bracht daarin geen verandering en na het
verraad van Rennenberg (Bergen op
Zoom) werden ook hun geheime gods
dienstoefeningen niet langer toegestaan.
D't werd bekend gemaakt bij p'akkaat der
Staten van 20 December 1581, hetwelk
ook het dragen van Roomseh geestelijk
gewaad verbood. Desondanks bleef pastoor
Paulus do Goede, de stichter van het St.
Salvatorhofje aan de Steenstraat, zich,
al'c bespottingen en dreigementen ten
spijt, steeds :n zijn priesterlijk gewaad
op straat vertoonen.
Genoemd plakkaat tegen onze geloofs-
jyenooten werd na den dood van Prins
"Willem nog verscherpt door vcrbanrr'ng
idor leiders van dergelijke godsdienstoefe
ningen uit Holland en in 1587 door vast
stelling eener boete van 100 pd. tegen
iederen deelnemer eraan, welike boete
reeds vóór het gerechtelijk onderzoek
mWst voldaan worden-.
Jfet eene plakkaat volgde toen op bet
andere: tegen de bedevaarten; tegen bet
houden van Roomscho scholen; tegen
hen. d;e huizen, velden, schepen of schui
ten voor Roomsche godsdiensfoefen!ngen
beschikbaar stelden; tegen doop door een
Roomsch priester; tegen liet bezoeken van
Roomsche hoogesclio'en buitenslands; te
gen de Jesuïeten natuurlijk; enz.
Men ziet: de Roomschen konden niet
veel uithalen of de sterke arm kon hen
bereiken.
Zij duchtten dezen arm echter niet, zoo-
Irer reeds vroeger met voorbeelden
van ijverig werkende priesters werd uit
eengezet en zooals ook b.v. hieruit kan
blijken, dat pastoor De Goede, bovenge
noemd, jaarlijks duizenden geloovigen in
de gelegenheid stelde do H.H. Geheimen
te vieren. Dit zal prof. Blok ook wel be
doelen als hij omtrent dezen ijverigen
zielenherder gelu'gt, .,dat hij in één jaar
6000 personen in het geheim bediende",
want zooveel stervenden in één jaar in
,bun uiterste bij te staan gaat menschelijk
vermogen te boven
Van pasfoor De Goede. d;e lang in hot
Jcrusalemshof aan de Cellcbroersgracht
(Kar'serstraat) woonde, bewaart het R. K.
Weeshuis aan St. Jacobsgraeht nog een
portret..
Een geluk voor onze geloofsgenooten
"was het, dat vele plaatselijke besturen do
plakkaten óf niet, óf s'ap opvolgden
waarbij allicht Roomsche afkoopsommen
een min of meer belangrijke rol speelden.
Le den bad reeds geweigerd het eerste
p!akkaat van 1573 af te kondigen en de
"niet bijster Gereformeerd gestemde stads-
regeering van vóór 1608 toonde weinig
gei oicdheid om aan den voortdurenden
aandrang der predikanten tot uitroeiing
der „paepsdhe superstitiën" gevolg te ge
ven, zoodat in die periode de Roomschen
hier nogal met rust werdtem gelaten.
Zoo was het mogeliik dat te Leiden zich
oen vrij talrijke Katholieke gemeente
bleef handhaven, vooral toen de krachti
ge leiding van den sinds 1580 tot aposto
lisch v'cars benoemden Sasbout Vosmeer,
die zelf pastoor was in Den Haag een
gedenksteen in do St. Jacobuskerk aldaar
vereeuwigt ea- zijn naam en werkzaamheid
den moed der ge'oov>en en den ijver
van seculiere en reguliere geesfeliiken
aanwakkerde. In 1606, tegen den tijd van
hef Bestand, richtte Sasbout Vosmeer te
Leiden zelfs een vaste „Statie" op met
één pasfoor, Rombout van MedemWik, en
twee „onderpastoors", dJe nog steeds in
bet geheim maar blijkbaar met betaalde
oogluiking van den schout en de zijnen
hun bediening uitoefenden.
Pastoor Rombout, d e in 1626 op grond
der toen weer eens verscherpte p^kkaten
uit de stad gebannen was, bleef desniet
tegenstaande in zijn herderschap volhar
den, tot in 1640 schout Willem do Bondl,
bekend Gereformeerd vervolger ook der
Remonstranten, hem aangreep omdat hij
de benoeming als aartsprester van Rijn
land had aangenomen. Toen werd hij ze
ker ook al te gevaarlijk!
Een strenge stedelijke „keur" van 10
Febr. 1640 werd terzelfder tijd tegen de
Roomsche godsdienstoefeningen uitge
vaardigd e>n op grond daarvan vervolgde
schout De Bondt al spoedig de dre gezus
ters Van Sandfhorst, die als „kVpies"
dienst deden en in haar ru'me woning
aan de Breestraat gelegenheid gaven voor
de viering der H.H. Geheimen. Gelijk be
kend haar wedervaren werd hier vroe
ger al eens uitvoerig verhaald werden
zij gestraft met verwijdering der kerk-
meubelen en Tater, want z;j waren „hard
nekkig in de boosheid", met verb;
voor 6 jaar.
Een tweed? wereldlijke stat'e
ingericht ten behoeve der minder 1
gende Roomschen, die in de voor
lijke godsdienstoefeningen bestemd*
kape'len der aanzienlijken s'echfs 1
zondering toegang hadden mfn
voorzichtig wezen en groote tooloon
vermeden om geen argwaan te web
had vóór 1670 een afwisse'end 1
en vestigde zich toen voorgoed aa
N:euwen Rijn bij de M'dde'sfe Gr;
Een derde werd opgericht aan de
gracht dóór pastoor Hugo Fran?»
Heussen, die z;ch ontpopte als e(
krachtigste voorstanders van het 1
renswaard'g Jansenisme. De kerk di
Oud-Katholieken is npg altijd od dp
gracht, doch werd nu met de p
en een aangrenzend hofie aan?
door het b°s*uur van het R K. Ziel
ter vergrooting dezer voortreffelj
rchting.
Naast deze wereldlijke gees',
werkten hier en in de omgeving, i
lijk nog meer in 't geheim, ook ord
Bil DE PLAAT.
No. 125. Een model voor een eenvou
dige pyama van heel fijn geruite flanel
stof in rose of lila. Voor het kraagje neemt
men een witte effen flanel en omboordt
deze met een smal tresje. Ook langs het
overslaande voorpand, de bovenkanten der
zakken en de omslagen der broekspijpen
gebruikt met de witte stof; zoomede voor
bet lint dat onder de kraag gestrikt wordt.
S'uiting op groepen van drie parelmoeren
klimopen. Patroon f 1.35.
No 126. toont ons een tweede maar
geheel ander model van pyama doordat de
jasvorm vervengpn is door een casaque.
Neem als stof een effen wit-wollen crêpe
en neem voor de gameering rose rips.
Deze garneering bestaat uit een omboor-
d'rnr van het kraagje en een kruisgewijs
gevlochten lint voor de sluiting op de
lx>rst. Ook is de mouw omboord en heb
ben de broeksp:jpen omslagen in deze
kleur terwijl verder-om de taille door een
aantal verticale spleetjes een lint als cein
tuur gevlochten is en dat men te linker
zijde strikt. Patroon fl.35
No. 127. stelt een eenvoudige, maar
elegante meisjesregenmantel voor van
gijze gabardine. Hii is heel sober gehou
den, heeft een gewone kraag met revers,
een overdekte kuoopslu'ting en staande
zakken in de zijden Als eenigsle verleven
diging ziet men in de heupen kleine, vaste
heuneeintuurtjes van waaruit de stof
eenigszins geplooid naar beneden valt.
Mnuwen glad en knooploos. Een hoed van
bijpassende gabardine stof. Patr. tot 14
jaar fldaarboven fl.35.
No. 128. Een chic kinderjurkje van
licht grijze' kasha met van onderen een
aangezette strook b'jpassend gestreepte
stof; de zakkpn en ondereinden der mou
wen z:jn eveneens van de laatste stof.
Knoopen, kraagje, omboord'ng van de
strook over de borst in de kleur van een
idrr stroppen. Patroon tot 14 jaar fl.
No. 129. 'Japon van beige crêpe maro-
tNn. gegarneerd met banden van bruine
zijden rips en eveneens bruine broderie.
3V knoopen der sluiting links op de borst
ziin met de rips overtrokken. Patroon
f 1 35.
No. 130. Zeer moderne japon van
lorenblauwo rips. Men lette op het char
mante omgeslagen halsje. Om de heupen
een breede strook bijpassende kant over
ide stof genaaid; drie zakjes dienen verdeT
ter gameering. De mouwen hebben een
Meine omslag. De rok van voren een stolp
plooi. Patroon f 1.35.
V00RDRACHTEN-C0STUNIES.
Tk wilde TJ vertellen van heel aardige
costuums, die ge vervaardigen kunt van
materialen, die ongetwijfeld m aller bezit
lijn.
Ge kunt snoezige fantasie-cosluumpjes
maken van Uw oude zomerjaponnetjes of
Uw veel gedragen avond toiletjes. Ge ge
bruikt eenige hulpmiddelen om het japon
netje, wat ge zoo dikwijls gedragen hebt
een ander aanz:en te gieten en niemand zou
vermoeden dat het allerleukste voordTacht-
eostuum, hetwelk ge aan hebt, eens Uw
daagsche jurk was.
Hebt ge soms een terra-cotta of groene
japon dan is deze spoedig te herscheppen
in een zigeuner-kleedij. Ge slaat een bont
kleurige doek om den linkerschouder, zoo
dat deze over rug en borst naar de rechter-
beup loopt, waar hij in een nonchalante
knoop saamgehouden wordt. Gameering
welke in tegenstrijd is, met de kleeding
der zigeuners, wordt natuurlijk van do
'japon verwijderd. Eea paar lange oorbel
len en zwart haar, alsmede een donkere
ge'aats-tint zijn hier wel gewenscht.
Een vuorroode japon leent zich hiertoe
ook u'tstekend: men kan met deze kleur
zooveel aardige effecten bereiken op dit
gf-b'ed. Als ge een roode japon opwerkt
met Veurige strooken rondom, of met con
trast-vormende figuren in wo! of zijde hebt
ge :ets origineels
Een eenvoudige cjeponno zomer japon-
Ti et jc of moussolientje kan, opgewerkt met
witte strookjes een aardig effect geven.
Vooral bonte shawls en lappen zijde, met
ST'lige figuren, missen hun doel niet.
Dan stel ik TT voor aan „Ruiten-
Vrouw" Zij is gekleed in een bonte ruiten-
stof Het hoog-opghknipte nauw-sVuilende
lijfje is ter hoogte van de horst voorzien
van een wit vakje, waarin een „ruiten-aas"
kaart is bevestigd: on£ aan de rok zien w:j
verschalende van die witte vierkantjes
waarin oen ruiten-kaart. Om de taille een
Streed lint met aan de uileinden weer een
«poolkaart. Op het kapsel van roode of
g'ijze p:jpkrullen wordt een zeskaritig,
p at hoedje gedragen (ouderwetsch model)
waarop ook eonigo kaarten bevestigd zijn.
Keu paar schotsche kousen en ulver- of
goud-leeren schoentjes voltooien het ge
heel.
Deze „Ruiten-Vrouw" kan natuurlijk
zeer goed een partner hebben, in overeen
stemming met deze kleeding.
En wat denkt U van, bijvoorbeeld een
Radio-costuum, is dit actueel genoeg? Mij
dunkt daar is wel iéts aardigs van te
maken.
Een wit-los neerhangend kleedje, waar
op lange omhoog-klimmende draden van
dikke, zwarte wol zijn aangebracht, een
hoed in den vorm van een antennepaal
met een breeden rand, naar omlaag, voor
stellend ene stuk van een dak. Dus mo?t
de rand do idee geven van dakpannen;
aan de oorén een radio apparaatje enz.
en*.
Nu moet ge zelf nog maar verder ver
zinnen over alles wat met radio in verband
staat en ge bij een dergelijk costuum ge
bruiken kunt.
DE VROUW IN DE KEUKEN.
Nu dacht u allen geachte lezeressen
dat ilk volgens afspraak weer over
ïoode-, savoye- en witte-kool zou l^egin-
nen te praten, maar als men, zooals ik,
den vastenavond in het hoofd heeft, is
men in zoo'n soort fuifstemming, en dénkt
men aan gezellige avondjes die onze
groote vasten plegen vooraf te gaan. Van
daar, dames, dat ik meen, all'en em
pleizierig bljeenkomstje te bezorgen,
door eens een paar schoteltjes voor u
klaar te maken, om uw huisgenooten
daarmede te verrassen op zoo'n kaartavond
of gezellig onderonsje. Hollandsche olie
bollen, appelbeignets, sauciizebroodjes,
efiz., ga ik stilzwijgend voorbij. Daar
hebben wij ons al eens medé beziggehou
den. Hebben de dames al eens vleescb-
beignefs gebakken? Nooit van gehoord?
Nu, toch heel eenvoudig, hoor! En ge-
supriseerde varkenskoteletten? Ook niet
Van gehoord? Nu dan toch well van een
Japansche sneeuwbal? Ook niet? Maar
sapperloot, dames, zijn dat nu allemaal
voor u zulke vreemde zaken? Maar een
bowl zal toch geen vreemdeling zijn voor
u? Zie je wel, toch iets wat bij u bekend
is. Doch, als ik zoo'n bowl nu 'eens een
naam geef, biivoorbeeld: ..Claret cup",
dan spreek iik voor u weer Hebreeuwsch.
Laat ons maar eens beginnen met
„Vleeschbeignets" (cromesquis) Men
maalt in epn vleeschmolen Vi Kg. kalfs-
VTeesch. '4 Kg. mager varkensvleosch, 1/«
Kg. kalfslever, aan dunne schijven ge
sneden en in de boter bruin gebakken,
100 gr. vet pekelspek en 100 gr. magere
gekookte ham, heel fijn, drie maal malen,
de laatste keer door de fijnste plaat. Nu
b'aats men dé farohe in een emaille
schaal en mengt, er zout. peper en mus-
caatnoot door naar smaak, alsook een'ei
en wat bloem, zoodat men oen stijve
massa verkrijgt. Daarvan maakt men
rolletjes van 2 cM. d'k en 6 eM. lang.
Maakt nu een deeg van 1 Kg. bloem en
'4 liter bier en 4 eieren. Alls het deeg
klaaT is, roer er dan een eetlepe1 s'aolio
door en een weinig zout, een theelepel
suiker en een snuifje fijne kaneel. Nu
laat men 1 Kg vundvet, A Kg. kalfsvet
en A Kg. reuzel in een. ijzeren pan goed
heet worden. Zet het deeg en de vleesch-
rolletjes djicht bij het fornuis op een
"klein tafeltje of hoog bankje. Haalt de
vlee sch rolletjes met de hand door het
deeg, schaar den achterkant, van uw
hand af tegen den kant der deegscliaal
en werpt do rolletjes vleesck met 4 of 5
tegelijk in de heete frituur. Aan beide
kanten bruin zijnde, neemt men de bcg-
nels met een draadlepel uit de frituur,
en leg ze op een stuk grauw papier of
een plat vergiet. Als de beignets alle ge
baren zijn, knijpt men met de band al
het overvloedig baksel van de be:gnets af
zoodat ze alle mooi langwerpig rond zijn,
schik ze op een schotel; pluk vervolgens
van een -bos peterselie alle blaadjes af;
drukt ze, na gewasschen te zijn, droog
tusschen een schoonen doek, legt ze in
een friluurmand. Maakt de frituur goed
beet en stopt de friluurmand met peter
selie schielijk in do heete frituur. Ik
zeg u van te voren niet schrikken, hoor!
"Want dat sist geweldig. Een minuut hak
ken is genoeg. Dan haalt men de friluur-
mand uit de frituur en giet de peterselie
op een grauw papier. Zoo gebakken blijft
de pieterselie groen en kan men ze als
een mooien rand om den schotel met beig
nets leggen. Nu maakt men een Tortu-
saus als volgt: hakt twee uien fijn, fruit
ze in 100 gram boter goed bruin, meng
ex 2 eetlepels bloem door en giiet er A
liter oude jus of sterken bouillon op,
Breng het al roerende met een gard aan
de kook en voeg er 4- laurierblaren, een
theelepel corian derzaad, een theelepel
Thijmia, 4 kruidnagelen, eenige gestooten
peperbollen en een busje Italiaansche
Tomaten puree bij, en een scheutje Ja
pansche soya. Laat alles zachtjes A
uur inkoken; giet de saus door een punt-
zeef in een ander pannetje en voeg er
een flink glas maderawijn hij. Boer er nog
een stukje versche boter door; doet de
saus in een sauskom en dient ze hij de
beignets op. En als u ze opdient roept dan
heel gewichtig: „Cromesquis a la Tor-
tue,"
Nu gaan wij gesupreseerde varkens
koteletten maken. Eerst maken wij een
korstdeeg. Mengt A Kg. iiitgezeefde
bloem met A Kg. ongezouten boter,
waarvan men k» van apart houdt, en een
maatje koud water goed dooreen en
roit het op een met bloem bestroo'de tafel
uit niet een rolstok. Vouwt het deeg in
vieren, en leg hem op een koele plaats.
Rolt na 2 uren het deeg weer uit, legt
er het vierde deel «der boter, hetwelk
men apart gehouden heeft, aan kleino
stukjes op, vouwt het deeg weer in vieren,
en rolt het weer uit ter dikte van A
cM. Van mooie varkenskoteletten ter
zwanrle van Yi pond, snijdt men het
beentje schoon af, slaat ze plat, bestrooit
ze met zout en peper (een weinig),
snijdt nu plakken kor.stdecg, zoo groot,
dat men er de kotelet kan invouwen, en
plakt de vouwkanten van onder met water
aan elkaar; legt do koteletten op een bak
plaat en bakt ze in een beoten oven. Men
kan de koteletten ook voor het bakken
met een mengsel van eierdooier met water
bestrijken. Als de koteletten, mooi bruin
ziju, zet men ze over in ten anderen oven
die wat minder heet is. Na een kwartier
neemt men de koteletten er uit en schikt
ze schuin staande op een schotel waarop
een taartenrand. Deze „cotelette .de porc
a la surprise" d'ent men op met „Sara
toga ships." Dat zijn? Men legt een kom
kommer-schaaf je over de frituurpan, die
men op het vuur zet. Schaaft nu >'n de
heete frituur geschilde aardappelen, na
ze gewasschen en met een doek te hebben
droog gemaakt. Schept de schijfjes als
ze licht bruin zijn, met een draadlepel op
een plat vergiet, waaronder een koekepan
om het vet op te vangen. Bestrooit ze
met zout; schudt ze om on dient de Sara
toga ships hij de „cotelettes a La surprise.
Nu de Japansche Sneeuwballen!
Maakt een deeg van een pond ui {ge
zeefde bloem. 20 gr. g'st, V* pond boter
(gesmolten), en 6 eieren, met de helft
van een halvtn liter warm gemaakte
melk. Mengt de gist in een kuiltje van
de bicm met een lepeltje sir'ko.r en een
weinig melk, tot ze geheel vloeibaar is, en
dekt de gist met een weinig bloem. Nu
begiut men aan den anderen kant der
pan de bloem te kneden met de boter en
warme melk en een weinig zout, suiker
en een snuifje fijne kaneel en wat ge
raspte citroenschil. Als men alles goed
dooreen gemengd heeft, en goed gesla
gen, dan mengt men een voor een de zes
eieren er door en op het laatst 250 gr.
sultane rozijnen. Laat het deeg een uur
op een warme plaats bij het fornuis rij
zen. Daarna slaat men het deeg nag eens
fCnk dooreen, en schept het deeg met
een in koud water nat gemaakte eetlepel
in de heets? frituur. Oppassen dat de fri
tuur niet te heet wordt, anders souflce-
ren de ballen niet. 5 of 6 bakt men tege
lijk en als ze aan beiden kanten bruin
zijn (zij koèx*en zichzelf) schept ze mol
een draadlepel uif op een grauw papier,
bestrooit ze met poedersuiker, schikt ze op
een schotel en d:ent ze op. Bij het opdie
nen van Japansche „Sneeuwballen"
dient men ook een glas „Japansche cock
tail" tc presteeren. Ja, dames, ik zit vol
Vreemde dingen vandaag.
Men maakt een siroop van A Kg. sui
ker met een kwart liter water te zamen
koken. Koud zijnde voegt men een maatje
oragne siroop en het sap van drie ci
troenen er bij, met een theelepeltje an-
gostura en oen flink glas (Maderaglas)
goede cognac. Roer alles goed dooreen
eu presenteer het in kleine tumblers bij
de Japansche sneeuwballen.
Nu rest ons nog den bowl genaamd
„Claret Cup". In een groote glazen bowl
giet men een flesch witten Bordeauxwiju,
en een flesch rooden Bourgogne. Roer eu
400 gram poedersuiker door, en zachtjes
aan een siphon spuitwater, en een Ma
deraglas maaasquinlikeur, snij nu een
bus ananas aan dobbelsteentjes. Ook
eenige geconfijle vruchten en partjes si
naasappel, veel geconfijte kersen, en wat
blauwe rozijnen. Laat alles 2 uren ge
dekt staan, en schept deze „Claret Cup"
in tumblers half vol, met eenige vruchten
er in.
Nu gun ik jullie allen vau harte de pret
van bovenstaando fuifschotels te berei
den, en. uw huisgenooten er van. te genie
ten. Zoo'n prettig avondje vóór d
mag wel' eens, dat brengt er don i
Bovenstaande is ook zoo moeill,
dames, en heuseh het bereiden wol
Gij oogst er succes mee, wat ik u a
harte wensch! L. G.
HUISHOUöELÜKE RAADGEV
Een zakje met heet zand in bed
dan een kruik water.
Handen die door hel schillen vi
appe's enz. bruin zijn geworden, 1
schoon maken door ze te wrijven i
en citroensap.
Om verf van de handen te vei
moet men ze inwrijven met mosli
en leer verwijdert men met petro
Kamer-planten die in de venste
beschermt men tegen vorst dot
tegen de ruiten te plaatsen. Ti
kamerplanten tieren zeer goed
deelen tuinaarde, vier deelen hout
bladaarde en één deel zand.
In den winter begiete men de
met lauw water en alleen dan
werkelijk droog zijn. Zijn de bla
stof bedekt dan reinige men zi
spons in lauw water gedrenkt.
PATRONEN NAAR MAJ
Papieren patronen op maat
kunnen besteld worden onder t«
of bijvoeging van het bepaalde
plus 15 cent porto, aan het Com
Pa trons, Molen straat* 48 B, Den
maten op te geven volgens ondi
teekening.
