uit te
voeren Mis ter Hoogmis to gaan!) Zoolang
als het „gebed" door de kerkmuziek be
vorderd wordt zooals steeds hij goed-
gezongen Gregoriaanse^ is alles in
orde. Zoodra echter daar meer aandacht
voor de „kunst" dan voor het .gebed ge
vraagd wordt stelt het aardsche zich bo
ven het „opus Dei", waarvoor toch alles
wijken moet. En deze fout begaat juist ne
gentig procent van de niet-Gregoriaanscho
kerkmuziek, die tijds de 'Mis gezongen
wordt. In deze fout vervalt ook de manier
van uitvoeren op de meeste van onze zang
koren. „Mooie" muziek, „mooie" zang vol
doet slechts gedeeltelijk aan de gestelde
eischen. Maar de muziek, het zingen moet
volgens een oud spreekwoord tweemaal
bidden zijn."
Wij meenen, dat in deze opmerkingen
wel iets ligt, al wordt er ook in gege
neraliseerd wat op een enkel zangkoor
in meordere of mindere mate kan ter har
te worden genomen.
„W are kunst voert tot God" r het is
een bekend woord.
Onze Koorzangers hebben het voorrecht
In dc gelegenheid te zijn om-de geloovigen
door ware kunst, bij de uitvoering der
Kerkmuziek te leiden, tot God, de bron der
schoonheid, de Schoonheid Zelve.
Doch waar is de kunst in de kerk, ls de
kerkmuziek alleen, als zij bidt, als zij
„tweemaal bidden" is.
Inzameling Stormramp 1925
Vorig bedrag
f 402.60
J. B.
1
Totaal
f 403.60
Bij den Peauiugmeester van
het Storm-
ramp-Comité zijn weder d# volgende giften
ingekomen:
Dr: H. D. v. G.
f 50.—
Van ons drieën
2.50
Mei. P. H.
1
A F. of N. F.
5
Ir A. G. B.
100.—
C A de V.
10.-=*
Seh.
25.—
A W. D v H.
10.—*
G. A. V. K.
100.—
Pro. Dr. W. v. d. 1
H. P, V.
J. P. A. B.
Mr. J. J. N. d. L.
P. S
Mej. M. H. N.
Dr. J. B.
Prof. Dr. W. d. S.
Mevr. J. H. H
Mr. H. A. S.
P. G. M. H.
10.-
10.-
10.-
10.-
10.-
25.-
10.—
Giften worden nog gaarne ingewacht bij
den Penningmeester, den heer F. Muys
ran do Moer, Plantsoen 49, Gironummer
57471.
BUITEMLflliD
Duitschland.
De Fransche veiligheidsnofa.
Heden bespreking door do
Duitsche regeering.
De Fransche gezant te Berlijn, De Mar-
gerie, heeft eergisteren te Berlijn in het
ministerie van Buitenlandscho Zaken aan
dr. Stresemann, de Fransche antwoord
nota, in zake het veiligheidspact overhan
digd. Een gemeenschappelijke bespreking
is op de overhandiging gevolgd. Heden
ochtend zon een kabinetsraad plaats vin-»
den, waarin de Fransche nota zal worden
^•behandeld.
Op verlangen van de Fransche regeering
zal de Fransche nota aan Duitschland
Vrijdag a.s. worden gepubliceerd en wel
tegelijkertijd in Berlijn en in de hoofdste
den der geallieerde landen.
Ontevredenheid in het Centrum.
Dr. Wirth treedt uit do
Rijksdagfractie.
De ontevrednlieid. welke reeds geruimen
tijd in Centrum-kringen heersckt in ver
band met de houding der Rijksdagfractie
met name ten aanzien der belasting- en
tariefwetten, is plotseling tot uitbarsting
gekomen.
Dr. Wirtb, de voormalige rijkskanselier,
heeft n.l. aan den voorz.der Rijksdagfractie,
dr. Fehrenbach (die zooals bekend voor
heen eveneens rijkskanselier is geweest)
een schrijven gericht, waarin hij mede
deelt, uit de Centrum-fractie te zullen tre
den. Dr. Wirth heeft indertijd zelf niet
deelgenomen aan de behandeling der be
treffende onderwerpen in den Rijksdag,
daar een hartkwaal hem dwong in Mar-
ionbad le verblijven. In den brief aan den
fractievoorzitter betoogt hij, dat hij wel is
waar uit de Gentrum-fractie treedt, doch
zich blijft beschouwen als vertegenwoor
diger van „k'et republikeinsche en sociale
centrum".
Frankrijk.
Painlevé of Briand.
Tegen hot huidige kabinet.
Do Parijscke corr. van het Hbld. meldt
aan zijn blad, dat de ou^-minister Léon
Bérard een interpellatie aangekondigd
heeft; hij vraagt n.l. in een brief aan
Painlevé, met welke meerderheid bij denkt
te regeeren.
Deze brief vormt de eerste uiting van
een geheel plan, beraamd door de leiders
van 't vroegere nationale blok, die do ge
beurtenissen wenschen te bespoedigen en
Painlevé geen genoegen willen laten ne
men met de neutraliteit der socialisten, die
een ministerieele crisis zouden willen uit
stellen Painlevé zou formeel de medewcr-
ging der gematigden moeten aanvaarden
of heengaan.
De leiders van bet nationale blok ho
pen, dat Briand Painlevé zal vervangen
en een meerderheid zal weten te vormen
uit radicalen en gematigden met uitslui
ting der socialisten. Hun bladen eischen
reeds een spoediger bijeenroeping van het
parlement, welke de socialisten ook vra*
gen. Als beweegredenen wordt aangege
ven de toenemende syndicalistische agita
tie, de beweging onder de ambtenaren en
de noodzakelijkheid om preventieve maat
regelen te bespreken.
De regeeriug is bij de wet slechts ver
plicht de Kamers op verzoek van parle
mentsleden bijeen le roepen als de helft der
leden een dergelijke aanvraag ondertee
kent. Men gelooft daarom niet, dat de par-
lementszitting vóór half October zal be
ginnen,
Een communistisch congres.
Botsing met de politie.
Nu do socialisten te Marseille een con
gres hebben, wilden de communisten niet
achterblijven en zoo hebben zij Zondag
eveneens te Marseille een congres gehou
den.
Na afloop van het congres poogden ze
een betooging te houden. De politie slaag
de er in ze te verspreiden na een kort ge
vecht, tijdens hetwelk een tiental agenten
gewond werden. Er hadden twee arresta
ties plaats.
Engeland.
Caillaux te Londen.
De besprekingen met Churchill
De Fransche en Engelsche ministers
van Financiën hadden gisteren twee sa
menkomsten ter bespreking van do rege
ling der Fransche schuld aan dit land.
Volgens de radicale „Star" bestaat er
elk vooruitzicht, dat reeds hedenavond een
voor beide landen bevredigende oplossing
zal kunnen worden geu-offen, zoodat Cail
laux alsdan reeds morgenavond naar Pa
lijs zou kunnen terugkeeren.
Een zoo snel resultaat zou echter boven
alle verwachting zijn en het bewijs leve
ren, dat het meeningsverschil tusschen de
beide regeeringen omtrent betgeen Frank
rijk tot delging van de schuld van liet
land kan en moet betalen niet zoo groot is
als werd beweerd.
De Londensche avondbladen melden dat
Caillaux tliaus heeft aangeboden, dat
Frankrijk jaarlijks 10 millioen pond ster
ling zal betalen, terwijl Engeland bij zijn
eisch van 20 millioen pond sterling vol
hardt.
Naar een spoorwegstaking?
De moeilijkheden in de hiunenlandscho
politiek in Engeland, schijnen nog ver
meerderd te zullen worden door do kans
op een algemeene spoorwegstakit^. De
directies der spoorwegmaatschappijen ver
klaren, dat zij hun bedrijf zonder loons
verlaging .niet meer kunnen voortzetten.
De vakvereenigingen daarentegen zijn van
meening, dat een verlaging der loonen niet
kan worden geaccepteerd. Dg kwestie zal
weliswaar voor den Nationalen Loonraad
worden gebracht, doch deze heeft niet do
macht, den partijen zijn beslissing op te
dringen. Men ziet den strijd met bezorgd
heid tegemoet, daar de vakvereenigingen
der spoorwegarbeiders over een strijd-
fonds van 2.000.000 pond sterling be
schikken.
Hongarije
Dc affaire-Benicky.
De ou d-m i n i s t e r in v r ij h e i d
gesteld.
De Hongaarsche oud-minister Benicky,
die, zooals men zich herinneren zal, Hor-
thy had beschuldigd van aanstichting tot
den moord op de socialistische redacteu
ren, is gistermiddag op vrije voelen ge
steld, nadat een lwrgtocht van 300.000.000
kronen war f
Polen.
Communisten te Warschau gearresteerd.
Er vinden te Warschau voortdurend ar
restaties van comnjunisten plaats, zulks dn
verband mét het feit dat zioh een toene
mende agitatie kenbaar maakte na de jong
ste 'doodvonnissen en executie der drie
communisten. Zoo zijn gisteren dertig
communisten gearresteerd, die aan een
communitisclie vergadering deelnamen.
Deze vergadering vond plaats aan boord
van een boot op de Weichsel.
Syrië.
De strijd in Djebel Druse.
Socwoida nog steeds
ingesloten.
Volgens de laatste bij het Fransche mi
nisterie van Oorlog ingekomen berichten,
blijft in bet gebied van do Djebel Druse
rust heerschen. De citadel van Soeweida,
welke nog altijd ingesloten is. wordt gere
geld door vliegtuigen van voedsel en muni
tie voorzien. Naar verluidt, trachten de re
bellen onderhandelingen aan te knoopen,
hetgeen hun verminderde activiteit zou
verklaren.
Marokko.
De strijd met de Mooren.
Een Fransch offensief a.s?
De „Daily News" meldt uit Tanger, dat
Maandag een aanvang is gemaakt met een
intensieve organisatie in do Oostelijke en
Westelijke sectoren van het front, die wij
zen op de mogelijkheid van een spoedig
begin van een algemeen Fransch offensief.
Verwacht wordt, dal dit offensief weinig
tegenstand van de Riffs. zal ondervinden.
Lyautey naar Par IJ s.
De „Petit Parisien" verneemt uit Fez:
Maarschalk Lyautey zal zich Donderdag
naar Frankrijk inschepen om de regee
ring te Parijs ovër den toestand ln Ma
rokko in te lichten. Hij zal slechts acht
dagen afwezig zijn.
Britsch-lndië.
De Godsdiensttwisten in Britsch-lndië
Nieuwe botsing tusschen
Hindoes en Mohammedanen.
Wederom heeft een botsing plaats ge-
bad tusschen Hindoes en Mohammedanen;
ditmaal te Titagarh op den weg van Bar-
rac-kpore (ten N. van Calcutta). De Hin
does hielden daar eergisteravond een pro
cessie met een beeld, terwijl de Moham
medanen in do moskee bijeen waren. Be
weerd wordt, dat do Hindoes deze moskee
met volle miiziek passeerden, hetgeen do
verontwaardiging der Mohammedanen
wekte. Een gevecht volgde, waarbij twin-
tigjeersoWn worden gewond. Een der Hin
does kreeg een piek dwars door het
lichaam.
China.
De Bolsjewistische regeering te Kanton.
Gematigden verlaten de stad.
De regeering (o Kanton heeft een in
drukwekkende uitvaart aan haar ver
moord medelid, den commissaris van Fi
nanciën Liau-Tsjung Hoy bereid. De be
grafenis werd door tienduizend personen
bijgewoond.
Het blijkt, dat de lijfwacht van den
minister den moordenaar ©doodschoot;
diens indentiteit wordt echter door do
plaatselijke autoriteiten verzwegen. Men
gelooft, dat de moordenaar een voormalig
justitioneel ambtenaar was en dat bij
wraak wilde nemen in verband met vroe
gere botsingen tusschen stakers en politie.
De gematigde commissaris van politie
te Kanton, Woe let Sjan, is afgetreden, en
men vermoedt, dat hij weldra Kanton zal
verlaten met zijn eigen, goed gedrilde po-
litictroopen. Verschillende andere gema
tigde ambtenaren van Kanton hebben do
stad reeds verlaten.
In sommige kringen verwacht men, dal
de vermoording van den Commissaris van
Financiën het uitbreken van een conflict
te Kanton zal verhaasten, maar er is tot
dusverre geen bevestiging te krijgen van
loopende geruchten, als zou de strijd reeds
zijn uitgebroken.
Rusland voor een onafhankelijk China.
Do correspondent van de „Daily He
rald" deelt een onderhoud met Tsjilsje-
rin, voor zijn vtrtrek naar Italië, mede,
waarin deze gezegd heeft, dat de kwestie
der Russische vooroorlogsschulden, in het
met de Labourrcgecring gesloten verdrag,
op bevredigende wijzo geregeld was. Hij
betreurde het zeer, dat do conscrvatievo
regeering dit verdrag ter zijde gelegd heeft
en aldus de Engelsche belastingbetalers be
roofd heeft van de voordeelen, welke zij,
op grond van bet verdrag, liadden kun
nen hebben.
Wat China betreft verklaarde Tsjitsje-
rin, dat Rusland do stichting van een on
afhankelijk democratisch China met alle
macht bevordert. Slechts een dergelijk
China zal do basis voor normale en ge
zonde betrekkingen tusschen China en an
dere mogendheden, speciaal Engeland,
kunnenopleveren,
Australië.
De Britsche scheepsstaking.
Drastische maatregelen.
Do Federale Australische regeering vaar
digde gisteravond een proclamatie uit, wel
ke in verband met do zeeliedenstaking
het bestaan constateert van ernstige in-
dustrieele onlusten, op grond waarvan de
deporlatiebepaling van de zes weken ge-^
loden aangenomen emigratiewet kan wor
den toegepast. Deze bepaling luidt als
volgt:
Ieder persoon, die schuldig wordt be
vonden aan overtreding van de Australi
sche wetten nopens handel, nijverheid en
arbitrage kan derhalve als nadeelig voor
de openbare rust in Australië uit bot land
verwijderd worden. Tegen het gedwongen
stilleggen van Britsche booten zijn do
Australische booten weer in dienst gesteld,
om den uitvoer van Australische voort
brengselen te handhaven. De bemanning
van sommige dezer booten dreigde echter
ook met staking.
BIIIIIEKiLftliD
Koninklijke Besluiten.
Notariaat.
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris
binnen het arrondissement Utrecht, ter
standplaats do gemeente Utrecht. J. C.
Verhoeff, candidaal-notaris te Utrecht.
De Haarlemsche Hanzebank.
Hot voorstel tot minnelijke
liquidatie wordt aangenomen.
Gisteren had onder voorzitterschap van
den beer H. G. A. Jansen de voortgezetto
algemeene vergadering van aandeelhou
ders plaats van de Haarlemsche Hanze
bank ter behandeling van het voorstel van
het bestuur tot liquidatie der N.V. Do ver
gadering kon de vorige maal geen beslui
ten nemen, daar bet statutair ycrelscht
quorum niet aanwezig wa.s.
De voorzitter deelde allereerst mede, dat
thans bijna alle crediteuren in minnelijke
liquidatie hebben toegestemd en dat het
fonds tot afkoop van onwillige crediteuren
NET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De vroegere rijkskanselier dr. Wirth fs
uit de rijksdagfractie van het Centrum ge
treden.
De besprekingen van Caillaux te Londen
Lyautey gaat naar Parijs.
BINNENLAND.
Benoemingen In het Bisdom Haarlem.
(Kerknieuws).
Het voorstel van commissarissen der
Haarlemsche Hanzebank om tot minnelij
ke liquidatie over te gaan is aangenomen.
LEIDEN.
Do gemeenteraad heeft besloten tot het
bouwen van een nieuwe brug tegenover do
Volmolengracht, en tot demping van dezo
gracht.
Onze Geïllustreerde Pagina
Do photo-pagina geeft o.m.: Eenigo
sportkiekjes De inlernationale tentoon-
slolling voor schoen- en lederindustrie to
Waalwijk De landbouwtentoonstelling
to Oldenzaal De bloemen(entoonstelling
to Baarn De Duitsche ex-keizer met
twee kleinzoons.
thans ongeveer 77,000 bedraagt, dus
meer dan waarschijnlijk noodig zal zijn.
Do voorzitter herinnerde nog aan de mol ie
van do vorige vergadering, waarin dezo
zich niet algemeene stemmen voor minne
lijke liquidatie uitsprak.
Do lieer Korff do Gids uit Den ITaag
vraagt welke belangen aandeelhouders
eigenlijk hij minnelijke liquidatie hebben,
zulks in verband met een zinsnede uil do
oproepingscirculairc.
De lieer van Zalen herinnert aan den lof
welke de vorige maal aan den directeur
is gebracht. Hij meent echler dat ook do
voorzitter een pluim verdient voor de uit
stekende wijze waarop li ij de vergadering
heeft geleid.
Do heer van Middelkoop vraagt of de
N.V. Hanzebank nog verantwoordelijk is
voor de vroegere coöperatie.
Do heer Geerls meent dat de Hanzebank
niet meer te redden valt. Het is als mot
een jong vurig paard, dat zijn poot ge
broken heeft. Het eenige wat ie doen kunt
is het beestje afmaken. Spr. dringt er ook
op aan een deputatie naar liet Ned. Epis
copaat te zenden.
De heer Steens vraagt of liet bestuur
zich reeds een idee hooft gevormd omtrent
den tijdsduur der liquidatie. Spr. stolt
voor oen bepaalden tijd vast te stollen,
binnen welke do commissie voor liquidatie
de zaak verplicht is af te wikkelen.
De directeur de hoer Porquin, de ver
schillende sprekers beantwoordende, merkt
op dat aandeelhouders vooral een moreel
belang bij een minnelijke liquidatie hebb«n,
hoewel het niet onmogelijk, docli zeer on
waarschijnlijk is, dat aandeelhouders nog
iets uit den boedel zullen trekken.
De verantwoordelijkheid voor de coöpe
ratieve centrale, is vastgesteld hij do over
eenkomst van 1917. Inderdaad heeft 'lil
een verlies opgeleverd, doeli dit is reedi
afgeschreven.
In antwoord op do woorden van da.
lieer »Steens merkt spr. verder op. dat rilet
de commissie voor liquidalie, doch directie
en commissarissen liquideeren cn meent,
dat het niet mogelijk is een bepaalden lijd
voor de afwikkeling van crodielen vast te
stellen.
Voor sommige zal waarschijnlijk wel 10
jaar noodig zijn. Directie en commissn l is
sen zullen zich echter in dit opzrbht bij do
opvatting van de commissie van toezicht
op de liquidatie neerleggen. In verhand
met de volleekening van het waarborg
fonds valt thans een faillissement niet
meer te vreezen.
De heer Steens pleit nog eens voor de
beperking van de liquidatie-periode tot een
bepaalde periode, b.v. van 10 jaar of des
noods 20 jaar.
De heer Perquin merkte naar aanleiding
hiervan op, dat een aflossingsperiode van
10 jaren tot de uitzonderingen zal moeten
behooren. 3 a 4 jaar zal in do meeste ge
vallen voldoende zijn. Sommige credielen
zullen zelfs nog dit jaar groolendeels moe-
ton. worden afgelost, teneinde zoo spoedig
mogelijk een uitkoering te kunnen doen
aan crediteuren. De lieer Porquin doeldo
voorts nog mede, dat degene, die voor min
nelijke liquidatie golcekend heeft, geen
faillissement meer kan aanvragen, daar
bij volgens de mcening van de rechtbank
geen opeischbare vordering meer heeft. In
antwoord op den heer van Zalen deelde
hij mede, dat het niet in de bedoeling ligt
gebouwen van de bank over te dragen aan
dc slroppenmaatscliappij „do drie provin
ciën."
Nadat de discussie vervolgens nog eeni-
gen tijd is voortgezet wordt liet voorstel tot
minnelijke liquidatie met algemeene stam
men «aangenomen.
