16e j,.gan9-
No. 5019
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
MEDEDEELING
DINSDAG 11 AUGUSTUS 1925
Ste Cddódre ©oti/Ya/nt
D 80NNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
yt leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal.
onze Agenten 20 cent per week 12.00 per kwartaal,
knco per post 2.95 per kwartaal,
jet Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
afbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et, met Geïlluatreerd
ijondagsblad 9
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Gewon. advertentlSn 30 cent par reg.L
Voor Ingezonden Mededeelxngen wordt het
s dubbele ven het tarief berekend. s
Klein, adverl.ntlën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen wetden aangeboden of gevraagd, huur en ven.
hour, koop en verkoop 10.50.
git nummer beutuut uit twee
bladen.
Vanwege den R.K. Feestdag Maria
Hemelvaart zal „De Leidsche
Courant" Zaterdag 15 Augustus
NIET verschijnen.
H.H. Adverteerders worden beleefd
verzocht hiermede rekening te willen
houden en hunne advertentiën voor
het nummer van Vrijdag, uiterlijk
Donderdag af te geven.
Os Administratie.
BUSTOiLAND
Ouitsciiland.
Duitschland en Rusland.
Een b ij voegsel op bet verdrag
van R a p a 11 o?
De .Petit Parisien" vernoemt uit Ber-
lijn:
J)e Duitsch-Russische conferentie, die in
de tweede helft van Juni te Berlijn is bij-i
een geweest, schijnt een bijvoegsel op het
verdrag1 van Rapallo te hebben opgesteld,
waarin de voorwaarden van de verdere
Duitsch-Russische diplomatieke samenwer
king zijn neergelegd, voor het geval
Duiischland tot den Volkenbond zou toe
treden en het garantieverdrag teekenen.
Een politiek complot.
Een mislukte poging tot
ontvoering.
Dc politie te Saarbriicken deelt mede,
1 dat zij een politiek complot op het epoor
is gekomen. Door verraad had zij verno
men, dat j.l. Zaterdagavond de uitgever
van do „Neuo SaaTkiu>ier,,> dr. Schoettler
i zou worden ontvoerd. In verband daarmee
werd de woning van dr. Schoettler. door re
chercheurs bewaakt. Om 9 uur drongen vijf
jonge lieden het huis binnen, waar zij door
do rechercheurs werden gearresteerd. Er
werden 'handgranaten, twee bommen, een
pistool en oen lont op hen gevonden; bo
vendien voldoende levensmiddelen voor een
vrij grooten tocht. Het was de bedoeling
dr. Schoettler in zijn eigen auto naar
München te brengen. Heden zijn nog twee
personen, die bij het complot betrokken
I waren, gearresteerd.
Blijkens do bij hen gevonden papieren
behooren do zeven gearresteerde personen
deels tot de bonden Oberland en Werwolf
en de jeugdgroep van de Duitscli-Nationale
i partij. Bij huiszoekingen werd bewijsraat
(eriaal in beslag genomen. De gearresteer
den deelden mede, dat zij op bevel van den
gewezen kapitein RudolfOesterreich te
München hadden gehandeld. Dr. Schoettler
I. moest ontvoerd worden om voor een veem
gericht te verschijnen.
Straatgevecht in Berlijn.
Zondagnamiddag werd op den Kurfiirs-
tendamm een jong koopman, Schnapp ge
naamd, dio een zwart-rood-imuden cocar-
i droeg, door ongeveer 30 leden van een
volkisc-hö organisatie lastig gevallen.
Schnapp, dio erg in het gedrang kwam,
poogde te vluchten en sprong op een voor
bijkomende auto, maar de personen, die er
in zaten schijnen ook op hem los te heb
ben geslagen. De volkische jongelieden ach
tervolgden hem eveneens. Plotseling haal
de Schnapp nu een revolver te voorschijn
en schoot op zijn achtervolgers.
Een hunner, een 16-jarige jongeling,
werd zwaar gewond. Hij stierf terwijl men
hem naar liet ziekenhuis transporteerde.
Schnapp heeft zich ter beschikking der
politie gestold.
Engeland.
Br land te Londen.
Wat hij medebrengt.
Gisteravond tegen half acht, is met den
Parijschen sneltrein de Fransche minister
van Buitenlandsche Zaken, Briand, verge
zeld van den onderstaatssecretaris Berlhe-
lo', den «hef der juridische afdeeling van
de Quai d'Orsay, Fromageot, en zijn des
kundigen aan het Victoria-station aangeko-^
men.
Ter begroeting waren aanwezig de En-
ge.sche minister van Buitenlandsche Za
ken, Chamberlain, de onderstaatssecretaris
Sir William Tyrell, een vertegenwoordiger
Tan den koning,- de Fransche gezant He
Pleuriau met den staf van het Fransche
8<?zantschap, alsmede de in Londen work-
same Fransche journalisten.
Briand stapte in opgewekte stemming uit
den wagen. Na de Engel so lie lieeren go-
£roet te hebben, stelden de beide ministers
tick {er beschikking van de fotografen.
Daarna ging Briand met de Fieri au naar
het gezantschapsgebouw.
Op zijn reis naar Londen heeft Briand
den Franschen journalisten medegedeeld,
dat hij een niet nader aan te duiden be
langrijke oplossing van hangende kwesties
heeft medegebracht. Deze uitlating zou niet
alleen op het aan do Quai d'Orsay voorbe
reid ontwerp van een veiligheidspact be
trekking hebben, maar ook op hot door
Briand en van Engelsche zijde onlangs ge
toonde streven, niet alleen ten opzichte
van licruidatie der na-oorlogsprdblemèn,
maar ook in den geest van do voov-ooHogs-
entente, wederom een engere diplomatieke
samenwerking van Engeland cri Frankrijk
in alle belangrijke kwesties der wereld
politiek tot stand te brengen.
Een voorbeeld van bezuiniging?
Ten einde aan het geheele Engelsche volk
en vóór alles aan de arbeiders een goed
voorbeeld te geven, moet het kabinet op in
stigatie van verschillende zijner leden in
overweging hebben genomen, een vermin
dering zijner salarissen door te voeren.
De anihracietstaking in Zuid-Wales.
Een regeling in het zi c h t.
Ten gevolge van de pogingen, welke te
Cardiff zijn gedaan, is de vrede in de
authracietmijnen van Zuid-Wales thans in
zicht. De vertegenwoordiger van de mijn
eigenaars heeft met de vertegenwoordigers
der mijnwerkersfederatie van Zuid-Wales
onderhandeld en hun voorstellen voor een
regeling aangehoord. Deze voorstellen zijn
niet gepubliceerd, doch gemeld wordt, dat
zij 1 aan de directies der betrokken steen
koolmijnen zullen worden voorgelegd en
dat er alle kans is, dat zij zullen worden
aanvaard. Indien dit geschiedt, zal het
werk direct worden horvat.
Turkije.
Een nieuw complot.
He anti-Republikeinsche
bewegin g.
Terwijl het onderzoek togen het onder
.leiding van den vroogeren sultan Mehmed
Vahid Eddin staande geheime monarchis-
tisch-reac.tionaire comité steeds bveedere
kringen omvat en nog steeds niet kan wor-»
den geëindigd, is het de politie te Conslan-
tinopel gelukt een nieuw complot tegen (Is
republiek te ontdekken, dat naar het
schijnt geheel onafhankelijk staat van het
comité van Vahid Eddin.
He „Neue Freie Presse" verneemt hier
omtrent uit Constautinopel de volgende
bijzonderheden:
Te Constautinopel werden in verband met
deze zaak dertig personen in arrest ge
steld en aan het gerecht te Angora uitgele
verd. Het politieke karakter der gearres
teerden wijst er op dat niet slechts de
werkzaamheid, doch ook het doel van beide
geheime organisaties van verschillenden
aard waren. Terwijl het zich in het eerste
geval om persoonlijkheden van absoluut
monarchistische overtuiging uit de onmid
dellijke omgeving van den laalsten Os-
maanschen sultan gaat. zijn de Ihans ge
arresteerde personen bijna allen mannen,
die oorspronkelijk tot de besliste tegen
standers van Vahid Eddin en de regeering
van Constantionpel behoorden, officieren
en commandanten uit het leger, bekende
naüien uit den tijd van den Turkschen vrij
heids-oorlog, afgevaardigden naar het eer
ste parlement te Angora, zoodat hier naar
het schijnt sprake is van khalifislen. He
deelnemers van het thans ontdekte complot
schijnen zich ook niet om den persoon van
Vahid Eddin en om den eersten en laat-
slen door de nationale vergadering te An
gora benoemde khalief Abdoel Metljid ge
schaard te hebben.
He leiding van beide organisaties be
vindt zich in ieder geval in het buitenland.
Bijeenkomsten der samenzweerders vonden
in Italië, Griekenland en vooral in Roeme
nië plaats, vanwaar uit de geheime instruc
ties naar Constantinopel gezonden worden.
Verwondering wekt in ieder geval liet suc
ces der Turksclie geheime politie en van
den Turkschen spionnagedienst in hot bui
tenland, die beide organisaties lot in alle
details wisten te ontdekken.
Syrië.
De opstand der Drusen.
Geruststellende verklaringen
Mgr. Nicola Cadi, de kathol cke aartsbis
schop der Melchieten. die in Hamascus re
sideert heeft verklaard dat do Brusen lang
niet zoo machtig zijn als men schijnt, te
veronderstellen en dat er geen enkele reden
lot ongerustheid voor de Fransche regee*
ring is, daar de Brusen absoluut niét sterk
genoeg zijn om een errfstigen ^opstand te
ontketenen.
Painlevé heeft uit Syrië een nieuw tele
gram ontvangen, waarin wordt medege
deeld, dat sinds 7 Augustus kalmte
heerscht.
He positie van generaal
S a r r a i 1.
Niettegenstaande de nieuwe geruststel
lende verklaringen van den premier blijft
een deel der pers aandringen op do terug
roeping van Sarrail en on de publicatie
van de geleden verliezen. Verschillende af
gevaardigden hebben reeds aangekondigd,
dat zij willen interpolieeren over do oor-
Zaken van de bloedige gebeurtenissen.
Painlevé heeft nog verklaard, dat do be
weging zal worden gelocaliseerd en dat de
Engelsche autoriteiten een vriendschappe
lijke houding hebben aangenomen. Maar
de bladen bevatten mededeelingen, volgens
welke de Brusen in Transjordano" steun
vinden.
Marokko.
De voorwaarden van Abd-e!-Krim.
Onafhankelijkheid van het Rif
g e i s o h.
He voorzitter van don Franschen minis
terraad, Painlevé, heeft een telegram ont
vangen van Primo de Rivera, waarin deze
hem meedeelt, dat een gedelegeerde, die
beweert te handelen in opdracht van Abd-
el-Krim en dat blijkbaar ook inderdaad
doet, hem (Primo) verklaard heeft, dat
Aibd-el-Krim slechts bereid is te onderhan
delen als vooraf dc onafhankelijkheid van
het Rif wordt erkend.
Voorloopig geen publicatie
der vredesvoorwaarden?
Het „Petit Journal" meent te weten, dat
Parijs noch Madrid er over denkt binnen
kort over te gaan tol publicatie dor vredes
voorwaarden. In verband met den gunsti-
gen keer der gebeurtenissen zou elke over
ijling aan Fransch-Spaansche zijde in
opportuun zijn. He Fransch-Spaansche
overeenkomst inzake de nauwkeurige af
grenzing der twee zones in Marokko zou
echter binenkort worden, gepubliceerd.
China.
De onrust in China.
Gedwongen staking bij de
Engelsche legatie.
Circa honderd Cluneesche leden van
het dienstpersoneel der Engelsche legatie,
meerendeels huis- en stalknechten, zijn
gedwongen, tot staking over te gaan. Se
dert veertien dagen werd door studenten
pressie op hen uitgeoefend. Sommige be
dienden waren reeds jarenlang aan de
legatie in betrekking en warén alleszins
tevreden. Naar zij verklaarden, werden zij
bedreigd met maatregelen van geweld je
gens bun gezinnen, indien zij nog langer
in dienst zouden blijven.
Twee Ghineesche klerken der kanselarij
werden naar het hoofdkwartier der stu
denten ontboden en daar vastgehouden,
terwijl een derde werd ontvoerd, toen hij
de kanselarij wilde binnengaan. Hoor do
studenten wordt voor de legatie gepost en
het signalement opgenomen van alle Chi-
neezen, die er binnentreden. Do regeering
te Peking laat dit alles lijdelijk toe en
stoort zich niet aan de protesten tégen
deze schending der internationale hoffe
lijkheid.
Staking, boycot en handel.
Terwijl de toestand te Hongkong oogen-
sehijnlijk normaal is en de rust niet wordt
verstoord, blijft de internationale handel
stilstaan. Het daardoor geleden verlies
wordt reeds op minstens vijftien millioen
pond sterling (circa honderd tachtig mil
lioen gulden) geschat. Vele kleine onder
nemingen zijn gefailleerd en het geheele
zakenleven van Hongkong wordt met on
dergang bedreigd.
In verband met do rode die dezer dagen
door lord Balfour in liet Hoogerhuis is
gehouden, wordt er op gewezen, dat de
bolsjewistische regeering van Kanton, die
geheel onafhankelijk van Peking is, reeds
sommige artikelen van de verdragon van
1812 en 1858 eigenmachtig heeft geschrapt
De Kanton-regeering legt er zich op toe,
Hongkong te ru'neeren en als niet tijdig
maatregelen daartegen worden genomen,
zullen alle buitenlandsche nederzettingen
een zwaar en onherstelbaar verlies lijden.
De tiende week van de staking en boy
cot te Shanghai bracht nog geen belang
rijke verandering. Weliswaar houdt Sjing-
Sji-li, de plaatselijke command 4 tan de
troepen van Tsjang Tso-lin, dr weging
binnen de perken, terwijl moer en meer
stakers, die aanvankelijk waren uitgewe
ken. terugkeeren en ook is pr eenig leven
in de scheepvaart Ie bemerken, doch de
impasse duurt voort. De agitatie tegen de
vreemdelingen, veroorzaakt door overdre
ven voorstellingen van de bloedige gebeur
tenissen van 31 Mei, neemt toe en zoolang
deze gebeurtenissen niet gerechtelijk zijn
onderzocht, kan geen verbetering in den
toestand worden verwacht
BïNNENLAKD
Koninklijke Besluiten.
Rechterlijke macht.
Bij Kon. besl. is nan J. A. Petter op zijn
verzoek, met ingang van 1 September 1925,
eervol ontslag verleend uit zijue betrek
king van kantonrech ter-plaatvervanger in
het kanton Zaltbommel, onder danUietui-
ging voor de als zoodanig bewezen dien
sten.
Universiteif te. Groningen.
Bij Kon. besluit van 6 Augustus is be
noemd aan de Rijksuniversiteit te Gro
ningen, in de faculteit dor wis- en natuur
kunde, om onderwijs to geven in do arlso-
nij-bereidkimde en toxicologie, tot gewoon
hoogleeraar dr. D. van Os, te Amster
dam.
Technische Hoogeschool.
Bij Kon. besluit van 6 Augustus is tijde
lijk b'enoomd tot lector in de afdeeling dor
algemeene wetenschappen aan de Techni
sche Hoogeschool te Delft, om onderwijs
te geven in den ijk, J. G. Berik, ijker, chef
van dienst, te Rotterdam.
Onderscheidingen.
Bij Kon. besluit is benoemd tot officier
in de Orde van. Oranje-Nassau jhr. J. C.
van Gillers te Soerabaja.
Bij Kon. besluit van 8 Juli is benoemd
tot ridder in de orde van Oranje-Nassau
G. Ney, pastoor te Driel, gemeente Heto-
ren.
Bij Kon. besluit vau 8 Juli is benoemd
tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau
J. Miltenburg, pastoor te Houten.
Arbitrage in den handel
Ook Nederland tot het
protocol toegetreden
De ratificatie-oorkonde in zake bet pro
tocol betreffende de arbitrage-clausules in
handel,seontracten is namens de Ncder-
landscho regeering bij hef secretariaat van
den Volkenbond Ie Genève gedeponeerd.
Het aantal ingediende ratificaties is thans
tot negen gestegen.
Men weet, dat liet voorn mmste doel van
het hier bedoelde protocol is. om in de
eontracteerende landen de geldigheid vast
te leggen van de clausules, welke met name
-in de tusschen onderdanen van verschil
lende landen gesloten hawloIseontj\<Jc1en
zijn opgenomen, met liet doel arbitrage in
to roepen in geval van geschillen, web"4
uit de uitvoering dér contracten kunnen
voortvloeien.
Salarisherziening Rijkspersoneel
De Centraio van Vereenigingen van Per
soneel in 's Rijks dienst hooft aan de nieu
we Regeering, in den vorm van 'n salaris
program, haar yenschen inzake de sala-
rieering van het Rijkspersoneel doen ken
nen.
Zij stelde zich daarbij op hot standpunt,
dat de veranderde economische toestanden
met de daaruit voortvloeiende verlagingen
van de salarissen en loouen van het Rijks
personeel het noodig hebben gemaakt, dal
de Centrale haar vroeger salarisprogram
aan een revisie onderwierp.
Het ruwe ingrijpen door de Regeeving
in hef salarisslelsel der ambtenaren en
werklieden, heeft, volgens deze organisatie
niet alleen het algemeen salarispeil ver
beneden dat van liet Provinciaal-. Ge
meente- en Spoorwegpersoneel doen dalen,
maar hoeft bovendien ook de onderlinge
verhoudingen der salarissen en loouen
verbroken en de (racteraenlen op grond
slagen vastgesteld, die geheel afwijken
van de daarover in do kringen van do bij
die organisatie aangesloten Vereenigingen
van ambtenaren en 'werklieden geldende
begrippen en principes.
Opgemerkt wordt, dat liet aangeboden
program is vastgesteld in gezamenlijk
overleg met de besturen van de aangeslo
ten organisaties en moet gelden als eer.
poging, om de grondslagen, de verhoudin
gen en hel peil van de salarisregeling 1925
in overeenstemming te brengen met de
wenschen. levende onder het Rijksperso
neel, wenschen, welke gebaseerd zijd op
den huidigen econoniischen toestand.
In de inleiding van hel program, (lal uil
twee declen bestaat, n.l. een uiteenzetting
van de grondslagen der salarieering en
van de cijfers, die de géwenschte salaris-"
sen voor do fnllooze ambten weergeven,
merkt hot Hagelijkseh Bestuur op, dat
wanneer de een $f andere Vereeniging
haar in dit program neergelegde wen
schen door toevallige omstandigheden eer
der vervuld mocht krijgen dan de andere,
de solidariteit haar zal dwingen mede to
strijden voor de vervulling der verlangens
van de aangesloten zusler-organisaties.
De Centrale stelt zich voor mede door
te strijden voor de verwezenlijking van
dit program bet levenspeil van hot
Rijkspersoneel te verheffen en te brengen
op zoodanige hoogte, dat dit personeel in
zijn verschillende geledingen kan leven i
de maatschappelijke klasse, waarin het
volgens ontwikkeling en stand moet kun
nen plaats nemen.
Uit den inhoud nemen we, ten aanzien
van de grondslagen voor de salarieering
hét volgende over:
Daar het salaris het aequivalent be
hoort te zijn van de waarde van den ver
richten arbeid, zijn bij de bepaling va
dat salaris in aanmerking gebracht:
a. do gonraosteordo arbeid; - -
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Briand te Londen aangekomen.
Een straatgevecht te Berlijn.
Geruststellende verklaringen over den
opstand in Syrië.
BINNENLAND.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem
(Kerknieuws, Tweede blad).
Het bezoek der Zuid-Afrikaansche
landbouwers. (Tweede blad).
De bedrijfsautohouders en de Delftsche
tol-winst. (Tweede blad).
De wenschen van de Ver. van Rijksper
soneel inzake de salarisherziening.
Noodweer in het Oosten, Noorden en
Zuiden des lands niaakt verschillend®
slachtoffers en veroorzaakt ontzettende
schade. (Gom. Ber. Tweede en eerste blad)
Fabrieksbrand te 's Heerenberg (Geiu
Ber. Tweede blad).
Aanvaring op de Maas; een schipper
verdronken. (Gom. Ber. Tweede blad).
Het Zesmeterjacht Admiraal „De Ruy-
ter" wint te Antwerpen het Scheldc-ju-
weel. (Sport Tweede blad).
Onze Geïllustreerde Pagina
De photo-pagina geeft vandaag o.m.r
Het bezoek van do Zuid-Afrikaanscho
landbouwers Do 3000sto wegwijzer van
den A.N.W.B. De internationale atlile-
tiekwedstrijden van „Vitesse" met den
Haarlemmer Klaasse Uippisehe wed
strijden op Birkhoven.
b. de te stellen eisehen;
c. de omstandigheden, waaronticr liet
werk verricht wordt.
Voorts spreekt het programma zich uit
over het minimum grondloon, den jeugd-
aftrek, het maxiraum-groudloon, do rangs-
bevordering, de periodieke verhoogingen,
s'.andplaatsindeeling, gelijke bezoldiging
voor vrouwelijke en mannelijke ambtena
ren. enz.
In liet „cijfer-godeelle" zijn ongeveer
1200 functies verwerkt.
Hot program zal mode dienen als hand
leiding bij de behandeling van do snlaris-
aagslnkken in de Centrale Commissie
voor Georganiseerd Overleg in ambto-
naarszaken en in de bijzondere commission
voor G. O. bij de verschillende dienstvak
ken
Eigenaardig besluit?
De ambtenaar Ier secretarie lo Wijdenes
heeft ontslag aangevraagd en de gemeen
teraad is nu van oordeel, dat do burge
meester, die tevens gemeente-secretaris is,
deze tijden hef werk alleen af kan. Tn
een gemeente van nog geen 1000 zielen
is niet naast den secretaris nog werk voor
n ambtenaar ter secretaris
Het bestuur van den Nederland.so li en
bond van gejneente-secretarissen is echter
van oen andere meening en beeft nu aan
Gedeputeerde Stalen van Noord-Holland
verzocht, het raadsbesluit ter vernietiging
voor lo dragen aan de Kroon wegens strij
digheid met liet algemeen belang.
De stadsapotheek te Haarlem
Het departement Haarlem der Ned Mij,
ter bevordering der pharmacie heeft in
een open brief aan den raad der gemeente
geprotesteerd tegen het gedeelte van liet
ziekenhuis-rapport, waarin gesproken
wordt over liet moer economisch exploi-
teeren van (le stadsapotheek Het departe
ment vertrouwt, dat eventuoole voorstel
len daaromtrent (loor den raad niet zullen
worden aangenomen, (laar bedoelde ex
ploitatie van de stadsapotheek geen merk
baar financieel voordcel voor de gmneento
zal hebben, (loclï den apothekers wel scha
de zal berokkenen.
Meer in lief bijzonder wordt geprotes
teerd tegen de wijze, waarop dit rapport,
voor zoover sprekende over de stadsapo
theek, is ongesteld. Ten eerste nagr aan
leiding van den insinueerenden wijze,
waarop gezegd wordt, dat. bij onderbren
ging van de geneesmiddelen ver: trek king
aan stadspati;:nlen. ./lit onwillekeurig we
der tot ongeliike behandeling zou leiden,
misschien zelfs meerderen aansloot zou
geven". Tn de tweede plaats heeft zoej ver
baasd de op onjuiste gronden berustende
en misleidende wijze, waarop het rapport
meent Ie kunnen aanlnonon de wensr#le
lijkheid van prijsregolond optreden door
de stadsapotheek.
Aan liet slot van den open brief wordt
do stellige verzekering gegeven, (lat allo
weldenkend© apothekers slechts, voor ooi-en
zullen houden het belang der gemeen schap
en elk eigenbelang zullen uitschakelen.
Het departement verklaart zich gaamo
bereid, voor pharmaeoutische zaken van
v. oili litinc dienen.
