16e Jaargang. MAANDAG 19 JANUARI 1925 No. 4846 ü£)e £eicbuHe GouAo/nl )e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling r Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL onze Agenten 20 cent per week 8 2.60 per kwartaaL ranco per post I 2.95 per kwartaaL ;et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- rijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor- itbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd ondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertoqtlön 30 cent per regelt Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het berekei dubbele van het tarief I kend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin i betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vep4 huur, koop en verkoop 10.50. lit nummer bestaat uit twee Iaden. De steenen spreken! De groote Stadsgehoorzaal te Leiden was jislorcaavond geheel bezet. Pater Hen- jrichs S.J. heeft er zijn voordracht met ichtbeelden gehouden over het Christe- ijk getuigenis der catacomben. Een v e r b 1 ij d e n d verschijnsel al- lus mocht de bekende conferencier terecht ipmerken dat naast zooveel inzinking n bet maatschappelijk leven, naast zoo cel verstoffelijking in het genot-zoeken, zooveel belangstelling is voor een on- lerwerp van geestelijke, van wetenschap- lelijke, van godsdienstige strek ing! Ee* verschijnsel, dat ondersteunt de neenirig van degenen, die beweren, dat ons katholieke volk en óók «en menigte daar- niilex zich. Goddank, nog wèl interes seert voor meerdere kennis, meerdere ont wikkeling in zaken, zuiver en alleen de lorlsdienst betreffende Er waren ook meerdere niet-Kath olie- ken gisteravond bij de voordracht van pater Hendrichs aanwezig. De stellige overtuiging, die na het go- siene bij alle objectief-waarnémenden moet zijn gevestigd of, zoo zij reeds be- tlnnd, zoo mogelijk nog versterkt, is deze: ?pecifie.k-Katholieke gehaofsleeringen en geloofspractijken zijn onbetwistbaar-zéker óók geweest de lecringen en practijken christenen uit de eerste eeuwen. Dus: ivie wil het Christendom in rijn volheid, zooals dat is gesticht door Christus, blij- :end ook uit het leven van Diens eerste volgelingen, kan dit niet vinden huiten de Katholieke Kerk De o n c 1 u s i e, welke onmiddel- ijk rot eens spreekt, als wij naast elkaar [zetten dat wat de schilderingen en beelden cn inschriften der catacomben ons getui gen en de daarmede in lijnrechten strijd zijnde leer en practijk der niet- ïïoomsche Christenen Wij, die gisteravond die conclusie weer ;i\s in zulk een levendigheid voor ons za gen endaarmede de begenadiging, ons, kinderen der Roomsche Kerk, geschonken wij denken, nu we het genotene opnieuw aan onzen geest laten voorbijgaan, aam liet scherpe woord van den Engelschen bekeerling mgr. Benson, die vaak zoo ■striemend de les kan lezen: Lang genoeg hebbes wij gescholden op, degenen, die Christus' Kerk ervolgen, laten wij nu 'ns .gaan schelden op onszelf, die die Kerk, onze Kerk, veel te weinig liefhebben Te nrdden van zooveVn, die zoeken, om lig zoeken naar de Kerk van Christus, '.ebben wij. Katholieken, de taak, de waar heid d;er Kerk te doen oplichten en uit te dragen, in en door ons eigen leven! De steenen spreken de steenen deT catacomben, klaar die steenen spreken 'dank zii het tot daden dringend geloof der verste Christenen, welk zelfde geloof ook ons. Katholieken van dezen tijd, tot daad- tverkeliikp belijdenis moet dringen! BUiTEHlLA$§D Duitschland. De nieuwe regeering. en k e n m i n i s t e.r van Justitie, rijkskanselier Luther heeft de Ber- Jjnscho pers te woord gestaan. .Er waren geruchten rondgestrooid, dat Aet uitstel van de regeeringsuitspraak aan inzerlijke twisten in het nieuwe kabi net te wijten zou zijn. Het kwam er hem natuurlijk op aan, deze geruchten zioo snel piogclijk tegen te spreken en daarom heeft hij de vertegenwoordigers van de Duitsche bladen b:j z:ch uitgenoodigd. De riikskanseher formu'eerde zijn poli tiek aldus: Ik zal er mij op toeleggen, ïoer nadrukkelijk met de wenschen der iParlijen rekening te houden en met een Jaste meerderheid te regeeren. Hij kon hun tevens mededeel en, dat de hoor Frenken, die medelid is van het een- Juim, als minister van justitie benoemd is. ®e parfefeuille van financiën is nog niet pezet. De eerste regeeringsdaad. D© eerste maatregel, dien het nieuwe Kabinet getroffen heeft, is er een van so cialen aard. Aan de hoogovens werd op Jaudringen der industrieelen tot nu met wvo pleegen van twaalf uur eik gearbeid. Arbeidsminister Brauns heeft er op aan gedrongen, dat de oude toestand hersteld jrii worden en dat het werk voortaan ver bid zal worden over drie ploegen van acht uar. t kabinet heeft zich daarbij aange goten, maar zal den industrieelen tijd tot April laten, om zich aan den nieuwen «rotand aan te passen. Hen concordaat in Beieren. Hu het concordaat afgesloten is, komt oais reeds gemeld, nuntius Pocelli defi nitief te Berlijn wonen en krijgt Beieren zijn eigen Pauselijken vertegenwoordiger. De Beieren zijn daar zeer op gesteld, omdat hierdoor hun karakter van eigen- machtigen staat duidelijk onderstreept wordt. Voor do nieuwe betrekking komt, zooals men weet, mgr. VasaUo het meest in aanmerking. Minister-president Held heeft bij het aannemen van het concordaat talrijke ge lijk wenschen in ontvangst mogen nemen. Kardinaal Gasparri sprak de hoop uit, dat het verdrag niet alleen de kerk, maar ook den staat ten goede zal komen. Meerdere bisschoppen zonden eveneens gelukwen- schen, alsook de voorzitter van de evange lische landskerk. omdat gel'jk met het concordaat overeenkomsten met de heide protesfanfsche kerken getroffen werden. België. De sluiswachter van de Yzer ovcrJcden. De sluiswachter Hendrik Geeracrt, die in de Octoberdagen van 1914 een grooton strategisch en dienst aan het Belgisch le ger bewees, samen met sluiswachter Cogge van Veurne en den te Kieuwpoort gevestig- den Hollandschen sluiswachter D-'ngen, door de sluizen van Nleuwpoort open te zetlenden de Ys'erövers(rooming tot stand te brengen, is gistermorgen te Yperen in dpn ouderdom van 62 jaar overleden. Nog onlangs werd hij benoemd tot rid der in de Leopoldsorde. Goeraert zal op kosten van zijn geboor testad Niemvpoort met militaire oer begra ven worden. Frankrijk. Do vervclgers in het nauw. Herriot en zijn ministerie zitten zeer in Ihet nauw met de gevolgen van den storm, dien zij over Elzas Lotharingen hebben doen voeren door de niet veel la waai aangekondigde assimilatie van de bedde provincies met het sectarisme van het Combistisch Frankrijk Do aange kondigde vervolging heeft in Elzas-Lotha ringen een grooter verzet ontmoet dan wie ook verwacht had. Men heeft getoond te Parijs Elzas Lotharingen 1iiet te kennen, en dat is heel wat gevaarlijker dan welke Duitsche annexatielust ook. Herriot heeft dan ook van die geniepig heden beproefd, waarvan do vrijmetsela rij het geheim bezit. Hij heeft namelijk zich kortelings tot Elzas-Lotharingen ge wend om het volk te zeggen, dat ke.t mis leid wordt als men het wil doen gelooven, dat de regeering aan de godsdienstvrij heid wil tasten. Hij belooft den menscben, dat ze wel degelijk naar de kerk zullen mogen gaan. Het is de gewone bedriegerij, die ook in socialistische kringen altijd beproefd is geworden: .men is niet tegen den gods dienst zelf, maar zoekt dien niettemin liefst zoo radicaal mogelijk uit te roeien. Maar Elzas-Lotharingen weet, waar het om gaat en men heeft den zetbaas van de vrijmetselarij onmiddellijk doen we ten, dat het niet gaat om de vraag, of men al of niet naar do kerk zal mogen gaan, maar of Frankrijk wordbreuk zal plegen cn ook in Elzas-Lotharingen, zooals in het overige Frankrijk is gebeurd, de kerk zal gaan bestelen, den godsdienst van de scholen zal gaan verdrijven, de ouder rechten verguizen, de vrije uitoefening van den godsdienst op allerlei manieren belemmeren en de Katohlieken onder de voogdij brengen van do loge-gedienstige prefecten, wier bevordering afhangt van het succes van he,t geplaag der geloovigen. Herriot maakt het buitenland niets wijs, maar de Elzas-Lotharingers vliegen er evenmin in. Enge'and. „Vloot-oniwapening". De admiraliteit overweegt een reorgani satie, waarbij de Britsche zeestrijdkrach ten in de Oostelijke wateren krachtig ver sterkt zullen worden. Het plan is, het grootste deel der vloot in een strategische positie te conoentreeren, vanwaar het in korten tijd zou kunnen ops toornen naar elk. bedreigd deel van het rijk De schepen, welke zich thans in Oost- Indië en China bevinden, zullen terugkee- ren en in vele gevallen door grootere sche pen vervangen worden. Het Oost-Indisch eskader zal aanzien lijk versterkt worden door krachtige snelle kruisers, welke nog niet voltooid zijn. De Middellandsche Zee-vloot is reeds zoo goed als verdubbeld in sterkte sinds den herfst en zal waarschijnlijk verder versterkt worden, wanneer de nieuwe schepen beschikbaar zijn. Polen. Danzig en Polen. Sahm, de voorzitter van den senaat van Damrig, heeft verklaard, dat het conflict tusschen Polen en Danzig rich ontwikkeld heeft tot een strijd tusschen Polen en den volkenbond. Volgens berichten uit Polen heeft de Poolsche regeering officieel de terugroe ping van den commissaris van den vol kenbond Mac Donnel gevraagd, die de vijandig gezinde Poolsche bladen een gek noemen, die Polen als een bende negers wil behandelen. Talrijke betoogingen tegen -den commis saris van den volkenbond worden te War schau georganiseerd. Baltische Staten. - Revolutionaire actie in Litauen. In den nacht van 12 op 13 Januari heeft de Litausche rechc-rche talrijke huiszoe kingen gedaan over heel het land. Zij vond een aantal geheime organisaties in volle actie. Bij een leéraar van het lyceum te Ma- rioepol ontdekte men een voorraad grana ten, propaganda-lectuur en een correspon dentie met de derde communistische inter nationale. Een twintigtal arrestaties werd gehand haafd. De zaak is naar de krijgsraden verwezen. De Baltische conferentie. Omtrent alle kwesties van het program ma van do conferentie van ministers van Buitenlandsche Zaken van Finland, Po len, Es tb land en Litthauen is thans'over- eens tcimn ing here ik t. Roemenië. De grensgeschillen met Rusland. Herriot bemiddelaar. Volgens politieke kringen te Boekarest vinden in Parijs besprekingen plaats tus- sdhen Krassin en den Roomeensc'hen ge- zat Diamond!. Zij moeten den weg bake nen voor een vreedzame overeenkomst tusschen Roemenië en Rusland Herriot heeft zich bereid verklaard als bemidde laar op te treden en hij wensoht een vriendschappelijke beslechting der ge schillen. Naar het blad ,.Cu~-ntul" uit Parijs verneemt, heeft de minister van Finan ciën Bratinau in Parijs een werkzaam aandeel-in de onderhandelingen. Wat Rusland betreft is het dit land voorloopig alleen te doen om het herstel der handelsbetrekkingen en het stelt als voorwaarde de erkenning van de tegen woordige Russische grens door Roemenië. Do minister van Bessarabië, Inkulst, is op telegrafisch verzoek naar Parijs ge gaan. Britsch-lndië. De Sovjets en Gandhi. De leider wenscht „g o e n biiitonlandsch avontuur." In zijn blad „Jong-Indie" maakt Gandhi voor de eerste maal bekend, dat hij van de Sovjet-regeer ing een uitnoodi- ging ontving, Rusland to bezoeken, om al daar de voor het voeren van een krach tige bolsjewistische propaganda in het Oosten noodzakelijke ervaring te verkrij gen. Van een Europeesch vriend vernam hij, dat do Russische gezant te Berlijn, Kresitinkski, opdracht had gekregen, hem officieel te verwelkomen en ..gebruik te maken van de situatie, om de bolsjewis tische propaganda onder de volgelingen van Gandhi met succes ter hand te nemen." Gandhi beweert echter, dat hij niet van plan is, Rusland en Duitschland te be zoeken. Zijn werk bevindt rich in Indië nog in het eersite stadium en onder deze omstandigheden acht hij ieder buiten- 'landsch avontuur ten eenenmale onge- wenscht. Amerika. Het accoord van Parijs. Behandeling in don Senaat. Seaitor Johnson (Galifomiö), heeft bij den senaat een resolutie ingediend waar bij het ministerie van Binnenlandsche Zaken wordt uitgenoodigd, den tekst over te loggen van het door Kellogg op de fi- nancieele conferentie te Parijs geteekend accoord. Johnson is van oordeel, dat de Ver. Staten bij d:it accoord, dat hun aandeel geeft in de Duitsche schadevergoedings betalingen, gedwongen worden, mee de verantwoordelijkheid te dragen voor de uitvoering van hot accoord, ingeval Duitschland in gebreke zou blijven. Naar verluidt, staat Borah gunstig tegenover do resolutie, en men verwacht een heftig debat, waarhij het besluit der Parijsche conferentie zal worden becriti- seerd. BlUKHilLAND De postchèque en girodienst. Op 1 Februari begint de auto matische overschrijving voor telefoon- en te- lograafrekeningen. Het feit, dat herhaaldelijk girobiljetten en clièqucs aan opdrachtgevers moeten worden teruggezonden, omdat het saldo der betrekkelijke rekeningen niet toerei kend is naar aan het CorrBur. wordt medegedeeld komt dat 8 k 900 maal per dag voor heeft een rekeninghouder het voorstel doen opperen van iedere vijf gul den te doen afschrijven als vasten waar borgsom. Men weet, dat voorgeschreven is dat f 5 als waarborgsom moet aanwezig blij ven Groote vertraging in de orders is meermalen het gevolg hiervan, dat de re keninghouders niet met hun saldo reke ning houden. t)e directeur van den post chèque- en girodienst, de heer Lazonder, tot wien een corr. van de ,,Tel." in deze kwestie rich wendde, zei allereerst, dat 't feit. dat de girodienst geen rente meer uitkeert, oorzaak is, dat velen hun saldo zoo laag mogelijk houden. Wanneer de saldi te laag zijn voor nieuwe afschrij vingen wacht de girodienst eenige dagen of wellicht door storting nog verhooging volgt en retourneert dan eerst biljetten of. cheques. Een en ander heeft natuurlijk stagnatie tot gevolg. Het denkbeeld dat f 5 van iedere reke ning als waarborgsom zou worden afge schreven wordt onpractisch geacht, om dat bet een afzonderlijke administratie zou vereischcn Op de nieuwe modellen, die do dienst zal uitgeven, zal uitdrukke lijk verzocht worden op den stand der rekening te letten. Verder deelde de heer Lazonder mode, dat de automatische overschrijving van bedragen verschuldigd voor rijkstelefoon en telegraaf van 1 Februari a.s. af weer in werking treedt, terwijl die voor gas wellicht ook spoedig zal kunnen worden ingesteld. De Bezuiniging Do kosten van het N ij v e r h e i d so n d e r w ij s Verschenen is het verslag der Com missie voor de Staatsuitgaven over het verslag deir Algemeono Rekenkamer be treffende hare werkzaamheden over het jaar 1923. Hot volgende willen wij er voor lieden aan ontleenen: Moest de Commissie haar rapport over hot verslag der Algemeene Rekenkamer betreffende hare werkzaamheden over 1922 aanvangen met haar leedwezen uit te spreken over het feit,, dat aan de veelal behar tenswaardige opmerkingen der Re kenkamer door do regeering te weinig aan dacht werd geschonken, het is haar een genoegen te kunnen mededeelen, dat zij uit het onderhavige verslag der Reken kamer den indruk heeft gekregen, dat hier in eenige verbetering is gekomen. Zij spreekt do hoop uit, dat op dezen weg zal worden voortgegaan. De Commissie is zeer getroffen door de opmerkingen in het verslag der Reken kamer betreffende de kosten van het nij- verheidsonderW'isZij lean niet ontkomen aan den indruk, dat in liet bijzonder ten aanzien van liet Iniishouuunderwijs een opvoc-ring heeft plaats gehad van het aan tal abten en van de. olschen. van bekwaam- lnvd voor do verschillende akten, die voor dit onderwijs niet andors dan nadcelig kan zijn en tot een veel te groote stijging van kosten zal leien. Do Commissie ver trouwt, dat de minisitor van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen krachtig zal medewerken om bij .dozen lak van onder wijs elke opvoering van eischen en kosten welke geen evenredig nut voor het onder wijs opleveren, te verw'ijdoren. Dat do minister bezwaar heeft do nog in functie zijnde leeraren, wier overbodigheid hij heeft erkend., op wachtgeld to stellen, acht de Commissie niet juist. Eenheid onder het Spoorwegpersoneel. Een brief aan de bonden. Heb Voorloopig Centraal Comité van Actie voor eenheid van organisatie van heb spoorwegpersoneel hcefb aan de hoofd besturen van den B A.N.S., den Neutralen Bond, de Nederl. Vereeniging, den Prot. Christ. Bond cn ,,St. Raphaël" een schrij ven gezonden, waarin nogmaals op heb vormen eener eenheid onder heb spoor wegpersoneel wordt aangedrongen en waarbij in heb belang van heb geheele spoor- en tramwegpersoneel verzocht word't^ evcntucelo bezwaren, voortsprui tende uit den huidigen organisatievorm hunner vereeniging, ter zijde te stellen, opdat eindelijk- voor het personeel de zoo hoog noodige verbeteringen kunnen wor den verkregen." R.-K. Rijkskieskring Utrecht. Op de vergadering van bovengenoemden Kieskring, Zaterdag, onder Voorzitter schap van dr. J. van Spanje, gehouden, werd breedvoerig besproken het voorstel van het Bondsbestuur tot goedkeuring van het besluit van dit bestuur inzake het Ver bond: .,SL MichacÜ." De Voorzitter betoogt allereerst dat door do houding van St. Micha-öl de pogingen tot overeenslonun'ing zijn mislukt; hel ver bond heeft zelfs do onderhandelingen af gebroken. Uiit een en ander is gebleken, HET VOORNAAMSTE NIEUWS»' BUITENLAND. Frenkel tot Duitsch minister van JustI-* tie benoemd. Engelsche vlootveranderingen. Herriot bemiddelaar in Roemcenschti grensgeschillen. Het accoord van Parijs zal In Amerik. Senaat behandeld worden. BINNENLAND. Te Nijmegen reed een auto te water. Drie dooden. (Gemengde Berichten). OMGEVING. Een kwestie over een brug te Barwouts-" waarder. Het verkeer is afgesloten („De Rijnstreek", 2de blad). dat het Verbond is een zelfstandige partij voor welke in de R.-K. Staatspartij geen plaats is. Om een uitspraak der vergade ring. ite krijgen, stelt spr. daarop de vori gen de motie voor: „De vergadering: van oordeel, dat de in den Bond georganiseerde R.-K. kiezers, ook al zijn zij leden van verschillende plaatselijke R.-K. Kiesvcreenigingenhet recht hebben in onderlinge samenwerking bepaalde wenschen van het program van Actie te formuleeren en bepaalde candi- dalen van de officinale candidaitenlijsleu der R.-K. Staatspartij te propagecren: voorts van oordeel, dat zulke samenwer king nimmer hel karakter mag aannemen van een afzonderlijke zelfstandige organi- satio en dat zelfs de schijn daarvan be hoort to worden vermeden; keurt liet be sluit van het bestuur van den Algemeenea Bond inzake heit Verbond St. MiohavT geort; spreekt het vertrouwen uit, dat als nog in nader overleg zal worden bereikt dat liet Verbond in do toekomst een ge dragslijn volgt dn overeenstemming met de in het voorafgaande geformuleerde meeningen." Aan hot debat wordt deelgenomen door den heer Vcrwev, die er op wijst, dat dooi de Bondsbesluren wel wordt gezegd hoe het niet mag, doch nooit hoe het wél moet zijn. Men had de moeilijkheden kunnen ontzeilen, door aan het algemeen regle ment toe (e voegen een concept van dio groepen, welke een zekere denkrichting willen propageeren. Inmiddels acht spr een uitspraak gedurende de pogingen van prof. Veraart ongewenscht. De heer Rruna bepleit weglating uit de motie van de alinea betrekkelijk het be»* leid van hot Bondsbestuur. Ook do heer Zwetsloot acht hangend"' de onderhandelingen, de motie onge' wenscht, terwijl de heer van Hilst aan dringt op een drang op het bestuur, opda wordt vastgelegd hoe de groepeering mot» zijn. Do voorzitter blijft er bij, dat do eer der pantij een uitspraak wenscht. Het Bondsbestuur stelt er prijs op. Heeft geen goedkeuring van zijn beleid in deze plaats dan zal het bestuur moeten overwegen, been te gaan. De heer Nicuwcndijk (Baarn) is van oordeel, dat de prijzenswaardige poging van St. Michael om- een frissclien wind to doen waaien in ons politieke leven, wol oen andere bejegening verdient dan door het Bondsbestuur geschiedt. Tenslotte wordt met 43 logen 28 stom men aangenomen cone molie-Venvcy om zich tijdens do onderhandelingen door Prof. Aeugonent van een u:(spraak (e ont houden en aan het Bondsbestuur te ver zoeken zijn besluit inzake de actie van St. Micha/U terug te nemen. Verworpen wordt met 44 tegen 29 stem men een motic-Bruna om in de besluurs-, motie te schrappen dc- alinea betrekkelijk hel beleid van het Bondsbestuur. Daarna wordt met algemeene stemmen aangenomen een amcndement-Bruna om het Bondsbestuur uit lo noocUgen een weg aan to geven hoe do groepen zich wel mogen organisccrcn. Do aldus geamendeerde motie van het bestuur, welke gelden zal, wanneer do onderhandel'! ngen-Aen genen t m'sl (i k kon wordt vervolgens aangenomen met 52 tegen. 18 stemmen. Subsidiair wordt hierdoor dus het beleid van het Bondsbestuur in zake St. Michaël goedgekeurd. Bond van R K. Kiesverenigingen in Limburg. Na uitbrenging van het verslag van do vergadering van het adviseerend collego to Utrecht door den heer Geelen, deeldo de voorzitter mede, dat in verband met de loopende geruchten dr Nolen3 hem ge machtigd liad hier te verklaren, dat deze nooit een candidatuur voor de Kamer el ders dan in Limburg zou aanvaarden od dus voor ©en eventueelo candidatuur voor. Amsterdam zou bedanken Het concept-programma van actie vad 1925 werd toegelicht door het Kamerlid Bongaerts, die verschillende ingekomen amendementen-Veraart onaannemelijk ver klaarde, omdat zo z.i. niet pasten in heti

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1