SERZOM
ST. NICOLAAS
SCHMIDT^
C. J. A. SCHMIDT
VELG
€8NC[RTGEB0IIW
St. Nicolaas-Etalage
HJIIOMHiiJPfi
neemt vanaf DOHDEBflflfi 21IGVEM!
Si Nicoiaas-Geschenken
Duynstee van der Veldef
Westlandsche Broeiramen
LEG^R fcH WLOOV
SABOTAGE BIJ DE MARINE.
ÏJeen algemeene geest van ontevredenheid?
Opruiing ronder woorden.
j In „Het Volk" kwamen de laatste da
gen de volgende berichten voor:
i Van onzen Helderschen oorrespondent
Hedennacht ie de kanonneerboot „Be
ver", die gebruikt wordt als drijvend ar-
j restantenschip totaal uitgebrand,
j .Oorzaak onbekend."
I Hedennacht is van het groote oliercser-
voir op den strekdam, waarin de stook
olie voor de onderzeebooten wordt be-
iwaard, de oliekoppeling afgeschroefd. Al
le "lie uit de leiding is weggcloopen.
Hedenmorgen stond op de groote exer-
cilieloods bij de buitenhaven, die onder
Voortdurende bewaking is, met groote let-
iters geschreven: ,.N o u ben j ij aan
ld e b e u r tl"
Naar aanleiding van deze berichten had
pen redacteur van de Maasbode ©en
bnderhoud met den commandant der ma
rine te Willemsoord, vice-admiraal C.
Fock. die zich nogal geruststellend uit
liet
„Zondagavond, zoo verklaarde de com
mandant. is inderdaad vermoedelijk door
kwaadwilligheid brand ontstaan in den
bouten bovenbouw van de oude kanon
neerboot „Bever", welke tot arreetanten-
ecliip werd ingericht, doch dat nimmer als
eoodanig dienst deed Deze houten boven
bouw brandde uit. Verder is de stop afge
draaid der leiding van een olietank op den
steiger in de haven Doordat de kraan
bij de tank gesloten was liep alleen de
leiding leeg Dan is Zondag voor acht da
gen, vermoedelijk eveneens door kwaad
willigheid brand ontstaan in een klein
bouten gebouwtje op den Dijk, dat als les
lokaal dienst deed, tengevolge waarvan
dit eveneens uitbrandde.
Nog enkele andere gevallen van sabo
tage zijn er voorts te melden. Men ziet,
de marine maakt er geen geheim van. Op
de ..Heemskerk" is het handwiel van een
kanon verdwenen terwijl enkele takels
werden beschadigd door insnijdifl^. met
een mes, waardoor ongelukken voor de
eigen bemanning niet buitengesloten wa
ren geweest. Tenslotte is op het fort Oost-
oever de koperleiding van den bliksemaf
leider verdwenen, hetgeen intusschen evfen
goed een geval van diefstal als van sabo
tage kan zijn.
Het samentreffen van deze gevallen, al
dus Z Ex Fock, kan natuurlijk niet na
laten een ernstigen indruk t© ma'en en
de feiten op zich zelf zijn ook ernstig ge-
uoeg.
De gcsrichte brandjes vormen wel oen
nieuw© en zooals gezord ongetwijfeld ern
stige noot Zij récht vaardigen intupschen
volstrek^ niet. om van een mentaliteit of
sfeer van sabotage bij de marine te Hel
der te spreken
Integendeel de geest onder de man
schappen is zoo goed als ondeT de gege
ven omstandigheden slechts verwacht kan
worden. Dat is mijn persoonlijk oordeel en
dat van alle commandanten.
Bij het Onderzee-corpg hoerscht da"" on
togen een geest van verontwaardiging
over de gepleegde gevallen van sabotage
welke de marineleiding en politie alle me
dewerking verzekert bij het zoeken naar
de daders, hetgeen in een corps van ruim
3000 man intusschen moeilijk is, ook al
staat het overgroot© deel boven verden-
ding
Van een algemeenen geest van sabotage
onder het corps kan volstrekt niet ""•"•wo
ken worden zelfs niet van een geest van
ontevredenheid, waartoe de dienst en de
omstandigheden, waaronder hij verricht
moet worden, ook geen aanleiding geven.
Langs administratieven weg zijn dun ook
geen klachten tot mij gekomen, aldus
Z Exo. Fock Wel kan gesproken worden
van oen geest van teleurstelling onder het
corps oveT het bezoldigingsbec'i it, dat
vooral van do "-"1 "api ioutreren inder
daad groot© offers heeft geëischfc. Onder
hen is de geest dan ook het slechtst.
Over het algemeen echter is de geest, nu
het besluit gevallen is beter geworden,
omdat de zekerheid omtrent hetgeen aan
offers moet worden gebracht voor de
meesten altijd nog gemakkelijker te dra
gen is dan de onzekerheid daaromtrent."
UIT DE PERS
IS DE GULDEN VEILIG?
Weg zijn alle schrikbeelden, de gulden
is veilig, de vlag kan worden uitgestoken,
constateert De Maasbode. Als men
nii maar niet te vérstrekkende conclusies
gaat trekken, vermaant het blad
Voor de economische positie des lands
en vo§r 't geleidelijk herstel van normaal
zakenleven is he>t pariteitspeil van den
gulden een zegen Ook voor de politiek
beteekent het bereiken van de goudwaar-
de een mijlpaal. Immers gedemonstreerd
wordt aldus, dat het doel dat de regeering
zich gesteld had, is bereikt.
Alleen maar mag men niet vergeten,
dat wij niet op onze lauweren mogen rus
ten Al is het gevaar voor den gulden ge
weken. het zou kunnen terugkecren. Zoo
dra wij gingen verslappen in de politiek
van de sluitende begrooting. zou de gul
den weer op het hellende vlak geraken
Enhet is nog geenszins zeker, dat
de gulden reeds binnen is, als de Staats-
begrooting zoo hoog blijft als zij thans is,
hoezeer zij dan ook sluitend gemaakt is.
Immers de lieer Bongaerte heeft er
in de Kamer nog pas op gewezen, dat om
Staatsbudget te hoog is opgeschroefd.
Ook staat de regeering heel sterk waar
zij in haar antwoord over het eerste hoofd
stuk der Staatsbegrooting waarschuwt om
nog geen gejuich aan te heffen.
Zij geeft toe. dat de donkere vooruit
zichten, welke zich bij de indiening der
begrooting voor 1924 openden, in meer dan
één opzicht lichter geworden zijn Ook er
kent zij, dat de gewone uitgaven thans
weer uit de gewone middelen kunnen be
streden worden Maar zij ontkent, dat
weder een normale toestand in lands
financiën zou zijn teruggekeerd
En als zeer sterk argument voor deze
ontkenning voert zij aan het bedrag der
gewone Staatsuitgaven in de jaren 1913—
1914 en daarnaast hot begrootingscijfer
voor 1925 In tien jaar tijds klom men van
220 k 230 millioen tot 619 millioen aan ge
wone uitgaven.
Ziedaar e«n argument, dat tot ieder spre
ken moet. Dit is Zoo'n geweldige uitzetting
der uitgaven, dat men aanstonds ver
moedt, dat hier wat haperen moet, dat 'na
melijk ons publieke leven op te grooten
voet is ingericht.
Nu moet men bij de beoordeeling van
deze cijfervergelijking twee dingen in het
oog houden. Allereerst dat de koopkracht
van den gulden grofweg gesteld kan wor
den op twee derde van den gulden van
1913 of m. a w dat de begrooting van
1913 ten bedrage van 230 millioen. omgere
kend op tegenwoordig koopkrachtpeil of
prijzenpeil. bedragen zou anderhalf maal
dat bedrag of: 345 millioen
Alsdan krijgt men de verhouding van
345 millioen in 1913 tot 610 millioen voor
1925.
Dan echter moet men een tweede om
standigheid in aanmerking nemen Al het
accres, dat de begrooting van uitgaven
toont, wil nog niet zeggen, dat er even
veel of meer on-eeonomischo uitgaven ge
schieden. Dat kan men tenminste niet volle
dig waar maken van de geweldig toegeno
men uitgaven voor onderwijs, van de ruim
dertig millioen 's jaars voor verzekeringen
ter zijde gelegd van de aanmerkelijke te-
korf dekkingen op ce Spoorwegen en der
gelijke.
Doch niettegenstaande deze twee beper
kingen. die de kracht van de vergelijking
intoomen, blijft het kras. Ook zelfs als
men ten slotte nog het accres van de be
volking in aanmerking neemt met een
zesde deel. Dan nog is immers de verge
lijking aldus op te zetten, dat onze Staats
dienst in 1913 kostte, ruim 400 millioen
tegen 610 millioen thans
Dat blijft een vergelijking, die zeer tot
ernst maant Onze Staatsdienst is, alles
meegerekend, ongeveer anderhalf maal
zoo duur als in 1913. En de vraag is, of
onze economische kracht dat dragen kan
LUCHTVAART
DE NEDERLANDSCHE LUCHTVAART.
Bij het begin van den winterdienst ver
gadert de K L. M haar getrouwen in
casu de persmensclien te haren kantore
om zich heen, om hun iets mede te deelen
van het voorbije jaargetijde en om een
slipje op te lichten van den sluier der toe
komst De heer Plesman, die de journalis
ten w'elkom heette, uitte zijn voldoening
over de Holland—Indië vlucht. Van het
welslagen van dezen tocht hangt daarom
zooveel af, zoo zeide de heer Plesman op
zijn eigenaardige, niets en toch tevens
veelzeggende wijze omdat de luchtverbin-
ding HollandIndië .,de clou der avia
tiek" is. Daarna komende tot de mededee-
lingen over het afgeloopen tijdperk, her
innerde de heer Plesman er aan, dat in
den afgeloopen zomer er twee luchtlijnen
b'j gekomen zijn. die voor ons land van
groot belang mogen worden geacht, nl.
de luchtlijn BaselBrusselBotterdam,
welke onlangs is doorgetrokken tot Am
sterdam, en de lijn RotterdamAmster
dam—IJamburg—Kopenhagen.
De lijn naar Basel is vooral van groot
belang voor herstellenden en zieken, die
op snelle en comfortabele wijze naar Zwit
serland moeten worden vervoerd. Voorts
vervoert deze lijn zonder dat daarvoor een
toeslag moet worden betaald de brieven
post voor Zwitserland en Italië en 's Dins
dags om de 14 dagen de Tndisohe mail.
die met de booten van de Nederland van
Genua uit wordt vervoerd.
Dan had de heer Plesman het over de
lijn naar Kopenhagen. Deze is dadelijk
een groot succes gebleken wat met. nieuwe
luchtlijnen gewoonlijk niet het geval is
Ten. eerste is de luchtreis goedkooper dan
per eerBte klas trein.en boot, is men er
per vliegtuig in 6 in plaats van in ruim 24
uur en is men van het lastige overstappen
met- gesleep van bagage, pnssencontrole
enz bevrijd. Er was dan ook dadelijk
deze lijn veel meer aanvraag dan de
voerscanaeiffit kon verwerken. Het
gend jaar zal op dc/e lijn dan ook
tweemaaldaagschen dienst worden i
gen één in aansluiting aan de nach
uit Londen en de andere aan den
trein uit Parijs.
In December zal een bespreking t»
penhagen worden gehouden, waaraan
tegenwoordigers van Fransche. Belgj
Duitsche, Engclsche Nederlandsche e
drie Scandinavische Luchtvaart-maat» jot
pijen deelnemen, over het dcortrekk«B ((y
de lijn van Kopenhagen naar Helsini »ei
Stockholm en Christiania. dat met
nuari Oslo za-1 heeten. onder medewei
van de spoorweg-maatachappijen
na-chttrajeclen
Tenigkomend op de Holland—Indij
binding naar aanleiding van een da»i
gedane vraag, zeide de heer Plesman
voor zulke groote reizen speciale vlit
gen zouden moeten worden gebouwd,
meer accomodatie voor de passagierj
het anders geen dagen achtereen v.<
uithouden ook al werd van étappe
étappe telkens met een ander toestel
een anderen piloot gevlogen. Op do
naar Londen is in den afgeloopen i
een zeer geslaagde proef genomen,
zij den steun der Amsterdams-t
van Koophandel, met hot inleggc-
een z.g beurstoestel, welke
volgend jaar zal worden herhaald.
Er zijn nu weer dr'.o F VIÏ'i in
bouw voor de K. L M één er van
einde dezer maand gereed. een tweedi
maand later en het derde einde Jai
van het volgend jaar.
Wat het binnen Jrmdsch luchtverkee
treft, bestaan er thans plannen cm i
terreinen in Groningen en Twenths
te leggen welke plannen ree^s een
vasten vorm beginnen aan te nemen
is er kens, dat er een luchtlijn Ylissi
Rotterdam komt, indien er
steun wordt toegezegd
Naar aanleiding van een vTaag. hw
staat met het aanleggen van een
vliegveld voor Den Haag, verklaard»
Leer Plesman zich daarover niet nil
rig te kunnen uitlaten Den Haag
1920 doende een eigen vliegveld te
gen is daarvoor hard aan het werk
exploitatie van nog een vliegterrein t
zou echter voor de K L M. het tijd
waarop haar bedrijf rendabel zou ww
nog wat verderaf brengen, zoodat
hoopte-, dat Den Haag en Rotterdam
deze zouden kunnen samenwerken tol
inrichten van een terrein, dat van
plaatsen uit gemakkelijk en snel r.r
te bereiken.
DAMESKLEED ING NAAR MAAT
4897
fUT* BRUNS A
a I 10 per maand, met recht van
koop (vanaf f 550.— Adres:
lijnW, leiden
KA1EÏI5 EN PENSION.
Voor 'i.K Dames, die externe
betrekking hebbeu, steeds ge
legenheid voor Kamers. Nacht
verblijf,- verblijf middaguur en
volledig Pension, Kapel aan
buis; berging van Rijwielen,
enz. Inlichtingen Zita-Vereeni-
ging, Telef. Int. 119S. 20781
LEIDSCH DIERENASYL
Leiderdorp, Telefoon 1135. Een
bond ot kat brengt gezellig
heid in huis. Koop er een bij
o; s en neem dan tevens wat
Vit hollen voor de Zangvogels
in uw Tain. 4954b
St. Nicolaas-Cadeaux
op gebied van rijwielen, zijn
te verkrijgen bij P. A. MEERS
HOEK, Rijwiel-reparatieinrich
ting Raamsteeg 13, zooals ver
schillende modellen Lantaarns,
liandkappen, Jasbeschermers,
Pompen, Zadels, Bagagedragers,
enz. 5002b
BU9TSNGEW0NE
HANB8EDING
imiiuiiiiiiiMiiijimiiiiiiiiiiiiimuiiuuiutpuiii
COLOMBIE
Volgen* model, met modern*
grote kraag, geheel0A
gevoerd prima af- 0
werking, 80 cM. lang M wZÜÏ
100 centimeter lang 82.50
171 centimeter lang07.50
GROTE COLLECTIE
In korte en langt bontmantel*, o.a.
NERZ, BREITSCHWANZ, CHIN-
CH1LLA,HERMELIJN,PERS1ANER
ETC.
Tegen half Decembsr ge
vraagd
R.K. DIENSTBODE
met huiselijk verkeer. Mevr.
A. MULDER, Teilingerlaan 37,
Sassenheim. 4955b
Terstond gevraagd, een
R. K. DIENSTBODE
bij J. OOSTDAM, Oosteinde,
4983 Warmond.
Terstond gevraagd, een flinke
DIENSTBODE
liefst niet beneden twintigjaar
bij A. N. SCHRAMA, Calé
Oude Post, SasBenheim. 4949
Gevraagd: een nette
R.K. DIENSTBODE.
Mevr. MANDERS, Bilderdijk-
Gevraagd een 5013b
R.K. DIENSTBODE.
Adres: Heerenstraat 118a.
DIPNSTBGOE
Wegens ziekte der tegenwoor
dige in een klein gezin gevraagd
een nette R.-K. Dienstbode, van
goede getuigen voorzien, leeltijd
16— 18 jaar. Brieven bureau van
dit blad onder No. 50U3b.
GEVRAAGD
een R. K, baker tegen de eerste
helft van maart. Brieven onder
no. 9581b, bureau v. d, blad.
HUWELIJK.
R.K. Weduwe weDsebt in
kennis te komen met R.K.
Weduwnaar of Vrijgezel uit
den werkenden stand; leeftijd
tusschen 40 en 50 jaar. Brieven
bureau van dit blad No. 4953b.
NET PERSOON
zoekt betrekking als Incasseer
der, Wissellonper of iets der
gelijks. Borg kunnende storten.
Brieven bureau van dit blad
onder No. 4950b.
Plaatsing gezocht,
voor een flinke Jongen van
15 jaar, R.K., die opgeleid
wenscht te worden in een
Banket- en Broodbakker^, Helst
omtrek Boskoop. Brieven bur.
van dit blad onder No. 4962.
Zit-Slaapkamer gevraagd
omtrek Breestraat. Brieven
onder 4985b bureau van dit blad
Ter overname aangeboden:
AMZR. GASFORNUIS
4 branders bovenop, voor f20.
Witte Rozenstraat 36a. 4952b
Het oudste en beste adres
voor eerste kwaliteit gedistil
leerd. binnen en buitenl. likeu
ren, Advocaat, vruchten op
brandewijn, zeer oude Port
en roode wijnen enz. is en
blijft: D. J. C. Speet voorheen
W. J. van Harteveld, Haar
lemmer straa-t 35, gevestigd
sinds 1860. 11619b
u
Wasch- en
WringmacSiinos
voor Electrische aandrij
ving en voor handkracht.
Erkend beste Merk.
Verkoop-depót: 43^3
LEIOEN, Breestraat 33
Telefoon 1873
Concsrt-Direclie Ür. G. DE K90S.
Stads-Gehoorzaal - Leiden
Vrijdag 28 Novhalf Acht
Tweede Abonnementsconcert
ORKEST,
onder leiding van:
WILLEM
MENGELBERG
tU.iolGHii
Entrée f6,alle rechten
inbegrepen.
Plaatsbespr. dagelijks bij
Boekhandel J. M. EGGERS,
Botermarkt 14.
Adverteeren doet verkoopen
Hiermede berichten wij dat onze
gereed is.
Banketbakkerij Chocoladebuis Theesalon
Breestraat 103, Hoogewosrt! 45-47
Telef 2167 5007 Telef. 125.
HIJEfSE's Vogelzaden I
MOENE's Zangzaad is het beste.
Om Uw kanarie in goede con
ditie te houden, moet bij goed
voeder hebben. Geeft daarom
Uw kanarieMOENE'sZangzaad.
Alom verkrijgbaar, per pakje
24 cent. 4977b
10.10 Het f0.10
KROON HAARNET
muts model, is uit dubbel haar
gemaakt en is daarom tweemaal
zoo sterk als elk andei. Ver
krijgbaar bg JAC. RAMAK,
Haven 10. 5011b
10.10 Prijs 10 Cent. f0.10
Nog steeds voorradig*
Vulkachels, Vulbinu-nwerken»
Nummerkachels, Salamanders»
Godin Foruuizeu, gepolijste
Pijpen, Ellebogen, platte Pijpen,
Roosters, enz. Het adres voor
maatwerk en inzetten van Vuur-
tteenen. Aanbev., J. MULDER,
Smid, Langegracht 149—151.
4989b
ter
Schrijfmachine,
oven eme gevraagd.
goeden staat, billijk. Tevens
een Amateur-Draaibankje aan
geboden. Brieven bureau van
dit blad onder No. 4965b.
NA3I3RACHSNE5
Gritzner, Naumann, Singer.
Plafl. Ruim voorzien van 2de
hands machines vanai 1 10,
115,120. Vakkundige reparatie-
inrichting aan alle merken.
Vanouds Haven, thans Morseh-
straat 56. Aanbevelend,
4986b WESTDORP Co.
Gevraagd, een
STUKJE GRONDv
liefst met water, in de om
geving van Leiden. Brieven
met opgave van grootte, prijs,
waar gelegen enz., onder No.
5009b, bureau van dit blad.
ST. MCOLAAS.
Mijters, Staven, Pruiken, Baar*
den, Mommen, ook voor zwarte
Piet, Mutsen, Surprices, Fop-,
Scherts- en Feestartikelen.
Wederverkoopers ruime korting
Erato", Oude Singel 14, Tel.889.
Spoedige bestelling voorkomt
teleurstelling. 4990b
Pathéfoon f 37.53.
Wegens verandering een zeer
mooie Patbé oon met 80 num
mers voor 137.50 aangeboden,
Te bevingen MaurilsUraat l'
bg de Mureaingel. 4984b
Uit de hand te koop
een goed ouderhouder. Woning,
tevens Winkelnnie,voorzien van
Kelderen Electrisch licht.waar
achter flinke Schuur en vrucht
bare Tuin, alles te samen ter
grootte van 12 Aren, staande
en gelegen te Ter Aar, Wijk A,
in de nabijheid van R.-K kerk
school. Brieven bureau van dit
blad onder No. 4979.
De Goedkoo-re Bazar,
Lang Mare 4 Leiden, hoek
Vrouwenkerkkoorstraat. achter
de Hartebrugskerk, gee.t tot
en met 6 D-cember, aan elke
kooper van drie guldey, een
mooie Bussiepop cadeau. Be
leefd aanbevelend
4892b P. H. EDELAAR.
TE KOOP
een Sleeperswagen en een Brik.
P. VAN HAASTEREN, Heeren
straat 4S. 5018b
Door omstandigheden te koop
een Kruidenierszaak
met Vleeschmachinc en Snel
weger, in volksbuurt, met of
zonder goederen over te nemen,
liefst met woningmil. Brieven
onder No. 4991b bureau van
dit blad.
Gramophoonhuis De Concurrent.
Voorradig pracht Kerstplaten,
tegen verminderden prijs. Gr.
partij Platen, zoo goed als
nieuw flt—Platen ruilen en
huren 10 'cent. Goedkoopste
Reparatie-inrichting, Aanbev,
VV. GRÖNLOH Jr., Magazijn
Hansenstraat 47a. 4987b
Gramophoonhuis De Concurrent.
Pracht Pathéfoons vanaf f 12,50.
Gramophoon met 10 nummers
112,50. Staande apparaten 110
c.M. hoog 157, 0. Solide per
sonen termijnbetaling. Zondags
geopend. Zaterdags onder de
Korenbeurs op de Markt.
W. GRÖNLOH Jr.,
4988b Hansenstraat 47a.
Rechtskundige Bureaux,
JOHAN BAKKER Sr. en
S. SPIERENBURG. Advies er.
bijstand in rechtszaken. Ver
dedigen hen die gedagvaard
zijn voor alle Kantongerechten.
Voorkomen faillietverklaring,
behandelen Huurcommissie-
zaken. Mandenmakerssteeg 5,
Leiden. 4993b
POPPENWIEGEN
vanaf 50 cent. Bekleed Pluche
Matras en Kussen I l.Tó.Poppen»
stoelen, groot en sierlijk, 25ct.
Grootste keuze. Eigen fabrikaat.
JOH. P. MEIJEKS, Geeregracht
33, bij het 3 Oct. Monument.
Geen filialen. 5000b
Zoefermeer.
Abonnementen en Adverten.
tién worden aangenomen door
Th. AD EG EEST,
DORPSTRAAT IS3.
zijn intrek in
MANUFACTUREN-^AGAZliM
192 Haarlemmerstraat 192
HIJ ZETELT DAAR
'ederen dag en heeft voor ELK KIND
EEN VERRASSING.
Dus moeders, komt allen ons met Uw kindere»
bezoeken. Wij brengen een groote sorteering
onder meer: Wollen- en Tricot Handschoenen,
Wollen Dascen, Wollen Klutsen, Heeren
Overhemden en Dassen, Wollen Bébé Arti
kelen, Wollen Truien, Linnen Kleedjes,
Fantasie Kleedjes, Doosjes Zakdoeken,
enz. enz. =ooi
192 Haarlemmerstraat 192
Kassiers en Commissionairs in Effecten.
RAPENBURG 30, hoek Houtstraat
INTERC. TEL. 62 - OPGERICHT 1902
(Eén-Ruiters 151 X 81 c.M.) prima Vurenhout
pasklaar
In elkander met schroeven, ringen en houtjes
ook Grenen
Onder lossing 12000 Zweedsche merk -j-HB-f-6/)'
6 tot 25 voet, billijk af te geven. Voor kastenbouw i j
op juiste lengte afgekort 6r7» csnt per voet.
Levering van op maat gezaagd kisthout. Eerstehandscli pf?
C. T. ROfflBAUT Zn., Houtzagerij en Kistenfatf
Einde Middelweg 37 - Leiden - Telefoon 1
