15e Jaargang.
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 1924
No. 4543
2J©ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 62.60 per kwartaal
Franco per post I 2.95 per kwartaaL
Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver»,
fcrijgbaar tegen betaling van 50 ct, per kwartaal bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 0 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
POSTBUS No. II
GIRONUMMER 103003
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlentlfin 30 sent per ngsl
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bat
s dubbele van het tarief berekend. 3
Kleine adverlenllën, van ten hoogste 80 woorden, waarta
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ve»
huur, koop eu verkoop f0.50.
Dit numi
bladen.
iep bestaat uit tnree
BUITENLAND
Het accoord van Londen.
Herriot voor hei parlement
VERTROUWENSVOTUM VAN DE
I KAMER.
'n Goede meerderheid.
Een procodurekwestie
ec:?oTZ,ddi:?-0m 3 ,rar klram de Fran-
HerriS JMn' om de verklaring van
ioor» daarovef™
Het vraagstuk, dat het drukst h*Aia
DietTft LoDit iUhdö wandelSaagcn, waa
kwestie van de^rocedJrÓ'1^' d0Ch d°
of imt VJ"aaj werd namelijk opgeworpen
m en C"SCl19 Vcrtlraï «een novS
SS,ïaa
do conclusie zijn gekomen, daf het Ver
regeeSn4mihfa °Peilillg las
~^Tondernmfoo?nïaande -
lit,Ti™nRHefi0t <0' tet probleem der mi-
Ótümde°e4a,Ze'tofr *■*-
T' Pp?ker -kerinnnTdn a, .au, Uul ilij up
The Chequers verklaard had. dat do kwes
tie van da militaire ontruiming van de
floor, niet te Londen besproken zou wor
den. Tenslotte had Mac Donald daarmede
ingestemd. Hot waagstuk van de militaire
ontruiming v*n de Roer heeft echter de
geheele conferentie beheerscht Zonder
een bevredigende oplossing der Roerkwes-
tio, zou de toepassing vau het Dawesrap-
port onmogelijk zijn geweest.
„Er moest derhalve gekozen worden: óf
deze kwestie onder het oog zien, óf de
conferentie te deen mislukken. Ik heb ge
kozen. Do Kamer oordeele!"
Spreker besloot met de woorden:
„Het Verdrag van Londen ia slechts
Let begin, doch het is het begin van den
.waren" vrede-'"
Fcn geweldige ovatie volgde op doze
laatste woorden.
Herriot begaf zioh vervolgens naar den
Senaat, om aldaar dezelfde verklaring
voor te lezen.
Na den terugkeer van Herriot bleek, dat
de oppositie zich geworpen had op de
kwestie der procedure.
Bokanowdcy stelde namens do opposi
tie voor het debat over het Verdrag van
Londen te verdagen, totdat de groote com
missies der Kamers hare adviezen'zouden
Cebben uitgebracht.
Nadat Herriot dit voorstel onaanneme
lijk bad verklaard, keurde de Ka
rn erde houding der regeoring
goed on word met 320 togen
-09 stemmen besloten, de te
Londen gosloten overeenkom
sten te bespreken.
DE HOUDING DER DUITSCH-*
NATIONALEN.
R ijks dagenihin clng
He meerderheid in gevaat.
Do Dui isch-nationale Rijksdagfractio
Jiccft gisteren na langdurige bc-raadslagin
gen, beslotenJiet standpunt te handhaven,
o-i TS|-V.lnig,CSleld in do 20vïa Punten van
s }"ir PU ln do rede van d™ afge
vaardigde Hoetzsch gehouden op 26 Juli
Afgaande op dit besluit, moet men wel
«01 ae overtuiging komen, dat de Duitsch-
latijnala fractie besloten heeft, teen do
o /ereenkomst van Londen te stemmen;
maar het is opmerkelijk, dat met ge<m
,w oord gerept wordt over do stemming in
zake de drie wetten, in het bijzonder van
do spoorwegwet. Ook wordt in het commu
nique, dat is uitgegeven, niet nader ge
zegd, dat do resultaten van de Londen-.-
Bohe conferentie niet in overeenstemming
zijn met do zeven Duitsch-nationale pun
tten. Desondanks was do stemming, naar
WO vernemen, in de fractie zóó, dat nie
mand der talrijke aanwezigen vóór de aan
3 aarding dor Londenscke overeenkomst
gesproken hooft.
n„Daa,r d0, stemming in den Rijksdag pas
do volgendo wees: zal plaals liebben, kan
«r mtussohen nog heel wat gebeuren.
Slommen do Duitsch-nalionalen legen
de Dawes-wetten, dan is do vereischte 2/3
der stemmen niet te verkrijgen, zoodat
dan rijksdagontbinding onvermijdelijk zal
zijn.
Het groote debat begint Maandag.
Eindstemming Donderdag.
Het groote debat in den Rijksdag over
da Dawes-wetten begint Maandag. De
eindstemming heeft Donderdag plaats.
In do commissio voor Buitenlandsche
Zaken worden tot Maandag de besprekin
gen over de wetsontwerpen voortgezet.
Duitsch sposrv/egmateriaa! naar Frankrijk
Op rekening der schade-
vergoeding
Naar verluidt, is de Franscke regeering
voornemens op rekening van de schadever
goeding een groote hoeveelheid spoorweg
materiaal in Duitsc'nland te bestellen. Do
Journée Industrielle, die dit bericht het
eerst bracht, maakt daarbij de opmer
king, dat daardoor 150.000 Franscke ar
beiders zonder werk zullen komen. De
Quotidicn daarentegen verdedigt het be
sluit en zegt dat men ter wille van een
aantal aandeelhouders het herstel van
Frankrijk niet mag vertragen.
Een verklaring van Snowdert
Snowden, de Engelsche kanselier van de
schatkist, heeft heden in een persgesprek
nogmaals de vrees geuit, dat een handels
verdrag tussclien Frankrijk en Duitschland
de belangen van den Britschen handel zal
schaden. Het Fransche ontwerp-verdrag
beoogt Duitschland te dwingen invoer u_it
Elzas-Lotharingen vrij van invoerrechten
toe te laten, terwijl de Engelsche produ
centen voor dezelfde voortbrengselen liooge
tarieven moeten betalen. Snowden voegde
hieraan toe: ik ben overtuigid, dat de
Franschen en Belgen, die met het oog op
eigen belangen geweigerd hebben de Roer
militair te ontruimen, zoodra bet ^>lan-
Dawes in werking is, daarmede een fout
hebben begaan.
Duitschland.
Dr. Dorian naar Amerika
Uit Keulen wordt aan de „Manchester
Guardian" gemeldt, dat dr. Dorten, vroeger
een der leiders der separatisten in Rijn
land, na een kort verblijf in het Zuiden
van Frankrijk, naar Amerika is vertrok
ken.
Engeland.
Do groentestaking te Londen
De spoorwegarbeiders solidair
Het hoofdbestuur van den nationalen
bond van spoorwegarbeiders deelt medo
besloten te hebben zoo noodig samen te
werken met den bond van transportarbei
ders, ten einde den aanvoer van fruit en
groenten over het Kanaal slop te zetten.
Spanje.
De gevechten in Marokko
De situatie voor de
Spanjaarden weder gunstiger
De Madrileenscke correspondent van de
„Times" meldt omtrenjt den toestand in
de Spaansche zone in Marokko, dat de
situatie in het Westelijk deel dier zone
beter is geworden.
Het plaatsje Tafoekal werd in brand ge
stoken ter bestraffing'van den stam van
Beni Said, welks leden het vee ontvoerden
en de huizen in brand slaken van allen,
die weigerden aan den opstand deel te
nemen.
Nabij Larache in het uiterst Zuid-Wes
telijke deel van de Spaansche zone, heb
ben do opstandige Moren zi^Ji nog al ge
roerd, doch het officieele communiqué
deelt mede, dat de rust daar thans weer
nagenoeg is hersteld. Ook zijn do verliezen
aan Spaansche zijde niet zoo groot als
aanvankelijk werd gevreesd, met het oog
op de groote getalsterkte cn de goede be
wapening der opstandige Moren.
De jongsto berichten omtrent den alga-
meenen opstand zijn geruststellend, in
weerwil van het pessimisme, dat onlang3
overheerschte. Naar verluidt is slechts één
Spaanscho stelling vernield. De maatrege
len, hvolko than^ Worden 'genomen zijn;
van dien aard, dat zij een herhaling van
den opstand op groote schaal zullen voor
komen, doch de moeilijkheden om aanval
len der Rif-bewoners te verijdelen zijn door
de terreinomstandigheden zeer groot. Offi
cieel wordt medegedeeld, dat het Spaan
sche offensief nog niet ten einde is.
Egypte.
Rust in den Soedan
Volgens berichten uit den Soedan is de
rust hersteld. De voor morgen belegde de
monstratie over bet geheele land is, op
order van de organisatoren zelf afgelast.
Afghanistan.
Geen revolutie in Afghanistan?
Het Afghaansche gezantschap te Berlijn
spreekt alle geruchten over oen opsiand
in Afghanistan tegen.
China.
Nieuwe burgeroorlog?
Verwarring door de
overstroomingen
Volgens berichten uit China trachten de
troepen, die de centrale regeering in Pe
king vijandig gezind zijn, van de door de
overlroomingen veroorzaakte verwarring
gebruik te maken om opnieuw tegen Pe
king op te rukken, waardoor het gevaar
van een nieuwen burgeroorlog weer dreigt.
Da in beslag genomen wapenen te Canton
De „Times" meldt uit Hongkong:
Soen Yat Sen heeft een schrijven ge
zonden aan het vrijwilligerscorps der
kooplieden, waarin hij hun aanbiedt, dat
gedeelte der in beslag genomen wapenen
terug te'geven, dat door hen is gekocht.
Hij verklaart, dat do rest is verkregen
met gelden van den vijand.
In den brief stelt hij den commandant
van het corps, Chan Lim Pak, builen rech
ten, dien hij beschuldigt van het voor
nemen de vrijwilligers te gebruiken om de
regeoring omver te werpen en van „het
willen volgen van de voetstappen van Mus
solini'.'
Hij verklaart, dat de 14e Augustus
was gekozen voor het uitvoeren van den
staatsgreep, welke ten doel bad Chan Lim
Pak tot gouvernc-nr to maken en daarna
de provincie te onderwerpen. Hij gelooft
niet, dat de vrijwilligers hieraan mede
schuldig zijn en wil hun zijn volle vertrou
wen schenken.
De vrijwilligers hebben, tot nu toe nog
niet op dit schrijven geantwoord. Het ver-
lujdt, dat zij een gedeelelijke teruggave der
wapenen niet zullen accepteeren. Zij zijp
evenwel machteloos. Hun gewapende macht
rondom Canton wordt geschat op 27.000
man: Deze troepenmacht is te klein om
zich te meten met die van Soen Yat Sen,
dio meer mannen heeft dan Can Lim Pak.
'ïcenman en plnlantroop. Hij ontkent poli-
tieke oogmerken te hebben.
BINlEiLMND
Zuidsrzeeraad.
Bij Kon. besluit zijn de lie eren A". A. H.
W. König) oud-minister van Waterstaat,
thans hoofdingenieur-directeur van den
Rijkswaterstaat en Ingenieur H. A. van
IJsselsteijn, oud-minister van Landbouw
enz. benoemd tot lid van den Zuiderzee
raad.
De Staalsbegrooting voor 1925.
Bij het bericht, dat de regeering er niet
in geslaagd is de Staatsbegrooting voor
het volgend jaar sluitend te maken, merkt
de „Standaard" het volgende op:
„Naar men ons mededeelt, i3 dit bericht
zonder meer onjuist. Juist zou het alleen
zijn indien men buiten beschouwing laat,
dat bij de State,n-Generaal nog twee wets
ontwerpen aanhangig zijn, welker op
brengst strekken moet tot dekking van het
tekort, voor zoover dit nog ongedekt mocht
zijn."
De salarissen van het Overhsids-personeel.
Naar ,.Het Volk" verneemt, heeft de re
geering het plan, cm de maximum jaarwed
den voor de. schrijvers en klerken f 200
hooger te stellen, dhn zij aanvankelijk van
plan was. Het hoogst te bereiken salaris
voor deze categorieën zou dan f 1700 be
dragen.
Uit departementale kringen deelde men
aan genoemd blad voorts mede, dat. de
minimum-salarissen der adjunct-commie
zen naar waarschijnlijkheid met f 2C0 zul
len worden verhoogd.
Do opbrengst ovter Juli 1924 der P. T. en T,
Blijkens de in de „Staatscourant" ge
publiceerde staat, bedroeg de opbrengst
der Posterijen. Telegrafie en Telefonie over
do maand Juli van dit jaar resp. f4.257.957,
f551.063 e.n f4.002.048. Totaal: f8.371.071.
Do opbrengst over dezelfde maand van
het vorige jaar bedroeg resp.: f3.901.018,
f496.337 en f3.643.121.. Totaal f 8.040.476.
Bij een gelijkmatige verdeeiling over de
maanden van het jaar van ongelijk vloeien
de inkomsten, worden de cijfers over Juli
van dit jaar resp. f 3.967.392, f 572.960 en
f 1.674.937. Totaal f6.215.345.
Nederiandsch—Tsjecho-Slovaaksch
Handelsverdrag.
Teü aanzien van den meelinvoer is in
't NederiandschTsjecho-Slovaaksch han
delsverdrag een wijziging aangebracht. De
post meel wordt van de lijst van vrijen
invoer geschrapt, aan do lijst van gecon-
tingenteerden invoer wordt de post koren
en meel toegevoegd, waarvan het gezamen
lijk contingent per jaar op 40.000 ton is
1 vastgesteld. wii h („Hbld.")_
De gemeentesecretaris van Jutfaas.
De gemeenteraad van Jutfaas heeft be
sloten in hooger beroep te gaan van het
besluit van Gedeputeerde Staten, waarbij
het Raadsbesluit tot het geven van onge
vraagd onslag aan den gemeentesecretaris
niet werd goedgekeurd, Tot gemachtigden
van den Raad werden benoemd mr. M.
Mendels te Amsterdam en do beer A. A. H
Bals te Utrecht.
Nederland en Rusland.
De „Baltischo Presse" (Dantzig) van 16
Aug. bevat volgens het Amsterdamsch
Pers-agentschap het bericht dat onoffici-
eele besprekingen, inzake het weder her-
stollen der diplomatieke betrekkingen tus-
schen Den Haag en Moskou worden ge
voerd. Do Nederiandsch© groot-indus
trie, dio tijdens het Dnitsch-Russischo
conflict goede zaken maakte, aldus het
blad, heeft het afbreken der onderhande
lingen sterk afgekeurd en deze afkeu
ring, alsmede do Engclsch-Russische over
eenkomst, zouden het Nederlandsche De
partement van Buitenlandsche Zaken er
toe gebracht hebben de onderhandelingen
weder op te vatten. Als plaats van samen
komst werd Berlijn genoemd. Ten slotte
meldt het bericht dat in Den Haag wordt
overwogen de erkenning der Sovjet-regee
ring te doen geschieden zonder het open
baar maken van bijzondero voorwaarden.
Bij navraag ter bovoegder plaatse werd
aan het agentschap medegedeeld, dat het
Bericht van do „Batlische Presse" in geen
enkel opzicht waarheid bevat.
Duitschers nemen vlicgprosven in
Limburg.
Sinds eenigc dagen is een drietal Duit
schers o.w. een leeraar aan do Technische
Hoogeschool te Aken en een Duitsche vlie
ger, op een stuk land, toebehoorende aan
de Oranje Nassau-mijn te Heerlen bezig
met het nemen van proeven met een
nieuw type vliegtuig.
Deze nrnpfnpminr worden jn Nederland I
door de bezetting verboden is.
Het door do Duitschers geconstrueerde
vliegtuig is van een geheel nieuw type en
voorzien van een 24 P.K. Douglas-motor.
Het is een zeer kleine eendekker met twee
zitplaatsen.
Gistermorgen zou men ^roor het eerst
opstijgen. Toen heb vliegtuig een tiental
meters hoog was, werd het door den wini
van richting veranderd en het sloeg neer
in een haag. De propeller en de vleugels
braken. De bestuurder bleef ongedeerd.
Men laat thans reserve-onderdeelen van
de Technische Hoogeschool uit Aken ko
men, waarna de proefnemingen zullen wor
den voortgezet. „Tel."
Het zout-gehalte in Rijnland's boezem
water.
Naar Haarlem's Dagblad verneemt, is
het voornemen van den wethouder van
openbare werken te Haarlem, den Beer
Reinalda, om te trachten de besturen van
al de gemeenten in Bijnland te bewegen
tot gemeenschappelijk overleg met Bet be
stuur van dat waterschap, om te komen tot
vermindering van het zoutgehalte van het
water. De aanwezigheid van zout in Bijn-
land's boezemwater heeft namelijk een
grooten en nadeeligen invloed op de teelt
van bloembollen, groenten en haver. Het
vraagstuk van 't zoutgehalte is dus niet al
leen de openbare hygiëne, maar ook voor
den landbouw van groote beteekenis.
De he.er Reinalda stelt zich voor. dat
uit dezo besprekingen zal kunnen volgen
de benoeming van een technische commis
sie, die daarover rapport uitbrengt en voor
stellen doet.
SPORT
HET VOORNAAMSTE HIEUWS.
BUITENLAND
De Fransche Kamer heeft de houding
van dc Fransche delegatie ter Londensche
conferentie goedgekeurd en een votum van
verlrcuwen aangenomen.
De Duitsch-nationalen houden vast aan
hun eens ingenomen standpunt. De meer
derheid in den Rijksdag vcor do Dawes-
wetten is in gevaar.
In den Soedan is het thans rustig.
„Koudegolf in Frankrijk. In Grenoble
sneeuw gevallen (Buitenlandsche Berich
ten).
BINNENLAND.
De Siaatsbegrccting 1325 wèl sluitend,
indien de nieuwe tariefwet en de tabaks-
accijns-verhooging wordt aangenomen.
BoiarKjrijke meerdere opbrengst der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie over de
maand Juli.
Duitschers nemen
Limburg.
vüegtuigproeyen in
Onze Geïllustreerde Pagina
Onze foto-pagina bevat heden o.
m. een aardig kiekje van het Stille
Strand, het Bloemencorso to Schevenin-
gen, de nationale Politie-zweimvpdstrijdcn
te Utrecht, de verschijning van de ge
vreesde aardappelziekte cn een foto vau
do kleinste vliegmachine.
G: 12.301.45: "Willielminawinnaar
C, scheidsrechter L. Casteleijn.
H: 1.453 uur: Bredaniawinnaar A,
scheidsrechter Th. van Zwietercn.
Halve beslissingen: J: 3—4.15: win
naar Ewinnaar F, scheidsrechter W.
VOETBAL.
Om den Zilveren Voetbal.
Voor tie Zilveren Voetbalwedstrijden
die Zondag 7, 14 en 21 September op het
terrein van Sparta te Rotterdam zullen
plaats vinden, hebben do navolgende ver-
eenigingen ingeschreven: Sparta, Feijen-
oord, V.O.C., H.V.V., H.BS., D.F.C., Ex
celsior, "Willielmina (Den Bosch), S.V.V.,
H.D.V.S., Bredania en A.D.O.
Het programma luidt als volgt:
Zondag 7 September:
A: 11 uur12.15 FeijenoordH.D.V.S.,
scheidsrechter Th. van Zwieteren.
B: 12.30—1.45: ExcelsiorD.F.G.,
scheidsrechter J. Hazeu.
C: 2 uur3.15: A.D. 0.—Sparta,
scheidsrechter J. Eymers Jr.
D: 3.30—4.45: S.V.V.—V.O.G., scheids
rechter Mr. E. G. van Bisseliek.
Vrijgeloot zijn H.V.V., Willielmina, H.
B.S. en Bredania.
Zondag 14 September:
E: 10 uur—11.15: H.V.V.—winnaar B,
scheidsrechter J. Hazeu.
F: 11.15—12.30: H.B.S.Winnaar D,
scheidsrechter Mr. E. G. van Bisseliek.
schc-hlsrecTiter J.
Zondag 21 September: Eindstrijd: 2.30
4.15: winnaar Jwinnaar K, scheids
rechter H. A. Tromp.
f 48.000 voor een voetbalier.
Uit Lenden schrijft men aan de „Tel.":
Vandaag is Tommy Meehan, links-half-
back van Chelsea en van het Engelsch Elf
tal waarin hij zes maanden geleden
oor het eerst tegen Ierland uitkwam in
St. George's Hospital gestorven. Hij viel
als slachtoffer van de slaapziekte (encepha
litis lethargica" in het dokters-Jargon) die
in den laatsten tijd in Engeland zoo veel
vuldig is voorgekomen.
•Lezers van mijn Engelsche voetbalovcr-
zichten der laatste jaren zullen zich Tom
my herinneren. Ik heb vaak aanleiding ge
had. om hem te vermelden en over hem uit
te weiden.
Vie.r jaar geleden verliet hij Manchester
United, dat noode afstand van hem deed,
maar jia lange onderhandelingen bezweek
voor Chelsea's groot'sche aanbod ec-n
transfer fee van vierduizend pond.
Tommy werd spoedig een der bekendste
en populairste spelers van de hoofdstad,
Hij had er het type voor. Een heel klein
kereltje., met extra-korte beenen en een
groote bos rosblond haar. Een wonderlijk
mannetje, maar ongelooflijk vlug, begaafd
met een buitengewoon voetbal-talent' en
voorbeeldig in zijn spelmethoden. Ik he.b
hem vele malen aan het werk gezien maar
hem nimmer iets „unsporting" zien bedrij
ven, en meermalen zijn moed bewonderd
als hij reuzen-van-tegenstanders onversar gd
tegemoet ging. Tot groote vreugde, van liet
publiek beproefde hij soms cm een dier
massale sixfooters op zij te zetten, maar
meestal was zoo'n poging onnoodig. Tom
my's positiebegrip was volmaakt, en de 1 er
maardste wings" konde.n tegenover h-m
hun samenspel niet ontwikkelen. Bovendien,
was bij een uitstekend „dribbeler" er
zijn er tegenwoordig niet veel meer en
had een gevaarlijk schot.
Zijn heengaan is een groot verlies voor
Chelsea, dat in Mei naar de tweede div^i©
gedegradeerd werd niet door zijn schuld
en nu zijn besten speler kwijt is.
De omstandigheden zijn tragisch. Toramf
Meehan was nog geen dertig jaar oud, maar
hij laat een weduwe en vier kinderen ach
ter. De. oudste is pas zes jaar.
WIELRENNEN.
Rijswijksche wielerbaan
Gisteravond hebben op do Rijsw - he
baan wedstrijden plaats gehad, waarvan
het hoofdnummer gevormd werd door eon
ontmoeting over 70 K.M. en 1 uur tnsschen.
do Franschen Grassin en Parisot en den
Westlander Storm.
Het verloop was als volgt:
Match voor amateurs ~over 2 ronden
(300 M Ie rit: le Bobbe. 2e H. v. Du n,
3e J. v. Dijk, 4o J. Hendriks, uit dd
baan gereden; 2e rit: le Bobbe, 2o H v.
1 Duin Vs lengte, 3e J. Hendriks 10 c.M.,