16e Jaargang. VRIJDAG 17 APRIL 1925 No. 4921 3)e Eeidóohz (Bou/ta/nt De ABONNEMENTSPRIJS bedraagtbij vooruitbetaling foor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. tonze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, .co per post I 2.95 per kwartaaL Befc Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver- jijgbaar tegen betiding van 50 ct. per kwartaal, bij voor- itbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd indagsblad 9 ut. mtOL tri londag: Dit biad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 - POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oawons advertentiën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dufcbele van het tarief berekend. n Kleine advert.ntlën. van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen woeden aaugeboden of gevraagd, huur en ver. huur, koop eu verkoop 10.50. git nummer bestaat uit drie paden. De eenheid in onze partij. In do redo, waarmede iiij Woensdag cle Jaar vergadering der Christelijk- Histori sche Unie te Utrecht opende, sprak prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine ook over |nze partij. Hij deed dit volgenderwijze: In de Rooniscli-Kalholieke staats partij gist het. Eu zij omvat dertig per cent van ons parlement. Dus is dit pro ces, reecis zuiver uitwendig en tactisch en practiscli bezien, gewichtig. Maar liet is dit veel meer om den politicken en socialen en veligicusen inhoud van hetgeen hier vóór ons staat. Vrees van mij geen onbescheiden heid. Ik zal niet bij huurman over den muur zien en gluren in zijn tuin. Ik ,-tcun niet het stoken, noch do verholen blijdschap, die de pers ons hu en dan vertoont. Bescheiden en op een afstand wachten wij, wat ginds geschiedt. Doch wij doen het met zeer groote belang stelling. Want al wat er geschieden gaat, zal van gewicht zijn voor ons kcele politieke leven: de eenheid en de scheiding; de opschuiving naar rechts on die naar links. Er ligt een ernstige vermaning in dit ge tuigenis van den clu'.-historisclien woord voerder merkt ..Het Centrum" terecht op. Het wijst «enerzijds op de kracht onzer Staatspartij en anderzijds- op de kwade kansen, waardoor die kracht zou kunnen worden verspeeld of althans verminderd. Onder de Katholieken aller stauden, aller (denkrichtingen'" moet dit in de ovcrlui- ng staan vastgeheid: de eenheid van onze partij moét bewaard blijven, moét door alle Katholieken worden erkend als no o d z a k e 1 i j k e voorwaarde voor het verkrijgen van den ons rechtmatig toe komenden invloed op politiek terrein. En over de samenstelling van de offi- tieëlè Katholieke candidatenlljsl kan mee- ningsver.sehil zijn liet is natuurlijk ge oorloofd en het kan ook gewenscht zijn en zelfs zeer gewenscht daarover te twisten. Maar is die lijst eenmaal samengesteld; dan stemmen alle Katholieke kiezers daarop., omdat zij Katholieke kiezers zijn! BUITENLAND België. De kabinetscrisis. Voorloopig nog geen oplossing. Vandervelde heeft gistermorgen een tozoek gebracht aan den koning. Hij moest verklaren nog niet te kunnen zeggen, of hij de kabinetsopdracht aonvaardde. De rechtscljD groepen zijn tegen mor genochtend bijeengeroepen. Waarschijnlijk zal Vandervelde niet vóór Maandag een definitief antwoord aan den koning kun- n geven. Duitschland. Centrumcongres te Keulen. Eengroote meerderheid voor M a r x. Op het vierde congres van de Rijnland- Sclie Centrumspartij werd een levendig debat gevoerd over de scheuringslenden- zen in het Centrum in Rijnland en West- falen. Daarbij werd voornamelijk critiek Uitgeoefend op den voorzitter Tan don Rijulandschen Boerenbond, Freiherr von Loe. Ook in deze gedelegeerdenvergadering Verdedigde Freiherr von Loe het stand punt, dat een algemeene volksgemeenschap ten utopie en de sociaal-democratie de doodsvijand van de landbouwers is. De de mocratische partij noemde hij, als zijnde de voorzitter van de oude vrijzinnigheid, Puchristelijk. Toen men bij interruptie er den spreker Opmerkzaam op had gemaakt, dat de Duit- Jche Volkspartij toch veel vijandiger to- lenover de katholieken staat dan de de mocratische partij, antwoordde Von Loe, flat de Duitsche Volkspartij in den jong- Mon tijd verandering heeft doorgemaakt Üs geen andere partij. Deze opmerking gaf in verband met bet mit, dat juist de Duitsche Volkspartij de tandidatuur van Marx met de wapens van Aon „Evangelische Bund" bestrijdt, aan leiding tot groote vroolijkheid. Von Loe fond in de vergadering geenerlei steun Ou verliet voor de stemming over een mo- van vertrouwen in de Rijksdagfractie to do Landdagfractie de zaal. Deze motie tferd met algemeene stemmen aangeno men. Dit Je debatten bleek, dat de katholieke landbouwers in het Rijnland liet Cen- «umsvaandel weliswaar trouw zijn geble- !ei}> maar dat de Duitsch-Nationale «tiolislandesbiind grooten invloed heeft gekregen iu de landbouw-organisaties en dat ook do landbouwbladen onder dezen invloed vijandig tegenover de grondwet staan. De debatten op het congres hebben echter aangetoond, dat deze oppositie te gen de officieelo Centrumspoliliek schaak mat is gezet. In zijn slotrede kwam de afgevaardigde, prof. Lauschcr, voor de Candida tuur van Marx op en verklaarde hij, dat in het be zette gebied niet veel woorden noodigzijn, om ieder duidelijk te maken, wat een over winning van Hindenburg zou beteekenen. „Heil vader Hindenburg". Een beroep vaft rechts op de jeugd. Het „Reichsblock" publiceert een ma nifest aan de jeugd, waarin deze wordt opgeroepen tot een „Reichswandererlag" op 19 April en waarbij wordt verklaard, dat bet offer door den grijzen veldmaar schalk gebracht door aanneming van de candidatuur, in de eerste plaats de Duit sche jongelingschap geldt. Wier toekomst zich moei ontwikkelen in een reiner en zuiverder Duilsch leven dan de laatste tijd met zijn partijtwisten en corruptie ver mocht te bieden. „Voor u in de eerste plaats wil Hindenburg de rust van zijn ouden dag offeren. Daarom moet de laat ste Zondag van do verkiezing staan in het teeken van het ijveren door de Duitsche jeugd voor hun vader Hindenburg". Daar om moet do jeugd den boer op met de leu ze: „Wij willen onzen vader Hindenburg als leider van het volk in liet hoogste ambt: heil vader Hindenburg". Frankrijk. HET FRANSCHE KABINET GEVORMD. Painlevé minister-president. C a i 11 a u x minister van financiën. Painlevé is er in geslaagd een kabinet samen te stellen. Er hebben o.a. zitting iu: Painlevé als minister-president en minister van oorlog, Briand als minister van Imi- tonlandscho zaken; Caillaux als minister van financiën ,on de Monzie als minister van Onderwijs. Loucheur wien de porte feuille van handel was aangeboden, heeft bedankt. Caillaux heeft gistermorgen voor de radicaal-socialistische groep verklaard, dat de toestand van de schatkist ernstig is, maar hij rokende er op, deze te kunnen nor- maliseerén, vooral door zeer streng de kwestie Aan de schatkist gescheiden te houden van het begrootingsvraagstuk. Hij AToeg of hij aroor het werk van de sanee ring der financiën kon rekenen op do me dewerking van de radicaal-socialistische groep. Do groep sprak daarop eenstemmig haar vertrouwen uit. De aanbieding van de portefeuille van Financiën aan Caillaux heeft in parlemen taire kringen en vooral in den Senaat, waar Poincaré uiteeroepen moet hebben: „de keuze van Caillaux is een uitdaging Aan den Senaat!", dusdanige beroevimr ge wekt. dal hedennacht do combinatie Paiu- levé-Caillaux-Briand weer onzeker is ge worden. Ook de socialisten zijn allerminst inge nomen met de keuze van Caillaux. die zich absoluut togen elke kapitaalheffing ver klaard heeft. Hel rapport van Foch. Het rapport van maarschalk Foch inzake de ontwapening van Duitschland is zeer omvangrijk en verdeeld in twee doelen, Avaarvan het eerste een algemeene uiteen zetting bevat Aan de motieven, die plei ten a-oor een ernstig vertoog tot Duitsch land om definitief zijn verplichtingen na te komen. Verder wordt een opsomming ge- geA-en a'an de techniek der ontwapening, zooals de Fransche specialisten die ter bo- scherming van de a-eiligheid noodig ach ten. Verschillende deskundigen zijn daarin aan het woord, onder wie Debeney en De- gontte. De eerste wijst vooral op de toene mende macht aran den Duitsclien a'lieg- dienst en somt do fabrieken in aangrenzen de landen op, die aan losse onderdeden, welke onmiddellijk in elkaar gezet kunnen worden, een verontrustend materiaal ver vaardigen, terwijl tegelijkertijd bestuurders zich overal in Duitschland oefenen. Het is nog niet bekend wanneer de ge- zantenraad dit rapport zal behandelen. Waarschijnlijk wacht men den uitslag der Duitsche verkiezing af. Italië. De Italiaansch-Roemeensche betrekkingen. De schulden kwestie. Italië heeft aan Roemenië doen weten, dat het alle Roemeensche voorstellen in zake de regeling der schulden tusschen beide landen afwijst. Deze beslissing is des te opvallender, daar een Roemeensche commissie, met de regeling dezer aangeleenheid belast, reeds ongeveer een jaar te Rome onderhandelt inzake een oplossing. Men neemt aan, dat dit een volkomen afbreken dezer -onder handelingen beleekent. Dit heeft de reeds ongunstige stemming in Roemenië jegens Italië, veroorzaakt door de weigering van Italië om do rechten van Roemenië op Bessarabië to erkennen, nog doen toene men. Bulgarije. De overval op koning Boris. Op het nippertje ontsnapt. Omtrent den overval op de auto „van ko ning Boris zijn thans bijzonderheden be kend geworden, waaruit blijkt, dat de ko ning zich in een veel grooter geyaar heeft bevonden dan tot dusverro werd aangeno men. Koning Boris heeft slechts aan het toeval te danken, dat hij niet naast den chauffeur, maar achter in den wagen zat, dat hij niet reeds bij de eerste schoten werd gedood, want de naast den chauffeur gezeten lijfjager werd jlirect door het eerste salvo gedood. De verwarring en de angst van den chauffeur vergrootten het gevaar. Bij het inslaan der kogels werd de magneet van den auto vernield. Indien koning Boris niet over den chauffeur heen, dien hij dood waande,' de remmen en het stuurrad in werking had gesteld, zou de Avagen op de steile helling van den weg achteruit zijn gerold en in een zich daar ter plaatse bevindenden afgrond zijn ge stort. Door liet ingrijpen van den koning werd de wagen echter legen gehouden en door oen telefoonpaal ten slotte geheel lot staan gebracht. De auto sloeg om; de aanvallers wierpen hierop drie bommen naar den wagen, waarvan twee ontploften en den auto vernielden. Koning Boris on zijn adjudant hadden zich achter den wagen neergeworpen en bescheten van daaruit alleen de aanval lers. Toen de autobus aankwam, richtten de aanvallers hun vuur op dit voertuig. De koning en zijn adjudant snelden door den kogelregen naar do autobus. Gisteren vonden in de synagoge en de katholieke kerken eveneens dankdiensten plaats. De koning krijgt van alle zijden telegrammen vair gelukwmschen. Niettegenstaande sterke militaire en po li tie-afdeelijigon zijn uitgezonden, is het tot dusver niet gelukt, do aanvallers ge vangen te nemen Naar Via Berlijn uit Sofia wordt ge meld, is het den uitgezonden troepen ge lukt de bende te omsingelen, welke den overval op koning Boris uitvoerde. Het is onwaarschijnlijk, dat zij alsnog kan ont snappen. Aanslag in de Kathedraal te Sofia. Talrijke do oden en gewonden. In de kathedraal te Sofia heeft een liel- scho machine eon explosie veroorzaakt, op liet oogenblik, dat de begrafenis plaats had van den regeerings-afgevaardigde Kosta Georgiëf, die eergisteren werd ver moord. Er zijn talrijke dooden en gewon den. Alle aanAvezige ministers. hieven onge deerd. Do orde in de stad is niet verstoord. Roemenië. Talrijke communisten in Bessarabië gearresteerd. De Roemeensche militaire politie heeft te Chotin iu Bessarabië een geheime com munistische organisatie ontdekt, die in verbinding bleek te staan met andere communistische groepen in die provincie Vele personen Averdeu gearresteerd. Rusland. De opvolger van Patriarch Tykhon Een e i s c h der „levende Kerk" Volgens de Russische kerkelijke wet, verneemt de „Times" uit Riga, moeten er veertig dagen na den dood Aan een pa triarch vcrloopen. voordat zijn opAolger kan gekozen worden. Deze moet in een pleniunzitting een meerderheid van drie vierden der stemmen behalen. Volgens de „Tiraes'-inlichtmgen zijn om trent de opvolging, de meen iu gen verdeeld Eenerzijds zon men Tykhon Avillen vervan gen door een anderen patriach, anderzijds door de „levende Kerk'-synode. De bolsjewisten zijn van oordeel, dat de orthodoxe geestelijkheid zich tegen de verkiezing a'an een nieuwen patriarch zal verzetten, wijl geen hunner waardig is het ambt te bokleeden. Men begrijpt overigens niet de brutaliteit dezer atheïsten om zulk een oordeel te vellen. De „levende kerk", die tamelijk wel haar ondergang tegemoet gaat, ziel in de ver kiezing een gelegenheid om zich Avat leven in te blazen, De „Times" meldt tenminste, dat de sy node der „levende kerk" een door metro poliet Benjamin onderteekende proclama tie heeft uitgevaardigd, waarin gezegd Avordt, dat de bewering tegen Tykhon (sic) in 1923 niet tegen hem persoonlijk maar tegen zijn politiek gericht was, Avelke de kerk beleedigde. Nu de patriarch gestor ven is, moesten Tykon's (millioenen) vol gelingen zich maar bij de „levende kerk" (met haar honderdtallen) aansluiten. Ter verwezenlijking van déze vrij onbeschei den idee noodigt de synode de „levende kerk" de andere groep uit tot liet houden Aan een Russische kerk-conferontie. Egypte. Het grensconflict met Italië. Do oorsprong van hot goschil. De Britsche draadlooze dienst, die meldt dat hot Egypitischo kabinet een communi qué heeft gepubliceerd, waarin wordt ge zegd, dat in de besprekingen met het Ita- liaausche gezantschap is vastgesteld dat Italië niet voornemens is druk op Egypte uit to oefenen, brengt het ontstaan van het conflict tusschen Egypte en Italië over de oase Aan Jarabub in herinnering. De Avestelijke grens van Egypte is nooit afgebakend sedert Egypte en Tripo lis twee Turkscho provincies waren. Toen Engeland destijds Egypte bezette, verzotte liet zich tegen de Turkscho eischon, die de grens tot zeer dicht bij de Nijl-delta zouden hebben gebracht. En na Italië's verovering van Tripolis bleef Engeland a-oor de rechten van Egypte opkomen. In 1920 meende de Britsche regeering dat de tijd Avas gekomen om de grens af te bake nen, en Lord Milner en Scialoja wisselden na onderhandeling niet-formeele nota's, waarin in beginsel een grenslijn werd vast gesteld, die de oase van Jarabub aan Ita lië zou laten en bet Egyptisch grondge bied tot tien mijl bewesten Solium, aan de kust, zou vergrooten. Do regeling was niet bekrachtigd ten gevolge van eenige bijzon derheden aangaande bepaalde weilanden en bronnen,' toon Engeland in 1922 Egyp te onafhankelijk maakte. Engeland ver klaarde dat het aan Italië en Egypte stond om tot een a'ergelijk te komen volgens de richtsnoeren van do tusschen Milner en Scialoja gesloten overeenkomst, welke het als een billijke regeling beschouwde en nog beschouwt. Er wordt op gcAvezen dat er geen sprake is van oen afstand doen van grondgebied door Egypte, daar liet nooit Jarabub heeft bezet, maar er alleen aanspraak op heeft gemaakt. BINNENLAND Koninklijke Besluiten Onderscheidingen. Bij Kon. besluit van 2 April is benoemd lot officier in de Orde van Oranje-Nassau C. Wijker, president, tevens rector-mag- nificus a'an het seminarium der Roomsch- Katholieke kerk van de oude bisschoppe lijke clerezy, te Amersfoort. Het Politiek Advies. D e candidatuur-Bo n i n Dordrecht. Uit Dordrecht wordt aan de „Morgen" gescbreA'en, dat liet voor de Miohaëlisti- sche club een tegenvaller is, dat de heer Bon niet op het stembiljet voor den kies kring Dordrecht voorkomt, „daar globaal wel op een 1000 stemmen in Delft, Dor drecht en Schiedam voor de Michaëlisten mag gerekend worden." Een „tegenvaller" kan het niet voorko men van den heer Don op het stembiljet voor Dordrecht moeilijk worden genoemd zegt het „Hsgz." daar men, indien men den lieer Bon in aanmerking had wil- len doen komen, hem slechts in dien kies kring als candidaat had a'oor te dragen gehad. De li ecr Michlelsen. Naar de N. Haarl. Crt. meldt heeft de heer Micliielsen, die op de alphabetische lijst voorkomt verzocht geen stem op hem uit te brengen, daar hij niet meer voor een candidatuur in aanmerking wenscht te komen. Het Posttarief voor het Int. verkeer. Verlaging in overweging. Naar wordt gemeld, wordt ook overwo gen om de internationale tarieven voor poststukken, zoowel voor brieven, brief kaarten en drukwerken naar het buiten land te a'erlagen. Het zou de bedoeling zijn om te komen tot een tarief Aan 15 cent voor een brief en 10 cent voor een briefkaart. Thans bedragen deze tarieven resp. 20 en 12^ cent. Mocht dit voornemen tot verlaging worden verwezenlijkt, dan zou deze wijziging toch niet vóór 1 Octo ber a.s. Avordcn ingevoerd. Het college van B. en W. te Amsterdam. Gistermiddag onmiddellijk na do raads vergadering, waarin de drie wethouders- vacatures, die nog hestonden. vervuld zijn. heeft het college van B. en W. vergaderd ter verdeeling van de werkzaamheden. Feitelijk komt hierin geen verandering; de nieuwe wethouder» de heer von Frijtag Dra hbo (R.-K.) krijgt de afdeeüng van den lieer Wierdrie, dus ambtenaren- en arbeiderszaken. Be verdere verdeeling blijft zooals ze Avas, dus: wethouder Wi- baut: financiën .bedrijven en kunstzaken; wethouder Ter Haar; publieke am i ken en HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND Een nieuw Fransch kabinet gevormd door Painlevé. Aanslag in de kathedraal van Sofia. De opvolging van den Russischen pa triarch Tykhon. De stormreis van de R. 33 over de bol lenstreek, Het luchtschip was circa 9 uur gisteravond boven Leiden. BINNENLAND. Vergadering van den R.-K. Dioc. Vrou wenbond in het Bisdom Haarlem. De stormreis van den „R. 33" (3de blad) Stormberichten (Gemengde Berichten, 2de blad). Onze Geïllustreerde Paoina Onze photo-pagina I.w.. t m.; prijs- rebus, photo van Harriot, Painlevé. Mar coni, mr. Th. B. Pleyte Het „onlratten" van schepen. handelsinrichtingen; wethouder Vos: open bare gezondheid, ziekenhuiswezen eu maatschappelijke steun; wethouder Polak, onderwijs; wethouder De Miranda: volks huisvesting en levensmiddelen voorziening Het conflict bij de Karei l-fabrieken opgeheven. De staking hij de Karei I Sigarenfa brieken te Eindhoven is gisterenavond op geheven. De werkstakingen in Drente en Friesland. Het comité van actio in Friesland advi seert do arbeiders bij do werkvev ré - iin- gen de staking op te heffen. De oud-Katholieke Kerk. Gisltren is te Amersfoort gevierd li'et 2e eeuwfeest van het Seminarie der oud- Katholieke Kerk de jammerlijk afge dwaalde en verdoolde en nu uitstervend* kudde. Uit de feestrede a'an prof. G. Wijker ver nemen we, dat er in de t av o o e e u w o h 188 seminaristen priester zijn gewijd, dui nog geen 2 per jaar. Tiet getal seminaris ten is in de laatste jaren gedaald tot Reuzel-export naar Duitschland. Tendentieuso borichtgeving. Do Kameroverzich (schrijver van ..De Tijd" schrijft Tn „Der Miitlag", een te Dusseldorp ver schijnend blad, werd in het nummer van 2 April 1.1. een telegram uit Rotterdam op genomen, dat met koeien van loiters in het genoemde blad Averd gedrukt. Daarin stond to lezen: „Het is eindelijk tijd, het Duisrhe publiek opmerkzaam te maken op oen schandaal, dat ten hemel slinkt en op onbe grijpelijke wijze tot dusver werd stil ge houden Op transportschepen uil Amerika komen in Rotterdam regelmatig g-notc voorraden reuzel aan. die mot pelrob'iim doordrenkt zijn. omdat dit vet, volgens den wil van de Amerikaanse!) e autoriteiten niet meer voor menscholijke consumptie zal avordon gebruikt. Deze reuzel :s name lijk afkomstig van zwijnen, die tijdens lie.l transport naar do slachlhu'zen gesto ven zijn. Het vet a-an dieren, die aan pest of cholera zijn gestorven, mag daartoe niet worden gebruikt. Zooals reeds word gozcri, moet dit a-et op bevel van de Amerikaan sche autoriteiten niel petroleum worden overgoten, om op deze wijze kenbaar te maken, dat het niet geschikt is voor men scholijke voeding. Dit vet nu wordt door Hollandsohe importeurs bij groote voorra den tegelijk opgekocht en naar Holland ge bracht. Hier begint nu hel schandaal. Dif a'oor do menscholijke voeding onbrn'kbnro vet wordt in Rotterdam langs chemi-ouon Aveg gereinigd en wordt dan naar Dirts,h- land uitgevoerd, waar het a's goed koon® reuzel in alle winke's is te krijgen T»i kno pende Dirtsche firma's zijn geen .skni- pellose Lebensmittelschicber", integendeel, het ziin bekende, goed hekend slaande oude firma's. Ook a'an regeer» ngs- en gemeente wege in Duitschland is deze reuzel gekocht en in den hapdel gebracht. De afslamnnng a'an het vet is den meesten Duitsclien im porteuren bekend en zij zouden ook graag zien, dat dit afschuwelijke product uit den handel verdween. Maar zooa's de toestand thans is, gelooft ook de fafsoenbjkc koop man dit product te moeien verknopen Zij denken: als ik het niet verkoop, dan doen het mijn concurrenten Na lang beraad hebben wij bes'ofon den sluiter te ho'f.-n, opdat dit ten hemel slinkende schandaal zal ophouden." De redactie van het genoemde Du*«sl- dorfsehe blad toekende bij dit telegram aan: „De onthulling van onzen Rotierdam- .schen correspondent, wens betrouwbaar heid aan geen twijfel onderhevig is. zal go-i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1