KEELPIJN?
ALKEMADE.
Gevestigd: L. F- A. Velthuijsen uit
Amsterdam; II J. de Jong uit Amster
dam, C. Borst en echtgenoot© uit Wou-
brugge; P. G. Immerzeel uit Sassenhcim;
H Jonkman uit Haarlemmermeer; J. A.
Steenbakkers uit 's-Hertogenlbosch; G. M.
van Leeuwen uit Haarlemmermeer; Th. G.
van der Geest uit Noordwijkerhout; T.
Kinkel en gezin uit Haarlemmermeer; A.
M. en M. A. van Benten uit Lisse; H. G.
Kuypers uit Zoeterwoude.
Vertrokken: A. Mulder en gezin
naar Utrecht; Wed. J. de Hollander en
gezin naar Amsterdam; E. A B. van Via-
ren naar Leiden; M. Th. van der Zwe»
naar Amsterdam; P M. van den Kerkhof
naar Huibergen; F. G. Hoeken naar Lei
den; K. H. Veenstra en echtgenoot® naar
N'jmegen.
LANGERAAR.
ErneJig ongeluk. Maandag is H H.,
werkzaam zijnde aan de zouterij van den
heer H. Mank, zoodan:g gevallen, dat hij
"hevig gewond aan hoofd en met gebroken
pols en inwendig® kneuzingen werd opge
nomen. Dr. Nout van Niéuwveen vor'een-
de eerste hulp. Spoedig vervoer naar het
ziekenhuis te Le'den werd noodzakelijk
geacht.
NOORDWIJKERHOUT.
R K. Kiesvereeniging. Maandagavond
liield de R. K. Kiesvereeniging „Recht en
Orde" in de zaal van het café „Het Wa
pen van Noord wij kerhout" hare jaarverga
dering onder voorzitterschap van den heer
H LangeveM. Wegens bedanken van den
beer J van der Werf als secretaris, fun
geerde de heer O van der Klauw als zoo
danig, die de notulen voorlas De heer H.
Langeveld bracht als eenige afgevaardigde
naar de Kamercentrale een uitgebreid
schriftelijk rapport uit
Punt 4 der uitvoerige agenda gaf aan-
léiding tot lange en vaak heftige discus
sies Vanuit de Zilk en de St. VictoT-paro-
cliies waren n.l, voorstellen ingekomen om
in verband met art. 3 van het reglement
der Kamercentrale te komen tot oplich
ting van parochiale kiesvereenigingen De
Voorz. verzocht den aanwezigen hunne
aicening omtrent deze voorstellen kenbaar
te maken.
De heer A H van Noort had verwacht,
•lat de onderteekenaars der voorstellen
wel allen aanwezig zouden zijn geweest,
om de motieven kenbaar te maken, die
hen tot zulk een gewichtigen stap hadden
gevoerd. Spr. verzocht daarom deze mo
tieven aan de vergadering bekend te ma
ken.
De heer J. van Dijk, antwoordende, zei-
de, dat de toestond in d© kiesvereeniging
thans zoo sleoht is. dat het niet lang meer
zal duren of er worden geen menschen
meer gevonden cm aan de bestuurstafel
«J>laata te nemen. Was het aantal leden het
sari ge jaar van ongeveer 900 al terugge-
'oopen tot 500, thans hebben weer onge
veer 200 leden de vereeniging verlaten Om
ju tot een gezonderen gang van zaken le
;uken was men tot genoemd voorstel, voor
r-ooveel aangaat de parochie St. Victor,
gekomen.
De heer P. C. van Saase, sprekende voLi-
de Zilker parochie, zeide. dat de door den
tongen spr. genoemden «oestand, alsme-
<.e de afstand van de Zilk tot het. dorp
redenen waren geweest dat ook zij met
bet voorstel waren gekomen.
De heer P Marijnen stelde de vraag of
de voorstellers zich ook om advies tot de
«ere-leden hadden gewend. Hierop werd
ontkennend geantwoord.
De Voorz, hiernaar gevraa-gd, zeide, dat
het bestuur van meening w&s. dat tot af
zonderlijke parochiale kiesvereenigingen
maar moest worden besloten, om zoodoen
de een beteren toestand te scheppen Hij
klaagde nog over de geringe medewerking
en over de scherpe critiek, die op de daden,
van het bestuur werden uitgeoefend.
De beer Marijnen wees er op, dat het
twijfelachtig is. of in artikel 3 zou be
doeld zijn toestanden te scheppen, zooals
wij bij aanneming der voorstellen zullen
krijgen. De beide parochies strekken zich
n 1 over meer dan een gemeente uit en
zoo zou het kunnen gebeuren, dat in de
parochie St. Victor een kiesvereengiing
van de Noordwijkerhoutsche en van de
Voorhoutsche parochianen zou ontstaan,
wat evenzoo het geval is met de parochie
,.de Zilk"n waartoe ingezetenen van Noord-
v. ijkerhout, Hillegom en Lisse behooren
in één parochie dus meer dan ééne R. K.
K i csve reeniging.
Meerdere aanwezigen voerden over dit
punt nog het woord. Op voorstel van den
heer Marijnen werd ten slotte een com
missie benoemd, die deze gewichtige aan
gelegenheid nader zal bestudeeren en in
©ene volgeude vergadering rapport uit
brengen In deze commissie hebben zit
ting de heer P. C. v. Saase. voor de Zilk.
de heer J van Dijk voor de St. Victor-
paroehie en de heeren P. Marijnen en P.
Yèrdegaal voor de St Jozef-parochie
De punten 5 en 6 gingen stilzwijgend
onder den hamer door
De penningmeester gaf vervolgens de
rekening en verantwoording over het afge-
loopen boekjaar. De inkomsten hebben be-
dragen f 181,14 er de uitgaven f 175,59
zoodat er een saldo is van f 5,55. Hierte
genover staat echter nog ongeveer f 200,
oude schuld.
I>e begrooting voor 1925 werd daarna
aangeboden De inkomsten zijn geraamd
op f 167,55 en de uitgaven, waaronder bet
nadeelig slot van vorig jaar (oude schuld),
op f 373, zoodat de begrooting oen nadee
lig slot geeft van f 205,45.
Het bestuursvoorstel tot wijziging van
art 9 van het reglement werd in dien zin
gewijzigd, dat de jaarvergadering niet in
Augustus, zooals werd voorgesteld, dooh
vóór November van ieder jaar zal plaats
vinden,.
In verband met het te verwachten rap
port van de commissie bij punt 4 benoemd,
werden de punten 10, bestuursverkiezing
e.i 11 verkiezing voorzitter, van de agenda
afgevoerd.
Tot afgevaardigde werd wederom aan
gewezen de heer J. van Dijk en tot diens
plaatsvervanger dc heer A H van Noort
Van de rondvraag werd druk gebruik
gemaakt Het zou ons echter te ver voeren
deze nog in het verslag op te nemen
Op de gebruikelijke wijze volgde hierna
sluiting der vergadering.
Personalia. Tot waarnemend hoofd
der R K Meisjesschool ,.St. Jozef" is be
noemd Mej M. van Adrichem uit Nijme
gen
0UDE-Y7ETERI NS.
Een bootje aangedreven. Door de
rijkspolitie ia Ier gemeente-secretaarïe al
hier aangifte gedaan dat in de Oude-Vvete-
rin» is aankomen drijven een groen ge
verfd roeibootje met roeipennen en een
stel roeiriemen. In het bootje werd nog ge
vonden een haken.riok en <=en gewone stok.
VermofdeT:jk is tengevolge van den storm
het boo!je van den wal losgelaten of ach
ter een s'eepboot losgeraakt. Aan een on
geluk wordt niet gedacht, daar niets bij
zonders in den boot is gevonden dat hier
op wijst. Inlichtingen zijn ter secretarie
te bekomen.
Vjeeschkeurinq. In den loop der
maand December jd. zijn fer secretarie
aangegeven de volgende slachtingen:
Bedrjfsslachtingen12 koeion, 26 var
kens ^n 2 varkens beneden 50 K G Huis
slachtingen; 3 koeien en 44 varkens Nood-
s1 achtingen: 2 koeien, 2 graskalveren, 3
pinken. 2 kalveren, 2 varkens en 4 scha
pen. Ingevoerd uit gemeenten builen den
centralen keuringsd-'enst van Leiden word
200 KG vleesch. Aan keurloon werd nel to
ontvangen een bedrag van f357.25.
Miliiiie Op Maandag 12 Januari a.s.
zal ten Raad huize in bet b'izonder zitting
worden gehouden tot inschrijving van de
dienstplichtigen der lichting 1926 Deze
zitting wordt gehouden des morgens van
10 tot 12 uur en des namiddags van 35
uur.
SASSENHEIM
R K. Volksbond. Morgenavond te 7
uur houdt de R K Volksbond de feest
avond in het K S A.-gebouw. Met mede
werking der R K Tooneel-Vereeniging van.
Noordwijkerhout zal opgevoerd worden het
drama ..Pierre de Galeiboef", of ,.De On
schuldig Veroordeelde", een stuk dat speelt
in Frankrijk omstreeks het jaar 1830 Na
de pauze het blijspel .J)roomsteden" in 2
bedrijven.
Herwonnen Levenskracht. Herwonnen
Levenskracht zal 27 Januari een prepa-
ganda-avond houden, waarop al» spreker
zal optreden pater Borromaeus de Greeve
O. F M Het onderwerp der redevoering
is nog onbekend.
ST0MPWUK.
Geboren: Elisabeth Johanna, dochter
van Verhagen en Van der Horst Adria-
nus, zoon van Tilburg en Starreveld
Steohanus Johannes, zoon van Heugèns
cn Provoost Paulus Johannes, zoon van
Hooidonk en Meijer Cornelis, zoon van
Blom en De Jager Johannes Maria
Christina, zoon van Van der Helm en De
Bruin Petrus Theodoras zoon van Van
Iterkel en Bleijswijle Maria, dochter van
Behling en Sol Adrian us Cornelia, zoon
von Van Bemmelen en Albregts Cornelia
Wilhelmina, dochter van Keukenmeester
en Den Baars Jannetje Gerdina doch
ter van Van Dijk en Onstein Theodorus
Wilhelmus Johannes, zoon van Hage en-
Van Boheemcn Leonarda Cornelia Ser-
vatia en Wilhelmina Maria Servatia doch
ters van Van der Meer en Van der Burg.
Overleden: Johanna Cafharina Groe
neweg 3 maanden Hendrika van der
Vlucht 79 jaar wed. van J. de Heij.
VEUR.
Patronaat Zondagavond had de eerste
uitvoering plaats van de Patronaatsjon
gens Deze avond werd uitsluitend gegeven
voor de ouders der jongens die dan ook in
grooten getale waren opgekomen om hun
jongens eens aan het werk te zien. Allen
hebben 'zeer zeker crenoten, want het stuk
.De Herders van Bethlehem" werd inder
daad nrachtig vertolkt, terwijl de mar»do- j
lmeclub voor de afwisseling zorgde. He
denavond zal de laatste "uitvoering gegeven
worden door de jongens; we zullen daarvan
'n meer uitgebreid verslag geven; wii kun
nen allen aanraden deze uitvoering bij te
wonen, daar het de moeite wel waard is
•m gij zeker voldaan huiswaarts zult kee-
ren
Schoolgeldreaeüng. Door het gemeente
bestuur van Stompwijk en Veur is aan de
ouders van schoolgaand© kinderen een cir
culaire frerieht betreffende de hetaline van
het schoolgeld. Er is een z.g. bonnenstelsel
ingevoerd zoodat de kinderen iedere week
10 of 25 cent» kunnen betalen tegen ont
vangst. van een geldswaardige bon. die
door de ouders natuurliik zortrvuldier moet
bewaard worden; want heeft men een vol
doend aantal bonnen dan boeeeft men
zich naar den Gem Ontvanger, alwaar het
honne^hedra-ïr in Tn'r"terinr" wordt ««h-ncht
van het verschuldigde school geldbed ra?
Deze wijze van betal'n? is niet dwingend;
men behondt. volle vriiheid om teeem te
betalen of in termiinen. Wij raden allen
echter aan hieraan hun volle aandacht te
schenken en hun medewerking te verlee-
nen
Geboren"!' Johannes Henrieus Lanren-
tius roon van Van Zeeland en Lops
Anta Wilhelmina, dochter van Van Leeu
wen e.n Daniëls Maria Margaretha Jo
hanna. dochter van Lagerberg en Munters
Johanna Gerharda, dochter van Mink-
borst en Van Gent Petrus Wilhelmus
Henrieus, zoon van Den Hertogh en Blom-
mestein Franciscus Antor.ius, zoon van
Hofland en Schut.
Overleden Cornelis Wilhelmus Pre-
nen 2 jaar Cornelia Vievcen wed. van
H. van der Berg Johanna Maria Erdman
63 jaar
Ondertrouwd Adam Franciscus
Sonieus en Antonia Maria de Haan-
Ge huwd: Cornelis Landman en Jo
hanna Maria Zwennes Hendrik G. Flin-
terman wed van E. Lindeloo en Maria
Koert# Albert u9 Lagrand en Catharina
Johanna Hermina ïwennes.
Caruso!, 30 ci. per doosje
DE TOOVERPAS7ILLE
31J UW DROGIST, 5202
WOUBRUGGE.
Befyordterino. Onze plaatsgenoot de
heer G. G. Anker ia bevorderd tot adjunct-
boormeester bij de Kon Ned. Petro'eura
Maatschappij en hoopt in het laatst dezer
maand zich in te schepen to Genua voor
zijn reis naar Borneo (N.-I.)
Z: D. H de Aartsbisschop van Utrecht
heeft, benoemd tot kapelaan te Sensmeer
den WelEerw hoer J. C. H E Nieberdirig
eu tot kapelaan te Blaricum den WelEerw.
heer A. B. Copier
Leltefsn en K&girasi
„CON AMORE."
Het Jephta-Verhaat
Hot aantrekkelijk Jephtaverbaal, dat
met al zijn eenvoud zooveel elementen
van aangrijpende tragiek bevat, heeft op
meer dan één componist groote bekoring
uitgeoefend. Naast de bewerking van
Handel moet die van Reinthaler als een
compositie van hooge schoonheid worden
genoemd. Dit werk hoopt .,Con Amore"
Vrijdag 23 Januari in do Stadsgehoorzaal
te Leiden uit te voeren.
Carl Piointhaler behoort tot de beteeke-
nis volle figuren in de Duitsche muziek
wereld van de 19e eeuw. In zijn jeugd
studeerde hij theologie, maar doze studie
liet hij al spoedig varen, om de richting
te volgen, die zijn buitengewone muzikale
aanleg hem wees. Een Koninklijke toe
lage stelde hem in staat om zioh o.a.. door
een bijna vierjarig verblijf te Parijs en
te Rome tot een alzijdig ontwikkeld mu
sicus te vormen. Voor de Duitschers is
hij, behalve de componist van do be
kroonde Bismarck-hymne. vooral de
schepper van het oratorium Jephta
Dit werk neemt in do lango rij der ora
toria een bijzondere plaais in, doordat
het contrapunt er zoo sterk in op <len
voorgrond treedLNiet alsof het melo
dieuze er in verwaarloosd zou zijn Zijn
alzijdige vorming stelde Reinthaler in
staat den Duitschers een Du'tscher te
blijven getuige vooral zijn meester
schap in don polyphotfen koorzang
den Italianen een Italiaan te werden
getuige vooral zijn meeslecpende soli
terwijl hij van dc Franschen de kunst ge
leerd heeft het effect van zijn Oeuvre
door een glanzende geestige instrumen
tatie te verhoogen.
Het eerste deel vati het oratorium schil
dert den nood der Israël:etda Het vb'k
1 eeft zich tot de afgoden gewend maar,
door de Ammonieten in de engte gedreven,
schreien zij tot God om ontferming Als
daarop ten profeet hen tut boete en be
rouw opwekt, belijdt het volk in een klom,
maar buitengewoon schoon koor, een echt
juweel, wat stemvoering, zoowel als in
strumentmie betreft, zijn schuld. Een
jonkvrouw troost dan 't volk in een hart
roerende Gavatine.
Dit is trouwens een der beste eigen
schappen van Rei ut hater's werk, dat her
haaldelijk de dramatische acl-e onder
broken wordt door treffende lyriek.
Heroïsche en lyrische stemmingen, strijd
gewoel en idylle wisselen elkaar op de ge
lukkigste wijze af en maken dit oratorium
tot een zeldzaam geëquilibreerd werk.
Het tweede deel beschrijft Jephta's ver
kiezing. Als de oudsten zich najar den held
in het land Tob begeven, ontwaren zij een
bevallig tafreel; Mirjam; Jephta's doch
ter is met haar vriendinnen op de ber
gen, waar zij in blijden rei zingen van de
wonderen, die Jehova in oude tijden deed.
De componist beeft bij deze soli en vrou
wenkoren een zeer karakteristieke bege
leiding geschreven, die het geheel een
eenigszins Oostersche-rustieken tint ver-
leent.
Jephta ie aanvankelijk ntet geneigd op
het verzoek der oudsten, dat hem in een
mooi mannenkoor wordt overgebracht, in
te gaan. Ten slotte geeft hij echter toe, on
der beding „hoofd en overste" te zullen
worden.
Met praler.de woorden lv"" 1 q iulus-
schen de Ammonieten zich ten strijde. Op
hun vurige rossen ijlen zij voort „wie
ein Adler flïeget". Daartegenover klinken
uit de legerplaats der Israëlieten slechts
enkele stemmen Versterkt de slappe ban
den uw God maakt zich op ten wrake" Den
eigenlijken slag geeft de componist weer
in een majestueus 'dubbelkoor.
Mirjam, beonest over bet lot van bet
strijdende volk, getuigt nochtans van
haar vertrouwen op God. Als zij daarop
hoort van de overwinning op de Ammo
nieten. gaat :'j met haar vriendinnen in
vroolijken rei het zegevierend leger tege
moet. Een gedempt gespeelde marsch,
waarin de celli de melodie hebben ruischt
ons als verre krl'^smuziek in de ooren
Weldra onderscl on we, ook nog heel
in de verte, de stemmen der jubelende
overwinnaars. De vrouwen begroeten ben
en sluiten zich daarna bij den stoet aan,
die nu juichend huiswaarts keert
Door haar afwisselend karakter, haar
rijkdom aan bloeiende mélodieën, popu
lair in den goeden zin des woords en
haar kleurrijke instrumentatie behoort
doze passage tot de dankbaarste van het
werk.
Jephta's vreugde wordt aanzienlijk ge
temperd, nu hij ziet, dat zijn dochter hem
het eerst tegentreedt, en zij dus het offer
van zijn gelofte worden zal. Mirjam be
rust in dezen weg en antwoordt op den
roerenden klaagzang harer vriendinnen
met een overschoone aria waarom weent
gij zoozeer en breekt m;j het hart? Al
zouden dc schaduwen des doods mij om
vangen, ik hen des Heeren maagd". In
deze prachtige solo, die zeker niet nalaten
zal, diepen indruk te maken, herinnert
Reinthaler aan het beste, wat Mendels
sohn heeft geschreven. Dit is trouwens
in nog enkele passages het geval, terwijl
men op andere plaatsen den invloed van
Wagner weer meent te bespeuren
De compcn:st wijkt in het vijfde doel
van het bijbelverhaal af en heeft van
zijn oratorium een blij eindend stuk ge
maakt. Een ouweder, dat losbarst van, den
hemel, vervult het volk met ontzetting en
doet denken aan Jehova's onmiddellijke
tusschenkomsf. Hierop treedt een profeet
naar vorc-n en zegt Jephta aan. dat hij
z:jn dochter niet offeren, maar den Heere
heiligen zal. Jephta eu Mirjam en met
hen het gansche volk danken, eerst mot
eerbiedige ontroering, weldra in blijden
jubel, den God van Israël.
Ondanks zijn talrijke moeilijkheden,
waardoor dit werk voor vele koren een
struikelblok wordt, heeft Gön Amore het
aangedurfd Jephta in studie te nemen.
Toone het publiek, dat het den durf en de
toewijding van deze vereeniging waar
deert.
REmrmKEM.
HAAGSCHE RECHTBANK.
Roekeloosheid of onbedachtzaamheid.
Na de schorsing heeft voor de recht
bank te 's-Gravenhagè nog terecht ge
staan J. J. P.. 25 jaar. assistent van den
stationsdienst bij deNederlandsche Spoor
wegen te Leiden, bechuldïgd van het
veroorzaken van gevaar voor het verkeer
door stoomvermogen over een spoorweg.
Bekl. zou op 4 October 1924 verregaand
roekeloos en onbedachtzaam, terwijl hij
was waarnemend chef aan het station
Hecrensingel te Leiden, een wissel hebben
overgetrokken toen een trein, uit Hoofd
dorp komende, dezen wissel nog maar ge
deeltelijk gepasseerd was. Tengevolge hier
van derailleerden twee wagons, waarvan
er één omviel.
Beid. gaf het feit toe. Hij wees er op,
dat de trein, die anders slechts uit drie
wagons bestond, er dezen dag vijf telde.
Hij kon niet zien of de trein reeds geheel
den wissel wa3 gepasseerd en hield geen
rekening met de mogelijkheid van meer
wagons. Door huiselijke omstandigheden
(bekl.'s vrouw kon ieder oogenblik beval
len) was hij dien dag eenigszins over
spannen geweest.
Na verhoor van eenige getuigen eischte
het O. M. een geldboete van f 50 subs 50
dagen hechtenis.
Bekl's verdedigster, mej. mr. A. W La
bohm. meende, dat er van verregaande
roekeloosheid hier geen sprake is. Trou
wens, dat is ook niet te verwachten vau
een man als deze bekl, die zich in tien
jaar tijd zelf opwerkte van loopjongen tot
z:jn tegenwoordige positie. Naar pi 's mee-
uing heeft men hier hoogstens te doen
met een onbedachtzaamheid waarvan een
samenloop van omstandigheden de oor
zaak is.
Pk drong, waar een geldboete bekl. wel
licht in moeilijke omstandigheden kan
'brengen, op oplegging eenor voorwaarde
lijke hechtenisslraf aan.
Diefstal.
Nog eischte het 0. M. tegen de schip
pers Fr. H. B. en G. J. B, uit Den Haag,
beschuldigd van diefstal in vereeniging
te Woubrugge van een boeveeelheid
visch en van twee konijnen, 1 maand ge
vangenisstraf
Uitspraak 20 dezer.
SOCSALE BERICHTE^
Handelscijfers onder ieders bereik.
De Directeur van het Centraal Bureau
voor de Statistiek deelt ons mede, dat een
jaarabonnement op de Maandstatistiek
van den in-, uit- en doorvoer, kort g&-
r.o°md „Handelsstatistiek" van Januari
1925 af, slechts f 6.75 franco huis zal kos
ten. terwijl dit thans f 15.per jaar be
draagt.
Importeurs, exporteurs, expeditiehandel,
reeders en allen, die belang stellen in
onze internationale goederenbeweging,
fabrikanten en anderen, die import en ex
port onder den invloed van de nieuwe ta
riefwetgeving willen nagaan, zullen zeker
niet verzuimen zich te abonneeren.
De publicatie geschtedt maandelijks in
twee deeten: deel I, Invoer, Uitvoer, En-
trepolverkeer en Suikerstatistiek, bevat in
140 pagina's, gegevens van ruim 1150
goederensoorten; deel II, Doorvoer met
overlading, bavenverkeer en Rijnzeever
keer volgens een meer beknopte naamlijst
van goederen van ongeveer 100 posten,
beslaat pl.m. 30 pag. Getracht zal worden
deel I aTs regel reeds den 15en der opvol
gende maand in bet bezit te doen zijn van
de abonné's, deel TI ongeveer 10 dagen la
ter. Door gebrek aan personeel verschijnt
de statistiek tijdelijk op Tateren datum.
Omtrent gewicht, waarde, herkomst- en
hes f emmlngslan d, havens van lading en
lossing enz. der goederen vind men in de
Handelsstatistiek gegevens.
De Jaarstatistiek van den in-, uit- en
doorvoer, die over 1923 in Juni 1924 ver
scheen. bevat nog meer gegevens dan de
Maand statistiek Zij beslaat ongeveer 500
blz. en kost slechts f3.per jaargang.
Beide statistieken kunnen besteld worden
door bet bedrag (f6.75 en/of f3.per
postwissel te zenden aan; den Chef der
Comptabiliteit van het Centraal Bureau
voor de Statistiek, Oostduinlaan 2, 's-Gra-
venhage, of per postgiro No. 64100, éven
eens ten name van voornoemden chef.
Men verzuimö niet, duidelijk naam en
adres van den abonné op den postwissel
te veriueldsen.
Bij den Secretaris der Kamer van Koop
handel en Fabrieken zou men ter kennis
making inzage kunnen nemen van ge-
i noemde Statistieken.
We$ensshapgie3;j£c8 Berschtet
Lakenwevers te Leiden.
In de geschiedenis van Leiden wordt ge
zegd, dat de stad haar opkomst heeft te
danken aan de lakennering, die aldaar
zou overgebracht zijn door verdreven bur
gers van Yperen en andere Vlaamsctie
steden en dat die nering in het begin der
14e eeuw zóó toenam dat men verplicht
was de stad uit te leggen
In verband met een en ander loont het
de moeite, even de a-andacht te vestigen
op een drietal «tukken, in de vorige eeuw
in het archief van Rupelmonde ontdekt en
door den heer mr. J. E. Risseeuw in 1851
in 't jaarboekje Zeeland openbaar gemaakt
Daar worde eenigszins uitvoerig stil ge
staan bij de krijgsbedrijven der Vlamingen
tegen Zeeland in 1253 en 1304 en worde*,
drie stukken gepubliceerd uit bedoeld ar
chief, een brief van graaf Willem uit 1304,
waarin deze lijfgenado verklaart" te ver-
leecon aan de Vlamingen, die voor Zie-
rikzee gevangen waren genomen en do
voorwaarden dienaangaande^ het twééd®
bevat een lijst van wapenen, die d& ge
vangenen bezaten, de waarde daarvan enz.
en werkelijk is het merkwaardig enkeio
daarvan te vermelden.
Item Jan die Brune verloee j paletic niet
j baerde j gorgiere i j lyfy&ere j boras plat®
j zuert j rutinc i j yaerme lmnscoen j
staf ypryst al op V I
Item Joris Voet verloes j halbeighuel
van x i i Item j porponst j wapenwaer-
deoors x j palette met j baerde j coliere
j zuert j buckelarre v j paer yfierme hans-
coen x x s, somma van al x x v i i i j
Zoo worden nog verder genoemd Gilté
Voet. welke verloes j halberghuel van XV
Item j palette met j baerde v Item j
gorgiere XI». Item i j yserme haascoen
x x s. j fandsoen j buekkellaere x x s Item
j porfront i i i j Item j tornickeel i i j
Item j pallette met j baerde i i i j som
ma van al x x x i i i j
Zoo wordt melding gemaakt van de wa
penen van nog 17 personen met afwisse
lende waarde van wapenen, waaronder nog
voo. komeyj knyf, staf, misericorde, wapen-
koucafcb pla1-© mouwen, glanie. vliegèr en
XTt*" r
TTS>(, nde" stul is gedogteekei <i 1300
•#swot» te'chcs na. Sin te Baev» daghc" (5
Oct. 1306) en hieruit wordt de gevolg
trekking gemaakt, dat aanvankelijk de
lakennering'naar Leiden is overgebracht
door verhuizingen uit Vlaanderen, maar
de brief uit Brugge, die hier volgt, geeft
aanleiding om te gelooven, dat de groot©
•uitbreiding van dien handel en de hooge
vlucht en trap van voorspoed, dien Leiden
had bereikt, hoofdzakelijk het gevolg is
geweest van de overwinnïg bij Zicrikzeo,
geenszins van verhuizingen uit Vlaande
ren. maaT integendeel, doordat de voor
Zierikzee gevangene Vlaamsche lakenwe
vers te Leiden in gevangenschap gehouden
werden. De brief van Brugge houdt in, dat
Schepenen dier stad verklaren, dat voor
hen is verschenen het gilde van de laken
wevers van Brugge, te kennen ge. rule
hoe hun giklebroedcrs. die in den Zeeuw-
schen oorlog krijgsgevangen w;i:en ge
maakt en te Leiden in gevangenschjwer
den gehouden (de dagteekening van den
brief is ruim twee jaren na den afloop
van den veldtocht), eenigen uit hun mid
den op vrijgeleide van den graaf naar
Brugge hadden afgezonden om onderstand
te verzoeken; hoe zij met die afgezond©-^
nen, naar hun gevangenschap terügkee*
rende, 400 pond hadden medegegeven^
maar hoe de af gezondenen te IJselmond»
gekomen zijnde, weren uitgeplunderd ei>
zoo mishandeld, dat hij die het geld droeg
het leven er bij inschoot. Zij verzoeken, da*
de hooge tusschenkomst van den vorst cn
van den adel zal ingeroepen w:..ka. op
dat de beroofden vergoeding mogen erlan
gen., en opdat recht worde gedaan wegen»
schennis van den vrede en van het verleen
de vrijgeleide.
Aan den voet volgen de verklaringen on.
der eede van de wevers, volders, laJcen*
scheerders, slachters en lamwerker* (zeem*
touwers) die te IJselmond© werden tnia-
handeld en van de lakenwever» van Lei
den
Allen den ghuenen die dese lettren sïen
«uilen jof horen leeen scepenen ende Raed
van der Stede van Brugghe saluit end®
kenneese der wareit. wie doen V te we te
nen ende eiken aonderlingh© dat commen
siin vor ons taxnbocht van den wevers van
on sen stelde d Pi lagen t«
lede in imert hwn- nt mme ti<y*>nfson van
den orlog1 Semnt end© hebben on®
swaerlicke gcooghet claghende dat si van
haren ghesellen «enden van daenen daen
si gheuangen laghen tot© onser stede om
soustinanche te hebben© biden gheled®
van den graue van hollant ende onae ghen-
anghen« wederkeerend© harer vaughene»-
een waerd ende bidien seulen ghelede va®
do graue voerueid si camen met har su»-
tinangh© end© met harer peneghen tot®
ere somme van'o o c c payments tyeel-
monde in suit hollant. da©r worden har®
peneghen ghenomen ende ongheweldich
ghemaoh ende soe meshandelt end© me»-
noerst dat do bringher van die penichen-
verliesen moesten sine lede alat bliic end®
al binnen gheled© hier omme eist dat wi
bidden omodelijke harden hoghen princen
ende machtighen ende alle edelelieden da*
si ghehulpich willen wesen den verlieser»
vorseid dat si ghenaken haren verliese er.d®
harer scade end© den meshandelden ghe-
betert word© sin© smerte ende dat si hier
in soe vele doen willen dat si hare ere der
in behouden nader ordenanche van den
paise ende van ghelede vorseid.
Si or condescepen van desen lettuen gh®-
seghelt met onsen seighel vuthanghende d©
welcke -ghemaeck waren ende gheheuen :n
jaer ons heren m. o. o. o. ende sesse 's won»
daghes na Sinte baeua daghe; hierna vol
gen de verklaringen der wever»
