16e Jaargang. ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1925 No. 5028 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN binnenland 3)c £cicbe4ve (Sou/twnt Da ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 10 cent per week 12.50 per kwartaaL Pij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per posi 1 2.95 per kwartaaL Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betsding van 50 ct, per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 'jL Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Go won o adverlentiên 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mcdedeclïngen wordt het 2 dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertenllën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen werden aangeboden of gevraagd, huur en ven- huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit vier bladen, waaronder het Geïl- lu&troerd Zondagsblad. Inzameling Stormramp 1925 Vorige opgave f 385.10 Farn. v. H. 7.50 Uit Zooterwoude 2.50 Ter eere van Maria en Jozef 5.—» Voor Langenboom van familie S, Ier eere van de Tlieresia 2. Totaal f 402.10 Bij den Penningmeester van liet Storm- t i inp-Comité zijn weder de volgende gif ten ingekomen: G. A. B. f 10.-* Personeel G. A. B 5. Tl». J G. 10.— T J. K. 10.— A G. en J. A. 340.— Gs 10.— I». W. 20.— J. H. v. L. 25.— J R. 10.— B. G 100.— G. L D. 10.— .1 E. K. 100.-H \V. J. P. S. 25.— Mevr. H. N. 10.— C H. 10.— M E. G. 5.— Jhr. rnr. dr. N. G. de G. 100.— J. P. W. 100.— Giften worden nog' gaarne ingewacht bij den Penningmeester, den heer F. Muys Ivan de Moer, Plantsoen 49. Gironummer 57471. BWTEELm® De Schuldenkwestie. üaïiiaux Dezoen aan uontien. Geen spoedige overeenkomst verwacht. In Britschc politieke kringen ziel men, volgens een bericht uit Londen, de ontmoe- tiug tusschen Caillaux on Churchill, die Maandag zal plaats hebben en waarbij waarschijnlijk ook Chamberlain aanwezig zal zijn, met groote belangstelling lege- moet. Het is nog niet bekend, hoe lang Caillaux te Londen zal blijven, maar men gelooft niet, dat heide ministers erin zullen slagen, de basis voor de regeling van de kwestie der schulden, die vervolgens in bijzonderheden door de financieele deskun digen dient (c worden uitgewerkt, reeds bu dit eerste bezoek geheel vast to stellen, "zoodat een tweede bezoek van den Fran- schen minister van financiën noodig wordt Van bovoegdo zijde wordt medegedeeld, dat Engeland zich thans bereid heeft ver klaard om genoegen te nomen -met een jaarlijksch bedrag van 15 millioen ter wijl Frankrijk beeft aangeboden 7 a 8 mil lioen te betalen, waarvan 3 a 4 millioen in treld en bet overige in Dawes-ohligaties. Verder wenscht Frankrijk een moratorium tot 1929. Caillaux waarschuwt tegen illusies. H-et bericht uit Londen, dat men daar voorloopig nog geen overeenkomst ver wacht met Frankrijk over de oorlogsschuld loopt parallel met een bericht uit Parijs, dat men daar ook nog niets beslissends verwacht. Caillaux heeft zijn vrienden laten waarschuwen, dat zij geen illusies moeten wekken. Hij gaat alleen naar Lon- den om contact te krijgen. Be financieele deskundigen zullen te Parijs blijven en do hervatting hunner afgebroken onderhande lingen te Londen is nog niet onder het oog gezien. In werkelijkheid bestaat er nog geen enkele gunstige aanwijzing nopens do I regeling dor oorlogsschulden. gemaakt. Het is karakteristiek dat men ook den Belgen welhaast hun accoord met de Amerikanen verwijt. De Fransclien en Italianen verdienen eenzelfde gunstige be handeling, dezelfde vermindering van schuld en dezelfde faciliteiten. Daar de Belgen hebben verkregen dat zij den Ame rikanen slechts betalen naar gelang van de betalingen, die zij zelf van de Duit- scliers krachtens het plan-Dawes ontvan gen, dienen do Amerikanen en Engelscben er in toe te stemmen dat de Fransclien en Italianen hun betalingen eveneens laten afhangen van de betalingen, die zij krach tens bet plan-Dawes hebben ontvangen. Doch daar de Engelse-hen dit voorstel reeds hebben verworpen, zullen de Amerikanen liet nog stelliger verwerpen. Dit begrijpt men bier, doch spreekt van een onrecht vaardigheid. In elk geval blijft bet verschil tusschen de Eugelsche eischen en Fransche aanbie dingen ontzaglijk groot. De Engelscben vragen jaarlijksche betalingen van 15 mil lioen pd. str. De Franschen bieden 7 mil lioen aan, waarvan de helft van de Duit- sche betalingen afhangt. Frankrijk. De staking der bankemployés. Hoop op een spoedige oplos si ng van bet conflict. Er schijnt kans te bestaan, dat het go- schil tusschen de directies en bet perso neel dor groote banken door arbitrage zal worden opgelost. Er zijn offieïeuse onder handelingen gaande om een invloedrijk lid van den Conseil d'Etat to bewegen zich met deze arbitrage te belasten, bijgestaan door een. financier, die door beide partijen in gemeenschappelijk overleg' zou worden gekozen. De brief van kardinaal Dubois, aarts bisschop van Parijs, wiens bemiddeling door een delegatie van stakers was ver zocht. en waarin de kardinaal, ofschoon aandringend op^en_£imoAJ<»' ~l0i verband met de constructie van tanks, de luchtvloot, verdediging tegen luchtaanval len, wetenschappelijke instrumenten en machanisch transport. Draadlooze telepho nic en telegraphic zijn de laatste jaren zoo vooruitgegaan dat ze de bestaande veld- commuuicalies ouderwetsch hpbben go- jriaakf. Yele moderne oörlogsinslrumenlen zijn buitengewoon duur en de militaire autoriteiten redeneeren, dat ze terdege aan den tand moeten worden gevoeld aivorens lot algemeene productie en toepassing over te gaan. En (lat zal in de eersto groote mancouvres in September (de eerste sedert 1923) kunnen geschieden. Dc nieuwe tanks worden een groote verbetering geacht van bot oude type. Men hoopt, dat de nieuwe methoden van mechaivsch transport in do toekomst een belangrijken on gunsligcn in vloed zullen hebben op de werkzaamheid, doeltreffendheid en kracht van het leger. Een beroc-p op de regeering in Peking? Daar is niets van te verwachten, meent dc Daily Tel., want het gebied van Kanton ligt practisch buiten de maclit van Peking. Een beroep op den Volkenbond? Dat zou niets helpen. Dan zou Engeland kunnen streven naar een gemeenschappelijke ache van tëvoot- Britannië, Japan en Amerika, of van de negen onderteekenaars van het Verdrag van Washington, of van de zestien mo gendheden, die in China verdragsrechten genieten. Slaagt Engeland er niet in, één van deze drie combinaties met z:ch mede te krij gen, zou er dan, aldus dc medewerker van de ..Daily Te'ograph", ten slotte nog iets anders overblijven dan zijn toevlucht te nemen lot een gecombineerde actie van En geland en Japan om aan don .zeeroof!! den kop "in te drukken? De Fransche schuld aan Amerika, De Fransche verwachtingen en h-et Belgische voorbeeld Naar wordt gemeld zal de Fransche de legatie midden September naar Amerika vertrekken. Behalve Caillaux zullen er nog parlementaire rapporteurs en cenlge leden van de commissie der beide Kamers, tot verschillende partijen behoorend. deel van uitmaken. Men geeft er de voorkeur aan de onder handelingen met de Engelse-hen uit te stel len tot ei' een regeling met de Amerikanen tot stand is gekomen. Caillaux. die Zon dag naar Londen gaat, zal dus alleen in Contact met zijn Brilschen collega treden, i maar zich onthouden van het doen van definitieve voorstellen. De „Malin" adviseert Caillaux om niets tegenover de Engelscben prijs te geven. Hij Verwijt huil door hun afzonderlijke rege ling met Amerika den toestand der an dere debiteuren uiterst netelig te hebben nmnlfvvés niet buitensporig m Je vergadering flor sta kers. waar liij werd voorgelezen, srooten indruk gemaakt, niet alleen op de ka tholieke stakers, doch ook op do G. i- Intussohen. echter duurt de slaking voort Men weet, dat do stokers dc inbeslagne ming der banken hebben geëischt en zich ter beschikking der regeering hebben ge held om onder de uitsluitende controle, ran den staat Ie zorgen, dat het succes der leening verzekerd wordt. Do stakers blijven beweren, dal er geen enkele desertie In hun gelederen heelt plaats gevonden, terwijl de bankdirecties verklaren, dat in de provincie de werkwil ligen dagelijks toenemen. In Parus echter blijft het bij „geïsoleerde"' gevallen, hen feil is intussohen, dat verscheidene banken hebben meegedeeld, dot de eiscli van het personeel inzake een verhooging van den duuitcloeslag in welwillende overweging zal worden genomen. Het stakingscomité heeft afgezien van zijn gedurfde voornemen om voor de sta kers ondersteuning uit de riikswerkloozen- kas Ie verlangen. Het heeft den minister van arbeid, Durafour, doen welen, dat de stakers den strijd zullen voortzetten met behulp van de gelden, welke nog steeds van particuliere zijde blijven toestroomeu. Het gemeenteraadslid Raymond Laurent heeft een brief gericht aan den voorzitter van den gemeenteraad en den president van den Conseil General van de Seine, waarin hij aandringt op het bijeenkomen van do besturen beider lichamen om over het conflict tc beraadslagen zooals de ge- meentebesturen van Lyon on Marseille reeds hebben gedaan. Engeland. De mijnstaking in Wales geëindigd. De conferentio tusschen de mijneige naars en de mijnwerkers heeft tot resul taat gehad, dat een regeling is tot stand gekomen in verband met de staking in de anthracietmijnen in Wales, welke staking tot de jongste ernstige ongeregchllleden heeft geleid. De arbeiders hervatten 2o dezer het werk. Zweden. Het Christen-Congres te Stockholm. Verwarring en hulpeloosheid. De correspondent van de „Vossische Ztg." te Stockholm meldt, dat het congres daar ter stede hij zim huidige beraadsla gingen op groote moeilijkheden stuitte. Men is van opinie, dat de 31 vertegen woordigde kerken het mensehdom niet al leen tot rechter en arts, maar ook to' lei- dor moet strekken. Het was ook zeer lastig een gemeenschappelijke formule te vin den en het bleek daarbij, dat er vooral een diepe klove bestond tusschen de zeer hu manitaire Amerikaansche en de meer reli gieust) Europeesche opvattingen. Men voel de allerwegen, zoo zegt de correspondent, do hulpelooshehl dor kerken tegenover do grooto maatschappelijke problemen van don dag. In het centrum van de discussie staat de opvatting, dat de kerk geen sche ma heeft voor liet herstel van de maat schappelijke 01'de. Vfin dat sltriU^uU. -STIKü. fe«eïl <tw .ft'8' n gcnovmgestelden kant uit wilde. P-t l>v- re'klo compromis wordt door don corres pond^ oen s'i.k latheder-eoc.aliomc 80- nneind, met een weung econonuc mmeu cl Ct, door een religieus vernisje overtrok ken. Turkiie. Dc Mosoelkwcstie. Een volksstemming in Mosocl? De Turksche delegatie voor den Volken bond zal onder persoonlijke leichnge aan van den minister ven Bmtenlandsche /fa ken Towf'k bev. De Turksche regeering heeft de delegatie gemaclil'gd a's concessie voor te sloTon. een volksstemmng voor Mosoel onder neutrale controle (e doen 'ir>Ten"aanzien der mandalenkwostie heeft de delegatie instructie ontvangen, het be treffende voorstel van de hand le wijzen, daar hol mandaat volgens den eorspron- kelijken opzet slechts Irak zou hetreffen Nog geen ontwapening. Proefnemingen bij de manoeuvres. De Herfslmanoouvres van het Eugelsche leger zullen, naar gemeld wordt, belang wekkend worden om allerlei moderne proefnemingen, die er bij zullen plaats hebben. Men heeft o. a. een nieuw appa raat ontworpen voor het verwekken van rookgordijnen, die naar dc militair© autoriteiten vertrouwen een scherm zul len vormen, dat zware verliezen in een veldslag zal voorkomen. De voornaamste reden voor de legerma- noeuvres is het experimenteeren op groo te schaal met nieuwe oorlógsinstrumenten. Na den oorlog is in velerlei opzicht groote vooruitgang gemaakt in (le ontwikkeling van oorlogstuig en in Engeland vooral in Marokko. De strijd mei de Mooren. Aanval der B iffvnen op Albucemas. Officieele berichten dee'en mode, dat uit Tctocan ber cht is ontvangen van een aan val der Rif fvnen op do versterkte plaats Vhueemas. Donderdagmiddag om o uur begon do beschieting met kanonnen, mi trailleurs en geweven, De Snaniaarden antwoordden cner'Uok en vernielden ka nonnen van den vijand. De verliezen der Spanjaarden bedragen 30 dooden. De commandant werd ernst"- gewond. Snaansehe oorlogsschepen znm naar het gcveeiits("nretn vertrokken. China. Wal zal Engeland legen Kanton beginnen? E e n Jap ansch-Engelsche actie t egon de „zeeroovers Wat moet Engeland doen nu de plaatse lijke. revolutionaire regeering in Kanton, onafhankelijk van de centrale regeering m Peking, scherpo verbodsbepalingen heeft uitgevaardigd voor de Britsche en Japan- selio kustvaart? He Britsche consul-gene raal in Kanton, noemde het een „oorlogs - daad De consequenties daarvan zouden duidelijk zijn als de regeering in Londen die opvatting dco'dc. Maar dat doet zo vol gens do Dailv Telegraph niet De regee ring ziel er eerder een daad van zeeroof in. Want. zoo redeneert ze, daar te Kanion geen officieel erkende regeering beslaat, kan er geen sprake zijn' van „oorlog" en moeten de maatregelen tegen de Brioche scheepvaart gericht worden beschouwd als die van een „handietcn"-organisatio, waar door zij slechts niet „zeeroof" kunnen worden gelijkgesteld. Maar zeeroof of oorlogsdaad, die loei liet probleem nog niel op wal er gelieiiren moet. De tentoonstelling van dc schoen- en lederindustrie te Waalwijk. De Minister van Arbeid, Handel en Nij verheid, rnr. dr. D. A. P. N. Kooien, heeft beden de tentoonstelling voor de schoen en lederindustrie te Waalwijk geopend met het uitspreken van een rede. waaraan het •olgende is ontleend: Een latijnsch spreekwoord zegt: No sutor supra crepidnnv: de schoenmaker houde zich bij zijn leest. Op gevaar af het verwijt te beloopen, dat ik met dezen goe den stelregel in conflict kom, moet ik hier, in liet „land van St. Chrispijn" te midden van zoove-len, die met do schoon- en leder industrie door en door vertrouwd zijn, met een onkel woord memoreeren den loop der gebeurtenissen, waarvan de „Interna tionale Tentoonstelling voor de schoen- en lederindustrie Waalwijk 1925" dc bckro- gen. Want zelN uir veel genoe- sch.it:, lit uf,.V""«er ik ,on V0„/rX leest verwijst, een voorsclinn,--- ook ik mij ganvnc houd, bestaat er noch tans voor inij alle aanleiding om aan hel gebeuren, waarvan uwe tentcntoonsl oiling het resultaat is, mijn volle aandacht lo schenken. Deze tentoonstelling immers lw- (eekent een hoogtepunt in het leven van één van die takken van volksbestaan, waar van de bloei mij als Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid, meer in het bijzon der tor harte gaat. Het is mij een voor recht de schoen- en lederindustrieën te (lezer plaatse door zoovele vooraanstaan de figuren uit haren kring vertegenwoor digd, in do eerste plaats geluk te wen- schcn mot liet feit. dat samenwerking en eensgezindheid hel, ondanks do moeilijke tijden, zoover vermochten te brongen, ünt deze tentoonstelling tot stand kwam. Voor do deskundigen zal liet straks oen dankbare taak zijn, deze tentoonstelling uit t e c h n i s o h oogpunt mot dc eveneens internationale tentoonstelling van J - o vorgeli iken. Ik waag mij aan die vergehi king niet: ik zou daardoor le veel moeten profiteeren van de kennis van anderen. Ik snijd liever geen riemen van andermans leer. „1rr. Enkoio opmerkingen van nv^ r alge meen en economischen aard moeten mij echter van bet bart. Het zag er een drie kwart eeuw geleden voor de schoen- en lederindustrie hier le lande allerminst gunstig uit. Do lederin dustrie stond, vergeleken mot het laild, in vele opzichten anlilor. De schoen industrie, destijds nog handwerk, door thuiswerkers verricht, ging slechts schoor voetend lot de invoering van machines over Men vreesde van deze nieuwigheid wotk- loosheid en de enkele patroons met voor- uitzienden blik, die de invoering der «lik machine aandurfden, zagen zich met inge gooide ruilen beloond. Ook met het bewerken van de markt was het treurig gesteld. „Overgrootvader Kin- berg", de overgroolvador van den voorzit ter van den Bond van Schoenfabrikanten, was een van de eersten geweest, die er zelt met liet pak op den rug op uittrok, iom zun degelijk maaksel aan don man te biengen. De voor liet artikel gemaakte prijzen waren verre van schitterend, po moorden de concurrentie van liet buitenland, dat in sommige jaren tot 70 van het ver bruik hier te lande leverde,zorgdeidaar wel voor. Zoo ging gedwongen winkelnering dienen om de ellende van den patroon ten deele op zijn nog slechter gesitueerde ar- beider te verhalen. Eindelijk kwamen in 1900 de fabrikan ten ertoe de hoofden bijeen te steken, la hetzelfde jaar, dat do lieer J. merman» Wz., den Bond van Ned. Looiers oprichtte, kwam hot tot stichting van den Bond van Schoenfabrikanten. Reclamebu- jetten werden bij duizenden het land inge zonden om aan den .schoenwinkelier te be duide, dat de prijzen beslist ontocreikena waren. De eerste stappen op den weg n? gezondmaking van bel bedrijf HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Fransche en Eugelsche verwachtingen omtrent de regeling der intergeallieerde schuldenkwestie. Een volksstemming in Mosocl? De Riffs hebben een aanval op Aihucc- mas gedaan. BINNENLAND. De opening der tentoonstelling van de schoen- en lederindustrie te Waalwijk. (Eerste blad). Het koninklijk bezoek aan Haarlem. Koninklijk bezoek aan Schiedam. (Eersto blad). Het standpunt der Syndicalisten inzake het Metaalconflict. (Tweedo blad). Verschenen is het Waschniiddelenbeslult (Tweede blad). De jaarvergadering van den Nationalen Hanzebond van Sigarenwinkeliers. (Twee de blad). Het Gouden Priesterfeest van pastoor N. A. de Groot, te Meye en Zegveld gevierd (Kerknieuws). Do tentoonstelling van 1903 Ieverdo reeds liet bewijs, hoezeer verbetering was ingetreden. Met inspanning, met rusteloos plichtsgetrouw werken was do indusfrio zoover vooruit gekomen, als op de eersto WaaJwijksche tentoonstelling mocht blij ken. Met eerbied denk ik dan ook aan do vele werkers, stille, bescheiden, vergeten werkers, die zwoegend voor het onder- ïuujd van vrouw en kinderen, do nijverheid omhoog brachten. 1903 toonde aan het verbaasde binnen- wVpë"!',\to'ïoii/.l«''\'A,»ull. ..N<>JfvWn •- der grondslag gelegd. Tusschen 1903 en 1925 ligt f-en reeks van jaren, dio aan bot bedrijfsleven zeker voorspoed, maar ook en niet minder zorg en moeite bracht, jaren, waarin dc strijd om het bestaan de grootst mogelijke krachtsinspanning eischic. Het is mij niet mogelijk dc namen te. vermelden van allen, die in dit tijdvak aan do verheffing van het bedrijf hun krachten wijdden. Eén uitzondering wil ik slechts maken en wel voor een tweetal mannen, aan wier organisatorisch talent de schoen- en ledernijverbeid zooveel dankt! Ik bedoel den heer W. Travaglino, die in 1900 den grondslag legde voor den thans jubileerenden Ned. R.-K. Bond \an Schoenfabrikanten, alsook den heer lieer E W Klijberg-Pernot, president van de in 1903 alhier gehouden internationale tentoonstelling, waarvan wij lieden de zoo luisterrijke herhaling inluiden. In de an- union (lor schoon- en lederindustrie zullen do namen dozer mannen met cere ver meld blijven. Do Bond van Schoenfabri kanten mag genoemd worden. Men herinnert zich cellier het oorlnes- janr 1017, toen door schafirechle aan lau den 011 looistoffen dc productie sterk inge krompen was Welnu, do product!» dezer industrie, welker capaciteit sedert, mar aangenomen mag worden, weer aanzien lijk omhoog liep, vertegenwoordigde reeds in genoemd jaar eon waarde van 40 mil lioen gulden. Meer en „leorrichtdozo branche zieti op modernen voet in. De looi- wijze van voorheen, nuk door de behoeften van liet militaire verbruik hier en daar langer bestendigd dan z,j verdiende, heeft hand over hand terrein verloren. Het zou mü tc ver voeren dit ontwikkelingsproces op den vont te volgen, doch ook hierin ver gun ik mij bij uitzondering een paar namen te noemen van mannen, wier energie m grooten lof moet worden genoemd, liet waren de hoeren 11. Witlox-Bressers cn r. van Iersel, die door «looping der out e looierijen in een geheel nieuwe fabriek in 1801 in het groot de nieuwe looi-methnde in toepassing brachten De schoenindus trie, die als oudste dochter van doleder nijverheid een zoo waardige P'^191^ neemt, heeft - en in haar gevai de stoute schoenen aangetrokken. Il i daad, men heeft zich met volte toch de verbetering van liet bedrijf g P Een vrij recente enquête, die slechts ion gedeelte der industrie -117 »br'ekenfl2t omvatte, toonde over dc maand Mei een productiecapaciteit van 152000 paar 1HWij''schrijven thans 1025. Wte de si- wat^hnnr" pHMidhei^belreft, aan dc hui- d"ge tentoonstelling onder gunstiger om standigdeelneemt dan waarvan zoUs onlimi.li n destijds durfden droomon

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1