het nieuwe
hageveld
heemstede
Hoofdlijn
creatiezalen en op de verdieping uit oen
groote slaapzaal, elk van beide voor 200
chnmbrettes.
Hier zij opgemerkt, dat het seminarie1-
gebouwd is voor vier honderd leerlingen,
doch zoodanig is ingericht, dat het gemak
kelijk uitgebreid kan worden tot vijf hon
derd. (Er zijn nu 330 studenten).
Voor de slaapzalen moge bijzondere aan
dacht worden gevraagd. Bij elk der twee
slaapzalen zijn 24 kamertjes voor dou
ches, keurig ingericht, terwijl daarbij is
een gelegenheid voor voetbaden, zóó dat in
drie kwartier 180 studenten een voetbad
kunnen hebben genomen. Elke jongen heeft
op zijn kamertje stroomeml water; op de
minuut af wordt de hoofdkraan openge
draaid. waardoor het water toestroomt,
terwijl eveneens op de minuut af het ge
bruikte water weer automatisch wordt af
gevoerd. Geen kostschool of pensionaat kan
een meer model-inrichting hebben, die aan
alle eischen van hygiëne voldoet.
Voor de gezondheid der bewoners ligt
het seminarie uitstekend. Aan het einde
der groote vleugels is een groote speel
plaats met breed en wijd uitzicht. Hier
kan geen stadslucht of fabrieksrook de
frisehheid schaden. Zoowel de grooteren
als de kleineren spelen hier, ieder afzon
derlijk, maar zonder eenige afscheiding.
De zesde klas heeft z'n eigen „bosch",
waar de recreatie zonder surveillance
wordt doorgebracht, zooals dat een oud
„mos" van Hageveld is. De professoren
hebben hun tuin
De studie- en recreatiezalen der oudere
studenten (dp vier hoogste klassen) zijn
grooter en ruimer dan die van de jonge
ren; de „philosophen" (fide klas) hebben
hier hun „aula", de studenten der poëzis
(5de klas) hun „rooksalon."
Aan den vleugel voor de jongeren, voor
wie minder plaats noodig is, grenst, ge
heel apart, het Zustershuis, met eigen
kapel, enz
De zusters bereiken uit haar huis on
middellijk de groote keuken licht en
frisch en zeer modern ingericht die* ge
legen is naast den reftoT, welke een midden
gedeelte van den bouw inneemt. Van uit
de keuken kan het eten warm in den stu
denten-refter worden gebracht, doordat
het gezet wordt op verwarmde banken,
die tussrhen keuken en refter zijn ge
plaatst. De professoren hebben hun eet
zaal in 't verlengde van den grooten refter.
De groote refter is met een in caissons
verdeeld tongewelf overspannen en wordt
verlicht van de daaraan grenzende bin
nenplaats door hooge ramen, 't Is een
lichte, prettige zaal. Wij zagen hier de ve
len bekende schilderij van Broere (Maria
van Murillo), die in de kapel van het
oude Hageveld achter het altaar hing.
Aan de andere zijde van de groote
middenas tegenover den refter bevindt zich
de aula, waarin een groot tooneel met
kleedkamers. Langs drie wanden ia een
rondloopende galerij gebouwd, welke be
reikbaar is vanaf de gang der 1ste ver
dieping
Tot nu toe is deze aula als kapel ge
bruikt. Deze aula dient voor uitvoeringen,
prijsuitdeelingen, terwijl in de toekomst
waarschijnlijk ook wel de geestelijkheid
van het diocees er vergaderen zal
Aan de andere zijde van de gang langs
de aula vinden we het phvsisch kabinet
met physica-lokalen. De uiterste vleugel
naar voren wordt geheel ingenomen door
de brandvrije geheel overwelfde biblio
theek. Deze bibliotheek telt ongeveer een
40.000 deelen, waaronder o.m. een zeer
waardevol handschrift van Vondel. Hier
voert prof. Boekhorst den schepter.
Wij hebben den lezers nu een en ander
medegedeeld omtrent het nieuwe semina
rie, samenvattend wat wij op onze wan
deling hebben gezien en aanvullend ook
wel ten deele herh.it wat reeds eer
der in ons blad is medegedeeld.
Na die wandeling keerden we terug
naar de ontvangstzaal, links van de hoofd-
vestibule. „Voor mij is dit mijn huis, voor
u zal het zijn een gastvrij oord" met
deze verzen van Ovsidius worden de bezoe
kers verwelkomd in deze zaal, die, geheel
in paarse tinten gehouden, een bisschop
pelijk cachet draagt V/ij ontmoetten hier
nu ook den hoogeerw. heer regent Th. T
Ebbinkhuysen, die wij mochten gelukwen-
schen met den grandiozen bouw van zijn
nieuw seminarie. En na nog een en ander
te hebben bp.sproken, namen wij afscheid
van den architect, wien met den aan
nemer den heer C. A. M. Jonckbloedt en
den hoofdopzichter den heer J. C. Velt man
nogmaals geluk gewenscht zij met dit
schitterend werk van den hoogeerw
heer regent en de zeereerw. heeren profes
soren, die de pers zoo vriendelijk en gast
vrij hadden ontvangen.
Moge het nieuwe „Hageveld" voldoen
aan de verwachtingen van zijn doorluch-
tigen stichter, die op hoogen leeftijd nog
het initiatief tot den bpuw er van geno
men heeft, en mogen er steeds velen wor
den geroepen om hier hun opleiding te
ontvangen voor het H. Priesterambt.
KERKNIEUWS.
Mgr. Dr. A. C. M. Schaepman.
Den 9den Juli werd in het Redempto
ristenklooster van Wittem in tegenwoor
digheid van Mgr. dr. A. Schaepman en
den Hoogeerw. Pater F. ter Haar, Con
sultor Generalis van den Hoogw. Pater
Generaal der Redemptoristen, beiden op
richters van het Maandschrift: „Neder-
landsche Katholieke Stemmen" in intie-
men kring het feit herdacht, dat genoemd
tijdschrift voor 25 jaren werd opgericht.
Bij deze gelegenheid mochten wij van
Rome bet bericht ontvangen, dat het Z.H.
Paus Pius XI behaagd heeft den Hoog
eerwaarden heer Mgr. dr. A. Schaepman
te verheffen tot de waardigheid van Pro-
tonotarius Apostolicus.
Deze hooge onderscheiding is ongetwij
feld een lofspraak op den vruchtbaron ar
beid, dien de „Nederlandsclie Katholieke
Stemmen" gedureftde die 25 jaren onder
de geostelijkhoid van Nederland en daar
buiten heeft verricht. Wij zijn overtuigd,
dat de R. K. Geestelijkheid in Nederland
en vooral de trouwe lezers van het maand
schrift: „Nederlandsche Katholieke Stem
men" met voldoening van deze hooge en
welverdiende onderscheiding zullen kennis
nemen.
Ingezonden Mededeelinpen.
Vertrouwensopdrachten
geeft U het best aan
Ph. v.d. DRIFT, beëedigd Makelaar
in Onr. Goed, Hypotheken en Verzekeringen
LEIDEN - Oude Vest 101
13395
bedaart spoedig door gebruik van een paar
Mijnhardt's Hoofdpijntabletten. Buisje 60 ct.
13362
LAND- EH TUINBOUW
ROZENTENTOONSTELLING
TE 'S-GRAVENHAGE.
In verband met de van 17—19 Juli a s.
in den Dierentuin te 's-Gravenhago to
houden rozententoonstelling vanwege d«
Ned. Vereeniging „Nos Jungunt Rosse"
heeft het bestuur van deze vereeniging
eenige inlichtingen verstrekt en doen ver
strekken aan een aantal journalisten, be
treffende deze tentoonstelling en de tegen
woordige bcteekenis van de rozencultnur
voor Nederland.
De lieer F. A. des Tombe te 's-Graven-
hage, voorzitter van Nos Jurgunt. Hf.-.io,
deelde mede dat N. J. R. reeds gedurende
eenige jaren achtereen jaarlijks oen ro
zententoonstelling hooft georganiseerd
De lieer J. H. Hoitingh te 's-Gravenlinge
lid van do Technische Commissie, ver
klaarde dat men aanvankelijk op mindei
inzendingen had gerekend, en dat dus dc
eerste opzet, waarbij liet middenvak van
de groote Dierentuin-zaal niet zon bezet zou
worden, moest worden omgewerkt. Thans
zal ook dit middenvak vol rozen komen.
De heer G. A. van Rossom uit» Naar den,
zotte vervolgens uiteen dat de rozencul-
tuur in ons land een belangrijk onderdeel
vormt van het kwookersbedrijf. met als
centra Boskoop. Aalsmeer, Naaiden—Rus
sian, Hoogovoen, bot Zuiden van Brabant,
do omstreken van Arnhem, en enkele an
dere stroken van ons land. Jaarlijks wor
den er 5 a 7 millioen struikrozeu en 5 a 0
maal honderdduizend stamrozen gekweekt.
De lieer M. Alderden Czn., uit Aalsmeer,
verschafte inlichtingen omtrent de rozon-
cultuur meer speciaal in zijn streek, waar
deze cultuur zich van jaar tol jaar >ii'-
breidt.
De heer .1 PprV ui» on- v erklaarde
dat daarin verschillend opricht de cultuur
breeder wordt opgevat dan elders. Do oor
spronkelijke wlldstam wordt or als onder
stam gebruikt en voor den handel worden
er 3 millioen struikrozen per jaar ge
kweekt op rugasa. Zeer veel worden er ge
kweekt trosrozen, polyantha's, Geëxpor
teerd wordt naar Scandinavië, Canada,
België, Duitsehland, Finland; wellicht zal
spoedig ook naar Tsjecho-filowakije een af
nemer van huteekenis worden. Vóór 1918
was er veel uitvoer naar Amerika: sinds
dien is dit echter gesloten
Het verlies is voor een deel weer goed
gemaakt door den stijgende uitvoer naar
andere landen.
Tn Boskoop wordt er veel geteeld voor
noteulluur; voorts worden er 100.000 a
125.000 stamrozen gekweekt en een paar
honderdduizend kleinrozen, alles per jaar.
De heer Alderden voornoemd zotte nog
uiteen, hoe de verwarming der kassen een
van de gronfe vraagstukken der rozcncul-
tunr is.
De lieer v. Rossem, eveneens roods ho-
vori genoenyl. doelde nog mede dat in zijn
omgpving de verzendino der planten plaats
heeft.
De heer d 's Tombe deed nog uitkomen,
dat er .te 's-Gravenhago veel belangstel
ling voor rozen bestaat: niet alleen is er
het. gemeentelijk rosarium: op 13 Juni 1013
is daar Nos Jnreunt Rosae het rosarium
bii het Vredespaleis aan de Cnrnegiestieh-
tine overgedragen.
De secretaris van N, .T R.\ de hoor F. J.
Eudding, gaf nog epnige bijzonderheden
ovpr dp tentoonstelling.
Hef aantal inzendingen zal vermoedelijk
ruim fiO heloopen. waarvan aan huiteuro-
zen een 8-tal sortimenten, oen 3-tal deco
ratieve groepen, een 14-tal vakken in óón
kleur: iels nieuws zijn een tweetal sorti-
menlsinzendingen, van particuliere zijde
toegezegd. F.en zevental kweekers /.al met
verschillende nieuwe aanwinsten uitkomen.
De kasculturen zullen vertegenwoordigd
zijn door een collectieve inzending van de
vereeniging „Aalsmeer's Tuinbouw", als
mede door enkele inzendingen ka-rozen
van participeren. Fr worden inzendingen
stam-, strik- en treurrozen. in pot ge
kweekt, verwacht, hoewel de Nederland-
«che kweekers voor i" e* dezer rozen
op tentoonstellingen niet ingericht zijn
Door Haagsche bloemisten zijn ver
schillende bloemwerken toegezegd Voorts
zullen er schilderstukken en aquarellen van
rozen worden ingezonden O.m. komt er
een koepel met decoratieve rozengroep,
enz.
De vereeniging N. J. R. is, in aanmer
king nemende dat de tentoonstellingen te
Heemstede reeds veel inspanning en of
fers van kweekers en bloemisten gevergd
heeft, over de vprwaehtingen der van 17
J9 Juli te houden rozententoonstelling zeer
tevreden.
De vertegenwoordigers van eenige Ka-
Ulieke bladen in ons diocees waren Dins-
jliddag genoodigd op het Klein-semi-
irie Hageveld te Voorhout, om het nieuwe
xjutf ie bezichtigen en er dan, zoo luid-
bei in de invitatie, een causerie over te
Irijven.
;Ve troffen het niet al te beet met het
„r 't Was een middag zonder zomer
de en zonder zonneschijn en een
ijtDm0 regen druppelde maar aldoor uit
grijze wolken, die slechts hier en daar
«at blauw waren doorstreept.
De tram HaarlemHeemstede voerde,
g iot betrekkelijk dicht bij het Semina-
f en. na een kleine wandeling, stonden
ij voor een groote laan de laan, die
ur het Seminarie leidt. Een lange laan,
urover de overhirving van het b'ade-
ipjak der statige boomen-rijen, aan hei-
zijden dicht begroeid met houtgewas.
n kloosterlaan, waar men. vrij van alle
leiding vari merischen én dingen en be-
bui tegen allé weersgesteldheden, kan
gjiteeren. Terwijl wij d e laan rustig
CT wandelden, mediteerden wij wel niet
den zin a's hier bedoeld, maar to-h,
ue gedachten dwaalden af en stonden
b'j het beeld van het oude ,.Ha-
neld" 'te Voorhout, dat ons voor
g geest oprees Wat lag ,Hage-
|J" daar mooi! Aan het breede vaar-
jler, bij de brut, aan den ingang van
!l dorp; de groote verkeersweg aan den
nen kant en aan den anderen kant een
iiy landweg, d'e de tuinen, de „over
lig''. scheidde van de gebouwen, die
if ook midden :n 't bosschage stonden
|«t. als uit den hemel neergeworpen
Wen in het leven! Zoo denkend aan het
r> „Hageveld". wandelden wij de laan uit
een kromming van den weg. waar
i 'irhter werd. aan de Fnkerz'jde een
d gebouw (dat de Zusters Franeiscanes-
jvan Salzkotten hadden aangekocht, om
'n noviciaat te stichten, van welk plan zij
h»er zijn teruggekomen, zoodat dit buis
de stijl van Jan Sluyt!" zoo lostte een der
professoren de kwestie in-eens op!
De stijl van Jan Stuytl Hier hebt ge een
stijl van waarheid rustig, eenvou
dig, voornaam. Het nieuwe Hageveld zal
in lengte van dagen in bewonderende en
dankbare herinnering houden den naam
van dien Katholieken kunstenaar bij de
gratie Gods: Jan Stuyt!
Zooals de lezers zich misschien herin
neren is men in Mei 1921 met den bouw
begonnen, in Mei 1922 is de eerste steen
gelegd, terwijl men 20 Sept 1923 een aan
vang werd gemaakt met de kapel, die a.8.
Donderdag door Z. D H den Bisschop zal
worden geconsacreerd. Wij hebben al
'ns eenige photo's van het gebouw gege
ven. met een korte -beschrijving. Om deze
in de herinnering terug te roepen, plaatsen
wij bier andermaal den p'atten grond, op-
dal het al'en lezers van dit artikel gemak
kelijker valle, een overzicht te krijgen van
het geheel, znoals wij dat hebben gekregen,
toen wij Donderdagmiddag het. voorrecht
hadden, ander leid'ng van den architect
Jan Stuyt een wandeling door het eebouw
♦e maken. Ook geven wij een photo van
den schitterenden gevel.
Als men het gebouw door den hoofdin
gang is binnengetreden, staat men in een
ruime vestibule, waar men recht voor zich
een gang. die naar den hoofdingang van
de kapel le:dt.
De kapel ligt in de hoofdas van het ge
bouw. is het absolute middenpi t Dit is
de symboliek, de eenige svmboliek, die
de architect in zijn bouwwerk beeft aan
gebracht, maar een msehtig-grootsch sym
boliek die een dir'delijke verstaanbare taal
spreekt tot het Roomsche hart!
De kapel is ook opzichzelf een juweel
van schoone en doo'mntige architectuur!
Door de centrale litrging is zij voor de
leerlingen onmiddellijk te bereiken, ook
wanneer deze 's morgens van de slaapza-
terkoor, van marmer-mozaïek. Het altaar
wordt overwelfd door een koperen cibo-
rium, vervaardigd op de ateliers van de
kunstsmederij van Brom te Utrecht, de
altaarkolommen zijn van bruin graniet,
de kapiteelen van savonnière en de base
menten van gepolijst hardsteen, de vloer
onder het altaar is uit de edelste marmer
soort vervaardigd, de altaartreden zijn
van Beiersch graniet.
Rondom den koepel, onder de schilde
ring, staan geschilderd de Schriftuurwoor
den: „Non vos Me eligisti, sed Ego elegi
vos" (Gij hebt Mij niet uitverkoren, maar
Ik heb u uitverkoren) en „Isti sunt viri"
sancti, quos elegit Dominus" (Dit zijn de
heilige mannen, die de Heer verkozen
heeft).
In de rondte van de kapel zijn tien nis
sen. in twee daarvan is een altaar (op een
dezer altaren, rechts van het hoofdaltaar,
zal het Allerheiligste Sacrament worden
bewaard), twee zijn bestemd voor devotie
kapel en de zes andere voor biechtstoe
len.
Als pen bijzonderheid z j vermeld, dat de
kapel indirect verlicht wordt de lampen
zijn onder de vensters verborgen, werpen
het licht op het plafond, dat het in de ka
pel terugkaatst.
Onder het priesterkoor bevindt zich een
ruime ervpto, waarin elf altaren.
De sacristie is cirkelvormig achter het
altaar aangebracht.
Na deze beschrijving \an het m'dden-
punf van het seminarie, keeren wij even
naar den ingang terug.
In de vest:bule bevindt zich de eero-
trap. die naar de bisschoppelijke vertrek
ken en hef profecsorenkwartier leidt.
Rechts aansluitende aan de hoofdvesti
bule is een gang, die voert naar aula en
bibliotheek, en waaraan de apartementen
van den hoogeerw. Regent zijn gelegen.
Links aansluitende aan de hoofdvestibule
vinden wij de gang die Daar refter en re-
aan een particulier is verhuurd), en
staat het nieuwe ..Hageveld" voor
Op dezen donkeren middag een licht-
nen! Forsch en breed verheft zich den
roode baksteen, met een gele
ilijst van Valkenburger mergelsteen
ings de ramen omlijstingen van witte
•kirchner groefsteen. En voor het ma-
Qcuso bouwwerk een open terrein,
in midden in een groote vijver met
erende fontjin. Om den vijver heen
'delen wij naar den hoofdingang, waar
iMgpbracht het wapen van den Door*
Itigen Stichter, mgr. A. J. Callier.
irboven sch:ttert in gouden letters:
veld. En aan weerskanten van
hoofdingang de woorden Porta
eli. Deur des heme's, de naam van het
isler der Cistereiensei monniken, die
hier vroeger hebben gevestigd, toen
irahave in Warmond te klein was ge-
fifrn. Boven de kweekschool voor de
nde geestelijkheid hebben deze
Won óók een zinnebee'dige bcteekenis.
op zulk een bouwwerk mogen ze
i op vele onrnstlge producten van
Jerne architectuur zou een dergelijke
minder goed passen!
hoofdmgang zelf is in een nnhvikke-
'an balcon en topgevel geheel in witte
i
b'r. pen eind achter den hoofdingang,
wn-in, en, als het absolute centrum
heel liet bouwwerk, steekt hoog uit een
iyptwhen vorm gebouwd leien dak, bo
de kapel. Deze schoone dakvorm, -in
pootte, is n Nederland en ook ver
onze grenzen geheel eenig, een bui-
fcwoon kunstwerk. Dc koepel is 38 bij
®eter groot.
*e'krn stijl is het nieuwe Hageveld
fciiwd? Toon vrij waren ontvangen
Receptiezaal en door prof. v. cl. Heu-
tomens den Regent waren verwelkomd,
Wen wij daar den architect, den'beer
1 «iiyt, ontmoeten, die ons het gebouw
'rondleiden Voor dien werd er echter
en ander gepTaat; de subregent
"avoordt en de oeconoomBrüeemano
mede in het gezelschap. En on-
ti 'ragen, die don architect hier wer-
«d Ipdaan was ook de hierbovengestelde:
Jjm01 3t'^ ,s n'euwe Hageveld ec-
„Een epineuse rraag", lachtte
Stuyt. „Ik kan wel zoggen, dat het
m°dorn is." „Misschien dan gemo
veerde oude stijl?'' oeg een ander
«Dat lijkt nog niet zoo kwaad ge-
antwoordde de heer Stuyt. ,,'t To
De voorgevel.
len komen. Zij heeft een ovalen vorm; er
zijn geen zijbeuken in, opdat allen een on
belemmerd gezicht op het altaar hebben
en omdat zijbeuken in een kerk eigenlijk
bestemd zfjn voor processies, terwijl hier
de processie de kapel uit kan trekken door
den gang naar buiten.
Twaalf zuilen, herinnerend aan de twaalf
apostelen, dragen den koepel; de zuilen
loopen door het stucadoorswerk tot in het
mooie schilderwerk van Huib Luns in den
koepel. Daar wordt tusschen vier gouden
creatiezaal der professoren leidt en weeT
links-om naar de vertrekken van den oeco-
noom en den administratieven dienst van
de huishouding.
Het gedeelte van het gebouw vóór de
kapel is in hoofdzaak bestemd voor dc pro
fessoren (er zijn 22 professoren, de ver
trekken van regent en oeconoom liggen af-
zonder'ijk. de subregent woont in het stu-
dontenkwartier), daarachter is a'les uit
sluitend voor de studenten bestemd.
JBescbouwen wij de gedeelten, die uit-
De plattegrond.
stralen symboliseerend de working van
den H. Geest aan vier kanten de roe
ping tot het H. Priesterschap'voorgesteld;
de uitverkiezing van Aaron tot het hooge-
priesterschap, de bekeering van Paulus op
weg naar Damascus, de uitverkiezing van
Petrus en Andreas tot apostel, de uitver
kiezing van Matthias, den opvolger van
Judas.
De vloer in de kapel is van terrazzo-mo-
zaïek, die rondom bet altaar, in bet piies-
sluitend bestemd zijn voor de studenten,
dan zien wij, dat de indeeling van het ge
bouw berekend is op de indeeling der stu
denten in twee groepen, die geheel van
elkaar zijn gescheiden. Daarom sluiten
zich aan de beide uiteinden van den voor
bouw twee groote vleugels aan, waarin
aan de eene zijde de kleinere, aan de an
dere zijde de grootere studenten hun do
mein vinden. Elke vleugel bestaat beneden
uit de klasse lokalen met de studie- en re-
