15e Jaargang. DINSDAG AUGUSTUS 1924 ZleABONNEMENTSPRIJSbedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal. Franco per post 12.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de AbonnPs ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct.jper kwartaal, bij voor- uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. 5SSSE Ott blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TIL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 y POSTBUS No. II OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone edverlenilSn 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hffi s dubbele van het tarief berekend. a Kleine adverlentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en m huur, koop en verkoop f 0.50. &ift nummer bestaat isit twee bladen. BUITENLAND Oe Dawes-wetten. f De houding der D uSJsch-natton alert. DE BESLISSING VALT DONDERDAG. Een heftige aanvai. Hergt concludeert tot verwerping. De Duitsch-nationalen hebben gisteren, eindelijk gesproken en nog weet niemand wat zij zullen doen. Hergt heeft als hun woordvoerder in den Rijksdag een rede gehouden en nadat die rede was uitge sproken, delibereerde men in de wandel gangen er over wat zij beteekende, wab zij voorbereidde, en wat de Duitsch-nationa len zouden doen ten aanzien van de uit voeringswetten. „Wacht maar tot Donderdag; dan zult gij het wel merken" bad Hergt geantwoord op 'communistische interrupties. „Wij moeten zoo ving Hergt zijn redo aan nu de heeren uit Londen te rug zijn en wij den stand van zaken ken nen, tot ons leedwezen een votum van wantrouwen tegen de regeering ind'enen, zoowel wat den geheelen status betreft als met betrekking tot de gehouden redevoe ringen. De regeering had contact moeten zoeken met de Duitsch-nationale opposi tie, ten einde met meer succes buitenland- sche politiek te kunnen' voeren." Na verscheidene bezwaren tegen de Londensche overeenkomst te hébhen be sproken, concludeerde Hergt, dat de over eenkomst ten gevolge van de lasten, welke zij oplegt, niet uitvoerbaar is en hij be- filirit dan als volgt: „Er is dus geen andere conclusie mo gelijk dan verwerping. (De communisten inlerrumpeeren: „Maar gij laat uw fractie leden hij de stemming vrij?" Hergt: „Wacht eerst tot Donderdag. De Rljha-.nncoUo- i—o*. wetten vallen, is alles vut. Wij staan op het standpunt: dan is niet alles uit, maar dan wordt opnieuw onderhandeld. Wil de regeering den Rijksdag ontbinden, goed. Wil zij een voiksu:tspraak, goed. Niemand kan voorzien wat het resultaat daarvan zal zijn. Het doel van de oppositie is om door het uitoefenen van druk nieuwe on derhandelingen te provoceeren. Misschien krijgen wij dan een beteren wissel, moge lijk wel met Duitsch-nationale handteeke- ning." Ind'en de regeering bereid zou zijn zoo ging Hergt voort om door directe onderhandelingen met de belanghebben den, bepaalde voorwaarden, zooals hij voorbeeld een bekorting van den termijn van ontruiming tot 10 Januari, in het ver drag van Londen in te lasschen, zou met de Duitsch-nationalen te spreken zijn. Misiukte bemiddeling. Pogingen van de Volkspart ij. Naar het „Berliner Tageblatt" meldt, hebben leden van de Duitsche Volkspartij •een poging gedaan, met de Duitsch-natio nalen tot een compromis te geraken. Bij deze besprekingen verlangden do Duitsch- nationalen dat, ingeval zij tot een kabinet zouden toetreden, hun de post van Rijks kanselier ter beschikking zou worden ge sleed. De onderhandelingen leidden evenwel /"let tot een resultaat.. Ook de pogingen van eenige cemrum-afgevaardigden om langs den omweg over de Beiersche Volkspartij met do Duitsch-nationalen in verbinding to treden, zijn mislukt. DE OVEREENKOMST WORDT TOCH GETEEKEND. Op Zaterdag a.S. Ongeacht de stemming. Nadat rijkskanselier Marx gisteravond in den Rijksdag de aanvallen der Duitsch- nationalen, Völkischen en Communisten had' gepareerd, verklaarde hij-aan het slot zijner rede: ,,W ij z ij n bereid Za terdag te on der teek enen." Deze woorden werden door alle partijen zoodanig opgevat, dat de Duitsche regee ring op 30 Augustus in ieder geval, hoe de beslissing van den Rijksdag ook uit valt, de overeenkomst van Londen zal on derteekenen. Deze mededeeling werd met protestge schreeuw door uiterst rechts en links ont vangen. De contröle-CGmmissre. Naar de diplomatieke modewerker van de Daily Telegraph verneemt, zullen voor de functies, die ter uitvoering van het plan-Dawes noodig werden, een Ameri kaan worden benoemd tot agent-generaal voor de betalingen op rekening der,schade vergoeding, een! Nederlander tot leider der commisie van toezicht op het bankwezen, een Franschman van de com missie voor de spoorwegobligaties en een Engelschman van de controlecommissie voor de Duitsche financiën. Tot leider der commissie van toezicht op de industrie- obü'—'ies zal een Belg worden benoemd. Engeland. De Engelsche ongerustheid. Vrees voor Duitschland. Reeds onmiddellijk na het uiteengaan van de Londenscho conferentie gaf Ram say Mac Donald uiting aan de vrees, dat het tusschen de Franschen en Duitschers te sluiten handelsverdrag groot nadeel iËH"zöu linnen concurreeren tegen de van prefentie profi- teerende fabrikanten uit Elzas-Lotharin- gen. In commercieele klingen legde men zeer groote bezorgdheid aan den dag en men kan zeggen, dat het optimisme, dat over do resultaten der Londensche confe rentie heette te heerschen, uitsluitend be stond in zekere politieke kringen, want de leidende personen van handel en industrie laten er niet den minsten twijfel aan be staan, dat zij, hetgeen te Londen geschied was, als een groote bedreiging beschouwen voor den Britschen handel. Hun zorg werd echter niet alleen opgewekt door de tusschen Frankrijk en Duitschland te slui ten overeenkomst, doch in hooger mate nog door de leening van 40 millioen pond, waarvan men algemeen aanneemt, dat zij door- een nieuwe leening zal worden ge volgd. Enkele optimisten hielden vol, dat deze leening Duitschlands koopkracht zou versterken en dus ook ten goede zou kun nen komen aan de Engelsche exporteurs, die een, afzetgebied in Duitschland zoeken, doch de meerderheid wees er op, dat de Duitsche inkoopen in het buitenland zich bijna uitsluitend zouden beperken tot die grondstoffen, welke de Duitsche industrie zich thans wegens geldschaarschte min der gemakkelijk kan aanschaffen en dat dus een aanmerkelijke verscherping der Duitsche concurrentie het voornaamste gevolg van de leening zal zijn. AD0RO TE Ds congresdagen in beeld De glorie der Juli-dagen, toen in de stede van'Amsterdam het Hoogheilig Sa crament werd gevierd en aangebeden met een luister als do Amstelstad sinds de da gen der Reformatie niet meer zag ia voorbij. Verklonken is het machtige lied, dat 2ong uit de statie der kardinalen, bisschop pen en abten, uit het purper en het wit van prelaten en priesters, uit de naïeve godsvrucht van duizenden kinderen, uit de massale deelname uit alle oorden der we reld het machtige lied, dat zoowel ruischto in de stilte van diep-innerlijke aanbidding als daverde door het Hosanna der tienduizenden in het wijde Stadion het machtige lied, dat aldoor het Aller heiligste omjubelde: A d o r o T e, ik aanbid U. Maar nog klinkt een veelvoudige echo na, weerkaatst van stad tot stad. Het NXYIIste Internationaal Eucharistisch Congres te Amsterdam, vastgelegd op de rolprent brengt die echo het heele land idoor, o zeker, als zwakke na-galm, maar waarin toch onmiskenbaar de ontroering natrilt van de heerlijke dagen, die voorbij zijn. En wie het lied zelf niet hoorde, be- luislere nu de echo. De film „Adoro Te" is thans in de stad. Wij hebben de film gozjen, gistermiddag loon hij draaide voor een gezelschap ge-1 noodigden in de groote Stadszaal. Vele Eerw. Heeren Geestelijken uit de stad en omgeving, Eerw. Zusters, do weesjes en anderen, maakten van deze gelegenheid gretig gebruik. En om te beginnen moeten wij een be kentenis doen en eerlijk opbiechten, dat wij do film zagen komen met een. soort kleinmoedigheid. Wij hebben reeksen foto's gezien in illustraties, zondagsbladen, extra foto-pagina's, extra-edities, Congres-album en wie weet waar al meer. En daar hoven op een film, alleen eg uitsluitend aan het Congres gewijd, als dat maar niet. Wij hebben de film gezien en zijn ge nezen. De film is werkelijk, wat ervan ge zegd wordt: een meesterstuk. Bekwame operateurs zijn overal door en overal op gekropen om de plechtigheden en alles, wat maar waard was gezien té wor den, vast te leggen in schitterend geslaag de opnamen, Tot zelfs in de lucht zijn zij opgestegen om een overzicht te maken van het overvolle stadion. En zoo volledig als gieen ^a-utale en overal doorheen drAnt- gende toeschouwer ooit heeft kunnen aan schouwen, ziet men hier al het mooie ëït imposante van dit zoo hij uitstek geslaagde congres. Het begint al in Antwerpen, waar Zijne Eminentie de Kartlinaal-Legaat zich aan boord begeeft vanxle Batavier II, uitgeleido gedaan door den burgemeester dier- stad, van Cauwelaert. Of eigenlijk begint het nog vroeger, met den aankomst van mgr. Ds "openbare mconiïig heeft de laatste "week zulke onmiskenbare blijken van on rust gegeven, dat Ramsay Mac Donald be sluit om een comité te benoemen, dat rap port zal hebben uit te brengen over de uitwerking van het Fransch-Duitsch han delsverdrag op do Britsche industrie wel als de kleinste concessie moet worden be-- schouwd, welke men had kunnen ver wachten. Het is de eerste maal, dat deze regee ring het de moeite waard acht de indus- trieelen te raadplegen .en zij doet dit eerst, nadat deze tengevolge!-van de internatio nale politiek van Ramsay Mac Donald, voor voldongen feiten,ïs gesteld. Algemeen is men het erover eeds, dat de grootste bedreiging der BritscHe industrie niet van Fransche, doch van Duitsche zijde zal ko men. Tegen de kleinere Fransche bedrei ging schijnt Ramsay Mac Donald niet on geneigd te zijn maatregelen te nemen, hetgeen in industrieele kringen in elk ge val een goeden indruk maakt, ofschoon het de vraag is, of de door den premier ge dane stappen niet te Iaat komen. Van de veel grootere Duitsche bedreiging spreekt hij evenwel niet. (Msh.) Youao-Slavië. Bloedige botsingen tc Agram. T a 1 r ij k e gewonden. Zondag heeft te Agram een bijeenkomst van Sokol-organisaties plaats gevonden, waaraan meer dan 8060 personen deelna men, o.w. vertegenwoordigers uit Polenen Tsjecho-Slowakije. De Kroatische verte genwoordigers wilden niet deelnemen-aan de monarchistische demonstraties en wer den bij de weigering door het gemeentebe stuur gesteund. Een republikeinsche te gen-demonstratie werd in verband hier mee gehouden, waarbij het tot ernstige botsingen kwam, zoodat politie en solda ten moesten ingrijpen. Een aantal perso nen werd licht gekwetst, terwijl 12 zwaar werden gewond, o.w. eenige Tsjechische KoShi^f. Ma c lx in e ge wër en zijn bp' üe pTev- nen en in de voornaamste straten opge steld. Militaire patrouilles trokken door de stad. China. De chaos in China De generaals twisten voortdurend, Er dreigt thans een oorlog tusschen de marschalken Tsji Hsiekh Jeean van en Loe Joeng Hsjang van Tsje- De twist gaat om een arsenaal dat, ofschoon in het Sjanghai-district gelegen, beheerd wordt door Loe Joeng Hsjang, en dat door zijn tegenstander wordt opge- eisclit voor zijn aanvallen op Soc-n Yo t Sen Amerika. !T Een vrouwelijke gouverneur. In den staat Texas. Tengevolge van haar hardnekkige cam pagne tegen de Klu Klux Klan is mevr. Miriam Ferguson er in geslaagd zich can- didaat te laten stellen voor liet gouver neurschap van Texas. Daar Texas uitge sproken democratisch is, is haar benoe ming zoo goed als zeker. Zij zal dan de eerste vrouwelijk gouverneur in de Ver- eenigde Staten zijn. Davis contra de Ku-Klux-Klan. Een uitdaging aan Goolidge. Davis, de democratische candidaat voor I het presidentschap heeft zich, met voorbij gaan van den twee-strijd in de democra tische conventie ten opzichte van dit vraagstuk, zonder eenig voorbehoud uit gesproken tegen de Ku Klux Klan en Goolidge uitgedaagd hetzelfde te doen. (De onafhankelijke candidaat Lafolette, heeft, zooaLs bekend, dit reeds gedaan). In zijn tweede verkiezingsrede heeft Davis verklaard, dat, wanneer een organi satie, of zij Ku Klux Klan heet of wel een anderen naam draagt, zich op het standpunt stelt, dat bepaalde rechten of geloo'f den doorslag kunnen geven bij de vraag aangaande de geschiktheid van de bekleeding van openbare ambten, die or ganisatie daarmede het Amerikaansche staatswezen geweld aandoet en daarom veroordeeld moet worden door allen, die, zooals spreker, gelooven in de idealen van de Amerikaansche natie. „Ik waag het daarom zoo zeide spre ker de meening uit te spreken, dat de candidaat der republikeinsche partij dui delijk verklaren zal dat hij eveneens van plan is dit vraagstuk geheel buiten het terrein der politiek te houden". Het is nog te vroeg om het politieke ef fect van deze actie te beoordeelen, doch ongetwijfeld zullen de kansen der repu blikeinen er door. geschaad worden, tenzij Gooldige zich op gelijke wijze tegen de Ku Klux Klan uitspreekt. Het is evenwel mogelijk, dat Goolidge als president zich niet tegen een bepaalde groep van staatsburgers zal willen ver klaren. Tevens dient' hij onder het oog te zien, dat door zulk een verklaring geweld dadige betoogingen tegen de Ku Klux Klan in de hand zouden worden gewerkt In tusschen heeft generaal Dawes, de candidaat voor het vice-presidentschap bij de opening zijner verkiezingscampagne in Maine verklaard, dat hij eveneens de Klan afkeurt. mMB3ElgS.Ag«D Prins Hendrik worcit a.s. uuuuciu»6 Mecklenburg op Heb Loo terugverwacht. De Rijwielbelasting. Naar .^De Standaard" verneemt, over treft het aantal rijwielen het oorspronke lijk geschatte antal van één millioen aan merkelijk en heeft de Rijksmunt opdracht gekregen voor den aanmaak van een twee de millioen rijwielpiaatjes. De Internationale Porttarieven. Omtrent het berieht uit Stockholm van de vermindering van internationale pórt- tarieven kunnen wij uit betrouwbare bron mededeelen, dat dit bericht niet geheel volledig is. aangezien naar alle waar schijnlijkheid in het slot-protocol, dat de zelfde kracht heeft, als de Stockholmsche conventie, zal worden bepaald, dat de ver schillende administraties het recht hebben 60 pet. boven de in de conventies vastge stelde porto's te heffen, d.w.z. voor^ een brief tot 20 gram 25 en 15 is 40 centimes, of 20 cent. Indien dit slot-protocol wordt aangeno men (en dit zal naar alle waanschijnlijk- heid wel gebeuren) kan de Nederlandsche administratie de tegenwoordige interna tionale porto's handhaven. Invoerrecht op versch en gekoeld vleesch De Minister van Financiën brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de com- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND De leider der Duitsch-nationalen heeft in den Rijksdag een heftige aanval gedaan tegen de Londensche overeenkomst. Marx heeft geantwoord, dat de Duitsche regeering het accoord Zaterdag zal onder teekenen. In Engeland maakt men zich al ongerust over de toekomstige Duitsche concurrentie Davis, de democratische candidaat voor het presidentschap van Amerika, contra de Ku Klux Klan. BINNENLAND. Het aantal rijwielen overtreft hef oor-1 spronkeSijke geschatte aantal van één millioen aanmerkelijk. De schoenimpcrt over Juli 1924 veel grooter danjiet vorig jaar. Een Hollandsche schippersfamilie op den Rijn verdrenken (Gem. Berichten). LEIDEN De Gemeenteraad nam met 26—3 stem men aan het prae-advies van B. en W. om niet over te gaan tct het uitvaardigen van een ylcekvarbod. Het beslui! van den Raad van Arbeid om de eerste 1000 gulden van elk salaris van verlaging vrij te stellen, is door de Kroon vernietigd. De Congres-film „Adcro Te" in dé Leid- sche Stadszaal (Feuilleton). missie van deskundigen voor 't invoer recht op versch en gekoeld vleesch in hare vergadering van 23 dezer de in de wet van 19 Mei bedoelde prijscourant heeft vast- steld ah volgt: Rund- en kalfsvleesch, versch of gekoeld, 100 K.G. f 105, paar- Ge,durende de maand September 19^1 zal mitsdien het invoerrecht voor de hier- bovenbedoelde vleeschsoorten bedragen 10 pet. van- de hiervoor vermelde waarden. Invoerb^lemmering voor kaas in Spanje en Japan De Nederlandsche Vereeniging van Kaashandelaren ontving van een barer leden bericht, dat blijkens een aan hem u;t Spanje gezonden schrijven het voortaan niet meer mogelijk zal zijn verschillende kaasleveringen op één douanefactuur te groepeereD. Het is dus noodzakelijk, voor iedeTen afnemer afzonderlijk een consu laire factuur over te leggen, waarvan de kosten f7 bedragen. Deze nieuwe maat regel doet bij de verceniging het vermoe den postvatten, dat de Spaansche autori teiten er naar streven den invoer van kaas volstrekt onmogelijk te maken. Een ander lid zond aan de vereeniging een overdruk van de Japan Cronicle van 8 Juli 1924, waaruit blijkt dat de Japan- sche regeering voornemens is, het invoer recht op kaas te verhoogen tot 100 pet. ad valorem. De Nederlandsche vereeniging heeft bei de feilen ter kennis van den Minister van Buitenlandsclie Zaken gebracht. Het zal wel geen betoog behoeven, zoo schrijft zij, dat zulk een invoerrecht als Japan voor nemens is te gaan heffen, den uitvoer van Nedei'landsche kaas naar Japan nagenoeg Heylen, bisschop van Namen en voorzitter van het permanent comité voor de Inter nationale Eucharistische Congressen, die per vliegtuig arriveert te Amsterdam op het vliegveld Schiphol. Wij volgen „onzen kardinaal" over zee, komen tegelijk met hem in IJmuiden, hebben een prachtig ge zicht op kaden en oevers, waar al maar door juichendo menschen staan. Wat kleu rige versiering en wat bonte mengeling van schepen en vaartuigen op -het Noord-Hol- landsch kanaal, op het IJ, aan de De Ruyterkade. Wij zien de Volendammers, zooals de kardinaal ze zag, toen hij zo zegende. En dan in Amsterdam; het be wegen en krioelen der menigte, de impo- neerende plechtigheden in het Stadion, de kardinaalsmis, de kindercommunie, de pro cessie. 0, niemand behoeft hang te zijn, dat het hem vervelen zal, almaar door te moeten kijken naar wriemelende en zak- doekwulvende menschen en nog eens men schen. Neen. er is ook ruimschoots gezorgd voor afwisseling. Zelfs zitten wij opeens te St. Michels Gestel, waar Mgr. Hermus, de doofstommenvader, zijn instituut heeft. Ongemerkt geraken wij tusschen die kleine ongelukkige kinderen, die met de allergrootste moeite het spreken leeren. Waarom zoover van huis in deze Congres- film? Omdat in het gesticht te St. Michels Gestel de hosties worden gebakken, waar van men de bereiding heel goed kan volgen Dan weer snuffelen wij even in xergeelde perkamenten, die gewagen van het Mirakel van Amsterdam. 1 [Wij brengen een bezoek aan het Bagijn- hof en aan het St. Jacobshuis. waar do ouden van dagen zoo vroom met het Eucharistisch Congres meeleven. Kortom, wij maken op een gemakkelijke, weinig vermoeiende wijze meo wat er mee te maken is, en wij staan verbaasd, dat het programma zóó varieerend is en zoo boeiend als wij het ons niet konden den- ken. m Voor degenen, die niet in de gelegenheid waren het Eucharistisch Congres mee te maken, zal deze film een openbaring zijn. Geen foto-pagina of geen enthousiaste be schrijving geeft zoo de stemming weer als het cinematographisch beeld. Maar voor hen, die reeds in Amsterdam waren tijdens de Congres-dagen, lijkt 0113 de film eigenlijk nog interessanter. Want dan komt naast het zien van nieuwe mo menten, de eigenaardige bekoring van de herkenning, van de herinnering. Terwijl bovendien, het niet-goed-geziene wordt ver duidelijkt en wel-goed-gezieno hu weer van een anderen kant kan worden beke ken. Wij behoeven derhalve heusch geen aan beveling neer te schrijven; dogenen, die vanavond, of morgen of Donderdag van plan zijn, de film te gaan zien, kunnen het best het oordeel vragen van hen, die de film reeds zagen.. Zooals dat gebruikelijk is, wordt do stem ming, die het trilbeeld ons wil overbren gen, versterkt door muziek on zang. Voor deze gelegenheid heeft een kwartet uit het zangkoor van de St. Petruskerk zich be schikbaar gesteld cm tijdens de opvoering toepasselijke liederen te zingen. Zoo doei b.v. bij aankomst te IJmuiden wat is dat een heerlijk gezicht vanuit zee -- he* Wilhelmus blij-feestclijk aan. en dat bij het zien der rustig-vrome Volendammers het lied der Roomsche Blijdschap op z n plaats is, zal ieder moeten toegeven. Bij de processie welt als vanzelf het Hosanna filio David", hosanna don Zoon van David, ons van do lippen. En dan na tuurlijk Sacramentsliederen, da', spreek, vanzelf. Tusschen en tijdens do liederen bespeelt do heer Schinck hel orgel en do heer van Wol do viool, beiden op uitnomen- do wijze. Muziek en zanp hooron l i 1 1 lichtspel. j Zooals men weel, is de film go., door den bekenden film-man Willy Mu.iena. bijgestaan en voorgelicht door den kuns v- naar Dorus Hermeen, en den Maastw -oh redacteur pater Hyacinth Hermans, welks laatste ook de opschriften gemaakt melt.. Het doek, waarop geprojecteerd worui, is netjes omlijst met zwart doek, a.re- staan door den heer Rosier, die van üe ge legenheid gebruik maakte, om meteen n te kondigen, dat zijn zaak op de straat „Het Woonhuis" op SO Augz - w a.s. wordt geopend. Vermelden wij*tenslotte nog, •-) Remundt optreedt als operateur, en. n succes, dan zult u zien als u ds goKen heid niet laat ontsnappen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1