16e Jaarganej. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN 27 NOV^BER 1924 teABQNNEMENTSPRIJSbedraagtbl] vooruitbetaling Voor Lelden 19 cent per week 2.50 p*r kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per poet 12.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad 1b voor de Abonnee ver» krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor* uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cfc., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Znn- en Feestdagen TIL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Go won. advertoatlSn 30 een! per reg^ Voor Ingezonden Mededeelingen word» fan 3 dubbel, van bat tarief berekend. a Kleine adverlentlën, na ten hoogste 80 woorden, wosrin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd. huw en ra huur, koop en verkoop 10.50. -1 nummer bestaat uit turn aden. Een natuurlijk verbond. Je rede, die Mgr. Nolens dezer dagen Tweede Kamer hield, maakte hij ook [ding van een schrijven van het Ameri- msclio Episcopaat, onderteekend door nu .jen kardinal Gibbons en gedateerd van September 1919. We meenden dat citaat naar voren te moeten halen. Het Het schijnt, dat het oogenblik gekomen iraarop de unilaterale en strijdbare ver- ligingcn (van werkgevers en arbeiders), niet geheel en al vervangen, dan. toch minste zouden kunnen worden aange- 1 door vereenigingen of conferenties, lengesteld uit werkgevers fn-arbeiders, zouden letten veel meer op wat hen tenigt dan op wat hen scheidt, veel op samenwerking dan op onderlinge [rijding. Dat zou ten bate van allen kunnen ikken. arbeider zou gemoeid worden in lechniek, waarmee hij te maken heeft, zou zijn ervaring ten dienste kunnen Jen. Hij zou een levendiger gevoel ver gen van zijn persoonlijke waarde eii persoonlijk© verantwoordelijkheid; hij meer belangstelling en lust in zijn eid krijgen en met meer toewijding rtbrengen. Wat den werkgever betreft, hij zou het irdecl hebben van een werkzamer mede- Jang van zijn werknemers en van betere itandhouding. De verbruiker, evenals de werkgever en arbeiders, zou de voordeelen genieten een grootere en regelmatiger voort oging. In één woord: heb bedrijf zou als het een© samenwerking vormen voorheb zijn van allen, in plaats van te zijn in toestand van strijd tusschen twee par- a. ten nadeele van de voortbrenging." Ziedaar mceningen en plannen, die mis- en voor sommigen, te idealistisch zijn", gdè dr. Nolens hieraan toe. i, voor velen zal dat inderdaad te idea- iicli klinken als utopie worden be- Maar waar is heb, dat werkge- n arbeiders tot een natuurlijk ver- ;1 zijn saam te brengen.en dat .de 'kolieken een zeer ernstige taak in dit licht hebben te vervullen, dat op hen zeer zwar0 verantwoordelijkheid rust. lij hebben er op de allereerst© plaats ir te stroven dat dit natuurlijk verbond bestaan en ontwikkeling kome! BUITENLAND Duitschland. F' Het proces-Nathusius. De generaal vr ij gelaten. Ito Duitsche regeering heeft gisteren te- rafisch. officieel mededeeling van de be- 5 üdiging van generaal Von Nathusiua wngen. Ito generaal is gisteren onmiddellijk iselaten en is naar Duitschland afgo- lülgens de „Matin" is het gratie-besluit' t alleen om politieke redenen genomen, i ook omdat de Franscha regeering -;tige inlichtingen over Nathusius ge- sen heeft en de beschuldiging inder- ii op zeer losse gronden berust, zoodat twijfel bestaat aan de rechtmatigheid «het vonnis. Da gratie-verleening is 'liet een gunst, zegt het blad, beklaag leek er recht op. Een nieuw ondorzoek te Leipzig. tfRijksgerecbtshof te Leipzig zal thans wzijds op grond van de wet van 1919 tffls de bestraffing der zoogenaamde iegsverbrecher" een instructie tegen ïaal von Nathusius openen, ten einde f een openbare behandeling de on- hld van den generaal vast te stellen. Italië. Tegen het fascisme. Onlusten te Brescia, fen telegram uit Brescia meldt: Zondag Maandag werden gekenmerkt door een %o opleving van gewelddadigheid te- de fascisten. De aanvallen veroorzaak- 5 _eea levendige agitatie onder do fas- «che elementen, die represailles wil lemen. De matigende actie der fas- '#lie autoriteiten slaagde er echter in discipline te doen bewaren. .Het vergadoringsverbod. ill J Milaan is voor a.s. Zondagavond een He meeting belegd, waarin de opposi- jtorlijen, welke dezer dagen van de B&entszitting wegbleven, haar stand- l tegen de regeering zullen uitcenzet- v» Tot de sprekers zullen, hehopren sig- iii Amendola en de bekende socialistische i „Turati. De meeting is blijkbaar be-. legd om het jongste regoeringsverbod van politieke vergaderingen op de proef te .stellen. Roemenië. Uit Bessarabië. Sovjetagent en gearresterd. Uit Bessarabië wordt meegedeeld dat verschillende agenten van sovjet-organi saties hij het overschrijden van de Dn jes ter gearresteerd zijn. De gedeserteerde vlieger. Een onderzoek heeft uitgewezen, 'dat de. vlucht van den vlieger Brailoju, die naar Rusland was gedeserteerd, niet met spionnage samenhangt; de officier deser teerde uit geldnood. Rusland. De campagne tegen Trotski. Over geheel Rusland verspreid Uit Moskou wordt gemeld: De nieuwe strijd tusschen Trotski en het Centrale Comité schijnt de aandacht van de ge- heele communistische partij in beslag te nemen. Do campagne is op louw gezet in over leg met Kamenef en Stalin, die haar or ganiseerden, met het eenige doel om te voorkomen, dat partij opnieuw in dis cussie zou treden over de partijproblemen Tijdens den strijd, die verleden jaar woedde, werd Trotski, die.zich echter zelf stil hield, gedeeltelijk gesteund door ze kere groepen jonge communisten, univer siteitsstudenten en militaire cadettep, voor namelijk in Moskou zelf. Dezen keer echter niet. Moskou leidt de aanvallen en Trotski schijnt geheel verlaten door zijn vrienden van het vorige jaar. Niet alleen de Moskouschë organisaties hebben thans een open strijd aangebonden tegen den eens zoo popidairen erkenden leider, doch iedere communistische kern in het moest verwijderde deel ven het land haast zich de banvloek uit te spreken oter den vroegeren afgod. Duizenden resoluties- worden dagelijks aangenomen, die zich uitspreken voor het Centraal Comité en te gen Trotski. "Wat ook de oorzaak mag zijn van de desertie van Trotski's vrienden, ■het Centraal Comité heeft ditmaal een groote overwinning op hem behaald. Evenals het vorig jaar, neemt Trots-ki een volledig stilzwijgen in aobt. Zijn veel- (beteekende afwezigheid wordt ook opge merkt in zijn gewone functies. Gaat h ij weer met „ziek t e v erl-of". Trotski fungeert formeel nog als voor zitter van den revolutionairen oorlogsraad en als volkscommissaris voor het leger en de marine. Practisch echter bekleedt hij die functies niet meer. Bij de partij-orga nisatie wordt overwogen, hem door mid del van een diplomatieke missie in het buitenland of door een benoeming tot voor zitter van het revolutionair comité voor het Verre Oosten of tot leider vai? de troe pen in Siberië en midden-Azië uit Moskou te verwijderen. Mogelijk is het ook, dat Trotski, evenals bij vroegere gevallen ge schiedde, te rechter tijd „wegens ziekte" zich naar den Kaukasus zal begeven. Als zijn opvolger als voorzitter van den oor logsraad komt de bevelhebber van het militaire district Moskou, "Worosjinof, in aanmerking en als commissaris voor het leger en de marine de vroegere luitenant- kolonel van den generalen staf Kamenef. Turkije. Moestafa Kemal. Z ij n aftreden als p a r t ij- leider geëischt. Het invloedrijke Turksche blad de „Ta- nin", beeft een krachtig beroep gedaan op president Moestafa Kemal *Pasja om zijn leiderschap van de regeerende Volks partij op te geven. Het blad voert hiervoor de volgende gronden aan: Hoewel do na tionale souvereiniteit in naam in Turkije werd gevestigd, beheerscht Moestafa Ke mal Pasja zoowel de Volkspartij als de Nationale Vergadering, over welker sa menstelling hij naar zijn goedvinden kan heslissen. Als president van do partij he slist hij over de keuze van haar afgevvaar digden terwijl hij tevens door zijn invloed als president van de republiek op de staatsambtenaren de verkiezingen naar zijn wensch kan doen afloopen. Het heeft althans den schijn daarvan. Het blad verklaart, dat het aftreden van Ismet Pasja als premier c-en goeden indruk maakte, maar het vindt dat talrijke Turken nog worden gekweld door do tweeledige macht van Moestafa Kemal Pasja, zoodat do president zijn land en volk een grooten dienst kan bewijzen door zich los te maken van de rogeeringspartij Vele afgevaardigden te Angora doelen de meening van de „Tanin", doch hot is nog geenszins zeker of Moestafa Kemal gevolg zal geven, aan die raadgevingen. Arabië. Britsche vliegers in den Hedsjas. Twee Britsche vliegers zijn naar ATabië vertrokken om de leiding op zich te nemen van de luchtmacht van den koning van den Hedsjas. In verband hiermede deelt het Engel- sche ministerie van Luchtvaart mede, dat de reglementen van de luchtmacht haar reserve-officieren niet toestaan, zonder vergunning van den Raad voor de Lucht vaart in dienst van een buitenlandsche mogendheid te treden. Deze toestemming was hier niet verzocht, en Mac Kintosh, een van de vliegers die naar den Hedsjas is gegaan, was gewaarschuwd dat zij niet zou worden verleend. Egypte. HET CONFLICT MET ENGELAND Geen interventie van den Volkenbond Een protest, geen verzoek. De protestnota van Egypte in zake het optreden van Engeland "s hij het secreta riaat van den Volkenhond ontvangen. De nota wordt in de kringen van den Volken bond algemeen als een uitsluitend protest beschouwd, die onmiddellijke slappen van het secretariaat niet zou rechtvaardigen, daar in de nota noch den VolkenhoncLs- raad noch bet secretariaat verzocht wor den in te grijpen cn de nota zich alleen beperkt tot een protest tegen Engelands optreden. Een profest van de Onafhankelijke Labourpartij. De Onafhankelijke Labour-Partij heeft een manifest uitgegeven, waarin de partij zich keert tegen do actio van de conserva tieve regeering inzake Egypte. „Deze actie steunt", zegt het manifest, „op bet ver- keerdo geloof, dat Groot-Brititanniö bet moreeie recht beeft, Egypte te bezetten. Het heeft echter net zoo min dit moreeie recht, als Duitschland het moreeie recht had om België te bezet iy - Het Egyptische' volk heeft evenveel recht om zichzelf te Tegeeren als alle andere volken." De paritij eischt, dat de 'controle van den Soedan aan den Volkenhond wordt onder worpen, dat den Soedan zoo spoedig moge lijk een zelfbestuur wordt gegeven en een Engelsch—Egyptische Conferentie wordt bijeengeroepen. Do Engelsche eischen. De terugtrekking der Egyptische troepen. De Engelsche officieele draadloozo dienst meldt, dat er geen belangrijke wij zigingen zijn ingetreden in den algemeenen toestand in Egypte en dat alom rust heerscht. Ter uitvoering van den Britsehen eisch, dat het Egyptische leger -mit den Soedan zou worden teruggetrokken, is Khartoem thans geheel door deze troepen verlaten en men verwacht, dat de overige otnruimingen binnenkort zullen plaats vinden. Besprekingen De Egyptische regeering zet met -den Britschen resident de besprekingen over de oplossing van de crisis voort. Omtrent de heide Britsche eischen, wel ke de vorige Egyptische regeering weiger de ite aanvaarden, n.l. do terugtrekking van de Egyptische troepen uit den Soedan en de uitbreiding van de bevloeiing van het Gesira-gehied. heeft do Britsche regee ring instructies gezonden aan de autoritei- iten te Kartoem en de daarmee verbonden details zullen worden besproken wanneer de buitenlandsche belangen bij de oplos sing ter sprake komen. Zaghloel's invloed achter de schermen Kenners van Egypte zijn niet zoo geest driftig over den keer, dien de zaken daar thans hebben genomen. Zaghloel pasja is door zijn aftreden ge woon burger geworden en heeft derhalve alle gelegenheid om te stoken tegen Enge land en zijn zeer grooten persoonlijken invloed te doen gelden op een deel van het publiek. De wijze, waarop Zaghloel dezen zomer te Londen door zijn landgenooten is ontvangen, men zou kunnen zeggen „ver heerlijkt", wijst er op dat zijn gedragslijn gevolgd zal worden door een belangrijk deel van het Egyptische volk, zoodot, nu hij is afgetreden en geen officieele verant woordelijkheid hem meer behoeft te weer houden, heit gevaar dezer actie nog .is ver groot. China. Naar den vrede. Do president stuurt aan op ontwapening Volgens een bericht uiit Peking heeft de Chineesche premier Twan Tsji-joei ver klaard, dat de regeering in overleg en sa menwerking met Tsjang Tso-Lin, Feng Yu-sjang en Soen Jal-sen, na de langduri ge hinnenlandsche woelingen der laatste tijden, thans besloten hoofit het 'militair be stuur geleidelijk op te heffen en op ont wapening aan te sturen. BIKgiEMLAISD Koninklijke Besluiten. Hooge Raad van Arbeid. Bij Kon. Beslnib zijn van 26 Nov. 1924 tot en met 31 Dec. 1925 benoemd tot leden van den Hoogen Raad van Arbeid: prof. J. D. J. Aengenent. Warmond; prof. mr. P A Diepenhorst, prof. dr. D. van Embden, mej. mr. C. Frida Katz, allen Amsterdam; dr. L. C. Kersbergen. Haarlem; prof. dr. W H. Nolens, mej. A. Polak, beiden 's-Gra- venhagc; prof. dr. J. R. Slotemaker do Bruine, Utrecht; prof. mr. J. A. Veraart; prof. ir. I. P. de Yooys, beiden 's-Graven hage; F. M. Wibaut, Amsterdam; H de Wilde, Simon A. Maas dr. F. E. Posthuma, allen 's-Gravenhage; G. F. Stork, He.ngelo (O.); Ch. S tul e mei j er, Breda; J. F. H Spier Amsterdam; ir. A. Plate, Rotterdam; mr A. Haex, Heerlen; F. V. Valstar, Naald wijk; V. R. Y. Croesen, dr. N. «Deckers, beiden 's-Gravenhage; Clir. van den Heuvel Nieuw-VennepJ. C. Blankert. Utrecht; mr. J. A. G. M van Hellenberg Hubar, Bijs- wijk (Z.-H.); L. Attema, Hilversum; Joh. Brautigam, Rotterdam; P. Danz, R. Sten huis, F. van der Wal, F. van de Walle, al len Amsterdam; A. C. de Bruyn, Utrecht; J. A. Schutte, 's-Gravenhage; P. J. S. Ser- rarens, Rijsenburg; H. Amolink Utrecht; Iv. Kruithof, Rotterdam; H. Mateis, Am sterdam; J. Dekker. Utrecht; F. G. van Ingen Schcnau, 's-Gravenhage; B. Lansink jr.t Amsterdam; én tot plaatsvervangende leden: H. Smidt van Gelder, Blocmendaal; mr. P. W. J. H. Cort van der Linden, 's-Gravenhage; mr. L. G. Kortenhorst, F. L. van der Bom, S. M. D Valstar, allen Amsterdam; B. Pierro, Eygelshoven; W. Warnaar, Sassenheim; D. de Boer Dzn., Stompetoren; P. J. van Haa- ren. Tilburg; F. H. Dijksterhuis, Mensin- geweer; J. H. van Lonkhuyzen, Zeist; F. van Rossum, Hilversum; R. K. van den. Berg, Baarn; G. J. A. Smit. Jr., K. de Jon ge, beiden Amsterdam; E. Kupers. Hilver sum; N. van Hinte, "L. van der Wal, beiden Amsterdam; A. J. Loerakker, Schoten; H. Brouwer, Hilversum; J. Th. Nijkamp, J. S Ruppcrt Jr.. beiden Utrecht; J. Nauta, Th. J. Dissel, beiden Amsterdam; J. G. van der Jagt, 's-Gravenhage; J. O. Hoogeaiboom, Rotterdam; A. J. P. Hooze, 'Amsterdam. De leonen van het Spoorwegpersoneel. Eon conferentie. In oen to Utrecht gehouden conferentie tusschen de Directie der Ned. Spoorwegen en de vertegenwoordigers van de vijf groo te personeelsorganisaties (Bond van Amb tenaren; Nederl. Ver. van Ned. Spoor- en Tramweg Personeel; R.-K. Bond St. Ra phael; Neutrale Bond en Prot. Clir. Bond) werden tot voorzitter der scheidsgerechten nog benoemd de heeren Mr. Dr. T. A. G. Graaf van Lynden van Sandenburg, oud- Commissaris der Koningin in de Provin cie Utrecht, en Mr. J. Limburg, advocaat, heiden te 's-Graveilhage. De directie wees een verzoek van de B. A. N. S. af, om het personeel als een kostwinner te beschouwen, waarvan de moeder slechts ouderdomsrente geniet,. De directie zal 'overwegen of aan het perso neel, dat 50 jaar in dienst is, ook een ju- bileumuitkeering zal worden gedaan. 1 Ten slotte kwam nog ter sprake het feit, dat voortaan geen verlof met behoud van bezoldiging wordt verleend, aan organisa tiebestuurders, voor het bijwonen van con ferenties met de directie enz. Nadat door de organisaties daartegen hare bezwaren waren ingebracht (Mr. Oud hoeft daarom trent ook vragen tot de Regeering ge richt) werd door de directie toegezegd, dat zij deze zaak nog eens nader zal overwe gen. Omtrent de samenkomst van de directie der Nederlandsche Spoorwegen en de ver tegenwoordigers van de personeelorgailt- saties deelt men ons nader mede dat in zake verlof voor werkzaamheden, waaraan vertegenwoordigers in hun kwaliteit, als zoodanig deelnemen, de directie nadat de vertegenwoordigers der organisaties hun bezwaren tegen de nieuwe regeling hadden ingebracht haar Standpunt aldus formu leerde: „Alle werkzaamheden (groot over leg, klein overleg, mondelinge besprekin gen enz.), waaraan do vertegenwoordigers als zoodanig deelnemen, vallen onder de werkzaamheden bedoeld, in art. 75 (1) c R. D.V. (v. d. vakver.) zoodat dus voordergel. werkzaamheden daarnaast geen extra-ver lof oneer verleend zal worden. Wij zullen evenwel een regeling maken, waardoor aan vertegenwoordigers der organisaties, al3 de dienst het toelaat, toegestaan kan worden ter plaatse, waar zij dienst verrichten, ge durende een enkel uur in het belang der organisatie werkzaam te zijn, zonder dat dit als hierboven bedoeld verlof in rekening gebracht zal worden. Ook zal zoodanig verlof niet noodig zijn voor de besprekin gen cn het bijwonen van vergaderingen, in betaalden werktijd als bedoeld in art. 16 van het R.O. 1923" (voor het werkplaats- personeel). In verband met het feit, dat de groote HET VOORNAAMSTE NIEUWS^ BUITENLAND Generaal von Nathusius weer in Duitsche land. Het gerechtshof te Leipzig zal ifif zaak onderzoeken. Artti-fascistische onlusten en betooginfe. □en in Italië. De campagne tegen Trotsky. De Volkenbond zal niet ingrijpen in hfé conflict tusschen Engeland en Egypte. Gevreesd wordt voor een aanslag op lordj Allenby, den Britschen hoogen commissar ris in Egypte. (Telegrammen). BINNENLAND. Nadere mededeelingen omtrent dekwesH tie R.-K. Staatspartji en „St. Michaël" l Het collectief arbeidscontract In hé meubelbedrijf. (2do blad). ..erkplaatsen op 27 December gesloten zul« len zijn, deelde de directie mede, dat dol gebouwen der hoofdadministratia dien dag in het belang van den dienst geopend! moeten blijven. Op aanvragen om verlof op dien dag zal zooveel mogelijk gunstig beschikt worden. R.-K. Staatspartij en ,,St. Michaël" Een schrijven van do heeref van Wijnbergen en van Rijckevorsel. D© heeren van Wijnbergen en van Rijcke vorsel de heer Pastoors was verhinderd! do conferentie van 25 November j.l. bij te ■wonen zenden ons de volgende rectifica tie van de aan het Haagscho Corresponded tiebureau verstrekte mededeeling uit dia conferentie. De vertegenwoordigers van het Ver bond ,Bt.-!^ichaël" hebben, naar aanlei ding van een brief van een toehoorder dB* Alkmaarschc rede de vraag gesteld, of da heer van Wijnbergen het Verbond ,Bt-Mi- chaël" heeft genoemd in verband met da geïncrimineerde zinsneden. De heer van Wijnbergen heeft daarop go antwoord, in zijn geheele rede het Ver hond ,,St.-Michël" niet te hebben genoemd. De verdere vragen, wi© hij had bedoeld en of hij do lektors van heb Verbond ,;Sb.-Miohaël" had bedoeld, hoeft de heer v. Wijnbergen geweigerd t© beantwoorden, omdat bij zich geen verhoor op vraagpunt ten wenschte te laten afnemen. 2. De aan het slot der mededeeling om schreven „commissie van overleg" waé reeds in de vorige conferentie als onjuist gedacht afgewezen, omdat als grondelagj der onderhandelingen waa aanvaard, dati liet Verbond „St. Michël" aan de R.-K» «Staatspartij ondergeschikt zou zijn. Naar wij vernemen, zal het bondsbestuup Vrijdag 28 November a.3. dea avonds 8 uuC te Utrecht vergaderen ter bespreking vaü het resultaat der conferenties en ter bepa ling van zijn houding ten opzichte van hefc Verbond „4^ Michaël". Uit den Goudschen Raad In de Dinsdag gehouden raadszittingen werd op voorstel van dr. Hoffman beslo ten een huldigingstelegram to zenden aan de Nederlandsche vliegers, die naar Oost* Indië vlogen. Aangenomen werd een voorstel iter zake den bouw van 156 woningen door do bouwvereënigingen ..Ons Ideaal", „Do Goede Woning" en „St. Joseph". De houw"i zal vorderen f J 09.000 voor grond voor* schotten en ruim f405.000 voor boinvvnor* scholten, welke voorschotten aan den MiJ nieter zullen worden gevraagd. Do Raad besloot, in verhand mot een ingekomen verzoek van Amsterdamscho kaashandelaren, het aanvangsuur van do kaasmarkt gedurende het tijdvaak 1 No- vomber tot 1 April te séellen op 9 uur in plaats van 8 uur. Leites*en en KnnsS Guido Gezeile. 's Is vandaar vijf en twintig jaar gelas den dat de groote Vlaamsclio priestcr-dich. Ier Guido Gezellc i3 gestorven. Naar aanleiding daarvan is te s-Her- logenbosch oen tentoonstelling van diens werken enz. georganiseerd „Het Hui.wezia is gisteren met oen zeer interessant Gezclle* nummer verschenen. "ülTPË"BEaSEVlisP VOORSCHOTEN VerUooping. Op den hedenmorgen go* •houden openbare vrijwillig© verkooping ten overstaan van notaris Mr. H. M. A. Coeberg, notaris te Leiden, zijn do volgendd pcrceelen verkocht; -i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1