DINSDAG 28 JULI 1925 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN ®yiTE!3LA8SD 16e Jaargang. No. 5007 IoABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling oor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal, oo per post f 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver ghaar tegen betaKng van 50 ct. per kwartaal, bij voor-- [betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct, met Geïllustreerd öd&gsblad 9 et OH blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II ji nummer bestaat uit twee Bij een Lustrum. faadaag viert het R.-K. Gentraal Bu- iau voor Onderwijs zijn eerste lustrum. Wij hebben er al meermalen op gewezen, il wij op deze Katholieke instelling llsch kunnen zijn! De andere partijen in land en de Katholieken in het bui- aland benijden ons zulk een buitenge- joii goed ingericht Bureau, waar school muren en onderwijsinrichtingen voor ging kunnen bekomen bij de vele moei te vraagstukken, welke zij hebben op to geil, en de ingewikkelde wetsverkla- igen, waarvoor zij komen to staan. Hot bestaan van dit Bureau demon- reert ook, in welk een gunstige positie in is laud het Katholiek lager onderwijs rkeert een positie, zooals nergens Iers. Het Katholiek lager onder- jjs heeft hief geen bevoorrechting dat ideu wij 'ook niet wenschen maar eft hier zijn recht verkregen, is hier ge- i-berechtigd. Daaraan mogen wij allen onszelf nog 1 'ns herinneren! Do Katholieke onderwijzers. De koolstrijd is geweest een strijd, om h u n ilocd bij liet onderwijs en de opvoeding volle beteekenis te doen komen, en was gegrond op do erkenning en waar- jfhig van dien invloed. Er is gevochten i do Katholieke school, omdat wij het itholic-ke kind wilden toevertrouwen aan li li o 1 i e k e onderwijzers. Mogen de ilholieke onderwijzers, wier bekwaam- liJ en geschiktheid over het algemeen zeerste moet worden gewaardeerd, al- de gr o o te beleokenis van hun taak be- ijpen en het belang van het onderwijs tteerst i n de school steeds met toewij- ig dienen! De Katholieke ouders. Zij moeten alleen hun kinderen zenden naar de Iholieke school, maar ook ruet het daar 'Uren onderwijs, met de onderwijzers edew o r k on! Wij allen, Katholieken wij hebben in invloed, voorzoover mogelijk, aan de feden voor de verbetering en uitbreiding het Katholiek onderwijs: te zoa dat de politieke omstandigheden, min wij in ons land leven, zoodanig blij- o, dat dit onderwijs behoude zijn ijlield, zich kunne ontwikkelen! De Kabinetsformatie. langzamerhand komen de recht se Vie itholieke bladen, die o zoo veel be uren hadden togen een kabinetsformatie :r den heer ftolijn van hun meening rug. Langzamerhand wordt algemeen liet m- tht, dat het ten slotte aankomt op de plaats op het regeerings- rogram, en op de tweede plaats op de- sen. die dat program zullen moeten uit eren. de te benoemen ministers. De nieuwe Ministers zullen wel spoedig 'lend worden. het fegooriiigsprogvam zullen wij «ten wachten tot de Troonrede, ffltusschen is nu al reeds de opwinding, i" er hij de benoeming van den heer »!ijn tot Kabinetsformateur in een ge- 'ir' der Katholieke pers is ontstaan, we opmerkten, heel wat geluwd. Eén afwachtende houding is voorloopig t eenig-logische. En' daarbij is geen BCtt Moor wantrouwen. Oe Veiligheidskwestie. Het garantiepact. ttrio mogelijkheden voor d naaste toekomst, jens den „Lokal Anzeiger" komen mogelijkheden voor do voortzetting kr ganrantiepactonderhandelingen ii pnerking. tierste: een bijeenkomst van rechts ie gedelegeerden der verschillende iogen, H tweede: een bijeenkomst der minis- JS van Bniten'anilsche Zaken der bclrok- staten, '•1 derde: een. groote conferentie, waar- de regeerlogen, door verschillende mi- rlegenwoordigd zouden zijn, zoo- verleden jaar ie Londen het geval was. "o! blad meent le welen, dat Briand het K-' een bijeenkomst der ministers van ^'lenlandsche Zaken zou zien, terwijl de wring te Londen dé voorkeur zou ge- aan een conferentie op een breedere Wloopïg moet men echter eerst het JtwooT'tl van Briand op de Duitsche nota gchten Daarbij zal artikel 16 van het j/h'iibondspact een voorname rol' spelen. -seh'and blijft op hot standpunt slaan, ht'l zonder beperking van artikel 16 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oewon# advertentiën 30 cent per rogeL, Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. 3 Kleine advertentlën, van ten hoogste 30 woorden, waarfe betrekkingen weeden aangeboden of gevraagd, huur en ve*w huur, koop en verkoop 10.50. niet kan toetreden. Alléén de Volkenhond zelf kan dit artikel wijzigen, zóó, dat het met den Duitschen toestand rekening houdt en het is daarom zoer goed mogelijk, dat de kwestie der-toetreding van Duitschland tot den Volkenhond uitgesteld wordt tot in September aanstaande, opdat, oerst de Volkenbond-svergadering artikel 16 kan be spreken. België. De zaak-Oeman. Beklaagde tot 3 jaar veroordeel d_. Het Hof van Appèl te Gent heeft arrest gewezen 'in de zaak legen Rémi Deman, den activist, die te Brussel tijdens een acti vistische manifestatie zekeren Maquet doodschoot. Deman werd veroordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf, 800 francs boete en 50.000 francs schadevergoeding aan do ouders Van het slachtoffer. Incidenten hadden niet plaats. Daar Deman niet was verschenen, werd zijn onmiddellijke in hechtenisneming gelast. Duitschland. De ontruiming der Roer. Dusseldorp en Essen. De tweede phase der Roerontruiming is Zondag begonnen met het vertrek der Fransche troepen uit Essen. Deze phase zal duren tot 31 Juli, op welken dag het territoir der Roer definitief weer aan do Duitsche autoriteiten zal worden overge dragen overeenkomstig de bepalingen van het accoord van Londen. De Duitsche bladen, die herhaaldelijk in twijfel hadden getrokken, of do Fransche regeering bereid was, tegelijk met het Roergebied ook Dusseldorp en Duisburg le ontruimen, constateercn thans met groote tevredenheid, dat men ook met de ontrui ming van Dusseldorp begonnen is. Het rootste gedeelte van het te Dusseldorp gestatïonneerde artillerie-regiment is reeds gistermorgen afgemarcheerd. Men neemt den nacht van Dinsdag op Woensdag Es sen zullen verlaten. Algemeens staking in het Saargehied. 74.000 mijnwerkers nemen deel. Gisterochtend is in het Saargehied do aangekondigde groote mijnwerkersstaking begonnen. Men rekent dat 74.000 mijnwer kers aan deze staking deelnemen. Ook de metaalbewerkers op.de mijnbe drijven sloten zich Lij de staking aan, zoo dat de goheele Saarindustrie volkomen stil ligt. Het conflict spruit -voort uit de afwijzing van looneischen. Frankrijk. Om de eenheid in het Cartel. Voorbereiding van het nationale congres te Parijs. Medio Augustus zal te Parijs een na tionaal congres van de socialistische partij plaats hébben, dat zich voornamelijk zal bezig houden met het vraagstuk van de sleunpoliliek aan het kabinet-Painlevé. Gisteren nu had het congres van een dor belangrijkste groepen, namelijk van de fe deratie van de Seine plaats, waarin de mandaten moesten worden vastgesteld voor de gedelegeerden naar het nationale congres. Léon Blum sprak Lij die gelegenheid een rede uit, waarin hij zich vooral tegen Gaillaux keerde. Naar zijn meening is de parlementairetoekomst onzeker en hij vroeg zich af, of de Kamer na het reces een kabinet-Painlevé zal vinden, dat naar het centrum georiënteerd is of integendeel trouw is gebleven aan de formule van het cartel. Na de debatten werd een commissie be noemd, die binnen 14 dagen den tekst der resolutie betreffende de houding del* socia listen zal opstellen. In dozo commissie zijn de aanhangers van niet-deelneming aan de regeering ongeveer driemaal zoo talrijk als de tegenstanders. Gevecht iusschen communisten en socialisten in den Elzas. Verscheidene gewonden. Een bijeenkomst te Neu.dorff door de so cialistische partij georganiseerd, werd door een zestigtal met ploertcndoodcrs ge wapende communisten overvallen. Er werd gedurende 25 minuten lievig gevochten; aan weerszijden vielen verst-!rudene gi wonden. Engeland. De crisis in het mijnbedrijf. Bemiddeling der rege'ering. Baldwin heeft gisteren de commissie van bet congres der vakvereen i gin gen in gehoor ontvangen, welke volmacht heeft, om te onderhandelen met het door de re- geering benoemde hof van onderzoek. Deze comnvssie drong or bij don eersten minister op aan, dat hij den mijneigenaars zou verzoeken, hun oorspronkelijke voor stellen in to trekken. De mijnwerkers zijn bereid om onder de bestaande voorwaarden aan bet werk ta. blijven, zoolang de onderhandelingen du-» ren. Baldwin verzekerde de commissie, dat hij alle pogingen in bot werk wil stellen, om een gelukkige oplossing van het te genwoordige conflict mogelijk to makoii. Heden wordt een kabinetsraad gehou den, na afloop waarvan Baldwin do verte genwoordigers der mijneigenaars 'zal ant- vangen, om de begonnen, onderhandelingen voort te zétlen. Over het algemeen is do opvatting dat de crisis bezworen zal worden, to meer daar do regeering, naar liet schijnt, .bereid is, voorloopig een subsidie voor do mijn industrie beschikbaar te stellen. De bisschop van Durham door mijnwerkers gemolesteerd. Ten gevolge van de algemeen lieorschen- do spanning viel in Durham eon betreu renswaardig incident voor. Een groote me nigte mijnwerkers die aldaar een demon stratieve vergadering hielden, vielen den bisschop van Durham aan. waarbij met steenen naar hem werd geworpen, loen hij in een redevoering de verzamelde arbeiders lot matiging trachtte aan te sporen. Italië. Ontstichtende toeristen. Men meldt uit Rome aan de „Msb.": Onder den opzienbarende» titel „profa natie" protesteeren de Katholieke bladen van Rome tegen de gedragingen van oen aantal toeristen-gezelschappen, wier loden in do Romeinsclie basilieken onbehoorlijk, sommigen zelfs, vooral dames, ergernis wekkend zich gedragen. Sommige gezelschappen, schijnen niet de geringste notie te hebben van wat een Ka tholieke kerk is, zij praten en lachen er, alsof ze zich in een of ander museum ho onden. De vrouwelijke toeristen v-erschij- dê leiders-clër gezelschafpeh wófèn, tla't m Italië een vrouw, die met ontbloot hoofd in een kerk komt, aanstoot geeft. Zelfs de armste vrouw uit het volk en zelfs het kleinste meisje houden deze zede des lands in eere. De Romeinsche Katholieken bobben dan ook reeds herhaaldelijk en terecht hun misnoegen geuit over dit soort toeristen en de bladen hebben.thans de openbare mee- ning in beweging gebracht. Men verlangt ernstige maatregelen-Jegen deze misbrui ken. Sommige bladen stellen zelfs voor, aan vrouwelijke toeristen, die door inde cente kleeding of anderzins een aanleiding tot ergernis zijn voor de Italiaaii3che Ka tholieken; den toegang tot de kerken te weigeren. Rusland. De contra-revolutionaire aciie in Z.-Rusland. Elisabethgrad door de rebellen genomen. Berichten uit Odessa zeggen, dat do con tra-revolutionaire beweging in Zuid-Rus land in de streek van •Elisabethgrad een gr00Ion omvang heeft aangenomen. Dó te gen-revolutionairen hebben Elisabethgrad bezet. De algemoene mobilisatie werd bevo len. De spoorwcglijn naar Odessa is onder broken. Egypte. De Engelsche troepen in Egypte. Een commissierapport. De „Daily Express" meldt, dat de in dertijd door Ramsay MacDonald ingestelde commissie thans rapport heeft uitgebracht over de vraag of vermindering van het (roepen-contingent in Egypte mogelijk is. De commissie is van oordeel, dat bet Suez- kanaal voor liet Britsche Rijk van zoo groot belang is, dat het noodig is de troe pen, die het moeten verdedigen, te bevei ligen tegen aanvallen uit het binnenland, waartoe een sterk garnizoen te Knïro aan wezig dient to zijn. De commissie acht daarom vermindering van de getalssterkte der Britsche troepen in Egypte niet mo gelijk. Communistische propaganda in Egypte De Egyptische politie arresteerde to Alexandriü vijf Russen, die van commu nistische propaganda worden verdacht. Marokko. Abd-EI-Krim's antwoord op het Vredesaanbod Nog niet boke.nd op den Quai d'Orsay Naar aanleiding van het bericht, dat de ..Times" ontving van zijn correspondent te Tanger, over z.g. vredesvoorstellen van Abd-el-Krim, deelt men aan het ministerie van Buitenlarrdsehe Zaken mede. dat men er geen enkele bevestiging van heeft, dat Abd-el-Ivrim zou geautwoord hebben op do FrawfcliSpaansche peilingen in zake de vredesvoorstellen. Geen afzondorluke vrede Door de Fransche en Spaansche afge vaardigden is bet accoord betreffende de begrenzing der Fransche en Spaansche invloedssferen in Marokko en de samen werking der Fransche en Spaansche autoriteiten gel eekend. Do conferentio is hiermede geëindigd. In een communiqué aan de pers van generaal Jordana, aan het einde van (le Fransch-Spaansche conferentie, verklaarde deze, dat het belangrijkste deel van liet politiek accoord wordt gevormd door do verplichting, geen afzonderlijken vrede te sluiten. Het feit dat de voorwaarden voor den vrede zijn opgesteld, beleekent niet, dat Frankrijk en Spanje den vrede hebben aangeboden of het plan hebben dit to doen, daar de rebellen hiertoe het initia tief hebben te nemen. Do vredesvoorwaar den zijn in broeden geest opgesteld en houden rekening met alle essentieele pun ten ten opzichte van de internationale ver dragen. Zij hebben ten doel een soliden, duurzamen vrede le verzekeren en de waardigheid van Frankrijk en Spanje te handhaven. Het was niet mógelijk, "vóór Frankrijk een barrière op le stellen, waar achter do vijand zich ongestraft zou kun nen verschuilen. Hel recht van vervolging en van overvlucht werd dus wederzijds erkend, met de gewenschle beperkingen en garantie, om dit recht oen zuiver lijdelijk karakter lo doen behouden en iedere ge dachte aan bezitneming buiten te sluiten. De Marrok k a a n s oh e k w e s f i 0 binnen twee m a a n d 0 11 0 p g 01 0 s t? Alvorens naar Aïgeciras lo vertrekken, vanwaar hij naar Tetoean gaat, verklaarde Primo do Rivera: ,.Tk ga naar Marokko, om toe to zien op (1e besluiten der uil voe ring van de conferentie van Madrid. Ik reken er op, dat binnen twee maanden rl.-. Marr.l-lro-n^l, r.;lin nnnrnlncl* Perzië. Een aanval van Arabieren Na bloodigcn s t r ij cl teruggeslagen Vierhonderd Arabieren hebben plotseling do stad Mohammerali aangevallen. Zij werden teruggeslagen door Perzische troe pen. Aan beide zijden zijn veel doocTen en gewonden. Aan de Britsche eigendommen is door de opstandelingen geen sohado toegebracht. Te Abodon en Ahwaz is alles rustig. De belangen van de Anglo Persian Oil Co zijn niet »in gevaar. Hot Britsche oorlogsschip Triad is vier uur na dezen opstand, uit Basrah te Mohammerali aan gekomen. China. De troebelen in China Uit Kanton wordt genvld. dat do roo.le generaal Borodin benoemd is tot adviseur van de Kantonneesche. regeering, als op volger van den Amerikaanschen attorney Robert Norman. Verder wordt gemeld, dat het opperste? bevel over de departementen van oorlog in handen is gekomen van de Russen HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND De ontruiming van Dusseldorp en Essen Bemiddeling der Engelsche reneering ie het mijnconflict. De contra-revolutionaire actie In Zuid- Rusland. BINNENLAND. Vergaderingen van den Middenstands-* raad. Bespreking o.a. van de z.g. weel debelasting. De v/et, waarbij aan cenige tandtechnic! wordt vergund de tandprothese toe tc pas sen, treedt 5 Aug. in werking. (2do blad). Onze Geïllustreerde Panina De photo-pagina geeft 0.111. te zien: Do boschbrand tusschen Oislerwijk en Box-s tel Het Middon-Dam terrein te Anw sterdam Een moment uit (lo wereldpo litiek Dr. Jac. P. Thijsson Dr. J. F. J. Ten Berge Sporlkiojkjes. SlfgNEMLAND „Berg en Bosch" Hol eerste lustrum Dat van het eerste lustrum van hel Sanatorium „Berg en Bosch" te Apeldoorn oen feestelijke herdenking wordt georga niseerd, is geenszins een reclame-opzetje van „Herwonnen Levenskracht". Het mocht zoo schijnen: H. L. ver smaadt do reclame niet en hoeft herhaal delijk omtrent haar Sanatorium door foto's en films tot ons volk gesproken. Maar ditmaal heeft niet het bestuur van H. I.., noch do directie van het Sana torium bet initiatief genomen, de oud patiënten zelve hebben, al maanden go- leden, het plan gevormd, om bij dit oe.rste lustrum aan bun geliefd „Borg en Bosch" een feestgave aan te bieden, als bewijs van den band, die hen aan hot Sanatorium bindt: Is er reden,om op 'do vijf levensjaren van „Berg en Bosch" met voldoening terug 'e zien? Ja. „Berg en Bosch" is een nood-Sana torium. Eind 1918 had het Vakbureau, dat toen H .L. bestuurde, in zijn bekend November- program reeds gewezen op de nood zakelijkheid van het bouwen van nood- Sanatoria. - De ruimte In de Ncdoilmdsohe Sana toria was veel te gering (totaal nog IftOO hadden) De Invaliditeitswet zou spoedig worden ingevoerd en ook om Sanaloriumruini' vragen. Aart bouw van Sanatoria als 'I bestaande kon niet worden gedacht. H. L'. sloeg daarom voor, met behulp van be slaande barakkenkampen, houten Sana toria te bouwen. De Regeering aanvaardde dit plan en droeg H. L. den bouw van oen dergelijk Sana lorum op. Het feit, dat daarvan geen voorbeeld was, maakte liet niet gemakkelijker. Mei den tegenzin, dien do Nederlander van 1919 legen barakkenkampen bad, knoest rekening gehouden worden. Toen echter op 28 Juli 1925 Minister Aalhorse, de Minister, aan wiens inzicht in do tuberculose-boslrijding en aan wiens diep medelijden met don luberculose- lijder hot aanvaarden van het voorstel van II. fe danken was, „Berg on Bosch" opende, en pers en publiek kwam kijken, was hel nl lof, wat do klok sloeg over het ziekeninrlcliling deed donken, enz. JTetlvegin was dus goed. Geleidelijk vloeiden de patiënten toe, eerst van IT I. zoIf. later ook van do Raden van Arbeid. Wel zou H. 1 graag het heele Sana torium met eigen patiënten bezetten, maar dn.i 1 voor heeft zij geen gold. Dat (och het Sanatorium voortdurend goed bezet cn meestal geheel gevuld was, pleit wel voor den goeden naam, dien „Berg en Bosch" zich wfst te verwerven. Daarvan was een ander teekenend be wijs bet bezoek In 1921 van do Volkenbond-ar'sen. die onze Nederland- sche tuberculose-beslrijding kwamen be- studeeren. en drie Sanatoria bezochten, waarbij liet onze, waar do Directeur voor oen zeer belangstellend auditorium een inleiding Meld over Röntgen-diagnostiek. En hier zijn we'tevens hij den man, aan wiens-wetenschappelijk inzicht, organisa torisch talent en rustelooze toewijding, ge dragen door plichtsgevoel en diep-Chris- telijke liefde, het succes van het Sanato rium te danken is, aan den Gonecshoer- Di ree leur, Arts W. Bronkhorst. Naast hein verdienen bij dit lustrum zijn medische en administratieve mede werkers en vooral de Eerwaarde Zusters Dominicanessen oen woord van dank cn lof, maar „Herwonnen Levenskracht" is als bestuur van het Sanatorium zich ten volle er van bewust, dat Dr. Bronkhor3t de ziel van „Berg en Bosch" is. „Gentr." SERRARENS, Voorzitter' H. L. Derde Nederl. Katholiekendag. Logies g c d 11 r e n d 0 den Dorden Ned. Katholiekendag. Wij vestigen nogmaals de aandacht van bezoekers van den Derden Ned. Katholie kendag op liet volgende: Ieder wordt geheel vrij gelaten in het regelen van zijn logies. Wanneer men niet terecht kan in een hotel of pension, kan men zmh wedden lot liet Inlichtingenkantoor, gevestigd in het gebouw van den Dierentuin aan den Be noord onhout-Hien weg, telefoon 104 81». Men beschikt op genoemd knnioor over adressen van particuliere logie.-g<*vo:-c. De gene, die logies verlangt ontvangt c-omgo adressen en moet zich persoonlijk wouden lot de logicsgevcrs. Het Uitvoerend Comité heiast zich al leen mot het verschaffen van adres-en. Vraagt men schriftelijk opgave van adressen, rlan gelieve men porto voor ant woord in te sluiten. Wij verzoeken den bezoekers van don Katholiekendag beleefd niet tot 't laatste oogenblik te wachten (b.v. ui lichtingen te.vragen, wm eer- Haag aanwezig is) daar d.t werkzaamheden van hot zwaart en men bovendien m] het drukke vreemde! 1 uÏT7m\ c v ar loopt, illt men niet nnnr H el»»--' Hol I'ilvocivnrl Omiló. IVn do ■1 ;:-t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1