15e Jaargang.
PO&OERDACS m SEPTEMBER 1924
No. 4566
gjeABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
gij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
franco per post 2.95 per kwartaal
Pat Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cl per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cl, met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone a d verton tlën 30 eenl per regel
Voor Ingezonden Mededeeüngen wordt hoi
3 dubbele Tan het tarief berekend. a
Kleine advertentiëiif van ten hoogste 80 woorden, wasfa
betrekkingen worden aangeboden o£ gevraagd, huur en vtfe
huur, koop en verkoop 10.50.
i Jit nummer bestaat Bit twee
daden.
De belasting-wetgeving.
Het Federatiebestuur van de Algem. R-
Werkgeversvereeniging en het bestuur
in het R.-K. Verbond van "Werkgevers-
upikvereenigingen hebben aan de Tweede
.(tamer verzocht het wetsontwerp tot be-
p ordering" van de richtdge heffing van de
i® [verse belastingen te verwerpen.
v.n dit verzoek is uitvoerig geargumen.-
9 Jerd, waarbij ook wenken worden gegeven
an positieve strekking, critiek dus van
pbouwenden aard.
Zoo wordt er de wensch uilgesproken,
at de Wetgeveif zal terugkeeren tot het
p riejaarlijksche stelsel der Wet op de Be-
rijfsbelasting.
En wij°kunnen-dezen wensch volkomen
nderschrijven en zien de billijkheid, die
Q edoeld stelsel voor heeft 'op het huidige
ysteem, duidelijk is.
Er worden echter ook wel opmerkingen
het adres gemaakt, die niet de minste
'v< ositiêve aanwijzing bevatten louter af
rekende critiek zouden kunnen worden
iel enoemd.
Zoo lezen we:
..Die werkelijke belastingknoeiers zijn
iet de ondernemers, op wié het ontwerp
et oog heeft. De minister moet die zoeken
,a mier lien, die met geraffineerde slimheid
iun boeken vervalshcen. Wanneer de mi-
lister daartegen afdoende middelen zou
(linnen heramen, zou Z. Exc. zich van de
[ankbaahreid van het Nederlandsche volk
jverluigd kunnen houden".
Maar kan adressant dan niet den minis
in deze een of andere aanwijzing ge-
in? Do minister weet óók wel,-dat voor de
.rlijke menschen de belastingwet niet be-
ïoeft. te worden gewijzigd en dat alleen
le „belastingknoeiers" het bem moeilijk
„Jnaken. En de bedc#ing van de wetswijzi-
Vl >111? is dan ook, om die knoeierij tegen te
;aan; waarbij dan volgens adressant ook
ie conscientieuse belastingbetalers op een
mbillijke manier worden getroffen. Wat
tok wij betreuren waarom wij het bo-
animeren, dat adressant er niet op wijst
"V1 ij 't dan in vage trekken hoe z.i. de
belastingknoeiers" kunnen worden gepakt
o n d e r het den anderen zoo lastig te ma-
lèïken, als de nieuwe wetswijziging het wil
t b ioen. Met een terugkeer naar het vroegere
va Iriejaarlijksche stelstel alléén komt men
er niet.
BUITENLAND
ESi.
Volkenbond.
Arbitrage, sancticc en onjwapsning.
Een exposé van Bcnesj.
De besprekingen van de vierde subsom-
inisise (de commissie van twaalf) der der-
do commissie, welke, onder leiding van
riesj werd gehouden, zijn thans*beëindigd,
Bcnesj heeft daarover de volgende verkla
ring afgelegd: Om de verspreiding van
alle overdreven of valscke berichten te
voorkomen, komt het mij juist voor ophel-
3r' doringen te geven over den huidigen stand
.Tan onzen arbeid ten aanzien van de drie
problemen arbitrage, veiligheid en ontwa
pening.
Het ontwerp behandelt ten eerste de ar
bitrage. Dit punt behoort tol de gedachten-
visscling van do eerste commissie en zal
,ook door die commissie worden besproken.
Zoodra wij dit deel van. den arbeid der eer-
aèto commissie hebben ontvangen zullen wij
dat invoegen in het geheel, waarop wij ons
plan geheel kunnen gereedmaken.
Behalve de arbitrage bevat het ontwerp
de kwestie der sancties. Men overweegt op
welke wijze zij toegepast kunnen worden
2U hoe zij doorgevoerd moeten worden. Er
is rekening gehouden met de opvatting van
bet mecrendeel der delegaties der vergade-
sing, dat de sancties zich moeten aanpas
sen aan het kader van den Volkenbond. De
Verschillende landen zullen den Raad kun
nen mededeelen, welke krachten zij tegen
over den aanvaller kunnen stellen en zul
len stellen. Ondanks deze sancties over
weegt ons plan verder, dat de politieke on
afhankelijkheid van een aanvaller niet
aangetast mag worden.
Het laatste en derde deel betreft de ont
wapeningsconferenties en stelt de verschil-
^sde moraliteiten voor do bijeenroeping
daarvan vast. Bcnesj voegde hieraan nog
toe: De arbeid aan dit ontwerp is laine-
iijk ver gevorderd, zoodat wij 20 dezer
mot het werk gereed hopen te zijn.
Groote principieele bezwaren bestaan er
niet meer voor ons, hoewel deze natuurlijk
sltei's opduiken kunnen.
Oostenrijks herstel.
Verklaringen van
M r. Zimmerman.
Mr. Zimmerman beeft aan de vertegen
woordigers der' Nederlandsche pers ver
klaard, dat het door den Volkenbondsra&d
bezegelde nieuwe accoord lusscheu de vol
kenbondsorganen en de Oostenrijksche re
geering het best mogelijk is, dat diege
nen, die een succesvollen eindafloop der
olkenbondsactie voor Oostenrijks finan-
cieelen wederopbouw eerlijk wenseben, kon
den hopen.
Zonder gezonden economischen toestand
is geen behoud der hooge staatsinkomsten
te verwachten, zooals mr. Zimmerman
steeds heeft betoogd. Hij is daarom bijzon
der ingenomen met den eisch naar afschaf
fing of vermindering van eenige belastin
gen, die de kapitaalvorming tegenhielden
en den toevoer van buitenlandsche kapita
len afschrikten. Ook het groote belang
cener verstandige bankpolitiek is in het
nieuwe accoord duidelijk. Indien de raad
gevingen van liet financieele volkenbonds
comité en van mr. Zimmerman zelf wor
den nageleefd door de Oosfenrijksche re-
geering, dan mag men hopen op versterkt
ertrouwen van het buiterland, waardoor
de Oostenrijksche nijverheid buitenland
sche kapitalen zal kunnen verkrijgen, die
noodig zijn om de industrie te ontwikkelen
of althans op het tegenwoordige peil te
houden.
Mr. Zimmerman verklaarde zelf met vol
komen vrijmoedigheid het initiatief te heb
ben genomen tot de mogelijkheid van een
erzacht volkenbondstoe zicht in de naaste
toekomst op de in het accoord aangegeven
voorwaarden. Indien inderdaad de ge-
eischte hervormingen worden aangebracht
en de uitgaven zich binnen de thans toe
gestane hoogere maxima houden, dan zal
die verzachting volkomen gerechtvaardigd
zijn.
Een algehèele beëindiging van zijn werk
zaamheden verwacht mr. Zimmerman ech
ter niet voor het einde van het volgend
jaar.
De Paus en de Volkenbond.
I Een merkwaardig
Anglikaansch oordeel.
Wij lezen in het „Hhld":
Het orgaan der Engelsche Staatskerk,
de „Church Times", vermeldt met instem
ming dat de Roomsch-Katholieke partij in
Duitschland, tot welke de rijkskanselier dr.
Marx behoort, vraagt, dat de Paus als
hoofd van de Roomsche kerk arbiter in in
ternationale geschillen zal worden, alsme
de dat Duitschland weigren zal toe te
treden tot den Volkenbond zoolang niet
eveneens het Vaticaan is uitgenoodigd om
lid te worden.
Wij juichen zonder eenige reserve deze
eisclien toe, zegt het Engelsche orgaan.
„Wij hebben herhaaldelijk betoogd, dat de
Roomsche kerk de eenige macht is, die in
staat is om aan Europa de eenheid te
brengen. Wanneer Europa opnieuw over
wegend Roomsch geworden is, dan zullen
zoowel het gevaar van oorlog tusschen de
Europeesche naties als het gevaar van bui
ten de Europeesche beschaving beide on
eindig 'veel kleiner worden. En inmiddels
in afwachting van dezen toestand stemmen
we er geheel mee in dat het arbiterschap
van den eersten bisschop der Christenheid
in elk geval de kans zou hebben zoowel
aannemelijk als effectief te zijn. Doch zou
do Paus zulk een geweldige taak wel wil
len ondernemen?".
Maori's in jle Voikenbcndsvsrgadering.
De Volkenbondsvergadering te Genève
ontving Maandag bezoek van. ongeveer 40
Maori's van Nieuw-Zeeland, allen in groot
tenue, met oorlogsbeschildering en veeren-
tooi, en dezen vormden aldus een kleurige
afwisseling van het overigens stemimige
aanzien van de Salie de la réformation.
Het zijn volgelingen van Ratana, een
Maori-medicijnmeester, .en het doel van
hun bezoek was de beslissing over hun
beweerde rechten in bepaalde streken van
Kieuw-Zeeland aan den Volkenbond op te
dragen.
Do verre bezoekers beklaagden zich over
de kou, die zij gedurende hun rondreis
door Engeland, Duitschland en Frankrijk
hadden geleden en verklaarden, dat zij
blij zouden zijn, als ze weer thuis waren.
België.
De slaking in de Borinage.
De uitslag van het referendum
Volgens de laatste berekening hebben bij
hot gisteren gehouden referendum 15.747
mijnwerkers zich vóór en 2300 zich tegen
de voortzetting der staling in do Borinage
uilgesproken. Een definitief besluit werd
na deze uitspraak nog niet genomen.
Duitschland.
Het dementi van Stresemann.
Een Engelsche loochening.
Stresemann's démenti betreffende be
sprekingen te Londen tusschen Lord Par
moor en de Duitsche delegatie over Duitsch
lands toetreden tot den Volkenbond heeft
in do kringen der Britscbo delegatie te
Genève groote verontwaardiging gewekt.
Lord Parmoor en professor Gilbert Mur
ray hebben eensluidend en thans gespecifi
ceerd verklaard, dat op liet buiten van lord
Parmoor de rijkskanselier Marx en de
ministers Stresemann en Luther en do
Duitsche gezant te Londen een half uur
lang gesproken hebben over dit onderwerp
met Lord Parmoor on Gilbert Murray,
waarbij vooral Murray en Stresemann
grondig alle punten behandeld hebben.
Parmoor en Stresemann hebben niet
rechtstreeks met elkander gesproken, doch
door tusschenkomst van den Duitschen
gezant als tolk. Het is duidelijk dat het
Britsche vertrouwen in Stresemann na
diens met de waarheid strijdige verkla
ringen bedenkelijk geschokt is.
Een geheime haudgranatenfabriek ontdekt
Do politieke politie te Renchen, (Baden)
is er in geslaagd ten huize van den com
munist Bechtle een werkplaats tot het
maken van handgranaten te ontdekken.
Daar Bechtle waarschijnlijk den reuk
van kien overval had gekregen, werden
in de werkplaats zelf slechts 3000 lonten
gevonden, doch uit een plas, niet ver
van zijn huis gelegen, werd een groot
aantal volledige handgranaten opgehaald.
Rechtle werd gearresteerd.
Een dwangsyndicaat in de Roerkolen-
industrie.
In de gisteren gehouden vergadering
van mijneigenaren, waarin de kwestie
van toetreding der overgebleven mijnen
tot het syndicaat werd behandeld, is men
niet tot overeenstemming kunnen komen.
De rijksminister heeft daarna besloten do
buitenstaande mijnen dwangsgewijze bij
het syndicaat te voegen.
Denemarken.
De' verkiezingen
Geen noemenswaardige
wijzigingen
Bij de Dinsdag gehouden voorverkie
zingen voor bet landsting de Deensche
Eerste Kamer ter verw.Ilimr -"-an 28
zetels, kreeg de sociaal-democratische re-
geeringspartij 678 stemmen, tegen 528 bij
de voorverkiezingen in 1920, de radicalen
•bleven op 171, de links-liberalen kregen
443, tegen 492, en de conservatieven 375
tegen 357. Voor zoover te voorzien valt,
zal de regeeringspartij twee a drie zetels
winnen en de links-liberale er twee verlie
zen. Door dezen uitslag zal de regeerings
partij in het Landsting toch nog slechts
een vierde van alle zetels bezetten.
Spanje.
Spaansche vredesvoorstellen
G eb i eds af s t and aan de
rebellen
Het Spaansche directoire wenscht in
directe onderhandeling te treden met Abd
El Krim, in de hoop tot een overeenkomst
te geraken.
De correspondent van de „Times"#mcent
reden te hebben aan te nemen, dat de
Spaansche voorstellen vrijwel gelijklui
dend zullen zijn aan die, welke in Juli
1923 werden gedaan, terwijl bovendien
nog afstand zal worden gedaan van een
zeer groot gedeelte der Spaansche zone.
Spanje is bereid aan Abd El Krim een
groote mate van economische en admi
nistratieve onafhankelijkheid toe te staan
voor dat gedeelte van het Riff-gebied en
voor het geheele gebied der Jibala-stam-
men, dat buiten do voorgestelde verkleinde
Spaansche zone zal vallen.
Hiertegenover vraagt het directoire de
erkenning, zij het ook alleen in naam, van
den Sultan van Marokko en van zijn Ka
lief to Tetoeon, alsmede de erkenning van
liet Spaansche protectoraat.
De Spaansche regeering zal echter tege
lijkertijd aan de mogendheden kennis ge
ven, dat zij geen van de verdragsrechen
op dit vrij te geven gebied van do Spaan
sche zone, zal opgeven.
Bulgarije.
De politieke moorden.
Bloedige gevolgen gevreesd.
De „Reichspost" meldt uit Belgrado: De
Joego-Slavische regeering treft maatrege
len tot beveiliging van de grens tegen
Bulgarije.
In verband met de vermoording van
Alexandrof, den stichter van het bende
wezen, neemt men aan. dat voor Bulgarije
een tijd van zeer bloedige .gebeurtenissen
zal aanbreken.
t
Arabië
Ds overval der Wahabieten
Mokka nog niet bedreigd
De laatste berichten uit officieele bron
omtrent den toestand in Arabia melden,
da de "Wahabieten Voorbij Taif weinig
vooruitkwamen, terwijl de hoofdmacht
van hot leger van Hedjas zich samentrok
aan weerszijden van den weg Taif
Mekka. De Wahabieten schijnen niet naar
Mekka op te rukken.
China.
De burgeroorlog
l'c'geeriags troepen terug
geslagen
Naar gemeld wordt is bij een algemeene
aanval van regeeringstroepen op die van
Tse Kiaug, welke ten doel had de toe
gangswegen tot Sjanghai te bezetten, afge-
Amerika.
De strijd in Brazilië
Een overwinning der
revolutionairen
De Braziliaansche revolutionairen heb
ben de havens Guayra en Mendoz aan de
boven-Parana-Panama-Rivier in Zuid-Bra
zilië genomen, waai-bij alle federale solda
ten werden gedood of gevangen genomen,
met uitzondering van den commandant en
14 minderen, die naar Argentinië ont
kwamen.
Volgens mededeeüngen van vluchtelin
gen is West-Parana in handen der rebel
len.
bi ëkssilund
R. K. KAMER-CENTRALE LEIDEN.
De Advies-Ccrmr/issie.
Bij de Leidsche R. K. Kamer-Centrale,
welke Woensdag a.s. vergadert voor het
opmaken der voordracht van drie perso
nen voor de Advies-Commissie, zijn hier
voor candidaat gesteld door bestuur en af-
deelingen (alphabetisch) de boeren:
Prof. J. D. J. Aengenent, Warmond.
0. C. J. Hendrikx, Wolfden.
M. Heijker, Hazerswoude.
Dr. A. C. A. Hoffman, Gouda.
Prof. Dr. W. H. Ke»«om. Leiden.
J. Kortekaas, Lisse.
W. v. d. Laan. Voorhout.
J. D. Wesselingh, Hazerswoude.
3Z<>aiSo mrc.üdaFpn hebber» bedankt.
POSTERIJEN, TELEGRAFIE EN
TELEFONIE.
Een winst van ruim 5.7 millioen.
Ingediend is een ontwerp van wet tob
regeling van de inkomsten en uitgaven van
de Pesterijen, de Telegrafie en Telefonie
voor 1925. In do Memorie van Toelichting
uit de Minister zijn voldoening, dat de voor
loopig bekende bedrijfsuiikomsten over 1923
en de exploitatie-ontvargsten over de eer
ste maanden van 1924 duidelijk er op wij
den, dat bij dit Staatsbedrijf verschijnse
len aanwezig zijn, welke goede hoop voor
dtf toekomst wettigen.
In bet bijzonder geven de ontvangsten
over d© eerste maanden van 1924 reden tot
tevredenheid, zoowel bij de Posterijen als
de Telegrafie en de Telefonie.
Hoewel het binnenlandsch telegraafver-
keer nog steeds terugloopt, wordt de min
dere opbrengst als gevolg hiervan in niet
onbelangrijke mate overtroffen door de ont
vangsten uit het stijgend buitenlandsch ver
keer. Tot den teruggang in het binnen-
landsch telegraafverkeer dragen ongetwij
feld bij de verbeteringen in de telefoonge
meenschap, welke de laatste jaren zijn tot
stand gekomen; de gunstige resultaten
daarvan spiegelen zich" af in de stijgende
ontvangsten van de Telefonie.
Met de stijging der opbrengst in 1924
gaat ge,paard een inkrimping, waar moge
lijk, der explotatie-uitgavenals resultaat
hiervan rekent de Minister er op, dab de
exploitatie over dat jaar winst, zal ople
veren, maar hij wijst er nadrukkelijk op.
dat geen rekening is gehouden mei de be-
drijfsuitkomstan van den postclièque- en
girodienst.
De over dezen dienst opgenomen cijfers
moeten slechts als zeer voorloopige be
schouwd worden,
In verband met deze omstandigheid moet
het geraamde winstcijfer ad rond f 5.7 mil
lioen, waarin begrepen plan. f 4.4 millioen
voor 10 pet. aftrek op tractementen voor
vast en aijdelijk personeel, met voorbehoud
worden gelezen.
De exploitatie-inkomsten voor de drie
diensten zijn geraamd op f S0.934.930 of
f 3.955.930 meer dan voor 1&24; meer voor
Posterijen f 1.144.500, Telegrafie f 846.200 en
Telefonie f 1.964.330.
Voor de Posterijen worden ze nl. ge
raamd op f 54.003.300, voor de Telegrafie
op f 6.915.600 e.n voor de Telefonie op
f 19.961.030.
Uitgaven: In de begrooting voor 1924
werd voor exploitatie-uitgaven toegestaan
f 81.344.387 waarvan voor gewone uitgaven
f 73.674.6S3, zoodat voor 1925 wordt minder
aangevraagd f 7.870.204.
Voorshands is bij de raming van het
artikel betreffende het aandeel van den
postcheque- en girodienst in _do uitgaven
aangenomen, dat do voortzetting van den
dienst gecentraliseerd zal plaats vinden,
doch bij het ontbroken van e enigen maat
staf omtrent de boe veelheid arbeid, welke
in dezen exploitatievorm van bet kantoor
personeel zal worden geëischt, is de raming
voorloopig gesteld op de helft van het voor
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
buitenland"
Verklaringen van mr. Zimmormann over
Oostenrijks herstel.
Lord Parmoor loochent het demenfti van
Stresemann inzake het onderhoud omtrent
Duitschlands toetreden tot den Volkenbond
De Spanjaarden bieden aan Abd-el-Krim
vredesvoorstellen aart.
In Brazilië laten de rebellen weer eens
van zich hooren.
In Armenië bij Erzeroem heeft een ern
stige aardbeving plaats gehad, ^»itenl.
Berichten en. Telegr.)
BINNENLAND.
Een spoedige behandeling van de Tarief-
wet te verwachten.
De opbrengst van de rijwielbelastfng Valt
mee (2de blad).
Het begin van het verkiezingswed \n de
R.-K. Kamer-Centrale Leider.: de candi-
daatstclling voor het Adviseerend College.
Een betere financieele toestand bij de
post en bij de spoorwegen.
LEIDEN
De Dahlia-tentoonstelling. Een ver
slag van de opening, hedenmiddag. 1 Een
overzicht van het tentoongestelde.
1924 geraamd bedrag. Daarbij is rekening
gehouden, dat de dienst zal bijdragen iade
lasten, welke het bedrijf eventueel moet
dragen voor personeel, dat overcompleet
geraakt, als gevolg van de inkrimping van
■Jen kantoorarbeid voor dien dienst.
DE EXPLOTATIE DER SPOORWEGEN.
Uel toL-nrV verHwiint.
Het verlies op de Spoorwegen, voor 1924
begroot op 22 millioen, wordt voor 1925 op
8 millioen dus 14 millioen minder geschat',
voor 1926 wordt geen tekort meer ver
wacht naar uit de millioenen-nota blijkt.
De Tariefwet
De behandeling ervan
16 October
op
Naar de „Tel." .uit parlementaire krin
gen verneemt, zou de Tweede Kamer van
9 October af eenige wetsontwerpen in
openbare zitting behandelen. Met de be
handeling van de tariefwe zal waarschijn
lijk op 16 October een aanvang worden
genomen.
De economische vooruitzichten van den
Land- en Tuinbouw.
De Studiecommissie
o n tb ern den.
Do Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft de bij beschikking van
den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel van 20 Mei 1919 ingestelde commis
sie ontbonden, onder dankbetuiging voord0
als zoodanig bewezen diensten aan: den
voorzitter der commissie, dr. P. van Hoek,
•den secretaris J. de Jong Saakes en de le
den dr. L. N. Deckers. J. Heemstra, I. G
J. Kakebeeke, H. J. Kuigge, Th. J. Mars-
bolt, J. C. M. Mensing, dr. J. Oortwijn
Rotjes, O. Reitsma, J. Smid, C. van Spron-
sen Azn., J. H. van Straaten van Nes, H.
Trienekens, K. Volkersz, J. J. Winterman*
en J. Wuite Jzn.
Aan deze commissie was opgedragen:
a. te onderzoeken, welken invloed de be
langrijke wijzigingen in het economisch le
ven, veroorzaakt door de buitengewone om.
standigheden, gedurende de lactate jaren
uitoefenen op het land- en tuinbouwbedrijf
en op de richting, waarin deze bedrijven
zich in het vervolg zullen moeten ontwik
kelen, opdat zoowel het algemeen belang
als de belangen van de land- en tuinl )u«
wers worden gediend
b. na te gaan, welke maatregelen van
overheidswege moeten worden getroffen om
aan de ontwikkeling van den land- en
tuinbouw in de toekomst steun en leiding
te kunnen geven.
Do gemeenteraad, van Amsterdam
heeft gisterenavond, na geheime zitting
voor da tweede maal de voordracht tot hel
instellen van een lectoraat in. de Röntgen
ologie aan de universiteit alhier aanga-
houden. Voorgedragen was, gelijk men wee»
dr. N. Voorhoeve, alhier.
De verwachting, dat op elk van de
groote ontvangkantoren de.r directe belas
tingen een klerk dpor plaatsing van een
kasregister zou vrijkomen, is geen werke
lijkheid geworden. De proef met een kasre
gister aan het 1ste kantoor te Amsterdam
genomen, heeft dit uitgewezen, zoodat op
voorstel van de bezuinigingscommissie van
verdere afschaffing van kasregisters voor
den dienst der directe belastingen ie a tea-
