Tweed© Blad
Dinsdag Juli 1924
Over aciueele politieke vraagstukken.
Zou day word to Leeuwarden een Frie
se Landdag gehouden, waarop do Twee
de Kamerleden Henri Hermans en mr.
i baron van Wijnbergen een- politieke
redo hielden. De hoer Hermans sprak over
j[ odezeggen sc'na p", en baron Van
Wijnbergen over „Behoud der Ch r i s-
iclijke Staatkunde".
Aan do rede van het Kamerlid Her
mans onlleenen we het volgende:
Bij medezeggenschap heeft men drie
jaken to onderscheiden. Medezeggenschap
in bet algemeen, medezeggenschap en so
ciale wetgeving, medezeggenschap en be
drijfsorganisatie.
Na do ontwikkelingslijn der politieke
verhoudingen to hebben nagegaan ver-
ilaart spr. achtereenvolgens deze drio za
ken. Mede zeggenschap definieert hij
'daarbij als een bevoegdheid die steunen
moet op kennis, plichtsgevoel, solidariteit
en onderling vertrouwen. Deze vier eigen
schappen zijn absoluut, noodzakelijk en
daarom hebben de S. D. A. P.'ers onge
lijk die de medezeggenschap willen ma
ken tot een vraagstuk van macht en klas
sestri jd. Dat kan het echter niet zijn,
want dan komt men tot de dictatuur. Ook
<le liberalen, vervolgde spr.,hebben ongelijk
Zij willen een schrikbeeld maken van de
medezeggenschap. Spr. schetst dan, hoe
een liberaal regime veel bedorven is
Er is een misgroei te constateeren in do
staatsbemoeiing, waarmede wij ons niet
gelukkig voelen, doch ontkend mag niet
worden, dat de veelal noodzakelijke staats
bemoeiing ook veel goeds beeft gebracht
Thans staan wij op bet kruispunt. De
wetten met de legers van ambtenaren moe
ten wijken voor de solidariteit, dia in
nieuwe banen voert. De weg der sociale
wetgeving buigt ons en moet nog meer om
buigen naar het particulier initiatief. Dat
is vooruitgang. Wat de staat deed was
nuttig, doch een verzorger van alles kan
staat niet zijn, want daardoor zouden
arbeiders slechts gehouden worden op
het niveau van de paupers. Dat willen wij
veranderen, zegt spr. Wij kunnen het ook
"qs veroenigingsleven is sterk genoeg.
Wij zitten thans in een economischen
oorlog en nu is het slechts de vraag: Hoe
kunnen wij daaraan een einde maken?
Dat is eenvoudig antwoordt spr. De par
tijen moeten worden verzoend en samen
werken tot één doel: Er moot 'komen her
stel van natuurlijk verband in de work-
s, m.a.w. het yredestractaat moet ge
sloten worden door goede bedrijfsorgani
satie.
Twee voorwaarden moeten intusschen
nog worden vervuld: De weg naar de be
drijfsorganisatie moet nog worden afge
bakend en voor de gewensebte niet zuiver
economische, doch moreele hervorming
moeten do geesten nog worden rijp ge
maakt.
Ten slotïo licht spr. toe, hoe de bedrijfs
organisatie moet steunen op de solidari
teit en brengt verschillende feiten naar
voren, waaruit blijkt dat het plichtsbesef
bij lange nog niet voldoet aan de- voor-
Vaarden, die de medezeggenschap stelt..
Spr. komt dan terug aan zijn uitgangs
tunt, dat do oplossing der.grooto proble
men slechts door den godsdienst kan ge
schieden. Medezeggenschap, zegt hij, is
fcen vraagstuk van cultuur. Daarom heb
ben wij Katholieken hoop op do toekomst.
Wij zullenleiding geven, wijl op ons, de
belijders van beginselen, -die de eeuwen
hebben getrotseerd, de verleiding geen vat
heeft. -
De heer Van Wijnbergen schelst do ge-""
dragingen van het libéralisme, 'dat den
godsdienst terugdreef naar het privaat le
ven en God verbande uit het Staatsbe-.
filuur. Toen is de oorlog gekomen, de oor
log. die ten zegen had kunnen zijn, indien
do les begrepen was geworden. Do weg
was tijdig aangewezen. Öp i Nov. 1914
reeds wees Paus Benedictus XV de oorza
ken aan van de ineenstorting der maat
schappij en noemde als een dér grond
oorzaken het staatsbestuur. De vermaning
werd niet verstaan.
Het is niet mogen gelukken vervolgt
spr., de Christelijke beginselen in de we
reld te doen heerschen. Dit moet stem
men tot ongerustheid, want »spr. kan den
toestand niet anders zien dan dat de be
ginselen van 1837 in plaats van prijsge
geven weer toepassing vindon. Dezelfde
mentaliteit, waarmede destijds de derde
stand zijn hoogmoedigheid ten- toon spreid
do heeft thans den vierden stand aange
tast.
Zullen wij Katholieken daartegenover
staan met onverschilligheid? Het ware
onverantwoordelijk en zou een gemis be-
teekenen van vertrouwen op God.
Wij kunnen in ons land nog den Chris-
felijken stempel drukken oir ons Staatsbe
stuur, dank zij den arbeid van het voor
geslacht. Daartoe moeten de kiezers wor
den gehouden in heilig enthousiasme voor
do Christelijke politiek.
Wij hebben ons program, 'dat in 1920
werd vastgesteld en dat nog. lang niet is
afgewerkt, zoodat het. voorloopig nog niet
aangevuld behoeft te worden. Dat pro
gram echter waarborgt ons nbg 'niet dat
er in politicus geen verkeerde mentaliteit
wordt gewekt. I
Jaren lang voor den oorlog werd er door
de Katholieken groote aandacht gewijd
aan de oplossing van het arbeidersvraag
stuk en wij mogen wijzen op het feit,
dat do eerste arbeidswet do signatuur
draagt van een Buys de Beerenbrouck.
Waar mogelijk en noodzakelijk beeft men
•den arbeidsduur geregeld, daarbij vast
leggend dat arbeidsduur geen vraag was
van beginsel, maar van opportuniteit. Doch
nauwelijks was de revolutie van 1918 uit
gebroken of overal werd gezegd dat de
Christelijke politiek failliet had geslagen.
Als beginsel werd gevraad de acht-uren-
dag en veel Christen-belijders juichten
mee in dat koor. Spr. moet hier evenwel
verklaren, dat het- 'hier niet gaa.t over
de sociale vraag van beperking van den
arbeidsduur. Waar hij echter tegen op wil
komen is de heiligverklaring van het getal
acht. Daarom moet spr. het betreuren, dat
ook in onze kringen somtijds wordt mee
gegaan in een richting, die principieel
onjuist is. Met allen nadruk moet er op
gewezen worden, dat op dit terrein voor
de sociale politiek geen nieuw tijdvak gaat
aanbreken, doch dat het is de voortzelling
onzer Christelijke beginselen. Voor de
bewaring der eenheid opa politiek terrein
is noodig.dat men izich bij de sociale vragen
meer en meer oriënteere naar onze Chris
telijke beginselen. Men moet bodenken,
dat ook deze Christelijko beginselen gren
zen stellen, die niet overschreden mogen
worden. Wij moeten bedenken, dat in be
paalde moeilijke tijden zaken van ons ver
wacht kunnen worden, die offers vergen,
maar wij moeten den.moed hebben die of
fers te brengen, handelend naar eigen be
ginselen en gaande onzen eigen weg zoo
als de Katholieke arbeiders in Twente
zoo heerlijk hebben' gedaan (applaus).
ïs de verhouding aldus, vervolgt spr.,
dan hebben wij den socialen strijd op po
litiek terrein niet te vreezen, wijl bij dan
gevoerd zal worden op principieele gron
den om de ziel van den arbeider, gelijk
wij den schoolstrijd gevoerd hebben om
de ziel van het kind. Wij zullen dan scherp
staan tegenover de S. D. A. P. en wij zul
len zien dat er ook op sociaal economisch
terrein met baar geen toenadering is.
Spr. behandelt vervolgens de noodzake
lijkheid van het voortbestaan der coalitie
Daarop, zegt hij, moet do aandacht geves
tigd worden. De Katholieke Staatspartij
staat en stond steeds op het voortbestaan
der Christelijke samenwerking in Neder
land. En mocht er al iemand zijn die het
verloren ga'an der samenwerking nu niet
zulk groot verlies zou achten dien zou
spr. willen toevoegen: Liever een kleinere
staatspartij dan het uiteenvallen der
Christelijke groepen.
In den komenden politieken strijd zul
len wij, vervolgt, spr., veel hebben1 te ver
duren van de demagogie vooral ter wille
van de bezuiniging die wij moeten voor
staan. Wij mogen echter bedenken, dat
het sluitend maken der begrooting de eer
ste eisch is. Spr. brengt in ditverband
Kulde "aan bef ministerie, Inzonderheid
aan minister Colijn, die zooveel smaad
te verduren heeft, en wekt de vergadering
op hier 'aan dezen bewindsman een eere-
saluut te brengen, wijl hij het land dient
met opoffering van eigen belangen. i
Dr. Van Aa'st geen onvoorwaardelijk
vrijhandelaar. i
Dr. C. J. K. van Aalst, de president
der Nederlandsche Handel-Maatschappij,
is door het weekblad Middenkoers geïnter
viewd.
De lieer Van Aalst wee3 er op, dat
Duitscliland zich tijdens en na den oorlog
zeer sterk heeft toegelegd op het verbete
ren van zijn productie-apparaat en dat
het concurrentie-vermogen van vele Duit-
sche ondernemingen, wanneer het zich
volkomen ongebreideld kan laten gelden,
ook voor ons land nog een zeer sterken in
vloed zal doen gelden.
Dit is ook een van de redenen, aldus
dr. Van Aalst, waarom ik geen onvoor
waardelijk vrijhandelaar ben. De liefde
kan niet van één kant komen. Het komt
mij voor, dat Nederland in de naasto toe
komst het best zqu doen, het vrijhandels-
systeem toe te passen met vele en groote
uitzonderingen, waar en wanneer die te
pas komen. Het Schoenenwetje heeft be
wezen, dat dit in de prac'tijk mogelijk is
'en dat het ook heel goed gaat, wat voor
onmogelijk was gehouden om deze uit
zonderingen onmiddellijk weer in fe trek
ken, indien zo niet meer noodig zijn.
Dr. Van Aalst vond het noodzakelijk,
dat de Staatsbegrooting sluitend gemaakt
wordt en dat do slaat zal omzien naar-an
dere bronnen van inkomsten, zoodat hij de
directe belasting zal verlagen tot een nor
maler peil. Deze bronnen zal hij o.a. kun
nen vinden in een verruiming van de in
voerrechten, zoowel door verhooging der
tarieven als door uitbreiding daarvan.
Ook achtte de heer Van Aalst verlaging
der posltarieven noodig. Zelfs al zou de
hieruit voortvloeiende verlaging van in
komsten niet geheel worden goedgemaakt
door do vermeerdering van het postverkeer
dan nog zou het geld ruimschoots op an
dere wijze in de staatskas terugvloeien
door vermeerdering van het aantal han
delstransacties.
Gemengde Berichten.
Moordaanslag.
Na een hevige rUzie met zijn vrouw op
het terrein van de gasfabriek heeft giste
renmorgen de 26-jarige "W. K.( grondwer
ker, wonende Slop van Willem Klein te
's-Gravenhage, haar met een mes een twee
tal -steken in den rug toegebrcht. De
vrouw werd niet levensgevaarlijk verwond
en door den Geneeskundigen Dienst- naar
het ziekenhuis gebracht.
K. is zichzelf bij de politie komen mel
den.
Treinbotsing te Roermond.
Zaterdagmiddag te ongeveer 2 uur had
op het spoorwegemplacement te Roer
mond, een vrij ernstig spoörwegongcval
plaats.
De goederentrein, welke om 2 uur bin
nenloopt uit de lichting Maastricht, reed
doordat de seinhuiswachter een verkeer
den wissel overtrok, juist toen het achter
ste gedeelte van den trein dezen wissel
passeerde, op een verkeerd spoor en bot
ste met flinke vaart tegen den gereed-
staanden' personentrein voor "de richting
Venlo. Deze wagens vielen uit de rails
op het emplacement, Beide wagens, bene
vens een drietal goederenwagens, werden
zwaar beschadigd, terwijl de rails over een
8-tal meiers geheel werden vernield. Er
ontstond eenige stagnatie in het verkeer,
maar- tegen 5 uur was alles weer opge
ruimd. Persoonlijke ongelukken kwamen
niet voor.
Ernstige aanvaring.
Gisterennacht heeft op het' 'Noorder
Buitenspaarne, ter hoogte van do Haarlem
mer gistfabriek te Haarlem een ernstige
aanvaring plaats gehad -tusschen de mo
torboot De Koophandel, metende 40 ton,
van do N.V. De Nijverheid te Wormorveer,
waarop zich o.m. de leden bevonden van
het Haarlemsche Politiemuziekkorps, dat
een boottocht ondernomen had naar Wor-
mervecr5 en do aak Gungner, die geladen
was met. steenkolen voor bovengenoemde,
fabriek De schipper van de boot, J. de. B.,
uit Wormorveer, sloeg met heb hcof-i door
de dekkasb en kreeg een gapende wond
boven het rechteroog. Hij werd in bowus-
tc-loozen toestand per ziekenauto naar Iie,t
►St. Elisabethgasthuis te Haarlem ver
voerd. Minder ernstig werden gewond Th.'
M., die een gapende hoofdwonde kreeg, W.
L., die het rechterbeen brak, A. R., dia een
kneuzing en ontvelling aan den rechterarm
kreeg, nicj. A. B.. die over pijn in den buik
klaagdo en mcj. A. S., bij wio oen bloed
uitstorting in hc,t rechterbeen word' ge
constateerd. Ook dc dekkneebt G. W.
werd gewond. De gewonden werden, na ter
plaatse verbonden te zijn, per ziekenauto
en brancards naar het St. Elisabethgast
huis vervoerd, vanwaar zij, behalve B., na
verbonden te zijn, naar huis gebracht zijn.
De roef van de aak i.s ernstig beschadigd.
Deze wordt op f 5000 geschat.
Ernstig ongeluk.
Maandagmorgen had te Zwolle een ern
stig ongeluk plaats. Een joiig paard ge
spannen voor een boerenwagen, waarop
tweo landbouwers, zeker© B. en v d. B.,
waren gezeten, sloeg op hol. Nadat twee,
lantaarnpalen waren vernield sloegen bei
de inzittenden van den wagen tegen den
grond. B. werd opgenomen met een gebro
ken en gekneusd been. v. d. B. bekwam
een ernstige schedelbreuk. Beide werden
naar liet Sophia-ziekcnhuis .vervoerd.
Het paard werd eerst een kilometer ver
der gegrepen, na een dollen ren dcor een
druk stadsgedeelte.
Motorongeluk.
Zaterdagavond omstreeks kwart over 10
kwam do motorrijder G. v. d. A. uifc Bot
terdam, op zijn terugreis op den Rotter-
damschen weg bij de Zweth zoo leelijk te
vallen, dat hij bewusteloos en op verschil
lende plaatsen gewond, bleef liggen. De
oorzaak van het ongeluk was te wijten
aan een passeerende auto, die juist ter
hoogte van den motorrijder voor een an
dere auto uit moest wijken; hetgeen de
motorrijder waarschijnlijk te laat heeft be
merkt, zoodat hij met- volle vaart- tegen
de auto opreed.
Een geneesheer uit Overschie, die inmid
dels was gewaarschuwd, verbond v. d. A.
voorloopig en constateerde, dat deze er
betrekkelijk goed was afgekomen. Met een
juist passeerende auto werd het slachtof
fer naar zijn woning to Botterdam ver
voerd. De motor was deerlijk gehavend.
Dén autobestuurder treft geen schuld.
Ernstig auto-ongeluk te 's-Gravenhage.
Gisterenmiddag te ongeveer 4.30 uur heeft
een ernstige aanrijding plaats gehad op
den Baamweg, dicht bij den Waalsdorper-
weg, tusschen een personen-auto, die uit- de
Tihcting Dierentuin kwam, en de electri-
sche tram, komende uit de richting Sche-
veningen.
Het ongeval moet z.ich ongeveer als volgt
hebben toegedragen. Aan het- stuur van den-
personenauto zat de 39-jarige L. van J.,
directeur van een nacht veiligheidsdienst te
Botterdam; de inzittenden waren do heer
M., Core-mans, lid van den Botterdainachen
gemeenteraad (ra-paljepartij), diens broer
G. C., de 15-jarigo mej. C. H., wonende
Pie ter Bothstraat te Den Haag e,n de Rot-
terda-msche rijwielhandelaar J. H. W. De
laatste was eigenlijk de chauffeur, maar
hij had het stuur- overgegeven aan L. v. J.,
'dia in het chauffeuren nog zeer onervaren
was. Van J. reed niet een flinke vaart- over
den weg en wilde tramrails oversteken.
Volgens zijn bewering heeft hij de tram
niet ge,zien cn merkte hij ook het waar
schuwingsbord te laat op. Toen de tram
kwam aanrijden en v J.'hefc ongeluk zag
aankomen, trachtte hij vergeefs den wa
gen tot stilstand te brengen. Deze gleed
echter door en de tram reed met volle
vaart op de flank van den. auto in. De
schok was zoo hevig, dat de bestuurder
uit den auto werd geslingerd en biet een
gecompliceerde beenbreuk werd opgeno
men; J. H. W. liep ernstig© inwendige
kneuzingen op en het meisje werd in den
rug verwond, terwijl de hee,r G. Oöremans
ongedeerd bleef. Alle vier personen werden
door den Geneeskundigen Dienst naar het
zikenhuis aan den Zuidwal gebracht. De
hear M. G'oremans 13 na het ongeluk niet
meer gezien: men vermoedt, dat hij onge
deerd is gebleven.
Het .voorloopig politioneel onderzoek
wijst uit, dat het- ongeval was te wijten aan
HIT DE RADIO-WERELD.
Wat er vanavond te hoeren i;.
6.30 uur F L (Eiffeltorer.) 2G00 M. Corv
eert»
7.50 2» L O (Londen) 365 M. Concert»
9 van do Royal- Air Force.
8.05 5 N O (Newcastle) 400 M. Op
voering van tooncoïstuklcc»,
afgewisseld door muziek.
8.20 t, 5 S C (Glasgow) 420 M. Con
cert.
8.35 2 Z Y (Manchester) 375 M,
Eenigo ouvertures.
8.35 Brussel 265 M. Concert.
8.50 PTT (kostschool, Parijs) 450
M. Causerie en concert.
9.20 S FR (Radio-Paris) 1780 M.
Soiréo litérairo et musical© ter
cero van J. H. Fabre.
9.25 2 L O (Londen) 365 M. Muziek
voer Dominion Day. Canadcc-
sche liederen.
9.35 2 L O. Bedevoeringen o.a. van
den prins van Wales, ter gele
genheid van Dominion Day.
10.20 8 F B (Radio-Paris) 1730 M.
Dansmuziek.
10.30 2 L O. Dorde acte van ,,11 Se-
raglio"- (Mozart.) i
onervarenheid en grove onvoorzichtigheid.
Den bestuurder van de tram treft in "elk"
geval geen schuld. Zooals begrijpelijk is,
trok het ongeval veel publiek. Politie zorg
de voor afzetting van de plaats des on-'
heils. Nadat eenige foto's waren gemaakt-,
reed de tram achteruit, waarna dc auto
door politie en brandweer weggesleept kort
worden met de kraanwagen. Het- zwaar be
schadigde voertuig is iu beslag genomen.
De tram is niet ernstig beschadigd; alle
passagiers kwamen met den schrik vrij.
1
Brutale overval bij Laren.
Toen de te Baarn wonende klerk der
Rijksbelastingen van G. zich dezer dagern
bevond op den straatweg van Eemnes naar
Baarn, werd' hij ter hoogte van heb fiets
pad naar Laren aangevallen door cei\ hem'
onbekend, ongunstig uitziend persoon, die
hem van zijn rijwiel afsleurde. Van G., die
een ta-sch met gein'de -belastingpenningert
..bij zich had, kreeg don indruk, dat de
aanvaller het daarop had ge-munt.
Vreezende, dat hij hiervan beroofd zou
worden, dreigde van G. den aanvaller hem»
te zullen neerschieten en d.eed alsof hij
een revolver bij zich had. Do, onbekende
liefc toen even lo3, waarna v. G. zich uit
de voeten kon maken. Hij waarschuwde'
de politie, die onmiddellijk op onderzoek
uittoog. Zij arresteerde een paar ver
dachte individuen, doch dezen bleken bij
confrontatie met v. G. niet de aanrander
te zijn.
Bloedige vechtpartijen.
Zaterdagavond en Zondagavond hebben.'
te Zwartemeer en Borgercompaseuum weer
ernstige vechtpartijen plaats gehad. Als
gevolg van een Tuzie, over hooiland-verhul
ring, werd Zaterdagavond A. K. door v. d.
V. met een bijl op heb hoofd geslagen,
waardoor hij bloedende wonden opliep. Bei
den verkèerdeai in kennelijkeri staat van'
dronkenseho?). Proces-verbaal is opge
maakt.
Do - ongeregeldheden van Zaterdagavond
te Borgercompaseuum droegen een ernstig
karakter en zijn meer bedoeld als wraak
neming in verband met d-e snijpartij tij
dens de Pinksterdagen H. de V.. zijn:
broer, J. de V. en J. T., allen arbeiders
te Borgerccmoascuum, die in allerlei still©
kroegen rijkelijk genoten hadden van ge
smokkelde Duitsche cognac, geraakten1
daardoor in een ruzie-3temming. Met ge
trokken messen gingen zij als wilden op
de me-nschenjacht. Meer dan honderd men-
schen joegen zij voer zich uit. De gemeent©
veldwachter Engbcrs te Zwartemeer waal
de eenige politieman ter plaatse. Hij ge
bood den woestelingen hun vervolging te
staken, doch daaraan gaven zij geen ge
hoor en keerden zich tegen Engbers. Deze1
gaf H., die -hem met getrokken dolle aan
viel, met den sabel e.e-nige slagen over dö
polsen, waardoor hij heb mes liet vallen.
J. T. kreeg een slag met den sabel op den)
bovenarm. Hij nam de vlucht on sprong
in he,t kanaal, zwom dit óver, doch werd
aan de overzijde door de militaire politie'
gearresteerd.
De beide ander© woestelingen werden'
door Engbers gearresteerd.
FEUILLETON
HET STERVENDE LAND.
251 -j
De ïnannen aten mot veel haast. Op het
einde vair liet avondmaal wilde Toussaint
Iumineau, dio de woorden van AiicLré
'overwogen - had, hem tot getuig© nemen,
'die steeds onverminderd -zijn liefde voor
jpomentière bewaard had.
w Kun jo gelooven, Matliurin, 'dat de
zen avond Driot den bal missloeg? Hij is
'h meening toegedaan dat de wijnteelt hij
oils afgeloopen is; dat hij beter elders
groeit en gedijt. Doch als men een wijn
gaard aanlegt, dan weet men goed dat
0r oen dag komt, dat hij uitsterft, niet
ïraar?
p Vele zijn vergaan voor den onzen,
wiharsch de zieke. Wij zijn niet ongeluk
kiger dan onze geburen.
't Is juist wat ik zeg, antwoordde
Andró. En bij richtte het hoofd om
toog en zijn oogen flikkerden.
Dat is niet alleen onze wijngaard, die
versleten is, dat is de aarde, de grond, -die
fan ouzo geburen, die vein ons land, zoo
Ter en veel verder dan gij ooit geweest
£'Jt. Daar zouden nieuwe akkers moeten
komen, om heerlijke oogsten in de schuren
te brengen.
sj Nieuwe landouwen, zei de vader, ik
Gl' Lier nooit geen© gekend! Alle
flobben ze gediend.
Ia~i Naar zijn er nochtans en .in vele
'hn Hjj weifelde eon ooggnblik en
°omde dan dooroen:
•s~ I'1 Amerika, in de Kaap, in Austra
lië op de eilanden, bij de Engelschcn.
Alles groeit daar. Do grond brengt ginder
op, terwijl hier...
Zeg er geen kwaad over, Driot: zij
zijn de beste waard.
Versleten en to duur
To duur, ja, een beetje. Doch geef
dezen grond de noodigo bemesting en jo
zult zien.
1-5 Geef ze hem dan! Doch waar moet
het geld vandaan komen om ze te koo-
pen
Dat er maar eens een goerl jaar
kwam, noch te droog, noch to ^at, en wij
zijn rijk.
Do pachter had zich1 opgericht, als ging
het om een persoonlijk© boleediging on
hij wachtte op hetgeen Driot ging ant
woorden.
Dsze stond opgewonden recht. En allen
bezagen hem, zelfs de knecht, die trachtte
hem te begrijp'en.'En allen voelden opeens
Driots gebaar en woorden dat hij niet
meer van hetzelfde hout was als zij.
t-1 Ja, antwoordde de jonge man, fier
aanhoord te worden,daar is misschien iets
in deze oude landen te doen. Doch men
leert ons dit niet in onze scholen; di-t is
te nuttig. En dan, de lasten zijn te hoog
en de pachten te hoog. En verder, terwijl
wij hier armoedig leven, zwemmen zij
ginder in overvloed. Ik lees dit alio dagen
Onze wijngaarden Ster.ven en zij drinken
den wijn. Het graan schiet bij hen op
zonder mest en zij zenden het ons per
schip af, waar heel wat -meer ingaat dan
wel in de schuur van liet oude kasteel
hier.
Praatjes, praatjes. Dat haal je alle
maal uit boeken.
Een beetje. Maar ook heb ik sche
pen in de havens gezien en de zakken
graan vloeien er in uit als het water van
onze geulen over onze oevers.
Indien gij bladen leest-, zoudt gij we
ten dat alles uit den vreemde komt en
•goedkooper dan<wij het kunnen voortbren
gen, zooals keren, haver, paarden, ossen,
en dat wij tegen ons hebben do Amerika
nen, de Australiërs en weldra de Japan-
neezen en Ghineezen
Hij wondzich op. Zijn golvende woor
denstroom was do uitvloeiing van zijn le
zingen en gesprekken. Fromentièro hoor
de hem met angst aan. China, Japan, Arno
rika, deze namen vlogen door do kamer als
onbekende vogels, naai; hier door orkanen
gedreven.
Nog nooit had een dergelijke taal tus
schen deze muren geklonken. Groot was
do verwondering op alle gezichten, die
Driot in 't oog hielden on dio verder
sprak:
Ik heb er over gehoord en lees er da
gelijks over. En zie, als men terugkomt
van een uitgerulcten wijngaard, dan doet
dit iemand razend worden, dat er streken
zijn, in Amerika, en ik zou u namen kun
nen noemen, waar men kosteloos heen
kan
Toe, .maaronderbrak' de knecht.
Ja, do regecring betaalt de reis aan
den boer. Zij voedt hom bij zijn aankomst
Dertig hectaren krijgt hij om te begin
nen
Nu schudde de vader het hoofd, ontwa
pend door zoovele bevestigingen en zei op
een verachtenden toon:
Go vertelt sprookjes, mijn jongen.
Dertig hectaren,dit zijn zestig bunder. Ja,
't is waar, ik lees niet veel bladen, doch ik
laat mij al die praatjes niet op mijn mouw
spelden. Ik neem ze niet aan als Evange
lie. Zestig bunder!
De regeeringen zouden gauw geruïneerd
zijn, moesten zij aan ieder, die or lust toe
gevoelden dergelijke geschenkjes geven
Zwijg zwijg Dat doet mij pijn
zooveel slechts te hooren vertellen over
onzo akkers"Wijl gij ze mei mij wilt
beakkcren, Driot, doe als ik, spreek er
geen kwaad overDe bodem van hier
heeft ons altijd goed gevoed.
Er hcerschte een tijdjo een verlegen
stilte, waarvan do knecht gebruik maakt®
om op te staan en te gaan slapen. "Weder
dreunde" het trompetgeschal opnieuw door
den nacht.
Matliurin sprak geen enkel woord, doch
hij bezag zijn broeder. Deze, ontevreden,
opgewonden door de heftige bespreking,
verstond de stomme vraag en antwoordde
driftig om te toonen dat zijn wil vrij en
onafhankelijk was:
Welnu, ik ga er naar toe.
Ik zal je tot aan het schuitjo bren
gen, hernam de zieke.
Toussaint Lumineau giste een gevaar.
t—1 Het is al meer dan genoeg dat je
broeder naar do Seulière gaat, zoi hij.
Voor jou, mijn jongen, zou het buiten
ginder levensgevaarlijk kunnen zijn. Het
is buiten koudGa niet verder dan do
eendenweide en kom snol terug.
'Met de oogen volgde hij den zieke die
met een buitengewone krachtsinspanning,
hem door de ontroèring verleend, zich op
zijn krukken oprichtte, langs de tafel
weggleed, de trappen afdaalde en achter
Andre in den donkeren nacht voortsuk
kelde
De zonen waren builen. De wind waaide
koel door do opengelaten deur. Helaas!
wat werd het bestuur der boeren winning
lastig en moeilijk. Gezeten op zijn bank,
bet hoofd leunend op zijn elleboog en d6
donkerte instarend, dacht do boei- nu over
de dingen die hij hedenavond yernomen
had, alsmede op zijn onmacht, ondanks
zijn teederheid en zijn groote ervaring,
om zic"h te doen gehoorzamen, zoorka liet
niet meer over boerenwerk ging. Doch hij
bleef niet lang zonder naar het minst©
geluid te vragen, dat hij hoorde.
Rousille?
De kleine opende de deur van de keu-*
kenkainer, ging door met een bord af to
wasschen, zonder haar vader te bezien.
Ik heb angst dat Matliurin haar wü
terugzien
Och vader, dat zal hij niet doen
Overigens hij heeft geen schoenen aan.
de voeten en hij zou zoo niet op Soulier©
durven verschijnen
Zij hoog zich, zocht onder het bed van.
Matihuriu, dan in de kist en stond op, zeg-*
gende:
1 Ja, hij heeft ze aanHij heeft zo
dan straks aangetrokken
Het eersto trompetgeschal klonk om zoa
uur.
De vader ging met groote en snelle stap<
pen door de kamer. Ongerust, bleef "hij
van minuut tot minuut slaan, om te luisw
teren of geen gerucht van krukken op doi
steenon weerklonk, dat de terugkomst van!
Matliurin aankondigde.
