No. 4783 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN 16e Jaargang NOVEMBER 1924 DeABONNEMENTSPRIJSbe draagt 61] vooruitbetaling yoor Leiden 19 cent per week 12.SO per kwartaal, jéij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal, franco per poet 12.95 per kwartaal, (get Geïllustreerd Zondagsblad toot de Abonnee ver. jnijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, by voor- pitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct, met Geïllustreerd fondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon* en Feestdagen TgL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 u POSTBUS No. II maH£a^ns)e^-.^ewww^..e»»«ee.»sw».e git nummer bestaat uit ta bladen.' Prof. Heering voor de radio. ■f Ter herinnering aan hat eerste open- fare optreden van Luther werd Vrijdag avond door Prof. Dr. G. J. Heering, hoog leraar aan het remonstrantsch seminarie j'ie Leiden, een preek uitgesproken, welke door het draadlooze afzendstation ite Hil versum werd uitgezonden. 't Is geenszins onze bedoeling om deze overigens schitterend gestyleerde preek in kaar geheel aan openbare critiek te on derwerpen, daar het van -zelf spreekt, dat een vrijzinnig predikant het optreden van Luther anders beschouwt dan wij Roomsch-Katholeken dit doen, ofschoon ik [toch mijn verwondering niet kan verbergen over het merkwaardige feit, dat prof. Heering tenslotte alleen in Luther be wondert, dat hij den moed heeft gehad om tegen de aloude Moederkerk in openlijk verzet ite treden. Overigens was m.i. de verheerlijking van Luther wel wat een zijdig en daardoor historisch niet geheel juist. Ook wil ik mij niet mengen in sprekers schouwingen over het orthodoxe protes tantisme. Maar waarover ik wel wil spreken, fa 'dat gedeelto waarin spreker zin meening liilsprak orer het Katholicisme. Wat dat der preek betreft, betreur ik de volgende punten: 1. Spreker constateerde, dat de lijn (n.K der geestelijke aanbidding van den Onzienlijken God) door de Roomscke Kerk [was verbroken, speciaal door haar leer en ^eredienst van de H. Eucharistie, waarin Onzienlijke weer zichtbaar was ge kt. Deze verbroken lijn was, aldus spr., ivederom door Luther hersteld geworden het Protestantisme was weer door hem jeworden het dienen van den „Onzienlij- Wij zoudenhierbij deze korte be merkingen willen maken: a. Indien de Hoogleeraar speciaal onzen lucharistischen eeredienst bedoelt aan te vallen (en ik meende dit uit zijn rede te moeten opmaken), dan is zijn be roep op Luther al heel zwak, daar juLssf Luther bij al zijn „hervormingen" de realia praesentia of werkelijke tegen woordigheid van Christus in het voortge zette Avondmaal onaangetast heeft gela ten, ook al heeft hii daaromtrent een an dere opvatting dan de Roomsche Kerk b. Onjuist is m.i. het beroep van spr. 'pp Hebr. XI.-27 (waarop sreker herhaal delijk terugkwam). Iedereen, die het elfde hoofdstuk van den Hebreënbrief gelezen heeft, zal toch eerlijk moeten erkennen, dat ad Hebr. XI:27 al heel weinig waarde heeft voor genoemde bewering, daar dez9 tekst ons alleen leert dat Mozes, toen hij uit Egypte gevlucht was, zijn vertrouwen leef stallen op den onzichtbaren God. leze tekst kan toch niet beduiden, dat da Eucharistische eeredienst, waarover zelfs Paulus reeds spreekt, 'daardoor wordt Uitgesloten. Overigens kwam de Onzienlijke God meerdere malen onder zichtbare gedaante onder de menschen. Wij denken hier voor- pi aan Christus zeiven, die, ofschoon God, de zichtbare menschennatuur aannam en wie jaren op deze aarde rondwandelde. En jrij nieenen, dat Christus onder ons wilde piijven wonen onder zichtbare gedaante H. Eucharistie. c. Maar spreker maakte zich bovendien jpg aan een historische onjuistheid schul pt» toen hij beweerde, dat Luther of al- hang do Hervorming de lijn, door de toomsche Kerk verbroken, wederom her ald had. Immers, de geschiedenis kent pa ander Christendom dan een christen- loia met een tastbaren eucharisjtischen eredienst, tot in de oud-apostolische tij— ea toe. Welnu, die lijn is juist door de hervorming verbroken, (toen zij de Avond- fiaalleer, zooals die 15 eeuwen gehuldigd rfs, loochende en den alouden eucharisti- icchen eeredienst afschafte. d. Tenslotte s c h ij n t spr. te meenen, de Eucharistische eeredienst van de Kerk een louter vormendienst is, raarmede een God-dienen-in-geest-en- raarheid niet kan samengaan. Wanneer 111 mderdaad de meening 'van den hoog waar mocht zijn, dan vergist hij zich' Whjk en begrijpt helaas.dien Katholie- eeredienst geheel verkeerd. Ik zal jps niet uiteen zetten, hoe de Room- _e ^redienst dan wèl moet- opgevat wor- r ik hierover binnenkort in het - .hoop te spreken, maar toch jammer en ik hoop dat Prof. me di,t niet euvel zal duiden protestantsch hoogleeraar zich' '°epen acht den Roomschen eeredienst te vallen zonder dat hij zich voldoende ^hoogte heeft gesteld, ilat i^0 hreede Plaats betreur ik het eef,sprelcer zich in zijn preek woorden Li ^ten ontvallen, 'welke voc>r een grievend zijn, zooals „ge- ouwel" en „tooverachtige werkelijk heid". Dergelijke termen doen ons Katho lieken pijn. Waarom moeten wij elkander toch op een dergelijke wijze grieven? La ten wij elkander bestrijden, ieder ons eigen standpunt verdedigen, maar laten we dit doen zonder elkander noodeloos te grieven. En nu wil ik gaarne aanne men, dat spreker hier geenszins de bedoe ling gehad heeft om te grieven en dus ge heel ter goeder itrouw gehandeld heeft, maar dan durf ik toch vragen: had spre ker zich niet van te voren moeten verge wissen, nu hij op zulk een verantwoorde lijke plaats ging spreken, dat er in zijn radio-rede geen woorden voorkwamen, waardoor zijn katholieke hoorders in hun teer-heilige gevoelens gekwetst worden? Ik meen niet onredelijk te zijn, wanneer ik deze vraag bevestigend beantwoord. 3. Wij willen verder stilzwijgend voor bijgaan de onbewezen bewering van spre ker dat de protestantsche vrijheid bedreigd wordt waar do R. K. Kerk de „macht in handen krijgt", alsook zijn treuren over het schitterend Eucharistisch Congres en de door hem geinsinueeTde onhistorische heteekenis van den „beruekten" Bartholo- meusnackt, enz. Wij willen alleen nog slechts uiting geven aan onze verwonde ring, dat zelfs in zuiver-protestantsche preeken zoo, zelden het katholicisme met rust gelaten wordt. En dat zou op zich nog zoo erg niet zijn, indien de leer der Katholieke Kerk dan maar juist werd voorgesteld met weglating van uitdrukkin gen, die kwetsend zijn, maar dat is juist zoo dikwerf uiet het geval. Ik krijg het meerdere malen te hooren van andersden kenden, die na een" uiteenzetting van een of andere katholieke leerstelling of ge- loofspractijk n;ij mededeelen dat hun dit op catechisatie of in preeken geheel an ders is voorgesteld. Dat is ongetwifeld een treurg verschijnsel. En we zagen, dat zelfs een hoogstaand man als Prof. Heering, die volgens mijn vaste overtuiging meent ter zake kundig ite zijn en die wel geens zins de bedoeling zal gehad hebben om zijn katholieke medeburgers te grieven, zich toch aan deze dubbele fout niet heeft weten te onttrekken. Dit vinden wij zéér jammer. Zoo iets moest bij een man als Prof. Heering niet kunnen voorkomen. En daarom juist is dan ook de opzet van onze voordrachten over het Katholicisme welke ook voor andersdenkenden (toegankelijk zijn om een juiste en ware voorstel ling van onze katholieke geloofs- en zeden leer te geven en alle misvattingen daar omtrent weg te nemen. Een wensch wil ik hieraan nog toevoe gen: mochten alle protestantsche leiders, die in hun kerkgenootschap een leidende rol spelen en zich geroepen achten ook over het Katholicisme te spreken zooveel verantwoordelijkheidsgevoel en zelfsrespect hebben, dat zij zich eerst volkomen en juist op de hoogte stellen van de leer en praktijken der R. K. Kerk, alvorens zij die -leer en practijken beoordeelen of ver- oordeelen. Ondergeteekende wil hen gaar ne 'daarbij behulpzaam zijn. Prof. Heering zal het mij, hoop ik, niet ten kwade duiden, dat ik zijn radiopreek, welke hij in het openhaar heeft gehouden, hier ook in het openbaar besproken heb, niet om hem persoonlijk onaangenaam te zijn, maar alleen om de waarheid te die- nen. Overigens juich ik het ten zeerste toe, dat ook mijn remonstrantsche collega vasthoudt aan het onmisbare beginsel, dat wij „als ziende den Onzienlijke" onver schrokken moeten treden in de voetstap pen van Onzen Heer Jezus Christus, wil len wij de wereld opheffen uit haar mate rialisme en indifferentisme. .Warmond. J. P. VERHAAR eOlTEÜLAÜO )jdo België. De Vlaamsche Studentenbeweging. j Uit Leuven wordt gemeld, dat weer twee Vlaamsche studenten van de Leuvenscho universiteit zijn uitgesloten, omdat zij in hoedanigheid van leider van Vlaamsche studenten-vereenigingen geweigerd hadden een Vlaamsch-gezinde redevoering van 'mr. Borginon, die zij, ondanks het recto raal avis, hadden bijgewoond, openlijk af te keuren. De verontwaardiging onder de Vla a nu cl; e studenten van Leuven is groo'.. - „Standaard". Duitsciiland. De militaire controle. De intergeallieerde militaire controle commissie heeft tot 25 October 793 contro lebezoeken afgelegd, waarvan bij de sta ven 136, aan vestingen en exercitieterrei nen 117, bij het legerbestuur 83, bij de politie 250 en in fabrieken 252. Het monarchistische broeinest te Munchen Een putsch op komst? Uit Munchen wordt aan de „Montag- morgen" gemeld, dat aldaar het gerucht loopt, dat er deze maand een putsch zou DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAOTt Gewone a d vort a n tig n SO cent per ragaS Voor Ingezonden Mededeellngen wordt bot s dubbele vu het tarief berekend, s Kleine adverlentiën, van ten hoogste 30 «oorden, waartt betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hour en rtt huw, koop en verkoop 10.50. plaats hebben, die het herstel van de mor narchie ten doel zou hebben. n Ludendorff en prins Rupprecht. Het conflict tusschen generaal Luden dorff en kroonprins Rupprecht van Beie ren neemt steeds scherper vormen aan, zoo zelfs, dat thans de Beiersche generaals alle betrekkingen met den vroegeren mi litairen afgod van Duitschland hebben ver broken, een en ander niet zeer tot ver sterking van de positie van de völkische partij, die toch al veel geleden heeft door geldkrapheid en groote innerlijke verdeeld heid. Zooals men weet is het huidige "conflict het gevolg van voor kroonprins Rupprecht beleedigende uitingen door Ludendorff ge daan tijdens bet proces-Hitier. L - x Frankrijk. De arnarchiste Gsrmaine Berton. Poging tot zelfmoord. - De Parijsche anarchiste Germaine Ber ton, de moordenares van Marius Plateau, redacteur van de „Action Francaise", is in de kerk van 0. L. Vrouw van Lourdes te Belleville in ernstigen toestand aange troffen na een poging om zich te vergiftig gen. Deze poging tot zelfmoord wordt in ver band gebracht met.de moordgeschiedenis van den zoon vanDaudet en zou ten doel hebben de politie op een dwaalspoor te brengen. Hoe bet zij, het is thans voor de derde maal, dat deze anarchiste de aan dacht op zich vestigt. Eerst door haar po ging om Leon Daudet te vermoorden: zij schoot toen in diens plaats de heer Pla teau dood. Daarna kwam het geruchtma kende proces, dat eindigde met een vrij spraak. En ten slotte deze zelfmoord poging. V ri ;k-, Engeland. üe laatste dagc« Van Labeur. Morgen ontslag? Men verwacht, dat Mac Donald Dinsdag den koning het ontslag van het kabinet zal aanbieden. Het parlement zal op 18 November bijeenkomen. Omtrent de aftredende Labour-ministers wordt gemeld, dat verscheidene van hen weer zullen terugkeeren op hun oude pos ten in het vakvereenigingswezen. In de minst gelukkige positie verkeert op het oogenblik Hodges, die in de aftredende regeering minister van Marine was. Vol gens de bepalingen van de Mijnwerkers federatie was hij verplicht de functie van algemeen secretaris van dat lichaam op te geven. Voor het parlement is hij ook niet herkozen. De Z ino v j ef-af f aire. Dat het Labour-kabinet nog niet on middellijk is afgetreden, vindt zijn oorzaak in het feit, dat de regeering eerst wil vaststellen of de brief van Zinovjef authen tiek is of niet. Volgens de „Evening News" is het on derzoek al ver genoeg gevorderd, om de nog twijfelende ministers van de echt heid van het schrijven te overtuigen. Het ministerie van Buitenlandsche Zaken ver klaart opnieuw, dat de brief indexdaad do Engelscbe communistische partij heeft be reikt. De commissie zal morgen haar rapport uitbrengen hij het kabinet en de ontslag neming der regeering zal daar bijna oogenblikkelijk op volgen. De verkiezingen. Zetels enstemmenaantai. Do laatste hekend geworden verkiezings uitslagen zijn: conservatieven 410 zetels,"liberalen 41, lahourpartij 152, communisten 1, onaf- liankelijken 4. Er moeten nog 7 uitslagen binnen komen. Wel merkwaardig is hierbij te vergelij ken het cijfer der uitgebrachte stemmen. De totalen zijn, voor zoover bekend: conservatieven 7.768.498 (vorig jaar 5.417.094), Labour 5.545.828 (v. jaar 4.477.610 (v. j. 4.254.556) Een Reuter-bericht voegt aan de hier boven gegeven cijfers nog toe, dat de com munisten 56.000 stemmen hebben verkre gen. Naar men weet is slechts één hun ner acht candidaten gekozen. Gemeenteraadsverkiezingen. Hier wint Labour aanzienlijk. De gemeenteraadsverkiezingen, welke Zaterdag in alle provincie-steden van En geland en Wales werden gehouden, liepen voor Labour gunstiger af dan de parle mentsverkiezingen, maar de liberalen be taalden andermaal het gelag. In de 70 voornaamste steden wonnen de conservatieven 50 raadszetels, maar ver loren er 44; Labour won 51 en verloor 31; do liberalen wonnen 18 en verloren 52; de onafhankelijken wonnen 14 en verloren 18 Wembley. Totaal achttien millioen bezoekers. De tentoonstelling "te Wembley is Zater dag door den prins van Wales gesloten, in tegenwoordigheid van 50.000 menschen Over de heropening in het volgende voor jaar is nog steeds geen beslissing gevallen De prins deelde in zijn toespraak mede, dat de tentoonstelling in bet geheel bezocht is door achttien millioen personen, onder wie ongeveer vijf millioen kinderen. De' Valera. In verband met zijn overschrijden van de grens van Ulster is De Valera ver oordeeld tot een maand gevangenisstraf tweede klasse. Hij werd door den rechter zeer welwillend behandeld en behoefde niet plaats te nemen in de bank der be schuldigden. Spanje. De strijd in Marokko. De ontruiming van Sjesjoean. Het besluit der Spanjaarden om Sjes joean te ontruimen wekt geen verbazing Het zou voor hen vrijwel onmogelijk zijn geweest de verbinding met Sjesjoean over een afstand van ruim 50 K.M. langs een enkelen weg door vijandelijk gebied te handhaven. Door de ontruiming van Sjesjoean zal het bezette deel van de westelijke Spaan- sche zone in Marokko weer gelijk worden aan de positie welke in 1917 door de Span jaarden werd ingenomen. Al de resultaten van vele jaren van onvermoeiden en kost bare strijd zullen daardoor worden ver zaakt. I l - China. De burgeroorlog. Een overwinning van TsjangTso Lin. Tsjang Tso-Lin heeft een communiqué uitgegeven, waarin hij meldt, dat de Mandsjoerijscho strijdkrachten Sjanhaik- wan, Sjinwangtau en Peitaiho bezet heb ben, dertigduizend man der Tsji-partij ge vangen hebben genomen en honderd ka nonnen buitmaakten. (Sjanhaikwan ligt vlak aan de Ghi- neesch-Mandsjoerijsche grens, aan de spoorlijn Peking—Moekden. Tsjinwangtau ligt pal ten Z. daarvan, aan de kust. Pe- taiho is een versterkt stadje eveneens aan de zeekust. j_ De Tsjili-troepen zijn de strijdkrachten van Woe Pel Foe, den man die vóór Feng's staatsgreep het bewind te Peking vertegenwoordigde). Van het Vaticaan. Hel conflict met Argentinië. Hetgezantschapbij denPaus. Do begrootingseommissie van de Argen- tijnsche Kamer heeft gestemd voor op heffing van het Argentijnsche gezantschap bij bet Vaticaan. Het jongste conflict met den aartsbisschop is niet vreemd aan dit besluit. yr 1 -jh W 'L. - Derde Nederiandsche Katholiekendag. Gewijzigde datum. Het hoofdbestuur der Nederiandsche Ka tholiekendagen deelt ons mee, dat in de 'datums, waarop de eerstvolgende Neder iandsche Katholiekendag zal worden ge houden, verandering is gekomen. Door om standigheden is het onmogelijk gebleken, den Katholiekendag te doen plaats 'heb ben op hét einde van de maand Juli 1925, zooals eerst bepaald was en Izooals ook reeds in de couranten is bekend gemaakt. Besloten is nu den derden Nederlandschen Katholiekendag te houden op Dinsdag, Woensdag en Donderdag 4, 5 en 6 August tus 1925, en wel te 's-Gravenbage. R.-K. Arlsenvereeniging. Viering van het eerste lustrum Ter viering van bet eerste liüstrum heeft de R.-K. Artsenvereeniging Zaterdag en gisteren te Utrecht 'n algemeene ledenver gadering geliouden. De eerste dag was hoofdzakelijk gewijd aan de viering van het eerste lustrum. Om elf uur vereen!gden zich vele leden in de kapel van de Broeders van St. Joan de Deo Mar.iaplaats, waar door den gees telijken advi'seur Prof. F. v. d. Loo van Rijsenburg een plechtige Hoogmis werd opgedragen. Na de H. Mis had in de „Kasteel van Antwerpen"- een reünie plaats die gevolgd werd door een gemeenschappelijken lunch. I 1 Het groote moment van den dag was de feestvergadering die om 3 uur aanving in het gebouw voor Kunsten en Wetenschap* pen. ;a HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND Er doen geruchten de ronde afs zou nd^ deze maand in Beieren een putsch plaats hebben. t Morgen zal het Engelsche kabinet waar* schijnlijk zijn ontslag indienen. Het onderzoek naar de echtheid van derf brief van Zinovjef. De gemeenteraadsverkiezingen zijn inf Engeland gunstiger voor de Labours uit gevallen dan de pardementsverkiezingen. In China heeft Tsjang Tso Lin een greote overwinning behaald. De Hollandsche vliegers naar Indiê zijn Zondag van Philippopel vertrokken en te Constantinopel aangekomen (Luchtvaart).; vjf; BINNENLAND. De loonen van he! Postpersoneel en van de Rijkswerklieden (2de en 1ste blad). Een rapport over den financieelen toe stand van het „Spaarfonds voor Bodeni- cultuur". (Financieele Berichten, 2e blad). Ernstig motorongeluk te De Bilt. (Ge mengde Berichten, 2de blad). OMGEVING. De Alg. Ver. voor Bloembollencultuur1 sticht met steun van de gemesnte Hillcgom een beursgebouw aldaar. Op het met palmen versierde podium nam het bestuur der R.-K. Artsen ver eenié Tüg plaats met in zijn midden den Minis* Lr van Arbeid, Handel en Nijverheid Z.Exc. Mr. P. J. M. Aalbense. Zoodra allen gezeten waren opende dei voorzitter, dr. L. H. van Romunde de ver* ga dering. Terstond hierop werd het woord ver-»; leend aan den feestredenaar, den Rector/ Magnificus der R.-K. Universiteit te Nij* megen, Prof. Mag. de Langen Wen*' dels O.P. Na deze feestrede werd het woord ver* leend aan Z.Exc. Minister Aalberse. Vervolgens dankt do afgevaardigde van: do Ned. Mij. van Geneeskunde, Dr. Tho*. mas, voor de vriendelijke uitnoodiging* gewaagt van de goede verstandhouding tusschen de Maatschappij en de R.-K.' Artsenvereeniging, en spreekt de hoop uit,, dat die samenwerking steeds zoo moge blijven. De geestelijke adviseur, Prof. v. d. Loo, getuigt van de sympathie, die het hoogste kerkelijke gezag de vereeniging toedraagt, zooals blijkt uit het waardeeTend schrij* ven van Z. D. H. den Aartsbisschop in bet lustrumnummer, en ook uit een tele-» gram van geluk wensch. dat de 'vereeniging heden uit ome van Z. H. den Paus mocht ontvangen. Spreker leest bet telegram voor, hetgeen een hartelijk opplaus uit- loWe. ij Daarop wendt spreker zich tot den voor-ij zitter, Dr. van Romunde. huldigt in enkele waardeerende woorden diens groote ver* diensten voor de nog jonge vereeniging en' deelt onder-enthousiast gejuich der verga.*, deriing mede, dat het Z. H. den Paus lieert behaagd, de verdiensten van den voorzitter) te erkennen door hem te begiftigen met hei gouden eerekruis: Pro ecclesia et pontifice^ Onder hernieuwde toejuichingen hecht, prof. v. d. Loo den voorzatter het eere* kruis op de borst. Daarop neemt Dr. van Romunde heti woord om op de eerste plaats dank te' brengen aan Z.Exc. Minister Aalberse,1 aan Z. D. H. den Aartsbisschop, waarbij' hij zijn erkentelijkhe-d uitspreekt voor het h'ooge bewijs van waardeering in zijn per* soon, door Z. H. don Paus aan de vereend* ginig geschonken. Dan- dankt de voorzitter! nog de afgevaardigden van de Ned. Mij.' ter bevordering der Geneeskunde, en den feestredenaar, waarna hij de bijeenkomst sluit. De accijnsverhooqiRg op tabak. :len adres. Door de vereeniging van tabaksfabrikanj ten in Nederland is aan de Tweed? Kamer een adres gezonden naar aanleiding van. het gewijzigd Ontwerp van Wet ter veT* liooging van den Accijns op Tabak. Het komt adressante onbegrijp.ebjk voor. hoe, op hetzelfde oogenblik dat door den Minis* ter wOrdt overwogen een Commissie te be*,, noemen ter bestu'deering van een ande*, stelsel voor heffing van eene Tabaksbelas*; ding, aan belanghebbenden eene al thansj bedoelde exlra-vermeerderine van moeite en lasten zal worden opgelegd. Het verwondert adressante bovendien',, dat. geheel in strijd met de oorspronkelij*.; ko bedoeling der wet, waarbij immers heti principe van „belasting naar draagkracht - j op den voorgrond stond (met als gevolg bet s omslachtige banderol!esysteem), de sigaren: j ditmaal ziouden worden ongemoeid gelia*. ten. terwijl de accijns op rook- en pruim*! tabak zou worden verhoogd; voor sigaren^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1