16e Jaargang. ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1925 No, 5017 Ccicbelie 0ou/fca/nt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling jY'oor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, franco per po9t I 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaUng van 50 ct. per kwartaal, by voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ut. Dit blad verschijnt eiken dag ui' zonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 1C - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRAT 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT! Oewona advertentlën 30 cent per regel. Voor Iqgezonden Mededeelitigen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine^ advert.nlfön, van ten hoogste 30 woorden, waarlo betrekkingen weeden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoon 10.50. Pit nummer bestaat uit wier bladen, waaronder het Beïl- lastrorerd Zondagsblad. Vele onverschilligen. I(e katholiek en de niet-kalljoliek die met aandacht wil nagaan do redevoeringen, gehouden op den Derden Nederlandse-hen Katholiekendag, zal moeten erkennen, dat aan het woord zijn geweest mannen w e f e 11 s c h a p, die op een zeer hoog peil staande wetenschappelijke murdrachlen hebben gehouden, vruchten resultaten van hun diepgaande studie. Het oificieele verslagboek, dat verschij nt zal, zal zijn een boek van heel bijzon- óere waarde een boek, dat degene, die leunen wil den invloed van het kallioli- •tisine in de loop der eeuwen in ons vader-: land uitgeoefend, niet zal kunnen missen. Katholieke geleerden zijn op dezen Katholiekendag aan het woord ge- TTpesf- Moge Lel getal helangslellenden naar wat deze hebben verklaard en uiteengezet n-rfaad -grooter zijn, dan op den ka tholiekendag zelf,! Want, al was op de algemeene vergade ren de belangstelling groot, daar en oral op de sectievergaderingen had zij ■lt gïooter kunnen, moeien zijn: er wer den vefca gemist. Terecht stelde de voorziller, baron van r jiibergen. de vraag, of de katholieken, door geboorte, ontwikkeling, maalschap- jeli.iko functie of fortuin op dozen Derden Kederlandschen Kathoilekendag verwacht hadden mogen worden, wel voldoende aan- ïii dezen Katholiekendag hebben, ge- 2n. Een vraag, die ten stelligste ontkennend rnopl worden beantwoord zonder dat latuur! ijk iemand ook maar aan één uit de :ier bedoelde categorie katholieken per soonlijk mag denken, omdat misschien uisf speciale, volkomen oxcuseereude re nnen voor zijn afwezigheid zou deze knn- len aanvoeren. Eigenlijk i.- dal verschijnsel op den na- tonalen Katholiekendag, geconstateerd door den heer Van Wijnbergen, hetzelfde ah wat vaak ook locaal kan worden opge- ï'kf. Het schijnt, dat maar al te velen In de' lijzondcre voorrechten, hun door God ge schonken, helaas, een aanleiding vinden, zich in een zekere onverschilligheid voor alles wat huilen' hen om gebeurt terug tv trekken. Het schijnt, dat maar te velen niet door drongen zijn van de waarheid, die hun ge weldig zwaar op het geweien moest druk ten de waarheid, dat God juist zoo bij lander veel verlangt van hen, wien hij bij- fciuler veel gegeven Iieeft.... Ieder tiental jaren in de geschiedenis is viol groote heleekenis, legt ernstige ver- órdelijklieid op hen, die het beleven. Maar. men zal toch niet. kunnen tegenspre- ,en. dat wij n u leven in een tijdsgewicht van bijzonder groot belang, dat wij nu hieven de wording van een nieuwen tij! En dan getuigt de onverschilligheid van ?len, die daarbij leiding of invloed ten roede kunnen uitoefenen, van een haast cm verklaarbare oppervlakkigheid Een merkwaardig bezoek. De beer Van Wijnbergen, noemde in de slot vergadering van den Dorden Neder- lauflschen Katholiekendag het bezoek van den Aartsbisschop aan Rotterdam „merk waardig". En, inderdaad, merkwaardig Is 3at bezoek geweest. De burgemeester der eenmaal liberale veste, waar eens het libe ralisme, mol eene als door geboorterecht Afkregen oppermachtigheid en in een vol- lomene zelfgenoegzaamheid, resideerde en lieerde burgemeester Wytema heeft Z|,E. in strijd met de tot natuur geworden ff-woonte van datzelfde liberalisme, in waarheid: liberaal geloond, ruim en Jiïeed van opvatting, in 'zijn respect-betul- fing: feil opzichte van het Hoofd de Katlio- '"ke Iverk in Nederland, in zijn erkenning Va» den Aartsbisschop van Utrecht, als zoodanig. Wij hebben er al op gewezen: Op een als ^borgen plaatsje heeft de „Nieuwe 'Rott. Cd" in slechts enkele regels van deze ge beurtenis melding gemaakt. Daaruit tyoy-lct nog die liberale geest, waarop wij hvvn doelden: eng en smal van opvatting. Al i; liet liberalisme niet meer levend, dien zin, dat men er nog leiding in do Politiek in den breeds (en zin van het woord) van kan verwachten het leeft in ?e geesten van zeer velen. Maar ook pu wordt hot ondermijnd. De 'burgemees- ,er van Rotterdam toonde het nu. En...., e ■Nieuwe Rolt. Crt." moest dat verkrop en! Toi dii'n ommekeer in de geesten hebben -e,c f '1 turen medegewerkt. Maar het tl"!r ffezoe:f* Rollerdamseli Ka- 'b- orgaan mag met rechtmatige fier- "igon: „quorum pars magna fui"; het is voor een groot deel aan mij te dan ken"'.... ook in dat licht kan cle houding \au de „Nieuwe Rolt. Crt." in deze bezien worden en verklaard! BU1TEBSLAMD Duitschland. Het Duitsch-Engelsche handelsverdrag. A a n n e m i 11 g door den Pi i j k s d a g verzekerd. De 'desbetreffende commissie van den Rijksdag heeft het Duitsch-Engelsche han dels- en scheepvaart verdrag in eerste en tweede lezing aangenomen. Tegen dit ver drag bestond sterke oppositie, vooral van Duilsch-nationale zijde. Van den kant der regeering is er zeer sterk de nadruk op gelegd, dat. do verwerping van liet verdrag •een uiterst ongunstigen indruk in Enge land zou maken en dat juist op hel oogen- Dlilc Duitschland de politieke ondersleu ning der Engelsche regeoring zeer noodig heeft. Overigens was de Engelsciic regeering reeds een aantal voorwaarden nagekomen, welke de Duitsche regeoring in verband met het verdrag gesteld had. Stakinq in de Duitsche bouwvakken. Dn werkgevers antwoorden met oen uitsluiting. Er boerschl op hel oogenblik in de Duit sche bouwvakken een staking, welke alleen te Berlijn ongeveer 35000 werklieden om val en iii liet. gelieele rijk ongeveer 60.000. De werkgevers antwoorden.nu met een uit sluiting. Als die doorgevoerd wordt, zullen 400.000 arbeiders werldoos worden. Do mi nister van Arbeid Braun beproeft bemidde lend op te treden. Frankrijk. Verklaringen van Krassin. De Sovjets en Franks ij De Russische gezant te Parijs, Krassin, verklaarde in een interview, dat hij van gedachten heeft, gewisseld met den Fran- schen minister DaJbiez over een aantal kwesties, die voor heide landen van belang zijn. Hij hoopt, dat die gcdachtenwisseling zal bijdragen tot de bespoediging van han delsbesprekingen. Verder deelde hij mede, dat dank den zeer goeden oogst. Rusland dit jaar eenige millioenen ton graan zal kunnen uitvoe ren. maar het zal den invoer van buiten- landsche goederen aanmerkelijk moeten verlioogen in verband mei de behoeften van landbouw en industrie.' "Wat Marokko betreft, zeide Krassin, beeft daarmede de sovjet-regeoring zich nooit* bemoeid en zij zal zich ook nimmer bemoeien mei de Marokkaansclie aangolc- genheden. Zij onderhoudt geen enkele be trekking met Marokko. De Riissichc regeering wil noch kan ecnigo pressie uitoefenen op Duitschland inzake hel veilieheidsnaet en de toetreding van den volkenbond. Hot Russische volk en do sovjet-regeering kunnen niet bijzonder sympathiek staan tegenover die twee kwes ties. die het isolement van Rusland tenge volge hebben. Ten slotte wees Kras.sin op den economi sch en vooruitgang van de sovjet-unie, waar niemand naar oorlog streeft of aan oor log denkt, maar waar men er hartelijk naar verlangt, de vriendschappelijke be trekkingen met alle volken weer aan te knoópen. - Engeland. Ook daar bezuiniging. Een exposé van Churchill. Gisteren hadden in het Lagerhuis de dc- balten plaats over do staatsuitgaven, waar bij nogal critlek werd uitgeoefend op do leger- en vloot ui tgaven. In een zeer uitvoerige en belangrijke redevoering, welke Churchill, do kanselier van de schatkist in antwoord daarop hield, zeide deze 0.111. het volgende: „Ieder predikt tegenwoordig bezuiniging, •doch slechts weinigen passen haar toe. Iedere partij en iedere groep in het Lager huis heeft zijn stokpaardje, dat tegen be zuiniging of verminderde buitensporigheid is gericht. De een wil meer geld uitgeven voor speciale hervormingen, de ander voor landsverdediging. Niet zoodra M ik, door den een of andoren maatregel geld uit te sparen, of er steekt een storm van protest tegen op. Dezer dagen is gemeld, dat het mijn bodoelin- zou zijn, het sur plus van zeventien millioen pond sterling uil het wegenfonds, voor'andere doeleinden Ie bezigen. Onmiddellijk kwamen autorno- biel'f abrikan ten en anderen daartegen in hel geweer. Dóch het blijft de vraag, of wij ons tegenwoordig wel de woelde van zeer fraaie wegen kunnen veroorloven. Voorts was er kort geleden een verschil hl den boezem van het kabinet ten aanzien van 1 liet peii der vloot uitga ven en we'Echt zal hetzelfde bihnenkori vn de uitgaven voor leger en luchtvaart hc'ti&evai zijn. Churchill betoogde w after, dat hoe nood zakelijk, verstandig of gerechtvaardigd do wenseh voor het doen van verdere uitga ven ook moge zijn. de tijd gekomen is. om alles in het werk te stellen, teneinde de uitgaven lót de helft terug te brengen. Italië. Het fascisme en de oppositie. O r 1 a nd0 g0 0 f t den s l r ij d 0 p. De gemeenteraadsverkiezingen te Paler mo, welke zooals bekend met een overwin ning .der fascisten op don vro-geren minis ter-president Orlando, als leider der oppo sitie eindigden, hobbeft een onverwacht naspel gehad. Orlando hooft aan den voorzitter van de Kamer het volgonde schrijven gericht: ,,De jongste gemeenteraad-verkiezingen te Palermo, hebben niet door haar zichtbaar resultaat, maar wel door kaar consequen tie, mij opnieuw overtuigd van het feit, dat er in het tegenwoordig onenbare leven van Italië geen plaats moer is voor oen man van mijn verleden en van mijn opvallin gen. Deze overtuiging dateert niet eerst van heden, maar door vooraanstaande leden van de heerschonde partij word reeds her haaldelijk op mijn vaderland dievend ge voel een beroep gedaan,, opdat ik de conse quenties uit mijn overtuiging niet zou trekken. Het zou niet slechts een illu-io. maar veeleer zelfbedrog zijn, indien ik na de jongste ervaringen nog zou willen gelooven dat het mij mogelijk is, mij voor mijn land nuttig te maken, Ik dien daarom bij de Kamer mijn ont slag in." Deze ontslagname van Or i an do. met den scherpen, loon waarin de ontslagbrief is opgesteld, hooft te Rome als een orkaan gewerkt, daar naar verluidt nc andere vooraanstaande personen ;an do Aven- tijnsehe oppositie het voorbeeld van Or lando zullen volgen. Orlando protesteer* fegï-a'at- wijze, wnar- op de campagne in Palermo is gevoerd. Het was hem niet mogelijk, zich geduren de de laatste maanden in zijn zomerver blijf op to honden, daar dit geheel door politieagenten omsingeld en beschermd moest worden. Men neemt aan; dat Orlando zich naar Frankrijk zal begeven, om daar hel ver- dove verloop der gebeurtenissen in Italië af te wacliten. Bulgarije. Nieuwe vonnissen. Gisteren is vonis geveld in het proces te gen 119 samenzweerders te Varna, 35 be klaagden werden (ot den dood door den strop veroordeeld, 77 (ot kerkerstraffen, terwijl 9 werden vrijgesproken. Polen. Het optantenvraagstu'c. Eon Duitsche courant in beslag genomen. De „Oberschlesische Kurier", bet groot ste in Polen verschijnende Duitsche dag blad, is door do Poolsche regeering in be slag genomen wegens het puhliceeren der door Strescmann in den Rijksdag uitge sproken rede, welke door de gelieele Pool sche pers is genegeerd. Reeds weken lang zijn de in de Duiisciie laai in Polen verschijnende bladen in Po len stelselmatig onderdrukt. Rusland. De jongste vervolgingen. Een nieuwe terreur? 1 De' „Times" zegt uit betrouwbare bron verdere bijzonderheden te hebben verkre gen, omtrent de executies, die onlangs in l'etrogad hebben plaats gehad. Volgens deze inlichtingen zouden de omstandighe den, waaronder de vonnissen geveld zijn, wijzen op een herleving van de Roode Ter reur, die in de periode 1918-21 in Rusland geheersclit heeft. In 't geheel zijn 58 personen zonder vorm van proces omstreeks 3 Juli doodgescho ten. Niels is bekend omtrent de gronden der arrestaties. Enkelen der slachtoffers behoorden tot de oude geprivelegieerde col leges, het Alexander Lyceum en het Rechts geleerde College, anderen waren gewezen officieren en ambtenaren, die voordien ongemoeid waren gelaten en, voor zoover hekend, niet deelnamen aan een of andere politieke actie. Een onvolledige lijst van cle namen der slachtoffers, gepubliceerd in de buiten- landscke Russische pers; bevat den naam van prins Galitzin, den laatsten premier onder het ancien régime, die in Moskou zijn brood als schoenmaker verdiende. De Tsjeka hooft in dit geval niet, zooals gewoonlijk, liet geding tegen deze lieden op beschuldiging van contra-revolutionaire plannen, in het openbaar gevoerd. Tegelijkertijd hebben ook in Moskou tal rijke arrestaties plaats gehad, die ut alle gevalle lot verbanningen obben geleid. Syrië. De onlusten in Syrië. Do 0 n r 11 s ts t 0k e 1*ij der Loge. De onruslstokerij van generaal Sarrail in Syrië, waaromtrent reeds een en ander uitlekte, wordt door de werkelijk ontstel lende onthullingen, die de „Echo de Paris" thans doet en waarbij het treurig optreden van dezen vertegenwoordiger der Franse lie vrijmetselarij in het volle licht komt, be vestigd. De „Echo de Paris" herinnert er aan, dat op de vele klachten de afgevaardigde Brunei naar clen Grool-Liban werd gezon den en dat deze eenige dagen, geleden te rugkeerde met de meest geruststellende verzekeringen. Uit wat het blad publiceert schijnt wel te blijken, dat deze Karlelisti selic afgevaardigde slechts de publieke opi nio gerust wilde stellen tégen heter weten in en dat de ware toestand volkomen met zijn verzekeringen in strijd is. Het blad wijst op do pressie door den goneroal-vrijmetselaar Sarrail op de be woners uitgeoefend om als gouverneur van Grool-Liban een logo-creatuur, Gaila to be noemen. 12 Januari weigerde de vorlegenwoordi gendc raad van Groot-Liban en verliet de pari omen tszaal onder het gejuich der me nigte, als protest dat de raad geen gedaeh- lemvi-M'ling mocht houden over de verkie zing van clen gouverneur. Den volgenden dag ontbond Sarrail dien raad en in do daaropvolgende maanden deden Sarrail en Caila wat ze wilden en prepareerden ver kiezingen om hun wil door te drijven. Tol groote ergernis der christenbevolking, wer den de (christelijke) bergdistrieten gevoegd bij cle Turksche kuststreek, waardoor zij van hun zaak verzekerd waren. Doch do klachten waren zoo dringend, dat Ilerriot zelfs verschrikt werd en generaal Sarrail en Gaila gelastte de verkiezingen volgens, de oude indeeling te doen plaats hebben. De „Echo de Paris" geeft nu de verkla ringen van ooggetuigen, waaruit blijkt, welk een pressie en welk een omkoopelij plaats - .had in de dagen van 2830 Juni om de logo van den verkiezingsuitslag te verzekeren. Men ging»zelfs zoo ver in Groot Liban driekwart der oposilieledon met ge weld te verhinderen aan de .stemming deel te nemen. Toch heeft Sarrail slechts een zwakke meerderheid kunnen bevestigen en dat nog wel met behulp der Fransch-vij- andige elementen. De onrust in den lande gewekt blijkt reeds uit bet feit, dat de Britscli-gozinclo Drusen do kans schoon zien op te slaan. Naar uit Jerusalem gemeld wordt be droegen de Fransche verliezen bij het jong ste gevecht in Syrië tweehonderd dooden en zeshonderd gewonden. Zij verloren ook veel uitrustingsstukken. Het burgerver keer op cle lijn tusschen Damascus en Sc- makli, een militaire spoorweg, is gestaakt. Marokko. Nog steeds het vredesbed. Ook uit Madrid oen d m 0 n 11 In een officieuze nota wordt verklaard, dat de medeedeelingen in de buitenland- sche pers betreffende do vredesvoorwaar den welke aan Abd-el-Krim gesteld zouden zijn, onjuist zijn. De Spaansche regeering spreekt de berichten hieromtrent nadruk kelijk tegen als ook, dat een onderhoud zou hebben plaats gehad met afgezanten van Abd-el-Krim. Hieraan wordt toegevoegd, dat Frank rijk en Spanje nauw verbonden voortgaan met hun arbeid iu Marokko, zulks in over eenstemming met het to Madrid getroffen accoord. BllsWÉWLftWir Staatspractijkdiploma voer handel en administratie. E en K o n i n k 1 ij k Besluit Het Staatsblad no. 339 bevat een Kon. besluit van 25 Juil j.I. houdende: Jo. instelling van een Staatspractijkdi ploma voor Handel en Administratie; 2o. vaststelling van een reglement en een programma van het examen voor dat diploma. Dit examen zal voor het eerst worden afgenomen in 1920. Het wordt voorts uitsluitend schriftelijk afgenomen, en het omvat: a. Boekhouden en administratieve sta tistiek Kennis van de voornaamste stelsels en vormen vap boekhouden, in Nederland voorkomende; vaardigheid in de toepas sing daarvan. De statistische verwerking dor aan de boekhouding en de administra tie te ontleenen gegevens ,voor zoover daar voor geen speciale wiskundige kennis wordt vereiseht. Ij. Bedrijfsleer. 1. Kennis yan de organisatie en techniek van den handel in het algemeen en van do daarmede samenhangende berekeningen. 2. Kennis van cle organisatie en van het financiewezen van de onderneming. 3. Vaardigheid in het oplossen van 1 vraagstukken, die de strekking hebben liet HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Bezuiniging op de staatsuitgaven in En geland. De Italiaanschc afgevaardigde Orlando neemt als zoodanig ontslag. Generaal Sarrail en de onlusten in Syrië BINNENLAND. De instelling van een staatspractijkdiplo ma voor handel en administratie. Bij een ontploffing van een zuurstofap paraat in de zijdefabriek ie Ede zijn drie werklieden gedood en velen gewond. ((Je- mengde Berichten,2de blad). inzicht van den candidaat in de bedrijfs leer te onderzoeken. e. Recht en Wetgeving. Bekendheid met de voornaamste privaat rechtelijke verhoudingen, met de belang rijkste bepalingen uit de belastingwetge ving en de sociale en handelswet Ion, voor zoover een en ander voor het bedrijfsleven van bijzondere bol eekenis is. dIf a lid els a a rd r i j k sku n d e Eenige bokiulhoid mot cle navolgende onderwerpen, hoofdzakelijk in verband met de bedrijfsleer. De voornaamste landbouw-, mijnhouw- en indu-irio-contra der wereld, de hoofd lijnen der internationale warendistrihutie, de plaats van Nederland en zijn over/- sclie gewesten in liet weroldverkeer, do bestaansmiddelen en het goederenvervoer in Nederland. Bewijzen van Nederlanderschap. T e 0 11 d e b 1 ij v c 11 g e 1 d i g. Naar „De Maasbode" vernemt golden do nieuwe bepalingen, waaraan de bowijzmi van Nederlanderschap moeten voldoen, :>l- leen voor do nieuwe aangevraagde bewij zen. De reeds uitgereikte bewijzen van Nk derlnnderschap, welke aHoen aan de Audita voorschriften voldoen, blijven geldig. De geldigheidsduur is beperkl tut ijf jaren. Personeele belasting 1924. E en v e r g 01 i.i k i 11 g m et v 0 r i R e j a r e n I11 het zoo jui.-l verschonen Maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek is een aantal gegevens betreffende de per soneele belasting opgenomen, waarbij de cijfers over het laatst bakende jaar (1921) in vergelijking zijn gebracht met die der vorige jaren, Over do jaren 1920, re-p 1921 uPr.l ir. deze belasting aanslagen vasKx t II betreffende 1.052.691, rosp 1.376 075 per- ceelen op den grondslag der Iniurwaanlf en 482.382. resp. 706.079 peroeelen op den grondslag der waarde van het mobilair. Bovendien, werd over doze beide jaren he- lasting botanici voor 127 497 en 131.693 dienstboden, 45,505 en 40.230 paarden, 20.779 en 30.711 motorrijwielen. 11.005 en 30.936 automobielen. 8j on 67 elèctróiiin- hielon van verhuurders, '2.270 en 3.119 pleziervaartuigen, alsmede 15 116 en 14.153 biljarten. De aandacht WOldl er op "eve-,1 i'-pldat in hóvenstnancle aantallen niM begrepen zijn de vrijstellingen, welke voor de ver schillende grnndslag. il der personeele be lasting gelden. Prov. Stelen van Zuid-Holhnd. Nieuwe 1 etl e 11. Bij besluit van don Voorzitter van het Genjraal Stembureau zijn benoemd ver klaard tol lid der Provinciale Stalen van Zuid-Hoïalnd: in de vacature-inr. L Schokking do h. r. A. van Eginond te Kou dekerk, en in de vacature-mr. V. II. Rut gers. de heer C. van Muiswinkel M*n la Zwnmmcrdam. De nieuwe Kamer-praeses. Naar de „Opr. Haarl. Crt." van zeer- wclingelichte zijde verneemt, >- jhr. mr. Charles lluys do Beerenbrouck. de alge- treden premier en minister van Binnen landse lie Zaken en Landbouw, „bestemd" om in September a.s. aan II. M. de Ko ningin te worden voorgedragen als rium- mero een der nominatie voor liet presi dium van de Tweede Kamer der SlatMt- Generaal. SPORT VOETBAL. I!. K. FEDERATIE. LeidenR. K. A. V. herinneren nog oven aan den wod- om den Bisschopsheker, die mm- mi ig op hel Leiden-lorrmn aan <1 u ■when Straatweg gespeeld wordt. Ba ijd vangt te 2 uur a.m. Wear let nu zeel* gemakkelijk per Haag K \V< strijd midrl Haag wed si torrei Tram bekt ie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1