VRIJDAG 3 JULI 1925 e uitslag der Kamerverkiezing 16e Jaargang. No. 4986 e Eaidóobd (Bou^ant ^ABONNEMENTSPRIJS bodfaagtbij vooruitbetaling ior Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, ïanco per post f 2.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver ghaar tegen betaling van 60 ck per kwartaal, bij voor- fetaling. Afzonderlijke nummers 5 et, met Geïllustreerd ondagsblad 9 lit. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 S POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oewono advert on tiön 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. s Kleine adverlenlfön, van ten hoogste 80 woorden, waarip betrekkingen wcffden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. De rechtsche meerderheid behouden. 54—42. De reclitscliè meerderbetid. va<n 59 is ge aaid op 54, doordat de R. K. Staatspartij gedaald van 32 op 30 zetels, do A. R. 116 op 13, terwijl de Clir. Hdst. even erk zijn gebleven (11 zetels), tfij schrijven niet over een rechtsche (jprdorbeid van 58, omdat wij daarbij ei rekenen de afgescheiden Christ. Par- jen: R. K. Volkspartij 1, Staatk. Gerefor- eerden 2 (gestegen van 1 op 2) en Herv. 'reformeerden 1. Al erkennen wij, dat de R. K. Volkspartij bij zuiver Katho- ke en zuiver Kerkelijke aangele-genhe- haar invloed ten goede kan uitoefe- Ondanks de zoo felle bestrijding en de inagogiscbe ophitsiarg is de rechterzijde meerderheid gebleven! Wij hebben nog gisteren in ons ochtend- ad in herinnering gebracht, dat de R. K. aalspartij,- die in 1918, bij de eerste ver- onder het Evenredige Stelsel van lol 30 zetels gestegen was, in 1922 het 32 heeft gebracht tengevolge van een iikkige verbinding van lijsten, waarop ns allerminst viel te rekenen, omdat de iswet nadien gewijzigd is. Js de R. K. Volkspartij er niet was ge-' ist, zou de R. K. Staatspartij echter arsehijnlijk 31 zetels hebben behaald, 'ot de gekozenen van de R. K. Staats- lij behoort ook, wat niet verwacht rd, dr. Kortenhorst, de vijfde candidaat Zuid-Hollandscbe lijst. Zuid-Holland lus met zijn candidalen gelukkiger ge- dan Amsterdam, die zijn 2den can- lat, mevr. Bronsvelji-Vitringa, nu niet ozen ziet. Antirev. verloren drie zetels. Neemt in aanmerking, dat ook de Antirev. bij vorige verkiezingen op dezelfde wijze zeteltal zagen -opgevoerd tot 16, dan in terugvallen op 13 goed beschouwd jk te stellen met het verlies van 1 of 2 Is, oegt men daar dan nog bij het sinds bekend worden der eerst© uitslagen onverwachte feit, dat de Ghristelijk- lorische Unie haar 11 zetels mocht be den, dan kan met vreugde worden ge- stateerd, hoezeer het met de klappen, wij speciaal voor de beide niet-Kafcho- reohfscke partijen aanvankelijk isden, is losgeloop en. au de linkerzijde is de S. D. A. P. van JP 24 gestegen, de Vrijheidsbond is ge ld van 10 of 11 (Vrijheidsbond plus lij van ïfbulen) op 9. e Sociaal-Democraten winnen vier ze- Hierbij dient echter in aanmerking te den genomen, dat de helft hiervan is del van het -verlies, dat deze partij in 2 heeft geleden, toen zój van 22 op 20 ijsgedaa'd ie, en dat. zonder twijfel, het ws van één zetel van de- communisten S. D A P is ten goede gekomen. Na de verkiezing van 1918 bezetten de soc.-dem. en do communisten te zamen 24 zetels. ^Thans zijn zij tezamen geklommen tot 25. De Vrija Democraten zijn waar schijnlijk, dank zdj hun verkiezings 1 o n s van ontwapening vaft 5 op 7 geklom men. De Vrijheidshond is wel zeer teleur ge steld, zooals trouwens al eenige bladen, b.v. de „N. Rotti Grt." erkennen. In de oude Kamer bezette deze bond' tien zetels. Mej. mr. van Dorp, die in 1922 den zetel heeft ingenomen, welken de veteraan Mr. S. van Houten met zijn nieuwe dissidente partij tje verkregen had doch voor zich had afge wezen, sloot zich kort vóór de verkiezingen bij den Vrijheidsbond aan. Deze beschikte dus over 11 zetels. Nu telt zij er 9. Het gaat steeds meer bergafwaarts met de partij doT liberalen. Twee communiisten maakten plaats voor één. Wijnkoop en Van Ravensteijn werden door Moscou uitgestooten. Lou de Visser, die in dezen verkiezingstijd te Den Haag zijn e:gen naam op straat kalkte, is nn Kamerlid geworden! Ook de Plattelanders bleven laag bij den grond. De Boer verdween. Braat keert al leen terug. Wat den afgescheiden Christ, partijen betreft, iwllen wij het volgende opmerken: De R. K. Volkspartij doet haar intrede in het. parlement met één candidaat. Veel zal het van het optreden van dezen candi daat afhangen, of dit feit van ernstig na- deelige heteekenis moet worden geacht. In elk geval heeft de R. K. Volkspartij reeds dnt nadeel gebracht, dat de grocle R. IC. Staatspartij, die krachtig is in haar eenheid en onverdeeldheid, waarschijnlijk heel wat stemmen en daardoor een zetel is De Staatk. Gereformeerden zijn geko men van 1 op 2 zetels. De Antirev. hebben dezen weer een zetel moeten afstaan, waf wij betreuren, ook omdat in de Staatk. Ge reformeerde Partij het onkruid van het anti-papisme welig tiert. Sterkei' nog in anti-papisme is do Herv. (Geref.) Staatspartij, de verzameling van befaamde anti-papi-stiscbe dommé's en de zer volgelingen. Dat deze partij een zetel heeft gewonnen, stelt ons, Katholieken, klaar voor oogen, hoe groot toch is de anti- Rome-liebze! De Herv.(Geref.) Staats partij toch bestaat, wiij mogen wel zeggen: uitsluitend uit Rome-bestrijders. Waar wij eerst verwachtten dat deze partij een zetel zou danken aan den afval van OhristeMjk- Historiscben, blijkt nu, dat de afval van die zijde niet zóó groot is geweest; ook hebben waarschijnlijk kiezers uit den Vrijheidshond meegewerkt om de Herv. (Geref.) Staatspartij dezen eenen zetel te bezorgen. BUITENLAND De nieuwe regeering. Motie van vertrouwen aangenomen. kwestie van het vrouwenkiesrecht de provinciale verkiezingen, welke in ID herfst moeten worden gehouden, is ^middag in de Belgische Kamer de leiding geweest tot heftige debatten. Bij aanvang van de zitting moest de Ka- 'stemnien over de motie van vertrou- de katholiek-socialistische regee- rroullet, maar vóór de stemming B de socialist Hubin het woord om een af to leggen uit naam van de aiislische fractie. Hij zeide, dat deze ,_le v°ér de motie zal stemmen, omdat tegeeripgsverklaring 'niet wordt ge- an over het vrouwenkiesrecht voor 'rovinciale verkiezingen. socialisten, zeide hij, zullen hun ver- ï.bandhaven zoolang de regeering van de regeeringsverklaring nqemt. Wij beschouwen, besloot hij, «Mn van de UColilUlln til, UcO. ouwenkiosreebt als definitief ?l ^holieke minister Vandervijvere l'l e Haarop, dat de katholieke leden repei'ing zich niet verplicht heb- LJf? höt vrouwenkiesrecht, te stemmen j ^Hiatief-voorstel daartoe mocht vb .gediend. De rechterzijde juichte ^flaring zeer toe. fals°flla^ Wauters verklaarde daarop, aar ref?Gering het vrouwenkiesrecht Ben ^?^ram ha(l geplaatst, ze niet had üen °P óen steun van de so- jl °he groep. ttas yoor Carton de Wjart aanlei dt ^.an te herinneren, dat de socialis- ii S,30awenhiesrecht op hun program en dat zij dit dus verlooche nen. Zijn woorden waren het sein tQt eenig tumult. Toen de kalmte teruggekeerd was, ging men over tot stemming over de motie van vertrouwen, die werd aangenomen met 123 tegen 37 stemmen en 15 onthoudingen. Vrij wel alle katholieken en de socialisten stemden voor; tegen stemden de liberalen, 7 Katholieken, de Frontpartij en de 2 communisten. Zij, die zich van stemming onthielden, waren allen katholieken. Duitschland. De ontruiming van het Roergebied. Recklinghausen het eerst ontruimd. Uit Berlijn wordt bericht, dat de ont ruiming van Recklinghausen op 10 Juli zal plaats vinden. Dit is de eerste stad in het Roergebied, die wordt ontruimd. Het Britsche hoofdkwartier. Na de ontruiming van Keulen zal het Britsche hoofdkwartier verplaatst worden naar Koblentz. Duitsch-Poolsche tarievenoo'riog. Gisteravond begonnen. De Duitsch-Poolsche tarievenoorlog is gisteravond begonnen. De rijksraad heeft de door de Duitsche regeering voorgestelde handelspolitieke maatregelen tegen Polen goedgekeurd. Ze bestaan uit invoerverboden en zoogenaam de „Kampfzölle" d.w.z. sterk verhoogde in voerrechten op de meeste Poolscbe export artikelen. De desbetreffende verordenin gen zijn door den min. van Staatshuishou ding gepubliceerd. De Poolsche delegatie, die nog steeds te Berlijn toeft beeft gisteren nog aan de Duitsche regeering verzocht, de in wèrkingstelling van deze verordenin gen nog korten tijd op te schorten, daar ze hoop had, dat het conflict nog ter elfder ure zou kunnen worden bijgelegd. Dat is evenwel niet gebeurd. Wel ver klaart de Duitsche regeering zich nog steeds bereid een handelsverdrag met Po len te sluiten op voorwaarde, cfat dit land zich tevreden stelt met het recht om 100.000 ton kolen per maand in Duitsch- land te mogen invoeren. Frankrijk. De begrootingsdebatten. Identiteitskaarten voor vreemdelingen. In de middagzilting van gisteren had in de Fransche Kamer een langdurig debat plaats over de kosten van de identiteits kaarten voor vrqpmdelingen. De Kamer had bij de eerste behandeling van de ont- werp-hegrooting deze kosten op 200 francs bepaald, in plaats van 12 francs, zooals zij tot nu toe waren. Verder zouden de kaarten elk jaar vernieuwd moeten wor den. De Senaat had dpze kosten terugge bracht op 68 francs ra de vernieuwing tweejaarlijks vastgesteld, doch de Kamer commissie verhoogde deze weer tot 120 francs, waarvan 100' voor den staat, 6 voor de departementen en 14 voor de ge meenten. De afgevaardigde Misoffe van Parijs, behoprend tot de rechterzijde, stelde voor het eerste cijfer van de Kamer namelijk 200 francs weer te herstellen, hetgeen bii een tweejaarlijksche vernieuwing zou neerko men op een jaarlijksche belasting van 100 francs. Verder werd voorgesteld, dat van deze 200 francs de helft voor den staat zou zijn, 25 voor de departementen en 75 voor de gemeenten. Gaillaux betoogde, dat de heffing van rechten voor identiteitskaarten voor vreem delingen, veel bezwaren beeft en tot een vermindering van den toevloed van vreem delingen zou kunnen leiden. Hij wilde het artikel uit de wet lichten en later bij een afzonderlijke wet een taxe de séjour voor vreemdelingen regelen. .De algemeene rap porteur van de cominltsie Lumoreux, ver dedigde de wijziging van de commissie (120 francs) en hij schatte de opbrengst op die basis op 43 millioen. Ten slotte werd het amendement Misoffe aangenomen met 343 tegen 223 stemmen, zoodat de kosten op 200 francs bepaald zijn. Eveneens werd een amendement-Poka- nowski aangenomen, dat bepaalt, de elke vreemdeling, die meer dan een maand in Frankrijk verblijf houdt, tot het betalen van het recht verplicht is. Studenten, ar beiders en ouders van drie of meer Fran- sclie kinderen zullen slechts 20 francs te betalen hebben. De Kamer "zal weder een nachtzilting houden, waarin men hoopt met de behan deling van de begrooting gereed te ko men. Enge'antl De betrekkingen met Rusland. Een onderhoud met T s j i t s j e r i n. Reuter publiceert een telegram uit Mos kou omtrent een onderhoud met zijn verte genwoordiger met den Volkscommissaris van Buitenlandsclie Zaken, Tsjitsjerin, waarin deze tegen de scherpe anfi-bnlsie- wistische redevoeringen van lord Birken head en den Rritschen procureur-generaal Hogg, protesteert. Tsjitsjerin verklaarde: „Hot is duidelijk dat lord Birkenhead en zijn collega's naar een voorwendsel voor het afbreken dor di plomatieke betrekkingen zoeken, welks ge volgen niet te overzien zouden zijn. De volgende stap na het afbreken der diplo matieke betrekkingen kan nl. slechts de oorlog zijn. Als voorwendsel voor het af breken der betrekkineen dienen de onlus ten in China. Deze zijn echter slechts pen verzet tegen de diplomatieke en maat- schappeliike onderdrukking van het Chi- neesche volk door de groote mogendheden De beschuldigingen van lord Birkenhead zijn van a tot z valscli. Engeland heeft er belang bij, zijn handelsbetrekkingen met China uit te breiden. In naam van Rusland, aldus Tsjitsjerin, verklaar ik, dat wi.j niets hebben gedaan, wat den handol van Engeland mol China zou kunnen benadeelen. Integendeel is het scheppen van een politiek en maat schappelijk vrij China naar mijn meenine de beste oplossing van het Chineesche pro bleem, en het zal de uitbreiding van den Chineesclien handel met alle landen en in liet bijzonder ook dien met Engeland bevor deren. Lord Birkenhead beschuldigt de'Sovjet- regeering en hare agenten, er naar te streven, het Engelsche rijk te vernietigen, en iedere beweging te 'steunen, welke zich tegen de menschheid richt. De Sovjet-re- geering heeft integendeel aan de Engel sche regecring voorgesteld, alle kwesties in het belang van beide landen volgens het principe van wederkeerigheid te regelen Lord Birkenhead moest eerder zijn eigen regeering beschuldigen, daar reeds een overeenkomst tusschen Engeland en Rus land was afgesloten, welke echter door de Engelsche regeering werd verloochend. Ik voor mij heb herhaaldelijk verklaard, dat wif bereid zijnp'met iederen staat een over eenkomst te sluiten, ter verzekering van den wereldvrede. Dit is het beste ant woord, dat wij in verband met de voorval len in China kunnen geven." In aansluiting aan cjezo verklaring van Tsjitsjerin werd aan Chamberlain in het Lagerhuis gevraagd, of de redevoeringen van lord Birkenhead en Hogg met vollo gezag der regeering waren gehouden Chamberlain antwoordde, dat deze rede voeringen inderdaad gehoudou werden onder volle verantwoordelijkheid van de leden van bet kabinet. De Engelscrtie regee ring zou alle maatregelen treffen, welke noodig zouden kunnen zijn, om de Engel sche belangen te beschermen. De repubiikeinsclic actie in Ierland. De republikeinsclie actie leeft weer op. Gisteren werden manifesten verspreid en aangeplakt, waarin de Ieren opgeroepen worden, zich bij bet republikeinsclie leger aan te sluiten. Dezelfde manifesten werden ook in do andere steden verspreid. De regeering is op alles voorbereid, doch acht geen reden aanwezig voor ongerust heid. Rusland. Wil Rusland beialen? Een verklaring van Sokolnikof Sokolnikof, de Volkscommissaris „van Financiën, heeft een belangrijke verkla ring afgelegd met betrekking tot do Rus sische voor-oorlogsche schulden. In een rode voor de Financieele Conferentie over de mogelijkheid van buitenlandsclie ere-' dieten zeide hij: „Hoewel wij alle schul den geannuleerd hebben, gaan wij voort te zoeken naar een mogelijke oplossing en regeling. Wij zijn bereid te onderhande len. Wij zijn bereid zekere verplichtingen op ons te nemen, en na te komen, doch de voorwaarden van een regeling moeten in overeenstemming zijn met onze financieele draagkracht en ons ook zekere voordeelen bieden. Tot dusverre wilden onze schuld- eischers ons dwingen de schulden te be talen op voorwaarden, die -ons in slavernij zonden brengen. Wij zijn nimmer bereid dergelijke voorwaarden te aanvaarden. De huidige internationale toestand is niet zoo, dat Rusland gedwongen kan worden onwaardige voorwaarden te aanvaarden, die gedicteerd worden door de groote mo gendheden zooals bij de conferenties van Genua en 's-Gravenhage. Rusland is echter bereid zich opofferingen te getroosten." De voorloopige Russische begrooting voor het komende jaar uiteenzettende, zei de Sokolnikof voorts, dat deze 3560 mil lioen roebel zal bedragen dus ongeveer een billioen meer dan bet vorig jaar. Hij schatte de inkomsten uit de directe en in directe belastingen op 1568 millioen roe bel Marokko. De strijd met de Mooren. Vredesonderhandelingen afgebroken. De „Daily Mail" meldt, dat de vredes onderhandelingen tusschen Alxl-el-Krim en den Spaanschen specialen gemachtigde afgebroken zijn In plaats van zijn eischen to matigen ■nam Ahd-el-Krim een nog recalcitranter houding aan. Abd-cl-Krim handhaafde zijn eisch betreffende het erkennen van een onafhankelijken Riff-staat, omvatlen de verscheidene stammen, wier gebied thans nog bezet is door de Spaansche troepen. Wat de Fransche zone betreft, verklaarde Krim zich tevreden gesteld te achten door de annexatie van de Wergha- vallei. China. De troebelen in China. De exterritoriale rechten. Eenige feiten omtrent China, welke er toe kunnen bijdragen zich een oordeel te kunnen vormen over de huidige gebeurte nissen in dat land, zijn vervat in een vor- klaring, welke Sir John Jordan, president van de Chineesche vereeniging, aan de pers heeft verstrekt. Daarin wordt uiteengezet, dat China geen open land is, waarin vreemdelingen mogen reizen of weder binnengaan zooals zij willen. De onderdanen der natiën, wel ke exterritoriale rechten genieten, zijn gerechtigd handelszaken op te richten en een permanent verblijf te houden, doch slechts in eenige plaatsen, waaromtrent eon overeenkomst is gesloten tusschen China en de vreemde mogendheden, de verdraghavens genaamd, en in een aantal andere plaatsen, gewoonlijk de handels markten genaamd. Sjanghai is de voor naamste verdragshaven en de internatióna le vestiging wordt bestuurd door -een ge meenteraad, een internationaal lichaam van 9 leden, waarvan da tegenwoordige Dit nummer bestaat uit drie bladen. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De Belgische Kamer heef! de motie van vertrouwen in het nieuwe kabinet aange nomen. 10 Juli a.s. wordt de eerste stad in het Roergebied ontruimd. De DuitschPoolsche tarieven-oorlog begonnen. In Opper-Stiermarken zijn 7 bergtoeris- ten doodgevroren. (Buitcnl. Berichten.) BINNENLAND. Het resultaat der verkiezing voor de Tweede Kamer is bekend. Rechts be houdt een sterke meerderheid. Onze Geïllustreerde Paqina Onze photopagina geeft o.ra. kiekjes van den stemdag Woensdag 1 Juli. voorzitter een Amerikaan is. Deze voert beheer over den gezondheidstoes' ;lo verlichting on de goede orde der vestig g en wendt een politicmacht aan, die voor een deel bestaat uit vreemdolincron en an derdeels uit Cliiueezen. In de verklaring wordt er voorts aan herinnerd, dat de spoorwegen in China bijna geheel met builenlandscli kapitaal zijn aangelegd. Een groot deel van het geld, verschuldigd voor looningen, die voor dien aanleg werden gelieven, moeien nog aan de buitenlanders betaald worden. De fabrieken, toobehoorendo aan buiten landers to Sjanghai en andere verdrags havens, staan in het algemeen oneindig' ver boven de Chineesche fabrieken wat inrichting, gezondheidstoestand en andere bedrijfstoestanden betreft. Het bestaan van zulke fabrieken leidt natuurlijk tol het verbeteren van de bedrijfstoestanden iu do Chineesche fabrieken, sedert zij werk moe ten krijgen in concurrentie mot de buiten landsclie fabrieken Gedurende de laatste tien jaren is rr geen regeering in China geweest, die in staat was, haar hevelen in de provinciën (e laten geldon. Gedurende dat tijdperk heeft China'in een staat van wanorde verkeerd, maar de vrede en de goede orde zijn gehandhaafd gebleven in do builon- landscho vestigingen. De waardeering van dit feit door de Chineezen blijkt uit de wijze, waarop zij naar de vestigin <n stroomen, om daar te verblijven en hun bedrijf voort te zetten. Van do 800.000 personen, die in de buitenlandsclie vesti ging te Shanghai verblijf houden, zijn meer dan 700.000 Chineezen, terwijl in I-Iongkóng, hetwelk een Britsche vestiging is, meer dan 3H millioen verkozen heb ben onder de T,<-i! lo O n g ,t t o w. In de (ili... owalow viel gisteren een volksmenigte de buitenland sclie hotels aan. Een afdeeling gewapende mariniers, welke door een Engelsch oor logsschip aan wal werd gezet, slaagde er ill de orde te herstellen, aiaiMEiBLflMD KIESKKINó LEIDEN. De Katholieke lijst. Do stemmen, op de Katholioke lijst in den Kieskring Leiden uitgebracht, zijn als volgt verdeeld: Kooien40462 Kuiper 49 Meyer 17 Veraart 06 Kortenborst 33 Kampschoër 14 Steger 8 v. d. Brule2 Lamboo 10 Balvers 388 Totaal 44049 De Kabinetsformateur. De „Tel." schrijft: „In politike kringen was het geen ge heim dezer dagen hoorden wij het nog uit den mond van oen bekend partijleider dat de heer Colijn, voor het geval hij kabinetsformateur mocht worden, reeds een miniesterie op 1 of 2 porlefeuilcs na ge reed zou hebben. In verband met den uitslag evenwol wel ke een verlies van drie zetels voor de A.-R. heeft opgeleverd, meende men hedenavond in sommige kringen reeds le mogen aan nemen en verwachten, dat de heer Koolra, met de kabinetsformatie zal worden be last. Het spreekt var» zelf. dat wii dit gerucht

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1