Sfe Eaidóohz (Bou/ta/n£
16e Jaargang.
3 APRIL 1925
No. 4910
Do ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 10 cent per week 12.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.05 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betiding van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 A.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen - 1
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT, ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 v. POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Gowone advertentl5n 30 cent per reget
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hot
n dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertontiën, van ten hoogste 80 woordeq, waarin
betrekkingen werden aangeboden of gevraagd, huur en vepJ
huur, koop en verkoop 10.50.
Dit nsummer bestaat uit drie
bladen.
V Vergaderingen.
Over gebrek aan vergaderingen valt
niet te klagen.
Over belangstelling voor vergaderingen
rel.
En dat laatste is niet een verschijnsel,
zich speciaal in een of andere gemeente
verloonend. 't Is b.v. niet iets speciaal
J.eidsch. In Amsterdam en in Voorhout
b.v. is bet precies zoo.
Gisteravond in Leiden is dat gebrek aan
belangstelling Aveer eens duidelijk geble
ken, toen een vergadering van den Bond
t groote gezinnen, Avaarop niemand
minder dan de Katholieke Delftsche
hpogleeraar prof. dr. A. Steger zou spre
ken, niet kon doorgaan, omdat er te wei
nig menschen Avaren. 't Is aarat men noemt
een. schrale troost a*oor genoemde vereeni-
ging, dat aan ander organisaties hetzelfde
overkomt, wat haar gisteravond getroffen
heeft, al neemt men dan niet altijd het
kloeko besluit de a'ergadering maar niet
te laten doorgaan.
Waaraan is dat gebrek aan belangstel
ling toe te schrijven?
Aan de algemeene mentaliteit onder de
menschen, die na den oorlog een veel b§-
feren toestand hadden verwacht, dan er
feitelijk is gekomen, en nu door een zekere
ntmoedigïng, een zekere lusteloosheid zijn
ovangen? Ja wij gelooA'en, dat dit een
or oorzaken is. En die mentaliteit moge
men nu al zoo krachtig mogelijk bestrij
den, men móet ze ook bestrijden ze zal
"moeten „uitzieken"!
Daar zijn echter ook andere oorzaken
ian lo wijzen. Wij willen er een tweetal
noemen.
Vooreerst: de vergaderingen, die wij
houden, duren vaak te lang, wat vele
menschen afschrikt en terughoudt.
Wat Avij Dinsdag schreven over lange
artikelen in de pers, hetzelfde zouden we
met eenige wijziging kunnen zoggen van
lange vergaderingen!
En waarom moeten de vergaderingen
7.00 lang duren? Kort en zakelijk, moet
het devies zijn terwijl het araak schijnt,
alsof men zich ten doel heeft gesteld:
langdradig en nietszeggend te zijn!
En vervolgens: Het op de vergaderingen"
te behandelen moet den leiders, moet het
bestuur scher p-o m 1 ij n d a'oor den
geest staan en ook zóó, indien eenigszins
mogelijk, te voren Avorden hekend ge
maakt. Dan Avordt er ook inderdaad
iels behandeld, dan worden er resultaten
boreik't en dan wordt ook te voren be
langstelling geAvekt en Avorden de men
schen naar de vergadering getrokken.
Vooral op dat laatste willen wij eens wij
zen en het den besturen van onze organi
saties in overweging geven.
BUITENLAND
Volkenbond.
De toekomst van den Bond.
Optimisme van Chamberlain.
De Britsche minister Austen Chamber-
laiu heeft een rede gehoilden over den
.Volkenbond. Avaarin hij herinnerde aan het
vele goede, dat de Bond in vele opzichten
heeft weien te bereiken. Hdj verklaarde
groot vortrouAven te hebben in do toekomst
van den Bond, dn de toeneming van zdjn
toacht en gezag, mits hij in de komende
(lagen niet te ernstig op de proef zou wor
den gesteld.
Chamberlain voegde hieraan toe: „Laten
wij atlen ons best doen het a'ertrouwen te
versterken der andere naties, die op het
oogenblik nog buiten den Volkenbond
staan, en laten wij er voor zorgen, dat zij,
vertrouwend dn de actie en het inzicht van
den Bond, tijdig lid er van worden.
België.
De a.s. verkiezingen.
ÏK Het kabinet aal z'n ontslag
•I indienen.
A&. Zondag hebben in België de verkie
zingen plaats voor een nieuw parlement.
Bij een bespreking tusschen de minis
ters Thcunis, Masson, Poullet en Hymans
werd besloten, dat het kal)inet Zondagmor
gen zijn ontslag zou indienen.
Duitschland.
De Presidentsverkiezing.
Aschoff bedankt als Pruisisch
Premier.
I oorzoover er in dezen tijd van verras-
siagen iets met zekerheid gezegd kan wor-
I den, mag men aannemen, dat Marx tot een-
I peidscandidaat van het Weimarsche blok
I Soproclameerd zal worden.
I Het partijbestuur a-an het centrum heeft
I pieren vergaderd en zijn goedkeuring ge-
1 "echt aan het Dinsdag door het fractiobe-
Politieke crisis in Frankrijk.
Moreele nederlaag in den Senaat.
Clementel afgetreden.
De oppositie verlaat de Kamer.
De financieele debatten in den Senaat.
Do dag van gisteren is op politiek ge
bied buitengewoon stormachtig geweest in
Parijs.
Het ministerie was gistermorgen met
zijn plannen, om uit den financieelen toe
stand te geraken, gereed gekomen en vroeg
van de hiljettenplank zes milliard.
In alle andere omstandigheden zou men
zich gisteravond temidden der crisis heb
ben bevonden. De strijd is echter veel om
vangrijker. Achter het ministerie .staat do
kamermeerderheid en het zal niet haten
het gehate ministerie neer te slaan, zon
der zich tevens van de kamermeerderheid
te ontdoen. Zulks is echter niet mogelijk
zonder verkiezingen, die op hun beurt
eerst kunnen platas hebben na kameront
binding.
De kreet kamerontbinding weerklonk
gis!eren overal.
De Senaat was gisteren in een uiterst
koortsachtige stemming. De begrooting,
die in behandeling was, werd geheel ver
geten en men discussieerde vooral met do
mogelijkheid van een ministercrisis voor
oogen.
Clementel heeft gisteren gesproken
gezegd, hoe ernstig de toestand was, Avaar-'
door zes milliard onmiddellijk noodig
zijn. Hcrriot verklaarde opnieuw niet tot
inflatie te willen OA-ergaan en daarom
noemde lr'j do zes milliard inflatiebiljet-
len rcmplaganthiljetten.
De Senaat nam deze verklaring van den
premier niet au serieus.
Clementel beproefde olie op de golven
te werpen door te erkennen, dat ten vo-
rigen jare de veldslag van den franc door
Poincaré meesterlijk gCAvonnen Avas, maar
hij verklaarde öok,~TïatrfIwms gebleken fs,
dat het publiek volkomen ontmoedigd is
om nog langer in te schrijven op de staats
fondsen. De minister kondigde aan, dat hij
onmiddellijk na het Paaschreces de be
grooting voor het volgende jaar zal indie
nen voor wat de uitgaven betreft. -
Deze mededeling, die hij bedoelde als
een pacificatie, verwekte in den senaat
juist een grooten storm.
Millies Lacroix, voorzitter van do com
missie van financiën, kwam onmiddellijk
protesteeren en zeggen, dat het een slechte
politiek Avas voort te gaan met wel de uit
gaven te voteeren, doch niet eerst te zien
over Avelko inkomsten men kan beschik
ken. Drie kwart van den senaat toonde
zich zeer vijandig tegenover den minister
van fjnanciën en den miflister-presidont
en bracht Lacroix een zeer ostentatieve
ovatie.
De senaat deed zonder mogelijk misA*er-
stand voelen, dat hij het ministerie' Avil
weg hebben. Herriot. kAvam nog opnieuw
verklaren, dat hij geen Inflatie wilde,
maar men liet hem praten.
Clementel dient zijn ontslag in.
Ka de zitting van den Senaat diende
de minister van financiën, Clementel, zijn
ontslag in. Het kabinet kwam hodennacht
hijeen en aanvaarde deze ontslagaanvrage.
In de plaats van Clementel werd senator
de Monzie tot minister aran financiën aan
gesteld.
Dc oppositie in de Kamer.
De toestand in de "Kamer is intusschen
nog tragisoher geweest dan in den Senaat-
Den dag te voren (Woensdag) Avas een
poging tot ongeldigverklaring van do ver
kiezing van Piothscliikl doo& het kartel
gewild om zich van den zetel meester te
maken is afgestuit op den Avensch van
de kamer ora een commissie van onder
zoek te Avillen benoemen. De stemming
blijkt geweest te zijn 180 tegen 178 stem
men. Nu is bet de gewoonte in de Fran-
sche kamer oni een stemmingsuitslag,
door den voorzitter medegedeeld, als de
juiste en onaantastbare te beschouwen,
doch het kartel had gisteren al zijn man
nen doen opkomen om to trachten do uit
spraak van den vorigon dag teniet te doen.
Een tweetal kartellisten beweerde, dat zij
anders gevoteerd waren dan zij hadden
gestemd en drongen op herziening dór
stemming aan.
Zpo'n drukte zou men voor een verkic-
zingskAvcstie niet maken, als er niet een
heel andere zaak achter zat. net feit is
n.l., dat Louchcur met zij dertig leden van
do z.g. radicale linkerzijde, (de groep, die
zich tusschen do radicalen en de oppositie
bevindt), van dc kartelregooring hoeft
losgescheurd. Daardoor staat het kartel op
springen.
Blum, de socialistenleider, wil nu de za
ken op de spits drijven en do schepen
tel met geweld te redden.
De voorzitetr van de kamer, Painlevé,
beproefde de manoeuvre van het kartel in
de hand te Averken en beval een nieuwe
stemming aan, doch de oppositie protes
teerde met alle kracht en wees er op, dat
zulks tegen allo gebruiken ingaat en dat
de uitslag regelmatig verkregen was.
Na een a'erschrikkelijk verward en zeer
heftig debat dreef Painlevé een voorstel
van Léon Blum door, om oen onderzoek
in te stellen naar de geldigheid der stem-
ranig van den vorigen dag. Dat werd na
tuurlijk door de kamermeerderheid door
gedreven, waarop do geheele oppositie op
rees en begon te roepen om kamerontbin
ding en tegen de socialisten riep: 200.000
francs! Die 200.000 francs Is n.l. het be
drag, dat de socialisten Rothschild heb
ben trachten af te troggelen om dan zijn
a-erkiezing te bevorderen.
De verwarring werd nog grooter. toen
de oppositie als één man opstond en de
vergaderzaal verliet. Op het oogenblik is
het nog niet bekend, wat de oppositie be
sloten heeft, doch er is een groote stroo
ming, die niet meer in de kamer wil te-
rugkee.ven, teneinde de ontbinding to pro-
voceereu.
stuur wel aval voorbarig genomen bes1 uit
Marx opnieuw candidaat te Stellen. Ook
de socialisten Lebben vergaderd en zijn tot
hetzelfde besluit gekomen.
Er doen zich ochteT zekere moelijkhe-
den met de democraten aroor. Dezen voelen
zich gepikeerd, dat. men hun medelid
Aschoff. als stroop op behandelt en hem het
eene oogenblik Pruisisch premier maakt,
om het volgende oogenblik over zijn hoofd
heen do pas aan hem aangeboden positie
weer aan een ander te offreeren.
De democraten zijn gisteren zonder een
decisie te nemen uit elkaar gegaan, maar
algemeen wordt verwacht, dat zij vandaag
hun bezAvaren overwonnen zullen hebben
en zich eveneens achter Marx gaan stel
len.
Dit is hun gemakkelijk gemaakt, omdat
Aschoff verklaard heeft het hem aangebo
den premierschap niet te willen aanvaar
den. Braun is dus weder favoriet en zal,
wanneer alle teekenen niet bedriegen, he
den tot premier van Pruisen gekozen wor
den.
Ook het Jarresbiok heeft vergaderd,
maar as niet arerder gekomen dan een com
muniqué, waarin gezegd wordt dat er geen
besluiten genomen werden en dat al het
overige behandelde strikt geheim moet blij
ven. Do volgende schrede hangt van Jar-
res' aankomst in Berlijn af.
Do Beierse he bladen spreken eich intus
schen zoOAvat eenparig tegen de candida-
tuur van Jarres uit, zoodat hij niet op de
stemmen van de Boierscho volkspartij be
hoeft te rekenen. Ook Marx heeft hij deze
groep weinig of geen kans.
Pöhner begenadigd.
Het oorspronkelijk Völkischo doch
thans Duitsch-Nationalo lid van den Land
dag, Pöhner, die bij het Hitler-proces tot
vijf jaar vestingstraf weTd veroordeeld,
doch wiens straf wegens ziekte eerst drie
maanden geledon is ingegaan, is door de
regeering begenadigd^ waarmede de laatste
der veroordeelden thans vrij is.
Frankrijk.
Dc studentenstakirig te Parijs.
Nagenoeg algemeen.
De door de algemeene studentenvereeni-
ging geproclameerde staking blijkt een suc
ces te zijn. In de moeste inrichtingen van
hooger onderwijs bedraagt het aantal sta
kende studenten 8090 pet. Het bleef gis
teren den heelen dag rustig in het Quatieir
Latin. Overal zag men groepjes studenten,
die van het mooie weer genoten, terwijl de
politie een oogje in het zeil hield. In den
namiddag werd door 8—4000 studenten
van alle faculteiten een groeten, optocht ge
houden om tegen de door de regeoring tot
dusver genomen hesluiten te prolesteeren.
De studenten der universiteiten van Poi
tiers, Marseille, Toulouse, MontpelBer en
Bordeaux hebben zich met hun Parijsche
collega's solidair verklaard en zullen pro
testmanifestaties organiseeren.
De „Intransigeant" maakt melding van
een gerucht, oi's zou Francois Albert het
voornemen koestoren o2s minister af te
treden.
Relletjes te Straatsburg.
Een groep studenten van de juridische
faculteit te Straatsburg heeft gistoren ver
hinderd, dat do cursus in burgerlijk recht
werd gehouden. Er hadden manifestaties
plaats, terwijl een- algemeene staking tot
Zaterdag werd afgekondigd.
De vereeniging van studenten in de rech
ten, die niet geraadpleegd is, heeft gepro
testeerd tegen do handelwijze van kamera
den, die politiek: ideeën verdedigen.
Engeland.
De doodstraf in het Engeische leger.
Een voorstel tot afschaffing
verworpen.
Het Lagerhuis heeft met 320 tegen 136
stemmen 'n voorstel van de Labour-party
Aerworpen, waarbij de doodstraf in het
Engeische miüfairo strafwetboek afge
schaft werd.
Het Aroorstel der Lahorn--party werd
hiermede gemotiveerd, dat gedurende den
oorlog meer dan 80 minderjarigen in het
Engeische leger Avegens beweerde lafheid
tegenover den vijand zijn gefusilleerd, ter-
Wijl men in.de meeste gevallen blijkbaar
met zenuwzieken, (zwakzinnigen en abnor
male menschen to doen had.
De Engeische Zomertijd.
Do Britsche minister aran binuenhndsoho
zaken, Baldwin, heeft formeel medege
deeld, dat do periode van den zomortijd in
Engeland zal aanvangen om 2 uur M.
Greenwich-tijd in den morgen van Zondag
19 April.
Turkije.
De opstand in Kcerdistan.
Do Turksche troepen hebben Palu,
Arghana en Hami bezet. Aan den anderen
kant is het den Koerdischen opstandelin
gen r lukt tot Silwan op le rukken.
Palestina.
Het Zionistische sireven.
Do Britsche medoAverking.
In verhand met de feesten te Jeruzalem
schrijft de „Daily Mail": Terwijl lord Bal
four en zijn zionistische vrienden feest
vieren to mijden van do gekrenkte natie, is
het. 't geschikte oogenblik, om het plan be
kend te maken, volgens hetwelk de zionis
ten, onder dekking van de Britscho vlag,
het heAvind en hef zeggenschap over di
boeiem aran Palestina hopen te verjcrijgei
Het plan is. de immigranten, die allen
natuurlijk tegen den wil der bewoners en
der Averkelijkc godsdienstige orthodoxe jo
den te Jeruzalem het land zijn binnenge
komen, in een aautal gemeenten te vereeni-
gen.
Elk dier gemeenten zal zoo spoedig mo
gelijk met toestemming a'an de medeplich
tige Palestijnscho redering tot een zich-
zelf-hesturende ioodsehe gemeente worden
verklaard. Zij zal dan de macht hebben,
belasting te heffen, politic op do been te
houden, rechtzittingen le doen plaats heb
ben, kortom alle bestuursfuncties uit to
oefenen.
Verder zal zij gemachtigd zijn, haar op
pervlakte uit to breiden over gebied, dat
geacht zal worden economisch afhankelijk
van haar te zijn.
De volgende slap, Avelke misschien reeds
gedaan is, bestaat daarin, dat deze gemeen
ten zullen worden samengevoegd tot den
bond van gemeenten van het land van
Israël.
Deze gemeenten zullen dus alle deel uit
maken van een groote, zichzelf besturen
de eenheid, verspreid over het geheelo H.
Land en waarover d© bevolking des lands
niets zal hebben in to brengen. Een soort
parlement is in voorbereiding in den \-orm
a an een al gem een en raad, Avaarnaar do
verschillende z.g. gemeenten gedelegeerden
zullen zenden.
Dit federatieve plan is afkomstig van
een zekeren Rosenblatt, die hel eenige lid
is van de financieele commissie der zionis
tische wereldorganisatie. Al dit bedrog
wordt gepleegd ten koste van de Britsche
belastingbetalers, van wier geld reeds mil-
lioenen zijn voorgeschoten aan de Pa-
lestijnsöhe regeoring tegen een niet gedekte
en niet op de markt gebrachte leening en
verder wordt dit bedrog mogelijk gemaakt
door do aanwezigheid van Britsche bajo
netten.
BINNENLAND
TWEEDE KAMER
Overzicht.
De behandeling van do wijziging der
pensioemvet (gisteren spraken wij abusie
velijk in ons overzicht over het wetsont-
Averp tot bevorderiug van een richtige hef
fing der "Directe Belastingen) loopt ten
einde. Er wordt vandaag gestemd.
De Tweede Kamer hoeft zich verder den
geheelen middag bezig gehouden met een
vrijwel overbodige interpellatie van den
heer Van Ra veste ij n (G.P.) over do
loonsverlaging in do mijnindustrie.
De loonsverlaging lag volgens hem na
tuurlijk aan de imperialistische on ka
pitalistische regeeriugspolitiek. Daar moot
nu maar eens een eind aan komen en aan
het slot Aan zijn interpellatie diendo hij
een motio in, Avaarin do Regeering Averd
uitgenoodigd om die loonsverlaging onge
daan te maken.
Do heer Her m an s (R.-K.) deed den
communistische»! iuterpellant terdege ge-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS*
BUITENLAND.
De Fransche regecring heefi In den Se-
naai een moreelen nederlaag geleden. Dé
minister van financiën, Clementel, is afge*
treden. In de Kamer heeft de geheele op*,
positie de zaal verlaten.
De Dinsdag gekozen Pruisische premiei*
Aschoff heeft verklaard zijn verkiezing
niet te aanvaarden.
De algemeen studentenstaking in Frank*'
rijk heeft succes.
I
De Engeische zomertijd gaat 19 April in
BINNENLAND.
Tweede Kamer F.en interpellatie over
de loonen der arbeiders in de Limburgsche
mijnen (Kameroverzicht).
Eerste Kamer De Eerste Kamer heeft
het wetsontwerp tot afschaffing van den
Zomertijd verworpen met 31 tegen 17
stemmen, zoodat de Zomertijd behouden
blijft. Waarschijnlijk pas invoering op 5
Juni (Kameroverzicht).
Er is door do Sóciaal-Demccratische
Tweede-Kamerfractie een initiatief voorstel
ingediend inzake den zomertijd.
Het voorioopig verslag van de Twecdd
Kamer over het wetsontwerp tot wijziging
van de Dienstplichtwet.
Antwoord op vragen van het Tweede
Kamerlid Michieisen betreffende de bo«<
scherming van den Britschen tuinbouw en
het Britscho blcembollcnbedrijf (3de blad)
Een vergadering van dsn groep Veiling*
vereenigingen uit den Nederl. Tuinbouw-
raad. (Land- en Tuinbouw).
Pajjiiia
Onze photopagina bevat o.m.: Prijsrebus
Do niouwe Commissaris der Koningin
in Gelderland, mr. S. Baron van Heem*
stra Do sluiswerken to IJmuiden
Hondententoonstelling to 's-Qravenhage.
voelen, dat hij niet bijzonder van do toe-*
standen in do mijnindustrie op de hoogU
was en zich daarom heter niet met deze
zaken bemoeide. De verwijten, wolko hij
tot de Regeering richtte waren onbillijk.
Do Regeering heeft juist a'erschillendo
maatregelen genomen, Avaardoor do loons*-
verlaging van 10 pet. tot 5 pet. kon wor
den teruggebracht en dank zij het overleg
van de Christelijke organisaties is voor do
eerste zes maanden een verdere loonsver
laging afgesneden.
Ook Minister v, Swaay gaf den
hoer Van. Ravestoijn to verstaan, dat hij
de zaken niet juist voorstelde. Do toestan
den in het mijnbedrijf zijn helaas tenge
volge van de buitenlandsctye concurrentie
alles behalve gunstig, maar dat do maat
regelen, welke de Regecring genomen
heeft, niet aan de arbeiders maar aan de
directies zouden ten goede zijn gekomen,
is ten eenenmalo onwaar.
Do heer Van Ravesteijn wist niet
veel in te brongen na do bestrijding door
den minister en den hoor Hermans. Hij
zeido zich er over to verheugen, dat bei
den hadden erkend, dat or een nood
toestand heerscht in do mijnindustrie.
Maar dat wisten we al Avel vóór de inter
pellatie.
Heden zou over do motie-Ravesleija
worden gestemd.
EERSTE KAMER.
ZOMERTIJD BEHOUDEN.
Vergadering va ia gisteren.
Do Eerste Kamer heeft tegen den wenach
der regeering en tegen den wil der Tweede
Kamer in don zomertijd gehandhaafd.
Zij heeft het gedaan in een voltallige
a'ergadering, met groote meerderheid (31t
17) en daar mag avcI eens op worden
ge we zen l zonder dat er van partijstcm.*
ming iels te bespeuren viel.
Afwezig Avaren alleen .de heeren Van den
Bergh en jhr. de Muralt, resp. voor- en,
togen stander van liet behoud van den
Zomertijd. Zij zijn in onderling overleg
beiden weggebleA-en. De heer v. d. Bergh
had namelijk anders voor deze eene verga*
derlng uit het buitenland moeten komen.
Vóór' het wetsontwerp stemden do heeren
Van Lanschot (R.-K.), Wcsterdijk (V.D.),
Slolemaker <le Bruine (G.-H.), De Wit
(R.-K.), Groles (A.-IL), Do Zeeuw (S.D.A,
P.), Haffmans (R.-K.), De Veer (A.-R.),
Do Jong (R.-K.), Do Waa'-Malefijt (A.-
R.); Arntz (R.-K.), v. d. Hoeven (G.-H.),
Anema (A.-R.), Fransen (A.-R.) en
Smeenge (VB-)-
Tegen het wetsontwerp stemden de ka*
tholieken v. d. Maessen de Sombreff,
Janssen, Haazevoet, v. d. Lande, Verhei jen
W. Franssen. Van Voorst tot Voorst, Dob*
helman, Hecrkens Thijs.- n cn Wit tort van
