ice jaarqan.'
DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1925
No, 5026
3)e Seidóclxe ©ou/fca/nt
Da ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voorultbslaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
Franca per poet I 2.95 per kwartaal
Set Geïllustreerd Zondagsblad Ia voor de Abonné'a Ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
oitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 «t., met GeïUastreerd
londageblad 9 'ut
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1.
Bureaux: RAPENBURG No. 1C - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverfentiën 30 cent por regei.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend.
Kleineadverfentiën, van ten hoogste 80 woorden. ,iq
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en voi*
huur, koop en verkoop 10.50.
Vit nummer bestaat uit twee
bladen»
Inzameling Stormramp I925
Vorige opgave
Van N. N. voor Zeeland
eero van rln H. Autonius
f 328.60
15.—
,5 2.50
Ontvangen «Mti-u
?.;iin3S-Comili':
Vorige opgave
X.X., Oud Ade
N Vr
N.
K NZegvel 1 Me j
K N Zeg
Totaal f 346.10
door hel R K. Huis-
f 100.—
f 10
20.—
2.50
a 1
a ÏO.-*
Totaal f 143.50
•Bii den ifiiiiingnioester van het Storm-
unp-Oomilé zijn weder de volgende giften
c komen;
Vorige opgavo
|Ti. j. z.
lames P.
w M.
led "W. v. E.
W. T. M. W.
Prof. P. J. B.
a
K. v. W.
A. M. T.
Mr H. M. A. C.
Dr. G. M. R.
Coimnjsari.ssen v. h. voormalig
Sf. Jozefs- of Timmermans-
en jfetselaarsgilde
K. r. te Katwijk a. d. Rijn
F. bf. v. d. M.
3025.—
10.—
400.—
10.—
25.—
10.—
50.—
50.—
25.—
25.—
25
ioi—
100.—
5
25.'—
Totaal 3795.
Toegezegde giften per giro worden eerst
a inkomen verantwoord.
t!5U3TEfSLA?3D
oorlogsschuld moeten worden afgelost
3.840.000 dollar, in het tweede jaar
4.100.000 dollar, in het derde jaar
4.700.000 dollar, in het vierde 5.450.000
dollar en zoo voort. In het elfde jaar zul
len wij 12.672.000 dollar moeten betalen,
een bedrag dat daarna elk jaar zal moeten
worden afgelost tot en met het 62ste jaar.
Wat nu de oorlogsschulden betreft, deze
zullen, aldus de minister, worden gecom
penseerd door de bedragen, welke wij zul
len innen krachtens de uitvoering van ar.
4 van de Parijsche overeenkomst nopens
het Dawes-plan. Wat do na-oorlogsche
schulden betreft, de last, dien wij jaar
lijks zullen moeten dragen, zal niet van
dien aard zijn, dat ons begrotingseven
wicht er ernstig door zal worden verstoord
De begrooting der Openbare Schuld zal
er niet aanmerkelijk door worden be
ïnvloed. Tot 1935 zal or een geleidelijke
stijging zijn van de totale begrootingslas-
ton, maar daarna begint een daling- De
minister zcide, van oordeel te zijn, dat
er een faire regeling is getroffen, tot wel
ker nakoming België zich veel inspanning
zal dienen te getroosten. Onze betalings
capaciteit zal evenwel voldoende zijn, mits
wij bereid zijn te arbeiden om ons met eere
uit de moeilijkheden te redden. De minis
ter rekent er op, dat de getroffen rege
ling het Belgisch crediet zoowel in bin
nen- als buitenland zal versterken.
Frankrijk.
De staking der bankbeambten.
Een s c h r ij v e n van K a r d. D u b o is
Do aartsbischop van Parijs, kardinaal
Dubois, heeft aan de bankboarnbleu, die
>en beroep op hem hadden gedaan, ge
schreven, dat zij zoo spoedig mogelijk do
taking moeten beëindigen, daar deze in
de huidige omstandigheden ongunstig was
oor het vaderland.
De aartsbisschop ontkende echter niet,
dat de employe's een salaris moesten ge
nieten, dat voldoende was om in de be
hoeften van het dagelijksche leven te voor
zien.
kwenen.
De Veiligheidskwestie.
Het garantiepact.
De 3? s a n s c h e nota door België
en Italië goedgekeurd.
Jelgie heeft aan de Franscbe regeering
te kannen gegeven, dat het de redactie van
de Franscbe nota betreffende het veilig
heidspact goedkeurt. Mussolini deelde aan
n Fsanschen gezant te Rome mede, dat
nota Italië's instemming heeft.
Deze gunstige antwoorden zijn gister
morgen aan den Franschen gezant te Ber
lijn, Be Margerie, medegedeeld, tegelijk
bet instructies voor de officieele overhan
diging van liet Fransclie antwoord aan
de Órateche regeering. De Margerie zal
voor het einde der week een audiëntie aan
vragen bij den Rijkskanselier en.den mi
nister van Buitenlandscke Zaken, terwijl
hij ziob ook met de leden van het corps
diplomatique zal verstaan, opdat het docu
ment in tegenwoordigheid van de verte-
jen woerd igers der geallieerde mogendhe
den kaai worden overhandigd.
Bevestigd wordt, dat de publicatie van
de nota zal kunnen plaats hebben den dag
na de overhandiging, dus op Zaterdag of
Zondag.
België.
Belgsë's schuld aan de Ver. Staten,
Een accoord bereikt.
Er is een accoord bereikt in zake de
fundeering der Belgische schulden aan de
Vereenigde Staten.
Volgens deze overeenkomst zullen de
171 inillioen dollars, welke België gedu
rende den oorlog zijn geleend, terugbetaald
worden over een periode van 62 jaar zon
der interest. Het restant der schulden, van
ongeveer 246 millioen, geleend 'na den wa
penstilstand zal over dezelfde periode woi>
terugbetaald, met een rente van 3ï f'
na de eerste tien jaar.
Een interview met minister
Janssen.
In een interview over de berichten uit
Washington verklaarde de Belgische mi
nister van Financiën, dat de a.s. regeling
twee stelsels omvat.
Aan den eenen kant, zeide hij, staan de
Oorlogssckulden ten beloope van 171.000.000
dollar. "Wij moeten dit bedrag terugbeta
len in een tijdsverloop van 62 jaar en be
boeren daarvan geen stuiver interest te
betalen. Het eerste jaar zullen wij 300.000
dollar terugbetalen, het tweede jaar
900.0QC dollar en zoo voort om eindelijk
t.e beginnen met het achtste jaar 2.900.000
Jaarlijks te betalen.
Wat de na-oorlogsche schulden betreft,
doze këloopen met samengestelden inte
rest in totaal 246.000.000 dollar, eveneens
k 62 jaar af te lossen. In het eerste jaar
ral in totaal voor oorlogsschuld en na-
Chrisicn-congres te Stockholm.
In Stockholm is gister een groot chris
ten-congres geopend. De Katholieken doen
niet mee. Als inleiding heeft de aartsbis
schop van Upsala in zijn kathedraal reeds
een zekeren heer Rolde tot bisschop ge
wijd en zulks met assistentie van ver
skillende Scandinavische en Ballische
bisschoppen, alsook van Grieksch ortho
doxe bisschoppen, waaronder de patriarch
Athanasius van Alexandrië. Een talrijke
menigte woonde dit vreemde schouwspel
bij. Tot de woordvoerders behoort ook de
Duitsche rijkskanselier Luther, terwijl
rijkspresident Hindenburg een lang tele
gram heeft gestuurd, waarin hij de hoop
uitspreekt, dat de vertegenwoordigers van
zooveel verschillende kerkgenootschappen
erin slagen zulen, om in den geest van het
evangelie een oplossing te vinden voor de
vele maatschappelijke, politieke cn andere
vraagstukken, waarmode zij zich bezig
houden.
Rusland.
Een proces legen de leiders van de politie.
Een van de wonde plekken van het
sovjet-stelsel is de afwezigheid van een
vrije pers, hetgeen ten gevolge hoeft, dat
de ambtenaren, daar de controle in een
land als Rusland uit den aard der zaak
zwak moet zijn, zich volkomen veilig voe
len en zich gedragen op een wijze, die
iedere beschrijving tart. Nu en dan wor
den de manipulaties van een sovjet, een
trust of een departement door oen con
trole-commissie ontdekt en dan volgt een
proces, waarbij telkens blijkt, in wolk een
toestand van rechtloosheid de bevolking
verkeert en hoe almachtig de autoriteiten
zijn. De schuldigen worden soms bestraft,
soms „wegens do verdiensten voor de zaak
der revolutie" begenadigd en de toestand
blijft dezelfde. Hetzelfde beeld geeft ook
bet proces, dat nu te Kiejew in voorbe
reiding is. Nu gaat bet tegen de politie
van de „moeder der Russische steden".
Het is gebleken, dat de politie van Kie
jew, te beginnen met den hoofdcommissa
ris en eindigende met de gowofie agenten,
zich heeft gedragen als een bende roovers
De chef van de politie van het district
Kiejew bleek een misdadiger-recidivist te
zijn, die ook als hoofd van de politie van
Kiejew zijn misdadige practijken voort
zette; ook velen zijner ondergeschikten zijn
oude bekenden van de crimineele politie
van Rusland. En ofschoon hun portret
ten bij de lijvige dossiers gevoegd zijn,
konden zij het onder de sovjets tot hooge
ambten bij de politie brengen: Do hoofd
commissaris Kowalenko, die tientallen
moorden en rooverijen op zijn geweten
heeft, weigerde aan den rechter van in
structie te vertellen, hoe hij lid van
communistische partij is geworden
evenmin hoeveel misdaden hij gepleegd
had. Daar hij geen kans meer zag te ont
vluchten, heeft hij zelfmoord geploegd (het
is merkwaardig, dat de rechter bom zijn
dienstrevolver niet bad ontnomen). De
sous-chef van de provinciale politie, Radj-
ko, benoemde tot chefs van de meest
„voordeelige plaatsen" zijn familieleden en
vrienden. Zijn ondergeschikten maakten
zich dit principe eigen en pasten het toe
bij het benoemen van chefs van politie
in de kleine stadjes en in -de dorpen. Deze
bende terroriseerde de bevolking van de
gelieele provincie, zotte de bevolking af,
was de schrik van iedereen; Wie zich to
gen den wil der politie verzette, werd uit
don weg geruimd. De „Izweslia" geeft een
uitvoerige beschrijving van de ..heldenda
den" dezer bende en dringt op een flinke
straf aan.
Turkije.
De Mosoelkwestie.
Turkije is ontevreden
De diplomatieke medewerker van de
..Daily Telegraph" meldt, dat te Genèvo
van den kant der Turksche delegatie niet
alleen oen poging wordt gedaan om Mo-
soel in zijn geheel voor Turkije terug te
krijgen, doch ook om een principiecle actie
lo beginnen in verband met do bestaande
mandaatregelingen, zoodat de Volkenbond
hot recht zou hebben, mandaten in tc trek
ken en aan andere staten over te dragen.
Dit zou dan in de eerste plaats het geval
moeten zijn voor Irak en Syrië. De cor
respondent gelooft, dat vreemde invloeden
achter deze manoeuvre slaan.
Uit Constantinopel wordt verder gemold,
dat de Turksche delegatie te Genève cate
gorisch elk voorstel van de commissie van
onderzoek inzake Mosoel tot verlenging
van liet mandaat van Groot-Brittannië zal
afwijzen en geen compromis aanvaardt,
doch nis eenige oplossing van dit vraag-
stuk de onverwijlde teruggaaf van Mosoel
aan Turkije zal voorstellen.
Syrië,
De onrust ir^ Syrië.
Ken strafexpeditie bij
xerwijrae *t-ransfm^ neneraai oma
gisteren nabij bet dorp Mirjane, 41 kilo
meter ten zuiden van Damascus, een mili
tairen post inspecteerde, werd er eens
klaps op bom geschoten. De generaal
kroeg een schol in een der dijbeenen. Een
strafexpeditie werd naar bet dorp gezon
den en doodde 20 personen en verwoestte
pi"-o huizen.
Britsch-lndië.
Botsing tusschen Hindoes en
Mohammedanen.
Volgens pas ontvangen berichten uit
Jalalpoer in het district Fyzabad van de
ereenigde provinciën heeft verleden Za
terdag een gewapende politiemacht een
dreigende ernstige botsing tusschen Hin
does en Mohammedanen welen le voorko
men.
Do Hindoes hielden een processie ei
weigerden gevolg te geven aan hun vroe
gere belofte geen muziek te maken nabij
den Mohammedaanschen tempel.
Zonder eenige provocatie vielen 5000
Hindoes den tempel en de woningen van
Mohammedanen aan: enkele Mohammeda
nen werden gewond Tweeduizend Moham
medanen verzamelden zich daarop er
stonden gereed voor den strijd tegenover
de Hindoes, toen de plaatselijke politie
macht tusschenbeide kwam en do belha
mels verdreef.
Den volgenden dag verschenen de magi
straten, die de arrestatie van tien perso
nen gelastten en den plaatselijken bazar
door 50 gewapende politio-agenlen lieten
bewaken Thans is de stad rustig.
zoek iu Sjanghai. Het afbreken der diplo
matieke betrekkingen tusschen Engeland
en Japan eener- en China anderzijds, zou
deze poging natuurlijk onmiddellijk mei
succes bekronen.
Naar „Reuter" nog meldt, is de Engel-
sche vice-admiraal Sinclair aan boord
van do mijiienvegor „Pelersfield" van
Hongkong naar Kanton vertrokken. Do
Chineesclie maatregelen nopen klaarblij
kelijk tot het nemen van den oen of an
deren besllssenden Engelschen stap. Het
optreden dor Kanton-autoriteiten vormt
een flagrante inbreuk op de beslaande
verdragsrechten.
Opheffing der poststaking
te Sjanghai.
De stakende postbeambten Je Sjanghai
hebben den arbeid hervat en er in toege
stemd, dat liun zaak naar Peking wordt
verwezen, op voorwaarde evenwel dat do
autoriteiten zullen adviseeren tot overwe
ging hunner eischen.
Do
China.
De Chineesche troebelen.
anti-Britse he maatregelen
maat
n Kanton.
De maatregelen der Chiheeschc districts
regcering te Kanion, die aan Japansche
en Engelsclie schepen den toegang tot de
haven heeft ontzegd, heeft een ernstige
situatie geschapen. Het Britsche Foreign
Office gaat op het oogenblik den toestand
na en staat in directe en voortdurende
kabelverbinding met zijn vertegenwoordi-
ger te Peking. De Britsche autoriteiten
koesteren den sterken wensch. icderen
drastischen maatregel te vermijden, voor
dat de kwestie der verantwoordelijkheid is
opgehelderd. Naar de diplomatieke ver
slaggever van het ..Evening News" meldt,
lieerscht de meening, dat op het oogen
blik de macht der provinciale regeeringen
in China aan het groeien is. Om dio re
den meent men, met de mogelijkheid le
kunnen rekenen, dat de door de Kanton-
regeering getroffen maatregelen te andcrer
plaatse niet zullen worden erkend. De
oorzaak die tot het uitvaardigen der nieu
we scheepvaartbepalingen heeft geleid, is
naar liet oordeel van bovenvermelden ver
slaggever. dat men van Chineesche zijde in
ieder opzicht obstructie wenscht te voeren
togen het houden van het juridisch onder-
De minister-kamerleden.
Naar wij vernemen, zullen de ministers
die bii do jongste verkiezingen tot kamer
lid waren benoemd, hunne geloofsbrieven
niet inzenden.
Aangezien volgens de Kieswet deze in
zending moet plaats Hebben binnen 2
maanden na bun benoerndverklaring, zal
in begin September de .voorzitter van het
Centraal Stembureau in hun plaats opvol
gers moeten aanwijzen.
Het Nederlandsch-Belgisch verdrag.
De Rotlerdamsche middenstand sver-
eeniging Handel en Nijverheid heeft in
een adres aan de Tweedo Kamer instem
ming betuigd met het adres van de Ka
mer van Koophandel te Rotterdam inzake
het rat tieeeren van het verdrag Neder-
genwoordige samenstelling nfet aan te né
men.
Internationale Conferentie Industriefile
eigendom.
Bij Koninklijk besluit van 18 Juli .1925
zijn benoemd in de delegatie, welko de No-
derlandsclie Regeering zal hebben te ver
tegenwoordigen in do Internationale con
ferentie voor den Industrieeion eigendom,
in de maand October 1925 te 's-Gravon-
lvage te houden: mr. J. Alingh Prins, met
do bestemming om als eerste gedelegeerde
op te treden; mr. Ir.. Bijleveld en mr. J.
\V. Dijckmeesler, en is aan genoemde de
legatie toegevoegd nr. J. H. de Mol van
CMterloo.
Schade van een! gemeente door den
toestand van den Postcheque en
Girodienst.
De minister van Waterstaat heeft in
lichtingen verstrekt op een adres van den
raad der gemeente Landsmeer, betreffende
uitbetaling aan die gemeente van een be
drag van een door haar geleden rentever
lies, in verband met den toestand, waarin
do postchèque en girodienst in 1923 en
1924 verkeerde.
De minister wijst op art. 25a van het
girobesluit 1923, dat destijds van kracht
was en waarbij was bepaald, dat liet Rijk
niet geldelijk aansprakelijk was voor do
gevolgen van vertragingen in den dienst.
De bewoordingen van dit artikel zijn al
gemeen en sluiten geen enkel geval uit.
Behalve dit artikel is bij do beoordee
ling van de onderwerpelijke zaak echter
ook in aanmerking te nemen art, 1286 B.
W. Krachtens het bepaalde bij het derde
lid van dit artikel zou gesteld, dat er
eenige verplichting tot vergoeding van
kosten, schade en interessen bestond
zoodanige vergoeding alleen verschuldigd
zijn van den dag af, dat deze in rechte ge
vorderd werd, hetgeen in het onderwerpc-
lijk geval niet heeft plaats gehad. Een
wettelijke verplichting, om vergoeding w
geven over een tijdvak, voorafgaande aan
een eventueel© dagvaarding, bestaat niet.
Met betrekking tot do meening van den
gemeenteraad, dat overwegingen van zode-
lijken aard ertoe zouden moeten leiden
het gemeentebestuur van Landsmeer niet
de dupe to doen worden van de ontredde
ring van den postchèque- en girodienst, to
meer omdat de gemeente feitelijk gedwon
gen werd oen girorekening te nemen, daar
alle betalingen van Rijkswege por giro
werden voldaan, merkt do minister op, dat
deze laatste bewering niet geheel juist is.
De regeling omtrent betaling der postgiro
gold alleen voor de gemeenten, die hij don
postcheque en girodienst waren aangeslo
ten. De gemeenten, die zich niet wensch ten
aan te sluiten, kregen hun betalingen even
als vroeger door tusschenkomst van de be-
laalmeesterskantoren.
Tu de afgelo.opcD week zijn naar En
geland u t gevoerd 1.918 *00 eieren.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
België en Italië hebben het Franscbe
antwoord inzake het veiligheidspact goed
gekeurd,
Tusschen Amerika en België is een ac
coord inzake de schuldenregeling getrof
fen.
De anti-Britsche maatregelen te Kanton.
BINNENLAND.
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot intrekking van verschillendf
crisiswetten. (Tweede blad).
Van een verplaatsing der brigade Ko
ninklijke Marechaussee van Wageningen
naar Ede is voorloopig afgezien. (Tweedo
blad).
Het mctaalconflict te Rotterdam. (Twee
do blad).
LEIDEN.
Een conflict tusschen de melkveehouders
en den Leidschen melkhandel te verwachten
De verbetering van den Oude Rijn (Ver
slag K. v. K.)
Voorstelten van B. en W. inzake nieuwe
brandweermiddelen. (Tweede blad).
Opheffing van liet Rijksopvoedingsge
sticht eerlang te verwachten.
__STADSNilEUWS
RIJKSOPVOEDINGSGESTICHT.
In de eerste helft van het volgend jaar
zal, naar alle waarschijnlijkheid, het
Rijksopvoedingsgesticht alhier, dat thans
bijna 15 jnar bestaat, worden opgeheven.
Reeds zijn eenige leden van liet perso
neel naar elders (er zijn ook nog R. O. G.'a
fe Amersfoort noolinchom nn, A vafmoM
er in normalen tijd werd gehuisvest.
In het algemeen schijnt het aantal ver
pleegden bij het Rijkstucht- en Opvoediugs
wezen den laalsteu tijd minderend to we
zen, hetgeen ongetwijfeld valt too (oschrij
ven aan de invoering van 't voorwaarde
lijk systeem van rechtspleging ook hij do
Kinderwetten.
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN.
(Vervolg).
Ingekomen was het verzoek om subsidie
van het Station van Bakkerij en Maalderij
te Wageningen. Het bureau der Kamer
stelde voor een subsidie toe te kennen van
ƒ35, het cursusgeld van een leerling uit
Rijnland, lot een maximum van drie leer
lingen (105).
De heer v. d. Laan is er tegen. Do hoor
Knibbe bepleit een subsidie om aan het
Station het beslaan mogelijk to maken.
Het voorstel in stemming gebracht wordt
aangenomen met 108 stemmen.
Door den heer Lehman is aan hot bu
reau der Kamer een schrijven gezonden
betreffende een geval van „flesschen'rek
ker ij", waartegen geen rechterlijke uit
spraak te vorkrijgen is. Naar aanleiding
van dit adres worden bezwaren tegen do
faillissementswet ingebracht. Het bureau
der Kamer stolt voor een commissie van
Groot- en Kleinbedrijf to benoemen niet
een toegevoegde subsidie. De hoer Sinio-
nis wil een commissie uit do Nederl. K.
v. K. Do lieer v. Zonneveld wil eerst een
dergelijk geval en een rechterlijke uit
spraak afwachten.
Het bureau trok zijn aanvankelijk voor
stel in en sloot zich aan bij do meening
van den heer v. Zonneveld. Diens voorstel
werd ook door do Kamer aanvaard, net
voorstel-SimonLs werd aan het bureau in
overweging gegeven.
Onder de mededeelingen was een schrij
ven van den heer Arnold Smits, waarin
hij bedankte als lid der Kamer (afd. Groot
bedrijf).
Verder een klacht over de duurte der
vischnetten. Door het bestuur der Kamer
is een proefneming uitgelokt met good-
koopere (Indische) grondstoffen. De uit
slag dezer proefneming is nog onbekend.
Het bureau der Kamer heeft zich in
verbinding gesteld met do Vereeniging van
Dakpannen fabrikanten om to verkrijgen
een reductie op don vrachtprijs van dok-
pannen op de Nederlandsche Spoorwegen,
zooals deze ook aan Belgische fabrikanten
is gegund.
Het Staatsbedrijf der Posterijen enz.
deelde mede, dat overwogen wordt de be
stelling op Zondag te doen vervallen to
Leiden en in de omliggende gemeenten.
Gelegenheid zou dan gegeven worden tot
kosteloos afhalen van den post (ook do
binnenlandscho). De voorz. der K. v. K.
stelde voor inlichtingen omtrent^ deze zaak
in te winnen, waarmede de Kamer zich
kon vereenigen.
Punt. 5. Verslag actie boden en - mp-
piM's. liet bureau der K. v K. w-.rdt -e-
