DONDERDAG 19 MAART 1925 .ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal, onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. ioo per post I 2.95 per kwartaaL Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver baar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor ging. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïlliistreerd jndagsblad 9 zt. 16e Jaargang. No. 4897 e Gou/tomt Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen J. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertenflSn 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele ran het tarief berekend. n Kleine^ advertentIën. van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen werden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. it nummer bestaat uit twee f Zij, die zich met I April a.8. De Leidsche Courant" wenschen abonneeren, ontvangen tot dien lam de courant gratis, Over de coalitie. Ui lieer Van "Wijnbergen heeft in een jülièke rede to Nijkerk gehouden, (zie as 2e blad), geloofd de samenwerking t je twee andere rechtsche partijen, Kciaal met de Anti-Rev. Partij, jjij de Anti-Rev. partij, zoo zeidc spr., een anti-papisme te vinden. Is goed, dat zulks eens wordt gezegd, b kaD iedereen, die met open oogen ïndom zich kijkt, dat constateeren. Zéker, ook in Anti-Rev. kringen zijn 1Ü.pap:sten. Maar a]s geheel genomen 'de Anti-Rev. partij niot anti-papte- gc'a en de anti-papisten onder hen zijn toawh, vèèl minder talrijk dan in de B1. Hist. Partij. Wij kunnen onder het Anti-Rev. volk teveel positieve geloofsovertuiging, iivec'l levend Godsgeloof opmerken! Ea ongetwijfeld bereikt de invloed van !e Anti-Rev. leiders heel veel, om do mlkcrstening der maatschapp:j to weren 'net geloof in God en Christus te be- jen. O neen 't behoeft niet gezegd wij en in dat geloof niet d;e volheid der aarheid, wolko wij, Katholieken, bezit- n; het is er verre van. Maar die oprechte :I]0(?oxo Protestanten, zij staan ons toch d dichtst nabij, ook al artjn zo ver van verwijderdEn. zooals gezegd, hun ied is in menigerlei opzicht vaak Titk Rat erkennen w'j ook gaarne /ode Anti-Rev. partij te Leiden, in haar ttai genomen, haar leiders en haar dag- if fTaarlijk. als c-r gesproken wordt over i-papisten, dan zijn deze zeker niet icersf te zoeken onder de Anti-Revo- ionan-en! Do waardeering. in het bovenstaande fee-sproken voor de Anti-Rev.. geldt ook tor ve'en uit do Chr. H.ist. Part'j, voor ten der eminente, oprechit-geloov'ge 'loi rs. Maar liet is, helaas, oen feit. dat, on- dio leiding en -ondanks de breedo fprallmgen en de Christelijke gevoelens Velen, in -die partij het anti-papisme selig tiert. Mogen de leiders dat weten te lierdrukken. Het Veiligheidsvraagstuk. De Duitsche voorstellen. gniet rijp voor publicatie. De Britsche minister van Buitenland se- Zaken Chamberlain is gisteren na bezoek aan Gcnève en Parijs voor het •ret weer in het Lagerhuis verschenen, raar hom eenige vragen werden gesteld. Een hiervan luidde, of hij bereid was, ^handelingen aan te knoopen met de rransche regeering, ten einde een gemeen- shappelijkcn grondslag te zoeken voor fóeenschappelijken steun aan het proto- dyaa Genève. Chamberlain antwoordde hierop, dat de «waren der Engelsche regeering tegen :S' Protocol' van een zoo f undamonteelen apl zijn dat naar hare meening het protoeol niet een bruikbare basis vormt 'oor verdere besprekingen. regeering acht de beste wijze van op ging van het veiligheidsvraagstuk, die, jjj-lkö is aangegeven in de rede, welke toamberlain to Genève heeft gehouden, nL °°r m samenwerking met den Volken- tod te komen tot een aanvulling van het H door speciale overeenkomsten te ©len ten einde in bijzondere behoeften doorzien. koorts zeide Chamberlain, dat het Duit toe aanbod, betreffende een Wcst-Euro- jjesch pact thans nog niet rijp is voor pu- "featie. Waimeer men op het oogenblik te ee' *adruk zou leggen op speciale pun- bet Duitsche voorstel zou men, al- ."J ^mherlain, schade doen aan de ^uitzichten van deze onderhandelin- °i welke thans in een vergevorderd sta- 1111 van voorbereiding zijn. Het schema van BenesJ. r 1 e hoofdgroepen in de V. S. van Europa." /a* van goed ingelichte parlementai- ji e wordt vernomen, heeft Chamber- j., 10 "e kabinetezitting van gisteren ',j. verslag uitgebracht over de e la*1? Vau ^rankriik, België. Italië en *?*Yan kleine entente tegenover ^che veiligheidsvoorstellen, doch in groote trekken het plan van ftJ ook i geschetst hebben, tot vorming van de „Vereenigde Staten van Europa", waarover Benesj in Genève met Chamber lain beeft gesproken en dat hij in Parijs bij Herriot en den Poolschen minister van Buitenlandscbe Zaken heeft toegelicht. Het plan van Benesj bedoelt uit de sta len van Europa drie groepen te formee- ren, met gemeenschappelijke regionale be langen. De -eerste of westelijke groep zou be staan uit Engeland, Frankrijk, België en Duitschland, zoo mogelijk met Neder land, Spanje en Zwitserland. De oostelijke groep bevat Polen, Tsjecho- Slowa.kije, Joegoslavië, Oostenrijk, Roeme nië, Griekenland, Bulgarije en de rand stalen, terwijl de overige Oostzeestaten in een Scandinavische groep zouden worden ondergebracht. Aan Italië zou do keus gelaten worden, zich bij de oostelijke of westelijke groep aan te sluiten, waarbij waarschijnlijk voor Italië en Duitschland de mogelijkheid wordt opengelaten, van beide groepen lid te worden. Deze drie groepen zouden dan samen gevat worden in oen verband „do Veree nigde Staten van Europa." - Aan het samenbrengen in groepen ligt de gedachte ten grondslag, dat iedere staat in vollen omvang de grenzen van iederen anderen staat der groep tegen aanvallen in oorlog garandeert. Het verband van den geheelen statenbond is gebaseerd op de gedachte, dat alle twisten tussehen de gj'oepen of tussehen leden daarvan, uit sluitend door verplichte arbitrage mogen worden beslecht. De groepen moéten op de basis van dit veiligheidsprogram tegelijk progressieve ontwapeningsmaatregelen doorvoeren. Een o f f i c i e e 1 e verklaring uit Praag. Officieel wordt bekend gemaakt, dat do berichten omtrent een garantieplan, be- oogende de vorming van twee statengroe- pen, waarover dr. Benesj met Herriot zou hebben onderhandeld, niet in overeenstem- min? zijn met de feilen. Het officieele borcmi heeft gisteren litl bericht van het ./Petit Journal" slechts met het grootst mogelijke voorbehoud weergegeven. Intusschon wordt door deze officieele verklaring, dat ..het bericht over Benesj' voorstel niet. an overeenstemming is met de feilen"., het essentieele van dit voorstel tiet geloochend. Duitschland. Dc crisis in Pruisen. Een a m b t e n a r e n k a b i n e t in het zich t. De Pruisische regecringscrisis is nog steeds niet opgelost. De Landdag, die gis termiddag bijeen kwam om de regeerings- verklaring aan te hooren, moest, nadat men den aanvang der zitting reeds van 2 imr n m. lot 5 uur had uitgesteld, de be handeling van dit punt der agenda tót be den verdagen. Intusschon worden de interfractioneele besprekingen voortgezet. Er bestaat uil- z;cht, dat ouder leiding van Marx een amb- tenaienkabinet tot stand komt, dat uit alle groote partijen van den Pruisischen Land dag, van de Diiitsoh-nationalen tot de so ciaal-democraten, zal worden gevormd. Op het oogenblik worden tegen zulk een oplossing nog bedenkingen geopperd dooi de Duitsch-nationalon, maar het schijnt, dat de Duitsche Volkspartij, die tot dusver de afwijzende houding der Duitsch-nalio- naleD tegen een kab'net-Marx heeft ge steund, ditmaal op de Duitsch-nationalen een positieven invloed tracht uit te oefe nen. Indien zich derhalve geen nieuwe ver rassingen voordoen, bestaat de mogelijk heid, dat Marx hedenmiddag aan den Landdag zijn nieuw ambtenaren-kabinet zal voorstellen. Na de bloedige botsing te Halle. Bij besluit van het Pruisische ministerie is de president van politie Sunge te Halle ter beschikking gesteld (m. a. w. ge-. schorst). Het besluit houdt verband met de politiemaatregelen bij de communistische verkiezingsvergadering, waar het tot die bloedige botsing is gekomen. De spoorwegstaking in Duitschland. Ofschoon de spoorwegstaking zich tot dusver niet tot Zuid-Duitschland heeft uit gebreid, stijgt ook daar do ontevredenheid onder liet personeel. Vergaderingen van spoorwegplannen te Mainz en Neurenberg zijn zeer stormachtig geweest en hebben zich tot staking bereid verklaard. Frankrijk. De schoolstrijd in Elzas-Lciharinyen. Naar do „Journal" uit Straatsburg ver neemt, zou do raad van bet departement Straatsburg met S legen 5 stemmen liet voorstel van den onder-prefect hebben, goedgekeurd, om de confessioneele scholen te Straatsburg en een;ge andere gemeenten in vrije scholen te veranderen. Engeland. Lord Curzon ernstig ziek. Sinds eenigen tijd is lord Curzon era-* stig ongesteld. Naar wij thans vernemen ia de toestand van lord Curzon zeer zorgwek kend. Begin van de vorige week onder ging hij een ernstige operatie. Italië. De staking in de Italiaansche metaal nijverheid. De berichten van de bladen betreffende de staking in de metaalindustrie spreken elkaar- nogal tegen. Volgens een bericht is de staking geëindigd, maar volgens een te legram uit Milaan aan de „Gorriere dlta- ■lia" zetten de leden van de Italiaansche Federatie van Metaalbewerkers de staking voort, en is de arbcidskervatling beperkt tpt de werklieden, aangesloten bij den fas cistisch ?n vakbond. Polen. Een grensincident. Het secretariaat-generaal van den Vol kenbond heeft van den Ljtauschen minister van Buitenlandsche Zaken een telegram ontvangen, waarin aan de leden van den Volkenbondsraad en aan de Poolsche re geering wordt medegedeeld, dat ongeveer 300 Poolsche grenswachten, waaronder een aantal .soldaten van het gewone leger, ge wapend met. geweren en 10 mitrailleurs op den avond van 36 dezer een aanval heb ben gedaan op de Litausche grenswachten op de demarcatielijn nabij Szu-vnvtv tus sehen Koipiid en Wilna. Rusland. Dc aanslag tegen de Sovjetmannen. De Lombergsche bladen melden, dat te Ros tow aan dc Bon een beraamde, aanslag •tegen de leden der sovjetregeering, die te rugkwamen van het congres der derde in ternationale to Tiflis cv rst op bet laatste oogenblik kon voorkom; a wordem De da- Tvaicn lUOrilCll'.cuS tie SpOOrwt-gln Ug in de nabijheid van Kajala in de lucht te doen springen, wanneer de trein waarin zich de leden der regeering bevonden, deze brug zou passeeren. De Tsjeka kwam ech ter tijdig achter het plan en arresteerde verschillende personen. Een hunner pleeg de onmiddellijk na zijn arrestatie zelf moord door het innemen van vergif; de an deren weigerden inlichtingen te verstrek ken, zoodat men liun identiteit nog niet heeft kunnen vaststellen. Hei graaniekori in Rusland. Het gebrek aan graan in Rusland, deels ontstaan door mislukking van het winter koren. in sommige landbouwdistricten, wordt met bezorgdheid gadegeslagen. In sommige industriesteden, zooals to Lenin grad heerscht reeds sedert weken broodge brek. De geruchten over een dreigenden hongersnood doet de bevolking vaak sa menscholen voor de bakkerswinkels. Aan de politie is o^-edi-agen dergelijke-samen scholingen te verstrooien Er hebben daarbij tal van bo'singen plaats, waarbij de troe pen soms van de wapenen gebruik moeten maken. Dezer dagen zijn 15 wagons rogge te Leningrad aangekomen, welke verdeeld zijn, zoowel onder de staats- als parti culiere bakkerijen. Do regeer;ng liet be kend maken, dat door de getroffen voor zorgsmaatregelen er geen reden behoeft te bestaan voor ongerustheid. Arabië. De strijd bij Djeddah. Een nederlaag der Wall a bieten Volgens een bericht uit Caïro moeten do troepen van den Hedsjas de Wahabieten bij Djeddah een gevoelige nederlaag heb ben toegebracht, waarb:j de laatsten bijna 200 man verloren, de Hedsj as-troep en 9 dooden en 30 gewonden. TWEEDE KAMER. Overzicht. De dag van gisteren 13 begonnen met een wetsontwerp tot verhooging der col legegelden aan de Landboewkoogeschool en de Veeartsenijkund:go hoogesckool. Aanvankelijk stelde Minister Ru^s de Bee re nbrouct bij dit wetsont werp ook voor, dat de bezitters van getuig schriften van do Middelbare landbouw scholen te Groningen en Deventer, zoo noo- dig behoudens een aanvullend examen, zonder toelatings-examen zouden kunnen worden toegelaten tot de Landbouwhoogc- school. Later nam hij dat deel van het voorstel echter terug, omdat een inciden tele bcs'issing niet gewenscht zou zijn. "Waarom de heer B i e r e m a (V.B.) een amendement, indiende om deze bepaling weer op te nemen. De voorsteller ontving steun van den heer Eb els (VB), doch werd bestreden door den heer «T i 1 a n u s (Chr. H.) en Beumer (A. R.), die van een dergelijke vrijgevigheid achteruitgang in het peil van het onderwijs van de Land- ibouwhoogeschool vreesden. De heer Biere- ana week en nam zijn amendement terug. Hierna werd het ontwerp zonder hoofde lijke stemming aangenomen. Na deze beslissing volgde de behande ling van het wetsontwerp tot bevordering van de richtige heffing der directe belas tingen. Bij welk ontwerp zou worden be paald, dat voor de heffing van de perso- neelo belasting, de rijks- en plaatselijke inkomstenbelasting, de vermogensbelasting en do verdedigingsbelastingen geen reke ning wordt gehouden met rechtshandelin gen, die, al clan niet in verband met andere rechtshandelingen, kennelijk zijn verricht, 1 om do heffing van een dier belastingen overeenkomstig haar doel, geheel of ten deole, onmogelijk te maken. Waaraan dan nog, bij Nota van Wijziging, is toege voegd, dat voor de vaststelling van een aanslag op grond van deze wet de machti ging van den Minister van Financiën ver- eischt zou zijn en dat in geval van twijfel of een beraamde rechtshandeling onder dezo wet zou vallen dc belanghebbende deze vraag vooraf kon onderwerpen aan het oordeel van de belastinginspectie. Het begon niet bemoedigend voor minis ter Col'jn. Zijn partijgenoot Rutgers, aanvoerder der Antirevolutionaire Kamer fractie, bleek al heel weinig lust te hebben, om voor het ontwerp te stemmen. Hij ont wikkelde op tamelijk scherpe wijze zijn be denkingen, welke hem aanvankelijk belet ten, om voor bet ontwerp te stemmen, dat vooral het gevaar zou opleveren voor willekeurige belastingheffing. Steun heeft do minister tot dusver nog slechts van de heeren Rutgers van Rozenburg (Chr. H.) en Vliegen (S. D.) gekregen, terwijl ook m r. Van Sasse van Ysselt (R. K.) wel mee zal gaan. Was de christelijk-histrischo af gevaardigde tot het ontwerp bekeerd, wijl hij geen andere kans zag dan de zaak la ten, zooals ze is, of deze formule aanvaar den, de socialistische spreker stond vriendschappeiijx tegenover dit wetsont werp, wijl het een arbeidersbelang zou zijn de knoeierijen tegen te gaan. Minister Col ij n verkeerde di tmaal in de voor hem ongewone positie, dat de warmste steun van socialistische z'jde kwam. Het geval werd nog pikanter, door dat van dezelfde z:jdo een even felle als minderwaardige campagne is gevoerd in verband met het feit, dat dc heer Colijn zijn landgoed De Hoogstraat onder Leersum in een naanVoozo vennootschap had omgezet. De heer Vliegen- (S. D.) stelde nu aan den minister do vraag of de fiscus door de slichting van deze N. V. hééft geleden en of de heer Colijn voor zijn bezit in den nieuwen vorm minder belas ting betaalt dan voorbeen. Op die vraag heeft de bewindsman, die gisteren nog even aan het woord is ge komen, reeds gisteren geantwoord: net is juist audersom: door de stichting van de N. V. heeft de fiscus registratierechten ontvangen en voor het overige verandert cr niets. Ziedaar het antwoord op de cam pagne van al wat rood is over „Colijn de bek; :ti ugontdu'ker"! EERSTE KAMER. Overzicht. De Onderwijs-begrooling maakt in onze •Senaat veel tongen los. Wij doen een greep uit^bet gisteren ge sprokene. Do beer Franssen (A. RJ, die den minister nog eens adviseerde niet te wij ken voor den drang om het Fransch op do lagere school te herstellen, herinnerde den minister aan zijn uitspraak in 1920, waar in hij verklaarde, dat het Fransch dena- tureerend werkt op de lagere school, bij wolk standnunt de heer De Zeeuw (S. D.) zich aansloot, maar hetwelk be streden werd door den heer S1 i n g e n- b e r g (V. D.) De heer De Jong (R. K.) vroeg nog eens opnieuw meer rijkssleun voor bet bij zonder nijverheidsonderwijs en het bij zonder bewaarscboolonderwijs, en vooral bij dit laatste bccviliseerde bij do houding van minister De Visser. De lieer v. d. Lande (R. K.) vroeg den minister om het onderricht in de verkoers- regeling in het leerplan op te nemen, waar tegen echter de heer De Zeeuw (S. D.) gekant was. Niet om do zaak zelf, maar omdat de Nederlandscho onderwijzer hij voorbaat gekant is tegen alles wat liern van boven af opgelegd wordt. Do lieer Slingenborg (V.D.) bracht den minister hulde voor de indiening van de nieuwe regeling van het middelbaar en voorbereidend, lager onderwijs, maar keurde af de sterke salarisverlagingen bij het onderwijs. Er is verder nog in alle nuanceeriueen voor en tegen de oprichting van do Indolo- gisch leersloelen aan de Utrechtsche uni versiteit gesproken. Nuanceeringen, welke niet alleen haar oorsprong vonden in sym pathie of antipathie ten aanzien van het doel dor stichting, rnaar ook in de infer- HET VOORNAAMSTE NIEUWS* BUITENLAND. Het Duitsche veiligheidsvoorstel is vol gens Chamberlain nog niet'rijp voor pu blicatie. Nadere bijzonderheden over het nieuw# schema van Benesj. In Pruisen wordt een ambtenaren-kabi net verwacht. Ernstige brand te Tokio. 3000 huizen verwoest. Duizenden personen dakloos (Buitenl. Berichten). Een tjrnado in Illinois. Ongeveer 1000 dooden. (Telegrammen), BINNENLAND Tweede Kamer. De richtige belast ingheffing De beschuldiging van Mi nister Colijn inzake belasting-ontduiking, (Kameroverzicht). Eerste Kamer. De begrooting van on derwijs, kunsten en wetenschappen. (Ka meroverzicht). Voorloopig Verslag der Tweede Kamer inzake Bakkersnachtarbeid. Vele bezwaren worden er tegen het wetsontwerp geopperd Voorloopig Verslag der Tweede Kamer inzake Landarbelderswet. Overwegend be zwaar bij zeer vele leden. LEIDEN. De elecirische Den HaagWassenaari Leiden niet met April in exploitatie. prelatie van do hooger onderwijswet en van de stichtingsacto. De Minister moet nog spreken. BAKKERSNACHTARBEID. Voorloopig Verslag Tweede Kamer. liet wetsontwerp tot wijziging vnu de bepalingen der Arbeidswet 1919 betref fende den arbeid in broodbakkerijen, vond blijkens het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer, slechts bij weinige leden verdediging: verreweg de meeste leden verklaarden daartegen ernstig bezwaar u hebben. Zeer vele leden waren ten zoorst.* teleurgesteld over de indiening van dit wetsontwerp. Gewezen werd op do groote ongerustheid, waarmede dit wetsontwerp in de kringen der bakkersgezellen is ont vangen. In de kringen van bakkersgezellen en -patroons wordt de gunstige werking van l et vervoer- en verkoopverbod geenszins algemeen erkend. Andero leden waren minder verwonderd over de indiening van dit wetsontwerp. Het sluit zich aan bij de reeks van voorstellen, die in de laatste jaren zijn ingediend en een stelselmatige afbraak der Arbeidswet 1919 beoogen. Tegenover de tot dusver aan het woord zijnde leden stonden sommige andere ieden, die het op zichzelf ten volle billijk-1 ten, dat (1e minister met een wijziging ven de bepalingen betreffende den bakkers- arbeid is gekomen, omdat do geldende voorschriften niet aan do eischcn der praclijk voldoen en do vrijheid van den patroon te zeer beknotten. Doch ook dezo leden hadden tegen h< t wetsontwerp be-< zwaar. Zij betreurden, dat do minister van zijn aanvankelijk voornemen tot algeheelo opheffing van hot patroonsverbod is terug gekomen. Zeer vele leden maakten bezwaar tegen do voorgestelde vervroeging van bot* aan- vangsuur van den arbeid in kleinere starla bakkerijen van 6 op 5 uur voormiddags. Do meeste leden konden zich mot liét voorgestelde ten aanzien van de beperking van het verbod van' patroonsnachtarbeid riiet vereonigen. Uit een oogpunt van bo- drijfslechniek kunnen do voorgestelde wijzigingen niet worden verdedigd. Andere leden achtten bet van groot belang dat den patroon in het bakkersbedrijf vrijheid wordt gegeven om te werken wanneer bij wil. Zij achtten het in hooge mate incon sequent, dat de wetgever don patroon wel toestaat des nachts in zijn eigen bakkerij te werken, doch hem tegelijk liet verrich ten van bepaalde werkzaamheden verbiedt. Deze leden drongen er daarom op aan de vrijheid van patroonsnachtarbeid alsnog in do wet op te nemen. Wijzig'ng Pensioenwet 1922 Memorie van Antwoord. Ann de Memorie van Anlwoord betref fende het wetsontwerp tot wijziging van do Pensioenwet 1922 is het vo'gende ontleend: „Al is op het in het Voorl. -Vcr-la? a in gevoerde veel af te il neon, uit neemt u.e weg, dat ook de Regeering bij haar storen om re denen van stab'li lei l en cojfV;/4 nuïteit op handhaving zooveel moge'i^ van aanspraken en uitzichten zijn beun geweest. Alle voor dc Pensioenwet toegekende pens oenen en alle door de i die. wet aego'den lid 'c r-'nj i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1