DONDERDAG 2 JULI 1925
No. 4935
Bureaux: RAPENBURG "No. 1G - LEIDEN
BÜ-.7ENLAWD
binnenland
i-etteren en Kunst
rechtzaken
ACADEMIE-NIEUWS
1de Jaargang.
'e C^idóelve
(ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
r Leiden 19 cent per week f 2.S0 per kwartaal,
aze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal,
a per posi I 2.95 per kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver-
rbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
letaling. Afzonderlijke nummers 5 et., met Geïllustreerd
iagsblad 9 'A.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen l
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 1O3003 s POSTBUS No. II
nummer bestaat uit twee
Vreugde en teleurstelling.
conclusie, in ons Ochtendblad getrok-
vrordt door de later ingekomen be-
n bevestigd: ongeveer dezelfde stand
"de R.-K., teruggang voor A.-R. en
Sist., groote voruitgang voor S.D.A.P.
tcc redenen hebben wij, Katholieken,
os over dezen uilslag te verheugen',
istens, omdat gebleken is. dat de delo-
oppositie, de onwaardige en ook
ondankbare! bestrijding, die deze
iclie Regoèring heeft ondervonden
ir'vat heeft gehad op ons Katholiek
«corps. Wij moeten er ons over ver-
jn, en met trots moge het geconsta-
dat voor ons Katholiek kiezerscorps
sel-trouw en eg zond verstand de
d» hebben gegeven aan de stembus,
volgens mogen wij er ons over ver-
n, dat uit deze stembus wederom is
ten en naar voren treedt de eelilieid
r.-K. Staatspartij. De stemden op de
Volkspartij uitgebracht mogen
ickijulijk worden beschouwd als ver-
pmmen, zoo betrekkelijk gering zijn
aantal.
i deze redenen van voldoening zijn
t redenen van teleurstelling,
instelling over den achteruitgang dor
aufleve rechtsche partijen. De Anti-
hebben verloren aan de Staatk. Ge-
'arlij, de Cbr. Historischen o.a, aan
(Geref.) Staatspartij, van welke-
partijen vooral de laatste uitgespro-
iti-papistisch is.
winst aan do linkerzijde gaat eeuiger-
naar Vrijheidsbond," in sterkere
naar Vrijz. Democraten, en bet
naar de S. D. A. P.
S, D, A. P. beeft haar slemmcncijfer
niet onaanzienlijk deel te
laan de Communisten, die"waar-
lijk vanwege het feit, dat Wijnkoop
moeten plaats maken voor Do Visser
r sterk zijn achteruitgegaan.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlenllën 3D cent per regel.
\5oor Ingezonden Mededeelingon wordt het
s dubbele van het tarief berekend. s
Kleine adverlenllën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ven»1
huur, koop en verkoop 10.50.
ling wekken.
niet anders dan
Oe vrouwenkiesrechtkwestie.
nli en k o r t in d e K a m er.
kwestie van het vrouwenkiesrecht
le provinciale verkiezingen zal bm-
il weder iu de Kamer ter sprake
[komen. Een aantal Katholieke af-
idigden zal het desbetreffende voor
dienen. Het program der; socialisten
liet vrouwenkiesrecht, doch de
socialisten zijn hardnekkige te-
sudors van deze wijziging.
(«avond zijn de socialistische Ka
den bijeen gekomen, ten einde de
lil te bespreken. Na een zeer leven-
lekt is besloten, ieder vrij- te laten,
oi tegen te stemmen.
Slaking in de metaalindustrie.
Belgische arbeiders in de machine-
den zijn in staking gegaan.
Charleroi heeft een stakersvergade-
plaats gehad, die een motie aannam,
Hi wordt verklaard, dat de arbeiders
Is liet werk zullen hervatten wanneer
heole loonsverlaging wordt ingetrok^
ent hebben de arbeiders besloten
t werk te blijven zoolang
wringing wordt toegepast, en te sta-
fflodra een verlaging, welke ook
rf wordt.
Duitschland.
houding van de bezetiingsautonieitcn
te Mainz.
„Frankf. Z." is volstrekt niet te
»en over de houding, aangenomen
do bezettingsautoriteiten te Mainz bij
«nheid Van de jongste herinnerings-
■Q ter eere van Gutenberg, een hou-
welke volgens het blad met een
naar pacificatie ook niet het ge
ile gemeen heeft. Talrijk toch waren
'«boden van feestviering in de open
v<»n het zingen van vaderlandslie
deren, het bevlaggen van partl-
tö woningen, de illumineering van de
ran den Rijn, het afsteken van
■A het verstrekken van een eere-
[l® aan. officieele personen en het te
loopen op straat. Zelfs de jaarlijk-
huid
voor het standbeeld van
Dflerg was verboden, evenals de op-
'harheen. Op dringend verzoek heeft
°P het laatste nippertje nog het
'®aal van de boekdrukkers toegestaan,
zoo laat, dat men geen voorberei-
raeer kon treffen,
tendenz van dit kleinzielige gedoe
kt blad deze: de Franschen willen
r huiten den indruk wekken, dat de
feestviering de groote massa van de be
volking koud laat; alsof een soort luste
loosheid haar er van terughoudt uiting te
geven aan haar Duitsche gevoelens.
Wanneer, zoo vraagt het Frankf. blad
ten slotte, wanneer zal men eindelijk ook
van deze laatste en meest verstolen separa
tistische verwachtingen en manoeuvres
afzien?
Frankrijk.
De saneesingsjilannen.
Een échec voor Caillaux.
In weerwil van het advies van Caillaux
beeft de Kamer, bij het bespreken van de
financieele wet met 330 tegen 229 stemmen
den tekst gehandhaafd van de verklaring
onder eede betreffende de bezittingen in
bet buitenland, welke tekst door den Se
naat was gewijzigd.
Engeland.
De Singapore-basis.
Be 1 a n g rij k e debatten in li e t
Engelsche Hoogerkuis.
In bet Hoogcrhuis heeft gisteren Lord
Thomson, die in bet Labour-kabinet secre
taris voor Luchtvaart was, de kwestie van
de vlootbasis te Singapore Ier sprake ge
bracht.
Hij stond daarbij stil bij de buitengewone
bezorgdheid in Japan voor een vlotbasis
te Singapore. Spreker uitte de meening,
dad Engeland bier begint met een pro
gram, dat zeer kostbaar zal zijn en in ze
keren zin nutteloos, en zoo al niet be
wust uitdagen dan toch in ieder geval-ver
ontrustend.
In zijn antwoord zeide de civiele lord
van de Admiraliteit, Earl Stenliope. dat er
geen sprake van is, -dat men van Singapore
een groote basis wil maken in den trant
van Portsmouth en'Devonport.
Het plan is van kleinen omvang en be
hoeft volstrekt niet kostbaar te zijn.
Lord Balfour, die de Brilscke ondertee-
kenaar was van -w—
Hij zoide, dat de meening van de La-
botir Party in zake den toestand in het
Verre Oosten blijkbaar berust op een zui
ver fantastisch bééld van een groot plan
voor •uitbreiding van Engelands maritieme
verplichtingen en vlootuitgaven in bet
Verre Oosten. De meening berust dan op
een begoocheling.
Het heel® doel van de Conventie van
Washington, voorzoover bet den Stillen
Oceaan betreft, was juist, nieuwe maritte-
uitbreidingen in liet Oosten te voorko
men en ook den wedijver in de bewapening
tusschen de zich aldaar reeds bevindende
mogendheden.
Voorzieningen zijn voorts getroffen, op
dat, indien eenig" geschil mocht rijzen tus
schen de -mögendheden, een conferentie zal
worden bijeengeroepen om de maatregelen
vast te stellen ter voorkoming van oorlog.
Hij zeide bet argument niet te kunnen
begrijpen, dat Singapore een bedreiging
voor Japan zou beteekenen, terwijl Japan
geen bedreiging voor Australië zon zijn.
Spreker gelooft, dat er vrede zal zijn m
het Oosten, maar men steunt den vrede
niet door bet Engelsche Rijk builen staat te
stellen zijn bezittingen le verdedigen. In
tegendeel, dat is de metbode om oorlog te
maken.
De Britsch—Russische spanning.
Do „Westminster Gazette" schrijft: De
Engelscli-Russische betrekkingen dreigen
spoedig uiterst gespannen te zullen - zijn,
hetgeen kan uitloopen op een diplomatieke
breuk. De onmiddellijke oorzaak hiervan
zijn de redevoeringen van de ministers Bir
kenhead en Hogg die de bolsjewistische
agitatie in China voor de onrust aldaar
verantwoordelijk stellen. Het is echter mo
gelijk, dat na Rakofski's terugkeer van
Moskou een nieuwe poging in het werk zal
worden gesteld om de betrekkingen Ie ver
beteren.
Hongarije
De affaire-Benicky.
Een getuigenverhoor van
luitenant Pal.
Uit Boedapest wordt aan het „Acht Uhr
Abendblatt" gemeld, dat in het proces te
gen de moordenaars van de sociaal-demo
cratische redacteuren gisteren een proto-
colaire verklaring van den eerste-liflte
nant Pal werd voorgelezen, waaruit blijkt,
•dat de Rijksbestuurder Hortby indertijd
den luitenant persoonlijk bevel heeft gege
ven tot vermoording van den redacteur So-
moghyi. Luitenant Pal verklaarde, ingevol
ge dit bevel van Horthv. den moord ten
uitvoer te hebben gebracht.
Griekenland.
De regeeringsverklaring.
Reorganisatie.
Onder groote belangstelling is te Athene
Dinsdagavond do beslissende zitting dor
Griekscbe Kamer begonnen, waarin de re
geering haar verklaring aflegde. Nadat de
zitting eerst geschorst was geweest, in ver
band met een tumult, uitgelokt door een
voormalig Veiuzelisiisch officier, die den.
loaders der rechtscho partijen hun zwak
heid had vérwelen, betrad de nieuwe pre
mier Pangalos, slechts door geringen bij
val be groet, do tribune, om een korte ver
klaring af te leggen, waarvoor hij nog geen
5 minuten hooclïg had.
De verklaring culmineerde in de belofte,
de strijdkrachten te land en ter zee op-
nieiuv op te houwen, om de natie bij haar
vijanden weer in achting te brengen en
waardevol to maken voor haar vrienden.
Daarna diende Pangalos een voorstel in,
waarin van het parlc-ment machtiging werd
gevraagd, dat de regeering tijdens bet par
lementaire reces decreten en wetten lean
uitvaardigen. Het voorstel bepaalde voorts,
dat de Kamer baar werkzaamheden tot 15
October .of een later datum zal onderbre
ken, en dat een commissie van dertig afge
vaardigden' wordt gevormd, welke een
nieuwe grondwet zal uitwerken en aanne-*
men, die .onmiddellijk in werking treedt,,
doch eerst nadat de Kamer weer bijeen is,
aan het plenum zal worden voorgelegd.
Deze commissie zal tevens'definitief een-
wet op het evenredig kiesrecht afhandelen'.
In Maart 1926 worden nieuwe verkiezin
gen uitgeschreven.
Verder zal een parlementscommissie
worden ingesteld, die het recht van con
trole zal hebben over de decreten en wet
ten, welke tijdens het Kamerreces zulten
worden uitgevaardigd. Deze commissie zal
echter geen zeggenschap hebben over
kwesties, leger, en marine rakende, alsmede
op de vervolging van „roovers en oplich
ters''.
Na de regeringsverklaring kwam het
■tot stormachtige, doch spoedig onderdrukte
demonstraties.
Ten slofte sprak de Kamer mof 208 te
gen 185 stemmen baar vertrouwen in het
nieuwe kabinet uit; 49 afgevïiau ont
hield; n \-i'o!v van stemming.
Het proces tegen de Duitsche studenten.
"D doodstraf g e i s c h t.
Tegen de drie Duitsche studenten heeft
de Officier van Justitie Krilenko de dood
straf geëischt.
- Krilenko begon zijn requisitoir met te
wijzen op den toestand der wereldpolitiek,
de vervolgingen tegen de communisten en
de versterking van het fascisme. Hij gaf
vervolgen? een uiteenzetting van het mis
dadig plan der fascistische expeditie naar
Rusland en zette uitvoerig de schuld der
beklaagden uileen.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat deze eiscb
in de burgerlijke Berlijnscho bladen en
in de „Vorwaerts" groote verontwaardi
ging heeft gewekt tegen de Russische jus
titie, die er van be clmldigd wordt het
proces alleen te hebben begonnen om ruil
objecten te krijgen tegen de in Duitsch
land veroordeelde Russische communisten.
Marokko.
De strijd met de Mooren.
Heftige aanvallen van
A b d-e 1-K r i m.
Het Fransche legorbericht meldt o.a.:
Ten Zuiden van Kelsa hebben de Riffs
aanvallen gedaan om de trouw gebleven
stammen te verontrusten, maar zij werden
door de cavalerie teruggedreven. De Fran
sche troepen in den Hogen Leben werden
krachtig aangevallen door geregelde Riff
troepen. „Over het geheel" konden de
Franschen hun stellingen handhaven
seint Havas. De vijand leed groote verlie
zen! In hot gebied van Wed Macum deed
de vijand een levendigen aanval, die even
wel werd afgeslagen. Abd-el-Krim valt
steeds heftiger aan op den linkervleugel
en dit nieuwe offensief onderscheidt zich
van de vorige door vele nachtelijke ge
vechtendaar de Riff-harka's de Fransche
vllegersaanvallen duchten. Tn bet Westen
worcl een aanval afgeslagen.
delingen op een of andere wijze absoluut
noodzakelijk.
De extra-territoriale rechten.
Reuter verleemt, dat aan den Ameri-
kaanschon gezant, die 4 Juli te Peking
arriveert, instructies zijn gegeven om het
•erlangen der Ver. Staten kenbaar te
maken, dat de heele kwestie der extra
territoriale rechten in China zoo spoedig
mogelijk overwogen zal worden.
Amerika,
Itaiië's schuld aan de Ver. Staten.
De f u- n d e er i ri/g s o n d c r hand e-
1 i ii g e n opgeschort.
Uit' Washington wordt geseind: De ver
dere •besprekingen betreffende de fundee
ring van do' Ilaliaansche schuld aan do
S. zijn voor onbcpaalden tijd uitge
steld. De Italiaansoho vertegenwoordiger
Albert! vertrekt onmiddellijk naar Rome,
ten -einde ruggespraak to houden met do
rcgmdng. Ter conferentie heeft hij onder
meer verklaard, dat de belastingdruk in
Italië in verhouding zesmaal zoo gröot is
als in de Vereenigde Stalen en dat een
rdero" toeneming zou leiden tot een fa
tale kapitaalvluchh
De revolutionaire beweging in Honduras.
Berichten uit Honduras melden dat de
'geeringsstrijdkrachten de rebellen tot
bij Intibuca, een wijk in bet zuidelijk deel
dér 'hoofdstad, hebben teruggedreven.
China.
De Chineesche troebelen.
Zomervacantie!
De correspondent van do „Vossische
Ztg." te Peking meent, dat do naderen
de zomerhitte een pauze zal brengen in de
beslechting van de geschillen tusschen
China en de vreemdelingen. De studenten
gaan eerlang met vacantie en zullen niet
nalaten hun agitatie in bet binnenland
over te dragen.
Noordelijk van de Yang ,Tse Kiang ver
wacht hij voor den herfst geen ernstige
troebelen. Zuidelijk van die rivier, met
name in de vallei van Sikiang, waar bet
linkscb radicalisme vooral in de omgeving
van Kanton reeds veel dieper ingevreten
lieeft, is de toestand echter onbereken
baar.
Do schade, die dé Engelschen en Japan
ners door den boycot lijden, i3 zeer groot
l en maakt een voortzetten van onderhan
De Koninklijke familie in Zwitserland.
Dinsdag heeft Prins Hendrik met drio
gidsen de Riflhorn, in do buurt van Zor-
.fttlb' beklommen.' Do Koningin on Prinses
Juliana bezochten met kléin gevolg de
orhërgfat. Woensdagmorgen vertrok
,u
lijke Ito'ii wacht hen in Visp, in het Rho-
netal.
De weg DelftPijnackerZegwaarl
De Raad te Pijnacker beeft besloten
10 pet. bij te dragen in de reconstructie-
kosten van den weg Delft Pijnacker
Zegwnart. De kosten voor de verbetering
van den gebeelon weg worden geraamd op
f472.000.
Mariabond in bet Bisdom Haarlem.
De 17e jaarvergadering wordt gehouden
op Woensdag 29 Juli 1925. te Amsterdam
bet Broero-huis, Korte Leidsche dwars
straat No. 18, bij bet Leidsche Plein.
Opening der vergadering precies 11 uur.
Agenda: 1. Sobriëlas-boncislied. 2; Ope
ningswoord van de Voorzitster. 3. Notulen
van de* 16de Alg. vergadering te Amster
dam. i. Rapport over de ingekomen ge
loofsbrieven. 5. Verslag over inkomsten en
tgaven. 6. Verslag van de Controle-Com
missie over 1924 (Den Haag, St. Joseph.)
7. Benoeming van eene Commissie van
Controle voor 1925 (Zie Hoofdstuk I\
Huish: Regl.) 8. Jaarverslag. 9. Verslag
Dior.' -Jeugd-Gommissie. 10. Verslag Too-
ne el-Bee ret a r ia a t11. Verslag van de
Noord-Holl. Px-opagan da-commissie. :i2.
Verslag van de Zuid-Holl. Propaganda-
Commissie, 13. Periodieke verkiezing. Pit
jaar treden af: de dames J. Dekker Koo-
dooder te Oosterblokker, A. Sam tö Am
sterdam en A. de Groot te Noordwiik. Allen
stellen zich herkiesbaar. Zij zijn wederom
candidaat gesteld door de Maria-Vereeni-
gingen te Amsterdam Hf Nir. en Barba
ra) en te 's-Gravenhage (H. Willlbrordna
on H. Joseph.) f4. Mededeelingen door de
Presidente, o.a, over: a. De Sobriëlasver-
gaderihg op 5 Augustus; b. de Bloemen-
Ja. 'c Blauwe Maand-actio enz.
Pauze (1 uur). 15. Lied: Roomsphe
Blijdschap 16, Gelegenheid tot Jiet doen
van vragen en mododpclingen. 17. Voorstel
van de N. H. Propaganda-commissie: De
Mariabond drage er zorg voor, dat m
Ziekenhuizen en inrichtingen waarvan
redelijkerwijze kan worden verondersteld,
dat er zich Katholieke verpleegden in be
vinden (Meerenberg, Duin en Boach,
Oegstgeest) omdat in de respectievelijke
plaatsen geen Maria- vereeniging is, ge
regelde toezending van Roomscbe Drank-
weer-loctuur plaats vindt. O.i. zou bij
zondere aanbeveling verdienen
meer abonuementen op „De Kruisbanier
Toelichting ter vergadering. Praeadvies:
geen bezwaren. 18. Inleiding van Mej. A.
Sam, Secretaresse van do Dioc. Jeugd
commissie over: De oprichting en 't wer
ken ecner St. Anna-vereeniging. 19.
Eenige opmerkingen uil de praclijk, door
de Presidente. 20. Rondvraag. 21. Redo
van den Zeereerw. beer C. Terwisseha
van Scbellinga, directeur van bet Ccn-
'raal Bureau van Sobriëtas, over: tiH^p
werkt de Katholieke Drankbestrijding?"
22 Slotwoord.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS,
BUITENLAND.
Staking In de Belgische metaalindu-»
strie.
Verklaringen omtrent de vlootbasis te
Singapore.
Heftige aanvallen van Abd-el-Krim in
Marokko.
BINNENLAND.
De uitslagen van de verkiezingen.
Het Ned. Tooneei en Mevr. Mann.
Het bericht over het intrekken van do
jaarlijkscko toelago aan mevrouw Mann-
door den Raad van Commissarissen van-
het Nederlamlseh Tooneol heeft veel ben
langstelling gewekt en veel vorontwaar-*
diging. Zoowel uit Amsterdam als- uil de
provincie, zelfs reeds uit België ontving
mevrouw Mann, blijken van sympathie,
zegt het Hbl. en van meer dan één ei/do
werd baar telegrafisch gevraagd, welke
maatregelen nu door al hare vereerders
worden genomen, en wat er reeds wordt
gedaan voor Theo MannBouwmeester,
onzen nationalen trots.
Haar zelve beeft het bericht, toen zij dat
las, zoo getroffen, dat zij het niet kon ge-<
looven. Zij was als bet waro verstard en
maar één gedachte welde in haar op: „Dat
kan niemand mij aandoen! Dal kan Neder-»
land niet. op zijn geweien laden! Hoe kan
Royaards mij a bout porlant zóó iets la
ten weten! Als confrater!"
Niet alléén de financieele klap was bet.
die haar zoo hooft getroffen. Misschien
!>g sterker do moreel®.
Mevrouw Mann heeft heel den dag bej
zoek gehad van belangstellenden. Zij beeft
allen te woord gestaan, maar do ge
dachte wil baar nog maar steeds niet los
laten, dat zij thans werd uitgeschakeld bij
de verplichtingen, door de Kon. Veroem-
ciocfi dank- zij de kop. subsidie aanvaard,
lage, aan mevrouw Mann m ip-l-
benei, als is dan ook thans die sub i.lit,
verminderd.
kantongerecht te leiden.
Op de rol kamen voor 10 zaken, alle
voor openbare behandeling.
Mr. Nord Thomson, is waarnemend
Ambtenaar van bet O. M.
De eerste 14 gedagvaarden, lieten verstek
gaan, waarna W. C., koopman te Lei-*
d e n, was verschenen.
Deze was onder Noordwijkorhout aan.-»
getroffen met een paard en wagen, waarop
hij vervoerde een nuchter kalf. Volgens
den verbalisant don Rijksveldwachter
Paque, was bet dier zoodanig gebonden,
dat ©r geen speld was tusschen to krijgen
alzoo meer pijnlijk dan noodig was. Be
klaagde ontkent het ton stelligste, wat hij
bewijst mot liet vrij d'fcko touw dal hij
medegebracht beeft en (lat onmogelijk stijf
gebonden kan worden. En teekenen blijven
er zelf achter als er met een doekje gebom
den wordt.
De Ambtenaar houdt zich aan bet korte,
dook zeer verzwarende verbaal, en vraagt
do hoogste boete, f 15.— of 15 dagen hccln
tenis, daar hij meent streng le moeten op
treden tegen het pijnigen van dieren dio
zich niet kunnen verdedigen,
Beklaagde vindt do straf abnormaal
hoog, daar er van mishandeling of on noo
dig pijnigen geen sprake is.
Ook van H. liet verstek gaan, zoodat de
zitting hiermede afgeloopcn was.
Vrijgesproken is S. V. vetbandelaar
to Leiden, ten laste golegd het hebben
van een vetsmelterij op de Maredijk zoiw
der vergunning van B. on W.
LEIDEN. Na verdediging van een
academisch proefschrift, getiteld „Het
vrijblijvend aanbod" werd bevorderd tot
Doctor in de rechtswetenschap do heer Mr.
Marius Nicolaas Sjerp Troelstra, geboren
l© Willemsoord (O.), wonendo to 'b-Gnw
venbage.
Na verdediging van een acadenusen
proefschrift, getiteld „Hot Haemaglobinoj
gehalte van Chromacyten" word bevorderd
'tot Doctor in de Geneeskunde Mejuffr. Mai
ria Aloysia Wamstóker, geboren te Son-i
nenberg (Bohemcn) wonende to Leiden
Candid aals-exaimen Geneeskunde.
slaagd: do dames S. H. G. ten Bokkcl Huw
iiiEi.ff (den Haa,g). B. B- Frankenliuift
diccbt), C. J. Mulder (Leiden). G. J.
Gelderman (HenKCloo O.) en de heeren W.
'J M Jansen (den Haag), Th. van der
Stok (Leiden), J. H. Buis (Wan,werd,
Fr W. Springer (den H-m-.- H Hele-
i king (den Haag), J A. C. Plaltoel (Ho:ct-
