maandag so juni i©24 No. 4497 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN 15e Jaargang. Ste Sdcboke Qommd poABONNEMENTSPRIJSbedraegt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week ff 2.50 per kwartaal pij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL franco per P°st ff 2.95 per kwartaal pet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné*8 vei> frijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal bij voor- uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ck, met Geïllustreerd - 19d Uit nummer bestaat uit twee bladen. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen f TIL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II ggü psychologie en de draadlooze. Gcleerd-klïnkend opschrift boven en kele, heel eenvoudige opmerkingen, die wij kier' willen maken. jfaar aanleiding van de radio-rede, die ïooals bekend jl. Vrijdagavond Minister Colijn heeft gehouden over 's lands finan- cieelen toestand, willen wij even aanstip- waarom, naar het ons wil voorkomen, 'psychologisch, d. w. z. zielkundig, is te verklaren, dat een redenaar bij het uit spreken Tan zulk een rede in een zekere junstige conditie verkeert, vergeleken met m die spreekt voor een zaal met toe- d, er zijn voor den eerste ook ongunstige omstandigheden. Een gehoor toch laat zich gemakkelijk boeien door ver schijning door mimiek en gebaren van den spreker als deze althans over bedoelde redenaars-talenten beschikt. Waar is het echter ook, van den anderen kant, dat hij duidelijk, gearticuleerd gesproken radiorede men den spreker toch als voor eichziet, zoo men hem kent. Ons althans was het Vrijdagavond, alsof we na sommige scherp-rake opmerkingen minister Colijn rustig voor ons zagen staan met z'n saamgetrokken lippen en scherp-lachënden blik. Toch^ natuurlijk, ,t heb vast, dat de levende persoon, die r z'n gehoor spreekt, in de wederkee- aanvoeling, een benijdenswaardige voorsprong heeft op hem, die voor een uit zender spreekt. Maar, naa-st deze ongunstige omstandig heden, zijn er ook, die den radio-spreker, i inziens, in een gunstiger conditie stel len, dan he-m, die een gewone wij zouden haast zeggen:' ouwerwetscherede houdt. Minister Colijn noemde een dezer Vrij- Jagavond zelf, toen hij bij den aanvang zijner rede opmerkte, geen last te zullen hebben van interrupties, van repliek of dupliek. En, inderdaad, bij het uitspreken van een radio-rede is het. .ge.hoor geheel en al p a s- lief. lit kan luisteren, anders niets! Zelfs In geen enkel gebaar kan men uitdrukking geven aan een opkomend gevoel van te genspraak, wil men zioh althans niet min ®f meer belachelijk aanstellen. Dat heeft voor den spreker ook weer een schaduw- tijde, doordat geen toejuiching het gespro- kan onderstreepen. Maar dat laatste gfc, naar onze meening, niet op tegen over de eerste. Op deze tweede plaats en dat is. ons inziens, een heel voorname factor heeft men de omstandigheid dat het gehoor bij een radio-rede veel minder zich schuldig .1 maken aan niet-luisteren of aan afdwa lgen en verstrooidheden. In een zaal leiden zaken of personen of ook het door redenaar gesprokene vaak den geest af op zijwegen. Wie echter aan een radio toestel zit is zich ieder oogenblik er van hewust dat hij daar 'zit, om te luiste- 't. ware toch al te dwaas om,' daar- flan zittend, den geest te laten wegdoeze len; men blijft goed luisteren of.... luis tert eenvoudig in het geheel niet. Wat 'Jou men trouwens ande.rs doen! Dat men 3.v. zou praten met hen, die eventueel Rondom - ons" zitten, is ook uitgesloten, daar men dan voor dezen heb luisteren zou maken. Wij achten het niet zonder belang dat nok wij van Katholiek standpunt eens «rnstig overwegen, welke voordeelen de draadlooze kan ge.ven, welke diensten de Jadio kan bewijzen, ook aan onze zaak. Prof, v. Ginniken heeft al reeds eenigen t'id geleden daarop gewezen. De radio-rede van Minister Colijn is kerkelijk een gebeurtenis, die ons tot na denken over deze moderne vinding kan Sn ook moet brengen. BUITENLAND De Herstelkwestie. De amnestie in het Roergebied Hf Engelsche voldoening. Engelsche pers maakt met groote ening melding van de verzoeningsge- houding van de Fransche regeering 1 °Pzichte van de kwestie der gevangenen F gedeporteerden. V De „Times" zegt!, dat de aankondiging jeed vooruitzichten opent voor de door fransche regeering genomen maatre- llen, tot herstel van de normale function en <10 °r(l0 ia het bö- flfte gebied. Ma l Pers beschouwt dezen stap K-00°st belangrijk door zijn invloed op innenkort to ondernemen stappen in richting van Europeescho regeling 1 de conferentie te Londen. Verdere annuleering van uitwijzingsbevelen. Op voorstel van Frankrijk heeft de in- tergeallieerde Rijnland-commissie beslo ten de -uitwijzingsbevelen tegen 10.000 personen in de Fransche zone te annulee- ren. De Rijnlandcommissie heeft voor nog een groot aantal andere personen in -do Fransche zone de uitwijzingshevelen ge annuleerd waardoor het aantal (de ge zinnen inbegrepen) op 100.000 wordt ge bracht. Een Wolf.f-ber.icht meldt nog, dat thans alle uitwijzingen, met uitzondering van een zestigtal, zijn opgeheven. Onder de 60 personen, die nog geen verlof tot terug keer gekregen hebben, bevinden zich vooral hoogere ambtenaren. De annuleering van de uitwijzingshevelen beteekent nog niet, dat alle beambten in hun functie worden hersteld. Hiervoor is een speciaal verzoek noodig. Ook een amnesti e-v er'leening door de Duitse he regeering. De Duitsche regeering heeft de door den Franschen ministerpresident verleen de amnestie aan uitgewezenen met een tegenmaatregel beantwoord, waarvan men in Duitschland een gunstigen indruk op de Fransche openbare meening verwacht. Nadat van Fransche zijde de wensch ta kennen is gegeven, dat ook aan de Duit- schers, die zich tijdens het lijdelijk ver zet hebben schuldig gemaakt aan overtre ding van de door rijkspresident Ebert uit gevaardigde bepalingen, amnestie zou wor den verleend, heeft de rijkspresident thans een bpsluit uitgevaardigd, waarbij amnes tie wordt verleend aan alle Duitschers, die tijdens het lijdelijk verzet den Franschen autoriteiten direct of indirect behulpzaam zijn geweest of zich niet hebben verzet tegen hevelen der Fransche militaire over heid of van de Rijnland-commissie. Daar president Ebert evenwel niet het recht heeft in alle betreffende gevallen amnestie te verleenen, bereiden ook de re geeringen van de betrokken landen, in bet bijzonder van Beieren en Pruisen amnes tie voor, n.l. voor die personen, die niet onder de amnestie-verordening van den rijkspresident vallen. j Duitschland. De Micum-verdragen. Franse h-B elgische concessies. In de Zaterdag gehouden zitting heeft de Micum aangeboden de kolenbelasting met de helft te verminderen en ook de ge- ei&Qhte leveringen van bijproducten tot de helft te reduceeren. De commissie van zes verlangt echter algeheele intrekking van de kolenbelasting. De onderhandelingen met de Micum worden heden hervat. W-f De regeeringscrisis in Beieren. Dr. Held minister-president;. Dr. Held, de leider van de fractie der Beiersche Volkspartij, Munchen met 68 van de 107 stemmen en 39 blanco tot minister-president gekozen. Hij kreeg slechts weinig stemmen boven de vereischte meerderheid, doch nam da benoeming aan. Frankrijk. De Fransche Kamerzitting. De Roercredieten goedgekeurd. Bij de behandeling van de vijf voorloo- pige twaalfden in de Kamer betreffende de verhaalbare uitgaven, zeide elemental dat do Fransche regeering geen enkele financieele operatie wil entameeren, welke nadeelig voor het evenwicht van de be grooting zou zijn. Tot ons groot leedwezen moeten wij er ons dan ook van onthouden deel te nemen aan de Hongaarsche reconr structie-leening. Wij zullen do stabilisee- ring van de franc en bezuinigingen na streven en ten slotte hopen wij een groote consolideeringsleening uit te schrijven, •zeide de minister. In het verdere verloop der debatten over de voorloopige twaalfden verklaarden de communisten, dat zij tegen art. 3, betref fende het bezettingsleger zouden stemmen Léon Blum verklaarde, dat de socialisten zich van stemming zouden onthouden. Herriot verklaarde daarop, dat het gold een crediet van 205 inillioen, zijnde een vermindering van" 60 inillioen op de ra ming. Hij voegde hieraan toe: „Hoe ook de meening over de Roer kwestie moge zijn, moeten de betrokken parlementen toch besluiten nemen in volkomeni onaf hankelijkheid. Ik zal mijn standpunt niet wijzigen! ten opzichte van de Fransche be langen, welke beschermd dienen te wor den. De onmiddellijke ontruiming van het Roergebied zou beteekenen het prijsgeven van de rechten van Frankrijk en de ver nietiging van de hoop dor belastingbeta lers. Onze soldaten zouden daardoor aan gevaar worden blootgesteld en niemand van ons zou willen, dat een enkele onzer soldaten te lijden zou hebben van een wijziging onzer builenlandsche politiek. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTt Gewone adverlentlën 30 cent per regel* Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het 8 dubbele van het tarief berekend. 8 Kleine adverlentfSnf van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en vet» huur, koop en verkoop ffO.50» Zelfs een zuiver socialistische regeering zou de aanneming van artikel 3 moeten eischen". Herriot stelde daarop de vertrouwens kwestie. Maginot verklaarde, dat hij en zijn vrienden voor het artikel zouden stemmen. Na een korte beraadslaging stemden tal rijke socialisten voor het artikel onder ironische uitroepen der rechterzijde. Artikel 3, betreffende het bezettingsle ger en de Roercredieten, werd daarop met 456 tegen 26 stemmen aangenomen. Het geheele ontwerp' werd vervolgens aange nomen met 559 teen 26 stemmen. Een Herderlijk schrijven van Mgr. Ruch. Mgr. Ruch publiceert een. herderlijk schrijven, waarin bevolen wordt in alle kerken van zijn diocees conferenties te or- ganiseeren, waarin zal worden uiteenge zet, wat de scheidingswet is en wat zij na- Streeft ten aanzien van Kerk, school en congregaties. Trouwens ook do Katholieke vereenigin- gen. organiseeren allerwegen protestmee tings. Van protestantsche zijde is de weerstand evenzeer algemeen. Do Elzasser senatoren hebben Zaterdag een onderhoud met Herriot gehad om hem op het ge vaar van den toestand te wijzen. Italië De politieke toestand in .Italië. Een nieuwe aanranding. Uit Bologna wordt een nieuw geval ge meld van vrijheidsberooving door fascisten van een socialist, genaamd Mattaferri, die penningmeester is van de socialistische partij, afd. Bologna. Toen hij vorige week Zondagavond op weg naar huis was, werd hij door vier mannen aangegrepen, die hem een doek over het hoofd wierpen en hem daarna in een auto duwden. Hierbij hield een der vier aanranders hem de keel dicht, opdat hij niet zou kunnen schreeuwen. Na een half uur rijdeas werd hij uit den auttr ge tild en in een kelder gebracht, waar de mannen, onder' het toebrengen van hevige vuistslagen van hem eischten, dat hij de namen zou noemen van de leden der so cialistische partij te Bologna. Toen Mat taferri zulks weigerde, werd hem een re volver voorgehouden. Toen hij nog bleef weigeren iets los te laten, verlieten de drie mannen den kelder en lieten hem ge durende drie dagen en nachten op water en brood in den donkeren kelder achter. Ten slotte werd hij geblinddoekt en gaf men hem een verdoovingsmiddel in. Hij werd in een auto geplaatst en nog steeds geblinddoekt aan den kant van den weg gezet. Ook in dit geval schijnt de politie, die tijdig op de hoogte was gesteld van do verdwijning van Mattaferri, niets te heb ben gedaan, dat op een onderzoek ge leek. Re organisatie van h e t Kabinet. De „Montagmorgen" meldt, dat volgens een bericht van de "„Nuova Paesa" Zater dagavond alle leden van het kabinet hun portefeuilles ter' beschikking van Musso lini hebben gesteld, In een brief, die hun ontslagneming begeleidt, verklaren zij dat zij den leider der regeering ook in de toekomst trouw zullen blijven. Mussolini zou Zondag met tal van poli tieke persoonlijkheden beraadslagen. Te gen heden wordt echter officieel het af treden aangekondigd en Dinsdag zal de vorming van een nieuw kabinet worden medegedeeld. Egypte. Zaghloel Pasja wil heengaan. Het ontslag door den koning geweigerd. In den loop van de jongste Kamerzil- ting heeft de Egyptische premier Zaghloel Pasja zijn besluit bekend gemaakt om af te treden. De premier wees op de aankon diging der Britsche regeering, dat zij den Soedan niet wenscht op te geven en dat zij haar politieke gedragslijn, op 28 Februari 1922 vastgesteld, zal handhaven. Op dien datum proclameerde zij n.l., dat het protectoraat over Egypte werd opge heven en erkende zij Egypte als een onaf- hankelijken staat, terwijl zij zich omtrent verscheidene kwesties, in het bijzonder de kwestie-Soedan, in de toekomst haar hou ding voorbehield. Zaghloel Pasja verklaarde, 'dat Egypte nooit zijn rechten op den Soedan zal op geven en er nooit in zal toestemmen te onderhandelen op de basis van de op 28 Februari 1922 vastgestelde politiek. De Kamea* sprak haar vertrouwen in Zaghloel Pasja uit en protesteerde te gen zijn on'slagneming, doch Zaghloel verklaarde niettemin, dat hij de kwestie aan het oordeel van den koning zou on derwerpen. De koning weigerde het ont slag van den premier te aanvaarden. Daar op vroeg deze bedenktijd en tevens gele genheid om zijn collega's te raadplegen. Amerika. De democratische conventie. Haar programma. De conventie der democratische partij heeft na een nachtzdtting, welke tot in den vroegen ochtend duurde gisteren het pro gramma aangenomen, hetwelk de meerder heid van het program-comité uitgewerkt had. Na lange opgewonden debatten over de hoofdpunten van het program, n.l. de kwesties van den Volkenbond en van de positie der partij tegenover de Ku Klux Klan, stelde het meerderheidsrapport voor, dat de vraag, of de Vereenigde Staten tot den Volkenbond zullen toetreden, aan een volksstemming zal worden onderwor pen. Vorder wordt in het programma op nieuw vertrouwen uitgesproken in den Volkenbond en het Int. Gerechtshof. Het voorstel van de minderheid, dat de democratische partij zich zonder voor behoud tot toetreding der Vereenigde Sta ten tot den Volkenbond zou uitspreken, bleef met 389 stemmen in de minderheid. Het meerderheidsprogram verklaart ver der, dat de partij onveranderd vasthoudt aan het principe van de godsdienstvrij heid en veroordeelt alle pogingen om de religies en de rassen met elkaar in con flict te brengen. Het minderbeidsrapport maakt nadrukkelijk melding van de actie van de Ku Klux Klan en veroordeelt die Dit voorstel bleef met 1 stem in de minder heid. Uit deze beide stemmingen moet men de conclusie trekken, dat geen der beide voornaamste candidaten voor het presi dentschap, MacA.doo en Smith, de tweeder de meerderheid der democratische stem men op zich zullen vereenigen, welke voor de nominatie tot candidaat voor het presi dentschap noodzakelijk ik. Men zal der halve moeten beproeven een democrat i-i sche compromis-candidatuur op te stel len. anmEn.iiiBP Kleeding Vrouwelijk Spoorwegpersoneel De directie van de Nederlandsühe Spoorwegen heeft het noodig geoordeeld 'het vrouwelijk personeel ook dat, op de stations dienst doende mede te deelen, dat het gedurende de uitoefening van den dienst zoo eenvoudig mogelijk gekleed dient te zijn. De directie beeft ter kennis van bet vrouwelijk personeel doen brengen, dat ieder van dat personeel, uiterlijk van 1 Augustus a.s. af, verplicht is in dienst ee.n eenvoudig, niet doorzichtig, om den hals sluitend en tot de polsen reikend boven- kleedingstuk te dragen. Er zal natuurlijk wee.r met deze bepa ling worden gegrapt. Enkele bladen heb ben al met 'n paar regels een aardigheid er bij gezet; zoo b.v, deze: „Het gerucht, dat het vrouwelijk personeel in dienst Turkscbe sluiers zou moeten dragen, die alleen de oogen vrij laten, blijkt dus on juist te zijn". Maar er moeten nu eenmaal afdoende maatregelen worden genomen, wil men iet3 bereiken aan halve maatregelen zou toch weer zijn ontkomen Wij juichen de maatregel van de directie der Nederlandsche Spoorwegen ten zeer ste toe. Als de dames zichzelf niet res pecteeren, moeten er wel zijn, die hen be schermen tegen zichzelf en het publiek besparen de ergernis van een onvrouwe lijke schaamteloosheid, v Vragen van Kamerleden 'Gevaarlijke militaire oefeningen Het Tweede Kamerlid Bulten heeft aan den minister van Oorlog de volgende vraag gesteld:' Is de minister bereid de geheele toe dracht van 'het voorval, dat in den mor gen van 23 Juni j.l. te Elden een boerderij in eigendom van de Dullertstichting, ver moedelijk ten gevolge van een afgedwaal- den lic'htkogel, die bij aldaar gehouden militaire oefeningen werd afgeschoten, is afgebrand, te doen onderzoeken en daar van mededeeling te doen, o.m. ook van do door den verantwoordelijken bevelvoerder genomen voorzorgsmaatregelen, alsmede mede te deelen of in den vervolge bij der gelijke en andere militaire oefeningen have en goed van den burger volkomen tegen vernietiging en sohade tengevolge van die oefeningen beveiligd zullen zijn? 4 Postchèque- en girodienst. Met 'Augustus open? Naar de Res .bode verneemt., is aan alle ambtenaren, werkzaam bij cleni postche que- enj girodienst, die nog vaoantie moe ten! hebbent, aangezegd, deze te ÏLenien in d'en! loop der maand Juli einde de mogelijkheid te openen, dien! dienst op 1 of 15 Augustus te hervatten. HET VOORNAAMSTE NIEUWSj BUITENLAND. De amnestie-maatregelen In het Roerge< bied duren voort Ook de Duitsche regeo* ring verleent amnestie. De Fransche Kamer heeft de Roercredioi ten goedgekeurd. Het Italiaansche kabinet zou vandaag aftreden. Het program van de democratische conn ventie in Amerika. Bij een tornade boven Ohio zijn 300 a 400 menschen omgekomen. (Buitenl Be-, richten). BINNENLAND. Heropening van den postchèque- en| girodienst in Augustus? LEIDEN. Plechtige Intronisatie in den voortuin van het Franciscaner-klooster aan den Haagweg. OMGEVING. Besprekingen over de electrificatie door' Leiden in den Gemeenteraad van Voor-- schoten. Plechtige Intronisatie in den voortuin van de pastorie te Voorschoten. De electrische tram Den Haag—Delft. Zaterdagochtend is de cfficieele proefrit gehouden van de electrische tram Den' HaagDelft. Hedenavond te, 12 3/4 uur zal de laatste stoomtram van de Rotterdamsche Poort te Delft vertrekken, en Dinsdag zal de tram met electrische tractie rijden. UIT DE OH1GEVING ALPHEN AAN DEN RIJN. Gewetensgeld. De minister van Finad. ciën maakt bekend, dat ten behoeve van 's rijks schatkist is ontvangen bij den in specteur der directe belastingen enz. al-< hier onder letters N.N. een bedrag van f 149.61 wegens te weinig betaalde inkom stenbelasting en Verdedigingsbelasting II over de jaren 19161919. KATWIJK. Gewetensgeld. De minister van Fi-<- ninciën maakt bekend, dat ten behoeve van 's rijks schatkist is ontvangen bij den ontvanger der directe belastingen enz. al hier een bedrag van f 82 90 wegens te weinig betaalde inkomstenbelasting over 9121—1922. KATWIJK AAN DEN RIJN. Examen. Aan het St. Willibrordus- College zijn Zaterdag 1.1. geslaagd voor eindexamen: voor A de heeren H. Bij voet, Bergkom, Ed. v. Gilse,. Roosendaal, R. Gitsels, Rotterdam, A. Ilclmich, Huls- sen, H. van Lanschot, den Bosch, J. Muijzer, Den Haag, J. v. Niekerk, Haar lem, F. J. v. Thiel, Helmond, M v. Thiel, Beek en Donk. Voor B: M. Bloemarts, Breda, J. Houben, Tilburg, H. Kortman, Cuijck, H. Kortman, Zoeterwoudo, J. v. Mierlo, Breda, Ghr. Sassen, Breda, J. Su- torius, Voorburg. NOORDWIJK. Bedevaarten naar Si. Jeroen. Da vereering van onzen Priester-martelaar St.-Jeroen vindt in de omliggende plaat sen meer en meer ingang. Zoo ook had den gisteren weder een tweetal bedevaar ten plaats n.l. van Volksbonders uit Lei den en Gongreganisten uit Oegstgcest. Gis termorgen vertrokken vanuit Leiden een twee en dertigtal pelgrims te voet naar hier, waar bij aankomst door hen de H. Mis te half acht werd gehoord, waar onder de WelEerw. Heer Kap. Braak man een toepasselijk woord over St.- Jeroen aan zijn predikatie toevoegde. Ie een uur had een oefening voor hen plaats •in de parochiekerk, waaronder de Zoer- eerw. Heer Pastoor Borsboom een predika tie hield. De pelgrims luisterden de oelo* ningen op met zeer verdienstelijk uit gevoerde gezangen. In den middag kwamen onder leiding van den Weleerw. Heer Kap. Beune de Gongegranisten uit Oegstgcest, welke even eens te voet naar Noordwijk trokken, ten getale van ruim vijftig. Bij aankomst al hier ging men ter kerke, waar door ecu; voorlezer een stukje geschiedenis van St. Jeroen werd verhaald. Dan werd even ge rust in het Juvenaatsgebouw, vandaar uit trok men weder ter kerke om de relequieii, van St.' Jeroen te vcroeren door ecu plechtige processie in den tuin. De Weleerw, heer Kap. Braakman hield bij bet rust-< altaar een kernachtige predikatie, uitwen dend over de jeugd, liet leven en den mar-t teldood ran -«St.. Jeroen, allen aanapo-* rend zijn voorbeeld van krachtdadig ge-* loof na te volgen. J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1924 | | pagina 1