Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
ge Jaargang.
r jeABONNEMENTSPRIJSbedraegtbij vooruitbetaling
roor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
H onze Agenten 20 cent per weck 12.60 per kwartaal
rinco per post 2.95 per kwartaal
r0t Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnee ver-
piebaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
itbètaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geülustreerd
8,1 ondagsblad 9 ct.
MimnieB» bestaat uit twea
den*
MAANDAG 20 OCTOBER 1924
No. 4772
Êeicbohe Sou/tont
0!t blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen f
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 v POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertenlIBn 30 ceel per Mg^
Voor Ingezonden Mede deelingen wordt M 3
a dubbele van het tarief berekend. a
Kleine^ adverlenllën, van ten hoogste 00 woorden, wifirfa
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hun? en rw
huur, koop en verkoop 10.50. 1
Sfl
de Katholieke kiezers
van Nederland.
vergadering op Zaterdag j.L te
iT gehouden, heeft het bestuur van
Algemeenen Bond van R.-K. Rijks-
ringorganisaties in Nederland de af-
:ei trdigden der Rijkskieskringorganisa-
;n het Adviseerend College benoemd.
Adviseerend College zal als volgt
samengesteld:
De leden van het dagelijksch bestuur:
A. J- M. J. baron van "Wijnbergen,
jht, Bondsvoorzitter, tevens voorzit-
tan het Adviseerend College,
f Frans Teulings, Den Bosch, Bonds-
taris, tevens secretaris van het Advi-
nd College.
I. N. J. "E. Heerkens Thijssen,
iem, Bondspenningmeester.
overige leden van het Bondsbe-
van Hout, Helmond, (als plaatsver-
optredend van mr. dr. Van Rijcke-
A die als zittend Kamerlid geen lid
het Adviseerend College kan zijn).
Verheijen, Roosendaal.
G. Pastoors, Tilburg,
r. E. baron Van Voorst tot Voorst,
bij Nijmegen.
J. W. IJsselmuiden, Arnhem.
P. van der Velden, Nijmegen.
W. D. Hellebrokers, Rotterdam.
•of. dr. J. A. Veraart, Den Haag.
J. Oostdam, Leiden.
G. Wubben, Rijswijk (Z.-H.)
G. M. J. F. Goseling, Amsterdam.
A. J. M. Leesberg, Alkmaar.
Veltman, Alkmaar.
W. Vienings, Goes.
H. J. van Spanje, Utrecht.
F. A. Ovenneer, Heeg (Fr.)
J. ter Steege, Almelo.
G. R. baron van Voorst tot Voorst,
|le.
W. ten Braak, Winschoten.
A. Ohms, Nieuw-Schoonebeek (Dr.)
G. Aarts, Sittard.
Geelen, Maastricht.
De 1.1. Zaterdag benoemde afge-
digden der Rijkskieskringorganisaties
ch gerangschikt),
rof. J. D. J. Aengenent, Warmond.
P. J. Asselbergs Ch.zn., Bergen op
e1m.
G. A. van Cranenburg, Haarlem.
F. P. Donné, Venlo.
Douma, Assen.
ïr. mr. L. E. M. von Fisenne, Rijs-
(Z.-H.)
Foppele, 's-Hertogenbosch.
rof. mr. dr. J. v. d. Grinten, Nijmegen
Groen AznZuidscharwoude.
Th. Hendrikx, IJzendijke.
W. de Jong, Lemmer,
v. d. Kallen, Nijmegen.
Nieuwenhuis, Amsterdam.
W. Ninteman, Groningen.
L. D. Nivard, Rotterdam.
G. Nijkamp, Enschédé,
Th. van Rijen, Tilburg.
Schaaper, Krommenie.
J. Schoemaker, Deventer,
fcvr. F. Steenherghe—Engeringh,
echt.
'rof. dr. A. Steger, 's-Gravonhage.
van de Ven, Son (N.-B.)
Th. Verheggen, Buggenum.
I. van der Waarden, Almelo.
lot de benoeming van de afgevaardÜg-
dor Rijkskieskringorganisaties in het
'iseorend College is thans een voor
in punt van het nieuwe kiesreglement
stand gebracht 1
et Bondsbestuur heeft deze belangrij-
benoeming met groote zorg en verant-
'rielijkheidsgevoel gedaan, naar beste
en het mag er ongetwijfeld op reke-
it het Adviseerend College met wel
lend vertrouwen door de R.-K. kiezers
fdt tegemoet getreden.
Iet Bondsbestuur vertrouwt stellig op
medewerking van allen in de thans vol
"do periode, waarin de candidatenlijs-
der R.-K. Staatspartij volgens de
uwe reglementshepalingen zullen moe-
worden vastgesteld. Een hoogst gewioh
en belangrijke zaak, die met ernst en
'antwoordelijkheidsbesef moet worden
andeld, vooral door hen die op dit ter-
11 tot leiding en voorlichting geroepen
I°gen allen, één van zin, samenwerken
het groote doel, dat door het tot stand
wchte reglement wordt beoogd, ook te
e'kcn, daarbij voor oogen houdend, dat
volmaakte, het ieder en in alles be
jegende, onder ons menschen wel nim
^.2albereikt worden. Maar de samen-
rei ding van allo goedwillende katholieken
pi onder Gods zegen, bet best bereik-
lot stand brengen.
°i hen, die zich ook nu nog meenden
[id "toeten afscheiden van de R.-K. Staats-
l|J> heeft het Bondsbestuur niets meer
£°en, nadat immers personen, met
meer gezag bekleed dan de leden van het
Bondsbestuur, een voor ieder duidelijke
uitspraak hebben gegeven, die niets van
haar kracht heeft verloren.
Maar het overgroote deel van ons ka
tholieke volk zal toonen to beseffen, dat
het beproeven van de ernstige poging,
welke thans gaat ondernomen worden om
een zoo goed mogelijk resultaat te berei
ken, dat maatschappelijke verscheiden
heid aan Roomsche eenheid paart, niet
bij voorbaat mag geweigerd worden. In
tegendeel, alleen door aller hechte en van
onderling vertrouwen bezielde samenwer
king kan die poging met goed succes wor
den bekroond.
Moge dit het goede einde zijn van de
verkiezingsactie, welke met de benoeming
van het Adviseerend College haar defini
tieven aanvang neemt.
Namens het Bondsbestuur,
A. VAN WIJNBERGEN, Voorz.
FRANS TEULINGS, secretaris.
BUITENLAND
Volkenbond.
De Mosoelkwestie.
Zitting van den Volken
bondsraad.
De buitengewone zitting van den Vol
kenbondsraad inzake de Britsch-Turksche
moeilijkheden hij Mosod zal op Maandag
27 October aanvangen en te Brussel wor
den gehouden.
In kringen van het volkenbondssecreta
riaat rekent men op een zittingsduur van
drie a vier dagen, terwijl Brussel als
plaats van bijeenkomst gekozen moet zijn,
omdat deze stad het gemakkelijkst voor
Branting, die rapporteur inzake Mosoel
is, bereikbaar is.
Het protocol van Genève.
Thans door 12 Staten
geteekend.
Brazilië en Chili hebben het protocol
van Genève, betreffende de vreedzame be
slechting van internationale beschillen,
onderteekend. Tot dusverre is het proto
col door 12 staten onderteekend.
Duitschland.
De crisis te Berlijn.
De democraten blijven
a f w ij z e n.
Zooals bericht is, heeft de Duitsche
rijkskanselier aan de Duitsch-nationalen
4 zetels in het kabinet aangeboden, echter
op voorwaarde dat de democratische mi
nister Gessier zou aanblijven. De demo
cratische fractie heeft evenwel den rijks
kanselier nogmaals bevestigd, dat de de
mocraten niet van plan zijn, Gessier als
hun vertegenwoordiger in het kabinet mot
de Duitsch-nationalen zitting te geven.
Om de onderhandelingen vooral niet te
bespoedigen, is de voorzitter van de demo
cratische fractie uit Berlijn vertrokken,
om op het platteland een lezing te houden
Onder deze omstandigheden bleef er niets
anders over dan de crisisonderhandelin
gen tot heden te verdagen. Alles staat
weer op losse schroeven en het zou voor
barig zijn voorspellingen te doen.
De pogingen om Gessier te bewegen, ook
zonder toestemming van zijn partij in
het kabinet te blijven, schijnen mislukt te
zijn.
De reclitsche pers is zeer ontstemd en
zoekt naar zondebokken. Zij tracht presi
dent Ebert en generaal von Seeckt in het
conflict te betrekken, echter zonder goede
gronden. Ook de rijkskanselier moet het
zwaar ontgelden, daar hij zooveel gewicht
hecht aan de meening van de kleine de
mocratische partij.
Toch is de houding van Marx gemakke
lijk te verklaren. Zou een kabinet tot stand
komen, waarin wel do Duitsch^iationalen
maar niet de democraten zitting hebben,
dan zou dit over zulk een kleine meerder
heid in den Rijksdag beschikken, dat het
nauwelijks levensvatbaar zou zijn. Het
geheele streven van den rijkskanselier was
er van het begin af aan op gericht einde
lijk zulk een breede regeeringsbasis te
scheppen, dat Duitschland een ministerie
met een vaste parlementaire meerderheid
zal krijgen. Zonder medewerking van de
democraten is dat bijna niet mogelijk.
Intusschen neemt de waarschijnlijk
heid van Rijksdagontbinding meer en
meer toe, daar ook het Centrum volgens
do laatste berichten zal weigeren met de
Duitsch-nationalen samen te werken.
De „onzichtbare" bezetting.
Naar uit Dusseldorf wordt gemeld, héb
ben alle bezettingstroepen in bet Roerge
bied bericht gekregen, de bezettingen reeds
thans onzichtbaar te maken; d.w.z. in het
vervolg alle militaire marschen, parades,
wachtaflossingen met muziek en dergelij-
ko achterwege te laten. j
Vaische passen.
Een communistische centrale
Het is gebleken, dat er te Berlijn een
communistische valsche passencentrale
bestaat, waar systematisch passen voor
alle landen werden vervaardigd. Zoo wa
ren ook alle Nederlandsche stempels aan
wezig.
Het meest bezwaarlijke voor do commu
nistische partij is, dat de leiding van de
communistische rijksdagfractie in deze
vervalscbing de hand heeft gehad. Men
vertoonde passen vervaardigd voor de
presidente van de fractie Ruth Fischer
voor den afgevaardigde Kuhne en anderen
Alle inlichtingen, die de fabriek noodig
had, werden door de communistische
Rijksdagleden bij de regeeringen inge- J
wonnen.
Frankrijk.
Rede van Harriot.
Betere relaties met
Duitschland.
Te Boulogne sur Mer heeft Herriot gis
teren een rede gehouden, waarin hij o.m.
verklaarde, dat de betrekkingen met
Duitschland van gemakkelijker aard wa
ren geworden, gelijk blijkt uit den afloop
der eerste besprekingen over een bandels-
verdrag.
Aangaande den binnenlandsohen toe
stand: De regeering zal krachtig waken
voor de eerbiediging der republikeinsche
wetten; zij bedreigt geenszins de gods
dienstige overtuigngen, zij handhaaft in
ieder opzicht haar Antwoord aan de kar
dinaals, verwerpt iedere religieuse in
menging in de binnen- en buitenlandsche
aangelegenheden, constateert dat de ge
beurtenissen doen zien, dat de binnen-
en buitenlandsche vrede niets hebben ge
wonnen bij de hervatting van de betrek
kingen met het Vaticaan en blijft erbij,
dat alleen de absolute scheiding van de
geestelijke en wereldlijke macht den gods
dienstvrede verzekert.
Zwedep.
Het nieuwe kabinet.
Vermindering militaire
uitgaven.
Branting heeft Zaterdag zijn derde
sociaal-democratisch kabinet gevormd.
In de regeeringsverklaring wordt o.a.
gezegd: Het Zweedsche volk heeft door de
verkiezingen duidelijk te kennen gegeven,
dat het een vermindering der militaire
uitgaven wenscht in zoodanigen omvang,
als de economische en buitenlandsche po
litieke toestand van Zweden dat vereischt.
Dat verlangen van het volk uit te voeren,
zal de eerste taak zijn van het thans ge
vormde sociaal-democratische kabinet.
Daarmede wil de regeering echter niet
vooruitloopen op de beslissingen die te
Genève te verwachten zijn. Zij zal met de
grootste belangstelling het verdere lot van
het Geneefsche protocol volgen.
Over de kweste van de onderteekening
er van kan zij eerst een beslissing nemen
als de houding van de andere staten met
volkomen zekerheid is vastgesteld.
Op sociaal gebied zal de regéering doel
treffende hervormingen voortzetten.
Rusland.
De opstand in Georgië
Petroleu m-r affinaderijen
in brand gestoken.
De Parijsche editie van de „Chicago
Tribune" verneemt uit Constantinopel dat
Georgische ops tandolingen een aantal pe-
troleumraffinaderijen hij Bakoe in brand
hebben gestoken en op vele punten tus-
sclien Bakoe en Batoem de petroleum-
pijpleiding hebben vernield.
Russische oorlogsschepen naar het Oosten.
Een Ghineesche Sovjet
republiek in de maak.
Uit Riga wordt gemeld, dat 25 bolsje
wistische oorlogsschepen, dus practiscli do
geheel© Russische Oostzeevloot, hevel heeft
gekregen, zich gereed te maken voor een
reis naar het Verre Oosten. Het vertrek
der vloot wordt binnen enkele dagen ver
wacht. De vloot zal via het Suezkanaal
naar Wladiwostok gaan.
Verder wordt gemeld, dat de Russische
regeering tegelijkertijd de garnizoenen
aan de Ghineesche en Mongcolsche grens
zou versterken. De Sovjetbladen in Mos
kou voorspellen, dat Rusland zich voorbe
reidt op steun aan de Chincesche reyolu-
tionnairen, tot vorming van een Ghinee
sche Sovjetrepubliek.
De Sovjet en Gandhi.
Binnenkort wordt de bekende Indische
leider Gandhi te Berlijn verwacht. Vol
gens hot Russische blad „Rul" hebben de
bolsjewiki maatregelen getroffen om zijn
bezoek aan den opstand in Indië dienst
baar te maken.
Het blad deelt voorts mede, dat Kres-
tinski, de bolsjewistische ambassadeur te
Berlijn instructie heeft ontvangen om
Gandhi officieel te ontvangen. Hij zal den
Indiër ook uitnoodigen een bezoek te bren
gen aan Rusland. De Russische gezant
heeft volmacht ontvangen om de publi
catie van geschriften van de „vereeniging
der onderdrukte Oostersche nationaltetea"
uit geheime fondsen te suhsidieeren.
Turkije.
De Grieken te Ccnstantinopel
Tweeduizend geïnterneerd
De Turksche regeering heeft niet willen
wachten op de beslissing van de gemengdö
commissie inzake de kwestie der uitwisse
ling van Grieken, te Constantinopel woon
achtig, en ving Zaterdag aan met de arres-»
tatie en interneering van de Grieken, die
volgens de Turksche meening voor uitwis
seling in aanmerking komen.
Ongeveer 2000 Grieken van beider kun
ne en iederen leeftijd werden hetzij in
hun woning, hetzij in winkels en zelfs op
straat gearresteerd en onder gewapend ge
leide naar concentratie-kampen vervoerd.
Aan het hoofd van een dier troepen gear
resteerde Grieken liep een bakkersjongen,
wiens kleeren nog wit van het meel wa
ren; hij werd blijkbaar in een bakkerij ge
arresteerd. Zelfs een Grieksch kind, dat
aan pokken leed, werd uit bed
bij de uitgewisselde Grieken
China.
De burgeroorlog
De toestand te Shanghai
Da toestand om Shanghai is verergerd
door de aanwezigheid van 5000 goedge
wapende doch slecht gevoede manschap
pen van het leger van Tsje Kiang, die zich
op een kwartmijl afstand van de inter
nationale nederzettingen hebben ver
schanst. Zij ondernemen strooptochten in
den omtrek en weigeren de wapens neer
te leggen.
Amerika.
Na de Zeppelin-reis
Amerika en de v-ernietiging
der werven
De bemanning van de Zeppelin wordt te
New-York nog steeds rijkelijk gefêteerd.
Bij gelegenheid van een feestbanket wer
den door invloedrijke personen speechen
afgestoken, die duidelijk den indruk weer
spiegelden, welken de gelukkige overvaart
op de Amerikaansche gemoederen gemaakt
heeft
Hcrrick, de Amerikaansche gezant te
Parijs, zeide b.v. dat er aan geen stabili
teit, in de wereld te denken is, zoolang
Duitschland de plaats niet inneemt, die
als groote mogendheid toekomt.
Duitschland, zoo zeide hij, is een der tand
raderen van een raderwerk, en zoolang
dit tandrad ontbreekt kan de geheele ma
chinerie niet fimctioneeren.
De correspondent van het „Berl. Tage-
blatt" daarginds verneemt uit betrouw
bare bron, dat er op een snelle kentering
van do plannen ten opzichte van de Frie-
drichshafensche werven valt te rekenen.
De Fransche „Société anonyme de navi
gation aërien" is zeer onder den indruk
van den succesvollen tocht der Zeppelin
en schijnt er bij de Fransche regeering
op aan te dringen de vernieling van Frie-'
drichshafen nog wat op te schorten. Da
Engelscken zijn nog veel gematigder van
zin. De Amerikanen zelf houden zich nog
wat op den achtergrond, in afwachting,
dat de Zeppelin nog een paar proefvluch
ten over hun werelddeel afgelegd zal heb
ben. De openbare meening is echter reeds
sterk tegen een eventueele vernieling in
genomen.
BINNENLAND
HET VOORNAAMSTE NIEUWSi
BUITENLAND
De crisis (e Berlijn nog steeds niet op
gelost. Rijksdagontbinding hoe langer hos
waarschijnlijker.
Het nieuwe kabinet-Branting in Zweden.
Tweeduizend Grieken te Constantinopel
geïnterneerd.
i
BINNENLAND.
De samenstelling van het Adviseerend
College. (Artikel).
De regeering en de salarisverlaging (2o
en 1ste blad) Het Bezoldigingsbesluit
zal er naar verluidt, beter uitzien dan ver
wacht wordt.
Het aantal studenten der R. K. Unversl-
teit (2e blad).
Voorlichting inzake bedrijfsorgansatie.
ide blad).
LEIDEN
Inbraak in een juwelierszaak.
een schrijven ontvangen, waarin Z.D.H.
onder meer den wensch uitspreekt, ,.dafc
de tijd van beproeving, welke de Hanze
heeft moeten doormaken heilzaam moge
gewerkt hebben, en de Haarlemsche R.K.
Middenstandsbond nu tegemoet ga een pe
riode van gestadigen inwendigen en uit-
wendigen groei."
Vertrouwd wordt, dat dit hernieuwd be
wijs van bisschoppelijke belangstelling
voor de Hanze een aansporing te meer zal
beteekenen voor de afdeelingsbesturen en
voor alle R.-K. middenstanders om alom de
katholieke middenstandsorganisatie weei
op het oude peil te brengen.
R. K. Artsenvereeniging.
Deze vereeniging houdt een feestverg<v't
ring op Zaterdag 1 November a.s. des
middags drie uur, in het Gebouw vour
Kunsten en Wetenschappen, aan de Maria-
plaats te Utrecht, ter gelegenheid van haar
eerste Lustrum.
Feestredenaar i3 Prof. Mag. J. de Lan
gen Wend els, Rector-Magnificus aan de R.
K. Universiteit te Nijmegen.
SPMY
KORFBAL.
NEDERLANDSOHE KORFBALBOND.
De uitslagen.
Westelijke le klasse N.
Koog a. d. Zaan K. Z.D. E. V. 53
Amsterdam: NausikaaD. T. V. 2—3
Haarlem: Ad vend oWesterkwartier O3
Hilversum: ExcelsiorReady 22
Westelijke le klasse Z.
Leiden: FluksO. S. C. R.
Dordrecht: DordrechtDeetos
Den Haag: H. S. V.Vitesse (L.)
Overgangsklasse N.
Amsterdam: HerculesHaarlem
Amsterdam: TekcaD. D. V.
Amsterdam: Westerkw. IISwift
Overgangsklasse Z
Dordrecht: T. O. V.H. B. S.
Rotterdam: Het Zuiden—Rozenburg
Den Haag: A. L. O.D. K. C.
Westelijke 2e klasseF.
Leiden: Vitesse II (L.)S. D. 0.
Oostelijke le klass® A.
Nijmegen: NoviomagumPhilips
Wageningen: RapidBe-Quick
Oostelijke le klasse B.
Zutphen: Rapiditas—D. O. S.
Hengeio: H. K. C.Naas
2—3
2—4
3—2
6—0
3—4
3—5
6—2
6—0
1—3
1—4
De salarisverlaging der ambtenaren.
Maximum 12^ pOt.
„Het Centrum" verneemt va
zijde dat in den ministerraad besloten is,
dat het maximum der salarisverlaging in
het nieuwe Bezoldigingsbesluit 12Yi pCt.
zal zijn.
Dit schijnt niet de eenige wijziging te
zijn, welke afwijkt van de voorstelling,
die men zich van het nieuwe Bezoldigings
besluit heeft gemaakt.
Verwacht wordt, heel spoedig, een offi
cieel© Regeeringsverklaring.
De Hanze in het Bisdom Haarlem.
Bisschoppelijke belang
stelling.
De Centrale Raadsvergadering van de
Hanze in het Bisdom Haarlem had bij ge
legenheid van de jaarlijksche bijeenkomst
van afgevaardigden welke S October j.l. te
's-Gravenhage werd gehouden, aan Z.D.H.
den Bisschop van Haarlem een telegram
gezonden, waarin o.m. werd getuigd, dat
de voormannen der afdeelingen vast be
sloten zijn te trachten het herstel van het
katholieke middensta-ndsvereenigingsleven
met alle kracht te bevorderen.
Het hoofdbestuur van de Hanze mocht
i thans namens Monseigneur A. J. Callier
Fluks—0. S. C. R. 2-3.
Wederom stelde Fluks ons teleur door op
eigen terrein te verliezen. De doelcapaciteifc
schijnt steeds te dalen, althans gisteren
was ze verre beneden peil. Ook het samen
spel is vaak niet, wat het wel kon zijn. En
dan de dames! Ze waren niet opgewassen
tegen de O. S. C. R.-speclsters, en bleken
bovendien alle initiatief en zelfvertrouwen
te missen. Hadden ze den bal, dan was t
eerste waarnaar ze keken of niet een heer
dichtbij was, naar wien ze dien konden
gooien, waarbij ze er nie.t op letten, of ze.
daarbij terugspeelden ofwel vooruit. Het
spel werd dan ook meercndeels over do
heeren gespeeld, wat natuurlijk afbreuk
doet aan het mooie van he.t spel.
Wanneer de wedstrijd begint, neemt
Fluks direct het spel in handen. De aan
val krijgt kans op kans. De ballen gaan
echter onder de korf door of er naast. Do
rand wordt zelfs niet geraakt. Schneiders
begaat bovendien de fout zelf te veel t«
willen doelen.
Wanneer de. bal ook eenige malen in den
O. S. C. R. aanval komt, blijkt, dat van do
heeren niet veel te vrce-zen is. Ze worden
door Meijer en Christiaanso goed be
waakt. De Fluksdames echter kunnen het
niet bolwerken en tien minuten v o o r rusc
mankt Mej. Vijfwinkel dan ook t eerst*
punt voor O.S.C.R. n
Fluks tracht gelijk te maken, maar kaffl
