n! WOENSDAG 10 JUNi 1025 me Jaargang, ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voor uitbetaling Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal, ooie Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, ijo per peat 2-95 per kwartaal. Geïllastreerjï Zondagsblad is roor de Abonné's ver- ter tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- 'taling. Afzonderlijke nummers 5 ct, met Ge'filnstreerd 'fflblad 9 et Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 T. POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oflwone adverlentiën 30 cent per regel* Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. 3 Kleine adverlentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. nummer bestaat icH twee de* Pas op de zakkenrollers, S.D.A.P. meent den kiezers alles innen wijs makenl at tracht die partij b.v. al niet den. erd op tien mouw te spelden in 'n ver- jngsMaadje, dat getiteld is „Stemt in prachtig stukje schrijft het b.v. over akkenrollcrs. „Past op de zakkenrol- Zegt ..Stemt Rood", moest er op 1 'op een bordje bij elke stembus staan, p de Roomsek-Katkölieken, de Ghris- i-Historischen en de Anti-revolutio- 2n namelijk, die ons de tariefwet van "bezorgd hebben, oudt ze in de gaten." -waarom zouden die partijen zakken- ;s zijn? zeindirecte belastingen op tant bij de gewone inkomstenbelasting alt de man met het grooter inkomen liooger percentage, dan de arbeider, weinig te missen heeft. De gezinnen veel kinderen 3)etalen beduidend min- dan die met weinig of geen kinderen.'* zakeknrollers, omdat ze indirect be- at een reuzen-zakkenroller is de Wibaut, de sociaal-democratische louder van financiën van Amsterdam, wel. Want die meneer haalt maar ïpjes een millioen of tien per jaar st uit de bedrijven. Dat is niet minder „dertien gulden per hoofd der bevol- ler „zakkenrollers" gepraat Sprekende cijfers. hetzelfde „Stemt Rood", het verkie- Eorgaan der S. D. A. P., lezen wo: Verbijsterend en ontstellend is het. oeveel geld wij desondanks aan het le- hebben ten kogte gelegd. In de oor- gsjaren werd niet gespaard. Alken voor het leger werd uitgegeven: in 1914 f 110.000.000 in 1915 f220.000.000 in 1916 f259.000.000 in 1917 f 282.000.000 in 1918 f 373.000.000 in 1919 f 171.000.000 Samen in de oorlogsjaren een bedrag f 1.415.000.000, dus bijna ander- alf milliard guldens, waarvan het volk nog elk jaar de hooge belastingen loet opbrengen. Zijn sprekende cijfers! t, inderdaad sprekend als men t, dat de Kamerfractie der S. D. A. P. 1914 tot en met 1918 voor de bëferoo- jen met resp. 110, 220, 259, 282 en 372 lioen heeft' gestemd. 'ie millioonnen zijn sprekende cijfers, S. D. A. P. moest ze niet tegen rechtsclie partijen,- tegen de huidige re^ Hug aanvoerenl Vij willen echter hier nog een ander pkend cijfer aanvoeren, uder het kabinet Ruys daal- het einde ij f er dor begr oo- n g v a n 171 tot 58 millioen... 'ii toen is de S. D. A. P. weer aan het custemmeii gegaan! BUITENLAND De Veiligheidskwestie. HET ACCOORD VAN GENEVE. De meening van Engeland. H e t* H a v a s-o verzicht onvolledig. i,Vossische Zlg." verneemt uit Lon- W her de lusschen Chamberlain en Briand ;®'kto overeenkomst in zake de veiilg- 'dskwestio wordt in officieele kringen daar de groote tevredenheid geuit. Vol-1 !ns de Engelsehe opvatting moet -echter °ra|_°P twee punten nadruk worden ge- eerste, dat het pact zoowel een. rantie tegenover Duitschland alsook te- &over Frankrijk in de handhaving der sche Westgrenzen omvat. Ten tweede, toen niet het plan heeft de tusschen igolaud en Frankrijk bereikte overeen- Dlst aaü Duitschland als een soort ultw ltum yoor te leggen, dat het moet aan-» mien alvorens ]iet den Volkenbond j toegelaten. De nadruk wordt er op dat, aangezien het pact wordt aan- -j. en onder teekend onder de auspi-- E van den Volkenbond, het van belang tojn. dat Duitschland lid van den Vol- fn bond wordt. ïv' toe bekende semi-offieieele E ®s-bericht laat Londen op een punt in V uzekere, en het schijnt ook in Parijs aanleiding tot onjuiste opvattingen te heb ben gegeven, namelijk daar waar het zegt, dat, volgens de overeenkomst tusschen Chamberlain en Briand, Engeland met zijn geheele legermacht aan Frankrijk en België de handhaving der Rijngrens zou garandeeren. Zoo schijnt men in Parijs tie nieuwe overeenkomst te beschouwen als een soort verbintenis tusschen Frankrijk en Engeland, in plaats van als een vier- mogendheden-pact, dat Duitschland insluit en dat Duitschland eveneens zal hebben te onderteekencn. Daarentegen wordt er hier herhaaldelijk de nadruk op gelegd, dat er van den kant van Engeland een even groote verplichting bestaat Duitschland te ondersteunen voor het geval Frankrijk zonder reden een aan val tegen Duitschland mocht ondernemen. Het veiligheidspact is wederkeerig en niet eenzijdig. Ook dat deel in het Havas-bericbt, het welk zich bezighoudt met het recht van Frankrijk, om troepen door Duitschland to kunnen lalen trekken ten einde Polen te steunen ingeval van een Duitsch-Poolsch conflict, kan aanleiding geven tot onjuiste uitlegging. Slechts voor het geval, dat de oostelijke geallieerden van Frankrijk aan een niet-gepro^oceorden aanval van Duitsckland zijn blootgesteld, zou Frank rijk gerechtigd zijn de gedemilitariseerde Rijnzone als operatie-basis te gebruiken voor de hulp van zijn oostelijke geallieer den. Daarentegen zal Engeland, bij een inbreuk van Frankrijk op de gedemilitari seerde Rijnland-zone zonder reden daar toe, evengoed Duitschland steunen als hel in zulke gevallen Frankrijk zou steunen. Duitschlands meeniuy. Een geïnspireerd artikel. De medecleeling van Havas over de to Genève verkregen overeenstemming in de kwestie van het veiligheidspact. wordt in- tusschen door de Berlijnsche bladen, van welke richting ook, voor zoover zij het be richt van commentaar voorzien, scherp be- critiseerd, met name de passage betreffen de het doorloclitsrecht. De groot-industrieele ..Tag" geeft in een blijkbaar geïnspireerd artikel de meening van diplomatieke kringen als volgt weer. Voorloopig wit men den tekst van de Fran- sche en Britsche antwoord-nota afwach ten. Ook schijnt de Duitsche regeering be reid te zijn, tot zoolang aan haar voorstel vast te houden. Daarentegen laat men noch in diplomatieke, noch in politieke kringen en wel zonder onderscheid van partij, er eenigen twijfel over beslaan, dat alle onderhandelingen over liet veilighe'ds- pact definitief moeien mislukken, indien in liet- Fransche en Etigëlsche an!woord de regeling zou worden verlangd, welke Frankrijk de gedemilitariseerde Rijnzone als operatic-basis voor een evenluoelen doortoch door Duitschland laat. Eveneens wordt, in alle diplomatieke en parlemen taire kringen er op gewezen, dat de" erken ning van de wedci-keerigliekl in de over eenkomst, zooals Havas deze weergeeft, slechts formeel is. Er bestaat dus, indien de inhoud van 't Havas-bericht juist zal blijken, de mogelijkheid,, dat reeds binnen zeer korlcn tijd alle onderhandebngen over het veiligheidspact afgebroken worden en Duitscblaud op desbetreffende nota's van Frankrijk en Engeland met een dui delijk „Neen" moet antwoorden, zegt bet blad. Italië doet niet mee. Een verklaring van Scialoj'a. Scialoja verklaarde bij 'de ontvangst van de pers te Genève, dat hij de tusschen Frankrijk en Engeland bereikte overeen stemming inzake het veiligbeidspact van groot belang achtte voor den Europeeschen vrede. Aangezien echter Italië geen direct belang heeft bij de Rijngrens, gelooft hij niet aan toetreding van Italië tot dit pact. Daar Duitschland het aanbod deed en Frankrijk dit aanneemt, meent hij redelij kerwijs te mogen verwachten, dat het pact van vier tot stand zal komen. De Fransche pers. De Fransche bladen wijzen op de be langrijkheid van het tusschen Briand en Chamberlain bereikte accoord. De „Petit Parisien" zegt, dat als Duitschland deze gelegenheid laat voorbij gaan, om tot het vredeswerk toe te treden, er geen twijfel meer kan blijven bestaan aangaande zijn juiste bedoelingen, en dat er dan niets anders overblijft voor Frank rijk en Engeland, dan een waarborg voor den vrede te zoeken in een nieuwe for mule. Het blad legt er den nadruk op, dat het belangrijke van het beoogde pact is, dat het niet handelt over een aan Frank rijk en België te verleenon hulp, maar het vaste besluit van Engeland aankondigt, aan Rijn en Schelde zijn eigen veiligheid te verdedigen. Het blad roemt het, dat En geland zich er mede vereenigt, dat de ar bitrageverdragen niet toepasselijk zijn ten aanzien van de grenskwestie en andere be palingen uit de vredesverdragen. De bijzondere correspondent van het „Pe tit Journal" to Genève gelooft, dat men nog een pact mag verwachten, waardoor Italië, Frankrijk en Oosteririjk zich verbinden ter waarborging van hun grenzen. Briand en Chamberlain zijn er thans op uit, de aan sluiting van Italië bij het Fransch-En- gelsch verbond to verkrijgen. Do kans op oorlog zou aanmerkelijk jöjn verminderd, wanneer ieder dreigend conflict steeds di plomatieke actie van Frankrijk, Engeland en Italië met zich brengt. De correspondent eindigt met te zeggen, (lat Duitschland zich op liet oogenblik aan „den voet van den muur" bevindt. Do Geneefsche correspondent van de Matin" is van meening, dat hetgeen ge schied is, do belangrijkste gebeurtenis is sedert den oorlog. Volgens hem zijn Briand en Chamberlain voornemens Mussolini ter stond op de hoogte brengen van het ge sloten accoord, de hoop uitsprekend, dat het pact zal kunnen worden aangevuld, met anderen, waarbij Italië partij zal zijn. Duitschland zou, zegt de „Matiri", een groote verantwoordelijkheid op zich ne men, wanneer het thans ziju eigen voor stel terugnam, onder voorwendsel, dat liet in overeenstemming is gebracht met het vredesverdrag. Duitschland zal meer voor- deelen plukken wanneer het zich aansluit bij de nieuwe Europeesehe entente dan wanneer het zich leent tot. duistere hande lingen, met de bedoeliug, de territoriale in deeling van Europa te wijzigen. Frankrijk. Painlevé naar Marokko. Een verklaring. Gisteren is, gelijk gemeld, Painlevé. de Fransche minister-president, naar Ma rokko vertrokken. Dit plotselinge ver 1 rek hoeft danig op zien gewekt in politieke kringen, dio niet wisten dat de premier het plan daartoe reeds eerder in den ministerraad had te kennon gegeven. Ziehier do verklaring, die daarvan in de socialistische kringen der Kamer gegeven wordt. In don laats ten tijd was van deze zijde beweerd, dat Ly- autey een zekere verantwoordelijkheid had voor de gebeurtenissen in Marokko door niet bijtijds do noodige stappen te doen, die ze hadden kunuen voorkómen. Aan Painlevé was meegedeeld, dat daarom trent door enkel© socialistische Kamerlo den dossiers waren bijeengebracht, waar omtrent. men Painlevé wensclite te hooren. Het doel van Painlevé's reis is daarom, zich door een persoonlijk bezoek en een onderhoud met den maarschalk de noo dige gegevens te verschaffen om deze grieven te beantwoorden. Volgens deze lezing is de reis dus ver oorzaakt door de uiterst-linkscbe opposi tie tegen den strijd in Marokko en moet ze dienen om bet deel van bet kartel, dat door do communistische protesten bet meest beïnvloed wordt, afdoende en on weerlegbare argumenten aan de band te doen om de voortzetting van het steunen van de regeering onder de tegenwoordige omstandigheden te motiveeren. Herriot ireedt af als burgemeester van Lyon. In de wandelgangen van de Kamer werd het gerucht verspreid, dat Herriot zijn ontslag heeft genomen als burgemees ter van Lyon. Djt gerucht wordt bevestigd. Naar ver luidt, is een ïneeningsverschil ontstaan, tusschen Herriot en de meerderheid van den gemeenteraad van Lyon, die na de ver kiezingen socialistisch is geworden. Her riot had een ambtenaar, waarop hij prijs stelde, in dienst willen houden, terwijl de gemeenteraad in deze niet met hem was medegegaan. Daarop zou Herriot besloten zijn als burgemeester af te treden. Bulgarije. De politieke onrust. Een straatgevocht te Sofia. Uit Sofia wordt gemeld, dat aldaar bij oen straatgevecht zeven personen, waar onder een parlementslid, zijn gedood en enkele honderden gewond. Griekenland. De opstand op Samos. De orde hersteld. De berichten van Samos uit ontvangen, bevestigen, dat de orde is hersteld. Troepen zijn geland op verschillende deelen van het eiland. Zij zijn er echter niet in ge slaagd alle bandieten te vangen, hoewel zij werden bijgestaan door het vuren van de vloot. De staat van beleg is thans afge kondigd, waarna de achtervolging der re bellen is begonnen. Slechts ongeveer 15 zijn tot gisterenavond gearresteerd. Hoe wel het binnenland van Samos zeer berg achtig is en dus gemakkelijke schuilplaat sen biedt, zal de regeering gpen moeite sparen om de bandieten ln handen te krijgen. De gearresteerden zullen voor een spe- cïalen krijgsraad worden gebracht. Marokko. De strijd met de Mooren. Een felle strijd. Ofschoon do berichten over den strijd, die in Fransch-Marokko wordt gevoerd, allengs schaarscher zijn geworden, blijkt toch uit de mededeelingen in de Fransche bladen dat er nog steeds hevig gevochten wordt. Wel kan het bevreemding wekken dat de Fransclien feitelijk niets zijn op geschoten met het zuiveren van hun ge bied van binnengedrongen Riffs, maar er slechts ten koste van hevigen strijd on vele offers in zijn geslaagd de bezetting van verschillende hunner eigen posten, die omsingeld waren ,te bevrijden om dan die posten te ontruimen. Het langzame tempo der krijgsverrichtingen en do hardnekkig heid van den tegenstander doet dan ook een langdurige actie voorzien. Het heeft b.v. zoo lezen wa in de „Temps" 48 uren van zwaren strijd gekost aan de groep van kolonel Freyden- berg om de garnizoenen der twee vooruit geschoven posten Astar en Sker te bevrij den en de posten daarnaprijs te ge ven. Beide posten domineerden rivierda len. Sedert zes dagen was de post Sker om singeld, en de levensmiddelen begonnen uitgeput to geraken. Daar de commandant van de post Astar gesneuveld was, had het garnizoen besloten zich gedurende den nacht terug te trekken. Doch een bezet ting van Astar was noodlg om de actie bij Sker tot eon goed einde te brengen, en generaal Daugan, de opperbevelhebber, gaf bevel do bezetting van Astar te herstel len. Een mobile colonne uit Taoelnat be gon onder dekking van cavalerie het ge schut op te stellen, waarna het vreemde lingenlegioen voorwaarts rukte. Intussclien hadden de Riffs een kanon opgesteld op drie K.M. Noordoostelijk van de post Sker en de beschieting geopend. De bezetting verkeerde geducht in het nauw en seinde om hulp. Den gebeden dag duurde de strijd voort. Pas tegen den avond kon het kanon der Riffs tot zwij gen wordon gebracht, doch het was pas den daarop volgenden dag mogelijk do post te bevrijden. Kolonel Freydenberg onderschat' do taak, welke hem is opgelegd, geenszins. In een interview heeft hij den nadruk ge legd op de moeilijkheden, die aan den strijd legen de Riffs zijn verhonden. Tal van Riff-soldalen zijn in Fransche unifor men gekleed en hebben Fransche helmen op. „Let eens op hun loopgraven", zoo zei de kolonel, „gewone loopgraven met alle militaire comfort uit den jongsten oor log. Frontlijn-loopgraven, flank-loopgraven camouflage, enz. Die loopgraven moeten zijn aangelegd door iemand, die aan den grooten oorlog heeft delegenomen en zijn hersens drommels goed hij elkaar heeft!" Duitsclie schepen vastgehouden. Marineschepen hebben Ie Agadir de Duitsche treilors „Leipzig" en „Dort mund" aangehouden. Nadat deze schepen doorzocht waren, zijn ze door de torpedo- boot „Bnmbara" naar Mogador gebracht, waar ze worden vastgehouden. Biftifi7.NLAüD DE KATHOLIEKE LIJST No. 23. Bij de gistermiddag door het Centraal Stombureau gehouden loting voor de volg orde der lijsten op het stembiljet trok de lijst van de Kath. Staatspartij no. 23. En waar alle katholieke lijsten voor het ge heele land tot één lijst verbonden zijn, heeft de katholieke lijst dus in heel het land op elk stembiljet in eiken kieskring no. 23. Van nu af is dus het parool: We stemmen op nummer één van Lijst 23. De Kamerverkiezingen. De nummering der 1 ij sten. In de gisteren gehouden vergadering van het Centraal Stembureau is de num mering geschied van de voor de Kamerver kiezingen ingediende canclidatenlijsten. De uilslag is: No. I Rev. Arbeiderscomité in de kies kringen III (Arnhem), V (Rotterdam, VI ('s-Gravenhage), VII (Leiden), IX (Am sterdam), X (Holder), XI (Haarlem), XIII (Utrecht). In kieskring XVIII (Maastricht) Landbouwerspartij (Rein- ders). No. II Wilde Partij (Pansier) in kies kring V (Rotterdam). Vrijdenkers in de kieskringen VI ('s-Gravenhage), IX (Am sterdam), X (Helder), XII (Middelburg), XIII (Utrecht). No. III Nedcrl. Middenstandspartij in alle kieskringen behalve. XII (Middelburg) en XVIII (Maastricht), waar de lijst niet is ingediend. No. IV Bezuinigiugspartij in alle kies- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Aanvullingen van het onvolledns Ha« vas-bericht van gisteren omtrent het ac coord van Genève. Painlevé naar Marokko. De orde op Santos hersteld. BINNENLAND. De nummering van de lijsten veer da Tweede Kamer. LEIDEN. Dr. Ernst de Vries, eerste geneesheer aan „Endegeest", is benoemd tot lector aan de universiteit te Peking. kringen 'behalve XV (Zwolle) en XVII (Assen), waar de lijst niet is ingediend. No. V Horv. Geref. Staatspartij in alle kieskringen. Na VI Rev. Arbeidorscomitó in de kies kringen XIV (Leeuwarden), XV (Zwolle), XVI (Groningen), XVII (Assen), Vrijden kers in kieskring V (Rotterdam). Vrijz. Christ. Partij in kieskring VI ('s-Graven hage). Rentetrekkers in kieskring IX (Amsterdam). Actualisten in kieskring X (Helder). No. VII Comité voor pensioenactie (Hen driks©) in de kieskringen V (Rotterdam), VI ('s-Gravenhage), VII (Leiden) on IX (Amsterdam). No. VIII Christ. Democr.. Federatio in alle kieskringen. No. IX Protest. Volkspartij in alle kies kringen. No. X. Sociale Partij in alle kieskrin gen, brhalvo TA7" (Nijmegen), NVTI (Assen) en XVIII (Maastricht), waar do lijst niet is ingediend. No. XI Communistische Partij in nil© kieskringen, behalve in II (Tilburg) en IV (Nijmegen), waar de lijst niet is inge diend. No. XII S.D.A.P. in alle kieskringen. No. XTII „Sportparlij in de kieskringen VT ('s-GhwenhageV TT (Amsterdam), XTV (Leeuwarden) en XVT (Groningen), P*a- paljepartij in kieskring V (Rotterdam). No. XTV Christelijk Historische Unie in alle kieskringen. No. XV Plattelandèrsbond (Do Boor) in alle kieskringen, behalve I ('s-Herlogen- bosch) TI (Tilburg) en XVTTT (Maas tricht), waar de lijst niet is ingediend. No. XVT Plitlelandersbond (Braat) In alle kieskringen. No. XVTI Democratischo Partij in all© kieskringen. No XVrri Grond par lij in dn kieskrin gen TTI (Arnhem), V (Rotterdam), VTII (Dordrecht), IX (Amsterdam), X {Hel der), XTV (Leeuwarden), XVI (Gronin gen), XVII (Assen). No. XIX Nieuwe Nationale Partij in al le kieskringen behalve I ('s-Hertogen- bosch)TI (Tilburg), Itt (Arnhem), XIT (Middelburg), XV (Zwolle) en XVIII (Maastricht). No. XX "Rond van Aolualisien in alles kieskringen, behalve in TX A <"id m), X. (Helder), XV (Zwolle) en XVII (As sen). Premievrij Staatspensioen (v. d. Werf) in kieskring TX OniM^VimV No. XXI Rev. Arbeiders Comité in do kieskringen VIII (Dordrecht), XIT (Mid delburg) en XVIII (Maastricht). No. XXTT Vrijzinnig-democratische bond in alle kieskringen. No. XXTIT R.-K. Staatspartij in all© kieskringen. No. XXIV R.-K. Volkspartij in allo kieskringen. No. XXV Vrijheidsbond (bijlijsl) in allo kieskringen. No. XXVI Vrijheidsbond (hoofdlijst) in alle kieskringen. No. XXVn Anti-Rev. Partij in alle kies-* kringen. No. XXVIII Vaderlaudsch Verbond in alle kieskringen. No. XXIX Sfaatk. Geref. Partij in nllo kieskringen. K i e s k r i n g Leiden. No. 1. Rev. Arb. Comité (Kitsz). No. 3. Middenstandspartij (Sliihle). No. 4. Bezuinigingspartij (v. d. Mijlo). No. 5. Herv. Geref. Staatspartij (I.ing- beek). No. 7. Pensioenactie (Hendrikso). No. .8. Chr. Dem. Fed. (A. P. Staal- man). Prolestantscho Volkspartij (v. No. 9. d. Laar). No. 10. Sociale Partij (Kolthek). No. 11. Comm. Partij (Do Visser). No. 12. S. D. A. P. (K Ier Laan). No. 14. Chr. Hist. Unie GSrhokking) No. 15. Plattelanders (De Boer). No.' 16. Plattelanders (Braat)) No. 17. Democratische Partii (Repros), No. 19. Nieuwe Natjonnle Partij (Da Leeuw). No. 20. 'Actualisten (Schouten). No. 22. Vriiz. Dem. (Marchant). No. 23. R.-K. Staatspartij (Kooien). No. 21. R.-K. Volkspartij (Ar's). No. 25. Vrijheidsbond (Ter Hall). No. 26. Vrijheidsbond 'Rn^ellmys). v

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1